9
K
„Een vrouw moet
slimmer zijn
dan de duiver'
Het eerste rapport
en de witte muizen
Lilietta
isina
er
nnen
hun
litresses
iG 8 MAART 1974
EXTRA
PAGINA 13
IN 1960 werkt Giulietta Masiiia met haar echtgenoot Frede-
rico Fellini aan een filmopname in de rosse buurten van
Amsterdam. Natuurlijk ook voor hen het traditionele be
zoekje aan Vólendam, toen nog beroemder om de klederdracht
en paling dan door de voetballers en popmuzikanten
die ook de slotscne van haar car-
rire werd, want het vorige jaar
stierf zij aan kanker.
Een dienstmeisje in een keurig wit
gesteven schortje deed mij open.
„Het heeft zeker wel moeite gekost
om ons huis te vinden", informeer
de Guilietta Masina toen ik even
later door het dienstmeisje met een
lichte buiging in de zonnige zitka
mer werd binnengelaten.
Fellini's vrouw, die in 1954 door
haar hoofdrol in „La Strada" een
wereldberoemde filmster werd, zag
er in haar donkergroene Jumper en
simpele Schots geruite rok meer als
een echtgenote van een dorpsdokter,
dan als een vedette uit.
„Wij hebben hier maar een eenvou
dig appartement", zei ze bijna ver
ontschuldigend, maar wij willen
hier gewoon niet weg, want iedere
steen, ieder huis en elk hoekje
heeft hier zijn eigen geschiedenis.
En ik geloof trouwens dat Frederico
in een moderne droomvilla met au
tomatisch sluitende deuren en een
hete luchtverwarming in plaats van
een open haard, nooit zo veel inspi
ratie op zou kunnen doen, als hier
in dit artistieke buurtje rond het
Piazza di Spagna, het Saint Ger
main des Pres van Rome. En ik
voel mij hier trouwens ook hele
maal thuis" bekende Giulietta.
Het is gewoon zalig om 's-morgens
op je gemak boodschappen te kun
nen doen. Een vriendin op te zoe
ken of genoeg tijd te hebben om
ergens op een terrasje een glas
Campari te gaan drinken.
Ik ben namelijk helemaal geen gla-
mour-vrouw, die zich per Rolls
Royce van de ene exclusieve party
naar de andere laat rijden. Inte
gendeel, en daarom ben ik zo blij
dat -ik het de laatste tijd wat rusti
ger aan kan doen en daardoor weer
helemaal mij zelf kan zijn".
„La Strada" was in 1954 een dave
rend succes. Het was de eerste gro
te iflm, die ik met Frederico maakte.
En ik begon er eerlijk gezegd wat
aarzelend aan, maar toen de film
in produktie kwam wérd ik ineens
wereldberoemd. Het succes beang
stigde mij overigens wel een beetje,
want uiteindelijk verlangt het pu
bliek iedere keer een nog betere
prestatie van Je, en voor een actrice
is het bijzonder moeilijk om iedere
keer aan die verwachting te vol
doen.
Hoorspelen
Toch zitten er aan roem natuurlijk
ook wel plezierige kanten. Stel Je
voor in 1940 was ik nog een een
voudige studente, die om wat geld
bij te verdienen, meewerkte aan een
serie hoorspelen van de Italiaanse
radio. En veertien jaar later, toen
„La Strada" in een theater in Den
Haag in première ging, was zowat
de hele wereldpers er bij toen ik
aan prins Bernhard werd voorge
steld, die mij heel galant een hand
kus gaf. Dat vond ik gewoon gewel
dig. Frederico plaagde mij er later
nog wel eens mee.
Door „La Strada" maakte ik kennis
met Nederland. De eerste keer
kwam ik met de trein 35 uur tussen
de rails, mijn God ik dacht dat er
nooit een eind aan kwam. Maar
achteraf had ik de reis er graag
voor over, want ik vond de Hollan
ders aardige en openhartige men
sen.
En ehwacht eens even, ik zal
eens wat laten zien". Giullietta
stond op en liet mij een ogenblik
alleen in haar zonnige zitkamer, die
bijna helemaal in beslag werd ge
nomen door een leren saloon-bank
stel, een sofa van donkerbruin cor
duroy en een grote glazen tafel vol
zilveren snuisterijen.
