3
haban-
elmas
andidaat
NTE KOE
AG
AL 350 DODEN IN VS
Paraguay is een vergeten land
KOK
Vvige strijd om
wolging Pompidou
reslid wil
.t Nixon
beperken
IN GAAT
PARIJS
Geen verhoging
militaire hulp
VS aan Vietnam
Dissident Litvinow
roept op tot inter
nationaal protest
Latijns-Amerika tribunaal ontzet over martelingen
APRIL 1974
BUITENLAND
PAGINA 9
ADVERTENTIE
.8
ieB (AP) Nauwelijks twee uur nadat de overleden
resident Georges Pompidou op het dorpskerkhof van
t was bijgezet, ontbrandde de strijd om zijn opvolging
levigheid. Oud-premier jacques Chaban-Delmas, 59,
I aan dat hij zich kandidaat zal stellen voor de pre-
tkiezingen die op 28 april of 5 mei zullen worden
1. De Communisten hebben bekend gemaakt dat zij
fen kandidaat zullen stellen, maar over een linkse
t-kandidaat overeenstemming zullen trachten te be
kt de Socialisten van Francois Mitterand.
stische partij-top zal
1 in conclaaf terugtrek-
02 hijnlijk om secretaris-
tterand formeel kandi
en. Mitterand kan verze-
an de Communistische
leer hij en zijn commu-
fllega Georges Marchais
innen worden over een
i regeringsprogram.
&n Financien Valery Gis-
4ng gaf een verklaring
jiij zei van commentaar
lezingen te willen afzien
pjM officiële plechtigheden
pou's dood zijn afgewik-
o impliciete aanwijzing,
aan de race zal deelne-
i uré, de huidige presi-
e nationale vergadering,
phaban-Delmas oud-pre-
|g te onderzoeken of hij
|TON (Reuter) Het
lid van het Ameri-
I van Afgevaardigden Les
tangekondigd dat hij bij
Idrie resoluties zal indie-
•doel hebben de bevoegd-
resident Nixon op het ge-
jbuitenlandse politiek tij-
npeachmenf'-procedure
kat aan banden te leg-
ies, die het karakter van
iJling hebben en derhalve
zijn. willen dat Nixon
va nzijn 'proces" geen
reizen maakt, geen bui-
aatshoofden die de Ver-
n bezoeken officiéél ont-
n verdragen of overeen-
vreemde mogendheden
nale organisaties onder-
illen van Aspin weer-
bezorgdheid die er bij
en van het Congres be-
ixon tijdens zijn bezoek
|uni aan Moskou zal
iel concessies zal doen in
overeenkomsten te slui-
TON Het Witte Huis
Igemaakt, dat president
i Verenigde Staten mor
de rouwplechtigheid
bent Georges Pompidou
|k zal bijwonen,
kaanse president is van-
Washington vertrokken
sidentiële vliegtuig en
i de Franse hoofd-
Waarschijnlijk zal presi-
I morgenavond naar de
;aten terugkeren, aldus
faking van het Witte
men meent te weten zal
jxon haar echtgenoot ver
let op zijn reis naar Pa-
AD VERTE NTIE
apr'
let Hein van der Gaag.
tondagmiddag.
Uw vrouw
is ons heel wat waard
Omdat een ongeluk in een klein hoekje zit is voor u de naam
van het Rltico Waarde-projekt van belang.
Het is de risicoverzekering die eigenlijk elke vrouw, elke
moeder zou moeten hebben. Zodat er, bij haar onverhoopt
overlijden, geld is voor het gezin, voor de hulp die moet komen.
Onderstaand voorbeeld laat zien hoeveel een vrouw van 25 jaar,
die 1231.50 per jaar wil betalen, E&L in levensverzekering
termen waard is:
150.000,- bij onverhoopt overlijden vóór de 60-jarige leeftijd,
f 6.848,- ontvangt zij, volgens de prognoses, die bepaald niet
te rooskleurig zijn, op haar 60e jaar.
Vergelijkt u dit eens met de betaalde premie.
