Jurk over pantalon ertalers zoeken naar plossing van het raadsel Ier Soemeriers Raad moet besluit van 13 maart 72 handhaven Weer een schitterende show bij Frank Govers m eitabletten en gedichten vertellen iver grijs verleden -toestand valt mee Discussie Trekvliet JOLUT USSPAG 20 MAART 1974 -i AMSTERDAM Ieder seizoen speelt de Amsterdamse ontwerper Frank Govers het weer klaar zijn publiek een schitterende show voor te toveren. Gistermorgen kon modeminded Amsterdam weer met volle teugen genieten. Was Govers de eerste modemaker die het waagde denim voor avondkle ding te gebruiken, dit keer zullen zijn kuitlange gebloemde jurken, waaronder een pantalon van het zelfde materiaal wordt gedragen, de confectie aan het werk zetten want iedereen "viel" voor dit stuk je openingsvuurwerk. Vooral voor de sportieve jeugdige types maak te Govers de overall, waar na tuurlijk 'n t-shirt of blouse onder kan worden gedragen en waar van de wat wijdvallende pijpen tot ietsje over de knie komen. Maar echt niet alleen aan de jeugd had hij gedacht. Zijn fraaie dubbel geplooide, tot over de heupen in- gestikte balletjesrokken, waarop een ran'k-gesneden blazer met brede revers werd gedragen, zijn voor iedere vrouw geschikt, even als zijn (maar enkele) leeftijdloze broekpakken met kopmouwtjes) swaggers en baby-blauwe en roze overslagmantels van bouclé met vrij grote kraag. Ook Paul Poiter, de Franse couturier die furore maakte in de Jaren 19051925, de modeontwer per die voor het eerst met leven de mannequins werkte en van wiens werk nu een expositie loopt in Parijs, voerde Gover in zijn boetiekcollectóe voor deze zomer ten tonele. Bij de Japonnen en rokken gokt Govers duidelijk op de stofver- slindende oirkelrok met steekzak- ken, heel hoge taildeband waarop een smal ceintuurtje wordt gedra gen. De lengte bij Govers is net even over de knie, kuitlang of tot op de grond. En met die lange rokken zijn we dan aangeland bij de "avondkleding". Hier haalde Govers, kennelijk als grapje voor de show, de echte wijde ballroom- jurk weer van stal. Een romanti sche Jurk van zwarte of grijze tule afgezet met ecrukleurig kant. Kant was er ook in katoen, heel draagbaar en zeker niet alleen voor bals, maar b.v. ook voor de bruid die er eens anders wil uit zien. Vooral 't simpele doorknoop model met rood-witte ballet j es- sherp was daar voor geknipt. Een come-back maakte ook de boothals, bijzonder geschikt voor vrouwen met wat gevulde schou ders. Een exemplaartje in groen gebloemde katoen, met daarover een roze schort sprak iedereen erg aan. Opvallend was het veelvul dig gebruik van pailletten gecom bineerd met blauwe denim. Go vers heeft met deze zomercollectie weer zijn vakmanschap bewezen, dat vond ook ere-gaste Conny Stuart, die hem spontaan om de hals viöl. HENRIETTE V. D. HOEVEN j 1 "T: Mf ONDEN Een klein groepje geleerden verspreid over de wereld is geleidelijk bezig met het ontcijferen van de Ie geschriften van een belangrijke fase in de opbouw van beschaving: die van de Soemeriërs, eens sinds lang verdwe- volk dat wellicht de kunst van het schrijven heeft uitge dij wordt steeds meer duide- kt men de oorsprong van be- fundamentele begrippen, te samenleving en de gods- c, (te door een groot deel van de H zijn geërfd, opnieuw moet loken. mines, en vooral de geschriften archeologen in de zandvlak- ïid Irak zijn blootgelegd, lichten öpje op van de sluier. die over zeer gewichtige ontwik- S® op het gebied van de socia- uidbouwkundige, militaire, en Üenstige organisatie. Zij spreken «n volk, dat tussen 4.000 en jaar geleden, handel dreef %pte in het westen en India Roosten, dat grote steden en be- dgskanalen