'De cipiers worden hier in
en hoekje
edrukt"
Jamaica loopt
langzaam leeg
S LEIDSE SPAARBANK
Rechtvaardiger inkomensverdeling
en goochelen met de cijfers...
STEUNFONDS VOOR
ZUIDELIJK AFRIKA
cBuiter(lands geld
erontrusting bij het personeel
in gevangenissen neemt toe
'In
natuur is
vrije
rat niet agressief
DERPAG 18 APRIL 1974
De Jamaïcanen verlaten in grote premier Fidel Castro van Cuba,
aantallen hun eiland. Meer dan Een boze commentator schreef:
10.000 personen uit de, grotendeels „Waarom grijpt deze regering elke
piers die de daken van hun "kantoor" bezetten. Het is nog
vertoond. Toch lijkt het binnenkort te gaan gebeuren,
inste als er niets gedaan wordt aan hun moeilijkheden,
ïgenisbewaarders hebben het moeilijk. Niet alleen met de
tineerden. Er heerst onrust onder de gevangenisbewaar-
en met name onder het personeel van de Haagse straf-
chten. Bij het gevangeniswezen in het hele land heerst
groot tekort aan personeel. De gevangenisbewaarders zijn
belast. Bovendien zijn zij het niet eens met de wijze waar-
et hun belangen wordt omgesprongen.
;n zich bedreigd. Tenminste
Theo Jacobs (30), bondsbe-
de Algemene Bond
ren (ABVA) mogen ge-
rheo Jacobs, belangenbeharti-
de gevangenisbewaarders in
in Den Haag in het
er, zegt:
ersoneelstekort is er de oor
dat zij zich bedreigd voe-
;n de gevangenis en daar
Pakt hij een gevangene te
i dan krijgt hij te horen:
anders slaan we Je in el-
De bewakers willen, wanneer
de plaats
Tindt eigenlijk dat de bewa-
hoekje worden gedrukt:
in de eerste plaats aandacht
gedetineerden en het perso-
op de tweede plaats. Ze
kotsmisselijk van om
het lijntje te worden ge-
eeft zijn redenen om dit te
een bewogen vergade-
week in Den Haag ge-
werd geroepen„Laten we
opgaan, net als de gevan-
Daarbij kwam het nieuwste
van de Scheveningse
i de orde. Een rooster
Beid dat er in de weekeinden,
twee dagen 23 uur gewerkt
orden.
ster gaat per mei in. Op de
ring werd ook voorgesteld
bewakers, zich op 1 mei en
melden. Theo Jacobs:
ig hebben we ze dat uit het
kunnen praten. Maar de
zijn veel te lang. In
am is het nog erger. Ik
dat daar 29 uur moeten
per twee dagen.
lijken
huwelijken aan stuk. Wij
naar een veertigurige werk-
iat leeft landelijk. Nu klapt
de drie gevangenisbewaar-
i keer per jaar in elkaar en
st houden".
blijft zfjn grieven tegen de
situatie waarin de gevange-
arders verkeren, spuien. „Het
voor de gevangenen ligt op
*tie. Dat gaat ten koste van
sen (in dit geval de bewa-
Wanneer er een voetbalwed-
rordt uitgezonden mogen de
kijken. De bewakers
dan dus langer op hun post
De directie en stafleden
•tuurlijk wel naar huis.
dat de directie en staf in
ingen woensdag om drie uur
buis zijn gegaan en dinsdag
fug komen. De bewakers
nu tijdens de Paasdagen
sn stuk werken. Zij
bet recreatieprogramma dat
tódagen voor de gevangenen
Wd afwerken.
tanneer dit personeelstekort
natuurlijk ook eerder de
Ie gevangenen ontsnap-
er is bezuinigd op ver
losten".
Vooroverleg
lisman Theo Jacobs stelt ook
öooitv vooroverleg is tussen
en het personeel. Bij-
„Er wordt besloten dat
we vleugel wordt gebouwd,
s geen personeel voor. De
kan zijn beslissing niet
"ig te nemen, maar daarna
i gepraat. Het is net
tókspel. De koning, de ko-
de lopers mogen veel
3 de pionnen".
kre grief van de bewaker is,
°ver futiliteiten die gedeti-
betreffen vragen in de ka-
Wen gesteld, maar wanneer
er een badmeester wordt gegijzeld,
blijft het stil aan het vragenfront.
