De duivel is
'n kassucces
esus Christ
uper Star
BUD SPENCER
IN DE BONEN
'DUEL': KNAP
EN SINISTER
ïwikziIverige Funès
Volle zalen in Amerika:
iiM.'
m
ïen spektakel bij:
Sex in het gesticht
„Is het echt waar, ABN,
dat ik bij u kan kiezen
uit elf verschillende
spaarvormen, met
tot (J% rente?"
Algemene Bank Nederland
)AG 8 FEBRUARI 1974
FILM
PAGINA 13
■ven uur 's morgens staan er tegenwoordig al lange rijen voor bepaalde Amerikaanse
pen. Of het mooi weer is of stortregent, de rijen worden steeds langer en langer
r op de dag moet de politie gewoonlijk ingrijpen om moeilijkheden te voorkomen
verkeer om te leiden.
lorstellingen in de bioscopen beginnen om acht uur 's morgens en gaan door tot na
liev rnacht. De film waar het om gaat is zo gruwelijk, dat volwassen mannen flauw val-
door verpleegsters moeten worden bijgebracht. Vrouwen gillen en kleine kinderen
met wijd open gesperde angst-ogen roerloos in hun stoel. De duivel is bezig aan
igetocht en iedereen wil hem zien.
'f)ri
irrlf.
tdrljving vond plaats in 1949
uurt van Washington, waar
Blatty toen studeerde. De
belangstelling voor de film-
enlan zijn boek dat een
was toont aan
het land waar God dood is
de duivel bijzonder se-
irdt genomen.
risch
langstelling voor de duivel
rt doktoren en psychoaters.
5 zijn voor de hysterische
die de film oproept. Een
ran twaalf las het boek en
prompt allerlei symp-
ran bezetenheid waar zij over
had.
i meer mensen vragen pries-
hulp of zij lopen naar oseu-
iluitdryvers. Kerkautoriiei-
het er niet over eens oi zij
ij moeten zijn met deze film
de mensen er door gewezen
op de eeuwige strijd tussen
kwaad, of dat zij de film
veroordelen omdat het niets
knap verfilmde hocus-
le meer pastorale problemen
rdelen oplevert.
de bioscoopbezoekers zo op-
verhaal over een
irig meisje dat systema-
ir de duivel wordt gemar-
rol wordt gespeeld door de
rige Linda Blair. Voor de
M wers is het kind afwisselend
en een klaagobject: zij is
poppetje dat door een of an-
Bterieuze innerlijke Kracht
a maar zeker verwordt tot
ichtelijk schreeuwend wezen
sturbeert met een bloederig
ivelse film die zo veel suc-
t heet De Exorcist De Dui-
|ver en is gemaakt naar de
an William Blatty, naar de
Issen van mensen die een
livel uitdrijving hebben mee-
Door
Charles Foley
crucifex, volwassenen probeert te
verleiden onophoudelijk vloekt en te
hulp schietende priesters met groen
braaksel onder spuugt.
Ongelukken
De regisseur van deze film is Wil
liam Friedkin die een Oscar won
voor The French Connection. Hij
deed twee Jaar over The Exorcist en
gaf f7.500.000 meer uit dan toege
staan was. Dat kwam voornamelijk,
omdat het werk steeds weer werd
opgehoüden door merkwaardige on
gelukken en vreemde gebeurtenissen.
Acteurs werden ziek, mensen wer
den overreden, een medewerker
sneed zijn duim af. De Ierse acteur
Jack McGowran stierf een paar da
gen nadat hij klaar was met zijn op
namen.
Ook kwam het veel voor dat aller
lei voorwerpen die het filmteam ge
bruikte wegraakten. Regisseur
Friedkin zegt niet dat hij er in ge
looft dat iemand door de duivel kan
worden bezeten, maar hij wil ook niet
zeggen dat hij er niet in gelooft. Over
de vreemde moeilijkheden bij het
maken van de film praat hij hele
maal niet.
Friedkin legt er wel de nadruk op
dat de gebeurtenissen waar het
boek en de film op zijn geïnspireerd
werkelijk plaats vonden, ondanks dat
de schrijver en hij een en ander ver
anda-den om de betrokken mensen te
beschermen. Het bezeten slacht
offer was geen meisje, maar een
jongen.
