Restauratie van Noordwijks Betrapte mbreker
Grote Kerk vordert snel
Oliesjeiks
prikkelden
Samsom tot
de cursus
beter bellen
Architect Piet van der Sterre kundig bouwmeester boksbeugel altijd bij zi
sloeg twee
vrouwen L
)ijna doo
PAGINA 4
STREEK
WOENSDAG 6 MAAR
NOORDWIJK-BINNEN Kerkrestaurateurs zijn kun
stenaars. Dat staat vast. Men moet maar eens in Noord-
wijk-Binnen gaan kijken. Daar vordert men gestaag met
de restauratie van de fraaie, historische hervormde kerk.
Een bedehuis, dat een centrale en overheersende plaats in
neemt in dit dorpsdeel. Wanneer alles meezit en waar
om zou dat niet het geval zijn dan is de kerk in oktober
in oude luister hersteld. Na vier jaar van intensieve restau
ratie-arbeid zal de Grote Kerk als hèt monument van de
..Noordwijken" dan weer voor de eredienst ingebruik kun
nen worden genomen. Een moment waarnaar rijkhalzend
door hee 1de gemeenschap wordt uitgezien.
Dit monumentale kerkgebouw is
het centrum van het Binnen-dorp.
Het is er niet weg te denken. Zo heb
ben de Noordwij kers het ook aange
voeld toen, nu al weer jaren geleden,
restauratie dringend nodig bleek en
de kerkvoogdij van de hervormde ge
meente een beroep deed op de inge
zetenen om financiële steun voor het
niet subsidiabele deel van de restau
ratie. Er werd spontaan op gerea
geerd. Door leden en niet-leden van
de kerk. Met z'n allen voelde men 't
aan. dat dit bedehuis in oude luister
moest worden hersteld en dus be
waard moest blijven voor het nage
slacht.
Open houden
Door
Cees Combee
Foto
Jan Holvast
Wanneer de restauratie voltooid is
kan de Leiderdorpse architect Piet
van de Sterre weer een kerkgebouw
bijschrijven op de lange lijst van
kerken, die hij de laatste jaren heeft
gerestaureerd. Hij zal op dit vlak van
de architectuur blijven doorgaan. Het
boeit hem zeer. Van der Sterre heeft
er nationale en waarschijnlijk ook
wel internationale bekendheid door
gekregen.
Vakmensen
Het is beslist de moeite waard die
restauratiewerkzaamheden van de
Grote Kerk van Noordwyk-Binnen
eens aandachtig te bekijken. De bui
tenzijde is bijna van de steigers ont
daan. Alleen aan de noordelijke zijde
tegenover het raadhuis staan ze nog.
De restaurateurs van hoog tot laag
zonder meer knappe vakmensen
zijn begonnen met het dak. Het werd
geheel vernieuwd. Daarna nam men
de buitengevels met de monumentale
ramen onderhanden. Men moet eens
kijken met hoeveel nauwkeurigheid
men die muren en ramen heeft ge
restaureerd. Steen voor steen is er
met zorg ingezet. Men gebruikte er
oude baksteen afgewisseld met tuf
steen en ook natuursteen voor. In de
vensters heeft men lichtgroene glas-
in-loodramen geplaatst. Opvallend is.
dat de ramen van het koor anders
zijn dan het overige deel van de kerk.
Dat stamt uit het verleden, want in
1450 teisterde een hevige brand het
kerkgebouw en werd overgegaan tot
vergroting en vernieuwing van dit
bedehuis. Alleen de toren behield de
oorspronkelijke vorm. Men is thans
aan de westzijde nog bezig met de
opbouw van de sacristie. Deze was in
het verleden verdwenen, maar geluk
kig heeft men de funderingen kun
nen blootleggen, en het bouwsel re
construeren. zodat dit deel van de
kerk ook kon worden herbouwd.
