\gnès Var da is bang
smaak van filmmaten
e zullen verliezen
üyreioleS
nspecteur Tibbs slaat toe
Goedkoop veilig op
deband..
met de groene stip
HOOGMOED KOMT VOOR VAL
rdige
ken-
Iers
pad
JJDAG
16 NOVEMBER 1973
iflfde republiek vergeet soms
{ilentvolste kinderen. Drie Jaar
ruim was Agnès Varda sa-
Bet haar echtgenoot Jacques
In de Utechtse Cinemanifes-
hadden ieder een film on-
(t arm, die zij als Fransen in
lerenigde Staten hadden ge-
Van de laatste was „Model
maar het grote succes was
r de kleine Pari-
„Lions Love" de twee
an „Hair" een tekenend
Amerika vandaag liet ge-
het verhaal van een meisje van ne
gentien met een Griekse vader, die
architectuur studeert. Zij ontmoet
een politieke balling van de leeftijd
van haar vader, die zij nooit heeft
gekend. Als derde element is er een
persoonlijke Varda-monoloog toege
voegd over haar kinderjaren en de
herinneringen aan haar Griekse va
der.
Ruivenkamp
Varda zat toen boordevol
verfilming van de musical
en film over het abortus-
en nog een ander onder-
lar er is daarna niets meer
haar gehoord. Verwaarloost
rijk, zeker behept sinds enkele
met een diepgaande filmcrisis,
haar belangrijkste regis-
aan de telefoon toont zij
s over 'n interview. Waar-
Ik heb toch geen nieuwe
Het kost enige aandrang om
och te bewegen,
smalle Rue Daguerre. die
t tussen een winkelstraat en
typische Parijse rommelige
een witgekalkte muur vol
ballen. Als er een deur
aait en Varda wat gereser-
achter op een binnenplaats
Is het zeker. Men komt
het kleurige wereldje, dat
iringen oproept aan „Les pa-
Cherbourg" van Demy.
liter kijkt ze papieren door
piepklein bureautje en ver
neemt zij bijna alle voor
ter hand, die daarop liggen
is altijd bezig. En zij
ssee
„Lions love" bezig ge-
t twee films, een film over
id en de Grieken, die
heet, een heldin uit de
a Die film heb ik ook inder-
emaakt. Het is een film of
i dossier over Griekenland.
If-Griekse en ik was zo-
„fcchokt over de putsch van
dat ik een dossier
schreven met een aantal
Griekenland, dat wil
beeld van de reële si-
tan de hand van interviews
ballingen in Parijs en
Ody
Politiek-commercieel
Het geschreven scenario heb ik
aangeboden aan de Franse televisie.
Zij hebben het geaccepteerd, zelfs
betaald, alles. Maar de ORTF heeft
„Nausicaa" daarna nooit willen ver
tonen. Om politieke-commerciële re
denen. Frankrijk verkoopt Mirages
aan de kolonels. Toen men bij de
televisie het scenario las is het niet
begrepen, toen men de film zag wèl
en men vond toen dat men niet te
gelijk vriendelijk tegen het bewind
kon doen en er kwade dingen van
kon zeggen. Want de film is uiter
aard totaal anti-kolonel. Het is nu
een „film maudit" en ik heb zelf
geen enkele kopie. Ik heb op ver
zoek van diverse landen, die hem
wilden vertonen, erom gevraagd
maar de televisie heeft steeds ge
weigerd".
„Daarnaast heb ik gewerkt aan een
iilm over het abortusprobleem en
de Franse wet. Ik heb daarbij veel
moeilijkheden gehad om geld te
vinden en dat is niet gelukt. Daar
na werd ik zwanger en dat maakte
me zo'n zes maanden werkeloos -
het meisje is nu één Jaar oud -
daarna begon ik opnieuw te schrij
ven. Ik weet niet of ik nu nog wel
een film over de abortus wil maken.
Er zijn zoveel obstakels geweest.
Het is gek dat dat in Frankrijk
niet lukt, hoewel er toch vele vrou
wenbewegingen zijn die al iets heb
ben bereikt".
