Hiesjeik
omt niet
>raten in
Spaarrente tot
Lichtpunt bij
Ierse kwestie
„GRIEKSE OPSTAND
WERD SLACHTING
Ook olieboycot Zuid-Afrika?
let is niet nodig
Koning Feisal lonkt
naar de Sowjet-Unie
'Pas op voor het
zwarte luchtje
Zelfmoord
eindigt
met gas-
explosie
procent
rVSDAG 21 NOVEMBER 1973
BUITENLAND
ENEN Minister Achmed Zaki Jamani van Saoedi-
komt niet naar Nederland. Wel is hij gisteren na
.*»van een conferentie van de olie-exporterende lan-
(OPEC) in Wenen meteen vertrokken naar Kopen-
14 iwaar op het ogenblik de EG-ministers van Buiten-
Zaken bijeen zijn. Overigens verklaarde Jamani bij
rertrek dat hij alleen maar naar de Deense hoofdstad
zijn dokter te bezoeken.
Protestanten doen concessie
LONDEN —De politieke oplossing
van de moeilijkheden in Noord-Ier -
land lijkt een belangrijke stap nader
bij gekomen. De protestantse Unio
nistische Partij, die verreweg in de
meerderheid is, heeft zich welis
waar met een kleine meerderheid
voor de eerste keer in vijftig Jaar in
principe bereid verklaard om samen
met de rooms-katholieke sociaal-de
mocratische Arbeiderspartij en de
Alliantiepartij in een regering te
gaan zitten.
Daarmee volgt de partij het beleid
van haar leider, Brian Faulkner, de
vroegere premier van Noord-Ierland
Die is sinds de publikatie van het wit
boek over de toekomst van Noord-
Ierland in maart een voorstander ge
weest van een coalitie, maar zag zicb
voortdurend gedwarsboomd door het
conservatieve deel van zijn partij.
De feitelijke opzet van een nieuwe
regering lijkt minder dichtbij te zijn
gekomen. De kleine meerderheid, die
Faulkner binnen zijn eigen parti*
heeft, is niet voldoende om veel con
cessies te doen aan de onderhande
lingstafel. zonder onherroepelijk in
conflict te komen met de conserva
tieve elementen in zijn partij. Deze
hebben al aangekondigd de partij op
nieuw bij elkaar te roepen als Faulk
ner tijdens de onderhandelingen
maar even buiten zijn boekje zal
gaan en de rooms-katholieken meer
zal toezeggen dan hij gisteren met
zijn partij heeft afgesproken.
Het besluit van de unionisten moet
ook gezien worden als een overwin
ning voor de politiek van William
Whitelaw, de Britse minister voor
Noord-Ierland. Verwacht wordt, dat
de belangrijke politieke vordering ir-
de Noordierse moeilijkheden het ver
rek van Whitelaw zullen bespoedigen
Er circuleren al enige tijd hardnek
kige geruchten dat premier Heath de
uiterst bekwame Whitelaw op een
andere post in het kabinet wil ïïr
zijn speculaties dat de huidige be
windsman voor Noord-Ierland. An
thony Barber, als minister van Fi
nanciën gaat opvolgen.
e week legt hi) samen met
minister Belaid Abdes-
i/an Frankrijk en
i, de twee EG-leden die in
i-Oosten-conflict al langer
rabisch stndpunt innemen.
r Abdesselam zei na afloop
bPEC-conferentde een bezoek
|a Haag „niet nodig" te vin-
s het de bedoeling dat de
e olieministers Brussel (als
kivan de EG) aandoen. „Dat
.hij. Vervolgens zal
Idag of veertien een gesprek
jen met de Amerikaanse
j-conferentie heeft giste-
i dat de maandag inge-
op 17 december in
ii de economische commis-
_j OPEC voorstellen moet
ïde toekomstige prijsstruc-
r ruwe olie die niet recht-
via de concessiehou-
der Stoel
en uit
snhagen
SAGEN De minister van
ndse Zaken, mr. Max van
was gisteren na afloop van
k overleg van de negen EG-
de Deense hoofdstad opge-
n hy in weken geweest was.
het gevolg van wat hij
het „constructieve gesprek"
beperkte zitting had-
r het Midden-Oosten
iboycot van ons land.
lister wilde over de bereikte
niets loslaten, maar zei
de term „constructief"
makkelijk in de mond ne-
fe hier uiteengegaan waren
kaar enigszins gevonden te
Set gesprek over de olie
volgens hem verlopen „in
negen landen die met
menwerken".
lou steunt
nee-Bissau
diende oliemaatschappijen op de
markt worden gebracht.
