kabinet zoekt naar 'n
ompromis over lonen
[orgen zitten we de hele dag zonder auto
Vakcentrales nog niet
bezorgd over olieboycot
"Verlichtings-
actie" op komst
Staatssecretaris Hendriks:
9'jHartoperaties in
meer ziekenhuizen
Na niertransplantatie
bijna op straat gezet
andaag opnieuw overleg
OPBRENGST
BENEFIET-
Tstroof
•gelost
WEDSTRIJDEN
BELAST
RDAG 3 NOVEMBER 1973
iangt in dit land de geur
l Groot Avontuur Dat Ko-
at.
iloze zondag is dat avon-
krant in die sfeer lijken we
u, aan de vooravond ervan,
p beleven. De autoloze zon-
iedereen spreekt ervan
b er over, of verheugt zich
Eigenlijk zouden we er
met z'n allen zo uit willen
om het van nabij te be
te zien hoe die wegen er
liggen op zo'n autoloze
De Dag des Heeren, zoals
itejer hem zich, naar veler
stiging, had voorgesteld.
We kunnen het dus wel, ons be- ders tong: Jazeker, zei men steeds
schaafd gedragen in de auto. Bete- de afkondiging van het rijverbod
ken-t dan dat benzineschaa'rste tot was wel onverwacht gekomen. Jaze-
verkeersgedrag-hervorming leidt? ker, bepaalde plannen voor de ko-
„Welnee", zei in Utrecht drs. G. mende zondag waren in de war ge-
Hupkes. Hij, veel geraadpleegd des- schopt,
kundige op het gebied van verkeer
Maar och.....er viel wel een mouw
aan te passen. „We bezoeken eens
per veertien dagen op zondag
onze moeder in een bejaardentehuis
in Oegstgeest. Er is geen openbaar
vervoer heen. Dus gaan we nu maar
op zaterdag".
„We reden altijd met de auto naar
het park en daar gingen we wande
len. Nu gaan we het hele eind
maar wandelen en dat zal best
meevallen".
„We lieten het kreng op zondag
toch aJLtijd al staan..."
„Ik heb trouwens lang niet gefietst..."
,Ik heb al zo lang eens te voet i
ve kunnen er niet op uit
De auto staat stil en op de
het klaverblad Oudenrijn
doen. We blijven thuis of
wandelen. En praten over
loze zondag. Af en toe haalt
11 gedispenseerd voertuig in.
11 dat niet triomfantelijk doen
•ebben zijn nummer!
ak van het avontuur hebben
week al geproefd, direct
ninlster Lubbers het auto-
>eg om eens een poosje niet
honderd kilometer per
l\V'
'den ons er aan; woensdag-
bespeurde men op de snel-
Jto dit land een ongekende
I^Jtodenheid. Ieder richtte zich
voorman: een solidaire file
ztynderd kilometer per uur
ook geen streep min-
irritante geflikker met
dat ik-mot-erlanga bete
erd als een vloek ervaren,
«fden stopte men die snel-
«niak (die toch ook niet
120 durfde) of gaf
fa een olaxonconcert na.
tie gaf dergelijke snelheids
een foldertje, dat op hun
werkte. En daarna reden
braaf mee op de weg der
#id.
vervoer (hij is directeur van het
Centrum voor Vervoersplannen)
zag de aard van de plotseling opge
treden ingetogenheid van de auto
mobilist anders.
Hij had het al eerder gezegd: „We
zien de auto niet meer als de heili
ge koe" En: „Ik denk dat er zich
een verandering in het denken over
de auto aan het doorzetten is".