Elke verzekeringadviseur laat duidelijk zien hoe de cijfers in
uw geval liggen. En is niet elke vrouw de moeite van het vragen
om informatie waard? Wij dachten van wel.
E&LE
sïmömt:.
Een amateurfotograaf maakte een foto van de tornado bij Cincinatti.
Duizenden daklozen; 300 miljoen schade
I Levensverzekeringen
helder als glas
Korte Voorhout 20 Den Haag
Tel. 070-469262*
voor een eventuele kandidatuur vol
doende steun kan vinden. Kort voor
het begin van deze koortsachtige po
litieke aktiviteit werd Georges Pom
pidou, kroonprins van generaal
Charles de Gaulle, begraven op het
kerkhof van Orvilliers, het dorp-
Je 55 kilometer ten zuidwesten van
Parijs waar de overleden president
een buitenhuis bezat. Bij de sobere
plechtigheid waren nog geen 25 men
sen aanwezig, zoals hij het had ge
wenst.
Pompidou werd in 1969 president,
na het aftreden van Charles de Gaul
le. Het is niet duidelijk of Pompidou
een van de Gaullistische topfiguren
had voorbestemd om hem op te vol
gen.
Uit het feit dat Chaban-Delmas niet
lang gewacht heeft met het stellen
van zijn kandidatuur blijkt dat do
Gaullistische partij intern verdeeld
is. Chaban-Delmas, oud-premier en
sinds 1947 burgemeester van Bor
deaux, beschikt over zijn eigen poli
tieke apparaat ©n kan rekenen op
veel steun binnen de partij.
De Gaullisten vormen momenteel
een coalitie met de onafhankelijk re
publikeinse partij van Valery Gis-
card d'Estaing. Maar de huidige mi
nister van Financiën ontmoette en
ontmoet felle weerstand bij de oude
kern van de Gaullistische partij, die
bekend staat als de Unie van De
mocraten voor de Republiek.
Hoewel Chaban-Delmas en Giscard
d'Estaing de belangrijkste kansheb
bers lijken, trachten aanhangers
van assemblee-president Edgar
Fauré deze als compromis-kandi
daat aan de man te brengen.
WASHINGTON (AP) Het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft gisteravond elke verhoging van
de Amerikaanse militaire hulp aan
Zuid-Vietnam afgewezen.
Een amendement om Vietnam 274
miljoen meer te geven werd met 177
tegen 154 stemmen afgewezen.
De tegenstanders verklaarden dat
zij bepaald niet de Zuid-Vietname-
zen in de steek wilden laten.
Basis op Diego Garcia Het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft gisteren met 255 tegen 94 stem-
op het Britse eiland Diego Garcia in
men de aanleg van een marimebasis
op het Britse eiland Diego Garcia in
de Indische Oecaan goedgekeurd.
Aangezien een senaatscommissie zich
heeft uitgesproken voor het aanhou
den van een toewijzing voor de ba
sis, moet de aanleg wachten tot de
senaat en huis elkaar vinden op een
compromis.
Grote vangst Agenten van de
Amerikaanse narcoticabrigade heb
ben in een actie tegen het smokke
len van verdovende middelen aan de
grens met Mexico, beslaggelegd op
narcotica ter waarde van 16 miljoen
dollar en 209 voertuigen. Ze arres
teerden 187 personen.
CHICAGO Het aantal doden
door de wervelstormen die woensdag-
delen van de Verenigde Staten en
Canada teisterden, is vrijdag geste
gen tot 350. Hier en daar is staats
politie ingeschakeld om tegen plun
dering te waken. Leden van de na
tionale gardes hebben tankauto's met
water naar de rampgebieden gebracht
omdat er de sanitaire installaties zijn
ontwricht en daardoor het gevaar
voor besmetting is ontstaan.
Het aantal gewonden en ontheem
den door de wervelstormen die het
midden en zuiden van de Verenigde
Staten en de Canadese provincie On
tario woensdagavond plaatselijke tijd
troffen, loopt in de duizenden.
Amerikaanse autoriteiten ver
klaarden dat voor minstens 300 mil
joen gulden schade is aangedicht.
