Adviseurs ran Nixon ïiu voor ie rechter ESTDUITS PARLEMENT - NA 25 JAAR - IN CRISIS Bonn en Parijs zijn het eens Messmer heeft zijn positie verstevigd in vogelvlucht QJjjgJÏ' in vogelvlucht Regering- Rumor zal vallen >NN De Bondsdag, de West- i „Tweede Kamer", zou na een t eeuw Bondsrepubliek meer dan J symbool moeten zijn van het tHjk goed der democratie dat het '45 ten geschenke kreeg. De gelijkheid is anders. Het aanzien Bondsdag bevindt zich in het |eumdag op een dieptepunt. Me- irlementariër kan met Tyl ipiegel zeggen: ik heb het er gemaakt. geringe populariteit hangt nauw i met de gedaalde stemming in ilement zelf. Het jaar 1969 was Jceerpunt. Toen nam voor het i kabinet van sociaal-demo- n liberalen de regeringsver- ordelijkheid over van de chris- lüemocraten. Voor de politieke van CDU-stichter Adenauer werd door deze ommekeer een uni versum uit zijn voegen gelicht. Voordien was het allemaal zo over zichtelijk en harmonisch geweest: de regering geleid door de CDU, de op positie (en de machtige vakbonden) in handen der sociaal-democraten. Sinds een „ondankbaar" publiek aan het Wirtschaftswunder gewoon ge raakt, d eCDU zijn gunst onthield functioneert de kosmos van deze partij niet meer. Zy mat zich de pose van de verdrevene aan. Natuurlijk had het omzien in wrok zijn weer slag op de SPD die erdoor werd ge sterkt in de rol van gnuivende over winnaar, vooral in 1972 toen ver vroegde verkiezingen de sociaal-libe rale coalitie vaster dan tevoren in het zadel brachten. Na de doorbreking van de traditionele krachtsverhou dingen heeft geen der beide grote partijen zich geheel met de nieuwe rol vertrouwd kunnen maken. Hoezeer de CDU zich nog steeds vereenzelvigt met haar vroegere posi tie van „grondwetsparty" bleek en kele weken geleden toen zy in de Bondsdag een debat forceerde over de toestand van de grondwet in de Bondsrepubliek anno 1974. Niret waarheidsvinding of nuchter-objec tieve analyse was voor de CDU de grote drijfveer voor dit parlementaire treffen. Zy verlangde zich bovenal te profileren als enige party die ernst maakt met de eerbiediging van de democratische grondslagen. de regering-Brandt en de „ondermij ning van binnenuit" waaraan de so ciaal-democratische partij onderwor pen heet te zyn, werd verweven tot het schrikbeeld van een staat die in het 25ste jaar van zijn bestaan tot in zyn fundamenten wordt aange tast. Veel nieuws leverde het debat niet op. Wel was het kenmerkend voor een verschijnsel dat veel waarnemers in Bonn bezighoudt: de toespitsing der partijpolitieke tegenstellingen heeft sinds 1969 de parlementaire zeden ten zeerste verruwd. Zakelijke strijd der meningen ontaardt, dikwijls in woordgevechten vol particuliere aantuigingen. Politieke tegenstanders zyn niet zelden persoonlijke vijanden geworden, die ook in het dagelijks leven elke omgang mijden. Het gebruik van interrupties is ook in de Bondsdag populair. Het geeft de honderden figuren op de achter banken ook eens een kansje hun mond open te doen en kan bovendien langdurige en saaie debatten sterk verlevendigen. Maar ook die uitroe pen blijken vaak rechtstreekse bele digingen die alleen daarom niet tot ingrijpen van de voorzitter leiden omdat zy in het gedruis slechts door mensen in de naaste omgeving wor den opgevangen. Het weekblad Die Zeit heeft er laatst een aantal opge tekend. By een onderbreking van een CDU-spreker tijdens het grond wet-debat door de bondsdagvoorzit ster riep een andere CDU'er: „Volkskammerprasidentin" (Volks kamer: Oostduitse parlement) en een Toen Willie Brandt over zijn reis naar Israël in 1973 berichtte zei een CDU'er half luid: „Die reist toch alleen maar naar joden, negers en communisten". Bij een ander debat merkte een CSU'er Beieren op kij kend naar de SPD-banken: „Die daar horen allemaal in een