lolland-België
en mooi en
leurig stukje
eugdsentiment
Jos Valen
weer amateur
rrico
anders
dan
andere
n kleine zestig jaar was het de grote topper van het voetbalseizoen
Caballero filter I
)AG 16 NOVEMBER 1973
1905 tot pakweg 1962 waren de ontmoetingen HollandBelgië (niemand sprak over
and—België) het onbetwiste hoogtepunt van elk voetbalseizoen. Die meestal met veel
5overladen, sportieve botsingen waren de krentjes in de pap, de room in de koffie, het
van de zalm. Het Koninkrijk der Nederlanden leed in die jaren ook pijn als het ten on-
ig tegen bijv. Zwitserland of Frankrijk, maar dat was nog niets vergeleken bij het ge-
dat uit de radio en kranten opsteeg als van de Belgen werd verloren. En voor het land
alen en Vlamingen gold precies hetzelfde: als maar in hemelsnaam van die kaaskop-
Worden gewonnen. Geen wonder dat in dit klimaat termen fleurden als: rode duivels
Deurne en Hollands kwartiertje.
wereldoorlog werden training. In de kantine
ontmoetingen gespeeld. Haagse club (de zg. wondertent)
kleine 60 jaar heeft de Tot c
■België serie een gewei- twintig
itraling gehad op spelers Daarvan won Nederland er veertien, sprak hü de spelers gloedvol toe
Toen, ineens, was de een onmiskenbaar overwicht dus. De Hij was de eerste die sterk het
ueg. Daarvoor kun je bekendste Nederlandse spelers waren cent legde op de ir.
oorzaken, of heter, een toen: doel verdediger dr. Just Göbei Zijn praatjes vlak
van oorzaken aanvoe-
mzakelijking
voetbal door het (semi)
mlisme, het zich sterk
nde Europese bekervoet-
dtswijziging. Eens was
eer in het oranjeshirt te
i\er werd het (zie Feyen-
Ajax) door de spelers al-
als eenlast beschouwd:
eeinig "poen" mee te ver-
cent legde op de mentale training.
het be-
als Je de oude kronieken leest, moet gin van een interland, moeten het
dat wel de beste keeper zijn geweest summum zijn geweest van emotio-
ooit achter duinen en dijken meel patriottisme. En zij wetkten for-
heeft rondgelopen. In de interland
van 1912 tegen de Belgen zond hij
parallel lopende forse 2iJn falende
uit het
bied "om geen last meer van ze te
hebben") verder Bok de Korver, de
HFC-er Mannus Francken en de
Delftenaar dr. Jan Thomee, een
man met een verwoestend schot.
Handsbal
NSt de eerste wereldoorlog keerde
het Nederlandse overwicht niet meer
terug. Tussen 1920 en 1930 verloren
we er acht, wonnen er vier en speel
den er acht gelijk. Bij die vier zege
pralen zat er één, die door de Belgen
fel werd aangevochten. Nog jaren
^peelde.' beltond uit"de hebl>f zlJ faroyer beurtelings ge-
ers: Beeuwkes (DFC), weend geknarsetand Het ging om
m), Stom (Velocltas), an"
Kamperdijk (HBS),De
Dolf Kessler va,T1
officiële interland van
gespeeld, greep plaats
1905 in Antwerpen op
veld van FC Beerschot,
elftal, dat toen nog
Boomsma (Sparta)Dirk
FC), De Neve (Velocitas),
Velocitas) en De Vos (D.F.
Kees van Dijke". Deze Feye-
noordback sloeg op zeker moment,
toen zijn doelman al gepasseerd
was, de bal openlijk met de hand
midabel.
Zoals dat meer gaat bij zelfbewus
te lieden, had Lotsy tijdens zijn be
wind (1931—1936) de wind mee. Hij
kon werken met uitgesproken bril
jant spelersmateriaal: Lagendaal
(Xerxes), Bakhuijs (HBS), Vente
(Neptunus), Smit (Haarlem), Van
Nellen (DHC), Anderiessen (Ajax),
Van Heel (Feyenoord), Wels (Uni-
tas), Van Run (PSV), Caldenhove
(DWS), Paauwe (Feyenoord)
namen die zelfs in het rakettentijd-
perk nog wel eens worden gehoord.