bouwde, dat slag k met gedisciplineerde linies strijdwagens en infanterie, dat ^vattende wetteksten kende, en kt schijnt op tal van gebieden tJdgenoten ver vooruit was. lei Pdeidelijk aan ontcijferen de ge- 'a de oudste ons bekende ver- TaQ godsdienstige en maat- PPdijke denkbeelden, grote steden van Soemer, die kwamen in het vlakke land ^osopotamië, tussen de rivieren «fraat en de Tigris, steunden op. Intensieve landbouw, en breid- invloed uit door handel en tjtfe macht. Vele geleerden me kt de Soemeriërs al eerder wel- voor 3.000 v. chr., 't schrift kkelden. kr hoewel zij een zeer invloedrij- techaving hadden opgebouwd, J de Soemeriers volledig uit het van de geschiedenis verdwe- totdat zij in de 19e eeuw wer- ^ntdekt. Sindsdien is bij stuk- a beetjes een beeld opgebouwd *at zij bereikt hadden, een dat nu geleidelijk verder aangevuld dank zij de bestude- van nieuwe vondsten. Hoe moeilijk die taak wel is blijkt uit het werk van prof. Samuel Kra mer, een Amerikaanse deskundige in Soemerische literatuur, die twee klei ne kleitabletten vertaalde, en daarbij de eerste regels ontcijferde van meer dan honderd voordien onbekende re ligieuze gedichten. De tabletten, twee van een aantal soortgelijke „catalo gussen" die zijn gevonden, dateren vermoedelijk van omstreeks 1800 v. chr., toen volgens vele geleerden het Soemerisch waarschijnlijk al dood was als gesproken taal. Stimulans De tabletten werden bewaard in het British Museum in Londen, dat een van de meest uitgebreide Soeme rische verzamelingen heeft en een belangrijke stimulans heeft gegeven aan het onderzoek. De tabletten, die lijsten bevat ten met eerste regels van klaagzan gen toegeschreven aan goden, wer den ter vertzling overgedragen aan prof. Kramer, betekent letterlijk „ge- tenverzameling van de universiteit van Pennsylvania. Prof. Kramer ontdekte dat ze ge titeld waren .Irshemma van de Go den". Het woord „Irshemma," aldus prof. Kramer, betekent letterlijk ge weeklaag begeleid door de trom," en doelde op klaagzangen, voornamelijk geuit door goden over tragische ge beurtenissen zoals de verwoesting van een stad en haar tempels. De klaagzangen op de twee tablet ten vertonen opvallende overeenkom sten met overleveringen, die tot op de dag van vandaag sporen hebben nage laten. Veel van deze klaagzangen zijn naar het schijnt in de mond gelegd van de Soemerische vrucht baarheidsgodin Inanna, die ook Ish- tar werd genoemd door het Semi tische volk, dat zich vermengde met en later de plaats innam van de Soemeriërs. Inanna en haar tot ondergang ge doemde metgezel Dumuzi (of Tato- muz), wiens liefde voor de vrucht baarheidsgodin tot zijn dood leidde, zijn volgens vele deskundigen vroe ge versies van ideëen, die sindsdien ln vele godsdiensten terugkeren, zo als variaties op het thema van rouw om een stervende godheid. Gedichten Enkele kenmerkende voorbeelden van de eerste regels, die prof. Kra mer vertaalde, zijn „maak uw hart gelijk water", wat met mij is ge beurd is iets onbekends", en „bitter is het lot van haar gade". Negen van de vertaalde regels verwijzen naar gedichten, die reeds op andere ta bletten zijn aangetroffen. Volgens prof. Kramer zijn minstens 101 an dere gedichten nog niet ontdekt, maar de kans lijkt groot dat ze als nog gevonden zullen worden. Het vertaalwerk heeft geen gelijke tred kunnen houden met de stroom van opgegraven tabletten. Er zijn thans tussen de 50.000 en 100.000 teksten van uiteenlopende aard en lengte - sommige slechts kleine frag menten - aanwezig in de verzame lingen over de hele wereld, volgens een schatting van C. B. F. Walker, assistent-curator van het British Mu seum. Een groot deel daarvan