concen tratiekamp". Maar ook de andere kant weet van wanten. In december "73 zei SPD-fractievoorzitter Wehner van een CDU'er: „Geef hem een ge weer, dan kan hij weer marcheren". De crisis in het Westduitse parle mentarisme wordt ook duidelijk gete kend door het besluit van minister Bahr (Oostpolitiek) om de Bonds dagcommissie voor interduitse be trekkingen niet langer vertrouwelijk te informeren. Reden: regelmatig lekten via de oppositie die medede lingen naar de bladen en tijdschrif ten van de rechts gezinde Springer- en Bauer-pers uit. Hier is ook het laatste restant gemeenschappelijk heid dat de parlementsleden zou moeten binden opgeofferd aan hun partijpolitieke belang. De verhoudingen in het parlement zijn grondig bedorven de vijand schap is deel van het systeem ge worden. Links staat klaar de CDU met reactie en nazidom gelijk te stel len, rechts om de SPD te doodverven als de communistische lijkbezorger van de democratische rechtstaat. Een kwart eeuw na de geboorte van die staat is dat geen verheugend teken. WASHINGTON Een federale „grand jury" heeft fcteren zeven voormalige topmedewerkers van president Jxon aangeklaagd. Het zijn onder anderen Bob Halde- frn, John Ehrlichman, John Mitchell en Charles Colson. Hp jury achtte de door de speciale Watergate-aanklager in- ^Irachte beschuldigingen gegrond. Resident Nixon, die openlijk heeft laard dat hij de verantwoorde nd voor de zaak draagt, kwam op de lijst van beschuldigden idere aangeklaagden zijn Robert iian, voormalig onder-minister Justitie, de advocaat Kenneth r»|s Parkison en een voormalige as- van Haldeman, Gordon chan. Mitchell was minister van Ju- tot hy in verband met het Wa akte-schandaal aftrad. Mitchell moet zich voor een recht- ln New York ook reeds verant- den voor samenzwering, obstruc- an de Justitie en meineed. We- dezelfde beschuldigingen staat terecht Maurice Stans, oud-mi- e||r van Handel (Dit proces tegen oud-ministers is verdaagd). 'Jtchell en Stans worden in de a in New York beticht van beïn- ing van een federaal onderzoek de financier Robert Vesco, die 'l ns oplichting wordt gezocht. Ves- au als tegenprestatie 200.00 dol- 2 lebben gestort in het herverkie- 2 comité voor Nixons campagne in r de eerste maal werd in ver met het Watergate-schandaal ren ook de voormalige adviseur Nixon, Colson, aangeklaagd, irlichman was hoofdadviseur binnenlandse aangelegenheden de president, Haldeman was chef Nixons witte-huisstaf. Beiden 4 en op 30 spril vorig Jaar ontslag, grand Jury ontving van de spe- aanklager in de Watergate-af- Jaworski. een vijftig bladzijden attend dossier waarin de tegen zevental ingebrachte beschuldi- V en stonden. Er was voorts een cteeold dossier bij, waarvan de ln- niet bekendgemaakt is. In goed- j, lichte kringen wordt aangeno- dat Jaworski hierin de rol van Üdent Nixon in het Watergate- ndaal heeft uiteengezet. verzegelde document werd ver- i ens aan rechter Sirica overhan- iJ. Deze opende het, bestudeerde gr— 1 sische Joden In Moskou zijn r 17 Joden aangehouden die een n ging tegen de emigratdepolitiek de overheid wilden houden. De- >etoging zou gisterochtend wor- gehouden voor het bureau van centrale partijcomite, zo wordt het en deelde mee dat het dossier opnieuw verzegeld zou worden en op een veilige plaats moest worden op geborgen. In de acte van beschuldiging wor den de 7 beklaagden ervan beticht leugens te hebben verteld tijdens hun verhoren door de senaatscommissie en van samenzwering om clementie aan te bieden in ruil voor het stilzwijgen van drie van de zeven oorspronkelijk gearresteerde personen in de zaak van de inbraak in het democratische hoofdkwartier: Howard Hunt, Gor don Liddy en James Mccord. Rechter Sirica verklaarde dat de behandeling voor de rechtbank op 9 maart een aanvang zal nemen. Vol gens openbare