Toen Giuletta weer binnenkwam zei
ze. „Kijk die rode tulpen, die daar
in die zilveren vaas op dat bureau
staan, zijn niet de enige herinne
ring, die ik aan Holland heb, want
dit Nederlands-Italiaanse woorden
boekje ligt al Jaren in mijn nacht
kastje in de hoop dat ik ooit nog
eens Jullie taal zou leren, maar
daar is nooit iets van gekomen.
Weet je wat mij in Holland altijd
zo is opgevallen? En Guiletta, die
weer tegenover mij op de leren
bank gaat zitten, begint direct drif
tig in het woordenboek te blade
ren... en roeps dan ineens opgetogen
uit dat ik in Nederland nog nooit
o-p-g-e-d-i-r-k-t-e vrouwen heb ge
zien.
Excessen
Ze slaat het kleine woordenboekje
dicht, steekt een sigaret op en zegt
„Ik geloof dat zoiets erg belangrijk
is. want mannen willen geen c^g
make up, maar de ogen van een
vrouw zien.
Er zijn op het ogenblik overal in de
wereld zo veel excessen dat veel
vrouwen karikaturen van zich zelf
geworden zijn.
Neem de hele feministische bewe
ging. Natuurlijk hebben vrouwen
recht op een volwaardige plaats in
het maatschappelijke leven. En
moeten vrouwen voor hetzelfde
werk. ook dezelfde beloning als
mannen krijgen. Maar het is ge
vaarlijk om te ver te gaan. Het
heeft namelijk naar mijn idee zelfs
voor de meest vooruitstrevende Dol
le Mina's geen enkele zin om zich
mannelijk te gedragen omdat zij
zich daarmee volkomen belachelijk
maken aangezien vrouwen nu een
maal vrouwen zijn.
Maar dat is niet het enige, ik vind
dat wij in een moeilijke tijd leven
bekende Giulietta. „Dat merk ik
iedere week weeer als ik de stapels
brieven doorneem met noodkreten
van mensen die mij dringend om
raad vragen. Ze krijgen antwoord
in mijn „Lieve Giulietta" rubriek,
die al meer dan vijf Jaar in het
grote Italiaanse dagblad „La Stam
pa" verschijnt.
Er zijn heel wat vragen bij van
diep ongelukkige vrouwen die pas
hebben ontdekt dat hun man een
maitresse heeft".
Een probleem dat in Italië meer
dan in andere landen voorkomt?,
vraag ik haar.
Giulietta Masina, een kleine char
mante vrouw, 's-wereld enige film
ster, die ook nog doctor in de wijs
begeerte is, maakte een afwerend
gebaar. „Oh... neen mannen uit an
dere landen zijn misschien alleen
wat discreter. En kijk er is natuur
lijk één ding. Je kan Jarenlang
naar alle tevredenheid getrouwd
zijn, maar plotseling op slag ver
liefd op een ander worden. Dan zie
ik dat als een geschenk van God.
En voor de andere partner heeft
het ook weinig zin om zich daarte
gen te verzetten. In zo'n geval kan
Je beter eervol terugtreden en bij
een echtscheiding toch nog als goe
de vrienden uit elkaar gaan.
Maar bij andere oppervlakkige ver
houding is er natuurlijk iets mis.
De fout kan bij de man liggen,
maar toch ook heel vaak bij de
vrouw. Eenvoudig doordat zij te
weinig interesse voor haar echtge
noot toont.
Vrouwen zouden volgens Giulietta
Masina een hoop ellende kunnen
voorkomen door een echte levenska
meraad te zijn.. Door in alle om
standigheden naast hun man te
staan, karakter te tonen, hun mo
raal hoog te houden, zich met pas
sie aan hun gezin te wijden en
zoals een oud Italiaans spreekwoord
zegt, door slimmer dan de duivel te
zijn".