Interieur
Inwendig moest er begrijpelijk
eveneens heel wat gebeuren. Ook
daar was het historische kerkgebouw
aangevreten door de tand des tijds.
Zeer minutieus heeft men de muren
ontdaan van alle ongerechtigheden
door ze af te bikken en van een
pleisterlaag te voorzien. In de kerk
staat het nog vol steigers. Met het
interieur is men nog wel even bezig.
Er moest een geheel nieuw gewelf in
worden aangebracht van plankjes. Dit
tongewelf met gordelbogen, schoren
en velden voldoet geheel aan de oor
spronkelijke toestand. Ook wat de
kleuren grijs en rood betreft. Bij de
restauratie heeft men heel toevallig
ontdekt hoe die kleuren vroeger wa
ren. Van der Sterre is erg gelukkig
geweest met deze vondst.
Onder de vloer van het bedehuis
zal een centrale verwarmingsinstalla
tie worden aangebracht. Omdat er
zoveel zerken en tegels in die vloer
lagen en men deze moest verwijderen
voor de restauratie en het leggen van
de verwarmingsbuizen heeft men
voor het begin alle details op de ge
voelige plaat vastgelegd, zodat men
ze straks weer in de oorspronkelijke
vorm kan neerleggen. Dat zijn alle
maal van die dingen, waarmee men
bij herstel van oude bedehuizen re
kening moet houden.
De uit 1792 daterende graftombe
van Janus Doesa en zijn naasten met
het ijzeren hek en de fraai bewerkte
grafzerken van de Heer van Noord-
wijk Jan v. d. Boechorst en zijn ge
malin Elisabeth van Alkemade 1479)
en van de baljuw van Noordwijk
Floras van Boechorst en zijn vrouw
Janna van Schagen worden straks
weer in de oorspronkelijke stand
neergezet in de kerk. Het interieur
zal bestaan uit stoelen en enige ban
ken. die uit het verleden bewaard
zijn gebleven.
Eén ding is wel duidelijk, da
Noordwijk eind van dit jaar wee
over een in oude glorie hersteld mo
nument kan beschikken. Een kerkge
bouw. dat naar onze mening niet al
leen zondags de deuren geopend moe
houden, maar ook op door-de-weeks
dagen. Gewoon om belangstellendei
in historische bedehuizen in de gele
genheid te stellen het te bezichtiger
en om hen. die behoefte hebben aan
stilte, die rust voor een moment te
gunnen, zoals dat ook bij oude ker
ken in het buitenland het geval is.
Voorts is het wel duidelijk, dat dit
bedehuis, wanneer de restauratie
eenmaal is voltooid en het fraaie or
gel is geplaatst, weer zal gaan funge
ren als muziektempel. In het verle
den hebben de orgelconcerten en
andere uitvoeringen op muzikaal ge
bied altijd veel belangstellenden ge
trokken. Vooral tijdens het
zomerseizoen. wanneer Noordwijk
overspoeld wordt door vele duizen
den binnen- en buitenlandse vakan
tiegangers. Dan behoren die concer
ten tot de evenementen, die de bad
plaats node kan missen.
De steigers rond de historische hervormde kerk in Noordwijk-Binnen, die men thans aan het res
taureren is, zijn aan de buitenkant nagenoeg verwijderd. Men krijgt nu een goede indruk van
herstel.
ALPHEN AAN DEN RIJN Vertegenwoordigers zouden er
beter aan doen een deel van de week aan de telefoon, dan
achter het stuur van hun auto te zitten. Drs. J. L. Grijpma,
directeur van de onderwijs-afdeling van Samsom n.v. in Alphen
is er van overtuigd dat de vertegenwoordiger z'n tijd dan beter
gebruikt: "als u de verhouding ziet tussen de uren dat een
vertegenwoordiger in de auto rijdt en de uren dat hij oog in
oog met de klant zit, die verhouding is in het algemeen bij
zonder ongustig. Als een vertegenwoordiger naar Amsterdam
gaat en hij moet daar op de grachten achter een vuilniswagen
rijden en telkens wachten tot die weer een deur verder gaat:
wat kost dat allemaal niet?"
