3 haban- elmas andidaat NTE KOE AG AL 350 DODEN IN VS Paraguay is een vergeten land KOK Vvige strijd om wolging Pompidou reslid wil .t Nixon beperken IN GAAT PARIJS Geen verhoging militaire hulp VS aan Vietnam Dissident Litvinow roept op tot inter nationaal protest Latijns-Amerika tribunaal ontzet over martelingen APRIL 1974 BUITENLAND PAGINA 9 ADVERTENTIE .8 ieB (AP) Nauwelijks twee uur nadat de overleden resident Georges Pompidou op het dorpskerkhof van t was bijgezet, ontbrandde de strijd om zijn opvolging levigheid. Oud-premier jacques Chaban-Delmas, 59, I aan dat hij zich kandidaat zal stellen voor de pre- tkiezingen die op 28 april of 5 mei zullen worden 1. De Communisten hebben bekend gemaakt dat zij fen kandidaat zullen stellen, maar over een linkse t-kandidaat overeenstemming zullen trachten te be kt de Socialisten van Francois Mitterand. stische partij-top zal 1 in conclaaf terugtrek- 02 hijnlijk om secretaris- tterand formeel kandi en. Mitterand kan verze- an de Communistische leer hij en zijn commu- fllega Georges Marchais innen worden over een i regeringsprogram. &n Financien Valery Gis- 4ng gaf een verklaring jiij zei van commentaar lezingen te willen afzien pjM officiële plechtigheden pou's dood zijn afgewik- o impliciete aanwijzing, aan de race zal deelne- i uré, de huidige presi- e nationale vergadering, phaban-Delmas oud-pre- |g te onderzoeken of hij |TON (Reuter) Het lid van het Ameri- I van Afgevaardigden Les tangekondigd dat hij bij Idrie resoluties zal indie- •doel hebben de bevoegd- resident Nixon op het ge- jbuitenlandse politiek tij- npeachmenf'-procedure kat aan banden te leg- ies, die het karakter van iJling hebben en derhalve zijn. willen dat Nixon va nzijn 'proces" geen reizen maakt, geen bui- aatshoofden die de Ver- n bezoeken officiéél ont- n verdragen of overeen- vreemde mogendheden nale organisaties onder- illen van Aspin weer- bezorgdheid die er bij en van het Congres be- ixon tijdens zijn bezoek |uni aan Moskou zal iel concessies zal doen in overeenkomsten te slui- TON Het Witte Huis Igemaakt, dat president i Verenigde Staten mor de rouwplechtigheid bent Georges Pompidou |k zal bijwonen, kaanse president is van- Washington vertrokken sidentiële vliegtuig en i de Franse hoofd- Waarschijnlijk zal presi- I morgenavond naar de ;aten terugkeren, aldus faking van het Witte men meent te weten zal jxon haar echtgenoot ver let op zijn reis naar Pa- AD VERTE NTIE apr' let Hein van der Gaag. tondagmiddag. Uw vrouw is ons heel wat waard Omdat een ongeluk in een klein hoekje zit is voor u de naam van het Rltico Waarde-projekt van belang. Het is de risicoverzekering die eigenlijk elke vrouw, elke moeder zou moeten hebben. Zodat er, bij haar onverhoopt overlijden, geld is voor het gezin, voor de hulp die moet komen. Onderstaand voorbeeld laat zien hoeveel een vrouw van 25 jaar, die 1231.50 per jaar wil betalen, E&L in levensverzekering termen waard is: 150.000,- bij onverhoopt overlijden vóór de 60-jarige leeftijd, f 6.848,- ontvangt zij, volgens de prognoses, die bepaald niet te rooskleurig zijn, op haar 60e jaar. Vergelijkt u dit eens met de betaalde premie. Elke verzekeringadviseur laat duidelijk zien hoe de cijfers in uw geval liggen. En is niet elke vrouw de moeite van het vragen om informatie waard? Wij dachten van wel. E&LE sïmömt:. Een amateurfotograaf maakte een foto van de tornado bij Cincinatti. Duizenden daklozen; 300 miljoen schade I Levensverzekeringen helder als glas Korte Voorhout 20 Den Haag Tel. 070-469262* voor een eventuele kandidatuur vol doende steun kan vinden. Kort voor het begin van deze koortsachtige po litieke aktiviteit werd Georges Pom pidou, kroonprins van generaal Charles de Gaulle, begraven op het kerkhof van Orvilliers, het dorp- Je 55 kilometer ten zuidwesten van Parijs waar de overleden president een buitenhuis bezat. Bij de sobere plechtigheid waren nog geen 25 men sen aanwezig, zoals hij het had ge wenst. Pompidou werd in 1969 president, na het aftreden van Charles de Gaul le. Het is niet duidelijk of Pompidou een van de Gaullistische topfiguren had voorbestemd om hem op te vol gen. Uit het feit dat Chaban-Delmas niet lang gewacht heeft met het stellen van zijn kandidatuur blijkt dat