President Richard Nixon heeft de
staten Alabama, Indiana, Kentucky,
Ohio en Tennessee tot officiële
rampgebieden verklaard, waardoor ze
in aanmerking komen voor federale,
dat is rijkshulp.
Vicepresident Gerard Ford zei na
een vlucht over de getroffen stre
ken van Ohio: "De vernielingen die
zijn aangericht zijn niet te geloven".
Volgens de staatspolitie zijn in
Kentucky 80, Alabama 73, Indiana
63, Tennessee 54, Ohio 40, Georgia
19, Noord Carolina 5, Michigan 3,
Illinois 2, West Virginia 1 en On
tario 10 mensen gedood.
Dit is het hoogste aantal doden
door wervelvormen in die gebieden
sinds 1925, toen bijna 700 mensen
het leven lieten. Gouverneur WendelJ
Ford van Kentucky zei na een be
zoek aan de stad Brandenburg, waar
40 mensen, onder wie ved kinderen,
werden gedood: „Het huilen stond
me nader dan het laahen".
In Xenia in Ohio stond de klok
woensdag om tien over half vijf 's
middags plaatselijke tijd stil. Op dat
uur trof een wervelstorm de stad
met haar 25.000 inwoners en drukte
delen van een huizenblok en de win
kelwijk in. Tot dusver zijn daar 35
doden geborgen, een aantal dat naar
verwachting zal stijgen. Vijftienhon
derd leden van de Nationale Garde
van Kentucky zijn te hulp geroepen
bij het reddingswerk.
Weggerukte daken en omvergeworpen bomen markeren de
weg die de tornado trok door het plaatsje Louisville.
AMSTERDAM (ANP)
34-Jarige dissidente Rus Pa
vel Litvinow die vorige maand als
emigrerende Jood de Sovjet Unie
moest verlaten wilde hij erger
lot ontlopen, heeft gisterochtend
op een persconferentie in Amster
dam een beroep gedaan op 't
Nederlandse publiek om zich
achter de wereldwijde oproep te
stellen voor het houden van drie
dagen van protest tegen de onder
drukking van de burgerlijke vrij
heden in de Sovjet Unie en in
Tsjechoslowakije.
Samen met de nog in Moskou
wonende Russische schrijver An
drei Sacharow, de Tsjechische dis
sidente journalist Jiri Pelikan en
twee leden van de Bertrand Rus
sol beweging lanceerde Litvinov
deze week in Rome het plan om 7
mei a.s. te bestempelen als Gri-
gorenko-dag. Op 7 mei 1969 werd
generaal Grigorenko, bekend uit
de Tweede Wereldoorlog, krank
zinnig verklaard en in een inrich
ting opgenomen. Hij bevindt zich
daar dus op 7 mei vijf Jaar.
De tweede protestdag zo stelt
Litvinow voor moet worden
gehouden op 27 november, de dag
waarop enkele Jaren geleden Ja-
roslav Sabata en Jiri Muller wer
den gearresteerd, en de derde op
29 maart 1975 als protest tegen
die gevangenhouding- van de schrij
ver Vladimir Boekovski, die nu
37 Jaar oud is en ruim acht Jaar
geleden op 29 maart gevangen
werd genomen omdat hij 'n boek
je had open gedaan over de psy
chiatrische inrichtingen in de
Sovjet-Unie. Als straf werd hij
daar zei fin opgesloten. Volgens
Litvinov is Boekovski thans ern
stig ziek. Hy is hartpatiënt gewor
den, lijdt aan reumatiek en wordt
in 't kamp bij Perm waar de Rus
sische autoriteiten hem thans ge-
Pavel Litwinow
vangenhouden, in medisch op
zicht zeer sleoht behandeld.
"Hoe denkt u dat pressie van
uit het Westen succes kan heb
ben in de Sowjet Unie als daar
slechts 'n heel klein groepje dis
sidenten rijp is voor meer demo
cratische vrijheden?" luidde een
vraag.