wacht nog op klassering en vertaling. Slechts een klein deel, (volgens prof. Kramer ongeveer 5.000, voorzover nu bekend) zijn „literaire" werken, zo als gedichten, hymnen en essays. Veel tabletten betreffen economische en administratieve zaken. Veruit de meeste tableten zijn van klei, en de teksten zijn daarin ge grift in spijkerschrift. Men is al ver gevorderd met het ontcijferen ervan, maar dit werk - dat bemoeilijkt wordt door het probleem van het begrijpen van sinds lang niet meer bestaande begrippen - gaat nog steeds voort. Spijkerschrift Nog voordat de Soemerische cultuur begon te tanen, werd het spijker schrift overgenomen voor het neer schrijven van de Semitische taal van de Akkadiers. die voor 2000 v. Chr. met de Soemeriërs samenwoonden. De grote Semitische rijken van de Ba- byloniërs en de Assyriërs gebruikten later eveneens aangepaste vormen van hetzelfde schrift. Een ander bewijs van de grote in- Dubbel succes Van Duinhoven botste voor schaakteams Rijnlands Lyceum niet RUtO tegen DOOm LEIDEN Het eerste schaakzes tal van het Rijnlands Lyceum lijkt aan een nieuwe zegereeks begonnen te zijn in de race om het kampioen schap van Nederland. De landstitel houder bereikte met een 4—2 zege op het Spinoza Lyceum uit Amster dam de finale. Ook het Rijnlandse zestal voor spelers tot 16 jaar doet het goed. Het bezoekende Adelbert College uit Was senaar werd met 6—0 verpletterd. Aangezien het Pascal College uit Zaandam tegen het Gemeentelijk Atheneum uit Utrecht niet verder kwam dan een 2M2% overwinning, plaatste ook dit Rijnlandse schaakzestal zich voor de landelijke finale. Het gedemoraliseerde team van de Louise de Coligny scholenge meenschap ging voor de formaliteit de Prof. Cazimir Scholengemeen schap nog te lijf- Het verloor met 4—2. WEESP De acteur Ton van Duin hoven is gisteravond in het VU-zie- kenhuis in Amsterdam opgenomen, na een auto-ongeluk op de provin ciale weg tussen Hilversum en Weesp. Zijn toestand is niet zorg wekkend. In een scherpe bocht raakte Van Duinhoven na een slip met zijn auto van de weg. Hij botste tegen een boom en liep verwondingen aan het hoofd op die eerst ernstig leken. In het Bussumse Majellaziekenhuis ble ken de verwondingen beperkt: ont vellingen en wat kneuzingen. Voor de behandeling van de ontvellingen, werd Van Duinhoven later op dp avond overgebracht naar het VU-zie- kenhuis, waar men over betere b' handelingsmogelijkheden beschikt. De artiest kwam uit Hilversum na een voorbespreking over zijn woens dagse radioprogramma. Onderweg, naar zijn huis in Amsterdam ge beurde het ongeluk. vloed van de Soemeriërs is 't feitt dat hun taal gedurende het hele tijdperk van de Babyloniërs en de Assyriërs, ruim duizend jaar, nog steeds ge bruikt werd voor bepaalde geleerde en gewijde geschriften, zoals het La tijn nog in Europa gebruikt werd lang na de val van Rome. De voorname plaats van de Soeme riërs in de geschiedenis kan ook blij- jen uit parallellen in de bijbel, die veel later op schrift gesteld werd. Het verhaal van de zondvloed is een van de bekendste bijbelverhalen die een voorloper hebben in de mythen van Soemer, en is, volgens vele geleerden, gebaseerd op een ramp die daar in werkelijkheid plaats had gevonden en nog in de herinnering voortleef de. De mythen bevatten ook verha len die fascinerende gelijkenissen vertonen met die van het aartspara dijs en van de boom der kennis van goed en kwaad. En de bijbel zegt dat Abraham, aartsvader der Hebreeën, geboren werd in Ur van de Chaldeeën. We we ten nu dat Ur 'n belangrijke Soeme rische stad was, hoewel de Bijbelse beschrijving van Abraham's noma denleven in tenten sterk verschilt van