OLIE: SLAGADER VAN ONS
GEHELE PRODUKTIEPROCES
OLIE UIT NOORDZEE
KAN OVER VIJF JAAR
Iedere bedrijfstak komt klem te zitten
Consumenten Contact:
verlaag rundveeprijs
Amideelkoersen Amsterdamse Effectenbeurs
PAGINA 14
DINSDAG 4 DECEMBER 19
(Door Jan Kees Kokke)
De oliecrisis veroorzaakt een kettingreactie, die ons hele pro-
duktieproces uiteindelijk klem zal zetten. De oliestroom is de
slagader van deze maatschappij en zijn huid is van plastic. De
gevolgen van die eenzijdige structuur krijgt de consument bin
nenkort op zijn boterham. Als gevolg van de dreigende schaar
ste, zullen de prijzen over de hele linie fors worden opgedreven.
Want geen bedrijfstak en geen produkt is niet op een of andere
manier afhankelijk van olie of van een van olie afgeleide stof.
Uit de olie haalt men de synthetische grondstoffen voor tiendui
zenden produkten. Zoals textiel, autobanden, vloerbedekking,
tandpasta, confectie, inkt, smaakstoffen, verf. reukstoffen, lijm,
conserveringsmiddelen, flessen, oplosmiddelen, vaseline, ge
neesmiddelen, cosmetica, nylon en wat al niet meer.
Een steekproef bij een aantal be
drijfstakken leert overigens dat er
beslist nog geen sprake is van pa
niek. Van schaarste is nog nauwe
lijks sprake. Maar men houdt er wel
rekening mee dat die komt, als de
oliecrisis aanhoudt.
Lang niet alle bedrijven laten uit
sluitend pessimistische geluiden ho
ren. ICI-Holland in Rotterdam, zegt
bijvoorbeeld dat er nog geen vuiltje
aan de lucht is, (en dat voor een
chemisch bedrijf)! „De aanvoer van
petrochemische grondstoffen gaat
normaal door" zegt men daar.
Mijnen en textiel
Maar bij DSM (Staatsmijnen) in
Heerlen, een van de grootste grond-
stoffenleveranciers ter wereld voor
symfcetische vezels
vezelleveranciers hun contracten niet
na zullen kunnen komen.
Nu is het omschakelen van syn-
tetische vezels op katoen technisch
niet zo'n probleem voor de textiel
industrie. Maar omdat de katoen-
prijs sinds het begin van dit jaar ook
al is verdubbeld, zullen de textiel-
prijzen onvermijdelijk ook omhoog 0ëk zullen kunnen bereiken".
de recreatie flink op de tocht te
staan. De verkoop van caravans is
tengevolge van de energiecrisis al
met de helft teruggelopen in verge
lijking met vorig jaar. Alleen sta
caravans worden nog redelijk goed
verkocht.
De heer Frans de Witte, voorzit
ter van de afdeling caravans van de
RAI, vertelt dat voor de helft van de
werknemers van de caravanimpor
teurs en -fabrieken werktijdverkor
ting is aangevraagd.
De HISWA, het overkoepelend or
gaan van de Nederlandse water-
sportindustrie, is al even somber ge
stemd. Men bespeurt een duidelijke
aarzeling bij de aankoop van jach
ten.
De heer Van Vollenhovc van de
HISWA: „De watersportliefhebbers
vrezen dat het komende seizoen, geen
echt vaarseizoen zal worden. De
HISWA wil van de minister van
Economische Zaken een principe
uitspraak dat de botenbezitters in
de komende zomer hun vaartuigen
Agrariërs
Ook de pluimveehouderij is voor
een groot deel afhankelijk van het
petrochemische produkt propaangas.
Het Landbouwschap voorspelt overi
gens dat op langere termijn alle sec
toren van de land- en tuinbouw de
nadelige gevolgen van de energie
crisis zullen ondervinden.
