«Nixon gaat door de knieën
Toor officier van justitie
blokkeren Kissinger
Verbetering van
betrekkingen
Parijs-Tel Aviv
ETHIOPIE IS NOG
STEEDS ONRUSTIG Russische militairen
PTT
Opgeeiste documenten toegezegd
Mariner-10 maakt
prima foto's van
planeet Mercurius
in vogelvlucht
in vogelvlucht
ATERDAG 30 MAART 1974
WASHINGTON (AFP-Reuter) President Nixon zal de bijzondere officier van
1 ititie voor de Watergate-affaire, Leon Jaworski het aanvullende materiaal leveren
■l deze voor zijn onderzoek heeft opgeëist, zo heeft woordvoerder Ronald Ziegler van
I Witte Huis gisteren meegedeeld. Ziegler gaf geen nadere toelichting waarom het
ii cies gaat, maar bekend is dat Jaworski gevraagd heeft om 27 geluidsbanden en een
t nader genoemd aantal documenten die betrekking hebben op de bijdragen aan Ni-
is herverkiezingscampagne door de zuivel-industrie en het concern International Te
u',1 hone and Telegraph Corp. (ITT).
:t V
Kn'
^*nis£
n side tijd. Aanvankelijk had Ja-
ski maandag als laatste tijdstip
eld, maar Nixons advocaten wis-
uitstel tot gisteren te krijgen,
irski zou anders een gerechte
uitspraak hebben gevraagd
Ét Witte Huis is tot nog toe niet
m op de eis van de commissie
Justitie van het Huis van Afge-
Igden die 42 geluidsbanden wil
Het Witte Huls stelt dat de
lissie al 19 geluidsbanden heeft het Huis
rangen of nog zal ontvangen en
dan 700 documenten,
ons besluit Jaworski alsnog het
leel te leveren, kwam
Jaar een proces tegen Nixon te hou- verklaringen indertijd af ter gelegen-
den. heid van de hoorzittingen van de
Mansfield verklaarde tegenover Senaat over zijn benoeming tot mi-
een verslaggever dat hij niet direct nister van justitie,
op de hoogte was van de situatie in Kleindienst trad 30 april van het
dat zijn oordeel was ge- vorig jaar af als minister van Justi-
baseerd op gesprekken met afgevaar- tie. Hij was de opvolger van John
digden. Mitchell, die momenteel terecht staat
Indien het Huis inderdaad stemt in New York waar hij wordt beschul
digd van meineed en tegenwerking
vervolging van Nixon moet de
de door de officier van Justitie Senaat, liefst binnen twee weken,
overgaan tot het proces dat beslist
of Nixon al dan niet moet aftreden,
aldus Mansfield.
Voormalig onderminister van Justitie
William Ruckelshaus was het met
de uitspraak van Mansfield
l de Justitie.
veronderstelt dat Nixon dat de afgelopen twee of drie weken is
willen vermijden.
itjfn woordvoerder van Jaworski's
had geen commentaar op
ïededeling. Hij wilde slechts zeg-
dat het materiaal nog niet bin-
de Democratische meerder-
in de Amerikaanse Senaat, heeft
dl ren verklaard dat verscheidene
Ti van het Huis van Afgevaardig-
hem hebben gezegd, dat er „vol
de stemmen" in het Huis zijn
procedure tot afzetting van
dent Nixon op gang te brengen
Senaat te verplichten later dit
tamelijk dramatische wijzi
ging in de houding van 't huis" aldus
Ruckelshaus die samen met minister
van justitie Elliot Richardson ont
slag nam toen Nixon in oktober vorig
Jaar de toenmalige officier van
Justitie voor Watergate, Archibald
Cox, ontsloeg.
Ontwikkelings
fonds en de
OPEC-landen
WENEN Financiële deskundigen
De voormalige Amerikaanse minis- uit de dertien landen van de OPEC
ter van Justitie Richard Kleindienst (Organisatie van Olie Exporterende
heeft de openbare aanklager via zijn Landen) zijn gisteren op het hoofd
advocaat doen weten dat hij bereid kantoor van de organisatie in Wenen
is toe te geven dat hij in 1972 in de bijeengekomen om zich te beraden
Senaat onjuiste en misleidende ver- over de vorming van een fonds waar
klaringen heeft afgelegd over de uit de gevolgen van de olieprijsver-
ITT-anti-trust zaak. Hij legde die hogingen voor de ontwikkelingslan
den kunnen worden verzacht. Het is
de bedoeling dat ze normen en regels
voor de werking van het fonds opstel
len en verslag uitbrengen aan de
ministerraad van de OPEC die 10
april in New York vergadert.