het stadsleven van de burgers van Ur. De 13e maart '72 was een dag die ons nog vers in het geheugen ligt. Op die dag zou worden beslist of de hu ren van vooroorlogse woningen (ge meentewoningen) verhoogd zouden moeten worden. Bussen vol veront waardigde bewoners togen ten stad- huize om hun ongenoegen, tegen de plannen (huurharmonisatie) van Udink te uiten, die de gemeente Lei den ten uitvoer wilde brengen. Een huurverhoging van 7% en een huur harmonisatie was afgekondigd per ingaande 1 april '72. Dit was de drup pel die de emmer deed overlopen. Geen huurharmonisatie voor krotten waar gedurende de laatste 13 Jaren weinig aan onderhoud werd gedaan, dat was het motief om te weigeren. Tocht, vocht, stank, zouden dan duur betaald worden. Na een roerige avond, die tot na middernacht uit liep, kwam de Leidse gemeenteraad tot het volgend besluit. De Raad der gemeente Leiden bijeen op maandag 13 maart 1972 overwegende dat te veel vooroorlogse woningen niet als menswaardige woningen kunnen worden beschouwd. Besluit: Q De gemeentelijke Woningstich ting, dan wel de gemeente, door de Nationale Woningraad een "renova tie-onderzoek" te laten instellen ten aanzien van de voor-oorlogse wo ningcomplexen in beheer bij de gem. Woningstichting. 2. Op basis van de resultaten van het sub I bedoelde onderzoek een re novatie en- of rehabilitatie pro gramma uit te werken; 3. De nationale Woningraad advies te vragen over de hoogte van de hu ren van de sub I bedoelde woningen, zolang deze nog niet gerenoveerd zijn; 4. In afwachting van de uitkom sten van het sub 3 bedoelde advies de huren voor de sub I bedoelde wonin gen te bevriezen. In augustus van '73 werden de re sultaten van de Nationale Woning raad bekend gemaakt. Er werd ech ter geen woord gerept over de hoog te van de huren (sub 3) terwijl het rapport van de NWR luidt: "Op het eerste gezicht lijken de huren laag, maar gezien de kleine woonopper- vlakken zijn deze huren (gemeente woningen Haagwegkwartier) in re latie met de huren van andere voor oorlogse woningen in Leiden tame lijk hoog". Over het rapport inzake "Advies hoogte van huren van 516 woningen te Leiden" onder nummer 083072301 zwijgt de gemeente in alle talen. Een vreemde zaak overigens is, dat de Huuradviescommissie (on danks 't rapport van de NWR) weer overging tot het invetariseren van de overbekende klachten. De Huur adviescommissie wenste niets (inza ke de hoogte van de huren in het Haagwegkwartier) bekend te maken alvorens de zwijgplicht werd opgehe ven. Het is een duidelijke zaak: de gemeente wil geen huurverlaging in voeren. Indien het huurniveau niet wordt herzien komt het renovatie plan in het Haagwegkwartier op los se schroeven te staan. Met de 'huidi ge huur zouden de huren tot ver bo ven de f200 per maand gaan doen indien er wordt gerenoveerd. De hu ren van gemeentewoningen in het Haagwegkwartier dreigen extreem hoog te worden. Op 1 april '74 wor den de huren verhoogd met 6%. Dit is in strijd met het raadsbesluit van 13 maart '72. De gemeenteraad be slist, van Dam dicteert je vraagt je dan wel af wat voor zin zo'n raad heeft. Een gemeeteraad die zichzelf respecteert moet dit besluit handha ven terwille van de geloofwaardig heid van dergelijke besluiten. Onlangs kwamen wij in het bezit van de renovatieplanning. Haagweg kwartier. Via omwegen moesten wij dergelijke informatie zien te be machtigen. Het plan ziet er als volgt uit: Jan. '74 opnemen van de woningen voorlopig ontwerp; maart '74, ont werp 2 modelwoningen, april-mei '74 tekeningen/bestek/begroting/ be spreking Volkshuisvesting Gem. wo ningstichting, juni '74 en Juli: uit voering modelwoningen en bezichti ging