aanklager Jaworski zal het eigenlijke proces pas over drie tot vier maanden op gang komen. Hij verwachtte een „lang en moeizaam" proces. De zitting van gisteren duurde slechts tien minuten. Aan het eind van de behandeling verklaarde rech ter Sirica dat alle direct bij de zaak betrokkenen geen verklaringen mogen afleggen die daarop betrekking hebben. De grand Jury was samengesteld uit dertien vrouwen en acht mannen, die pas enkele dagen geleden geschikt werden bevonden om zitting te ne- Het Witte Huis gaf direct na de uit spraak van de Jury een verklaring uit waarin werd gezegd dat president Nixon erop vertrouwt dat alle Ame rikanen met hem zullen erkennen dat zijn aangeklaagde voormalige mede werkers onschuldig worden geacht zo lang hun schuld niet door een recht bank is vastgesteld. Hy hoopte dat t proces snel zou verlopen zodat de Wa tergate-affaire een „rechtvaardig slot zal krijgen. Een federale "grand jury" heeft gisteren zeven voorma lige topmedewerkers van pre sident Nixon aangeklaagd. De jury achtte de door de spe ciale Watergate-aanklager Jaworski ingebrachte be schuldigingen gegrond. Presi dent Nixon (links boven) die openlijk heeft verklaard dat hij de verantwoordelijkheid voor de zaak draagt, kwam niet op de lijst van beschul digden voor. ADDIS ABEBA Het Ethiopische leger, dat donderdagochtend Addis Abeba had bezet, begon zich gisteren gele.dielyk uit de hoofdstad terug te trekken. De openbare gebouwen en banken werden niet langer door mi litairen bewaakt Het werd zeer druk op straat na dat de voornaamste pleinen waren ontruimd, het normale werk werd hervat en waarnemers menen dat de rust is teruggekeerd. Uit de persconferentie van de nieu we premier. Makonmen, van gister ochtend bleek dat er geen onenigheid bestaat tussen hem en het leger, zyn woorden hebben er volgens de waar nemers veel toe by gedragen de beto gers, veelal studenten, te kalmeren. Nu de generale staf zyn fiat heeft gegeven aan de nieuwe regering zal de rust wed in het hele land terug keren. Asmara is nog bezet en er zouden daar nog notabelen gevangen worden gehouden. BONN De Westduitse minister van Buitenlandse Zaken, Scheel en zijn Franse ambtgenoot, Jobert, zul len bij het EEG-ministerberaad van volgende week in Brussel alle inspan ningen om de huidige moeilijkheden in de Europese politiek te overwin nen steunen. Minister Scheel onderstreepte na een gedachtenwisseling met zijn in Bonn op bezoek zijnde Franse colle ga dat beide landen het in dit op zicht "volledig eens" zijn. Als punten waarvan de twee mi nisters in Brussel vorderingen hopen te zien noemde Scheel de dialoog van de gemeenschap met de Arabi sche landen, het regionale fonds, de MiddellandseZee-politiek van de EEG en de uitbreiding van de be voegdheden van het Europese parle ment in begrotingsvraagstu'kken. Scheel verklaarde tegenover Jour nalisten dat genoemde eenstemmig heid met de Franse minister een goe de voorbereiding is voor het overleg dat hij morgen met de Amerikaanse minister Kissinger zal voeren. "We kunnen niet tussen Europese eenheid en atlantische samenwerking met de Verenigde Staten kiezen", zei de minister, volgens wie aan beide zaken naast elkaar moet worden ge werkt. Tijdens een gezamenlijk diner deed Scheel een beroep op Jobert naar een "zakelijke oplossing" van de verschil len van mening binnen de EEG te zoeken. De Franse minister waarschuwde in een wederwoord voor "te hoog op geschroefde Europese illusies". In een duidelijke toespeling op de Europese onenigheid bij de energie- conferentie in Washington zei hij: "Verloren kansen komen niet terug, maar er komen wel nieuwe". Joodse zijde in jftig Joodse activisten, van wie ril gen van buiten Moskou waren 1 gisteren onvindbaar. jlraelisch dodenboek TEL AVTV De Israëlische teering zal een boek