Bontrages bedreigen
zeldzame diersoorten
/«nittV
flozebotteljam als
uddel tegen de griep
FANCY-NAMEN BRENGEN VERWARRING
Lama's
nieuwe
mode
Over tijd?
Predictor
i13f
Schoenen
worden
(dooi hoge
reparatie
kosten)
weggooi-
produkt
zorgen
voor
rERPAG 20 OKTOBER 1973
EXTRA
DEN HAAG Zijn vrouwen eigenlijk wel dierenlief
hebsters? Sommige natuurbeschermers betwijfelen dat,
want allen om vrouwen aan verleidelijke bontjasjes te
helpen, werden panters, tijgers, en zeehonden bijna uit
geroeid.
Twee Jaar geleden slaagde het
Wereld Natuur Fonds er in om
de Internationale Bonthan
del Federatie er toe te bewe
gen om het verwerken van tij
ger-, panter- en reuzenotberbont
te verbieden ook de handel
in deze huiden niet meer toe te
staan. Bovendien lukte het om
de meedogenloze jacht op zee
hondjes aan banden te leggen.
Maar eigenlijk wilde het We
reld Natuur Fonds, gesteund
door de Internationale Unie tot
Behoud van de Natuur en Na
tuurlijke hulpbronnen, meer.
Men probeerde de bonthandela-
Door
Jos Hagers
ren er toe over te halen om de
jacht op jaguars en ocelots voor
drie jaar stop te zetten, om
vooral in Zuid-Amerika een vol
ledige uifcroeïng van deze kat
achtige roofdieren te voorko-
De Internationale Bonthandel
Federatie meende echter dat 't
met het uitsterven van deze die
ren nog niet zo'n vaart loopt en
men vroeg het Wereld Natuur
Fonds om met meer bewijzen op
tafel te komen.
Volgens de Nederlandse fauna
deskundige dr. A. Scheygrond is
het n.l. bijzonder moeilijk om
over katachtige roofdieren de
juiste informatie te krijgen,
omdat zij alleen 's nachts actief
zijn en niet zoals leeuwen in
troepen leven, maar een een
zaam bestaan leiden of in fami
lieverband rondtrekken. En dat
over grote afstanden van ver
van elkaar verwijderde territo
ria.
Boekje
Het is daarom, aldus dr. Schey
grond, in zijn door het Wereld
Natuur Fonds uitgegeven boekje
„Bonthandel en faunabescher
ming" bijna ondoenlijk om uit
de schaarse gegevens, die uit de
vrije natuur beschikbaar zijn, te
overzien hoe snel deze dieren
uitsterven.
Wie in Afrika op safari gaat
kan genoeg leeuwen fotografe
ren, maar het is beslist een bui
tenkansje als men nog ergens 'n
jachtluipaard tegenkomt. En in
Zuid-Amerika, waar de natuur
bescherming nog in de kinder
schoenen staat, komt in het
stroomgebied der Amazone, tot
20 kilometer van het bevaarba
re rivier gedeelte, geen dier meer
voor dat voor een stroper oog
enige waarde heeft.
In de bijna ondoordringbare
Zuid-Amerikaanse oerwouden is
de Jacht op jaguars nog steeds
een lucratieve aangelegenheid,
omdat de bonthandelaren voor
de huizen van deze dieren, zo
veel betalen, dat de inheemse
jagers van de opbrengst van één
jaguarvel drie maanden kunnen
leven.
Het Wereld Natuur Fonds
schat, dat er Jaarlijks meer dan
6000 jaguars worden gedood,
maar door het verbod voor het
verwerken van panterbont is de
vraag naar het eveneens gevlek
te jaguarbont sterk toegenomen.
En bestaat er bij natuurbe
schermers de vrees dat er aan
zienlijk meer jaguars het slacht
offer van deze nog steeds voort
woekerende bontrage zullen
worden.
Om dezelfde reden wordt er
ook intensiever op ocelots ge
jaagd. En dat terwijl er al Jaar
lijks zo'n 200.000 van deze kat
achtige gevlekte roodfieren wer
den gedood. Als men bedenkt
dat voor een goede ocelotbont-
mantel zo'n 12 tot 21 vellen no-
dit zijn, dan is het wel duidelijk
hoe desastreus de, door mode
ontwerpers gelanceerde, exoti
sche bontrage voor het voortbe
staan van de gevlekte katach
tige roodieren is.
Het vorige jaar stuurden een
aantal moderedactrices van de
grootste Europese kranten een
dringend verzoek aan de Fran
se en Italiaanse couturiers om
voortaan geen mantels meer te
showen van bont van uitster
vende dieren. En toen de Ita
liaanse ontwerpster Mila
Schön deze zomer toch enkele
mannequins in mantels van
panter- en jaguarbont op het
plankier liet verschijnen, verlie-
tn deze mode-verslaggeefsters
uit protest de zaal.