door d ebewoners, aug. '74 in formatieboekje aan bewoners de finitief plan, sept./okt./bestek/be- groting/aannemer/behandeling B. en W./behandeling Prov., nov. '74 directe behandeling Ministerie, Jan. 1975 uitvoering totale renovatie. Het plan ziet er aardig uit. Echter, er zal eerst een aanvang moeten worden genomen tot het verbeteren van het rioleringstelsel. De noodza kelijke civieltechnische verbeterin gen in onze wijk moeten in goede re latie met het tijdstip van woningver betering (renovatie) worden ge- Nieuwe uitgaven Gehoord en ongehoord. Opstellen over muziek, door dr. K. Boeh- mer. Oosthoek's Uitgeversmaat schappij, Utrecht, f 17.50. De brekende spiegel, door Jan van der Vegt. Ontwikkeling .samenhang, achtergronden bij A Roland Holst. Uitgeverij Nijgh en Van Ditmar, Den Haag/Rotterdam, f25.—. De stenen tafel, door Johan van der Woude. Nijgh en Van Ditmar. f 18.90. Tussen waan en waarheid. De para psychologie in nieuwe denkpatronen door D. J. Wicherlink. Uitgevers groep Combo, Baarn. f 14.90. Tao. De Chinese filosofie van tijd en verandering, door Ph. Rawson en Laszlo Legeza. Uitgeverij Unieboek, Bussum. f 14.90. De avonturen van Lord Lister genaamd Raffles De groote onbe kende. Herdruk van de afleveringen uit omstreeks 1910. Uitgeverij Ska- rabee, Laren NH. f 12.90. Hengelsportatlas van Nederland met kaarten en informatie over al le belangrijke viswateren van Ne derland, door A. van Onck. Uitgeve rij Luitingh, Laren NH. f 15.90. Het Woeste Wilde Westen, door G. Schomaekers. Uitgeverij Unieboek, Bussum. f9.90 (tot 30 april 1974), daarna f 17.90. Spion van het koninkrijk door Will Gunnewegh en Henk Uilenbroek Uitgeverij Contact, Amsterdam f 19.50. De dood in het vat. Kernenergie in Nederland, door Matthijs de Vree- de. Uitgeverij Contact. 112.50. Meer bussen naar Merenwijk LEIDEN Per 30 mei zal de fre quentie van buslijn 60 (Merenwijk), worden verdubbeld. De NZH heeft de gemeente 'n brie fdoen toekomen, waarin om medewerking hiervoor wordt gevraagd. Het college van B. en W. voelt er veel voor, aldus wet houder Kret. De kosten worden ge schat op een halve ton. De wethouder vertelde dit gister middag in de commissievergadering voor stadsontwikkeling en verkeer, waarin de begroting werd behandeld. Daarin kwamen verder o.a. de vol gende punten naar voren: Niemand is tevreden met het func tioneren van het stoplicht bij het ze brapad op de Aalmarkt (bij V en D) Ampfcmeijer (PSP) noemde de si tuatie gevaarlijk en Kret was het volledig met hem eens. Bekeken zal worden als andere maatregelen niet mogelijk blijken om de stop- lcihten desnoods alleen maar be la ten knipperen. In 1976 zullen bij de spoorwegover gang op de Haagweg ahobs worden geplaatst. In het Terweepark zullen fiets- klemmen worden geplaatst. Een oude wens, die vergeten was, zo gaf wethouder Kret eerlijk toe. Leiden wacht met belangstelling de ontwikkelingen rond de eventue le aanleg van de Leidse Baan af, waarvan het college van Gedepu teerde Staten van Zuid-Holland nog altijd voorstander blijkt. De gemeen te is op dit moment niet in enig over leg betrokken. Plan ander boete-systeem snelheids overschrijding DEN HAAG Er wordt op Justi tioneel niveau aan een plan gewerkt om te komen tot een ander boetesy steem indien men vasthoudt aan de maximumsnelheid van 100 en 80 ki lometer. De procureurs-generaal van de vijf gerechtshoven, die hiertoe het initiatief hebben genomen zijn na melijk niet gelukkig met de rege ling (f3 boete per te hard gereden km), omdat die niet over het gehele, land gelijk wordt toegepast. En dus niet het optimale effect sorteert. De Haagse officier van Justitie mr. J. van Steenderen, die