laten ver- ihynen waarin de namen zyn Pgenomen van de 2521 militai- ri die tussen 6 oktober 1973 dag waarop de vierde oor- met de Arabische landen rtbraki en 12 februari 1974 aan verschillende oorlogsfronten Dn gesneuveld. Opvallend is het grote aantal fficieren onder deze doden, na melijk 606, d.i. byna een kwart het totale aantal ge- neuvelden. Onder deze officie- en zyn een brigade-generaal, wee kolonels, 25 luitenant-kolo- lels en meer dan 80 majoors. Het dodenboek, dat behalve de ook de rangen, woon- 'aatsen en de namen der ou- lere der gesneuvelden bevat, zal 19 maart aan de nabestaan- en worden uitgereikt. Daarna •1 het ook voor het publiek ygbaar zyn. Premier Tsjoe En-lai van Rood Chi na heeft dezer dagen duidelijk ge maakt, dat de campagne tegen de wijsgeer Confucius en de op zijn vlucht naar Moskou verongeluk te vice-president Lin Piao tot het einde zal worden uitgevoerd. Over dat einde liet hij zich verder niet uit, maar wel duideiyk was, dat Tsjoe niet zelf het mikpunt van deze nieu we actie is, zoals hier en daar ver ondersteld werd. Intussen is die kri tiek op het merkwaardige duo Con- fucius/Lin Piao (met een tijdsver schil van 25 eeuwen!) de laat ste maanden steeds meer toegenomen en blijkbaar nog niet aan haar ein de. Waarin bestaat die campagne nu eigenlyk? In elk geval uit lang dradige commentaren op de radio, t.v.-beelden van vergaderingen in bedrijven, uitvoerige artikelen in de bladen en boeken over dit onderwerp in de winkels. En overal klinkt het basis-thema door, dat Confucius de s van de "reactionaire dat zijn gedachten de oorzaak waren van de onderdruk king in het verleden. Terwijl de bui tenwereld dacht, dat "revolutie" in China nog steeds de gewoonste zaak van de wereld is, blijkt er toch wat te haperen en wordt er aangedron gen op nieuwe revolutionaire kritiek. Die was al eerder tot uitdrukking gekomen in demonstraties tegen Zuid-Korea, tegen het militairisme van Japan en tegen de wandaden, van het Westelijke kolonialisme. Maar daarna volgde een aanval op de "kapitalist" Beethoven, op het „burgeriyk pessimisme" van Schu bert en op de romantische bour geoisie van Mozart. En dat dan nog wel zó kort nadat het London Philadelphia Orchestra en enkele andere orkesten grote triom fen op hun rondrezien door China hadden behaald. De vraag ryst bovendien, waarom wel de „kapita listische" componisten in ongena de zijn gevallen en niet de "sociaal imperialisten" van Russische hui ze zoals Moessorgski en Tsjaikowski Of gaat het hier om een poging de contacten met het Westen niet al te hard van stapel te laten lopen? Dan zou de huidige campagne dus bedoeld zijn als een soort rem op 'n ontwikkeling, die weliswaar politiek wordt toegejuicht maar op andere gebieden zoveel mogelijk dient te worden tegengehouden. Dit laatste dan wegens het gevaar van indoc trinatie met vijandige politieke in zichten over vryheid e.d. Zo gezien betekent een en ander dus een sig naal met de betekenis van "tot hier en niet verder". Al bij al gaat het hier om herleving van het ver schijnsel van de xenofobie, de angst voor vreemdelingen of liever voor "vreemde" denkbeelden. Toch is er nog iets anders. In een artikel in 't voornaamste orgaan van de commu nistische theorie, „Rode Vlag", werd onlangs stelling genomen tegen de afhankelijkheid van het buitenland, wanneer vreemdelingen fabrieken in China bouwen. In dit verband werd verwezen naar "de schokkende si tuatie tengevolge van de Arabische olieboycot". Volgens het blad heb ben velen in China de neiging de bui tenlandse industrie en technologie te verheerlijken inplaats van in te zien, dat in hun eigen land de massa's de ware helden zijn. En die massa's, worden tot dezelfde prestaties in staat geacht als wat het Westen op technisch terrein kan aanbieden. Wij moeten op