In OPEC-kringen in Wenen acht
men het nog lang niet zeker dat het
fonds er zal komen. Een van de moei
lijke punten is hoeveel de afzonder
lijke OPEC-leden aan het fonds moe
ten bijdragen.
PASADENA De Amerikaanse ruimtesonde Mariner-10
heeft gisteren aan de hoogste verwachtingen voldaan door
vrij scherpe foto's naar de aarde te seinen van de planeet
Mercurius. De Mariner passeerde Mercurius gisteravond op
een afstand van slechts 772 km. Volgens een woordvoerder
van de NASA waren de foto's buitengewoon duidelijk en
toonden ze veel details".
Het eerste rendez-vous van een onbemand ruimtevaartuig
met de planeet die het dichtst bij de zon staat leverde voor
de deskundigen verrassende resultaten op. De foto's toonden
onder meer „veel kraters van verschillende grootte en om
vang" waardoor ongeveer eenzelfde beeld ontstond als dat
van het maanoppervlak. De Mariner-10 bevindt zich op onae-
veer 70 miljoen kilometers van de zon en 149 miljoen kilo
meter van de aarde. Sinds de lancering op 3 november vorig
jaar 1973 heeft het ruimtevaartuig ongeveer 420 miljoen kilo
meter afgelegd in de interplanetaire ruimte. Het was op
5 februari Venus gepasseerd, waarbij duizenden vaak verras
send mooie foto's werden gemaakt. Van Mercurius moeten
circa 2000 foto's worden genomen. Uit die foto's en andere
metingen, gemaakt in slechts enkele uren, hoop men meer
te leren over de kleinste planeet van ons zonnestelsel dan
door eeuwenlange observatie vanaf de aarde.
dagen worden vermist. De helikop
ter zou misschien zijn neergeschoten
door het Eritrese bevrijdingsfront,
dat voor afscheiding van Eritrea van
Ethiopië vecht.
TEL AVIV De Israëlische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Ab
ba Eban, gaat op 15 mei naar Frank
rijk. Dit eerste bezoek van een
Israëlische bewindsman aan Parijs
sinds 1967 zal een keerpunt zijn in
de koele verhouding tussen de twee
landen.
Dit is gisteren van Israëlische re
geringskringen vernomen. Op een nog
niet vastgesteld tijdstip zal de Fran
se minister van Buitenlandse Za
ken, Michel Jobert, naar Israël ko
men. Zolang Israël als staat bestaat
is er geen Franse minister op bezoek
geweest.
De verhouding tussen de twee
landen laat veel te wensen over sinds
de toenmalige Franse president De
Gaulle na de zesdaagse oorlog van
juni 1967 in het Midden-Oosten een
wapenembargo afkondigde. Frank
rijk was voordien de voornaamste
wapenleveranoier van Israël, voor
namelijk van vliegtuigen. Onder de
boycot vielen ook vijf motor-torpe-
doboten die Israël in Frankrijk had
besteld en betaald. Eind 1969 slaag
den Israëlische marinemensen er in
heimelijk met de vaartuigen de ha
ven van Cherbourg te verlaten en de
schepen over te brengen naar Israël.
Toen de Jongste Israëlische-Arabi
sche oorlog in oktober Jl. uitbrak.
verklaarde minister Jobert dat de
Arabieren het volste recht hadden
oorlog te voeren om de in 1967 ver
loren gegane gebieden te herove-
Geen beslissing
over Concorde
PARIJS (AP) Britse en Franse
ministers hebben gisteren geen over
eenstemming kunnen bereiken over
de toekomst van het Concorde-pro
ject. De kwestie zal nu opnieuw in
bestudering worden genomen door
deskundigen van beide landen.
De Franse minister van verkeer,
Aymar Achille Fould, verklaarde te
genover verslaggevers dat zijn rege
ring van plan is om de produktie
van het supersonische passagiers
vliegtuig voort te zetten, maar dat
de Britten hun twijfels over het pro
ject hebben.