De prijzen gaan nu al sterk om
hoog. Ondanks de omvangrijke om
schakeling op aardgas is de energie
behoefte in de glastuinbouw nog
DEN HAAG De Nederlandse con
sument profiteert nog steeds niet mee
van de prijsdalingen voor rundvlees
die op de slachtveemarkt al geruime
tijd worden waargenomen. Dat vindt
het Consumenten Contact. Aan mi
nister Lubbers van Economische Z«
ken heeft het gevraagd maatregelen
te nemen waardoor de prijsdaling we"
aan de consument ten goede komt
Het Consumenten Contact attendeer
de minister op de mogelijkheid dat
de tussenhandel in rundvlees werk.
met marges die, ook als kostenstijgin
«..v.. gen in aanmerking worden genomen
de "verfindustrie daarentegen ruimer zijn dan de prijsbeschikking
toestaat. Gezien in het licht van het
prijsbeleid der regering vindt het
Consumenten Contact dit een onge
wenste stituatie.
Tussen half april en half oktobei
van dit jaar. aldus het Consumenten
Contact, is de gemiddelde marktprijs
voor rundvlees met 18,5 procent ge-
steeds voor ongeveer 40 procent aan
gewezen op olie.
De oliecrisis heeft ook de rubber-
prijzen sterk opgedreven. Ongeveer
80 procent van alle kunstrubber
vordt gemaakt uit olie.
In
minder benauwd. Een woord
voerder van Sikkens in Sassenheim
zegt dat er voldoende uitwijkmoge
lijkheden zijn om aan grondstoffen
te komen. Wel is het zeker dat de
prijzen van verf, lijm en kwasten
met tientallen procenten zullen stij
gen.
moeten, aldus een woordvoerder bij
Nij verdal.
„We maken ons wel zorgen. Maar
voorlopig kunnen we nog nauwelijks
voorspellen hoe de zaken zich verder
zullen ontwikkelen. Ontslagen ver
wachten we niet, omdat het toch al
moeilijk is om personeel voor de tex
tielindustrie te krijgen", zegt men bij
Nijverdal.
Shell Chemie Nederland, één van
de grootste op chemiegebied in ons
land, houdt de consequenties hin
de produktie met ongeveer 15 nenskamers. Shell levert wel
geen stagnatie, omdat hiervoor aard- zijn. Meer daarover wil men bij ShelJ
gas als grondstof dient.
Ook bij de belangrijke AKZO-doch-
ter, Enka Glanzstoff, denkt men aan
Inkrimping van de produktie van
syntetische vezels, garens en plas
tics. Enka zal binnenkort aanzien
lijk minder aan zijn klanten kun
nen leveren. Prijsstijgingen zijn on
vermijdelijk, zo meent men bij Enka.
Daarvan wordt straks de textiel
en de confectie-industrie de dupe.
Nij verdal-Ten Cate in Almelo is bij
voorbeeld al gewaarschuwt dat de
WK'RRVPPDRÏEIN
IIISDENMOKUKr»
niet zeggen.
Er zijn meer bedrijven, die geen
openheid willen geven.- De Glasfa
brieken in Leerdam, een enorme
energieverslinder, blijken niet eens
een woordvoerder beschikbaar te
hebben.
Recreatie
Behalve de horeca, komt nu ook
2Ï Is
IJshockey In een wedstrijd voor
het toernooi om de Coupe NN. heeft
Tilburg Trappers gisteravond op de
Uiithof in Den Haag met 147 ge
wonnen van HIJS. De tussenstanden
waren: 7-2, 4-2, 3-3. Er waren 1000
toeschouwers. Tilburg Trappers leidit
met 22 prut. uit 12 wedstrijden vóór
Raak (12-22, slechter doelgemiddeldei
en HIJS (12-14).
Amsterdam
regenbui
3
3 2
De Bilt
motregen
2
1 3
Deelen
motregen
1
1 1
Eelde
onbew.
3
2 8
Eindhoven
motregen
1
1 3
Den Helder
regenbui
7
6 1
Luchth. Rtd.
geh. bew.
3
Twente
motregen
1
1 7
Vlissingen
geh. bew.
7
6 5
Zd. Limburg
-1
-1 4
Aberdeen
13
7 0.1
Athene
16
11 1
Berlyn
regenbui
-1
-2 10
Bordeaux
motregen
0
-1 1
Brussel
geh. bew.
0
Frankfort
yzel
-7
-7 0.2
Geneve
geh. bew.
-5
-11 1
Helsinki
sneeuw
0
-1 1
Innsbruck
geh. bew.