eigen kracht bouwen en niet afhankelijk zijn van anderen, aldus "Rode Vlag", dat dit punt in den brede uitwerkte. Het gevaar van massale organisa ties als de communistische partijen in de Sowjet-Unie en Rood-China is, naast alle andere bezwaren, natuur lijk hierin gelegen, dat zij ontelbare papieren leden tellen, die het elan in sterke mate verminderen, omdat zij als een rem fungeren op de dy namiek van een minderheid. Er zijn dus voortdurend injecties nodig om het partijlichaam op gang te hou den. Geen beter middel dan het scheppen van „vijanden". Terwijl de ze landen met hun massale dictato riale regeringsconstructies zelf voort durend een bedreiging vormen voor de vrije wereld en de mondige mens, omringen zij zich met een opeensta peling van al of niet gefantaseerde dreigingen om intern de macht in handen te houden en de rode maat schappij nog enigszins in beweging te houden. Er zyn dus voortdurend „overwinningen" nodig om de schijn van aanhoudend succes op te houden. Vandaar de nadrukkelijke berichtge ving over Sowjetrussische diploma ten, die zich aan spionage schuldig zouden hebben gemaakt en op he terdaad betrapt werden; vandaar de triomfantelijke mededeling van de zege op Zuid-Vietnam bij de ver overing van de omstreden Paracel- eilanden; vandaar ook de propagan da tegen de klassieke muziek uit het verdorven Westen. In tegenstelling tot de rustige stijl van premier Tsjoe En-lai, die allerminst een voorstander is van opgewonden leu zen, is er over deze en dergelijke za ken ditmaal fors op de trompet ge blazen. Op buitenlands-politiek gebied wordt dus een hardere lijn getrokken, eensdeels om het gevaar van afhankelykheid te vermyden, anderdeels zeker ook ter bemanteling van wrijvingen op het terrein van de binnenlandse politiek. Tsjoe heeft zich in zijn politieke gedrag steeds gekenmerkt door een zeker pragma tisme: de zaken werden op een rea listische wijze bekeken zonder het luidruchtige geschetter van politieke doordrammers. Daarin lijkt enige verandering te zijn gekomen. Nu be tekent dit nog niet, dat bijvoorbeeld de ontspanningspolitlek met de Ver enigde Staten rechtstreeks in gevaar is. Die is immers te zeer afhankelijk van wat zich aan de grens met de Sowjet-Unie afspeelt. Het lijkt eer der te gaan om een zekere mate van buitenlandse verharding teneinde binnenlandse tegenstellingen te dek ken. En die binnenlandse spanning moet vooral niet naar buiten komen, om te verhinderen dat Moskou een motief zou vinden zich met de gang van zaken bij de Chinese concurrent te bemoeien. Zo gezien zou achter de afwijzing van Mozart, Beethoven en Schubert de beeltenis van kameraad Brezjnew verrijzen. Als de nieuwe campagne zich dus richt tegen aller lei symbolen van „reactie" en „de cadentie" dan gaat het in wezen om hetzelfde: een zich harder afzetten tegen buitenlandse invloeden, verster king van de nationale gevoelens en paraatheid bij mogelijke conflicten aan de grens. RL, Nieuwe Franse regering PARIJS Premier Pierre Mess mer heeft een nieuwe Franse rege ring samengesteld die 16 ministers telt. In de nieuwe regering blijft Gis- card d'Estaing minister van Finan ciën, en Michel Jobert behoudt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Jacques Chirac, ex-minister van Landbouw, wordt minister van Bin nenlandse Zaken en de vroegere minister van Binnenlandse Zaken Raymond Marcellin wordt minister van Landbouw en Plattelandsont wikkeling. Minister van Justitie blijft Jean Taittinger. De enige grote verandering was de benoeming van de voormalige mi nister van Landbouw Chirac tot mi nister van Binnenlandse Zaken als opvolger van Marcellin. Deze laatste kwam aan ernstige kritiek bloot te staan na een golf van bankovervallen in Frankrijk en als gevolg van de beweerde pogingen tot afluisteren door de Franse