Ik heb geen zin mensen
if te
schrikken
an kunst'
nic de tombe
heeft briljante
hi-fi installaties
voor u
vandaag
...en gisteren i
[f^\mmrnifia\
)ud-Leidenaar Hank Onrust;
aan achter de Ivoren Toren
W H a H h 1
DUITSE TV
TV morgei
INDERDAG 58 FEBRTJAftï 1VH
Kent u het programma „De Ivoren Toren"? Moet u echt wel
en op afstemmen als het komt. „De Ivoren Toren" is een
nstprogramma van de AVRO-televisie, waarvan Henk On-
st (32) de geestelijke vader is en de regisseur. Nou moet u
zeggen o heden, kunst, dat zal wel zo'n hoogdravend ge-
zijn dat ver boven m'n pet gaat. Dat is juist wat Henk
rust probeert te vermijden. Geen elitair gebabbel van inter-
die graag hun kennis etaleren, maar een menselijke
van kunstenaars en kunstmanifestaties waarbij het
vakjargon achterwege blijft.
zijn nu drie afleveringen ge
it. Het programma is al gekwali-
|rd als het kunstgat van Ne-
ind. Het programma heeft
plijk dezelfde sfeer en aanpak
.Het Gat" van de VPRO, zonder
gens een imitatie te zijn. Hank
is niet zo gelukikg met die
vermoedelijk omdat hij
is dat men hem van plagiaat
Die angst is onte-
t, want daarvoor heeft het pro-
ïma toch weer zoveel eigens en
Dronkelijks dat van na-apen
sprake is.
k Onrust zegt zelf dat de kwa-
ttie „Kunstgat" wel begrijpelijk
de jongens die het maken
uit dezelfde school. Die
school dankt zijn ontstaan aan de
vroegere kunstredacteur van de
Haagse Post Armando, die tien Jaar
geleden al pleitte voor een andere
interviewtechniek. Niet het schablo-
newerk van dezelfde vragen en ant
woorden, die in ieder interview te
rugkeren, maar het volgen van ie
mand op zijn weg door het leven.
Dus, wanneer bijvoorbeeld Maria
Callas in Nederland is, deze kunste
nares begeleiden vanaf het moment
dat zij uit het vliegtuig stapt, haar
hotelkamer binnenstapt, van kleding
verandert*, een drankje nuttigt aan
de bar, een boek leest in de lounge
tot dat zij het podium betreedt en
haar kunstenaarschap bewijst.
Oud-Leidenaar Hank Onrust: „We hebben een uniek team".
In het voetspoor
Armando Duyns
Hans Verhagen, Cherry
•n Trino Flothuis. Cherry
;n andere gelijkgestemden
ADVERTENTIE
Wat bij Nic de Tombe de deur uitgaat, moet af zijn. Geen gezeur met half
slachtige apparaten. Alleen de meest briljante evenwichtige hifi-apparatuur
is goed genoeg voor de cliSnt van Nic de Tombe. Apparatuur, die het kan
opnemen tegen de akoestiek van het poppaleis of de concertzaal. Appara
tuur, die vervorming geen kans geeft. Die hoogst verfijnd laat horen wat de pla-
tengroeven te bieden hebben. Net dat beetje extra luistergenot.
'fV>. -X t- 4,, 'i
Daarom is Nic de Tombe trots om kwaliteit te verkopen. B&O, Tandberg,
KEF, Scan-Dyna, Quad en noem ze maar op. De Deense perfectionisten van
B&O bijvoorbeeld, die geven drie jaar garantie op hun stereo-installaties. Geeft
d5t geen zekerheid? We zouden het bijna vergeten. Nic de Tombe ver
koopt ook nog grammofoonplaten. Is van oudsher specialist in het klassie
ke genre. Een unieke combinatie eigenlijk: plaat en afspeelapparaat van
de hoogste perfectie-graad
L. Pieterskerkkoorsteeg 11 Leiden
maken deel uit van het team dat
om de vier weken een ivoren toren
op het scherm brengt. Grappig dat
men die naam aan het programma
heeft gegeven. Het klinkt als een
waarschuwinglet op mensen, de
onderwerpen hier behandeld, wor
den meestal benaderd vanuit de
ivoren toren. Daar horen ze niet
thuis en dat willen wij bewijzen.