do Gaullistische partij intern verdeeld is. Chaban-Delmas, oud-premier en sinds 1947 burgemeester van Bor deaux, beschikt over zijn eigen poli tieke apparaat ©n kan rekenen op veel steun binnen de partij. De Gaullisten vormen momenteel een coalitie met de onafhankelijk re publikeinse partij van Valery Gis- card d'Estaing. Maar de huidige mi nister van Financiën ontmoette en ontmoet felle weerstand bij de oude kern van de Gaullistische partij, die bekend staat als de Unie van De mocraten voor de Republiek. Hoewel Chaban-Delmas en Giscard d'Estaing de belangrijkste kansheb bers lijken, trachten aanhangers van assemblee-president Edgar Fauré deze als compromis-kandi daat aan de man te brengen. WASHINGTON (AP) Het Ame rikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteravond elke verhoging van de Amerikaanse militaire hulp aan Zuid-Vietnam afgewezen. Een amendement om Vietnam 274 miljoen meer te geven werd met 177 tegen 154 stemmen afgewezen. De tegenstanders verklaarden dat zij bepaald niet de Zuid-Vietname- zen in de steek wilden laten. Basis op Diego Garcia Het Ame rikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren met 255 tegen 94 stem- op het Britse eiland Diego Garcia in men de aanleg van een marimebasis op het Britse eiland Diego Garcia in de Indische Oecaan goedgekeurd. Aangezien een senaatscommissie zich heeft uitgesproken voor het aanhou den van een toewijzing voor de ba sis, moet de aanleg wachten tot de senaat en huis elkaar vinden op een compromis. Grote vangst Agenten van de Amerikaanse narcoticabrigade heb ben in een actie tegen het smokke len van verdovende middelen aan de grens met Mexico, beslaggelegd op narcotica ter waarde van 16 miljoen dollar en 209 voertuigen. Ze arres teerden 187 personen. CHICAGO Het aantal doden door de wervelstormen die woensdag- delen van de Verenigde Staten en Canada teisterden, is vrijdag geste gen tot 350. Hier en daar is staats politie ingeschakeld om tegen plun dering te waken. Leden van de na tionale gardes hebben tankauto's met water naar de rampgebieden gebracht omdat er de sanitaire installaties zijn ontwricht en daardoor het gevaar voor besmetting is ontstaan. Het aantal gewonden en ontheem den door de wervelstormen die het midden en zuiden van de Verenigde Staten en de Canadese provincie On tario woensdagavond plaatselijke tijd troffen, loopt in de duizenden. Amerikaanse autoriteiten ver klaarden dat voor minstens 300 mil joen gulden schade is aangedicht. President Richard Nixon heeft de staten Alabama, Indiana, Kentucky, Ohio en Tennessee tot officiële rampgebieden verklaard, waardoor ze in aanmerking komen voor federale, dat is rijkshulp. Vicepresident Gerard Ford zei na een vlucht over de getroffen stre ken van Ohio: "De vernielingen die zijn aangericht zijn niet te geloven". Volgens de staatspolitie zijn in Kentucky 80, Alabama 73, Indiana 63, Tennessee 54, Ohio 40, Georgia 19, Noord Carolina 5, Michigan 3, Illinois 2, West Virginia 1 en On tario 10 mensen gedood. Dit is het hoogste aantal doden door wervelvormen in die gebieden sinds 1925, toen bijna 700 mensen het leven lieten. Gouverneur WendelJ Ford van Kentucky zei na een be zoek aan de stad Brandenburg, waar 40 mensen, onder wie ved kinderen, werden gedood: „Het huilen stond me nader dan het laahen". In Xenia in Ohio stond de klok woensdag om tien over half vijf 's middags plaatselijke tijd stil. Op dat uur trof een wervelstorm de stad met haar 25.000 inwoners en drukte delen van een huizenblok en de win kelwijk in. Tot dusver zijn daar 35 doden geborgen, een aantal dat naar verwachting zal stijgen. Vijftienhon derd leden van de Nationale Garde van Kentucky zijn te hulp geroepen bij het reddingswerk. Weggerukte daken en omvergeworpen bomen markeren de weg die de tornado trok door het plaatsje Louisville. AMSTERDAM (ANP) 34-Jarige dissidente Rus Pa vel Litvinow die vorige maand als emigrerende Jood de Sovjet Unie moest verlaten wilde hij erger lot ontlopen, heeft gisterochtend op een persconferentie in Amster dam een beroep gedaan op 't Nederlandse publiek om zich achter de wereldwijde oproep te stellen voor het houden van drie dagen van protest tegen de onder drukking van de burgerlijke vrij heden in de Sovjet