evenals zijn collega's in den lande om advies wordt gevraagd, kon overigens "nog met geen mogelijkheid zeggen wan neer en op welke manier het plan gerealiseerd zal worden. Men piekert er over, maar hoe het in het vat ge goten wordt, is niet bekend. Het wordt een kwestie van de lange adem". Het zou in de bedoeling liggen om een progressief boetesysteem in te voeren. Te beginnen bijvoorbeeld f 4 per te hard gereden kilometer tot een maximum-overschrijding van 20. daarna tot 130 km, een hogere boete per kilometer. coördineerd, anders zullen weer de straten moeten worden opgebroken in verband met de rrolering. Als er sprake is van goede coördinatie, be hoeven de bewoners niet eindeloos in de rotzooi te zitten. Wat betreft de so ciale begeleiding kan worden ge zegd, dat deze noodzakelijk is in verband met de individuele proble men welke ontstaan zodra de reno vatie aan de orde is. Alvorens in te gaan op een eventuele renovatie, zul len eerst de huren moeten worden herzien inplaats van te worden verhoogd met 6% per 1 april a.s. De gemeenteraad moet het raadsbesluit van 13 maart 1972 handhaven. In dien hij niet bij machte is dit te doen kan hij beter opkrassen. Haagwegcomité aangeslo- bij het Leids Huurders Comité, J. PEN, Potgieterslaan 14, Leiden. LEIDEN De discussie rond de Trekvliet is in de Gemeenteraad op gang gebracht. Wat er nu met de Trekvliet zal gaan gebeuren, raakt de bewoners van de hele wijk. Daar om is de aanvankelijk deze week ge plande openbare discussie-avond vastgesteld op vrijdagavond 5 april om 8 uur in hpt Vijfhovenhuis, Hof- laan. Twee leden waren aanwezig gis teravond tijdens de openbare be grotingsvergadering van de com missie voor Algemene en Be stuurlijke Aangelegenheden. Cees Waal van de PvdA en me vrouw Geelkerken van het prot. chr. deel. Tien minuten na aan vang verscheen gelukkig Th .Wes- sels van de VVD. StiUetJes zat hij aanwezig te zijn; hij voelde zich niet lekker. Later verdween hij plotseling. Niemand was verbaasd. Zesentwintig minuten na aan vang verscheen de socialistische leider Tinus van Aken, om met een weer via de andere deur te verdwijnen. Maar hij kwam terug: na dertien minuten. Tot op dat moment was er nog niets schokkends voorgevallen. Om vijf voor half negen ver scheen Herman Amptmeijer en Bert Oosterman kwam eerst een vijftiental minuten vóór de klok van negen aan. De goede bode moest voor één burgemeester, één notulist, één secretaresse, vijf raadsleden, een handjevol ambte naren en één verslaggever maar liefst drie keer terugkomen met koffie en thee. Het werd alsmaar plezanter en met spijt dachten we aan de pantoffels die we waren vergeten. Gelukkig hadden we een groot plaatselijk avondblad bij ons. Maar daar wilde Tinus van Aken van genieten. Te recht, de man moet ook weten wat er zoal geschiedt. Waal vroeg op een gezellig mo ment aan commissaris Barends van de politie of het bedrag van 'zo'n kleine duizend gulden voor de aanschaffing van vakliteratuur niet wat weinig was. Barends ant woordde daarop dat het ook inder daad vakliteratuur moest zijn er geen romannetjes in de kast mochten staan. „Detectives wel," gnuifde Ampt- meyer. En weer werd er gelachen. Vragen van Bert Oosterman over sexclubs in de buurt vai Pieterskerk werden uiteraard met gepaste jolijt beluisterd. En toen commissaris Barends vertelde dat hij er nog niets van had ge merkt, werd er geschaterd. Er gaat wat om. tegenwoordig. Alleen was het wat ongepast van voorzitter Vis om het onwel voeglijke woord „bordeel" in de mond te nemen. Dat weegt zo zwaar als Je het over ontspan nen hebt. PAUL WOLFSWINKEL.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 17