Status
Maar ondanks de protesten en
4 beste manier om 's winters niet
griep getroffen te worden, was
aze grootmoeders het eten
boterhammetje met roze-
ajam bij ieder herfst- en win-
atbijt.
ibotteljam is in deze tijd van
Jaar nog steeds gemakkelijk te
al moet men er wel voor
iat er rijpe, rode bottels van
spoten struiken worden geplukt.
en probeer dan eerst de pit-
kwijt te raken. Dat kan op
manieren: U kunt de bottels
opkoken en het moes ze-
Neem op 1 kilo vruchten 750 gram
suiker. Maar kook de bottels eerst
met wat water op en laat het moes
indampen tot tweederde van de
ocrspronkelijke hoeveelheid: daarna
mag de suiker er pas bij. De brei
nog een minuut of tien roerend ko
ken. En dan de jam op dikte keu
ren door een kleine druppel op een
koud bord af te laten koelen. Als u
het bord schuin houdt, mag de
druppel traag uitvloeien. Voeg naar
smaak nog wat citroensap toe. Be
halve dat de jam door het toevoe
gen van citroen wat frisser van
smaak wordt, bevordert het citroen
zuur ook het geleren.
"Vul tenslotte een paar schone po
tjes met zo heet mogelijke Jam en
sluit ze luchtdicht af met natge
maakte cellofaan en een elastiekje
of met een laagje vloeibare parrafi-
In rozebotteljam zit zo veel vitami
ne C, dat een lepeltje per dag al
genoeg is om in de winter een te
kort op te heffen.
TILBURG "De moderne
schoen wordt een weggooipro-
dukt, is dat eigenlijk al. Niet al
leen doordat modetendenzen zo
snel verouderen, ook door de
hoge prijzen van de reparaties.
Maar al wordt het een weggooi-
produkt, dan mag de kwaliteit
I niet minder worden", zegt
Ruud Bresson Hij is vijfen
twintig jaar, schoenfabrikant
ln Tilburg en het etiket dat hem
veelvuldig wordt opgeplakt is
ook dat van de „jongste
schoenfabrikant van Neder
land".
Ruud Bresson is er niet onder
de indruk van. Hij heeft het te
druk met schoenen. Met het
brengen van goede modieuze
schoenen die met het buiten-
produkt moeten kunnen
concurreren. Want weliswaar
bestaat ruim zestig procent van
het totaal aantal schoenen dat
ln Nederland wordt verkocht
Nederlandse produkten,
maar de import neemt toe. Voor
de Nederlandse schoenfabrikan-
en teken aan de wand, ze
zullen meer dan ooit attent
moeten zijn op het modieuze as
pect van hun schoenen.
Weggooien
Bij de vrouw van vandaag
gaat een paar schoenen niet
meer jaren, maar hoogstens
maanden mee. Mode, ook schoe
nenmode, kan op korte termijn
zo drastisch veranderen dat het
nieuwe van vorig seizoen nog
geen jaar later volkomen uit de
s. In de praktijk betekent
net dat de moderne schoen
Inderdaad vaak een weggooi-
schoen is. En dan lijkt het voor
de hand te liggen dat zo'n
schoen voortaan wel wat min
der van kwaliteit en wat goed
koper zou mogen zijn.
Bresson die de leiding heeft
yan een op volle toeren draai
ende schoenfabriek die binnen
enkele jaren uit een vijfenveer
tig Jaar oude pantoffelfabriek
boeide, gelooft niet in die min
dere kwaliteit. 'Bij schoenen is
f namelijk geen tussenweg. *n
Schoen is goed en dan scheurt
bij niet, of hij is slecht en dan
scheurt hij wel. Misschien na
drie weken, misschien na zes
weken, maar hij gaat kapot. Je
kunt geen schoen maken die, op
basis van dat weggooi-idee, pre
cies het vereiste aantal maan
den meegaat.
Als coördinator van de collec
ties houdt hij zich sterk bezig
met het mode-aspect van zijn
schoenen. Schoenenmode ma
ken is voor hem „het resultaat
van combineren en deduceren.
Je vormt je mening aan de
hand van wat je ziet en hoort.
De invloed van de kledingmode
is natuurlijk heel sterk En de
Jeugd is en blijft het uitgangs
punt. Die geeft op het ogenblik
de toon aan. 't Is een gewel
dige inspiratiebron en volgens
mij blijft dat voorlopig zo'.
