)r. J. D. A. Boks
77) overleden
ndrukken van een volk in oorlog 4 (slot)
Amateurrenners gaan procederen
INTERPOLIS
Conflict Midden-Oosten
een principiële zaak
Koerstips x i
1IJDAG 26 OKTOBER 1973
)ud-directeur van Leidse hbs
A-commissie
:n luchthaven
Maasvlakte
HAAG Een commissie
len van de PvdA ziet niets
nogelijkheid de tweede natio-
chthaven „voor de kust", bij-
op de Maasvlakte, te ves-
commissie heeft een lichte
voor vestiging van de twee-
ithaven in de Markerwaard,
vestiging in West-Brabant
commissie ook heel goed mo-
immissie stond onder voorzit-
van burgemeester mr. J. J.
Lee van de Dordrecht,
irtijbestuur van de PvdA
het rapport van de com-
uitgebracht, heeft nog geen
ek van eigen
g voor
a Coronel
1LEM Pred Franikenhout
DNRT-Marlboro team is de-
nationaal kampioen in de
Derwagens groep 1 van 15.000
0 gulden. Frankenhout ze-
op 14 oktober op Z andvoort
otrace weliswaar doch zijn
jenstrever van het Alitalia-
Coronel diende na afloop
in, waardoor Franken-
niet zeker was van de ti
tel was van mening dat de
todore ongeoorloofd was
Daarop volgde ook een
van Frankenhout 'tegen de
zijn rivaal.
ische commissie van de
Autorensport Vereni-
't beide wagens onderzocht,
is dat de Alfa Romeo 2000
Coronel onder meer onre-
tir lichter is gemaakt en dat
niet toegestane nokkenas is
Bij de Commodore GSE
tkenhout werden geen on-
Igheden geconstateerd.
issarissen hebben in-
besloten Coronel niet te klas-
de slotrace op Zandvoort.
LEIDEN Na een langdurige ziek
te is dr. J. D. A. Boks op 77-jarige
leeftijd overleden. De crematie heeft
vandaag op verzoek van de overlede
ne in stilte plaats gehad.
Dr. Boks heeft, na aan de Leidse
universiteit in de wis- en natuurkun
de te hebben gestudeerd, jarenlang
een belangrijke rol gespeeld in het
Leidse onderwijs. In 1924 promoveer
de hij op een proefschrift over de
Isothermen van helium.
Reeds voordien werd hij, in 1923
leraar in de wis- en natuurkunde aan
de hbs met 5-jarige cursus. In de
beginjaren gaf hij tevens les aan het
stedelijk gymnasium. Toen in 1938
J. C. Schalkwijk, de directeur van de
hbs, met pensioen ging, werd dr. Boks
tot zijn opvolger benoemd. Tot 1961
Alphenaar hoort
twee maanden
tegen zich eisen
DEN HAAG/ALPHEN Het was
wel een gecompliceerde gang van za
ken, waardoor een 41-jarige bedrijfs
leider uit Alphen zich voor de Haagse
rechtbank had te verantwoorden en
diens 40-Jarige vrouw terzake van
heling. Het zou allemaal wat uit de
hand zijn gelopen, nadat er onenig
heid was ontstaan over een afreke
ning van f 1,85 in een café. Er was
een vechtpartij gevolgd, waarbij een
portemonnee met f 900 op de grond
viel.
Die had de man meegenomen.
Daarna zou de vrouw f 240 hebben
verborgen, zodat zij zich aan heling
en althans verbergen van geld had
te verantwoorden.
Verdachte had wel aan de politie
meegedeeld, dat hij bereid was me
teen alle schade te vergoeden en dat
herhaalde hij ook op de zitting van
de rechtbank.
Ruiten van het café waren bij het
gevecht gesneuveld.
De Officier eiste tegen de man
twee maanden gevangenisstraf waar
van 'n maand voorwaardelijk en te
gen de vrouw f 100 boete.
De rechtbank zal over 14 dagen
uitspraak doen.
Munitieschepen
uit Zwartewater
EMMELOORD De negen mu
nitieschepen die in het natuurgebied
Zwartewater bij de Noordoostpolder
liggen, zullen per 1 december zijn
vertrokken. Dit heeft het ministerie
van Defensie aan de gemeente Noord
oostpolder meegedeeld.