De katholieke kerk kent vier ken
merken die aanwezig moeten zijn,
voor een priester tot uitdrijving kan
overgaan. Het jongetje vertoonde de
ze vier kenmerken. Ten eerste sprak
hij met een andere stem dan de zij
ne in een vreemde taal. Ten twee
de zweefde hij op geheimzinnige wij
ze en zijn bed schokte op onverklaar
bare manier heen en weer. Ten der
de bezat hij 'n onmenselijke kracht
en brak de arm van een priester. En
ten vierde was hij bij vlagen hel
derziende: hij bezat een onnatuurlij
ke kennis van zaken waar een kind
niets van weet.
Bezeten
Doktoren en psychiaters zaten met
hun handen in het haar. Als de jon
gen aan 'n ziekte leed wisten ze niet
welke. Familieleden van het slachtof
fer vertelden de regisseur dat de be
zetenheid gepaard ging met allerlei
bovennatuurlijke verschijnselen.
Voorwerpen vlogen door de kamer
van de jongen, meubels verschoven en
op een dag verschenen de woorden
"Ga St. Louis" in rode bobbels op
de dij van de Jongen. Dat gebeurde
toen de doodsbange ouders van de
Jongen besloten hem mee te nemen
naar de Jezuieten van de univer
siteit van St. Louis, waar de uitdrij
ving inderdaad plaats had. De Jon
gen werd beter en is nu een gelukkig
getrouwde man van 38. Zijn naam
wordt zorgvuldig geheim gehouden,
want hij herinnert zich zelfs niets
van wat er is gebeurd.
Professor Andrew Keller denkt heel
anders over deze gebeurtenissen dan
regisseur Friedkin. Hij is een kenner
op het gebied van hekserij en hij
noemt The Exorist "een erg
gevaarlijke film". Schrijver Blatty
heeft volgens hem een loopje geno
men met de waarheid en regisseur
Friedkin heeft de feiten nog meer
veranderd en overdreven. Er hebben
zich inderdaad vreemde verschijnse
len voorgedaan en er zijn rode zwel
lingen op het lichaam van de Jon
gen, maar doktoren vinden dat te
genwoordig niet zo heel bijzonder
meer. Veel van deze verschijnselen
De veertienjarige Linda Blair speelt in de Amerikaanse film
The Exorcist de rol van een meisje dat door de duivel bezeten
is. Ze heeft de gruwelijke film zelf drie keer gezien en ze zegt
dat het haar nog steeds bang maatDe foto boven werd ge
maakt op een feestje in Los Angeles ter gelegenheid van haar
verjaardag. Links staat Ellen Bursteyn, die in de film haar
moeder speelt.
zijn onlangs onderzocht op de uni
versiteit van professor Keller in Cali-
fornië.
De resultaten gaven geen direkt
uitsluitsel, maar er waren aanwijzin
gen dat bepaalde mensen in staat
zijn zoveel psychische krachten op
te wekken dat zij voorwerpen kun
nen verplaatsen zonder ze aan te ra
ken.
Professor Kelly heeft gesprekken
gevoerd met priester William Bow-
dern, die de uitdrijving bij de Jongen
heeft verricht. „Hij kreeg opdracht
tot uitdrijving van zijn aartsbis
schop die verder geen onderzoek ver
richtte, en dit is in tegenspraak met
de suggestie in de film dat alle crite
ria aanwezig waren om aan een uit
drijving te beginnen".
Uitdrijving
Op het ogenblik worden priesters
overal in de Verenigde Staten lastig
gevallen door mensen die denken dat
zij of hun familieleden bezeten zijn.
