Schaken in de Sow jet-Unie
MOOI EN
TE MOOI
POSTAAL EERHERSTEL VAN
DUITSE EXPRESSIONISTEN
Fraaie zege van Bakker
CRYPTOGRAM
PALET
Kom er ACHT-er
Oplossing
vorige puzzel
2
n
r
F
5
"I
r"
O
O
G
G
E
6
9
Q
V
r
K
'2
'5
b
Te
f9
O
O
V
11
n
C
W
15
O
w
w
Kom er achter
Wi VM-
1
m mm
1 m
m'm 'u 'e
*9
%m'
m mm
m m
BBS
m
m m
ATERDAG 16 FEBRUARI 1974
Wanneer er ieder jaar gespeeld wordt om het persoonlijk
haakkampioenschap van de Sowj et-Unie, ziet elke schaker
liten dit land (USA, Brazilië en Australië meegerekend),
jestdriftig uit naar de uitslag. Wie zal er nummer één worden?
elke gerenommeerde grootmeesters zullen in het midden of
ideraan eindigen? Is deze opinie wel juist?
kei :etro°'
3 roefc
sen bekend feit, dat de Rus-
he grootmeesters sinds 1940 de
ite viool hebben gespeeld in grote
rationale toernooien. Deze he-
lonitelt heeft zich verrassend ge-
d tot omstreeks 1967. Daar-
trerd het minder wat des te ver-
idelUker is, omdat het schaakspel
ie Sowjet-Unie de nationale sport
n het grotendeels wint van spor-
als voetbal, zwemmen, dammen
atletiek. Wat is de oorzaak hier-
Volgens de laatste gegevens, en
uitlatingen van grootmeesters uit dit
land zelf, ligt de oorzaak in het feit,
dat in het onmetelijke Rusland te
weinig schaakliteratuur verschijnt.
Hoe is het mogelijk! Een land dat
zoveel voor de schaakkunst heeft ge
daan. De achterstand kan m.i. niet
liggen aan te weinig schaakliteratuur,
maar aan de onontkoombare werke
lijkheid dat de theorie der schaak
openingen in zo'n vergevorderd sta
dium is, dat er nog weinig nieuws
overblijft voor verdere onderzoekin-
NOORD
B 9 7 6 3
7 6 3
O A H V
A A 10
TOST OOST
A H V 10 8 *5
?9 8 5 2 <74
7 O 10 9 8 3 2
184 A H B 76 3 2
ZUID
4 3
A H V B 10
O B 6 5 4
4.V5
Tegen 4 harten van Zuid had
JJ P/est schoppen aas-heer geïncas-
schoppen acht nage-
eld; Noords 9 werd door Oost
letroefd en door Zuid overge-
efd. De leider speelde toen alle
hartens af en moest op de vierde
Ijj harten klaveren aas van de blin-
J18 we gooien om te zorgen dat
klaveren vrouw een entree werd
ui* voor ruitenboer.
De heer Paro uit Eindhoven
deed een veiliger zij het minder
spectaculaire oplossing aan de
ki hand. Op de derde schoppen moet
Zuid niet overtroeven maar een
i, klavertje afgooien en hoe Oost-
West zich dan ook wenden of ke
ns ten. Zuid kan altijd zijn tien sla-
maken. Het enige gevaar is
kl dat West een renonce in ruiten
eft waardoor hij de door Oost
ige nagespeelde ruiten kan troeven
kl naar die kans is bijzonder klein.
Het spel werd in een Ameri-
ae kaans toernooi gespeeld door een
apert die de opvallende speel-
ki rij ze van het weggooien van kla-
vond en daarom weken
lang in alle bridgerubrieken werd
a teroemd. De alternatieve speel-
rijze van de heer Paro werd des
tijds merkwaardigerwijs door nie
mand opgemerkt en zo ziet men
wat een expert doet
altijd goed.
Het gebeurt overigens wel va
ker dat een expert een geweldige
speelwijze vindt en down gaat ter
wijl elke derdeklasser het spelle
tje in een paar minuten op tafel
legt. Dat overkwam ook de Fran
se ster Jaïs een keer in het vol
gende spel.