Door
Henk de Kat
Foto
Wim Dijkman
SAMSOM n.v. heeft het antwoord
op deze problematiek klaar. Verpakt
in een diplomatenkoffer, die (met
inhoud) de somma van f 3900
kost. Het is een cursus die onder
nemingen wil leren hoe er meer uit
de telefoon kan worden gehaald.
Aanleiding tot dit leerpakket is de
oliecrisis geweest. Weliswaar was
men bij Samsom al vóór die tijd
in de weer met de voorbereiding van
lessen in efficiënter bellen, maar de
sjeiks hebben Samsom wel ertoe ge
prikkeld daar dieper op in te gaan
dan aanvankelijk in de bedoeling lag.
„Grotere aandacht voor een meer
structureel probleem", aldus drs.
Grijpma, „namelijk: de voortduren
de kostenstijgingen als gevolg van
steeds hogere energieprijzen. En nu
kom Je op een interessante zaak: de
vertegenwoordigers bij een bedrijf
zijn bij de vaststelling van de ver
koopprijs van de artikelen een zeer
belangrijke factor. Niet alleen door
hun salarissen, maar ook door de
manier waarop zij werken.
Als zij met auto's op pad zijn, zul
len ook hun kosten stijgen omdat
de autokosten voortdurend omhoog
gaan. En dat. terwijl het de vraag
of of zij bij hun klanten wel tot
de Juiste mensen doordringen".
Vier mille
De „koffer-cursus" van bijna vier
mille leert bedrijven en hun verte
genwoordigers hoe er efficiënter kan
worden gewerkt. Hoe er kostenbespa
rend kan worden gehandeld. Door
eens vaker wat van zich te laten
„hoorn".
De in Aarlanderveen wonende drs.
Grijpma: „we hebben het hele ver
koopproces geanalyseerd. Er zijn
verscheidene fasen. De klant moet
eerst aandacht voor het produkt krij
gen, dan interesse, om uiteindelijk
het spul te willen hebben. Maar som
mige van die fasen hoef Je helemaal
niet via de vertegenwoordiger met
z'n dure auto te doen.
Je kunt schriftelijke dingen toe
sturen en daarna opbellen om te vra
gen wat men daarover nog voor in
formatie nodig heeft. Pas als die
man zo ver is dat hij is geïnteres
seerd en na wil gaan of hij het pro
dukt kan gebruiken, dan stop je
met de telefoon en de brieven. Dan
moet er een vertegenwoordiger heen.
Maar dan heb je een veel efficiënter
gebruik gemaakt van je vertegen
woordiger".
Uitrolt
Deze categorie werknemers hoeft
overigens niet bang te zijn dat drs.
Grijpma hen het brood uit de mond
wil stoten. Wat hij wel wil: "de ver
tegenwoordiger die nu op maandag
morgen in z'n auto stapt en er vrij
dagavond weer uitrolt, die zou nu
één of twee dagen thuis moeten gaan
telefoneren. HU kan dan méér klan
ten op een goedkopere manier be
werken".
en buitendienst van bedrijven. Ook
dat zit in "de koffer". Drs. Grijpma:
"met deze cursus kun Je zeggen: ik
ga mijn klanten schriftelijk en te
lefonisch zo voorbereiden, dat ik mijn
vertegenwoordiger veel selectiever
naar de klanten kan sturen".
Die koffer dan, bevat dia's, een bij
behorende geluidsband, oefenband
jes om te leren telefoneren, het boek
"Telefonisch verkopen" van drs. J.
L. Wage, een werkboek, gesprekssi
tuaties en een handleiding voor de-
geen die de cursus gaat geven. De
opzet is, dat dit een leiding geven
de functionaris zal zijn van het be
drijf dat de koffer aanschaft.