„De beide regeringen hebben ver
schillende uitgangspunten" in de be
sprekingen over het controversiële
vliegtuig, zo verklaarde Achille Fould
nadat hij de gehele dag had verga
derd met de Britse minister van in
dustrie, Anthony Benn.
Het gezin Solzjenitsin herenigd in het Zwitserse Zurich. De uit
\and verbannen Nobelprijswinnaar voor literatuur had zijn vrouw
hóo \jn drie kinderen sinds zijn arrestatie op 12 februari jl niet meer
6 b4en.
ir£ na aankomst van zijn gezin kreeg de schrijver moeilijk-
in met de hem en zijn gezin achtervolgende persfotografen, die
naïjlij zijn huis verjoeg. Hij weigerde journalisten te woord te staan.
luchthaven van Moskou hadden ongeveer 25 goede vrienden
het gezin, onder wie de "dissidente" natuurkundige Sacharow
de echtgenote en kinderen van de schrijver afscheid genomen,
t enige wat de schrijver nu nog uit Rusland hoopt te krijgen
•t overgrote deel van zijn bagage en die van zijn gezin, samen
kg, waaronder zijn boeken en documenten. En dan uiteraard: de
gunning om naar zijn land terug te kunnen keren zonder gevaar
vrijheid en lijfsbehoudMaar dat kan nog wel even duren.
ADDIS ABEBA Een groep Ethio
pische militairen die trouw zijn aan
keizer Haile Selassie en die zich de
„strijdkrachten van het noorden"
noemen heeft gisteren via radio-As
mara bekendgemaakt in het hele
land arrestaties te hebben verricht.
„Militairen en politie arresteerden
verscheurende elementen in het
noorden en het zuiden land waar zij
trachten Ethiopië in een burgeroor
log te storten", aldus de mededeling.
Niet nader geïdentificeerde radica
len hadden miljoenen dollars van
niet genoemde buitenlandse regerin
gen ontvangen om het land in moei
lijkheden te brengen. Zeker vijf of
ficieren behoren tot de gearresteer
den, aldus onofficiële berichten.
Eveneens in de noordelijke stad As
mara zeiden functionarissen dat een
speurtocht is begonnen naar een hef-
chroefvliegtuig met vier Amerikanen
en een Canadees die verscheidene
LONDEN (UP) De Russische mali- tieke kringen in Londen
tairen hebben het bereiken van meegedeeld,
overeenstemming met de Ameri- De militairen kregen steun
kaanse minister van buitenlandse een groep van de „bande lijn" ii.
zaken, Henry Kissinger, over beper- hoge kringen van het Russische poli- speciale bijeenkomst
king van de strategische kernbewa- tiek leiderschap. Volgens genoemde
pening in Moskou deze week geblok- diplomatieke kringen speelde de
keerd. Dit hebben bevoegde diploma- Russische minister van defensie—An-
ADVERTENTIE
wijziging abonneenummer
van het
telefoondistrictskantoor
's-Gravenhage
Per 1 april verandert het telefoonnummer van het
Telefoondistrict 's-Gravenhage. Het oude nummer
(070) 62 41 41 komt dan te vervallen.
Voortaan draait u(070) 70 41 41
In de nieuwe telefoongids, uitgave 1974/75, is dit
nummer reeds vermeld.