NOORD
A H V B 9
6 4
O 8 3
VB96
WEST OOST
8 5 2 +63
H 10 5 3 B 9 7 2
O B ^0 5 2 O H 7 6 4
10 4 +532
ZUID
10 7 3
9 AV8
A V 9
A H 8 7
Zuid moest 6 SA spelen en vrij
wel iedereen had dat kontrakt ge
maakt. Het recept is eenvoudig:
gewoon snijden op harten heer en
op ruiten heer, één snit wint en
één verliest maar 12 slagen wor
den in ieder geval gemaakt. Bij
het afspelen van de klaveren en
de schoppen had West er heel on
gelukkig bij gezeten en steeds
zuchtend en steunend een kaart
je laten gaan. Daarom dacht Jaïs
dat beide heren wel fout zouden
zitten en dat West er op 't laatst
met harten heer- tweede en rui
ten heer- tweede was blijven zit
ten. HIJ speelde dus ruiten aas en
de vrouw na maar tot zijn ont
zetting was het Oost die met rui
ten heer aan slag kwam en har
ten naspeelde, één down.
Tussen onsterfelijke roem en
belachelijk in je hemd staan
ligt bij bridge maar een klein ver
schilletje. Want als West inder
daad beide heren had gehad, dan
zou Jaïs de enige in de hele zaal
zijn geweest die dit klein slem zou
hebben thuisgebracht
A. BOEKHORST.
gen. Wie nu nog, buiten Rusland, een
nieuwtje vindt in een bepaalde ope
ning (uitblinkers zyn Fischer, LJubo-
jevic en Hübner). heeft een niet te
verwaarlozen voorsprong op de groot
meester uit de Sowjet-Unie! Maar
ook deze materie is betrekkelijk. Wat
voor maandag als gunstig wordt be
schouwd. wordt dinsdag weer ver
worpen ofweerlegd!
In de laatste strijd om het kam
pioenschap van de USSR wist Petro
sjan een verrassende zege te behalen
op Karpov. Volgens Flohr stond Kar-
pov op de lijst als enige speler die
nooit een partij verliest. Dit gevecht
mogen wij u stellig niet onthouden.
Wit Petrosjan
Zwart: Karpov
I. d2-d4 Pg8-f6-f3 2. e7-e6 3. c2-c4
4. e2-e3 Lc8-b7 5. Pbl-c3 Lf8-e7 6.
Lfl-d3 d7-d5 7. 0-0 0-0 8. Ddl-e2
c7-c5.
Gewoonlijk speelt men 8Pbd7.
9. d4xc5 d5xc4(?) 10. Ld3xc3 Le7xc5
II. e3-e4 Pb8-d7 12. e4-e5 Lb7xf3 13.
g2xf3 Pf6-h5 14. Tfl-dl Dd8-e7 15.
f3-f4 g7-g6 16. f4-f5f
Grootmeester Salo Flohr schrijft in
Schach-Echo o.a.: "Na de partij ana
lyseerden Pettrosjan en Karpov het
spel. Opeens vroeg Karpov: "Waar
heb ik de fout gemaakt?" Petrosjaai
haalde de schouders op en antwoord
de: "De duivel zal het weten!" Neen
men moet zich niet tot de duivel wen
den. De jonge Karpov is met derge
lijke stellingen niet bekend. Petro
sjan kent dergelijke stellingen al ja
renlang; zelfs Karpov was toen nog
niet geboren. Waar de fout ligt? Ver
moedelijk by 8c5 of 9.
dc4.", aldus Flohr.
16e6xf5 17. e5-e6 Pd7-f6 18.
e6xf7t Kg8-g7 19. De2xe7 Lc5xe7 20.
Pc3-b5
Om eventueel op e6 binnen te drin
gen, via d4.