De Perzische minister van Finan
ciën, dr. Jamslhid Amouzegar, zei na
afloop, dat de prijzen voor ruwe olie
tot 17 december niet officieel op het
huiidige niveau bevroren waren, maar
da/t in elk geval de landen rond de
Perzische Golf voor die datum geen
nieuwe prijsverhoging zouden door-
"Het zal logisch zijn", aldus dr.
Amouzegar, "dat wij onze ïystpryzen
(fictieve prijzen op basis waarvan de
exporterende landen hun royalties en
belastingen berekenen, red.) op grond
van de huidige marktsituatie met 200
procent verhogen, maar wij willen de
chaos niet nóg groter maken".
De conferentie toonde zich uiterst
ontevreden over het gesprek dat de
OPEC vorige week zaterdag eveneens
in Wenen heeft gehad met vertegen
woordigers van Amerikaanse en West.
europese oliemaatschappijen.
Omdat het gesprek op initiatief van
de oliemaatschappijen werd gehou
den had de OPEC constructieve voor
stellen verwacht.„In plaats daarvan",
zo heette het gisteren na afloop van
de conferenbie, „hebben ze ons alleen
vage ideeën voorgelegd over van te
voren vastgestelde prijzen los van de
normale marktverhoudingen van
vraag en aanbod".
„M&ar", zei dr. Amouzegar, „we
houden voor de oliemaatschappijen
de deur nog steeds open".
De forensen in de ondergrondse van Tokio die het toch altijd al moeilijk hebben, loerden gisteren
nog eens extra samen geperst omdat vele treinen niet reden als gevolg van een langzaam-aan-
aktie van het spoorweg-personeel. De weinige treinen die wel reden zaten stampvol en hadden
veel vertraging.
PAPANDREOU: ER ZIJN 400 DODEN
Diplomatiek succes voor Moskou
(Van onze correspondent)
99
ROME De opstand in Griekenland heeft tot dusver aan
vierhonderd mensen het leven gekost. Dit is de schatting van
de Griekse politicus in ballingschap, Andreas Papandreou. Deze
leider van het Griekse verzet deed die mededeling in Rome. Hij
richtte daarbij een oproep tot de regeringen in Europa om het
"misdadige militaire fascistische regiem" in Athene te isoleren
en onmiddellijk tussenbeide te komen om de politieke gevan
genen te redden.
antl-communist/lsche opvattingen,
niet onder stoelen of banken gesto-
WENEN Koning Feisal van ken. Een doorbraak van de Rus-
Saoedl-Arabië, de trotse Bedoeïnen- sen naar saoedi-Arabië, in het hart
vorst die het marxisme altyd als de van de Arabische wereld, zou voor de
grootste vijand van zijn feodale land Russen een groot dipiomatiek suc-
en van de hele Islamitische wereld zijn saoedi-Arabië is ook van
maandae pen *iee't beschouwd, schijnt op het enorme strategische betekenis. Daar-
maanaag een aige- og€nblik een zwenking van 180 gTa-
den te maken. De massale Ameri-
Israël tijdens de
oktober-oorlog is hem blijkbaar te
gortig geweest. Tijdens de vergade
ring in Wenen van de olieproduce-
zijn zeggen
vaardigde van de unie van het
trum, kondomaris „geëxecuteerd,"
volgens Papandreou zijn bijna drie
duizend mensen gedetineerd in het
sportstadion van Athene en gaan de
arrestaties onverminderd voort.
zei dat degenen met wie hij contact refde la^den (OPEC) wezen de af-
enderhoudt hem verzekerd hadden gel0[>en dagen alle tekenen er op dat
Tanks en militaire politie bewaak
ten gisteren nog steeds de strate
gische punten in de Griekse hoofd
stad, i
In Athene en andere grote steden
zijn de universiteiten ook gesloten
gebleven. Intussen zijn talrijke linkse
het leven langzamerhand politici voor ondervraging aangehou-
zijn normale loop herneemt. Voor het
eerst sinds vorige week deden zich
geen gevechten tussen politie
m ons tr anten
straat een ze
trole uitgeoefend. Waarnemers zagen
dat talrijke aangehouden Jongelui in
politiewagens werden weggevoerd om
in het gebouw van de veiligheids
dienst nader aan de tand te worden
gevoeld. Naar verluidt zijn de mees
ten van hen daarna op vrije voeten
gesteld.