Unie en in Tsjechoslowakije. Samen met de nog in Moskou wonende Russische schrijver An drei Sacharow, de Tsjechische dis sidente journalist Jiri Pelikan en twee leden van de Bertrand Rus sol beweging lanceerde Litvinov deze week in Rome het plan om 7 mei a.s. te bestempelen als Gri- gorenko-dag. Op 7 mei 1969 werd generaal Grigorenko, bekend uit de Tweede Wereldoorlog, krank zinnig verklaard en in een inrich ting opgenomen. Hij bevindt zich daar dus op 7 mei vijf Jaar. De tweede protestdag zo stelt Litvinow voor moet worden gehouden op 27 november, de dag waarop enkele Jaren geleden Ja- roslav Sabata en Jiri Muller wer den gearresteerd, en de derde op 29 maart 1975 als protest tegen die gevangenhouding- van de schrij ver Vladimir Boekovski, die nu 37 Jaar oud is en ruim acht Jaar geleden op 29 maart gevangen werd genomen omdat hij 'n boek je had open gedaan over de psy chiatrische inrichtingen in de Sovjet-Unie. Als straf werd hij daar zei fin opgesloten. Volgens Litvinov is Boekovski thans ern stig ziek. Hy is hartpatiënt gewor den, lijdt aan reumatiek en wordt in 't kamp bij Perm waar de Rus sische autoriteiten hem thans ge- Pavel Litwinow vangenhouden, in medisch op zicht zeer sleoht behandeld. "Hoe denkt u dat pressie van uit het Westen succes kan heb ben in de Sowjet Unie als daar slechts 'n heel klein groepje dis sidenten rijp is voor meer demo cratische vrijheden?" luidde een vraag. "Onze kleine, moreel-geestelijke beweging is gebaseerd op over tuiging", aldus Litvinow, "onge acht of onze acties doelmatig zul len zijn of kans op enig succes hebben. Wij voelen ons tot actie gedwongen en zullen later wel zien of er enig succes is bereikt. Wij richten ons alleen op meer vrij heid van meningsuiting, omdat de tijd nog niet rijp is om een poli tiek programma op te stellen. Ik geloof dat dat een utopie zou zijn". ROME In het Brazilië en Latijns-Amerika tribunaal in Rome heeft hij maar een kwartier het woord gekregen, de onlangs uit Paraguay verbannen schrijver Ruben Barreiro Saguier. In de lawine van getuigenissen over martelingen in Brazilië en Chili, die af en toe een golf van ontzetting door de steeds goed gevulde zaal slaan, zijn zijn verklaringen min of meer voor kennisgeving aangenomen, omdat door gebrek aan goede informatie uit Paraguay de voorbeelden uit Chili en Brazilië veel meer tot de verbeelding spreken. Eigenlijk loopt hij na zijn aanklacht wat verdwaasd rond. Had nu werkelijk niemand belangstelling voor de onderdrukking en schending van de mensenrechten in zijn land? fdrijf is nog plaats voor een i 02524—227. Bereidwillig toont hij ons zijn do cumentatie, schamel vergeleken met de stapels materiaal over Brazilië en Chili, maar daarom misschien wel aangrijpender. Zelf is hij pas na internationale druk in' oktober 1973 uit een gevangenis in Para guay vrijgelaten en als straf uit zijn vaderland verbannen. Maar twee anderen, een van hen Julio Rojas, hebben dat geluk niet gehad. Deze tegenstanders van pre sident Alfredo Stroessner zitten nu al sinds 19 Januari 1958 gevangen in het derde politiecommissariaat in Asuncion, zonder dat er ooit een beschuldiging is geformuleerd of een straf uitgesproken. Rojas heeft nooit geweld gebruikt (en guerrilla strijders zitten trouwens helemaal niet in Stroessners gevangenissen, omdat die zonder meer om het le ven worden gebracht) Specialist in het onderdrukken van guerrilla's in het begin van de Ja ren zestig was Patricio Colman, die zich faam verwierf door zijn gevan genen uit vliegtuigen te gooien. In 1970 pleegde zijn eigen zoon zelf moord, nadat zijn vader hem getui ge had laten zijn van martelingen die hij uitvoerde op tegenstanders van president Stroessner. Nazi's Tot de toeschouwers van de marte lingen, die onder meer worden uit gevoerd door commissaris Budi Hellman, zoon van nazi-vluchtelin gen die na de Tweede Wereldoorlog in Paraguay onderdak vonden, be hoort ook Alfredo Stroessner Jr., veelal vergezeld van zijn vriendin Vivolini Quaranta. Een ander fami lielid van de president dat er beha gen in schept tegenstanders mach teloos en onderworpen te zien is zijn schoonzoon, de 27-jarige Hum- berto Dominguez Dib. Alle folterin gen staan onder medische supervisie van de arts Gomez de la