20 Ta8-c8 21. Lc4-b3 a7-a6 22.
Pb5-d4 Tf8xf7 23. Lcl-e3! Pf6-g4
24. Lb3xf7 Kg7xf7 25. Tal-cl Tc8-c5
26. Kgl-g2 Ph5-f6 27. Le3-d2 Tc5-d5
28. Ld2-el
Met de kwaliteit meer heeft Petro
sjan goede winstkansen. Er volgt al
lereerst een hergroepering.
28a6-a5 29. Pd4-f3 Td5xdl 30.
Tclxdl Pf6-e4 31. Pf3-d2 Pe4-d6 32.
b2-b3 Pg4-e5 33. Pd2-bl Kf7-e6 34.
Pbl-c3 Pe5-f7 35. f2-f3 Le7-d8 36.
Lel-f2 Pd6-c8 37. Pc3-b5 Pc8-d6 38.
Pb5-d4t Ke6-d7 39. Lf2-g3 Ld8-e7 40.
Kg2-fl Le7-f6 41. Pd4-b5
(Zie diagramstelling)
Stelling na 41. Pb5
werd afgebroken. Karpov trad de vol
gende dag nog aan en rekte de party
nog tot de 64e zet. Wy raden u aan
dit gedeelte rustig na te spelen.
41Lf6-e7 42. h2-h4 Kd7-e6 43.
Pb5-d4f Ke6-d7 44. Kfl-g2
De witspeler heeft immers de tijd
44Le7-f6 45. Pd4-b5 Lf6-e7 46.
a2-a4 h7-h6 47. h4-h5
Daar wit van plan is pion b6 op te
halen, via Lf2, brengt hij eerst de
zwarte pionnen op de andere vleugel
uit zyn verband.
47g6xh5 48. Lg3-f2 Le7-d8 49.
Pb5-d4 f5-f4 50. Pd4-e2
Ziet van pion b6 af en ontwerpt
een ander plan, dat mij consequenter
lijkt.
50. Kd7-c6 51. Pe2xf4 h5-h4 52.
Pf4-g6 Pd6-b7 53. f3-f4
Neemt niet direct op h4. Zwart kan
immers weinig uitrichten. JMen moet
wel een ijzersterk geduld hebben
53Ld8-f6 54. Tdl-clt Pb7-c5
55. Kg2-h3! Pf7-d6 56. Lf2xc5 b6xc5
57. Pg6xh4 h6-h5 58. Ph4-f3 Kc6-d5
Er volgt nog: 59. Tdlt Ld4 60.
Pd2 Ke6 61. Kg3 Pf5t 62. Kf3 h4 63.
Pc4 Lc3 64. Kge4 Lb4 65. Td3! en
Karpov gaf op.
Petrosjan had na elf ronden 10
remises gemaakt en één gewonnen.
Oplossing eindspel: Wit: Kf3 Pc7,
pi: d5, g3-h4. Zwart Ke5, Kh5, pi:
f5 en h6.
Wit speelt en wint.
1. Pe8! Kd5: 2. g4 fg4:t 3. Kg4: op
gegeven. (Hamann-Bednarski, Am
sterdam 1970).
Moeilijk was het niet, maar men
moet maar op het idee komen, niet
waar?
BISHOP
DUITSE BONDSREPUBLIEK
Gisteren, 15 februari, heeft de Duit
se Bondsrepubliek vijf bijzondere ze
gels in omloop gebracht, waarvan er
twee deel uitmaken van een serie
van zes schilderijenzegels gewijd aan
het Duitse expressionisme. Nog dit
jaar zal de serie worden gecomple
teerd.
midden een gehandicapte in een rol
stoel. Wie het onderste deel van de
zegel bedekt ziet dat de gehandicap
te niet meer opvalt in de groep,
waarmee de in- en aanpassing is ge
realiseerd. De zegel heeft een waar
den van 40 pfennig en is uitge
voerd in rood en zwart.
De bloedtransfusiedienst bij de
hulp aan verongelukten is het the
ma van de derde bijzondere zegel die
15 februari verscheen. De zegel in
de waarde van 40 pf. (rood en blauw)
toont een druppel bloed, een (blauw)
zwaailicht van een ziekenauto, als
mede het opschrift: Blut spen-
den Leben retten.