ODi
3 - De Russische president
bdgorny heeft de nieuwe re-
'M Guinee-Bissau steun toege-
ungedrongen op het vertrek
troepen uit het
i sprak op een banket in het
ter ere van Luis Cabral, die
sr van Guinee-Bissau is ge-
bevrij dingsbeweging
fep op 24 september de
ergtf iJkheid uit. „Ons land is be-
t te gaan met geven van de
rt'J® ajie hulp aan Guinee-Bis-
strijd voor de consolidatie
nvereiniteit en de uitvoe-
bet nationale programma
®ale wederopbouw en ont
man» r, aldus Podgorny.
Mevr. Verwoerd waarschuwt:
den. Daarbij waren de oude commu
nistische leider Dimitrios Partsalides,
lid van het centrale comité van de
Wel werd op verboden communistische partij, en
strenge persoonscon- verscheidene andere vooraanstaande
communisten.
De sterkte van het leger in Athe
ne is dinsdag gereduceerd. De Griek
se hoofdstad is de enige waar nog
de staat van beleg van kracht is. In
politiekringen schat men dat sinds
zaterdag iedere dag circa 500 perso
nen zijn aangehouden, van wie on
geveer tien procent niet na korte
tijd op vrije voeten is gesteld.
Het uitgaansverbod in Athene ls
verzacht. Het geldt nu nog van tien
uur 's avonds tot vijf uur in de och
tend. In Saloniki is het uitgaansver
bod opgeheven.
Over het juiste aantal slachtoffers
zijn nog steeds geen betrouwbare cij
fers bekend. Papandreou sprak van
vierhonderd doden, het persbureau
Reuter UPI melden 11 doden.
dat zij niettemin de strijd voortzet
ten en dat het moreel van het ver
zet hoog is.
Papandreou, die op een persconfe
rentie sprak, beschuldigde het Penta
gon, het Amerikaanse ministerie
Feisal de banden met de Sow Jet-
Unie nauwer probeert aam te halen.
Radio Riad maakte begin deze week
bekend dat Saoedi-Arabië waar
schijnlijk diplomatieke betrekkingen
met de Sowjet-Unie gaat aanknopen
dat koning Feisal door de Sow-
Defensie, en de Amerikaanse geheime jet-leiders voor een bezoek aan Mos-
dienst, het CIA, ervan voor het kou is uitgenodigd. Al sinds gerui-
bloedbad verantwoordelijk te zijn.
tijd ontbreken in de Russische
Het Griekenland van nu is identiek partijbladen de vroeger gebruikelij-
aan Chili van twee maanden geleden ^e beschuldigingen aan het adres
van de olievorst. Blijkbaar heeft
men Feisal vergeven dat hij ander
half Jaar geleden president Sadat
JOHANNESBURG (AP) De
weduwe van de vermoorde Zuid-
afri'kaa/nse premier Hendrik Ver
woerd heeft de aandacht op zich
gevestigd in haar land door een
merkwaardig stuk in een blad dat
zich bezighoudt met culturele za
ken.
Zo waarschuwde zy blanke
Zuid-Afrikanen voor het contact
van hun kinderen met neger-be
dienden. Want als de kinderen
een groot gedeelte van de dag met
negers doorbrachten dan zou de
lichaamsgeur van de bedienden
op de kinderen kunnen overgaan
en vroeg mevrouw Verwoerd zich
af, „verdwijnt die wel met de
jaren?"
De blanke vrouwen moeten er
voor zorgen, aldus de schrijfster,
dat de betrekkingen tussen de
niet goed worden, maar ben".
ook niet zo slecht dat het leidt
tot wrijving en moeilijkheden. Het
gewone huiswerk moest worden
verricht door de blanke ouders
„met de gewaardeerde hulp van
niet-blanken by bepaalde werk
zaamheden".
De opmerkingen van mevrouw
Verwoerd hebben geleid tot druk
ke commentaren in de diverse
kranten van het land, en de stuk
ken waren niet bepaald vrien
delijk.
Mejuffrouw Salega Daniels, af
komstig uit Maleisië en eens de
oppas voor de kinderen van de
Verwoerds, heeft in Kaapstad
gezegd: „Ik voet me zeer beledigd.