„We zullen wel zien, maar gedraaid
heb ik nog steeds niet. Dat gevecht
is nog steeds belangrijk overigens.
In Frankrijk is het een klassepro
bleem. Vrouwen, die geld hebben
kunnen elders terecht, de anderen
niet".
„De producenten zeiden eerst Ja,
toen weer nee, ja, nee. Dat putte mij
totaal uit en daarom vraag ik mij
af of ik door moet gaan of maar
aan iets geheel nieuws beginnen. Je
kan niet langer dan twee Jaar met
iets bezig zijn, dan is het dood.
Voor mij is dat in elk geval niet
goed. Als er een doem op rust kan
Je het maar beter loslaten".
Ook voor een „Hair"-film is, wat
haar betreft, het gunstigste tij
daarvoor verlopen. Agnès Varda
denkt nu maar aan twee Jaar te
gaan schrijven en dan ziet ze wel
weer. Sinds de vertellende vorm, die
de ex-TNP-fotografe gebruikte in
haar veelgeprezen film „Cléo de
cinq a sept" en „Le bonheur" is
haar stijl zichtbaar geëvolueerd
zoals te zien was in „Lions love".
„Ik neem wat afstand van de lite
raire benadering, minder de midde
len van de negentiende eeuwse ro
man. maar de middelen typisch ei
gen aan de cinema". „Als men een
klassieke vertellende film wil, laat
men dan maar naar een ander
gaan, er zijn er genoeg die dat uit
stekend kunnen"
Ghetto
Ja, en daarmee zit Varda dan in de
problemen, want het aantal produ
centen, dat buiten de geijkte paden
enige moed toont, wordt steeds klei
ner. Of zoals zij het eerder eens
formuleerde: „Ik lijd eronder dat
men mijn films opsluit in een in
tellectueel ghetto, terwijl het grote
publiek zeker in staat is ze te aan
vaarden en te appreciëren".
„Er zijn steeds minder producenten,
die een cinema de recherche steu
nen: niet voor het soort films, dat
niets opbrengt, maar zelfs voor die
welke wat moeilijker zijn dan het
gemiddelde. De tijden zijn veran
derd. Er is wel een nieuwe Franse
cinema met interessante jonge ci
neasten, maar helemaal in de ro
mantische traditie, vertellend, aan
trekkelijk maar tegelijk erg burger
lijk. Men houdt van de goede tafel,
de sex, van een beetje scherts, van
het familieleven.Het is zeker dat
de Fransen ervan houden over zich
zelf te spreken, over hun stijl. Dat
is een specialiteit. Ze zijn bourgeois
en niet avontuurlijk en omdat de
regisseurs bijna allen uit een burge-
lijk milieu voortkomen, is er een
burgerlijke en psychologische film
kunst. Dat in tegenstelling met lan
den als de Verenigde Staten en
Rusland, waar de filmers, zy het in
verschillende omstandigheden, uit
allerlei klassen voortkomen. En met
een verschillende vorming. De
waaier van onderwerpen is daardoor
ruimer en interessanter.
„In Amerika komen nu ook de
vrouwen naar voren. Vooral in Ca
nada, waar een strijdvaardige en
feministische cinema aan het ont
staan is. In Toronto was er in Juni
een twee weken durend festival van
films, door vrouwen gemaakt. Erg
goed en niet iets onnozels als er
eerder in Cannes was. Wat de
vrouwen in de film kunnen realise
ren is iets heel bijzonders. De man-
nencinema behoeft voor geen stui
ver te worden geïmiteerd. Zy zyn
bezig iets te scheppen met een ei
gen identiteit. Misschien wel niet
voor de bioscopen, maar voor groe
pen. Zij zijn bezig iets uit te vin
den voor hun eigen, persoonlijk ge
bruik. Iets heel nieuws"
Herwaarderen
„De vrouwelijke cineasten In
Frankrijk zijn eigenlijk, op Nelly
Kaplan na, niet erg feministisch. Ik
ben het nu een beetje minder. In
de States en Canada is er een col
lectief van vrouwen, dat zich reken
schap wil geven van de Speurtocht
naar een vrouwelijke identiteit. Het
duurt misschien even voor zij zich
totaal organiseren, maar over tien
jaar komen daar goede vrouwen
films uit voort, die het beeld van
de vrouw zullen herwaarderen".