^307
TELEFOONDISTRICT
'S-GRAVENHAGE
Het ziet er naar uit, dat de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Henry Kissinger, met zijn be
zoek aan Moskou geen succes heeft
kunnen boeken. En dat geldt dan ro
wel voor zijn poging het gesprek over
kernwapens weer op gang te brengen
als voor zijn bemoeiingen inzake de
voortdurende spanning tussen Syrië
en Israël. Wat dit laatste betreft, is
Kissingers oogmerk geweest door
troepenscheiding op de hoogvlakte
van Golan zijn inspanning voor sta
bilisering van de toestand in het
Midden-Oosten af te ronden. Met
voldoening mag hij terugzien op wat
hij op dit gebied al heeft bereikt: de
betrekkingen tussen Amerika en
Egypte zijn aanzienlijk verbeterd en
bij de Arabische staten heeft hij dooi
zijn actieve nn tegelijk voorzichtige
politiek het gevoel weggenomen, dat
zij de Sowjet-Unie nodig hebben als
een schild tegen een Amerikaans-
Israëlische alliantie. In korte tijd
heeft Kissinger de Sowjetrussische
invloed in het Midden-Oosten weten
terug te dringen. Die ontwikkeling
heeft niettemin haar keerzijde. In de
Syrische hoofdstad Damascus heeft
men namelijk gezien, dat Egypte er
in geslaagd is op een eervolle wijze
de gevolgen van de oorlogshandelin
gen met Israël af te wikkelen en zelfs
gebieden, die in de oorlog van 1967
verloren gingen, terug te krijgen. Het
ligt voor de hand, dat in Syrië de
wens is opgekomen iets dergelijks te
bereiken, door bemiddeling van Kis
singer enerzijds en met behulp van
de Sowjet-Unie anderzijds. Want
Moskou kan zich, op straffe'van ge
zichtverlies, onder de huidige om
standigheden minder dan ooit ver
oorloven de Syriërs te laten vallen.
van Israël en in het bijzonder ten
aanzien van de hoogvlakte van Golan
doorgespeeld naar de super-mogend-
heden. Golan is dus wereldpolitiek
geworden. In zijn zelf-aangemeten
functie van "beschermer van de Is
lam" zal partijleider Brezjnew der
halve tijdens zijn gesprekken met
Kissinger op inwilliging van de Sy
rische eisen hebben aangedrongen. Al
te ver kon hij toch ook weer niet
gaan, om te voorkomen dat de ont
spanning tussen zijn land en de Ver
enigde Staten in gevaar zou komen..
Maar dat hij, openlijk of bedekt, be
zwaar heeft gemaakt tegen een Ame
rikaans "vredesmonopolie" in het
Midden-Oosten, een 'Pax Americana'
in die contreien, is wel zeker. Toch
heeft het Kremlin zich, bij monde
van Arbatow, de Sowjetrussische des
kundige in Amerikaanse aangelegen
heden, genoodzaakt gezien bakzeil te
halen. Deze zegsman heeft namelijk
toegegeven, dat in de Sowjetrussi
sche radio-uitzendingen naar de Ara
bische landen is aangedrongen op
voortzetting van de olieboycot tegen
Amerika. Hij noemde dit een "fout".
En dat is wel het minste wat hij kon
zeggen. Het was immers voor Wash
ington een onverteerbare zaak, dat
Moskou dubbelspel speelde: aandrin
gen op handelsvoordelen, financiële
steun en beschikbaar stellen van
technische kermis, en tegelijkertijd
de Arabieren opzetten tegen de "ka
pitalisten" in Washington. Terecht
vj-oeg de "New York Times" zich dan
ook af of het denkbaar was, dat de
rechterhand van het Kremlin niet
wist wat de linker deed. Die "linker
hand" is nu dus teruggetrokken, al
betekende dit niet, dat Kissinger ten
aanzien van Syrië—Israël
waardig resultaat kon noteren.
Ook ten aanzien van de vastgelopen
onderhandelingen over beperking
van strategische wapens heeft Kis
singer niets kunnen bereiken, althans
niet voldoende om in het slotcommu
niqué van de besprekingen op te ne
men. En toch is de kwestie van de
het leggen van een basis voor
wapenverdrag. En daarmede zijn de ^a^va^t^T^Ï
drei Gretsjko. de leidende rol bij het
blokkeren van een akkoord. Hij
keerde in haast naar Moskou terug
Irak. Er werd een
-t van het polit-
oureau georganiseerd ter bespreking
van de kwestie van de strategische
kernbewapening toen Kissinger in
Moskou was, daar er binnen het
Kremlin verschillen van mening over
deze belangrijke zaak waren. Gretsjko
was daarbij aanwezig.
Het politbureau sprak zich uit te
gen een overeenkomst op basis van
de beginselen die Kissinger aan de
Sowjet-leiders had voorgelegd. Daar
op bood de Sowjet-Unie een tegen-
plan aan, dat Kissinger op zijn beurt
kansen op een top-bijeenkomst
Nixon en Brezjnew in Juni a.s. sterk
verminderd, hoewel Kissingers Sow
jetrussische collega Gromiko bin.
nenkort naar Amerika komt en Kis-
"détente", ontspanning tussen de singer zelf mogelijk eind mei op-
grote kernwapenlanden, vanzelfspre- nieuw naar Moskou vertrekt. Wat
kend van het allergrootste belang.