Ik vind het erg jammer dat me
vrouw Verwoerd die dingen heeft
gezegd. Ik hoop maar dait haar
geen zwart luchtje heb-
or Ford De procedure-
van de Amerikaanse se
naat heeft zich gisteren unaniem
uitgesproken voor de benoeming, yf„rt>et'erde,
van Gerald R. Ford, leider
Republikeinse fractie i
Huis van Afgevaardigden, tot vice-
BERLIJN Een poging tot zelf
moord van een vader en zijn zoon
hee,t g'volg gehad dat bij een
ports uit Egypte naar huis te stu- 1™ verdiepingen ran
ren een flatgebouw in een ruïne veran
derden en zeker drie mensen de dood
Een duidelijke aanwijzing voor de vonden.
het gelukwens- De explosie deed zich gistermiddag
telegram dat Feisal begin november voor ln ee" vijf verdiepingen tel-
aan Moskou stuurde ter gelegenheid *end flatgebouw in West-Berlijn.
de 26ste verjaardag van de akto- Uren later had men drie doden uit
president. Door deze beslissing zal Revolutie. Tot dan toe hadden de de puinhopen geborgen. Vijl
h» de senaat koningen van Saoedi-Arabië 't va- werden gewond. Er zijn vier i
Zuinig De regering in Stock
koningen van Saoedi-Arabië 't. va- werden gewond. Er zijn
derland van de revolutie totaal gene- ^en> onder wie een kind van acht
geerd, al was de Sowjet-Unie het Jaar- Een woordvoerder van de po-
eerste land dat Saoedi-Arabië toen Mie verklaarde nog niet te weten
holm heeft de Zweedse bevolking ü!!ftu' ITh ^lg'en stJat
minripr f! heeft erkend- Diplomatieke betrek-
gevraagd minder en langzamer te
Papandreou, die zei in contact te rijden en het verbruik van huisbrand-
de terechtstellingen voortgaan. Naar olieverbruik met vijftien procent.
ADVERTENTIE
De rente, die wi| vergoeden op spaargelden, loopt van
4'/2% voor dagelijks opvraagbare tegoeden tot 8%% voor
onze Spaarwinstbiljetten aan toonder en de N.M.S. -
Rentespaarbrieven.
Vraagt u eens bij een van onze kantoren naar
7*^ deze spaarmogelijkheden.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
m
OAE-LANDEN VRAGEN HULP VAN ARABIEREN
ders
In de Chinese hoofd-
f heeft de minister voor
e Handel, Li Tsjiang,
o Nederlands technolo-
tóriële expositie geopend,
vaji Economische Zaken,
M, Lubbers en Wang Jao-
titter van de Chinese raad
jhfii" '^nationalo handelsbevor-
.1 toespraken dat de
Ning zal bijdragen tot ver-
het wederzijds begrip,
^schap tussen Nederland,
de ontwikkeling van de
i handelsbetrekkingen.
Vorderen.
'■o? In verband met een
uitbarsting van de Garoet
meter hoge vulkanische
°ost-Java, zijn ongeveer
uit vijf op de hellingen
I HA' gele?en dorpen geëva-
een uitbarsting van de
zijn honderden men
tonen of werden vermist.
ADDIS ABEBA De ministers van Buitenlandse Zaken van
de landen van de organisatie van Afrikaanse eenheid, OAE,
waren gisteravond uitermate tevreden gestemd over het posi
tieve antwoord dat de Arabische lidstaten van de OAE hebben
gegeven op hun verzoek een olie-embargo af te kondigen tegen
Zuid-Afrika, Rhodesië en Portugal.
Na de gehele dag achter gesloten
deuren te hebben vergaderd over de
specifieke maatregelen die de OAE
moet nemen hebben de ministers een
verklaring uitgegeven waarin zij
zeiden een „modus operandi" te zijn
overeengekomen met de Arabische
wereld over een olie-embargo.
De ministers juichten de gedachte
toe de olie te gebruiken als wapen en
benadrukten dat Afrika een nieuwe
bron van kracht had gevonden. „De
nieuwe solidariteit met de Arabische
wereld zal het mogelijk maken effec
tiever wapenen tegen onze vijanden
te bestuderen, aldus de verklaring.
De woordvoerder van de conferen
tie, Peter Onu, een Nigeriaan die
eveneens de functie van politiek se
cretaris-generaal van de OAE be
kleedt, heeft bekend gemaakt dat
de OAE denkt over de instelling van
een ministerconferentie ad hoc, die
zal worden opgedragen adviezen uit
te werken 'opdat het gebruik van
het oliewapen in Zuid-Afrika zich
niet tegen de Afrikaanse landen zelf
zal kunnen keren.
De commissie moet verder „een or
ganische werkverhouding tussen
Afrikaanse landen en Arabische lan
den in het Midden-Oosten uitwer
ken", aldus Onu.
Onu zei dat de organisatie van
Afrikaanse landen vredesinitiatieven
in het Midden-Oosten verwelkomt,
„maar krachtig wil benadrukken dat
deze initiatieven niet het monopolie
moeten zijn van de grote mogendhe
den en dat de legitieme rechten van
de Palestijnen niet moeten worden
opgeofferd op het altaar van het
opportunisme".