-9
-16 0
Kopenhagen
onbew.
5
3 7
Locarno
onbew.
1
-9 0
Londen
geh. bew.
9
7 0
Luxemburg
yzel
-6
-6 1
Madrid
onbew.
7
-5 0
Malaga
onbew.
13
1 0
Mallorca
motregen
7
2 11
Munchen
sneeuw
-10
-15 0.1
Nice
onbew.
9
0 0
Oslo
onbew.
-2 0
Parijs
zw. bew.
0
1 2
Rome
L bew.
6
1 0
Split
onbew.
5
-1 0
Stockholm
zw. bew.
4
-4 1
Wenen
zw. bew.
-4
-12 0
Zurich
geh. bew.
-9
-12 0
Casa Blanca
onbew.
17
4 4
Istanboel
zw. bew.
4
Beursoverzicht
Technisch herstel
op Damrak
AMSTERDAM (ANP) -
Amsterdamse effectenbeurs
daag bij opening sprake van enig
technisch herstel, ofschoon de handel
toch nog tamelijk beperkt bleef. De
scheepvaartsector profiteerde het
meest van dit herstel. Hier begon Van
Ommeren f 15 beter op f 295, Kon.
Boot f 11 op f 140 en Soheepvaart
Unie f 2,50 op f 89. HAL daarentegen
moest nog 50 cent prijsgeven op
f 136.50.
De internationals waren vriende
lijker gestemd. Akzo won 40 cent op
f 50,10, Hoogovens 30 cent op f 55,60,
Unilever 70 cent op f 115,80 en Phi
lips en Kon. Olie ieder 20 cent op
f 33.40 resp. f 84.50. De koersen had
den de neiging verder op te lopen.
Heineken gaf een verbetering te
zien van f222,50 naar f227, maar
Nationale Nederlanden moest f 1 te
rug naar f 63. Amsterdam Rubber was
iets lager. De andere actieve fondsen
waren aanvankelijk onveranderd tot
ruim prijshoudend. De staatsfondsen
gaven een zeer flauw beeld te zien
met verliezen tot meer dan een vol
punt, onder meer onder druk van de
zich aftekenende stijging van de
Ruim de helft van de nationale
jachtvloot is gemotoriseerd. De rest
vaart met zeil, maar gebruikt ook
vaak hulpmotoren.
Niet alleen de positie van de jach-
tenbouwers wordt moeilijker, maar
ook die van toeleveranciers van bij
voorbeeld motoren en de jachthaven-
bedrijven. Op den duur zal men in
de watersportsector niet kunnen ont
komen aan werktijdverkorting en
ontslagen, zo meent de heer Van
Vollenhove.
Autosport
Uiteraard zitten ook de auto- en
motorsport in de hoek, waar de klap
pen vallen. Bij de KNAC meent men
dat de eerste helft van 1974 voor de
autosport verloren zal zijn. Enige
rally's zijn al afgelast. De heer Cor-
smit van de KNAC wil. zolang de
oliecrisis duurt, geen kostbare ben
zine voor de autosport opeisen.
De Nederlandse Autosport Vereni
ging heeft dit jaar nog 2.5 miljoen
gulden geïnvesteerd in de vernieu
wing van het circuit van Zandvoort
Nu het er naar uitziet dat het pu
bliek niet massaal zal opdagen, kan
de NAV in financiële moeilijkheden
komen.
Ook bij de KNMV, de motorsport-
organisatie maakt men zich benauwd
over de verwachte publieke belang
stelling. De eerste wedstrijden zullen
de komende maanden toch wel wor
den afgelast. Verschillende provin
cies hebben sportryden overigens al
verboden.
Kachels
Intussen Is er een grote vraag ont
staan naar kolenkachels. Een winke
lier in Den Haag moet iedereen ech
ter teleurstellen, omdat er volgens
hem in Nederland geen kolenkachels
meer worden gemaakt. Oliekachels
Op de verkoopt hy helemaal niet meer.
gepi.