We ontmoetten Hank Onrust vorige
week in Katwijk, waar hij bezig
was met opnamen. Hij komt oor
spronkelijk uit Leiden, behaalde
zijn MO-A en B tekenen aan de
Koninklijke Academie in Den Haag,
gaf drie jaar les (twee jaar aan een
mulo, één Jaar aan een lyceum),
studeerde vervolgens aan het Royal
College of Arts in Engeland waar
hij de titel master of arts verkreeg
in de afdeling film en televisie,
deed free-lance-werk voor de BBC
en vervaardigde een documentaire
tijdens een studentenreis door Ame
rika. Voor de AVRO regisseerde hij
acht shows van de Mounties en
trok hij met Simon van Collem de
wereld door.
Na de Mounties wilde Hank wel
eens wat anders. Ger Lugtenburg
vroeg hem of hij zin had iedere
maand een kunstprogramma van
een uur te maken. Hank zei Ja en
beet zich vast in een onderneming
die hem en zijn medewerkers volle
dig opeist. De kijkdichtheid van
„De Ivoren Toren" is nog niet da
verend te noemen, maar de fijn
proevers hebben inmiddels het kwali
teitswerk ontdekt.
Hank Onrust: „Wij hebben een
uniek team dat vanuit dezelfde
sfeer denkt en werkt. Dat is altijd
moeilijk bij een magazine. Daarom
ben ik zo blij dat we een familie
band hebben gekweekt, die steeds
hechter en sterker wordt. Het on
derling contact is enorm. Onmiddel
lijk na de uitzending maar ook op
andere dagen bellen we met elkaar,
volgen we elkaar kritisch en dragen
we dag en nacht ideeën aan. Waar
we voortdurend over praten is de
invalshoek van het item, hoe bena
deren we het en hoe moet het ca
merawerk zijn."
De kracht van „De Ivoren Toren"
is dat ieder item een bepaalde
stemming heeft en dat de stemmin
gen van al die items met elkaar
overeen komen.
„Drie maal per maand hebben we
redactievergadering. Daarop worden
de onderwerpen gekozen waarbij
gestreefd wordt naar een zo groot
mogelijke actualiteit. Bezoeken we
bijvoorbeeld een tentoonstelling, dan
controleren we eerst hoe lang die
tentoonstelling duurt, zodat belang
stellenden ook na onze uitzending
de expositie nog kunnen bezoeken.
Over dat item van het Bomans Ge
nootschap bijvoorbeeld hebben we
heel wat reacties gehad. Veel men
sen die om een adres vroegen, want
ze wilden lid worden van dat ge
nootschap.
Een van de principes van het Ivo-
re-Torenteam is dat het weinig
zin heeft bijvoorbeeld een musicus
te laten interviewen door een vak
specialist. „Nog liever door Willem
van Hanegem", zegt Hank, „want
dan heb je kans dat je interessante
dingen te horen krijgt." Voor de
achtergrondinformatie wordt wel
een vakspecialist ingeschakeld, maar
op het moment dat de interviewer
tegenover zijn „slachtoffer" zit, ver
geet hij zijn huiswerk tenzij hij in
de knel komt.
Het belangrijkste uitgangspunt is:
wat voor mens zit er achter. Be
langrijker dan te weten hoe de op
vattingen van Christine Deutekom
over bepaalde opera's zijn is vast te
leggen dat zij voor het concert op
een fluitje blaast om de toonhoogte
te vinden.