"Onze kleine, moreel-geestelijke
beweging is gebaseerd op over
tuiging", aldus Litvinow, "onge
acht of onze acties doelmatig zul
len zijn of kans op enig succes
hebben. Wij voelen ons tot actie
gedwongen en zullen later wel zien
of er enig succes is bereikt. Wij
richten ons alleen op meer vrij
heid van meningsuiting, omdat de
tijd nog niet rijp is om een poli
tiek programma op te stellen. Ik
geloof dat dat een utopie zou
zijn".
ROME In het Brazilië en Latijns-Amerika tribunaal
in Rome heeft hij maar een kwartier het woord gekregen, de
onlangs uit Paraguay verbannen schrijver Ruben Barreiro
Saguier. In de lawine van getuigenissen over martelingen in
Brazilië en Chili, die af en toe een golf van ontzetting door
de steeds goed gevulde zaal slaan, zijn zijn verklaringen min
of meer voor kennisgeving aangenomen, omdat door gebrek
aan goede informatie uit Paraguay de voorbeelden uit Chili en
Brazilië veel meer tot de verbeelding spreken. Eigenlijk loopt
hij na zijn aanklacht wat verdwaasd rond. Had nu werkelijk
niemand belangstelling voor de onderdrukking en schending
van de mensenrechten in zijn land?
fdrijf is nog plaats voor een
i 02524—227.
Bereidwillig toont hij ons zijn do
cumentatie, schamel vergeleken met
de stapels materiaal over Brazilië
en Chili, maar daarom misschien
wel aangrijpender. Zelf is hij pas
na internationale druk in' oktober
1973 uit een gevangenis in Para
guay vrijgelaten en als straf uit
zijn vaderland verbannen.
Maar twee anderen, een van hen
Julio Rojas, hebben dat geluk niet
gehad. Deze tegenstanders van pre
sident Alfredo Stroessner zitten nu
al sinds 19 Januari 1958 gevangen
in het derde politiecommissariaat in
Asuncion, zonder dat er ooit een
beschuldiging is geformuleerd of
een straf uitgesproken. Rojas heeft
nooit geweld gebruikt (en guerrilla
strijders zitten trouwens helemaal
niet in Stroessners gevangenissen,
omdat die zonder meer om het le
ven worden gebracht)
Specialist in het onderdrukken van
guerrilla's in het begin van de Ja
ren zestig was Patricio Colman, die
zich faam verwierf door zijn gevan
genen uit vliegtuigen te gooien. In
1970 pleegde zijn eigen zoon zelf
moord, nadat zijn vader hem getui
ge had laten zijn van martelingen
die hij uitvoerde op tegenstanders
van president Stroessner.
Nazi's
Tot de toeschouwers van de marte
lingen, die onder meer worden uit
gevoerd door commissaris Budi
Hellman, zoon van nazi-vluchtelin
gen die na de Tweede Wereldoorlog
in Paraguay onderdak vonden, be
hoort ook Alfredo Stroessner Jr.,
veelal vergezeld van zijn vriendin
Vivolini Quaranta. Een ander fami
lielid van de president dat er beha
gen in schept tegenstanders mach
teloos en onderworpen te zien is
zijn schoonzoon, de 27-jarige Hum-
berto Dominguez Dib. Alle folterin
gen staan onder medische supervisie
van de arts Gomez de la Fuenta.
voor wie de eed van Hypocrates
verleden tijd is geworden.
Zijn taa kis toe te zien dat de ge
martelde tegenstander niet te snel
overlijdt of zelfmoord kan plegen.
Paraguay, twaalf keer zo groot als
Nederland en ongeveer 2,5 miljoen
inwoners, kent waarschijnlijk de
langst voortdurende schending van
de rechten van de mens in La
tijns-Amerika. Het gevolgde politie
ke systeem is door de internationale
associatie van Juristen in 1957 al
omschreven als "een stelsel, geba
seerd op miskenning van de meest
elementaire mensenrechten".
Een gevolg van dit politieke wankli-
maat is dat meer dan één miljoen
inwoners van Paraguay het land
hebben verlaten en zich voorname
lijk in Argentinië hebben gevestigd.