De schepen die geladen zijn met
munitie van de Duitse Bundeswehr
hebben indertijd een storm van pro
test ontketend onder meer bij na
tuurbeschermers.
l Uitgebreide Gevarenverzekering.
Voor het huis waarin u A
woont en de
stoel waarin u zit
heeft hij op voortreffelijke wijze lei
ding gegeven aan de school die een
uiterst belangrijk deel van zijn leven
uitmaakte. In de bezettingstijd werd
zyn direotoraat onderbroken omdat
hij, na enige tijd in Scheveningen ge
vangen te hebben gezeten, moest on
derduiken om verder uit de handen
van de bezetters te blijven.
Eén van de hoogtepunten tijdens
zijn directoraat was de toevoeging
van een een gymnasiale afdeling van
de schooi in 1957. De combinatie werd
een lyceum, het Rembrandt-Lyceum,
waarvan hij de eerste rector is ge
weest.
Na zijn afscheid werden zijn ver
dienste erkend door zijn benoeming
tot officier in de orde van Oranje-
Naissau. Nadien heeft hij nog enige
jaren les gegeven aan de Louise de
Coligny-hbs, zodat alle gemeente
scholen voor VHMO van zijn gaven
hebben kunnen profiteren. Van de
vele generaties Jonge Leidenaren die
In de loop der jaren met Boks als
leraar of als rector in contact zijn
geweest, zullen ongetwijfeld velen met
dankbaarheid hieraan kunnen terug
denken.
Levendige discussie
in Catena-sociëteit
Eindelijk weer eens een plaatje van Brigitte Bardot. De Franse
actrice speelt een schone edelvrouw uit de vijftiende eeuw in
de nieuwe film 'Colinot trousse chemise', die volgens BB zelf
waarschijnlijk haar laatste zal zijn. BB-fans hoeven zich
daar geen al te grote zorgen over te maken, want dergelijke
uitspraken zijn door de onstuimige Frangaise al meer gedaan.
DUINDIGT Zondag: Verkeer en Eeyenoorcl
Dordrecht-prijs: 1. Lerry Buiten- J
DUINDIGT Zondag
Dordrecht-prijs: 1. Lerry Buiten'
zorg 2 Lya D 3 Lester Kandia Outs
Lazuur.
Diepen veen-prijs: 1. Kameleon V
2. Larice Quick 3. Koba Roodnoot
Outs. Lucky H.
Denekamp-prijs: 1. Gay 2 Harro
Bond 3. Henri v. d. Wendy Outs.
Gaston v. d. Lente.
Prijs der 3-jarige stayers: 1. Lido
Buitenzorg 2. Lento H 3 Lord Axkit
Outs. Lord Tulpenburg.
K. J. Meinardi-prijs: 1. Kees Ver
kerk 2. Karei Duke 3. Jaspis du Bois
Outs. Jeannine D
Dedemsvaart-prijs1. Kiry v.
Ursem 2. Joris Hagheweyde 3. Jan
de V Outs. Jetstream.
Delfzijl-prijs: 1. Gretchen W 2
Haja westlandia 3 Heno Victoria
Outs. Guy Nathan H
Bernardo-prijs: 1. Melisse 2 Mas
ter Philip 3. Dauphine Outs. Funchal
Cesarewitch: 1. Gerabher 2. Tus
can Pride 3. Hopeful Future S Outs.
Rosebud
Natas ja-prijs: 1. Mano River 2.
Riki Lash 3. Osarieta Outs. Artois.
LEIDEN A.s.
vlrdt op het sportterrein aan de
Boshuizerkade een voetbalwedstrijd
pisats tussen de elftallen van de
KNVB afdeling Leiden en van Feye-
noord uit Rotterdam.
In verband met de te verwachten
belangstelling voor deze wedstrijd,
wordt het op de Boshuizerkade gel
at r. de parkeerverbod voor de duur
van de wedstrijd opgeheven.