Fuenta. voor wie de eed van Hypocrates verleden tijd is geworden. Zijn taa kis toe te zien dat de ge martelde tegenstander niet te snel overlijdt of zelfmoord kan plegen. Paraguay, twaalf keer zo groot als Nederland en ongeveer 2,5 miljoen inwoners, kent waarschijnlijk de langst voortdurende schending van de rechten van de mens in La tijns-Amerika. Het gevolgde politie ke systeem is door de internationale associatie van Juristen in 1957 al omschreven als "een stelsel, geba seerd op miskenning van de meest elementaire mensenrechten". Een gevolg van dit politieke wankli- maat is dat meer dan één miljoen inwoners van Paraguay het land hebben verlaten en zich voorname lijk in Argentinië hebben gevestigd. Saguier vertelt verder dat Alfredo Stroessner de oudste vriend van de Verenigde Staten van Amerika is in Latijns-Amerika en tijdens een be- President Alfredo Stroessner van Paraguay. zoek aan Washington aanbood troe pen uit zijn land naar Vietnam te sturen. Openlijk zei hij toen dat hij de Amerikaanse ambassadeur in zijn hoofdstad als een volwaardig lid van zijn kabinet beschouwde. Seguier ziet vele overeenkomsten met de politieke structuur van Na- zi-Duitsland in Paraguay. Zo moe ten alle rechters lid zijn van de re gerende Colorado-partij en opper rechter Morales en drie van zijn zes rechters zyn er actieve, leidende le den van. Ofschoon er steeds onge veer 300 "andersdenkenden" in de gevangenissen zitten, zijn er tot nu toe slechts twee als politieke gevan genen berecht. Een van hen is Antonio Maidana, die in 1958 tot twee jaar en negen maanden is veroordeeld. Na afloop van zijn straf gaf rechter Tomas Garbarion bevel tot zijn vrijlating. Maar tot nu toe, dertien Jaar later, is daar nog geen gevolg aan gege ven. Afluisteren Dat de berichten uit Paraguay schaarser zijn dan uit de omliggen de landen en Asuncion een vergeten hoofdstad is - behalve voor de bui tenlandse investeerders, voorname lijk de Verenigde Staten en Brazilië - wijt Saguier aan het feit dat Stroessner buitenlandse persbureaus heeft overgenomen, waardoor de chef-correspondent van het Franse persbureau Agence France Presse tevens de chef van de persafdeling van de persoonlijke staf van de pre sident is: van de andere bureaus zoals Reuter is de leiding in han den van persoonlijke vrienden van Stroessner en actieve Coloradoleden. De technische apparatuur voor het op zeer ruime schaal afluisteren van telefoons, de modernste instal latie in haar soort in Latijns-Ame rika, is geleverd en aangelegd door het Duitse bedrijf Siemens. Para guay en Duitsland hebben meer banden, want Paraguay worstelt nog met een in Latyns-Amerika en de gehele wereld uniek probleem, de actieve ergernis van het dertig jaar geleden verslagen Derde Rijk. Stroessner heeft ex-nazi's hartelijk onderdak verleend, maar de ex- SS'ers spelen momenteel geen actie ve rol in de onderdrukking en fol teringen, op Patrick Contrio, een ex-SS'er, na. De meeste folteraars van heden zijn leerlingen van de Duitse meesters. De namen van deze folteraars, de beste leerlingen, zijn bekend en het is- slechts te ho pen dat hun namen eens zo ver foeid zullen worden als die van hun voorgangers in het Derde Rijk. Behalve commissaris Budi Hellman, die op 15-jarige leeftijd met zijn ouders na de oorlog uit nazi-Duits- land vluchtte naar veiliger oorden nen al was gèïndoctrineerd in de Hitier Jugend, zijn de voornaamste folteraars in Paraguay Erasmia Candia, Victor Martinez, Augusto Moreno en commissaris Levera. Zij en al was geïndoctrineerd in de waren het die een gespecialiseerde opleiding ontvingen op het eiland Pena Hermosa in de Paraguay- rivier, een eiland dat bekendheid verwierf door de verminkte lyken die vandaar stroomafwaarts dreven. Ruben Saguier lijkt bijna moede loos. Waarschijnlijk is geen land zo afgesloten en onderdrukt als het zijne, geregeerd door een Duitse im- migrantenzoon, geterroriseerd door ex-Gestapo- en SS-leden. Toch heeft Paraguay op het Bertrand Russel-tribunaal niet de aandacht gekregen die het verdient als slachtoffer van de langst durende onderdrukking in Zuid-Amerika, een land dat als enige nog steeds feitelijk lijdt onder de terreur van nazi-Duitsland.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9