„Het is een andere benadering,
maar het sorteert het effect dat je
de moeilijke onderwerpen mee trekt
in de belangstelling. Ik zoek naar
een Juist evenwicht" zegt Hank On
rust. „Ik heb geen zin mensen af te
schrikken van kunst. De mensen
raken toch al zo in de war over
kunst. Als wij mooie stationsgebou
wen in beeld brengen, dan roepen
we niet dat die gebouwen nooit mo
gen worden afgebroken. We laten
die gebouwen alleen maar zien. We
willen niet dat de mensen de straat
op gaan. Wij wekken de nieuwsgie
righeid op. Een kunstenaar die heel
weinig begrepen wordt, daar halen
we de mens achter vandaan. Wij
zoeken de human interest.
Niet alle items worden uitgezonden.
In het kritisch kijken naar het re
sultaat concluderen we wel eens dat
iets niet goed is uitgewerkt. Dat is
o.a. gebeurd met Anton Kersjes.
„Hank: „Die man was meer waard
dan er is uitgekomen. Dat is onze
fout geweest. Wij hebben die man
niet voldoende op zijn gemak ge
steld."
Er wordt met een laag budget ge
werkt. Daardoor zijn de onderwer
pen op Nederland geconcentreerd.
De makers vinden dat geen be
zwaar, want er wordt in Nederland
enorm veel aan kunst gedaan en
daarvan is nog heel weinig in de
belangstelling geplaatst.
Zonder goede cameramensen en
grafische ontwerpers is een derge
lijk programma niet te maken.
Hank Onrust prijst zich gelukkig
dat ook deze mensen bezeten zijn
van „Ivoren Toren". „Een camera
man moet Je niet behandelen als
een loodgieter, die na zijn klus snel
weer inpakt en verdwijnt."
Het is een stelregel van Hank en
de zijnen dat de interviewers niet
in beeld komen, dat soms zelfs hun
vragen worden weggeknipt en dat
de geïnterviewden in de U-vorm
worden benaderd, ook al kennen ze
elkaar al Jaren.
Hank:„Het publiek moet niet den
ken dat het om een onderonsje
gaat. Het moet de indruk hebben:
O, die verslaggever kent die meneer
of mevrouw ook niet. Juist door die
afstandelijkheid haal Je het onder
werp dichterbij."
MUZIEK
Elk item heeft een maximum lengte
van twaalf minuten. De herken
ningsmelodie is een nocturne van
Chopin. Het uitzoeken van de mu
ziek is een zorgvuldig karwei. De
muziek mag niet te opdringerig
zijn, maar kan wel zorgen voor een
accentuering, een sfeerbepaling, een
versterking van een uitspraak. Alle
medewerkers zijn aanwezig wanneer
de items de montagekamers hebben
bereikt en blijven tot de laatste
beelden zijn gemonteerd. Op vrijdag
worden de verwerkte onderwerpen
ingestuurd, op maandag worden ze
op een rijtje gezet en op woensdag
gaat het programma er uit. En ook
dan nog wordt er kritisch gekeken,
bellen de medewerkers elkaar op
omdat toch gebleken is dat„De
Ivoren Toren". Uit de kunst.
NEDERLAND I
18.45 Ti-ta-tovernaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Beertje Colargol (VPRO)
19.15 Zwijgen is goud: serie collages van stommefilmfrag-
menten (VPRO)
19.45 Popeye (VPRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Berichten uit de samenleving (VPRO)
20.35 —All in the family, tv-serie (VPRO)
21.00 In kleur bij God thuis: filmportret (VPRO)
Dit portret is gewijd aan de graficus Anton Heijboer,
die met acht honden en twee vrouwen in een schuur
in Noord-Holland woont.
21.45 De fruitventer, tv-film (VPRO)
23.15 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45
18.55
19.05
19.25
20.00
20.20
20.50
22.55
23.10
23.25
Ti-ta-tovernaar (NOS)
Journaal (NOS)
Koffiebar (EO)
De Engelse zanger Len Magee zingt: „Freedom road",
found God", „Cast your burden upon the Lord" en „Is
it nothing to you?"