Midden-Oosten
De ministers-verklaring stelde dat
alle vredelievende landen moeten
helpen bij het zoeken naar een blij
vende vrede in het Midden-Oosten
en riep Israël op zich onvoorwaarde
lijk uit alle bezette gebieden terug te
trekken.
Onu onthulde dat de Afrikaanse
ministers van Buitenlandse Zaken
een actieprogramma van vyf punten
bespreken. Behalve een olie-embargo
omvatten deze punten een mogelijke
rol van de OAE by de vredesbespre
kingen in het Midden-Oosten, con
cretere druk op Israël en gecoödi-
neerde aktie tegen de blanke min
derheidsregeringen in Zuideiyk Afri
ka. Onu zei dat de vredesbesprekin
gen in het Midden-Oosten geen zaak
van de grote mogendheden alleen
mogen blijven.
Israël
„De al lang bestaande alliantie
Lissabon-Pretoria-Salisbury is nu
uitgebreid met Tel Aviv, aldus de
vergadering „Het gevaar van ge
welddadige bezetting van het grond
gebied van andere lidstaten is niet
langer denkbeeldig. Als de OAE ver
rassingen wil voorkomen zou ze meer
ernstige overwegingen moeten beste
den aan defensieproblemen van het
continent om te kunnen beschikken
over passende middelen, die het in
staat stellen aan elke mogeiyke uit
daging het hoofd te bieden".
Hy zei dat zowel Israël als Portu
gal weigeren gevolg te geven aan re
soluties van de Veiligheidsraad. Por
tugal is het enige Europese land dat
toestemming heeft gegeven voor tus
senlandingen door Amerikaanse
vliegtuigen, die de wapenluchtbrug
met Israël onderhielden.
Portugal maakt zich weinig zorgen
over een eventuele Arabische olieboy
cot. De olievelden in de Afrikaanse
koloniën leveren meer olie dan Por
tugal verbruikt. De enclave Cabinda
(ten noorden van Angola) heeft een
Jaarproduktie van ongeveer zeven
miljoen ton, en Petrangol, in Angola,
van anderhalve ton. Portugal ver
bruikt Jaariyks ongeveer zes-en-een -
half miljoen ton olie, die overigens
wel voor een groot deel uit het Mid
den-Oosten komt.
De olie. die „Gulf Oil" in Cabinda
wint, wordt vrywel geheel in de Ver
enigde Staten geraffineerd. Maar op
grond van een overeenkomst tussen
Portugal en Gulf kan Portugal 50
procent van de produktie opeisen te
gen marktpryzen en in uitzonderlyke
gevallen zelfs tot honderd procent.
wat er van de vader en zoon is ge
worden. „Wij weten dat zij van plan
waren zelfmoord te plegen en daar
voor de gaskranen hadden open
gezet". De leeftijden van het tweetal
waren nog niet bekend.
Hongersnood
in Nigeria
LAGOS Vier miljoen Nigeria-
nen worden met de hongersnood be
dreigd als gevolg van een droogte die
in de noordelijke provincies al aan
tal van mensen en dieren het leven
heeft gekost, zo is gisteren uit offi
ciële kringen in Lagos vernomen
Tenzij onmiddellijk hulp wordt ge
boden zullen in de noordcentrale,
noordwestelijke en noordoostelijke
provincies zullen nog veel meer men
sen sterven. Aanvankelijk zag men
de toestand in Nigeria niet zo ern
stig in en werd er weinig aandacht
aan geschonken in vergelijking met
de aandacht die de hongersnood in
andere Westafrikaanse landen in de
Sahel-streek kreeg.
Gemiddeld drie mensen, gewoon
lijk kinderen en bejaarden, komen
per dag om in de zwaarst getrof
fen gebieden van Nigeria. De slacht
offers bezwijken na lange afstan
den te hebben afgelegd door
schaarsbevolkte nederzettingen op
zoek naar eten en drinken.
Washington Post:
Egypte heeft
kernwapens
WASHINGTON De Washing
ton Post schrijft vandaag dat Ame
rikaanse functionarissen van mening
zijn dat de Sowjet-Unie tijdens de
Jongste oorlog in het Midden-Oosten
kernwapens naar Egypte heeft over
gebracht. Het zou gaan om tacti
sche kernwapens van het type
„windvlaag" met een bereik van by-
na 300 kilometer. Volgens de Wash
ington Post zouden de wapens nog
steeds in Egypte zijn en onder stren
ge controle van de Russen staan.
Evenals bij vorige soortgelijke be
richten heeft het ministerie van De
fensie geen commentaar willen ge
ven.