Saguier vertelt verder dat Alfredo
Stroessner de oudste vriend van de
Verenigde Staten van Amerika is in
Latijns-Amerika en tijdens een be-
President Alfredo Stroessner
van Paraguay.
zoek aan Washington aanbood troe
pen uit zijn land naar Vietnam te
sturen. Openlijk zei hij toen dat hij
de Amerikaanse ambassadeur in
zijn hoofdstad als een volwaardig
lid van zijn kabinet beschouwde.
Seguier ziet vele overeenkomsten
met de politieke structuur van Na-
zi-Duitsland in Paraguay. Zo moe
ten alle rechters lid zijn van de re
gerende Colorado-partij en opper
rechter Morales en drie van zijn zes
rechters zyn er actieve, leidende le
den van. Ofschoon er steeds onge
veer 300 "andersdenkenden" in de
gevangenissen zitten, zijn er tot nu
toe slechts twee als politieke gevan
genen berecht.
Een van hen is Antonio Maidana,
die in 1958 tot twee jaar en negen
maanden is veroordeeld. Na afloop
van zijn straf gaf rechter Tomas
Garbarion bevel tot zijn vrijlating.
Maar tot nu toe, dertien Jaar later,
is daar nog geen gevolg aan gege
ven.
Afluisteren
Dat de berichten uit Paraguay
schaarser zijn dan uit de omliggen
de landen en Asuncion een vergeten
hoofdstad is - behalve voor de bui
tenlandse investeerders, voorname
lijk de Verenigde Staten en Brazilië
- wijt Saguier aan het feit dat
Stroessner buitenlandse persbureaus
heeft overgenomen, waardoor de
chef-correspondent van het Franse
persbureau Agence France Presse
tevens de chef van de persafdeling
van de persoonlijke staf van de pre
sident is: van de andere bureaus
zoals Reuter is de leiding in han
den van persoonlijke vrienden van
Stroessner en actieve Coloradoleden.
De technische apparatuur voor het
op zeer ruime schaal afluisteren
van telefoons, de modernste instal
latie in haar soort in Latijns-Ame
rika, is geleverd en aangelegd door
het Duitse bedrijf Siemens. Para
guay en Duitsland hebben meer
banden, want Paraguay worstelt nog
met een in Latyns-Amerika en de
gehele wereld uniek probleem, de
actieve ergernis van het dertig jaar
geleden verslagen Derde Rijk.
Stroessner heeft ex-nazi's hartelijk
onderdak verleend, maar de ex-
SS'ers spelen momenteel geen actie
ve rol in de onderdrukking en fol
teringen, op Patrick Contrio, een
ex-SS'er, na. De meeste folteraars
van heden zijn leerlingen van de
Duitse meesters. De namen van
deze folteraars, de beste leerlingen,
zijn bekend en het is- slechts te ho
pen dat hun namen eens zo ver
foeid zullen worden als die van hun
voorgangers in het Derde Rijk.
Behalve commissaris Budi Hellman,
die op 15-jarige leeftijd met zijn
ouders na de oorlog uit nazi-Duits-
land vluchtte naar veiliger oorden
nen al was gèïndoctrineerd in de
Hitier Jugend, zijn de voornaamste
folteraars in Paraguay Erasmia
Candia, Victor Martinez, Augusto
Moreno en commissaris Levera. Zij
en al was geïndoctrineerd in de
waren het die een gespecialiseerde
opleiding ontvingen op het eiland
Pena Hermosa in de Paraguay-
rivier, een eiland dat bekendheid
verwierf door de verminkte lyken
die vandaar stroomafwaarts dreven.
Ruben Saguier lijkt bijna moede
loos. Waarschijnlijk is geen land zo
afgesloten en onderdrukt als het
zijne, geregeerd door een Duitse im-
migrantenzoon, geterroriseerd door
ex-Gestapo- en SS-leden. Toch
heeft Paraguay op het Bertrand
Russel-tribunaal niet de aandacht
gekregen die het verdient als
slachtoffer van de langst durende
onderdrukking in Zuid-Amerika,
een land dat als enige nog steeds
feitelijk lijdt onder de terreur van
nazi-Duitsland.