Wel hebben de cipiers zich nu in
verbinding gesteld met tweede ka
merlid H. Y. Roethoef «PvdA». Theo
Jacobs wil dat de weg van het
overleg wordt bewandeld. Over
drastische acties als stakingen zegt
hij: „Het is niet te hopen dat het
zo ver komt. We wachten nu eerst
op antwoord op een telegram, dat
we aan de minister hebben ge
stuurd, waarin gevraagd werd om
oplossing".
jaar. Dit is het equivalent van een
miljoen Amerikanen, die de Ver
enigde Staten zouden verlaten, of
67.500 Nederlanders uit ons land.
Wat is er mis met het zonnige ei
land in de Caribische Zee, dat in
1492 door Columbus is ontdekt en
van 1670 af een Britse kolonie was,
tot het in 1962 onafhankelijk werd
binnen het Gemenebest?
Veel van de klachten worden ook
elders gehoord: snel stijgende prij
zen, die het toerisme benadelen,
waar de economie van Jamaica voor
een aanzienlijk deel van afhankelijk
is (de taxitarieven b.v. werden met
Nieuwjaar verdubbeld)de energie
crisis, hoewel Jamaica niets van de
Arabieren nodig heeft, maar alles
krijgt uit Venezuela of de Verenig
de Staten: tenslotte het formidabele
probleem hoe voldoende gelden voor
importgoederen te krijgen, nu het
oneconomisch is geworden de voor
naamste landbouwprodukten van
Jamaica, suiker en bananen, tegen
de heersende prijzen naar Engeland
te exporteren.
Rijk en arm
Maar er zijn meer redenen voor
ontevredenheid. In de eerste negen
jaar van onafhankelijkheid is men
er niet in geslaagd de sociale struc
tuur van Jamaica met zijn sterke
tegenstelling-tussen rijk en arm, in
grijpend te wijzigen. Ook eerste-mi-
nister Manley, die twee jaar gele
den aan de macht kwam na een
zege van zijn Nationale Volkspartij
op de Labourpartij, is daar niet in
„De emigranten hollen niet alleen
weg", aldus een krant op het ei
land", wegens het zinloze geweld,
maar ook vanwege de voortdurende
woordenstroom van de regering die
zo weinig past bij de economische
en praktische problemen".
Veel Jamaïcanen zijn misnoegd over
premier Maniey's flirt met linkse
elementen, waarbij hij rijkelijk wij
len president Allende van Chili
prees en heftige aanvallen deed op
hem, die diens regime omver wier
pen. Vorig jaar september vloog hij
naar conferentie te Algiers van
jiiet-gebonden staten. Een deel van
de reis maakte hij in een in Rus
land gebouwd vliegtuig, als gast van
regime te scharen? De grote meer
derheid van hen. die het land heb
ben verlaten zijn geen slechte kapi
talisten, maar gewone, eenvoudige
mensen die de golf van misdaad,
het afschuwelijke openbaar gedrag
en het gebrek aan bestaansmoge-
lijklv^dc-n niet langer kunnen velen.
De regering moet beseffen, dat de
duizenden Jamaïcanen. die elk i-^ar
emigreren, niet naar socialistische
toevluchtsoorden gaan, als het vroe
gere Chili van Allende, Cuba of
China, maar naar de Verenigde -
Staten, Canada en Engeland".
Manley gelooft, dat Jamaica de
keuze heeft „een cliënt van een
grote mogendheid" te worden of
kan trachten zijn economie op te
bouwen door goede vrienden te ziln
met alle landen, en vooral met ziin
naaste buren. Cuba bijvoorbeeld
kan men haast zien van de noord
kust van Jamaica.
Manley heeft gekozen voor de twee
de mogelijkheid. Hij vindt het
dwaas om geen handel te dril ven
met een of ander land uit af^er
van de binnenlandse politiek van
dat land.
Binnensland», zo heeft Manley ver
klaard, is het de taak van de rege
ring om de negatieve factoren van
de Jamaïcaanse maatschappij uit te
wissen door een aanval op analfa-
bethisme, corruptie, misdaad, on-
deelmatigheid en laksheid.
Zijn streven Jamaica een prominent
lid te doen zijn van de derde we
reld maakt deel uit van zijn ambi
tie om zijn „futloze" medeburgers
een eigen identiteit te doen kri1<?en
en te betrekken bij „iets. wat de
moeite waard is", zoals hij het st°lt.