Auto-gebruik
De aankoopsom van f3900 mag
van CRM en de Belgische n
van Nederlandse cultuur, J,
bert, hebben op advies van d
de PrUs der Nederlandse L
1974 toegekend aan de V
schrijver Marnix Gijsen, voc
letterkundige werk. De prijs I
gin oktober uitgereikt worden
24ste algemene conferentie d
derlandse Letteren in Utrecht.
De in 1956 ingestelde driejt
se prijs bedraagt f12.000 en
eerder toegekend aan Hermai
linck, A. Roland Holst, Stein
veis, Jacques Bloem. Gerard
schap en Simon Vestdijk.
Gas vondst in P
deel v. Noord
DEN HAAG Petroland E
Nederlandse dochtermaats<
van de Franse groep Elf-Eraj
gas aangetroffen tijdens de
L 7-5 in het Nederlandse de<
het Continentale plat. Er zuil
proeven worden uitgevoerd on
gaan of een exploitabel gasi
men is aangetroffen, aldus
land.
ROELOFARENDSVEEN -
kortsluiting in een ketel vi
olieverwarming ontstond gisl
aag brand in de kwekerij
Kamp aan het Noordeinde i
lofarendsveen. Aanvankelijk
de men de brand zelf te
blussen met een poeier-blusap
De voorraad poeder was echl
toereikend en rond drie uur
men toch de vrijwillige bra
alarmeren. Deze was snel ter
en had de brand in korte tiji
controle De schade bleef 1
beperkt tot een aantal gesn
ruiten en een defecte verwas
toeteL
Den Haag/Noordwijk "Ik han
delde in een paniekreactie". Zo ver
klaart een 21-Jarige lasser uit
Noordwijk voor de Haagse recht
bank het feit dat hij met zijn boks
beugel bijna twee vrouwen heeft
doodgeslagen die hem betrapten tij
dens een inbraak.
Paul. één keer eerder veroordeeld
voor diefstal, was in de nacht van 2
op 3 oktober door Noordwijk aan de
wandel -"wegens slapeloosheid", be-
weet hij - toen hij van een flat op
de eerste etage aan de Clusiusweg de
balkondeuren op een kier zag staan.
Spontaan besloot hij eens te gaan
kijken of er wat te halen viel. Met
gymnastisch gemak hees de jonge
sportman zich aan de balkonrand
naar boven. Toen hij was binnen
geslopen bleek hij zich te bevinden
in een slaapkamer
In elk van de twee bedden lag
iemand te slapen, van wie één zich
plotseling oprichtte terwijl Paul langs
liep. "In paniek sloeg ik toe", zegt
het Jongmens.
De gevolgen waren rampzalig. Met
de zelfgemaakte zware en scherpe
ijzeren boksbeugel beukte de krach
tige Jongeman als dol geworden op
het hoofd vam Aaltje Talsma (36).
Toen hierdoor in 't andere bed haar
vriendin Willy de Bruyn (31) wak
ker werd en begon te gillen, barstte
de storm van geweld ook op haar
hoofd los.
Willy de Bruyn werd zeer ernstig
gehavend. Maar Aaltje Talsma
kwam er veel slechter af. Haar tan
den werden uitgeslagen. Een pink
brak. En door een van de klappen
met de boksbeugel brak haar sche
deldak en werden haar hersens be
schadigd. Neurochirurgen hebben ter
nauwernood haar leven kunnen red
den. Er is grote kans dat zij nimmer
meer geheel zal herstellen.
De rechtbank vraagt zich af wat
Paul speciaal in het huis van twee
Jonge vrouwen had te zoeken.