Dan zijn we aangekomen bij de
eerste twee zegels van de serie „het
Duitse expressionisme" (in totaal zes
waarden), die zoals gezegd nog dit
Jaar zal worden afgerond.
Het expressionisme, dat in de eer
ste Jaren van deze eeuw in Frank
rijk ontstond, maar in 1910 naar
Duitsland oversloeg en daar ook zijn
Om te beginnen wordt met een
zegel van 40 pfennig (rood en zwart)
de kerkleraar Thomas van Aquino
herdacht, die in 1225 in een dorpje
bij Monto Cassino werd geboren en
nu 700 jaar geleden, op 7 maart 1274,
toen hij op weg was naar het conci
lie van Lyon, stierf. De werken van
de kerkleraar hebben veel bijgedra
gen in het theologisch en filosofisch
denken in zijn tijd en in dat van
de volgende eeuwen. Op de zegel
is Thomas van Aquino te zien met
enkele leerlingen.
De tweede bijzondere zegel staat
in het teken van de revalidatie van
lichamelijk gehandicapten en hun
inpassing in de maatschappij. Het
onderwerp is op de zegel bijzonder
goed uitgewerkt. Afgebeeld is in-sil-
houet een groep mensen met in zijn
hoogtepunt kende, had als voor
naamste thema's de angst die door
de Eerste Wereldoorlog over de we
reld was gekomen en de hoop op een
goede toek >mst. Daarbij werd het
einde van het militaire en autori
taire leven op groteske en cynische
wijze afgeschilderd. Begrijpelijk dat
in Hitler's Derde Rijk deze kunst
uiting niet zo goed viel en dat de
expressionisten op zijn zachtst ge
zegd werden weggehoond. De uitgifte
van deze zegels moet dan ook enigs
zins worden gezien als eerherstel.
Een zegel van 30 pf. toont het schil
derij De rode reeën van Franz Mare
(18801916) en een zegel van 40 pf.
Hoofd in blauw van Alexej von Jaw-
lensky (18641941). Beide zegels,
zijn viërkleurig.
Van alle zegels zullen de oplagen
na afloop van de verkoop termijn
worden bekendgemaakt. Met deze
mededeling komen de Duitse pos
terijen overigens nu al een hele tijd
en tot nu toe zijn alleen de oplagen
van de wel ladigheidszegels 1972 be
kendgemaakt.
NEDERLAND De volgende
week dinsdag, 19 februari, zal een se
rie van drie zegels, alle in de waar
de van 25 c. uitkomen onder het mot
to "natuur en milieu". Bij de PTT,
leefde al geruime tijd de wens, zo
staat in de motivering te lezen, om
door een emissie het streven naar 'n
meer bewuste houding bij het pu
bliek tegenover de bescherming van
natuur en milieu te steunen. Daar
om is men ingegaan op verzoeken
an de Nedervlandse vereniging tot
bescherming van vogels en de
Dienst van het Staatsbosbeheer die
beide 75 jaar bestaan.
De zegels zijn gedrukt in eenzelfde
vel. Om te komen tot een gelijk aan
tal afbeeldingen per vel bestaan de
vellen uit 90 zegels in plaats van, zo
als gebruikelijk 100. De afbeelding
van de roofvogel op de zegel van de
Vogelbescherming vormt een plei
dooi voor het behoud van de in ons
land met uitroeiing bedreigde vogel
soorten. Op de tweede zegel stelt
een boom als onmisbaar element in
de natuur het nuttige werk van de
Staatsbosbeheer voor. Onder de tak
ken van de boom op de tweede ze
gel krijgen op de derde de stilte in
de natuur en het leven in het water
gestalte door de figuur van de vis
ser en de kikker. Kleuren van de ze
gels: ultramarijnblauw, azuurblauw,
zeegroen, mosgroen en zwart.