Vanaf zeven uur kunnen de bezoe
kers van deze voetbalwedstrijd daar
hun auto parkeren. Deze maatregel
is genomen om te voorkomen dat er
een te grote parkeerdruk ontstaat op
de omliggende straten. De bewo
ners van de Boshuizerkade zullen
dt.s rekening moeten houden, met
enige drukte in hun straat voor het
bt gin en na afloop van de wedstrijd.
De politie zal aanwezig zijn om t
vrrkeer ter plaatse in goede banen
te leiden.
NEDERLAND
WIL MEEDOEN
AAN
VREDESMACHT
DEN HAAG Minister Van der
Stoel, van Buitenlandse Zaken heeft
gisteren in de Tweede Kamer mee
gedeeld dat als de Veiligheidsraad 'n
beroep zou doen op Nederland wij
troepen zouden leveren voor de Vre
desmacht in het Midden-Oosten.
Hij antwoordde dit op vragen van
het VVD-Kamerlid H. J. de Koster.
De bewindsman vindt dat het zen
den van een vredesmacht niet mag
betekenen dat de huidige situatie
wordt bevroren.
LEIDEN „We moeten het conflict
in het Midden-Oosten van de princi
piële kant bekijken. Een oplossing
ican hier pas gevonden worden als de
Aiabische landen de staat Israël er
kennen: de huidige oorlogssituatie is
ontstaan doordat de omringende lan
den hier willens en wetens naar toe
gewerkt hebben."
Dit zei de heer B. Bachra uit Lei-
uen gisteravond tijdens de discussie
avond over het Midden-Oosten in de
sociëteit van Catena in antwoord op
vragen van de talrijke aanwezigen.
De heer Bachra was van mening dat
de staat Israël wel degelijk bestaans
recht heeft en dat ook de Europese
Joden daar moeten kunnen wonen
en werken. „Palestina is nooit onaf
hankelijk geweest - is Palestina ooit
echt Arabisch geweest? Trouwens.
Spanje was ten tijde van Karei de
Grote ook Arabisch, en dat eisen de
ja bieren nu toch ook niet op?
Enkele belangstellenden waren het
hartgrondig met de heer Bachra eens
en verzekerden zelfs om het hardst
dat het de Arabieren er alleen maar
om te doen is de Joden uit te roeien.
Twee leden van het forum waren
het hier niet mee eens. De heren
W. Thierens en F. Brons van het
P2iestina-comité afdeling Leiden leg
den uit dat niet de Arabieren, maar
de Zionistische beweging verantwoor-
cth'jk is voor alle moeilijkheden. „Het
zogenaamde terrorisme van de Pales-
tijnen is geen terrorisme, dat is een
bevrijdingsoorlog. Die oorlog kan nu
eenmaal niet „netjes" met tanks en
vliegtuigen worden gevoerd, omdat
de Palestijnen daar geen geld voor
nebben. Het is niet eerlijk om deze
muisen terroristen te noemen; dat
v ordt altijd gedaan door degenen die
nen probeert te onderdrukken. De
Duitsers noemden de Nederlandse
verzetsstrijders tijdens de Tweede
Wereldoorlog ook terroristen."
Een van de interessante onderwer
pen waar gisteravond over gesproken
v.erd was de vraag waarom de Ara
bische staten zelf zo weinig voor de
Paiestijnen hebben gedaan. Volgens
die heer Thierens kunnen de Arabi
sche staten niet veel aan dit probleem
aoen, omdat nu eenmaal niet alle
Arabische landen over olie en dus on
metelijke rijkdommen beschikken. De
PaJlestijnen zitten niet in Saoedi-Ara-
biè of Koeweit, maar in de bepaald
niet rijke landen als Egypte, Jorda
nië Syrië en Libanon. Egypte heeft
te kampen met een werkloosheid
van 10% en het kan dus niet veel
doen. Jordanië heeft de Palestijnen
Om nieuwe reglementen KNWTJ ongedaan te maken
otterdam Via een procedure bij
tie burgemeester probeert de Belan
genvereniging van Gesponsorde
Amateurwielrenners de reglementen
engedaan te maken die de Konink
lijke Nederlandse Wielren Unie op 1
jenuari 1974 wil laten ingaan. Hier
bij is bepaald dat amateurs ouder
aan 26 jaar niet meer door een
sponsor gesteund mogen worden,
terwijl in 1975 slechts renners tot
23 jaar voor sponsoring buiten de
c ubs om in aanmerking kunnen
komen.