"Maar ik wist niet dat het vrouwen
waren. Het had net zo goed een le
vensgrote vent kunnen zijn", zegt
Paul. Hij verklaart de boksbeugel al
tijd bij zich te dragpn in een zijzak
van zijn jasje omdat hij eens zou
zijn bedreigd door onderwereldfigu-
In zijn kamer werd een monster
achtig groot dolkmes gevonden. "Dat
heb ik voor de sier" zegt de ver-
dachte. Een scherpe bijl dien
leen maar als gereedschap E
gummiknuppel hield hij er "zo,
op na.
De Jeugdige geweldenaar is
mlnderd toerekeningsvatbaar,
blijkt uit het over hem uiteet
rapport van de psychiater di<
beschrijft als een neurotisch
gen die uit een chronische co
situatie reageerde met een a{
ve explosie. Toen hij het dellt
ging verkeerde de dader in een
naamde uitzonderingstoestand.
De psychiater vreest voor 1
ling als Paul niet psycho-thei
tisch zal worden behandeld.
Officier van justitie mr. R. J
brengt eerst hulde aan de poll
aan het recherche-bijstands: ea
alle beschikbare mensen hebb
gezet om dit gruwelijke misdi
te lossen. De dader was dan oo)
nen 24 uur gearresteerd
Mr. Beer kan het niet ove
hart verkrijgen om in deze zaa
gedeeltelijk voorwaardelijke sti
eisen, zoals is geadviseerd doo
deskundige voorlichters. "We n
de gemeenschap beschermen,
moet er eerst nóg een slach
vallen?", zegt de officier.
Zijn eis tegen Paul luidt and
jaar gevangenisstraf met afti
voorwaardelijke ter beschikkit
ing van de regering. Nadat di
dediger heeft bepleit dat Pa
gauw mogelijk zal worden vri
ten. om te worden behandeld, b
de rechtbank net vonnis op 19
Veranderinge\
Boterhuispola
LEIDERDORP De Kroon
enige wijzigingen aangebracht
door Gedeputeerde Staten ge<
lijk goedgekeurde bestemminj
„Boterhuis polder" van de gen
Leiderdorp. Er is ondermeer i
roep gewezen op het risico var
miteiten van bebouwing on<
vlak bij de hoogspanningsleidii
Kroon nam echter aan. da.t 1
sico niet van dien aard is dat
bebouwing uitgesloten dient t<
den. De door het electriciteitsl
opgelegde beperkingen moetet
den geacht een voldoende wa
te zijn. Wel meent de Kroon
aanleiding bestaat om de bepei
bepalingen in de bestemminj
ling zelf op te nemen, weshal
deel van het plan niet is goedg^
Een ander bezwaar geldt i
constructie van de Leidsewt
onthielden hieraan goedkeur^
gezien naar hun oordeel ten o
te met deze raamconstructie
rekening is gehouden. De weg
onderdeel van de bestaande 1
ding met Oud Ade en Rijpwe
Het toekomstige profiel en he
stip van realisering staan echt
vast. In verband daarmee koi
de Kroon op dat moment onjui
nu reeds rekening te houde
de profielswijziging. Er bestal
ook geen aanleiding om aan di'
gedeelte goedkeuring te ontb
Voorts hebben bij de Knx
denkingen bestaan tegen enl
het plan behorende voorscl
Marnix Gijsei
krijgt prijs
Ned. Letterer
Samsom-onderwijsdirecteur
drs. Grijpma: "méér klanten op
een goedkopere manier" bij een
goed gebruik van de telefoon.
op het eerste gezicht veel lijken, als
de koffer goed wordt gebruikt gedu
rende meer keren, dan is dat bedrag
het besteden waard, meent drs.
Grijpma: "als Je ziet wat ze in de
binnen- en buitendienst aan salaris
verdienen en wat ze dan nog kosten
aan autogebruik, dan is het duidelijk
dat de kosten uitgesmeerd per man
vrij laag zijn".
Deze Samsom-cursus "commer
cieel telefoneren" is thans al in ge
bruik bij Bruynzecl, Van Gend en
Loos en Centraal Beheer. En naar
drs. Grijpma meedeelt met gunstige
resultaten.