«A,
DAMESMODE
in exclusief jonge slii
8REESTRAATI08°-II2 LEIDEN
ROME Wat kan een vrouw van midden vijftig begin
nen als haar man plotseling een hartstochtelijke relatie met
een beeldschoon jong meisje aanknoopt? De Italiaanse ac
trice Giulietta Masina, die de hoofdrolspeelster in ,,La Stra
da" en vele andere bekende films was, hoeft er niet lang
over te denken. „Niets", zegt ze. „Eigenlijk niets, 'n vrouw
kan dan alleen proberen om zoveel mogelijk zich zelf te
blijven. Met begrip en tact is een huwelijk nog wel te red
den, maar niet met ordinaire scheldpartijen of met een aan
eenschakeling van scènes, want mannen hebben daar een
verschrikkelijke hekel aan".
vlakten, woest struikgewas en
hoge bomen. Toen kwam dat eer
ste rapport. Met Kerstmis en niet,
zoals bij het kind, op een gewo
ne dag in februari. Het hoofd der
school, een soort standaard-heer
met lorgnet, vest en zware horlo
geketting deelde die dingen rond.
Zoiets kon je natuurlijk onmoge
lijk aan de juf overlaten. Hij
sprak met de opgeheven vinger in
de klassieke onderwijzerstaal.
waarmee dit land groot is gewor
den. Mijn rapport was dusdanig
dat het vergezeld ging van een
briefje. Daarin stond: "De vor
deringen van uw zoon geven
aanleiding tot zorg".
Ja warempel, zo schreven ze
dat toen. Een zinnetje dat nog
Jaren door 't huis schalde als ik
weer iets had gedaan dat niet
door de beugel kon.
Vooral mijn zwakke prestaties
in het vak rekenen verdriette»
mijn moeder, een ambitieuze
vrouw, zeer. In de kerstvakantie
spijkerde ze mij even bij. Dat
ging van au. Ze plaatste mij voor
de in de huiskamer staands bak
met witte muizen mijn lief
hebberij in die dagen. De bak
werd in vakken gedeeld en daarin
kregen de muizen een plaats. De
muizen in die vakken moest ik
bij elkaar optellen; uiteraard ver
anderde ze de muizen per vak
voortdurend. Het viel niet mee,
hoor. Ik zweette peentjes. Boven
dien Jongden die beestjes er ook
nog tussendoor, wat de sommen
er niet gemakkelijker op maakte.
Ach, ach, er is daar wat afgele-
den, door mij en de muizen, die
natuurlijk ook de zenuwen kre-
en. Terug naar school. In 14 da
gen bleek ik mij ontwikkeld te
hebben tot de beste reke
naars van de klas. Al zie ik die
juf nóg peinzend naar me kijken
toen ik meldde dat vier plus vijf
samen „negen witte muizen" was.
Die hele geschiedenis trok mij
razendsnel door het hoofd toen ik
het rapport van het kind bekeek.
„Rekenen middelmatig" stond er
in het boekje. „Het rapport is
goed, wat krijg ik er nou voor,"
vroeg het kind. Heel even wilde
ik zeggen: „Witte muizen". Maar
ik heb het ingeslikt.
RUUD PAAUW
De lagere sohool is niet meer
t-ie geweest is. Je merkt dat
[enlijk al meteen, als Je het
ld voor de eerste keer de klas
voert. Niet dat matglas meer
de sponningen, niet meer die
usachtige schoolbanken waar
als zes-Jarige in verzoop en
zo wat zaken die er vergele-
a met de Jaren veertig een
Bk fleuriger bij staan.
Maar het sterkst voel Je de ver-
dering als je het rapportteer-
rapport van het kind in han-
n krijgt. Nou, rapport, wat
ét. Het is een soort boekje met
j oeven van bekwaamheid op
J it gebied van lezen, taal, schrij-
I o en rekenen. Niks over ge-
vlijt, orde en netheid! Ach-
t rin staan enkele kwalificaties
een cijfers) over zijn verrich-
agen. Het rekenen blijkt aan de
middelmatige kant te zijn. Twee
i drie is nogal eens zes bij nem
i vier en vijf tien. Het is mij nu
i zonneklaar waar dat op uit
oet draaienhet wordt later
mand met twee kwartjes in
Jn zak en voor een rijksdaalder
«j orst.
'I Tot slot heeft de onderwijzeres
artelijk in het boekje geschre-
C"Het gaat fijn, hij doet goed
best, al droomt hij nog veel".
rr dat nou maar eens in 'n
vast te leggen, dat lukt Je
1 6óit.