Veel van zijn landgenoten zijn het
ermee eens dat het beste genees
middel voor Jamaica's malaise een
vorm van socialisme zou zijn. A1s
dan eenmaal de huidige crisis is
overwonnen, zou Manlev de b°ste
man zijn voor het baantje. Maar
aangezien een gering aantal Jamaï
canen de rijkdommen van het ei
land beheersen en de werkeloosheid,
naar men aanneemt, nog hoger *s
dan het cijfer van 22,5 procent, dat
officieel werd toegegeven over 1972.
is de naaste toekomst verre van
zonnig.
De heer Rotteveel besteedde vorige
week aandacht aan de „tien waar
schuwingen" van Prof. Wemelsfelder
tegen misbruik van inkomensstatis
tieken. In de „Industriegids" van de
Industriebond CNV van 5 april Jl.
werd de hoogleraar gevraagd, op een
zindelijker manier te waarschuwen
nieuwbouwhuur te betalen. Het pro
ces is zo in de versnelling geraakt,
dat men steeds minder zal behoeven
te bouwen.
Nu bijna niemand meer keus heeft
om die woning te kiezen, die bij zijn
inkomen past, heeft het wonen ook
niets meer met welstand te maken.
werden de stellingen nauwelijks Het is een gedwongen winkelnering
drnstig genomen. Na het lezen
zijn paperback „Onaardige economie"
begrijpt men, waarom de vakbonds
leiders deze hoogleraar niet zo aar
dig meer vinden. Ook waarom ze wij
selijk niet ingaan op de tien waar
schuwingen.
Want het goochelen met cijfers is
een nationale sport geworden. Bruto-
inkomen, onzuiver-inkomen, belast
baar-inkomen, netto-inkomen en
ook het vrij besteedbaar-inkomen
verdwijnen allemaal in de hoge
hoed. En de goochelaar haalt er al
tijd „het" inkomen uit, dat hij voor
zijn goocheltruc nodig heeft.
In de „Industriegids" van 22 maart
jl. stelde de redactie, dat de werk
nemer met een belastbaar inkomen
van 15.000 gulden en na aftrek van
2000 gulden belasting een bedrag van
13.000 gulden te besteden heeft. Dit
is natuurlijk nonsens. Na aftrek
van 3000 gulden huur is dit bedrag
slechts 10.000 gulden. Vrij besteed
baar of verteerbaar inkomen, is het
netto inkomen minus de vaste las
ten voor huur en verzekeringen.
Door de enorme stijging van de
bouwkosten, gaat de huursom een
steeds grotere rol spelen in het vrij
besteedbare inkomen. Het is natuur
lijk heel plezierig als
tot 10 pet. van het netto inkomen
aan huur behoeft te besteden. Maar
gedwongen worden 30 tot 40 pet.
van hun netto voor huur te betalen,
zitten wel op een zeer onredelijke ma
nier in de strafbank. Ze mogen daar-
geworden.
Maar als men eerlijk en zonder
polarisatie over een rechtvaardi
ger inkomensverdeling wil praten, zal
men niet alleen moeten begin
nen met de huursom in alle bere
keningen te betrekken, maar deze
rechtvaar
diger inkomensverdeling te komen, in
de eerste plaats moeten beginnen de
huursom in het belastbaar inkomen
te verwerken. Het heeft ook te ma
ken met de geloofwaardigheid van
de democratische spelregels van eer
lijke verdeling van de lasten.
Het heeft geen zin om op alle tien op de
waarschuwingen van prof. Wemels- huur
felder in te gaan. Het is bekend dat
de particuliere patiënten 5 a 6 maal
de tarieven van de fondsen moeten
betalen. Waarom is nooit duidelijk ge
maakt. Iedereen heeft er de mond
van vol, dat de gezondheidszorg on
betaalbaar is geworden, Maar in
alle berekeningen over een rechtvaar
diger inkomensverdeling komt dit
nooit tot uitdrukking. En toch maakt
800 of 4000 gulden wel enig ver
schil. Maar met wat goochelen laat
men dit verschil volkomen verdwij
nen.
fewaarste lasten zitten van
ziektekosten, beschikken
over heel andere uitkomsten dan die
van de inkomensstatistieken. De
sterk gewijzigde verkiezingsuitslagen
Over de door deze regering ver
hoogde aftrekgrens van de ziektekos
ten (van 1800 naar 3000 gulden)
alle talen. Maar het nog armoediger
in de new towns bevestigen dit. Nu
de nationale koek op is, gaat men
vechten om de kruimels. Alles te ver
geefs. Maar het gegoochel met de cij
fers zal door blijven gaan.