Van 1934 tot 1936 duurde de glorie
periode van het Nederlands elftal.
De Belgen hebben dat wel gewe
ten. Zij kregen achtereenvolgens
klop met 9—3, 4—2, 4—2, 2—0, 8—0.
Daarna werd het evenwicht her
steld. In het tijdperk 1937—1940 ging
de winst vrijwel steeds naar het
thuisspelende land. De laatste
krachtmeting voor de wereldoorlog
werd met 42 door Nederland ge-
In dit elftal stonden: Van
aauw
wel in het opstekende rumoer
Belgische grensrechter, maar die
sprak geen woord Engels, zodat 't
geheel in verwarring verdronk. Van
Dijke keek bovendien of hij hele-
lax-spelers en geen Feye- maal niet wist wat hands was. Er
A|ax' 0Pgericht in 1900, wer<j geen strafschop gegeven. De
f Belgen brulden zich schor van
woede en voelden zich helemaal ge
nomen toen de HBS-er Baer van
Slingenburgh met een schot van
de in 1910 naar de eerste
jenoord werd pas in 1908
Voetbal kon in die periode
worden ge- dertig meter de enige goal van de
uoc wedstrijd produceerde.
was de tijd
ren-clubs zoals HFC, HBS
Sparta enz. De kenners
(kenbaar aan him hoge
rfigden de spelers ook in
Roer
om
In 1930, toen het Nederlands elf
tal de nederlagen bij kans om de
interland eindigde na 90 oren vlogen, kwamen er steeds meer
i 1-1. In de verlenging, kreten die vroegen "het roer om te
fas om uit te maken wie gooien" of soortgelijke aan de
sselbeker zou gaan strij- scheepvaart ontleende termen,
Nederland dankzij het waarin dit volk altijd zo heeft uit-
De Neve-Lutjens hard geblonken. Het roer ging inderdaad
om het kwam in handen van de
laatste grote sportpatriot die het
vaderland heeft bezeten: Karei Lat
in Rotterdam werd ge-
een oneffen stuk grond
frooswykstraat. Tribunes, sy. Een uiterst gepassioneerde heer
e.d. waren er niet. Naar
IQOO mensen (van wie het
natuurlijk geen fluit zag)
op de attractie af. Ne-
Q tot dolle vreugde
rs met 4-0.
van stand, die voorzitter van
technische commissie werd. Lotsy,
afkomstig van HFC dat hij met
veel dynamiek had aangevoerd, in
de troduceerde op het VUC-terrein ('t
enige met verlichting) de centrale
Vroet (allen Feyenoord), Van En
gel (DHC), Van Spaandonck (Nep
tunus) Vente (Feyenoord), Len
stra (Heerenveen). De Harder
(VUC).
Ach-en-wee
Zes Jaar duurde het voor het con
tact met de Belgen weer kon wor
den opgenomen. Op 18 mei 1946 zat
het stadion in Amsterdam mutvol
voor de 61ste officiële wedstrijd
tussen beide landen. Een duel dat
door Nederland met de zenuwen en
met ach-en-wee geluiden werd tege
moet gezien. De Belgen waren dui
delijk favoriet. Zij waren veel eer
der dan wij bevrijd, ze hadden de
hongerwinter niet meegemaakt.
Maar wat veel meer zei: ze had
den een elftal dat tegen Engeland,
Schotland en Frankrijk al uitmun
tende resultaten had behaald. Het
Nederlands elftal dat op die mooie
meidag het veld betrad, zag er zo
uit: Kraak (Stormvogels), Pot-
harst en Van der Linden (Ajax),
Paauwe, Kuppen, De Vroet (Feyen
oord), Holleman (VUC), Wilkes
(Xerxes), Roozen, Smit (Haarlem).
Rijvers (NAC).
Een combinatie van Jeugd en
routine dus. Al na twee minuten
liep Nederland een achterstand op
en een catastrofe lag in het ver
schiet. Maar het liep heel anders.