Open ogen
Die Jeugd is trouwens een be
langrijke afnemers van het pro
dukt. Het landelijk gemiddeld
verbruik van damesschoen is
op het ogenblik in Nederland
iets meer dan twee paar per
hoofd per Jaar, maar tieners en
twennies nemen naar schatting
drie a vier paar pr Jaar voor
him rekening. Goedkope schoe
nen voor die jongeren? „Beslist
niet', meent Ruud Bresson. „Ze
zijn zeker bereid om tot prijzen
in de buurt van vijftig gulden
te gaan. Soms nog wel hoger,
als ze iets speciaals zien dat ze
willen hebben".
Hij is een van de weinig Ne
derlandse schoenfabrikanten die
zich bezig houdt met het ma
ken van tussencollectie („dat
moet wel als Je aan mode
doet'). Hij is er ook van over
tuigd dat de Nederlandse
schoenindustrie heel best een
produkt kan leveren dat de be
naming „modeschoen verdient.
„Maar dat betekent wel', zegt
Ruud Bresson, „dat Je tussen
tijds op speciale dingen moet
kunnen inhaken. Je moet snel
kunnen beslissen, het vermogen
hebben om zeer snel iets nieuws
te brengen, Je kunt niet een
week stil gaan zitten. Een
schoenfabrikant die mee wil
moet dag en nacht zijn ogen
open houden".
Mode-artikelen
Met het begrip „Nederland
se schoenenmode" is hij overi
gens niet zo gelukkig. Voor hem
is mode, ook schoenenmode,
veel meer internationale dan 'n
nationale aangelegenheid. Je
maakt modeschoenen, of Je
maakt ze niet. „Als een schoen
goed is, een bepaalde prijs kost
en modieus is, is 't niet belang
rijk of hij uit Nederland, Duits
land of Italië komt".
Prognoses over de mode in
schoenen? Ruud Bresson zegt
ietwat ontwijkend„Ach, wat de
hoofdlijnen betreft zit Je na
tuurlijk ruim een Jaar vooruit te
werken. Voor de rest valt er wei
nig zinnigs over te zeggen, 't
Modebeeld is een cirkel, en aan
de hand van marktkennis ga Je
op zeker ogenblik van het ene
punt naar het andere punt in
die cirkel. Dat zou bijvoorbeeld
kunnen betekenen dat zelfs die
onpraktische en onesthetische
naaldhak op zeker ogenblik te
rugkeert.
de fabelachtige prijzen worden
mantels van gevlekt bont nog
steeds clot verkocht, want er zijn
nog altijd vrouwen die een ja-
guarjas van f 60.000,- als een
onmisbaar statussymbool zien.
En datzelfde geldt voor wou
wen die zich tot het kopen van
een iets minder dure mantel
van apenbont laten verleiden.
Apenbont wordt tegenwoordig
onder de keurige naam „Colo
bus" in de handel gebracht,
maar het Is precies hetzelfde
bont als dat van de Ethiopi
sche franje-aap dat in de Ja
ren dertig zo in de mode was. De
apenbontrage nam toen zulke
vormen aan dat de franje-aap
waarschijnlijk was uitgestorven
als er door de Tweede Wereld
oorlog geen einde aan de inten
sieve jacht op deze dieren was
gekomen.
Door het gebruik van allerlei
„fancy-namen" in de bonthan
del, is het voor de argeloze con
sumenten bijzonder moeilijk om
fce weten, welke bontsoort zich
aöhter wleke naaim verser uil t. Zo
komt het helaas zelfs bij bonafi
de bonthandelaren nog voor dat
„lakoda"-jassen gemaakt van
zeebeerkoeien wat in feite een
soort zeehonden zijn, als man
tels van veulen worden verkocht.
Als de vrouwen van de Indianen in
de schilderachtige bergdorpjes van
Peru eenmaal aan het breien slaan,
aan weten zij niet meer van ophou
den Geinspireerd door de zon en
oc exotische zomerbloemen kan hun
kleding ook 's winters niet kleurig
genoeg zijn. En vandaar dat de af
stammelingen van de oude Inca's
zich 's winters als het in het An-
aesgebergte bitter koud is bij voor
keur in bonte poncho's en truitjes
van behaaglijk zachte lamawol hui-
Het bonte breiwerk van Peru werd
her eerst door rondreizende hippy's
entdekt, En sinds een paar maan
den doen de populairste boetiekjes
ln Londen, Parijs en Saint Tropez
Beeldig in
betaalbaar
bont
Er zijn weerprojeten, die voor
spellen, dat ons een koude win
ter te wachten staat. En daar
om hebben de winkels en waren
huizen voor een grotere keus uit
bontjassen gezorgd.