HERO WIT
«1ZONTAAL
Nen in de kerk is woont hij
5. het stokpaardje van Luns
is het meisje om de hulpmid-
L 9. de graaf bevindt zich bij
raam 11. een vurig „kentekenbe-
12. loop, u kent dat soort wel
•e het af met een lied 15. zij
Ken maar over een doek en een
'oen 18. een lichaamsdeel op z'n
Kts zetten, een belangrijke plaats
een voorzetsel en een rivier 20.
naar beneden, 't is een
tonde 22. de coöperatie is per gra-
hierdoor te zien 24. ik heb twee
lflnen in mijn familie 25. dierlijke
&Üank voor een paard 27. een
rcstiging is het niet 28. zich erge-
aan een Deen kan daarin ont-
alen
STIK AAL
bat ding van de melding 2. dit
men soms niet gemakkelijk
opnemen 3. het dier heeft nooit
»eg 4. oedsel hierin bekeken is
ier bereid 5. we veroordelen Duit-s
l!aal 6. dit is een klare stelling om
futselen 8. het balspel heeft eerst
id gehad 10. staat met geld
studiekoppen hebben de leiding
dienst 14. de eieren en de
16. deze vensters zijn erg in
bet bestuur 17. aan eten ont-
het ons niet, het komt da-
'fe 21. dat is het zuivere huwe-
E 22. dat was anders een dreun
U! 23. hij is flink bruin anders
'orden 26. E reist met de spoorwe-
®voor vreemd geld.
Oplossingen onder *t motto KRUIS- Leiden. Wij stellen vier prijzen be-
WOORDRAADSEL dienen voor schikbaar: één van f 10, één van
woensdag aanstaande te 9 uur in het f 7.50 en twee van elk f 5.. Alleen
bezit te zyn van de redactie van abonnees kunnen meedingen,
het Leddsch Dagblad, Witte Singel 1,
_j
<7
L E C|K|T|0
|A| A R A B E S KflMl
S A L|A|E|E L I
|STAT I 0NERENL.
0 T|E|0|L|T E S T
>ÉLR e s i s te n tBpï"
.E .«TBTBCBETD
■BRAK BK" a AR|Rri
i E.UBMBTBNBC AR"
"Btee RWATE RB
i BttfluBi Beker
M I
f.10,-: E. M. M. van Dyl, Juffer-
mansstraat 24, Oegstgeest; f. 7,50:
Mevrouw Prins, Geversstraat 29,
Oegstgeest; f.5,-: Mevrouw J. Hor-
tensius, Sterrenlaan 142A, Alphen a/d
Rijn en C. v. d. ZandeHoogendorp,
Zeeweg 153, Katwijk aan Zee.
'smoaj fuapnqos
•8 puoq pureqsireti 'i ttbui pooq do
uiaoiq *9 uein -g auioja aionf
'f J9puoff)qo3i J3iuBii 'g sapin fuap
-Itqos qsfti z sreeA ui utaoiq 'i
Een speler die bijna myn finale
plaats kaapte, was de Alblasserdam-
mer Cees Bakker. Na een zeer goede
start, wist hij zich gedurende lange
tijd in de kop te handhaven. Het
eind bleek toch te zwaar te zijn voor
hem waardoor ik hem maar net kon
passeren.
In deze rubriek de fraaie overwin
ning van Bakker uit de eerste ronde.
Wit: C. Bakker
Zwart: A. Jung
1. 33-28 18-23 2. 31-27 20-24 3. 38-33
12-18 4. 43-38 7-12 5. 37-31 14-20 6.
49-43 10-14 7. 34-29 23x34 8. 40x29
5-10 9. 41-37, een bekende opening.
Vaak wordt hier direct al overgegaan
tot een Utrecht-aar al door 27-22.
925-20 10. 29x20 15x24 11. 27-22
18x27 12. 31x22 10-15 13. 44-40 14-20
14. 36-31, daar uilt de aanval één zet
later heeft ingezet rijzen er nog ont
wikkelingsmoeilijkheden aan zijn kor
te vleugel. Zowel op 39-34 als 40-34
krijgt zwart toch iets gunstiger spel
met 24-30. 14. 24-30. Slechter is
149-14! Zwart kan dan na de
opbouw 15. 46-41, 4-10! 41-36 vervol
gen met 24-29! 17. 33x24 20x29 met
uitstekende kansen. Maar men kan
moeilijk verlangen van een speler, die
met slechts twee punten het toernooi
zal afsluiten, een dergelijk moeilijk
spelgenre te kiezen.