We nemen gas terug, we hoeven
opeens niet zo verschrikkelijk de
exhibitionist uit te hangen met ons
heilig en pijlsnel voertuig. Een
vriendelijk verzoek van een Jonge
minister is al voldoende om van
onee heilige koe een volgzame ezel het Klelnipalderplein willen gaan. Ik
te maken. weet niet of 't mag, maar Ik kan
„Misschien dat een echt lange pe- 1111 veilig wagen..."
riode van snelheidsbeperkingen tot moest op zondag naar een
verandering ten goede in het ver- feestje, waar ik toch al geen zin in
keersgedrag zal leiden", aldus drs. bad. Nu kan ik fatsoenlijk wegblij-
Hupkes, „maar voorlopig is het ven-"
slechts een tijdelijke aanpassing". »>Ik vind het wel leuk
Dus wellicht gaan we straks weer »Het is weer eens wat anders..."
de Ara- vlag uit! Ik woon pal boven
een druk stoplicht op een kruising
van wegen, waarvan er een naar
h t Hoek van Holland leidt. Ik denk op
?^e 111 zondag vaak: ik heb een mooi uit-
d^ii Sr'dort'mSto
zal misschien ontdekken dat InJ Lubbers nu
met de trein ook ergens kan ko
men", zegt hij, „maar de meerder
heid zal zijn mobiliteit opzouten.
Hij zal op zaterdag doen, wat hij
op zondag moet laten. Daarom, Gelatenheid vooraf, goed, maar hoe
maar dat terzijde, vind ik de ge- wordt die autoloze zondag effectief
noemde cijfers van brandstofbespa- beleefd door de Nederlander? Wat
ring ook erg optimistisch". gebeurt er in de huiskamers? Welk
Zijn we dus volgzaam wat die snel- lang vergeten goed en kwaad wordt
heidsbeperking aangaat, we lijken herontdekt?
ook gelaten in onze houding ten wat valt er allemaal niet te tur-
opzichte van de autoloze zondag, ven...
We vinden het allemaal wel avon
tuurlijk. een belevenis al valt er Hoevelen zullen na Jarenlange gemo-
juist niets te beleven maar op de toriseerde dwaling opnieuw ervaren
vraag „Wat betekent voor u de au- dat te voet ter kerke gaan, toch
toloze zoaidag?" antwoorden we iets verhevens heeft?
schouderophalend. Hoevele slepende echtelijke conflic-
We hebben gisteren een paar uur ten zullen na een stuk of wat van
getelefoneerd met willekeurig uit die zondagen tot een uitbarsting
het boek gekozen personen en de komen omdat een der partners
vraag gesteld. de meligheid van de zondag niet
Niet een maal weigerde men op het voldoende kan ontvluchten?
onderwerp in te gaan de autolo- Hoeveel kwesties zullen op die zon-
ze zondag ligt klaarblijkelijk op ie-dagen worden bijgelegd, na Jaren?
K10 - Ligfiets. Speciaal ontworpen
om liggend te fietsen.
Hoeveel mensen zullen voor het
eerst luisteren naar het spelletje
„Geen Ja, geen nee", in het program
ma „Klinkklaar"?
Hoeveel fans krijgt Willem Duys
(op de fiets naar de studio geko
men, hoor maar: hij hijgt nogr.a)
erby op de autoloze zondag?
Hoeveel briefkaarten zullen er op
eens geschreven worden naar Jan
Borkus, voor zijn programma „Met
vriendelijke groeben" met de toe
voeging „ben helaas verhinderd zelf
te komen, Je weet wel waarom..."
Hoeveel geld, aan benzine bespaard,
wordt er uitgegeven aan autoloze
zondag-compensaties als daar zijn:
de pas nu ontdekte kroeg om de
hoek, de bioscoop-met-een-tramhal
te („ik heb Jaren geen film gezien,
behalve op de teevee.de telefoon
met heit zzf-tarief (van een „autolo
ze zondag-tarief" is voorlopig geen
sprake), postzegels voor ingezonden
brieven, voor het schrijven waarvan
men nu eindelijk tijd en aanleiding
heeft?
Hoeveel gordijnen gaan reeds des
middags dicht en wat zal daar het
gevolg van zijn?
Er valt zo veel te vragen.
Zouden er ook mensen zijn, die, na
Jaren, Gerard Kornelis van het Re-
ve's eerste roman „De Avonden" uit
de boekenkast halen op zoek naar
identificatie, om hun zondagmiddag
te herkennen?