Terwijl ik met het rapport van
ét kind in handen zat, dacht ik
aan de dag dat ik zelf voor
'1 eerst de schoolbank besteeg,
«j bidden in de oorlog. Ik was nog
aar vijf jaar en niet schoolrijp.
et leek er zelfs niet op. Maar
wist het onderwijs wezen ge-
ik nog niet wat dat precies
f stekende. Het klasselokaal was
f m van te gruwen en dat deed
dan ook. Als ik de ogen sluit zie
ij1 het weer haarscherp voor
ij te: het hoge plafond, die vaalwit-
ij muren met twee grote, saaie
endplaten, drie geraniums in de
énsterbank en al die donker
stee tegen elkaar aangeseho-
en schoolbanken. Die eerste dag
am mijn gezicht zo snel de
fiur aan van die grauwe omge-
tog dat ik nog voor het speel-
ffartier naar de naast de school
'onende arts werd gebracht.
Ik droomde veel die eerste
taanden. Van eindeloze gras-
gelijking, lieve dames-romannetjes
bij zijn.
De onthullingen van Anna Salvado-
ri, die Fellini beschreef als een sex-
maniak en een contactman van de
Maffia, werden breed uitgemeten in
vrijwel alle Italiaanse boulevardbla
den. En ze veroorzaakten zo veel
opschudding dat Guilietta gemakke
lijk had kunnen scheiden en een
royale alimentatie in de wacht had
kunnen slepen. Maar ze deed het
niet...
Toen Frederico weer bij haar terug
kwam, sprak ze met geen woord
meer over zijn afgebroken romance.
Ze begon hun huwelijk gewoon op
nieuw. En volgens vrienden zijn ze
nu gelukkiger dan ooit.
Toen ik die middag belde, kreeg ik
Fellini aan de telefoon en nadat ik
hem had uitgelegd dat ik Guilietta
graag zou interviewen, zei hij, na
dat hij een ogenblik had gezwegen...
„Je hebt gelijk, ze is inderdaad een
zeer bijzondere vrouw. Ik zal er
jammer genoeg niet bij kunnen zijn
omdat ik voor mijn nieuwe film
naar Venetië moet, maar maak het
haar alsjeblieft niet te moeilijk..."
De Via Margutta, waar de Italiaan
se filmregisseur en zijn vrouw al
vele jaren wonen, zag er de volgen
de ochtend in de prille voorjaarszon
even romantisch uit als in de sloc-
scne van Felini's suksesfilm „Ro-
ma".
De smalle straat met sfeervolle ze
ventiende eeuwse huizen was weer
net als toen* een oase van rust te
midden van het jachtige verkeer.
Hier en daar klonk uit een open
deur, het geklop van een meubel
werkplaats, waar enkele in het vak
vergrijsde timmerlieden met verba
zend veel gemak spliksplinternieuwe
Lodewijk XVI-stoeltjes in elkaar
monteerden. Een paar keken zich-
baar verstoord op, toen zij merkten,
dat ik even geïntereseerd was blij
ven staan om te zien hoe zij, met
een schot hagel, eenvoudige eiken
houten kastjes in „eeuwenoude"
meubelstukken veranderden. Een
stukje voorbij de Bacchusfontein
vond ik nummer 110. De ingang
van het appartement van de Felli
ni's.
GIULIETTA die voor de foto even een feestelijke gastvrouwrok aantrok vindt het tegenwoor
dig plezieriger om thuis te zijn.
La Strada
Anna Magnani had er op de bel
gedrukt in de slotscne van „Roma"
Giulietta Masina spreekt uit erva
ring want haar man, filmregisseur
Frederico Fellini, heeft in hun der
tigjarige huwelijk al heel wat
amoureuze slippertjes gemaakt. En
toch zijn ze steeds bij elkaar geble
ven.
DE VIA MARGUTTA waar de Fellini's al vele jaren wonen Ttal™V^nah"e'
is overdag even sfeervol als in de slotscène van Roma. Anna Salvador! lukte het niet om
Frederico van Guilietta af te ne
men. En Anna Salvadori maakt
zich daarover zo kwaad dat ze een
boek over haar verhouding met Fel
lini scheef. Een ontboezeming met
zo veel gepeperde details, dat de
boeken van Jan Cremer er in ver-