Robbenjacht, documentaire film (EO)
Journaal (NOS)
Moody Chorale op tournee: koorzang (EO)
Geschonden door oorlogsgeweld, God geve, in vrede
hersteld: documentaire film (EO)
Deze documentaire gaat over de geschiedenis van de
Grote- of Sint Laurenskerk in Rotterdam.
Nader bekeken (EO)
De gapende ravijn: documentaire film (EO)
In dit programma staat een riviertje in Yorkshire
Noord-Engeland), dat plotseling in een ravijn ver
dwijnt, centraal.
Antillen zingt: geestelijke liederen (EO)
Den Haag vandaag (NOS)
Journaal (NOS)
Verkiezingen in Groot-Brittannië (NOS)
De provincies die de muzikale
smaak van de gemiddelde Ne
derlander blijkbaar het best
aanvoelden zijn Groningen en
Friesland. Het winnende liedje
van Mouth and MacNeal, „Ik
zie een ster", dat met de over
weldigende meerderheid van 79
tegen 19 en 12 stemmen voor
het Eurovisiefestival werd uit
verkoren, kreeg van de Jury's
in de beide noordelijke provin
cies alle tien punten. Op een
gedeelde tweede plaats kwamen
Limburg en Noord-Holland, die
dit liedje met 9 punten hono
reerden.
Volstrekt geen kijk op songfes-
tivalmuziek bleken Utrecht en
Zeeland te hebben, die nota
bene meer punten aan het
liedje „Liefste" toekenden. Zee
land had wel de beste woord-
voerdster. „Tweede versje vuuf
puunten", zei ze, waardoor
Willem Duys, die alle vreemde
talen spreekt behalve de bin
nenlandse, enorm in de war
raakte. De Limburgse woord
voerder op zijn beurt, wilde er
geen misverstand over laten
bestaan waarover hij berichtte:
„U krijgt nu de uitslag van de
liedjes gezongen op de televi
sie", zei hij.
Het duo Mouth and MacNeal, die
wereldvermaardheid verwierven
met het liedje „How do you
do" van Hans van Hemert,
speelden van de aanvang af
een gewonnen wedstrijd omdat
zij geen concurrentie hadden,
zoals in vroegere Jaren meestal
het geval was. Zelfs tussen hen
beiden hoefden de juryleden
niet te kiezen, zodat het een
zuivere competitie tussen de
drie liedjes werd.
Ik vond ze eigenlijk alle drie
wel te pruimen, en had een
lichte voorkeur voor het eerste
liedje „Zoals de oudjes zon
gen", maar ongetwijfeld heb ik
daarin misgekleund, want het
was het enige dat niet van
Hans van Hemert was, maar
van de heren Bouwens,
Schoonhoven en Meuring.
Het liedje „Liefste" dat op de
tweede plaats kwam, was op
tekst van Lennaert Nijgh, het
winnende liedje dankte zijn
woorden aan Neerlands vaste
tekstschrijver Gerrit den Bra-
ber.
Een geslaagde songfestival
avond dus, mede dank zij het
optreden van de laatste vijf
Eurovisie-songfestivalwinnares
sen: Lenny Kuhr (1969), Dana
(1970), Severine (1971), Vicky
Leandros (1972) en Annemarie
David (1973), die in levenden
lijve aanwezig waren, om eerst
nog even de opname te aan
schouwen van hun vroegere
succes, en daarna nog een re
cent lied te zingen.
NICO SCHEEPMAKER
DONDERDAG 28 FEBR. NA 18 UUR.
HILVERSUM 1
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojour
naal. PP: 18.20 Ultz. v.d. C.H.U.
IKOR: 18.30 Kleur: inf. en comm.
over zaken van kerk en samenlev.
NCRV: 19.00 (S) Leger des Heils-
Echo.) 8.24 Overweging. 8.30 Nieuws.