15. 35x24 20x29 16. 33x24 19x30 17.
39-33, wit moet nog even oppassen
ook. Na 17. 46-41 zou er een schijf
verloren gegaan zijn door17-21!
18. 31-27 (op 31-26, 12-18! enzovoorts)
11-17 19. 22x11 16x7 20. 27x16 7-11 21.
16-18 13x35.
1730-35 18. 50-40 13-19 19. 43-39
8-13 20. 46-41 15-20 21. 41-36 20-24
22. 40-34 24-30 23. 45-40 2-8 24. 31-27!
Deze voortzetting getuigt het goede
spelinzicht van de Alblasserdammer.
Op direct 33-29 volgt 17-21! 31-27
(gedw.) 11-17! 22x11 16x7 27x16 7-11
16x18 13x24! met betere kansen voor
24. 17-21 25. 36-31! 21-26 26.
33-29 1-7 27. 29-23! Wit treedt in dit
spelgedeelt zeer resoluut op. 27
9-14? is nu verhinderd door 29-23
18x29; 22-17 11x33; 38x20 25x14; 34x25
met sohyfwinst voor wit.
2712-17 28. 23x14 9x20 29. 38-33
13-19 30. 43-38 19-24 31. 47-42 4-10 32.
33-29 24x33 33. 38x29 10-15. Er dreigde
28-23 17x19; 29-24 20x29; 34x5 met
winst. 3. 42-38 8-13 35. 38-33 13-19
36. 29-23 3-8? Zie diagram.
23x14 20x9 38. 28-23! 17x19 39. 27-21!!
16x29 40. 34x1. Een leuk slot van een
stijlvol opgezette partij.
Tot slot de vierde prijswinnaar in
de Suiker-problemistenwedstryd. On
der het motto: "Kristal" liet K. W.
Kruijswijk het volgende ontstaan.
üf
o Q'
Zwart bezwijkt onder de witte druk
en kiest een verkeerd tempo. Andere
voortzettingen zou de nederlaag
alleen nog maar hebben uitgesteld.
Wit besliste de party nu door 37.
Zwart: 9, 10 12, 17, 18, 20, 24, 26, 30,
36,
Wit: 28, 29, 32, 33, 35, 37, 40, 45, 47.
Oplossing: 1. 47-41 36x47 2. 37-31
26x37 3. 32x41 47x36 4. 28-22 17x39
5. 40-34 24x33 6. 35x22 36x40 7. 45x43
en winst door oppositie.
C. VARKEVISSER
Negentien procent van de West-
duitse vrouwen zou het liefst maar
"gewoon huisvrouw en moeder" zijn
maar 27 procent vindt haar beroep
belangrijker dan vrijheid en gezin.
Vier procent beschouwt zichzelf als
"carrire-vrouw" 50 procent voelt
zich gevleid door een handkus. Een
op elke vier vrouwen zou in een
tweede leven liever als man op de
wereld komen, de andere drie kiezen
ervoor om zo'n tweede keer toch
weer een vrouw te zijn. Cijfers (in
tijdschrift jasmin) over "de Duitse
vrouw, statistisch gezien". Over seks
drie procent kent groepsseks, uit
eigen ervaring, vier procens is les
bisch, 51 procentzegt nog steeds de
zelfde sexuele partner van de eerste
keer te hebben.
Over schoonheidsverzorgingruim
20 procent maakt zich mooi,
om een man te behagen, ruim
60 procent staat regelmatig op de
weegschaal om haar gewicht te con
troleren. Over politiek: 33 procent,
zegt politiek geïnteresseerd te zijn,
32 procent spreekt zich uit tegen 'n
vrouwelijke bondspresident.