De grote zorg voor de laagst be
taalden, kan men nu in alle vanen
lezen. Maar de kleine detaillist met
het laagste inkomen van f 3.75 net
to per urn-, wordt via een onredelijke
en onbarmharige prijsstop rijn win
kel uitgeschopt. Kijk maar' in Lei
den naar het aantal winkels dat de
laatste tijd is gesloten en nog gaat
sluiten. Daarmede wordt Leiden
Aan de jonge, in Maassluis geboren
bioloog Maarten 't Hart kun je
merken dat hij een brede culturele
belangstelling heeft. En dat vooral
maakt zijn boek „Ratten" zo bij
zonder leesbaar. Leerzaam ook, juist
omdat het over ratten gaat, die
enge griezels die je maar naar de
strot vliegen; afmaken, allemaal!
Maarten 't Hart doet op overtui
gende wijze zijn best om ons te
wijzen op het grote misverstand:
een rat als huisdier is veel
vriendelijker dan een huismuis, een
hamsber of een cavia en daar
springt -toch ook geen vrouw voor
op de keukenstoel; als dierpsycholo
gen de agressie van de rat onder
schadelijk, hoewel: niet de rat op
zichzelf. ïTTaar het feit dat 't er zo
veel zijn en dat hebben wij mensen
dan weer aan ons zelf te wijten,
voornamelijk omdat we met onze
sloddervosserige manier van leven
zulke voortreffelijke leefomstandig
heden voor de rat scheppen.
Aan de hand van de rat als hoofd
persoon in talloze historische en
letterkundige werken, verklaart 't
Hart waarom het dier in de mense
lijke verbeelding zo'n monster is ge
worden. Hij vertelt alles wat hijzelf
van de rat weet, dat is erg veel;
maar zelf zegt hij terecht dat er
nog veel meer te leren valt. Hij
geeft tips voor het houden
zoeken dan doen ze dat in situaties rat (de bruine rat
de drie hier
Tandarts en
fluoridering
Het is moeilijk voor te stellen dat
een tandarts niet op de hoogte zou
zijn van de goede gewoonte zich bij
een discussie te onthouden van aan
vallen in het persoonlijk vlak, die bo
vendien niets met de zaak hebben te
maken.
Het ingezonden stukje van tand-
slèchts arts Wieringa met hatelijkheden aan
het adres van de heer Van den
Toorn wekt dan ook sterk de indruk
dat de argumenten tegen fluoride
ring steekhoudender bleken dan de
argumenten voor fluoridering.
Laten we er maar vanuit gaan dat
oo'k"niêt' deelnemen a'^'de"well slochts nobele gevoelens de tandarts
kost wel 600 gulden minder besteed
baar inkomen. Over eerlijke verde
ling van lasten gesproken.
Het niet willen incalculeren van
denkelijk te noemen. Want het geeft
een vertekend beeld van het vrij be
steedbaar inkomen. De
de stad ziet
toch al zo vervallen en triest uit. Met zondheid en Milieuhygiëne de nood-
die winkelsluitingen boeken
weer een stuk structurele werkloos
heid bij, waarover men, met groot
H. J. DE BOER,
Stationsplein 204,
Leiden.
waarin de vechtlust te verklaren
valt, maar in de vrije natuur is de
rat helemaal niet zo agressief, en laboratoriumproeven met ratten
als (zie illustratie) officiële instan- naait venijnig uit naar die
ties als het ministerie van Volksge- oho!/gen (Skinner) die het mense
lijke gedrag volledig verklaren met
wat zij aan dieren weten op te
neemt hen aan de
andere kant in bescherming tegen
degenen <Rudy Kousbroek!) die
£e~ daarvan helemaal niets willen we-
tön.
Maarten 't Hart wijdt een boeiende
beschouwing aan het onverklaarde
raadsel van de „rattenkoning" het
verschijnsel waarbij een aantal rat
ten altijd zwarte, die lange buigza
me staarten hebben) met de staar
ten onontwarbaar in de knoop zit
ten en hij kritiseert in dit verband
Harry Mulisoh omdat die het in
zijn „Bericht aan de Rattenkoning"
niet zo nauw met de feiten heeft
genomen.
zaak van rattenbestrijding trachten
te doordringen met afbeeldingen merken,
van vervaarlijke rattentanden, dan
is dat pure misleiding want de bek
van de rat is nu eenmaal
bouwd dat men die tanden niet
gemakkelijk te zien krijgt.