Na de kostbare panterrage van
het vorige jaar en 't doorlopende
succes van de dure nertsjassen,
komt het accent de komende
maanden meer op de betaalbare
bontmantels te liggen. Bij C A
behoren de sportieve mantels van
chinchilla-konijn, die door man
en vrouw te dragen zijn, en die
f 450,- kosten tot de onbetwiste
toppers. Maar men heeft er net
als bij de Bijenkorf en Vroom
Dreesmann ook fraaie mantels
van imitatiebont die op zo'n
f 200,- komen. En voor doe-het-
zelvers is het ook mogelijk om zelf
een jas met bont te voeren. Bij
de in Den Haag en Rotterdam ge
vestigde sponzenwinkel Malais
zijn makkelijk te verwerken scha
penhuiden verkrijgbaar vanaf
f 45,-.
'rijk" gevoel
Voor leken is het verschil nau
welijks te zien, maar wel te mer
ken, want een lakoda-jas is al
na drie jaar versleten en een
mantel van veulen gaat wel
veertien jaar mee.
Het Wereld Natuur Fonds stelt
zich op het standpunt dat er
geen bezwaar tegen het dragen
van bont hoeft te bestaan, mits
de huid niet afkomstig is van
diersoorten die daardoor het ge
vaar lopen om uit te sterven.
Op den duur, zo meent men,
zullen alleen bontsoorten mogen
gebruikt, van dieren die daar-
■voor speciaal worden gefokt,
en mag men voor de fabricage
van bontjassen geen huiden van
wlide dieren meer gebruiken.
De grote kledingbedrijven C.
en A., Voss en Witteveen, maar
ook de Bijenkorf en Vroom en
Dreesmann hebben met hun
nieuwe bontcollecties bewezen,
dat er van lam, konijn en geit
niet alleen bijzonder modieuze
maar ook meer betaalbare bont
jassen te maken zijn. en zelfs
hun synthetische imitatie bont
jassen zijn zo perfekt dat zij
nauwelijks van echte te onder
scheiden zijn. En het is daar
om te hopen dat de meer ex
clusieve bontspeciaalzaken hun
goede voorbeeld zullen volgen.
in exclusief jonge stijl.»
geweldige zaken met deze Zuidame-
rikaanse folklore-kleding.
Modefans hoeven in Nederland niet
achter te blijven want de veelkleu
rige truitjes, poncho's, handschoe
nen en indianenmutsjes met oor
kleppen worden nu ook bij de Bij
enkorf verkocht. Voor pittige prij
zen weliswaar, maar men heeft er
ook een uniek stukje handwerk voor.
Volgens Alica Ego-aguirre, (links)
ae charmante 21-jarige dochter van
de Peruaanse ambassadeur in ons
land, die samen met ons model
nristine (zie foto) poseerde, zijn
de poncho's van naturelkleurige la
mawol de meest authentieke. Zij
worden in Peru nog steeds Hoor de
boeren gedragen.
Weekblad
Prinses
in braille
Wageningen Het damesweekblad
Trinses is vanaf begin oktober ook
in braille verschenen. Het is het
eerste damesblad ln ons land dat
met een dergelijke bijzondere uitga
ve voor blinde vrouwen komt. De
Christelijke Blindenbibliotheek
slaagde er in om het vrij kostbare
projekt te financieren.
Een abonnement op de braille-Prin-
ses zal evenveel als een normaal
abonnement kosten. Maar voor vi
sueel gehandicapte vrouwen, voor
wie de prijs van f 11,70 per kwartaal
toch nog een bezwaar is, kan een
speciale regeling worden getroffen.
Inlichtingen worden verstrekt door
de Christelijke Blindenbibliotheek,
Puttersweg 140, Ermelo tel: 03417-
1014. Men kan hier ook proefnum
mers aanvragen of zich voor een
abonnement opgeven.
Nu kunt u zelf als eerste
weten of u wel of niet in
verwachting bent.
Doe de eenvoudige, betrouwbare
Predictor Zwangerschapstest.
Thuis en op uw gemak.
Al 9 dagen na het uitblijven van
de menstruatie kunt u 't weten.
U vindt de Predictor
Zwangerschapstest bij apotheker
en drogist.
Zwangerschapstest
voor thuisgebruik.
sorry, 'tis we/ m 13 uit Je serie, maar beslist niet Je ongelukkigste
De winter flatteert niet, zeggen ze,...
Is dat nu wel zo? Wat een onzin, flatteus-of-niet
zit niet in de temperatuur maar in het temperament èn
in het modebeeld, en dat mag met name wat de mantel
betreft uiterst flatteus worden genoemd.
En zeker de sportieve tweed- en mohairmantels,
die dit jaar wat soepeler en ruimer in de rug
vallen. Naast klasse hebben ze dat tikkeltje
chic en fantasie, dat zo jong maakt.
En ze zijn een tikkeltje langer, stukken leuker.
Vinke mode voor langer dan vandaag.
3