Zij lezen dan: „Hij ging, toen er
enkele druppels regen vielen, sneller
lopen, maar de bui dreef over. Toen
hij thuiskwam, vond hij zijn moe
der duttend in de leunstoel. Hij be
keek haar en zei in zichzelf, geluid
loos de mond bewegend: „Ik voel
Fietsen: alternatieve ver
voermiddelen op de autoloze zon
dag. Hier een héél alternatieve
tweewieler, de ligfiets, speciaal
ontworpen om liggend te fietsen.
(Illustratie ontleend aan de Ca
talogus van verbazingwekkende
vooriverpen vernuftige vindin
gen. Uitg. Tijl, Zwolle.)
me vandaag beroerd. Maar laat ons
Buiten ging toen een auto voorbij.
„Hoor nu", zei de lezer en legde
zijn boek weg.
UTRECHT (ANP) In het kader
van de verlichtingsactie van Veilig
Verkeer Nederland <WN) gaat de
politie in het hele land de komende
donkere maanden streng optreden
tegen weggebruikers met slechte of
helemaal geen verlichting op hun
vervoermiddel.
Uit een onderzoek dat WN on
langs hield naar de fietsverlichting
bleek dat van de 13.000 geobserveer
de fietsers 13 pet. zonder voorlicht
reed en 21.5 pet. zonder achterlicht.
Voorts wijst WN erop dat mistach-
terlichten alleen mogen worden ge
bruikt wanneer het zicht is beperkt
tot een afstand van minder dan 50
m. Het mistachterlicht mag hele
maal nooit worden gebruikt in de
bebouwde kom.
UTRECHT Staatssecretaris
Hendriks wil bij de open hart-chi-
rurgie de grote niet-academische
ziekenhuizen inschakelen. De vorige
minister van volksgezondheid Stuyt
probeerde die hartoperaties Juist te
concentreren in de academische zie
kenhuizen.
Volgens Hendriks zit de proble
matiek rond de open hartchirurgi?
"ingebakken" in de huidige tarief
structuur van de academische zie
kenhuizen. De kosten van een open
ïartoperatie en alles wat daar bij
komt zoals de zeer dure intensieve
bewaking van de patiënt na de ope
ratie. worden bij lange na niet ge
dekt door het bedrag dat de zieken
fondsen voor de behandeling van
hartpatiënten in rekening kan wor
den gebracht.
Hendriks erkent dat het streefge
tal van ongeveer tweeduizend open
hartoperaties pet Jaar nie«t is ge
haald. Vorig jaar zijn in Nederland
ruim duizend operaties uitgevoerd.
ROTTERDAM De
kende vakcentrales NW, CNV en
NKV in zuid-west Nederland zijn
van mening dat de Arabische olie
boycot voorlopig geen reden geeft
tot bezorgdheid voor de werkgele
genheid. Dit leiden de vakcentrales,
die gistermiddag in Rotterdam over
legd hebben, af uit de tot nu toe be
schikbare gegevens. Deze gegevens
vindt men echter volstrekt onvol
doende om tot een goede analyse
UTRECHT (ANP) Dankzij be
middelend optreden van deurwaar
der, politiefunctionarissen en buurt
genoten kan de donderdagavond uit
het Groningse Academisch Zieken
huis ontslagen D. Wandosa voorlo
pig nog 14 dagen in bed blijven lig
gen. Aanvankelijk zag het er naar uit
dat het gezin- met drie kinderen van
zes, zeven en negen Jaar - gisteren
op straat zou worden gezet. Daarmee
leek aan meer dan twee Jaar touw
trekken om een huurgeschil een ein
de te komen.
Wandosa, een Papoea die sinds 1963
in Nederland woont en een huurhuis
bewoont in Utrecht, heeft in Gro
ningen een niertransplantatie onder
gaan. De operatie is uitstekend ge
lukt zodat hij donderdag naar
Utrecht kon worden gebracht om
verder thuis te worden verzorgd. De
volgende dag verschenen, zonder dat
ziijn blanke vrouw hem daar
van op de hoogte had durven bren
gen, twee vrachtwagens van de ge
meente, een politiebusje en de deur
waarder, die een vonnis van het Am
sterdamse gerechtshof kwamen uit
voeren: uitzetting van het gezin.