Er wordt vooral veel opgebeld naar
de Jezjuaten Universiteit bij Washing
ton, waar veel opnamen zijn ge
maakt. Pater Juan Cortes, een kli
nisch psycholoog en priester aan de
universiteit, verwacht een vloed aan-
Jesus Christ Superstar;
unste spelers: Ted Neely,
uderson, Yvonne Elliman;
Norman Jewison; Theater:
forist Superstar is natuurlij k
n, waarvan het ssucces door
ical die eraan voorafging en
or de enorme publiciteit, al
■baat verzekerd was.
udas op het eind aan Jezus
"Wist Je dat Je dood een hit
'den?, dat hij betaald zou wor
goud?" hoef Je alleen maar
producent te denken, die
«gd in zijn handen wrijvend
Ken wat voor slaatje hij er-
het niet zo'n spektakel
film geworden als Je ervan verwach
ten zou. Het is allemaal vrij sim
pel gehouden en het aantal figuran
ten blijft beperkt. Het verhaal, zoals
de meesten van ons dat kennen, ge
projecteerd op het heden. Jezus,
eigenlijk een hippie-leider, en zijn
volgelingen, flower power-kinderen.
Een aardige Jongen die het allemaal
zo goed bedoeld om wat voor reden
dan ook, maar die van te voren weet,
dat hij aan zijn ideeën ten gronde zal
gaan. Een Jongen, zoals er zoveel
zijn tegenwoordig (toch wel). Zijn
volgelingen zwepen zich op tot een
ongekende hysterie. Ze hebben alles
voor hem over. Tot op zekere hoogte,
want als zijn einde nabij is laten ze
hem in de steek.
Judas is degene die hem steeds
waarschuwt, die zegt dat hij te ver
gaat en dat hij hierdoor mensen te
gen zich in het harnas Jaagt. Maar
Jezus weet van geen ophouden, hij
moet wel doorgaan, hij is immers de
superster?
De film leert ons dat het sinds het
jaar 33 nog steeds niet is veran
derd. Nog steeds worden mensen in
schijnprocessen ter dood veroordeeld
nog steeds laten mensen elkaar op
het kritieke moment in de steek.
Nogmaals: de film is eenvou
dig gehouden. Het decor is beperkt
tot de brokstukken van een tempel,
ergens in de Negev-woestijn. Sterk is
het eenvoudige groepje hippies, dat
daar doorheen danst en zingt tot
meerdere glorie van him leider.
Jammer alleen vind ik, dat er nu zo
nodig een paar vliegtuigjes en een
half dozijn tanks bij moeten worden
gesleept. Het maakt het een beetje
gewild. Zonder die hedendaagse uit
vindingen, was de bedoeling van de
makers toch wel overgekomen.
Maar verder niets dan lof voor de
opnamen en het spel, de zang en
dans van acteurs en actrices.
ANNEMIEK RUYGROK
te avonturen van Rabbi Ja-
1 met Louis de Funès
tenon Theater.
is al weer enige tijd geleden,
een film van Louis de Fu-
binnen de stadsmuren heb-
i gehad. Maar nu is er dan ook
n een splinternieuwe rolprent
deze kwikzilverige Franse
Biek die ondanks t feit dat hij
Ben dikke vijftiger is nog al-
J even frivool rondhuppelt als
rijn eerste films.
tet er in Leiden veel liefheb-
E van de speciale humor van
^unès zijn, is de afgelopen ia-
wel duidelijk bewezen. Neen?
Een maar eens de film "Samen
i samen thuis" met de inmid-
5 overleden droogkomiek Bour-
en de flegmatieke Brit Terry
tolas. Het aantal reprises van
film is al niet meer op de
gers van één hand te tellen,
ten was er nog de reeks films
de Funès in de rol van de
Klarme. Bijvoorbeeld in Saint
de knotsgekke autorit met
nonnen door de mondaine
folaaits St. Tropez, of de Jacht
op de nudisten. En niet te verge
ten zijn rol in het meesterwerkje
"De eend en de Cadillac". StUK
voor stuk kostelijke werkjes. Dit
maal heeft De Funès als entoura
ge voor zijn bekkentrekkerij en
vingervlugge bewegingen de
joodse wijk van Parijs.
Het verhaal hangt zoals ge
bruikelijk in de films van De pu-
nès als los zand aan elkaar. Voor
vele komische films zou dat een
afgang zijn. Niet echter voor de
produkten van De Funès, w»nt
als Louis close in beeld verschijnt
en met zijn koppie alle mogelijke
gelaatsuitdrukkingen afwerkt, is
het moeilijk om niet in lachen
uit te barsten. Ook al is het ver
haal nog zo onsamenhangend.