Door
Hans Coolegem
I eeser-Crazan opdracht gegeven in
dien mogelijk spoedig een gerechte
lijke procedure aan te spannen.
Nanno Bakker, de secretaris van de
i -tlangenvereniging, die zelf door de
rJeuwe maatregel wordt gedupeerd:
„Wij geloven, dat een topsporter
rJel door de Unie mag worden ge
remd in zijn sportloopbaan."
Fedor den Hertog, één van de top-
renners, die eerder had aangekon-
Gigd stappen te ondernemen, nu hij
na de concessies, die door de
KNWU zijn gedaan, de indruk
kieeg, dat het vooral op hem was
voorzien, wacht met belangstelling
de komende gebeurtenissen af, om-
cat ook hij enkele juristen opdracht
had gegeven de zaak nader te be
kijken.
„Voor mij is de nieuwe maatregel
niet zo'n verrassing." bedenkt hij.
„Ik geloof eerder dat anderen zijn
geschrokken. Maar fietsen op inter
nationaal niveau word Je nu wel
onmogelijk gemaakt. Eigenlijk een
onbegonnen zaak." Als er werkelijk
niets verandert wat zijn dan de
k« nsekwenties? „Daar heb ik nog
niet over gedacht, maar stoppen
met de wedstrijd zit er wel in. Ik
wacht voorlopig maar af. Slaagt de
belangenvereniging niet, dan kan ik
altijd nog zelf ingrijpen."
Mevrouw Leeser die enkele Jaren
geleden voor Jan Janssen tegen de
Vvielrenunie heeft geprocedeerd, be
studeert momenteel de stukken. „Ik
vind het niet zo leuk, dat deze zaak
al in de publiciteit komt. Ik heb
nog wat dagen nodig om alles goed
te kunnen overzien. Dan pas licht
ik de KNWU in en ik vind het
tnigszins vervelend, dat men uit de
krant iets moet vernemen."
in ieder geval nog de Jordaanse na-
Linaliteit gegeven. Verder is het ook
7,o, aldus de hr. Th reruns, dat de Pa
iestijnen in de kampen juist de land
loze en arme boeren zijn De vele Pa
lestijnen met een goede opleiding be
kleden vaak hoge posities in andere
Arabische landen, bilvoorbeeld Koe
weit.
Volgens de heer Thierens ls het Pa
lestijnse vluchtelingenprobleem een
immens vraagstuk dat de onderont
wikkelde Arabische landen zelf niet
aan kunnen. Ook in Leiden is gister
avond geen oplossing voor het pro
bleem gevonden - maar er was ln
ieder geval wel een gesprek mogelijk.
Over de mogelijkheden voor de be
langenvereniging kon de advocate
nog weinig zeggen. „Het komt bij
mij vreselijk omrechtvaardig over.
En kan me voorstellen, dat je zon-
oer hulp eigenlijk niet meer kan
fietsen."
Omdat deze zaak ook gebonden
is aan de verenigingsrechtspraak is
nog niet bekend in welke vorm er
zaï worden geprocedeerd. Nanno
Lakker: „Het moet allemaal wel op
kcite termijn gebeuren Immers op
1 Januari gaan de nieuwe regels al
in, terwijl ook veel renners en
sponsors betreffende de samenstel
ling van de ploegen nog in het on
gewisse leven." En over de kosten:
„Als we het verliezen hebben we
toch al het mogelijke gedaan. Om
dat we niet zo kapitaalkrachtig zijn
heb ik me persoonlijk voor de kos
ten garant gesteld."
Problemen in
Haagwegkwartier
LEIDEN In het kader van de
PAK-wijkhearings is gisteravond 'n
hoorzitting gehouden in het Haag
wegkwartier. Er waren o.m. klachten
over het wegdek van de Haagweg
dat al jaren in slechte staat verkeert.