inlich tingendienst. Niet herbenoemd zijn minister van Industriële Ontwikkeling Jean Char- bonnel en minister van Milieuzaken Robert Paujade. Cha'rbonnel had onenigheid gekre gen met Messmer over de zaak Lip, die belangrijke gevolgen had voor de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers in Frankrijk. Bernard Stasi, die als minister van Overzee se Gebiedsdelen verklaringen over Chili had afgegeven die ingingen te gen het standpunt van de regering keert ook niet terug. In totaal zijn negen ministers uit de regering ver dwenen. Omdat de veranderingen in het kabinet gering zijn, acht men het steeds waarschijnlijker dat het be sluit om een nieuw kabinet te vor men voornamelijk een psychologische zet is geweest om de positie van Messmer te verstevigen in het licht Ariane: nieuwe Europese raket PARLJS De Europese ruimte vaartorganisatie heeft de bouw van een drietrapsraket voor telecommu- nicatiekunstmanen goedgekeurd. De ze gaat f 1,2 miljard kosten en moet in 1980 een kunstmaan in een baan om de aarde brengen. De nieuwe raket krygt de naam Ariane en is door Frankryk ontwor pen. zy moet Europa een andere, goedkopere lanceermogehjkheid ge ven waardoor West-Europa minder afhankeiyk wordt van de V.S. op het gebied van communicatiekunstmanen Frankryk draagt 62,5 procent van de totale kosten, West-Duitsland heeft 20 procent toegezegd, terwyl België, Italië, Denemarken, Neder- lanland, Zweden en Zwitserland elk van één tot vyf procent by dragen. ROME De Republikeinse party heeft zich gisteren uit de Italiaanse regering teruggetrokken. Hierdoor staat vast dat de acht maanden oude coalitie-regering onder premier Ru- mor zal aftreden. De crisis bereikte een hoogtepunt toen donderdag minister van Finan ciën La Malfa, de 70-Jarige leider van de kleine maar in de huidige po litieke verhoudingen invloedryke re- publkeinse party aftrad na een ruzie met de socialisten over de economi sche politiek. Het besluit van de Republikeinen om zich uit de regering terug te trek ken werd genomen na een vyf uur durende spoedvergadering van het party bestuur met de parlements- fractie. De aftocht van de Republikeinen laat Rumor geen andere keus dan heen te gaan aangezien hy in juli vorig Jaar werd belast met de vor ming van een vierpartyencoalitie van republikeinen, christen-democraten, sociaal-democraten en socialisten. Premier Pierre Messmer Energie Messmer heeft gisteren verklaard dat de stijgende prijzen van benzine, elektriciteit eti verwarming de ?erste aandacht van zijn nieuwe regering zullen hebben. „Juist omdat 1974 een moeilijk Jaar voor Frankrijk zal zijn hadden wij een hechtere en dyna mischer bewind nodig". De premier heeft dit in een vraaggesprek voor de televisie meegedeeld. kwesties van de energie heoben de hoogste prioriteit. Alle ener giekwesties raken het dagelijks leven van de Fransen en daarom zal ik volgende week zodra beslissingen zijn genomen deze via de telwisie aan het volk meedelen". De genationaliseerde gas- en elek triciteitsbedrijven in Frankrijk wil len prijsstijgingen tot 20 procent De benzineprijs behoort tot de noog sten ter wereld. Autofabriek De Sowjet-Unie is met de grootst? autoproducent van de wereld, General Motors in onder handeling over de bouw van een vrachtwagenfabriek in Siberie. Nobelprijs Elf Westduitse intellec tuelen hebben in een brief aan het Nobelpr ij zencomité gevraagd de Sow jetrussische fysicus en ijveraar voor burgerrechten Andrej Sacharow de Nobelprijs voor de vrede toe te ken- Dissident De dissidente Russische schrijver WLadimir Maximow 's in Frankrijk aangekomen nadat de Russische autoriteiten kort geleden plotseling hadden besloten hem een uitreisvisum te verstrekken. ADVERTENTIE SPECIAAL NU OOK IN CITRUSDRANK EN COLA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9