Aangespoord door routiniers als
Paauwe en De Vroet drukte het
Nederlands elftal de Belgen na
rust plat: 63. Faas Wilkes was
met zijn vier doelpunten veruit de
meest besproken speler. Tot eind
1949 bleef het Oranjeteam in de
naoorlogse periode ongeslagen te
gen de Belgen, die in die tijd in
Meert, Mermans, Coppens, Lem-
berecht, Anoul en Chaves hun be
kwaamste spelers hadden. Toen
Wilkes eenmaal naar Italië was
vertrokken, bezweek Nederland
vlot: 01 in Rotterdam (1949), 20
en 7—2 in 1950. Vermoedelijk de
meest dramatische Holland-België
speelden zich in de herfst van 1951
op het doorweekte veld van het
Feyenoord Stadion af. Neder
land kwam uit met: Kraak, Oden-
thal, Schijvenaar, Wiertz, Ter
louw, Biesbrouck, Van der Bogert,
Lenstra, Van Melis, Bennaars en
Clavan. Een wedstrijd met het
scoreverloop van een pingpong-
match: 01, 02, 12, 22, 23,
3—3, rust, 34, 4—4, <Jr—5, 55, 5—
6, 5—7, 6—7. BÜ 3—3 brak Schij
venaar als gevolg van een botsing
met Mermans een been. Volgens de
toen geldende bepalingen moest Ne
derland de strijd met tien man voort
zetten. (Mermans was na het inci
dent overigens zo van streek, dat
hij nauwelijks nog als elfde Belg
kon gelden). Het oranjeteam vocht
die tweede helft met grote moed
die tweede helft met grote moed en
felheid. De kleine nedierïaag werd ook
door de Belgen uitgelegd als een mo
rele Nederlandse zege.
In de laatste jaren voor het semi-
professianalisme zijn intrede deed
(1954) presteerde Nederland door
gaans maar weinig tegen de Belgen.
In 1955 kwam er weer meer schot in.
Drie overwinningen op rij werden er
geboekt (1-0 thuis, 0-1 en 2-3 uit).
Op 28 april 1957 werd het in Am
sterdam wat tegenvallend 11 in een
duel zonder opwinding. Die begon pas
na afloop. Toen kwam uit dat de
KNVB-officials Hoolboom en Peli
kaan tijdens de wedstrijd geprobeerd
hadden de Ajacied Plet van der Kuil
(de huidige Quick- Boys-trainer)
over te halen zich te laten vervan
gen door Coen Dillen (PSV), van
wiens schotkracht men meer ver
wachtte. In die tijd kon een trai
ner een speler maar niet zo uit het
veld halen. Van der Kuil weigerde en
na afloop 'kwam het „schandaal" uit.
Hoolboom en Pellikaan moesten hun
zetel als gevolg daarvan beschikbaar
stellen. In het seizoen 57-58 had
Nederland geen kind aan de Belgen.
Dankzij schitterend spel van de
routiniers Wilkes (uit Italië terug
gekeerd) en Lenstra werd met resp.
5-2 en 7-2 gewonnen.
Feye-moord
Maar onze grootste zege in heel
de historie moest nog komen: 9-1 in
1959, de z.g. Feye-Moord. Het Ne
derlands elftal bestond uit: Pieters
Graafland, Wiersma, Kuijs, Klaas-
sens, Van der Hart, Notermans, Van
der Kuil (3 goals), Wil'kes (3 goals),
Van der Linden, Rijvers, Moulijn.
Twee jaar later deed België (in Am
sterdam nog wel) iets terug: 0-4.
Een beeld van Holland-
België uit de eerste naoor
logse jaren. Een tot de
laatste plaats gevuld Fey
enoord Stadion kijkt toe
hoe Abe Lenstra er niet in
slaagt de Belgische doel
man Meert te passeren.
Daarna heeft Holland- België qua
sfeer en traditie mets meer te bete
kenen gehad. De honderdste ontmoe
ting tussen beide landen wonnen de
Belgen, na een zouteloze partij met
(1-0. De laatste Nederlandse zege
kwam in 1966: 3-1. De jaarlijkse tra
ditie was toen al lang verbroken. Vo
rig Jaar werd het in het kader
voor de eindronde van het wereld
kampioenschap in Antwerpen 0
0. Het spel was toen zó hartver
scheurend slecht dat er een nieuw
woord voor werd uitgevonden: resul
taatvoetbal. Misschien komt er zon
dag eindelijk iets terug van de oude
Holland- België sfeer: een smake
lijk stukje opgewarmd Jeugdsenti
ment. Voor het eerst sinds jaren be
zit het oranjeshirt weer enige aan
trekkingskracht. Want er valt een
hoop poen mee te verdienen.