19; idem
gbnia
De bouw
In de bouw heeft men op het ogen
blik nog geen problemen. „We ver
wachten ze echter wel", aldus een
woordvoerder van het Algemeen Ver
bond
kader van de verletbestrijding
den op een groot aantal bouwwerken Carmen_ 34, Spie
in de winter energieverslindende
warmingsapparatuur gebruikt,
vendien gebruikt de bouw een groot
aantal bouwstoffen, die indirect uit
olie worden gemaakt,
buizen, en alle mogeiyke andere
kunststoffen.
Op dit moment is de aanvoer nog
normaal. Maar dat zal begin volgend Aam
Jaar toch gaan knellen", zo verwacht 1107
Chrys.
phorbia
Hyacinth
30; Rozen gr. bi.
idem kl. bi. 21; Anjers
Lelie tak imp. 10;
Rozen gr. bl. imp. 25;
Anjers tros imp. 16; Azalea 1.40; Be-
38; Anjers tr. Pink
ra'aefswe^sS'ailso^ri?.' Si bronnen wtaru'it"nradzakeHjke olie- duktiesystemen vergen kostbare
6. Per bos: Blauwe druifjes 1.00; Chrys. derivaten kunnen worden verkregen, vesteringen. Het is de vraag of die
ook met de andere staande installaties
26, Super Star
iW€
illo i(NarcisrCkas 'Y.Uf ^m Deze periode
zoals plastic Carltonk. °L56; Tulpen 3.67; 'idem 2de 1 J
soort 1.29; Div. Snijbloemen 65; idem
imp. 1.36; Anemonen imp. 88; Iris imp.
ROTTERDAM 3/12, veemarkt, dingen op het
totaal 1419; slachtrunderen energiebronnen
In de wegenbouw is men sterk af- kwal);
hankeiyk van de pure olieprodukten,
als bitumen en asfalt. En in de be
tonbouw gebruikt men aanzienlijke
hoeveelheden propaangas voor het 2 o2~
verharden van de vers gestorte be
ton. Er zyn al klachten van bedrü- prijzen);
ven, die moeiiyk aan propaan kun
nen komen.
554.70 (2e kwal.), 4.304.40 (3e
.65—6.15 (le kwal.),
.855.40 (2e kwal.); stieren 6.40
le kwal.), 6.156.25 (2e kwal.);
2.80—2.90; zwar
Overzicht (resp.
prijzen)slachl
slecht lager; varkens,
itrunderen, groot
varkens, ruimer
fijne varkens lager, slachtvarkens
gesmeerd door distributiemaatregelen,
slachtzeugen zullen dan zo goed als uitgeput zijn.
Op dat moment moeten aardgas en
steenkool de warmte- en grondstof-
varkens 3.173.27.
vlug fenfunctie kunnen
daald, maar de consumentenprijs
stegen in diezelfde periode met L
procent. Enkele maanden geledei
signaleerde het Consumenten Con
tact ook al een discrepantie tusse,
markt- en consumentenprijzen. He
Ministerie van Economische Zake
verklaarde toen dat dit kwam door
dat de prijsdalingen op de slachtvee
markt vertraagd aan de consumen
werden doorgegeven. Het Consumei
ten Contact heeft echter nog stee<
geen of nauwelijks enige relatie kun
nen ontdekken tussen de prijsont
wikkeling op de slachtveemarkt t
consumentenprijzen. Integendeel;
het gat tussen de twee prijzen
laatste twee maanden alleen mai
groter geworden.
Marktberichte»
Rose 18-51: White 15-40: G.J 12
33- Dusty 10—26; Charmeur
Arthur 2148; Shocking 143
fer 2042; Gemengd 1637: Yello
1533; Tangerine 3051: Vertakt
—28. Rozen gr. bl.: 10
Bridal Pink 2044;
Carla 2153; Coral Princess 24—5
Dr. Verhage 48—110; Geh. Duisberg
—120; G. Fantasy fn
110; Pink Sensation 4086; Roseland
1842; Sonia 4795; Sonore
Super Star 3781;
120235; Calla
j 1439; Roswyt
1028; SDanish Sun 1736; Rubinet
28—65; Zorina 13—32.
men: Amarvllis 5294:
47—120; Anthur"
210; Chrys.gr.
- 'dem tros oo
mn230:
mm 200
idem dubbel 240-^-560; Gerbera 40—1
Gladiolen 75—500: O'orin^a
Trs Pr. Blaauw 110—330; Iris
•elitzia 110—230:
Prunis triloba 57125: Forsythia
—180.