8.36 Gymnastiek voor de huisvrouw.
8.45 Moeders wil is wet. 9.40 School
radio. 10.00 Aubade (S): klassieke
muziek (gr.) (10.30 Nieuws.) 11.00
Gebakjes en een beter leven - verha-
11.55 Mededel in-
20.00 (S) Prom. Ork.
21.00 (S) Veel
gevr. gewijde muz. 21.25 Vraaggesprek
en laatste verkiezingsnws uit Enge- vrildae mét
land. 21.55 (S) Blokfluit - 1
zangsolis- tuinbouw; 12.30 Nieuws; 12.41-12.50
orgel: Zonder grenzen: rubriek
Nieuws. 17.00
zending. 17.10 (S) Country Time
zingsuitsl. uit Engeland. 3'(23.55-2Ï00
Nws.)
HILVERSUM 11
NCRV: 18.00 (S) Tijd vrij voor muz.
in vrije tijd. 18.30 Nws. 18.41 Wereld
panorama. 18.53 Zojuist verschenen:
naai. 20.10 (S) Radio ork. spelen
i.i i 21.30 (S) Hosea.
Dichter bij de
prograj
NCRV:
BIJ Barend - óp de Hollandse
13.03 (S) Ontroerend goed. NOS:
14.03 De Heug en Meug Show. AVRO:
15.03 Cees van Zijtveld I met o.a.
Soultime U.S.A. 16.03 Cees van Zijt-
gepraat. 23.50 Radiojournaal. 23.55 - tenprogramma.
24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.02 Joost mag
VRIJDAG 1 MAART 1974
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 (S) Dag met een
gaatje (7.55 Verkeersinformatie. 8.00
9.20 Wat heeft dat kind? pedagogi
sche rubriek. 9.35 Waterstanden.
AVRO: 9.40(S) Inleiding tot muziek
begrip. 10.00 (S) Voor de kleuters.
10.10 (S+Mono) Arbeidsvitami
nen populair verzoekplatenprogram-
ma. (11.00 Nieuws. 11.03-11.05 Radio
journaal.) 11.30 (S) Torbellino Fol-
DUITSLAND I
(Reg. progr.: NDR: 9.30-10.00 Sesam-
18.00 Kult. magazine.
sich die Ehre. 18.40 Akt. 19.20 TV-se-
21.45 Disk. 22.30 Journaal,
komm. en weerber. 22.50 Zaalhandbal.
23.50 Journaal. -
DUITSLAND II
18.25 Alexander und die Tochter.
"30 Dok. film. 20.30
.00 Journaal. 21.15
Dok. film. 22.45
clórico: serie uitzendii
Iberi
sche volksmuziek. 11.55 Beursberich-
18.55 (K) Journ. TROS: 19.05 Zorro,
dag. NOS: 13.25 Spiegel
België. 13.50 Internationaal spectrum:
hedendaagse muziek. 14.30 Blik op de
Derder Wereld. 14.45 Blik op Europa.
jeugdserie. 19.30 (K) Jackpot: debu
terende artiesten. NOS: 20.00 (K)
Journ. TROS: 20.21 (K) Alles of
jgramma. 21.10 (K) Haw-
22.25 (K) Wereld op wle-
iüuk: 22.50 (K) Hij heet Die
documentaire film. NOS: 23.30—
uit alle delen
veel muziek. (16.00
NOS: 18.45 (K) Ti-ta-tovenaar.
Laat je niks wijsmaken. VPRO: 17.00 18.55 (K) Journ. NCRV: 19.0
VPRO-vriJdag: rechtstreeks program
ma over een aktueel onderwerp. 17.55
Mededelingen.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nieuws.7.02 Het levende
woord. 7.07 (S) Badinerie: klassieke
muziek (gr.). (7.30 Nieuws; 7.41-7.50
ir, spel-programma.
ourn. NCRV: 20
(K) The Eddy Go Round-Show. 21
(K) Ted en de meesterkwissers. 22
(K) Ander Nieuws Extra. 22.50
Praten met de minister president.
NOS: 23.00 (K) Uit de Kunst. 23.25—