Hoogtepunten uit de film, waar
in De Funès de rol speelt van de
fabrikant Pivert die ongewild bij
een moordaanslag betrokken
wordt, is onder meer de achter-
volgingsscene in de kauwgomfa-
briek Le Yankee, die eindigt in *n
enorme kuip met kleverige grond
stof.
Dan is er nog de krankzinnige
achtervolging door Parijs in ge
zelschap van een zekere Salomon,
een man die voortdurend met de
dood bedreigd wordt. Via het Pa-
rijse vliegveld Orly komt het
tweetal tenslotte in de Joodse
wijk terecht waar De Funès ver
momd als rabbi, een stukje puur
Israëlische folklore ten beste
geeft. Hij wordt onthaald ails een
vorst, gaat weldoende rond maar
moet tenslotte toch achterop een
bromfiets de vlucht nemen.
Zoals gebruikelijk in sprookjes
en in films van De Funès komt al
les tenslotte op zijn pootjes te
recht. De race eindigt met het
huwelijk van de' dochter van mon
sieur Pivert en zijn medevluch-
teling Salomon, die inmiddels
door een revolutionaire groep is
uitgeroepen tot president van een
onduidelijk land. Regisseur Ge
rard Oury, legde de hele kolder-
kermis vakkundig vast op het
"celluloid".
BRAM VAN LEEUWEN.
FilmEén bed voor ons drieënThea
ter: Rex.
Het valt niet mee als je als Ameri
kaanse trouwt met een Deen en op
eens in Europa moet gaan wonen,
en niet zomaar in Europa, maar nog
wél meteen in het zondige Denemar
ken.
Haar echtgenoot is een beroemd
Deens modeontwerper die het erg
druk heeft en zijn vrouw te veel al
leen laat. Iemand die in zo'n si
tuatie door een autocoureur gedwon
gen wordt naar sexfilms te kijken en
ook nog in handen valt van een les
bische intrigerende mannequin gaat
vreemde dingen doen en op aanra
den van een psychiater wordt de
Amerikaanse enige tijd in een ge
sticht ondergebracht. En wat zich
daar allemaal afspeelt
JAN VAN WIERINGEN
Film: Blauwe bonen voor twee
binken in de hoofdrollen: Bud
Spencer en Guiliano Gemma Re
gie: E. B. Clucher Theater: Luxor.
Bud Spencer, de ruwe bolster met
de blanke pit, ditmaal niet in ver
lopen cowboy-uitrusting, maar als
zeer krachtige ex-worstelaar in de
crisisjaren. Als tegenspeler heeft hij
de Jonge Guiliano Gemma, een iets
minder ruwe bolster met een parel
wit gebit. Ook werkloos, omdat het
nu eenmaal crisis is.
De tijd van de
bruine bonen van het liefdewerk en
het leger des heils is voor hen dan
wel voorbij, maar in ruil voor de
dagelijkse goede maaltijd lopen ze
voortdurend het risico getracteerd te
worden op een paar blauwe bonen
van één hunner koelbloedige colle
ga's. En dit alles uit de
Trinity-koker van regisseur Clucher,
die het weer helemaal niet gek be
keken heeft.
ELISABETH TOLENAAR.
Titel: "Duel" in de hoofdrol Den
nis Weaver regie Steven Spielberg
theater: Camera,
Een film gemaakt met een uiterste
eenvoud aan middelen: er komen
twee auto's in voor (een personen
auto en een olietankachtige wagen)
en twee chauffeurs, van wie er féa
onzichtbaar blijft. Ze rijden op een
lange stille slingerweg van één der
Amerikaanse staten. De één zit de
ander achterna. Dat is alles; geen
gegeven om Je druk over te maken.
Maar regisseur Spielberg heeft dit
simpele drama buitengewoon knap
uitgebouwd tot een fascinerende, si
nistere thriller, die Kafka-achtig
aandoet.
Het verhaal: Dennis Waver (beter
bekend als McCloud uit de tv-serie)
is op v/eg naar een zakenbespreking.
Hij heeft haast. Voor hem rijdt een
oude, zo te zien trage, logge olic-
tankwagen, die hij rustig passeert.