RIJNSBURG 3/12, groenteveilii
waspeen B 5662; idem A 41-
vaspeen 21—28.
KATWIJK AAN DEN RIJN
groenteveiling: waspeen i
-1130;
200
kist 380; breekpeen per 1
Benzineschaarste en sneeuw brachten deze inwoner van Hamburg er toe, de dagelijkse gang
naar kantoor op de ski's te maken.
DEN HAAG (ANP) Doordat olie en derhalve energie
in het algemeen snel duurder worden kan het binnen vijf tot
zeven jaar rendabel worden, olie uit de Noordzee te winnen,
hetgeen ook met de huidige techniek mogelijk is. Dit heeft drs.
C. Th. A. Bennebroek, stafmedewerker van het Ned. Chr. Werk
geversverbond gistermiddag verklaard.
rminimaal vijf jaar op zo korte termijn verwerkelijkt
kan z.i. worden overbrugd met steen- kunnen worden. Naast handhaving
Export aardgas
eerste halfjaar
15,5 miljard mi
DEN HAAG (ANP) Geduren
het eerste halfjaar 1973 werd
geveer 15,5 miljard kubieke mi
aardgas naar het buitenland uitj
voerd. Bij deze export ging
grootste hoeveelheid naar W.-Dui
land (ongeveer 7 miljard kubii
meter). Belgie en Frankrijk on tv
gen respectievelijk 4,5 en 4 milji
kubieke meter aardgas.
In antwoord op vragen v
PvdA-kamerleden mevr. Epema—
Brugman, Van der Hek en Dank
heeft minister Lubbers (Econoi
sche Zaken) de Tweede Kamer m
gedeeld dat deze exporten niet and
can wegens overmacht kunnen 1
den beperkt.
Uit het antwoord blykt, dat a
olieprodukten als bijvoorbeeld
torbenzine, gas- en dieselolie, sta
olie werden uitgevoerd naar Be
Denemarken, Frankrijk, Italië,
xemburg, Engeland en West-Dui
land.
i thermische sluiten bepaalde produktielijnen te
het gebruik
wind- en getijdestromingen.
Het belangrijkste moment in
omschakeling zal zich, naar zijn
ning, waarschijnlijk over een half schakeld op het maken
voordoen. De voorraden olie, uit produkten waarvoor zich
hoger, enkele prima's boven notering.
De technische ombouw
echter wordt overge-
andere
geheel
afzetmarkt opent kan die te
ruggang wellicht voor een groot deel
worden opgevangen. Alleen al de
vraag naar nieuwe vormen van ener
gie biedt perspectieven voor de bouw
en voor de metaalsector
Tennis John Newccmbe is d
zyin twee overwinningen iin
viscupduel VSAustralië r
tweede plaats in het Grand-pi
klassement gestegen. Hij heeft
512,5 puniten en heeft Tom Ok
verdrongen. Eerste in het klassen
is de Roemeen Ilie Nastase met
punten. Rod Laver klom van
tiende naar de elfde pla
tweede plaats levert ruim 103.000
den op.
DINSDAG 4 DECEMBER 1973
NU l KRINGEN USI
AANIfELLN boent
AKZU i Zit 49.7
ABN t 101 278
AMKC I Ml 63
AtWD tuno f 751 144
Del) Ml) i IC 95
LHjrautcne F M, 105.1
►rel 104.2
«t 202.5
222.5
KLM UN
Kou JUt it
KNSM i UK
NtL Nea 10
Ommeren eert
PaiUD» i li
Kooeoc i at
Rolinoc at
öcneep» Un. f 51
Unllevei i Ui
NU 1 LUINULN IN
i vvbi etKiuuKf»
136.5
94
117.3
Asst. R aam
Ennift
Kas Asa
Mees eD Hope
Nea Krediet B
NMJB
Sin ven b Baak
ld eert
FT Groa Hyp B
111h Hyp Baak
W -Utl HVD B
Scheep» Nea
HandeL Industrie
Asa L'Dem Farm
AÜOM-Btib
Al oer HellD
Amw
asq Droogdok
Asa RU tui#
Aaiem Nat
Aran son.h
Asselberu
AuL-öcre» W.