Het oversteken van deze weg is vol
gens de bewoners levensgevaarlijk;
alleen als de spoorbomen dicht zi.in
kan men tussen de auto's door
Daarnaast kwam naar voren dat
de Haagwegbewoner het gevoel heeft
in de steek te worden gelaten, voor
al met betrekking tot de renovatie
van huizen en riolering. Raadslid
Verboom antwoordde dat alvorens er
getimmerd kan worden er enorm veel
werk verzet moet worden. „Alle plan
nen moeten eerst op papier worden
gezet, ook omdat de minister alleen
subsidie geeft op uitgewerkte ideëen.
Zo'n rapport is er nu voor het Haag
wegkwartier, maar het zal nog tot
eind 1974 duren voordat de eerste
spijker wordt geslagen", legde hij uit.
Men vroeg zich af hoe het komt dat
de Gemeentelijke Woningstichting de
huizen zo slecht heeft onderhouden.
Verboom voerde hier voor een aan
tal redenen aan. De oorzaken gaan
terug tot 1920, bleek uit zijn betoog.
Het bleek dat de bewoners teleurge
steld zijn door de mentaliteit van
sommige mensen in de buurt, met het
oog op het weghalen van bomen en
het gooien van rommel in de sloot.
Raadslid mevrouw Vam Seters pleit
te voor initiatieven van de bevolking
zelf en noemde als voorbeeld de sfeer
in de Haver en Gorthuis.
Een paar mensen vonden het Jam
mer dat „veel huizen aan de Haag-
weg worden opgekocht door huisjes
melkers, die de panden aan studen
ten verhuren en zoveel mogelijk geld
willen vangen. Daar staat weinig
comfort tegenover met als resul
taat dat de huizen worden uitge
woond".
Grofsmederij
naar Grote Polder
LEIDEN De Koninklijke Neder
landse Grofsmederij heeft definitief
besloten zich in het industrieschap
De Grote Polder in Zoeterwoude te
vestigen.
Tijdens de vergadering van de
commissie economische zaken gister
avond merkte Zunderman (DS'70)
op dat het van belang was dat de
Grofsmederij voorlopig blijft zitten
en pas dan gaat verhuizen, als de
nieuwe behuizing gereed is. Van
Aken (PvdA) onderstreepte dit volko
men. Het gesprek tussen enkele com
missieleden en mensen van de Grof
smederij was tot ieders tevredenheid
verlopen.
&1 terug in Nederland, boei-
ïlteraard de berichtgeving bij
radio en de televisie. Dat
«er zo omdat in ons vliegtuig
;ageploeg zat van Ach-
Nleuws, die filmmateriaal en
itaren bij zich had. Zoals
kwam dat dezelfde avond
10 uur op de televisie, nau-
uur na aankomst. Voor ons
was de vraag, hoe de be
ing in de wereld werd ver-
ICret
lude r
eiden
(an grote betekenis. Van
ële werelddelen kwamen na-
«geruste telefoontjes bij de
he families binnen, en wie
toerist in Israël was, werd al
waar hoe bang de familiele
us vaak waren. Wij vroegen
of dat door de berichtgeving
«n, omdat het leek alsof ie-
facht dat in Israël op iedere
meter de kogels om Je oren
dat Je Je dagen moest door-
in schuilkelders en achter
len.
'ren de berichten die van de
zijde van Egypte en de Arabische
staten de lucht in werden geslin
gerd, verbazingwekkend. Wie hen wil
de geloven, moest wel denken dat de
meeste kibboetsin waren verwoest,
dat Tel Aviv en Haifa brandden, dat
Nahariyya zwaar was beschadigd,
dat de hele luchtmacht was vernie
tigd en dat duizenden Israëliërs wa
ren gesneuveld. Daartegenover werd
van Israëlische zyde een vaste, zeer
menselijke methode gevolgd bij de
berichtgeving. Verliezen aan mate
rieel werden pas wereldkundig ge
maakt nadat zekerheid bestond dat
de families van gesneuvelden of ge
wonden waren gewaarschuwd. Dat
moest wel, want iedereen kan immers
rekenen? Als er geoegd werd, dat 30
vliegtuigen waren neergeschoten of
150 tanks vernietigd waren, wist ie
dere Israëliër dat daarbij 30 piloten
verloren waren (dood of krijgsge
vangen) en dait 900 soldaten in de
tanks het slachtoffer waren gewor
den. Maar gelogen werd er en wordt
er niet. Daags voordat wij vertrok
ken, lazen we in de Jerusalem Post
(een in het Engels gedrukt ochtend
blad) van de werkelijke verliezen:
ongeveer 1/4 van de luchtmacht (ca.