Maar zo ver kwam het niet,
dankzij een letterlijk te elfder ure
genomen beslissing van deurwaar
der Kruythof, die de familie Wando
sa nog uiterlijk 14 dagen respijt gaf
om een andere woning te vinden.
Vóór de fatale datum had het gezin
all verschillende aanbiedingen ge
kregen en ook tijdens de bemidde
lingspoging van gisteren kwamen
verschillende aanbiedingen binnen.
Alle eerdere aangeboden woningen
weigerde mevrouw Wandosa, omdat
zij meende dat het gezin met de zie
ke vader niet in een flat kon wor
den gehuisvest. Nadat de deurwaar
der haar te verstaan had gegeven dat
dit uitstel het laatste en onherroepe
lijk was, besloot mevrouw Wandosa
zich neer te leggen bij de bemidde
ling.
Douche
Het vooroorlogse huls is eigendom
van mr. W. Scholten, oud-staatsse
cretaris van Financiën. De moeilijk
heden tussen hem en vooral me
vrouw Wandosa, begonnen over de
aanleg van een douche. Volgens me
vrouw Wandosa. heeft mr. Schol
ten f 2000 toegezegd voor de aanleg
van een badcel. Het geld is echter
nooit gekomen, waarop mevrouw
Wandosa besloot de door haar be
taalde f 1300 in te houden op de huur.
Deze inhoudingen waren voor mr.
Scholten aanleiding ontruiming van
het huis te vorderen. In totaal zijn
vier processen gevoerd, die alle in het
voordeel van de hulseigenaar wer
den beslist.
van de situatie te kunnen komen.
"Doet Saoedi-Arabië nu wel mee aan
de boycot of niet? Dat la ons vol
strekt onduidelijk en mede daarom
is t op dit moment onmogelijk om
een gefundeerd beleid uit te stippe
len", aldus Wim Vijg, dlstrictsbe-
stuurder van het NW.
De vakcentrales vinden dat de re
gering nu maar eens moet zorgen
voor een duidelijk beeld van de si
tuatie. "Wat de oliemaatschappijen
beweren, is voor ons niet belangrijk.
Wij geloven niet dat deze bedrijven
de belangen van Nederland als eer
ste punt op hun agenda h ebben
staan. We willen weten waar we aan
toe zijn en daarvoor kan alleen de
regering zorgen", aldus Vijg.
De vakcentrales spraken als hun
mening uit dat de autoloze tijden
"niet zo maar gevolgen mogen heb
ben voor de werknemers. WIJ bedoe
len daarmee dat we niet voetstoots
ontslagen zullen accepteren als ge
volg van Inkrimping van bedrijven
of van werktijdverkorting. Onderne
mers mogen hun risico's niet afwen
telen op de ruggen van de werkne
mers", zo vertolkte Vijg het
standpunt van NW, CNV en NKV.
Het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen heeft inmiddels be
rekend, dat ln het ergste geval on
geveer eenderde van de Nederland
se energievoorziening ln gevaar
komt. Het VNO schrijft dat in een
commentaar in zijn weekblad. Daar
in stelt het VNO o.m. dat, mocht Ne
derland geen hulp krijgen van de
EG-partaiers, een maximale om
schakeling op aardgas de enige
reële mogelijkheid is. Deze omscha
keling zou echter, aldus het VNO,
zeker drie maanden in beslag ne
men. Volgens het VNO zal de hui
dige door de regering beoogde be
perking van het olieverbruik nog
slechts een beperkt effect op de in
dustriële productie hebben. Nog gro
tere bezuiniging zou volgens het
VNO echter een duidelijk negatieve
invloed op de productie hebben.