„De maatschappij is niet georgani
seerd voor de vrouw en die heeft
veel moeite zich te realiseren. Als
zij zelf niet gaat roepen zal die
maatschappij er niet over in bewe
ging komen, dat het de vrouwen
zijn die hun ambities niet kunnen
volgen omdat zij voor de huishou
ding, de opvoeding moeten zorgen.
Au fond leveren zij de werkkrachten
voor de maatschappij, zy zijn
fabrieken van menselijk materiaal".
„Er zijn vrouwen die willen een
identiteit in de maatschappij en
niet een gelimiteerde vrouwelijke
Identiteit. Dat gaat een heleboel
veranderen en dat lijkt me erg
goed".
Het is een ironische trek van het
lot, dat zij zich nu met haar kind
moet bezig houden en de tegenstrij
digheid binnen de maatschappij,
dat dat veel van haar aandacht
dient op te eisen. Zij heeft tijd om
na te denken en te schrijven. „Ik
doe aan cinéma de recherche. In de
tijd van de Nouvelle Vague was het
„in" om dat te doen. Iedereen deed
het zo'n beetje. Nu heeft de Franse
cinema een volledig commerciële
draai genomen, is in het algemeen
zeer populair en reactionair. Er
zijn erg weinig Jonge experimentele
filmers in Frankrijk op het ogen
blik en <üe er zijn hebben het
moeilijk. Ik heb zelf altijd een ex
perimentele cinema gewild via de
gebruikelijke kanalen, geen Under
ground".
Vijf procent
„In het industriële systeem weet
men dat men onderzoekers nodig
heeft, men besteedt er tot tien pro
cent van het hele budget aan om
over Jaren heen soms kleine dingen
uit te vinden, die een totale omme-
ker teweeg kunnen brengen. Wat ik
niet begrijp its dlait de film - die een
industrie is - niet bijvoorbeeld vijf
procent aan dat onderzoek van de
experimentelen, de onderzoekers
spendeert. Die doen zeker die indu
strie veranderen. De Nouvelle Vague
heeft de filmindustrie in de hele
wereld veranderd. Men kan zeggen
wat men wil van Claude Lelouch,
maar hij heeft zelfs de Amerikaan
se film geïnsipreerd door zijn ma
nier van werken. Op lange termijn
brengen de onderzoekers hun geld
op. Als men het gras onder hun
voeten wegknipt zijn er geen per
spectieven meer".
„Geef mij alle maanden wat geld
om te leven en ik maak elk jaar
een film. Een klein salaris, ik wacht
er al tien jaar op. De politiek in
Frankrijk is niet ingesteld op on
derzoek. op gekke dingen, op genia
liteit^ Die zijn ook een beetje sub-
„Ik ben op het ogenblik een beetje
triest, omdat ik niet kan doen wat
ik zou willen doen". Ik verlies geen
tijd, ik schrijf, en ik ga een film in
Canada maken. Want voor vrouwen
is daar krediet. In de States is de
markt gesloten, immers de Ameri
kanen werken nu op dezelfde ma
nier. De renommée van de Franse
cinema in het buitenland Is ge
daald".
„Ik ben een beetje bang de smaak
voor het filmmaken te verliezen. Als
ik één film maak dan betekent het
dat ik er drie geschreven heb en
dat is vermoeiend. Men moet vech
ten, vechten, vechten. Als Ik ze alle
drie zou kunnen maken, zou ik
meer ervaring hebben en nu mis
schien betere films opbrengen". „Ik
ben geen intellectuele snob, ik houd
net zoveel van de gewone cinema,
maar ik moet snel kunnen werken.