ADVERTENTIE
Kaas
met ster-allures
herland elftal kreeg het vaak zwaar te verduren in België. Vandaar de
Hier pakt doelman Kraak de bal weg voor de Belgische aanvallers.
Braspenning drie
duels geschorst
Den Haag De tuchtcommissie
van de KNVB heeft de 22-jarige
Henk Braspenning van de FC Am
sterdam voor drie achtereenvolgende
bindende wedstrijden geschorst.
Braspenning, die in de zondag ge
speelde bekerwedstrijd tegen Fortu-
na SC acht minuten voor het einde
door scheidsrechter Cees de Bruis
wegens natrappen van Stevens uit
het veld werd gestuurd, kreeg bo
vendien nog een boete van honderd
gulden.
Uitgesloten voor één wedstrijd, als
mede voor één wedstrijd voorwaar
delijk met een proeftijd van een
jaar, werden René Hiddink (De
Graafschap), Gerrie Veerman (De
Graafschap), T. Bremmer
(PEC/Zwolle), B. Koekoek
(PEC/Zwolle) en A. Groeneveld
(Wageningen). Veerman moet bo
vendien ook een boete van honderd
gulden betalen.
Schaatser Lasse Efskind, de
Noorse wereldrecordhouder 500 en
1000 meter en sprintvierkamp, is uit
de kernploeg gestoten, naar aanlei
ding van zijn uitlatingen in zijn
pas uitgegeven boek. Hij beweert dat
het de topschaatsers voornamelijk
om sex gaat en beschrijft zijn me
derijders als asociale personen met
geen andere interessen dan schaat
sen en vrouwen. Tafeltennisser
Nico van Slobbe heeft de eerste ron
de van het open Hongaarse kam
pioen van de Hongaar Fischer ge
wonnen. Het Nederlands dames-
handbalteam gaat toch naar het we
reldkampioenschap. Het mag de
plaats van Guinee innemen, dat
niets meer van zich heeft laten ho
ren. Het laatst evoetbalnieuws:
Go Ahead Eagles-FC Twente, voor
2 december geprogrammeerd, is ver
plaatst naar zaterdagavond 1 de
cember. De PSV'ers Edström en
Nordqvist zijn in de Zweedse selectie
opgenomen, die in Gelsenkirchen op
27 november de beslissingswedstrijd
tegen Oostenrijk speelt.
Utrecht Het bondsbestuur van de
KNSB heeft, conform het devies
van het hoofdbestuur, besloten
schaatser Jos Valentijn zijn ama-
teurstatus terug te geven. Enkele
weken geleden lichtte het hoofdbe
stuur toe, dat Valentijn de overstap
naar de profschaatsliga ISSL moge
lijk niet zo zwaar kon worden aan
gerekend wegens zijn minderjarig
heid. Bovendien zou Valentijn vals
zijn voorgelicht.
Valentijn, die toen de ISSL deze
zomer zijn verplichtingen niet na
kwam het verzoek om een nieuwe
amateurstatus indiende, maakt 24
november tijdens de wedstrijden om
de IJsselcup in Deventer zijn her
optreden. Hij zit in de Zuidhol
landse formatie met Hans Kunz,
Jan Bazen, André Kraayeveld en
Rien de Roon. Hij mag niet deelne
men aan nationale selectiewedstrij
den en de Nederlandse kampioen
schappen.
De KNSB zal zo spoedig mogelijk
bij de ISU stappen ondernemen om
Jos Valentijn ook internationaal
weer als amateur geaccepteerd te
krijgen.
niet vergeten.Frico eten
Vrij vechten in
de 5 meihal
LEIDEN Voor de sportliefheb
bers, die misschien met zijn geïn
teresseerd in 't voetbal va/n Neder
land en België staat er in de 5 Mei
hal een ander spektakel op het pro
gramma. Het IOG (Internationale
Organisatie Gevechtsporten) organi
seert zondag in het Leidse sporttem-
peltje aanvang 2 uur een na
tionaal toernooi „vrij vechten". Op
het lijstje staan o.a. Pentjak, Kara
te, Kempo en Taekwondo: oriëntale
gevechtssporten die het de laatste
tijd in de bioscoop ao goed
doen
ADVERTENTIE
Ed. Laurens Continental