Kort daarop komt het gevaarte met
enorme snelheid naast hem en snijdt
hem fors. Om daarna weer met een
kalm vaartje verder te gaan. Als
Weaver opnieuw wil passeren, drukt
de tankwagen hem bijna van: de weg.
Zo gaat het geruime tijd door. De
snelheid wordt steeds hoger en de
tankauto dreigt de personenwagen
eenvoudig te rammen. Weaver weet
dat te voorkomen door bij een cafee
tje scherp af te remmen, een ma
noeuvre die maar net goed afloopt.
Als hij weer goed bij zijn positieven
is, ziet hij de tankwagen tot zijn
schrik ook voor het café geparkeerd
staan. Wie van de aanwezigen in het
etablissement is de krankzinnige
chauffeur? Weaver komt er niet ach
ter. Hij begrijpt ook absoluut niet
waarom men het op hem gemunt
heeft. Als Weaver doorrijdt, doemt de
tankwagen al snel weer achter hem
op. Zijn woede verandert langzaam
in wanhoop en bereikt de rand van
krankzinnigheid als hij autopech
dreigt te krijgen. Tenslotte komt het
dan toch tot een (onverwachte) ont
knoping.
Zoals gezegd: de film heeft en houdt
iets ongrijpbaars; niet voor niets is
hiervoor al de term Kafka-achtig
gevallen. Het "waarom" van de ach
tervolging blijft in het duister, maar
de symboliek zit er in vele varianten
duidelijk doorheen gebakkende een
ling in gevecht met de ongevoelige,
onpersoonlijke overmacht; het gevoel
van volstrekte absurditeit dat het in
dividu overvalt als de meedogenloos
doormalende maatschappij op hem
af buldozert enz. Weaver speelt de
rol van de tot razernij gebrachte
man even subtiel als overtuigend.
RUUD PAAUW
vragen voor uitdrijvingen. Volgens
hem is een uitdrijving iets dat geen
kwaal geneest, maar Juist een kwaal
veroorzaakt. Een bezetenheid kan
maanden duren, soms jaren, maar
veroorzaakt in ieder geval veel ellen
de voor allen die er bij betrokken
zijn.
Een andere Jezuiet, pater Karl Pat-
zelt uit Californië, is het niet eens
met de visie. Hij heeft kort geleden
een duivel uitgedreven die een familie
lastig viel door met schoenen te gooi
en, handdoeken in brand te steken
en happen uit boterhammen te ne
men. Pater Patzelt vertelde dat hij
de ceremoniën 14 keer moest uitvoe
ren voor hij de familie kon bevrij
den. De gebeurtenis heeft hem een
nationale beroemdheid gemaakt en
hij wordt vaak uitgenodigd om in te
levisie-programma's zijn uitdrijving
te verdedigen.
Sommige priesters menen dat dit
soort daden de kerk alleen maar scha
de berokkenen. Al de publiciteit
brengt bepaald geen schade toe aan
de belangen van de filmmaatschap
pij Warner Brothers. Dank zij The
Exorcist verwacht Warner Brothers
dit jaar een winst van niet minder
dan 20%....
„Sterker nog, niet elf maar twaalf!"
De ABN schenkt voor de Nationale Puzzelactie 1973/74
iedere week 5 spaarboekjes met een eerste inleg van f500,-
en 25 spaarboekjes met een inleg van f 100,-.
Blijvers
STUDIO Roger Moore en
Jane Seymour in Ian Flemings
"To live and let die". James
Bond op z'n best in de regie van
Guy Hamilton. De haren rijzen
Je te berge bij het zien van al
dat moois. Let ook op het intro,
vooral de titelsong, gespeeld
door ex-Beatle Paul McCartney
en zijn groep Wings zorgt voor
aardige effecten.
Nachtfilms
CAMERA Juste avatit la nuit.
We kunnen kennelijk nog niet
genoeg krijgen van Claude Cha-
brol's crime-story om een goed
Nederlands woord te gebruiken.
En terecht, al was het alleen al
om Stephane Audran nog eens
te zien.