„Le bonheur" heb ik als subversieve
film in vier dagen geschreven, twee
maanden later kon ik hem opne-
Agnès Varda is overigens nuchter
en realistisch genoeg om vast te
stellen dat als Je het geld niet kan
vinden Je Je ideeën moet wijzigen.
Met enige teleurstelling kijkt ze
naar buiten en zegt: „De honderd
francs-biljetten groeien bij mij niet
in de tuin".
In de loop van het gesprek is ze
merkbaar ontdooid en zij pleit ten
slotte met overgave voor haar in
zichten, die bepaald verschillen van
die van haar echtgenoot Demy. Zij
werken los van elkaar aan hun
films, wel met een onderlinge waar
dering. ..Jacques is wat meer een
dromer, iemand die verstrooiing wil
brengen aan een groot publiek. En
het is waar, ik maak wat moeilij
ker, anaJytischer films".
Als ze op de binnenplaats afscheid
neemt hoort ze tussen de klimop
een koor van honderd vogels tsjil-
pen ondanks alle Parijse steenmas
sa's, die de kleurige Demy-oase om
ringen. Er is nog hoop.
erdagavond-avonturen en heroïne-smokkel
The Organization; Theater:
Sidney Poitier.
Poitier is als inspecteur
it echt beroemd geworden,
ïoorbeeld Sean Connery in
James Bond. Een
cspecteur Tibbs-film is dan
gebeurtenis waar een mas-
tflangend naar uit kijkt
geroutineerd uitgewerkte
A s trekken kennelijk toch
H VI it toeschouwers om met ge-
gelmaat een nieuwe titel
e we<i toe te voegen.
te films hebben eigenlijk
te lange televisieserie,
kn zijn van hetzelfde ge
le niveau als De man van
The Virginian. Het
BTibbs (qua karakter dan)
oud Buit als Ironside in
el. Sidney Poitier gebruikt
combinatie van charme en
zijn inspecteur een
Lgji toeid te geven en het
c vw»! aardiS- Hij is echt het
5. ""Y-handhaver dat Je het ge
goed dat er politie is.
Wken waar de slim-
het eze keer tegen
|gj hemen eijn onzichtbare
de top van een inter-
organisatie die zich bezig
r- het smokkelen van heroï-
op het bestaan van de-
*Üe gewezen door een bur-
ifhtig groepje jonge men-
10 partij heroïne ter waar-
miljoen uit een geheime
Zij willen de "snow"
£ven als de politie de lei-
smokkelaars pakt.
allemaal zo ver is heb Je
als bioscoopbezoeker dan eerst de
fascinerend gefotografeerde overval
op het gebouw met de geheime kluis
gezien. Met de bekende suggestieve
muziekjes op de achtergrond rennen
de overvallers op adembenemend
snelle wijze door het gebouw en vin
den er de heroïne. Het is echter
triest voor hen dat de man die de
kluis voor hen moet open maken de
volgende dag dood wordt geschoten.
De overvallers worden nu natuur
lijk ook verdacht van moord en als
zy de hulp in roepen van Tibbs
kan hij natuurlijk in feite niets voor
ze doen.
De groep drugs-bestrijders is ech
ter niet tegen te houden en de leden
bedenken een plan om de smokkel
organisatie te kunnen ontmaskeren.
Zij nemen kontakt op met de organi
satie, bieden de heroïne voor een ge
weldig bedrag te koop aan en tippen
Tibbs dat de organisatie met hen in
onderhandeling zal treden. Het loopt
natuurlijk allemaal iets anders af, Ook de organisatie verliest heel wat
dan de drugs-bestrijders verwacht- mensen, maar de werkelijke leiders
ten en er worden heel wat mensen blijven buiten schot. Een typische
overhoop geschoten voor de heroï- zaterdagavond-film.
ne veilig in handen van de politie is. JAN VAN WIERINGEN
ADVERTENTIE
De film over het leven
van jazz-zangeres Billy Holi
day, "Lady sings the blues",
is nu ook in Leiden gearri
veerd. In het Luxor-theater
draait deze rolprent, die al
eerder in ons blad besproken
werd, en die vooral gewaar
deerd wordt door de zeer ga
ve verrichtingen van zange
res Diana Ross, die de rol van
Billy Holiday speelt.