124 vliegtuigen) en ruim een derde
van de artillerie (ruim 600 tanks).
Daarbij moesten zeker 1300 jongens
gevallen zijn, en onder hen de com
mandant van het Sinaï-leger, terwijl
ruim 2500 Jongens gewond werden.
Op dat moment waren alle familie
leden gewaarschuwd en ingelicht en
konden cijfers worden vrijgegeven.
Eerst lezen
Een duidelijk voorbeeld van de be
zorgdheid omtrent de Juiste be
richtgeving ervoer ik zelf toen het
telegram van het Leidsch Dagblad
binnenkwam en ik mijn eerste ver
haal had gemaakt. Vóór het naar
Tel Aviv werd gereden om per ex
presse te worden verzonden, werd
mij voorzichtig te kennen gegeven
in de familie waar ik was, dat men
het graag eerst zou willen lezen.
Toen ik vroeg waarom, en daarbij
schertsend zei dat ik niet wist dat
Israël ook aan censuur deed, zei
men: „Nee, daar gaat het niet om,
maar wij geloven dat Jullie onze be
richtgeving niet vertrouwen en dat
jullie ook de Arabieren een beetje
geloven zo in de geest van: de
waarheid zal wel in het midden lig
gen". Natuurlijk heb ik mijn verhaal
voorgelezen. Waarom niet? En het
viel ze mee. Zoals ik van mijn kant
ook hen heb gerustgesteld en heb
gezegd dat de berichtgeving in ons
land naar mijn vaste overtuiging
zeer objectief en doordacht zou zijn
Dat laatste is ook uitgekomen.
Reeds dinsdagavond maar ook
daarna bleek mij hoe uitstekend
in dergelijke gevallen onze berichtge
ving is en hoe vakbekwaam véle van
onze „krantenmensen", redactie en
journalisten zijn. Waarheid en leu
gen in de oorlog zijn moeilijk uit el
kaar te houden.
Propaganda speelt een grote rol,
en de verwoede pogingen om het
moreel van een leger overeind te
houden moeten evenmin worden on
derschat. En Juist op die punten
moet in de berichtgeving door de
nevel worden heengeprikt. Naar
mijn oordeel is dat op belangrijke
punten in het algemeen gebeurd. Al
leen zou ik nog de nadruk willen
leggen op iets dat bijzonder indruk
wekkend is en dat niet onvermeld
mag blijven.
In Israël is een mensenleven duur.
ook als dat het leven van een
"vreemdeling" is. Zo duin: dat het.
uiterste wordt gedaan ook in oor
logstijd om levens te sparen, om
burgerbevolking van vriend en
vijand buiten schot te houden en te
beveiligen, om gewonden uit eigen
gelederen en van die van de vijand
te verzorgen en om krijgsgevangen
goed te behandelen. Ik heb twee
krijgsgevangenkampen van buiten
af gezien. Eén ervan was toen nop
leeg, terwijl in het andere al gevan
genen aanwezig waren. Hun namer
waren geregistreerd, voor radio en
televisie kregen ze gelegenheid
boodschappen uit te zenden naar fa
milies en groeten over te brengen
Eén Journalist, die het bestond om
een krijgsgevangen piloot te vragen:
"Ben je er nu van overtuigd dat Is
raël beter is en dat jullie de strijd
zijn begonnen", werd onmiddellijk
teruggenomen en de volgende dag
in de pers openlijk scherp veroor
deeld.