"Ontspanning", zo schreef de Ame
rikaanse "Christian Science Monitor"
dezer dagen, "is nooit ee
geweest voor oplossing
dat kernwapenverdrag betreft:
Washington hebben deskundigen er
op gewezen, dap de eerste overeen-
toverspreuk komst over bepterking van strategi-
alle we- sche wapens (SALT-I) te snel tot
reldproblemen. Ontspanning is, niet stand is gekomen en de Russen een
oplossingen zoeken En zij vreesden, dat Kissinger in de-
zonder het dreigen met kernwapens zelfde fout zou vervallen, ook dit-
als onderhandelingsargument ter ta- maal om de ontmoeting van Nixon
het Kremlin onder druk te handelsvoordelen en technische hulp
de Sowjet-Unie een verkapte
militaire steun zijn.
Er waren in de afgelopen weken
sterke aanwijzingen dat Rusland zich
nog niet graag definitief bindt aan
definitieve beperkingen van de
strategische kernbewapening.
Vorige maand gaven communisti
sche diplomaten te kennen dat Rus
land niets minder dan "tenminste
volledige gelijkheid, zowel kwalitatief
als kwantitatief, van de strategische
bewapening wenst".
Het is bekend dat de Russen grote
vaart zetten achter een ingrijpend
program van het ontwikkelen van
.nieuwe raketten. Met name concen
treerden zij zich op het vervaardigen
van meervoudige atoomkoppen
(MIRV)op welk gebied de VS tot nu
toe een aanzienlijke voorsprong had
den. Zij beproefden de nieuwe wa
pens enkele weken geleden in het ge
bied van de Stille Oceaan.
Het Russisch blad Izwestia schreef
technische bijstand. Maar, al heeft terwijl er in de Sowjetrussische pers gisteren dat een van de redenen dat
de Sowjet-Unie die hulp broodnodig, voortdurend tegen Amerika wordt geen vooruitgang over een nieuw
toch heeft Brezjnew niet met lege geageerd, met
handen gestaan. Want zonder toe
kenning van handelsvoordelen aan Kremlin, met zijn
het Kremlin zou de ontspanningspo- king van land-
litiek in gevaar komen. En dat is iets,
de defensie-uitgaven (alsof het
norme verster-
zeestrijdkrach
ten, op dit punt enig recht
tegen verhoging drag was geboekt, gezocht moet v
waarop Amerika het niet wenst te la- spreken zou hebben)Ook elders,
ten aankomen. President Nixon zou
zioh derhalve genoodzaakt kunnen
zien zijn veto uit te spreken over
den in het feit dat „het militaire-in-
dustriele complex een opmerkelijke
invloed uitoefent op het standpunt
van Amerikaanse zijde".
Izwestia vermoedt dat
als in West-Duitsland van de kant het Amerikaanse leger onenigheid
amendement-Jackson, dat aanstuurt verhoudingen, die West-Europa on-
op ruil van Amerikaanse handels- der de hegemonie van de Sowjet-
Unie zou brengen, onder de rookslui-
er van vermeende ontspanning". Uit
to zou tevens betekenen, dat ook de dit alles blijkt wel, dat de ontspan-
Europese landen van handelsvoarde- ning nog vele besprekingen op hoog
len verstoken blijven.
Deze materie, uiterst ingewikkeld grond
en vol haken en ogen, heeft Kissin- men.
ger blijkbaar nog niet tot een oplos
sing kunnen brengen, evenmin als
bestaat over de koers die de Verenig
de Staten ten aanzien van de bewa
peningsbeperking moeten volgen.
Toch, aldus het blad, kan een weder
zijds aanvaardbare oplossing worden
bereikt „door een standvastge, rea
listische en opbouwende benadering
van beide partijen."
Izwestija voegt er aan toe dat „de
ne- beide partijen de wens te kennen
hebben gegeven om energiek voort te
gaan met het streven naar dergelijke
&L oplossingen