Blijv
;n wei
bouw
et ter» -
Titel"De bokser van Shantung"
Theater: Rex.
"De bokser van Shantung" is
maar in één opzicht een film, die
afwijkt van het normale patroon van
de Chinese vechtfilm, of "eastern".
Aan het einde blijkt namelijk zelfs
de held, die zijn tegenstanders tot
dan toe bij bosjes tegen de vlakte
ramde, te kloppen.
Terecht, want hoogmoed hoort
voor den val te komen, en de held
een Jongen uit het boerenland in
Shantung, die in Shanghai de groot
ste onderwereldbonzen te lijf gaat
gaat zich op den duur inderdaad
nogal hoogmoedig gedragen. En wat
nog erger is, hij is bereid veel con
cessies te doen om rijk te worden:
bordelen exploiteren, gokhuizen be
heren, anderen uitroeien en meer
van dat fraais.
Het pleit echter voor hem, dat hij
zijn trouwste helper een erg aar
dige jongen die een tijdje zijn koet
sier mag zijn niet in zijn morele
val wil meesleuren.
Tot zover het opmerkelijke aan "De
bokser van Shantung". Voor de rest
is het een stukje Chinees knok-
werk dat in voorraden van zeker der
tien per dozijn ons land bereikt. Dat
betekent heel wat bloederige tafere
len, en heel wat spanning voor wie
van dit soort films houdt.
BERT VAN DOMMELEN
TRIANON De nieuwste Neder-
Vndse speelfilm, .Fraamz Weisz'
.Naakt over de schu<tr 7ng" werd
uoor de vaderlandse filmpers niet
erg hoog aangeslagen. Het publiek
blijkt een geheel andere mening toe
gedaan. dat vindt deze film best
ment. Voor de vierde week achtereen
vermaken Rijk de Gooijer, Jon Blu-
ming en Jennifer Willems den volke
in Leiden in deze film.
CAMERA De formidabele wes
tern „Once upon a time in the west"
is een al wat oudere film. Dat hoeft
echter helemaal geen belemmering
voor succes te zijn. blijkt nu al voor
de vierde week in het Camera-thea
ter. Leones knappe sfeertekening, het
spannende verhaal en de voortref
felijke prestaties van Charles Bron-
son, Henry Fonda en Claudia Cardi-
nale maken deze film tot een ver bo
ven de middelmaat uitstekend pro-
dukt.
Kruiskade. R'dam; Alhambra 1, We
teringschans A'dam.
Saceo en Vanzettl (Montaldo): Kri-
terion, Groothandelsgebouw R'dam.
Midnight Cowboy (Schlesinger)
Ceintuur. Ceintuurbaan A'dam.
Cinestud, studentenfilms uit de he-
A dWereldKriterlon- Hoetersstraat,
Haagse
bioscopen
BIJOU: "The heartbreak Kid", 14 Jr.
dag. 2 00. 7.30. 9.30 uur; zo ook 4.15 u
CAMERA: "De dag van de Jakhals". 14
Jr.. dag. 2.00. 8.00 uur
CINEAC: "Lucky Luke". aJ.. dag.
9.30.
1.30, 1.30. 3.30
Nachtfilms
dag. 2.15, 7.15. 9.3
DU MIDI: "Mash". 18 Jr., dag. 8.15
jitvoett 1
Film: „Pas op voor zakkenrollers"
Hoofdrollen: James Coburn, Mi
chael Sarrazin, Trish van Devere en
Walter Pidgeon Regie: Bruce Gel-
Ier Theater: Studio.
Zakkenrollen is een vakmanschap,
een „handwerk". En werkelijk, het
mannetje met de losse handjes uit
„Ti-ta-tovenaar" hoe bedreven
ook zou het hebben afgelegd te
gen de supersnelle tassen- en broek-
zakkenjagers van het witt edoek.