Aut Ido RL
BaUast-N.
BAM
Bat» va
Batenburg
Beek Van
Beer»
Berkei fat
BUldensteilD
Boei Dnikk.
Borsumy
Bos Kalis
Bak Oor Zaken
Braat Bouw Mg.
Bredero v.g.
ld. eert
Bredero Vb.
ld. eert
Bilhnnann-Tett
ld eert
Calve Delft eert.
ld 6K eert
Centr Suiker
Ceteco
ld eert
ChamotK
Jont. Br Tr.
Clndu-Key
Crane Ned
Dessen ux
Dikkers
Dr. Ov Houth.
Dróge
Duikei App.
Econosto
Elsevier
id aert
Knkee
Kmn»
Fokker
Foro Auto
Furneaj
Gajnm» R
id ow
Gelden oerL
Gerofabx.
Glesaen
Gist Broc.
ld eert.
Goudsmlt
Grasso
Grinten
Grofsmedery
Hagemeyer
Hambro OCC
Hellingman
Hero Cons.
Heybroek
Hoek's Mach.
Holec
(CU eert.
H. U Beton
IHC Holland
Indus My
LBB-Kondor
Inter laa
Internataom
Invention
Kemo
Kern pen-Begeer
Key Houth
Key Houth P.
Kleynf S.
KIooe
Kluwer
Kon. Byenkorf
ld eert
id a cum
Kon Ned Pap
Koudy»
KSH
Krasnapolsky
KVT
K watts
Landré GL
Leidsche Wol
187
182.5
Reesink
115
115.2
Vibamy-Butt.
82
89
Lindet. Jacob
228
226
Reeuwyk
480
480
VRG Papier
620
608
Lymf. Delft
122
119.5
Relss en Co.
80.3
80
Vulcaansoord
620
650
Macintosh
104.9
110
Riva
190
185
Wegener Cour
68.5
Matubel
235
td. eert.
189
177
ld. eert.
61
64
Meneba
136
142
Rohte Jiskoot
77
76
Wessanen
123
122,1
Mees Bouwm.
1880
Rommenholler
610
615
Wyers
106
106
Metaverpa
2480
2480
Ryn-Schelde
195
206
wyk en Hei.
730
750
Meteor Bet.
45
45
Sanders
228
226
Zaalberg
123
120.
Moluksche
80.5
80.5
Scnev Expl.
Schokbeton
14.80
1100
15
1150
Participatiebewüzen
en
Mynb. W.
Naarden
Naeff
Nat. Grondbezit
NBM-Bouw
Nedap
Nederhorst
Ned Bontw.
Ned Dagblad
ld eert.
Nelle
ld. eert.
Ne tam
Nleaf
Nierstrasz
Norit
Nutrtcia GB
Nu tri elft VB
Nyma
NyverdaJ
OGEM Holding
OrenstelD
Ovtng-D-S
Pakhoed H
ld oert
Pal em hang
Pa) the
Philips GL
Pont Hout
Porc Pies
Proost Brandt
Rademakera
1570
1500
83.5
Schuitema
Schuppen
Schuttersv.
SteviD Gr
Stoomsp rw.
rabind Phil
Telegraaf
I*HV intern,
nib Waterl.
rw Kahelfabr
Ubhtnk
Udenhout
Unlkap
Unilpvet eert.
id
ld 6%.
Vliet-wern ink
Venata
Ver GlasfaDr
Vet Hand Sch
VMJ*
Ver N Kleerm
Vet N Uttg.mil
Ver Touwfabr
ld eert
Vezelverw.
beleggingsmaatschappijen
Alg Pondsenhez 104
America Flind 180
Asd Beiegg C. 159
Converto 560
Goldmines 140
Holland F 129
td I 645
Later honds 502
Ned Vastgoed 555
Bmn Belf Vg 144.5
Breevast 113
Dutcn int 99.5
IKA Beiegg 147.5
Nefc 62.5
Obnm 74
Protector 75
RoUnco
Uni-LnvesL 76
üttlicr 108.5
Wereldhaven 103
beverageo 18.75
Tokyo P (S) 25
Tokyo PJ1 32.75
Conoentr» 212