REX Sex and life. Jawel ook
's nachts biedt de Rex nog vol
doende sex. Voor degenen die 's-
middags of 's avonds niet in de
gelegenheid zijn naar het gerol-
lebol te komen kijken.
Kindermatiinee
CAMERA Bonanza, de pijl
snelle ruiters. De belevenissen
van de geliefde familie in het
Wilde Westen.
Haagse
bioscopen
Apollo: "Kill", dag. 12.00, 2.30,
7.00 en 9.30 uur, za. en zo. ook
4.45 uur. 18 Jaar.
Asta: "Doctor Zhivago", dag.
1.45 en 7.45 uim. 14 jaar.
Bijou: 'n Moordspel", dag.
2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. 1.45,
4.15, 7.00 en 9.30 uur. 18 Jaar.
Camera: "The Canterbury ta
les", dag. 2.15 en 7.30 uur, 18
jaar.
Cineac: "101 Dalmatiërs", dag.
9.30, 11.30, 1.30 en 3.30 uur, zo
vanaf 11.30 u. AL. "Nacht der
verschrikking", dag. 5.30, 7.30
en 9.30 uur. 18 Jaar.
Corso: "Live and let die", dag.
2.00, 7.00 eq 9.30 uur, zo. 1.30,
4.15, 7.00 en 9.30 uur. 14 Jaar.
Du Midi: "The Poseidon adven
ture", dag. 8.15 uur, za. en zo.
7.00 en 9.30 uur. 14 Jaar.
Euro: 't Is een gekke, rare,
dolle, dwaze wereld", dag. 3.45
en 7.45 uur, ma., di., do. en
vt. 1.45 en 7.45 uur. AL.
Flora: "Justine", dag. 2.00 7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur.
18 jaar.
Kriterion: "La nuit Americal-
ne", dag. 3.00, 7.00 en 9.30 u.
14 Jaar.
Metropole: "Jesus Christ Su
perstar", dag. 2.00, 7.00 en 9.30
uur, zo. oök 4.15 uur. AL.
Odeon: "De avonturen van
"rabbi" Jacob", dag. 2.00, 6.45
en 9.15 uur, zo. 1.45, 4.15, 6.45
en 9.15 uur. AL.
Olympia: "The Graduate" dag.
2.00 en 8.00 uur. 18 Jaar.
Passage: "Live and let die',
dag. 2.30, 7.00 en 9.30 uur, za.
en zo. 1.30, 4.00, 7.00 en 9.30 u.
14 Jaar.
Rex: "De avonturen van "rab
bi" Jacob", dag. 9.30 11.30,
1.30, 3.30, 5.30, 7.30 en 9.30 uur.
zo. vanaf 1.30 uur, AL.
Royal '70: "Het recht van de
sterkste vuisten", dag. 2.30 en
8.00 uur, vr. en zo. 2.30, 7.00 en
9.30 u., za. 2.00 en 9.30 u. 18
jaar.
Studio: "Vrolijke ontucht in Ti-
rol", dag. 2.15, 7.15 en 9.30 uur,
zo. 1.30, 4.00, 7.15 en 9.30 uur.
18 Jaar.
Studio 2000: "O, lucky man!"
dag. 8.00 u. (di.avond besl.) 18
Jaar.
De Uitkijk: "L'amour l'apres-
midi", dag. 2.30, 7.30 en 9.45
uur, zo. 1.30, 4.00, 7.15 en 9.30
uur. 18 Jaar.
Goede films in
andere steden
Gejaagd door de wind (Fle
ming, Cukor) Bellevue Cine
rama, Marnixstraat, Amster
dam.
Cabaret (Liza Minelli, Bob
Fosse) De Uitkijk, Prinsen
gracht, Amsterdam.
A Clockwork Orange (Ku
brick) Calypso, Marnixstraat
Amsterdam.
Hitler, de laatste tien dagen
(Alec Guiness) Lijnbaan
Theater, Rotterdam.
2001, A space Odyssey (Ku
brick) 't Venster, Gouver-
nestraat, Rotterdam.
The man who loved cat dan
cing (Reynolds, Miles) Ci
nerama, Westblaak, Rotterdam.
Dr. Zhivago (Omar Shariff,
June Christie) Asta, Spui,
Den Haag.