Met eindeloos veel geduld wordt
de onhandige Ray opgeleid tot
zakkenroller. Gestimuleerd en gehol
pen door zijn vriendinnetje Sandy
wiens glimlachjes niet minder
snel zijn als de handen van Ray
zoekt de Jonge dief zich een weg in
de harde beroepswereld.
Door een oude rot in het vak, op
overtuigende wijze gespeeld door
Walter Pidgeon, wordt de Jongen in
gewijd in alle kneepjes van het zak
kenrollen. De oude man, die een
„dikke portefeuille" al op grote af
stand kan ontdekken, ziet in z'n leer
ling een waardige opvolger. James
Coburn, in de film de professional
Harry, blijkt een stuk menselijker
dan hij zelf zou zeggen. Zijn voor
gewende onbuigzaamheid als be-
roepsdief valt als een kaartenhuisje
in elkaar als hij tussen de bedrij
ven door een tipje oplicht van de
mysterieuze sluier die zijn pokerface
blijft bedekken.
„Pas op voor zakkenrollers" is
een allesbehalve moeilijke film. Voor
een gezellig avondje is dit verhaal
zeker goed. Het is een vrolijk, af en
toe zelfs droevig niemendalletje,
waarbij de moraal van het verhaal
zelfs niet ontbreekt: misdaad loont
alleen als Je geen fouten maakt.
ELISABETH TOLENAAR
CAMERA Een al wat oudere
film van Stanley „Clockwork"
Kubrick deze week weer in de nacht
film van Camera. ,Dr. Strangelove"
is een mooi bizar verhaal waarin de
meesterhand van Kubrick zich dui
delijk manifesteert.
REX Wie in het weekeinde een
lugubere film wil zien. stevene op het
theater aan de Haarlemmerstraaf af.
Daar draait men „De folterkamer
van dr. Fu Manchu", een niet zo
nieuwe, maar wel bloedstollende pro-
duktie, die niet geschikt is voor men
sen met erg zwakke
Mash (Altman)Du Midi, De
Carpentierstraat Den Haag; Hallen,
Jan v. Galenstraat A'dam.
The Family (De Boer)Kriterlon,
Westeinde Den Haag; Lijnbaan-
theater R'dam; Studio. Oudegracht
Utrecht: Flora. Amstelstraat A'dam.
Once Upon A Time In The West
(Leone): Studio 2000, Congresgebouw
Den Haag.
Schreeuw Zonder Antwoord (Berg
man) De Uitkijk, Congresgebouw
Den Haag.
The Graduate (Nichols)Corso,
7 00. 9.30 l
EURO-Clnema"The sound of music",
a.l.. dag. 1.45. 7.45 uur; zat., zo. en woe.
3.45. 7.45 uur
FLORA: "Sex zonder normen", 18 Jr.,
dag. 2.00, 7.00. 9.15 uur; zo. ook 4.30 u
KRITERION: "The family", 18 Jr..
dag. 3.00. 7.00, 9.30 uur
METROPOLE-Tuschlnskl: "55 Dagen
in Peking". 14 Jr.. dag. 2.00. 8.00 uur
ODEON: "Naakt over de schutting:, 14
Jr., dag. 2.00, 6.45. 9.15 uur; zo. 1.45,
4.15. 6.45, 9.15 uur
OLYMPIA: "Lawrence van Arablë",
14 Jr.. dag. 2.00. 8.00 uur
PASSAGE: "The big boss". 14 Jr.. dag.
olijke o
In Tirol". 18 Jr.. dag. 2.15, 7.15, 9.30
uur; zo. 1.30, 4.00. 7.15. f
DE UITKIJK: "Schreeuw zonder ant
woord", 18 Jr.. dag 2.30. 7.15. 9.30 uur:
zo. 1 45. 4.00. 7.15. 9.30 uur
Kindermatinee
CAMERA - Een film die al eens
eerder diende tot lering en vermaak
van de Leidse Je ugd draait deze
week in Camera; „De zotte wereld
van Laurel en Hardy".Verdere aan
beveling is eigenlijk overbodig.