Natuurlijk, zegt 't Hart, de rat is
vaart, die toch aan allen is beloofd.
De dure nieuwbouw wordt voor een
steeds groter deel van de bevolking
onbetaalbaar. Hier wreekt zich de
onzorgvuldigheid, die de oorzaak is
van het steeds grotere verschil tus
sen bruto- en netto-inkomen. Wat
overblijft is onvoldoende om de
hebben verleid tot een scheldpartij
en geen financiële overwegingen.
Immers: het vullen van een gaatje,
brengt niet de grote winst in het
laatje.
G. J. VAN VEMDE-V. D. POST,
Atjehweg 8
Noordwij k.
Zuidelijk Afrika staat reeds een
lange reeks van jaren in het licht
van de internationale schijnwerpers.
Wat onze Nederlandse samenleving
aangaat, zijn hier zeer recentelijk
een tweetal impulsen bijgekomen.
.De eerste impuls is gekomen van
het niveau van de Nederlandse re
gering, met name door het bezoek
dat de Nederlandse minister voor
Ontwikkelings-samenwerking, drs.
een feit dat wat zich in Zuidelijk kanten. De hoofdzaak is dat wij wil-
P. Pronk, onlangs heeft gebracht gekomen. Er
Afrika voltrekt, helaas voor duizen
den mensen bloed en tranen, ver
minking of het leven betekent.
Bovengenoemde nieuwe impulsen
in Nederland op het niveau van kerk hoofdzaak,
en staat hebben bij duizenden Ne
derlanders gevoelens van onlust ge
wekt en wat de 'kerk betreft zijn ve
le leden door de genomen beslissin-
een regelrechte gewetensnood
ADVERTENTIE
Maak het u gemakkelijk: voor alle geldzaken
naar één adres ook voor
de hoofdkwartieren van bevrij
dingsbewegingen te Dar-es Salaam.
Een bezoek waarvan in de pers het
nodige is overgekomen en dat ons als
NZAW (Nederlands Zuidafri'kaanse
Werkgemeenschap) heeft genoopt
aan de betrokken bewindsman een
protest-brief te schrijven. De twee
de impuls is de beslissing van de Ge-
i klimaat gescha
pen waarin duizenden in ons land
wachten op een signaal voor duide
lijk "tegengas".
De NZAW heeft gemeend dit
"tegengas" te moeten geven in de
vorm van de stichting van het
"Fonds Zuidelijk Afrika", afgekort
F.Z.A. Dit fonds zal steun verle
nen aan slachtoffers van de bloedi
van Kerken tot bestrijding van het
racisme.
Wat zich daar in Zuidelijk Afrika
voltrekt wordt in verschillende be-
woordigen uitgedrukt. Het varieert plichten
bepaalde kerken de schijnwerper
de Stichting NZAW. Wij
kant van de waarderings
schaal van het woord "bevrijdings
beweging" tot aan de andere zijde
van de schaal "terreur-beweging".
Maar hoe men het noemen wil. het is
i in' Nederland perio
diek en publiek verantwoording af
te leggen van de wijze waarop de
binnengekomen gelden voor de uit
eengezette doeleinden zijn gebruikt.
Het is een gebaar naar twee
len trachten voor ons deel enig leed,
dat zich in Zuidelijk Afrika voltrekt,
te verzachten. Maar wij zouden de
NZAW niet zijn, als wij, naast deze
dit gebaar niet na
drukkelijk een neven-aspect wensen
te geven, n.l. een gebaar in de rich
ting van het land en volk van Zuid-
Afrika.
Zuid Afrika is de zondebok van de
internationale wereld en - als men
de mening mag geloven - geneigd tot
alle kwaad en onbekwaam tot enig
goed. In elk geval een volk en een
land dat nadrukkelijk in de 'ver-
doemhoek" zit. Met leedwezen moe
dan geconstateerd worden dat op dit
punt communisme en wereldkerk
hand in hand gaan. Daarom bete
kent dit fonds voor Zuid-Afrika een
hartelijk teken van meevoelen, van
meeweten en van meeleven en van
enig begrip.
Bank Nederland te Wageningen, t.g.
v "Fonds Zuidelijk Afrika", bankre-
keningnr. 53 94 41 090.
Namens bestuur Stichting NZAW
M.W. SCHAKEL VOORZITTER,
lid van de Tweede Kamer