HAAG Het kabinet-Den IJyl onderneemt nog een
ie poging om werkgevers en vakbeweging tot een com-
jis te bewegen na het mislukken van het gesprek over
en braai loon- en prijsakkoord. Als aanzet daartoe heeft
tabinetsdelegatie vanmorgen afzonderlijk met vakbe-
iig en werkgevers gepraat.
fcgeriaig vermij dit daarmee dat
teel korte termijn een ovea*-
trijpen in de loonsector nood-
wordt. Eventuele dwingen-
Itregelen, die als een uiterste
p worden beschouwd, zullen
k zeker niet voor december
f genomen.
gesprekken van
Lichtpunten
die
Jënterend karakter hadden,
t kabinet opnieuw een aan-
Jlopige standpunten naar vo-
icht. De regering wil afro-
i de hogere inkomens, een
prijscompensatie
I echter rekening wordt ge-
i met zwakke bedrijfstakken,
{'drempel" in de prijscompen-
Premier Den Uyl noemde gister
avond het mislukken van het ge
sprek over het centraaJl akkoord "be
treurenswaardig" Hij zag echter
nog wel enige lichtpunten, met na
me dat werkgevers en vakbeweging
het eens zijn over de voor 1974 toe
laatbare loonsomstijging vam rond
tien procent. De opstelling van de
vakbeweging na het mislukken van
het gesprek over het centraal ak
koord noemde de minister-president
"geruststellend".
HAAR Bij toeval heeft de
Van Alkmaar de postroof van
ember opgelost. Toen werden
pes uur 's morgens uit een
I postzakken met poststukken
h vermoedelijke waarde van
[geroofd. De zakken waren
B voor West-Friesland. Sur-
pde agenten hielden zondag-
pe dertigjarige glazenwasser
ftlkmaar aan, omdat hij ken-
bnder invloed verkeerde. In
igen trof men een taxibord-
I waardoor de politie het ver
kreeg met een illegale taxi
maken te hebben. De wa-
pd nader onderzocht en in
uimte vond men een post-
bestemd voor
langdurig verhoor gaf B.
itzakken op 21 september te
gestolen, f 30.000 heeft hij
ls op verschillende spaar-
•kjes gestort. De rest is vol-
lm in zijn huishouding opge-
DEN HAAG De inspecteurs van
de directe belasting hebben het ver
zoek gekregen de opbrengsten van
benefietwedstrijden te belasten.
Dat verzoek is uitgegaan van staats
secretaris Van der Stee van finan
ciën (voordat hij benoemd werd tot
minister van landbouw). Dat blijkt
uit het antwoord, dat gegeven is op
schriftelijke vragen van de tweede-
kamerleden Notenboom (KVP),
Schoften (CHU) en Vermaat (ARP)
De bewindsman achtte het niet
bevredigend indien voor de toekomst
de o pbrengsten van benefietwed
strijden zonder meer niet aan de
heffing van de inkomstenbelasting
kunnen worden onderworpen.
Indien belanghebbenden zich met
de belastingheffing niet kunnen ver
enigen, kunnen zij het geschil on
derwerpen aan het oordeel van de
administratieve rechter in belas
tingzaken. Langs deze weg, aldus de
bewindsman, wordt het mogelijk na
te gaan of en in hoeverre de recht
spraak, op grond waarvan in een re
cent geval tot onbelastbaarheid werd
geconcludeerd, tot richtsnoer moet
worden genomen.
Bij alle zorgen was er gisteren toch ook even ontspanning voor
premier Den Uyl. Een rijwielfabriek zorgde ervoor, dat de mi
nisters het zondag niet helemaal zonder vervoer hoeven te
doen. Den Uyl trok op zijn pas gekregen fietsje even een rondje.
Geesje weer in inrichting
AMSTERDAM Geesjes S., de ongelukkige 23-jarige ongehuwde
moeder, die uit wanhoop over het afnemen van haar zoontje Peter,
een baby ontvoerde van een kennis, gaat volgende week terug naar
de Rekkense inrichtingen in de Achterhoek. De rechtbank in Am
sterdam heeft het volgende vonnis geveld: een gevangenisstraf met
aftrek die vrijwel in overeenstemming is met het reeds ondergane
voorarrest (drie maanden) en ter beschikkingstelling van de rege
ring om van harentwege te worden verpleegd.
Geesje wordt overigens door psychiaters zeker niet als debiel of
achterlijk beschouwd, hoogstens kan zij als gevolg van haar abomi
nabele opvoeding "niet helemaal verantwoordelijk worden gesteld"
voor de gepleegde ontvoering.