Maar omgekeerd zijn de namen
van Israëlische krijgsgevangenen nog
steeds niet bekend, omdat de Egyp-
tenaren en Arabieren de lijsten niet
afgeven en de Juiste aantallen niet
noemen. Wel zonden zij voor de tv
beelden uit van zwaar geboeide Is
raëlische krijgsgevangenen, die
moesten zeggen dat ze het goed
maakten, maar aan wie te zien was
dat ze zwaar leden. Arabische offi
cieren delen zelf mede dat man
schappen die gevallen zijn of ge
wond, niet behoeven te worden ver
zorgd. Egyptische officieren laten
him troepen gewoon in de steek met
de smoes dat ze even weggaan om
hulp te halen.
Het zal wel weer zo gaan als in
1967, toen Israël zijn krijgsgevange
nen maar nauwelijks kon terugkrij
gen (het ging toen slechts om een
13-tal), omdat de Arabische staten
geen enkele prijs stelden op terug
keer van hun (duizenden) krijgs
gevangenen. Israël mocht ze wel
houden. Waarom? Omdat al deze
soldaten die zich hadden moeten
overgeven, in doodsangst in handen
van Israël vielen, ervan overtuigd
dat de gemarteld en/of gedood zou
den worden, terwijl ze uitstekend
verzorgd werden. En dat kon beter
niet in de Arabische landen bekend
worden
Misschien hebt u gezien, hoe ang
stig Syrische en Egyptische soldaten
zich ook nu weer overgaven en hoe
slaafs en bedelend zij keken, bijna
smekend om een stukje leven. U
kunt ervan overtuigd zijn, dat zij 'n
zeer menselijke behandeling krijgen.
Ook nu. Want ook de vijand is een
mens. Meer nog: Israël weet dat de
arme sloeber naar het front wordt
gestuurd en dat de rijkere rustig
thuis zit, omdat hij zich heeft uit
gekocht. De meeste soldaten kunnen
noch lezen noch schrijven. En het
gerechtigheidsgevoel in Israël ver
zet zich ertegen om deze armen van
de wereld smadelijk te bejegenen.
Maar Israëls gerechtighendsgevoel
verzet zich óók tegen alles wat zich
opmaakt om een volk dat in vrede
wil leven, te belagen. En dan is dat
zelfde volk in die omstandighe
den zelfs bereid de eerste klap te
geven. Ter verdediging, en niet om
aan te vallen. Om te leven, en niet
om te doden.
Een der geboden waaronder Is
raël leeft is "Gij zult niet dood
slaan".
Dat gebod verbiedt ook de oorlog.
En dat weet dit volk. Maar zij
weten ook dat dit niet inhoudt dat
ze moeten toelaten dat ze doodgesla
gen wórden. Als dat dreigt, „weet" dit
volk dat de God van Israël met hen
ten strijde trekt. En elk mensenle
ven dat daarbij op het spel staat, is
duur en blijft duur. „Ook de vijande
lijke soldaat heeft een moeder, een
vrouw, 'n verloofde, kinderen", hoor
de Je voortdurend zeggen. En je ziet
om Je heen dat men dat meent.
Maar waar moet Je dan heen met
Je verlangen naar wereldvrede,
naar ontwapening, naar de afwezig
heid van oorlog?
Ik maakte als opgeschoten Jon
gen de Tweede Wereldoorlog hier in
Leiden mee. En nu deze oorlog in
Israël, bijna 30 Jaar later. Onwille
keurig vraag je je af. hoe weinig
wij in die dertig jaar zijn opgescho
ten. Zullen we hier ooit een leven
bereiken waarin hét mes niet meer
op tafel ligt? In deze wereld met een
gebroken mensheid, met een bevol
king die altijd weer blijkt onbetrouw
baar te zijn. zelfzuchtig, imperialis
tisch, machtswellustig en liefdeloos?
Mijn reis naar Israël heeft me op
nieuw en nog grondiger de oor
log leren haten. Maar ook nu weer
ben ik ervan overtuigd geraakt dat
we geen stap dichter bij de echte vre
de zullen komen, als we voorbijgaan
aan de zondigheid van het gehele
menselijke geslacht van alle
en propageren dat wij die zondig-
he'wel te boven zullen komen door
een beetje meer lief te zijn voor el
kaar. Slechts hij, die ervan overtuigd
is dat het leven van zijn naaste duur
is. kan echt iets door voor de we
reldvrede. Maar zulke mensen zijn
er niet zo veel
