(eerderheid Kamer tegen
leheersing investeringen
u
ederlaag dreigt voor het karinet
„We kunnen wel
dan geef je toe aan
sluiten, maar
terreur"
Hoe dr.
J. Gijsen
bisschop
werd
Dienstenverhuizing duur
18
10
20
OONZOON
iENDE
ERLANDSE
IASSADE
het GPV
Gezin betekent
verantwoordelijkheid.
Uw verzekeringsadviseur
helpt u die dragen.
voor een vertrouwd houvast-
rijwilligi
ers voor
mei verliezen
un nationaliteit
LpAG 17 OKTOBER 1973
PAGINA 7
HAAG Het kabinet-Den Uyl dreigt in de Tweede
een nederlaag te lijden. Een meerderheid weigert voor-
mee te werken aan het stevig aan banden leggen van
steringsvrijheid van de ondernemers in het westen. Het
heeft hier een groot punt van gemaakt in de Troonrede,
werd de toetsing van investeringen aan het nut voor
itschappij als geheel aangekondigd. Het kabinet wil die
verrichten door vergunningen verplicht te stellen voor
>rken die duurder zijn dan één miljoen en voor instal-
van meer dan vijf miljoen gulden.
dA wil geen
[fing
n Haag
voor
e.o.
HAAG De PvdA-fractie
Tweede Kamer wil geen
investeringshef fing
op gebouwen ten dienste
nijverheid in de Haagse
eratie. Zij heeft daartoe
Ijziging voorgesteld van
ftsontwerp hierover. De
Eelde heffing wil de
niet leggen op gebouwen
allaties die gebruikt wor-
be- en verwerken,
wdstoffen of andere goe-
ter verkrijging van indu-
balffabrikaten of eindpro-
of het vervaardigen van
frk in de gemeenten Den
Rijswijk, Voorburg. Leid-
i, Nootdorp en Zoeter-
Naast dit stelsel van vergunningen
wil het kabinet bovendien de inves
teringen in het westen afremmen
door een heffing van 25 procent op
de bouwkosten voor nieuwe gebou
wen en van 3 procent op de totale
bouwkosten van installaties in de
open lucht, zoals raffinaderijen.
De fracties van WD en CPN heb
ben zich gisteren vierkant tegen de
kabinetsplannen verklaard. De WD
omdat zij geen overheidsbemoeienis
wenst met de vrije ondernemers. Een
heffing zou de WD nog wel willen
accepteren, maar in de huidige eco
nomische situatie vinden de liberalen
haar onjuist.
De CPN is tegen de plannen, om
dat zij er vergroting van de werk
loosheid door verwacht, verlaging
van de lonen en ondermijning van
de strijdpositie van de arbeiders.
De fracties van PvdA, D'66,
PPR, en DS'70 onderschrijven in
grote lijnen de visie van het kabinet-
Den Uyl op dat punt. In stemmental
uitgedrukt betekent dit in principe
een steun van 62 van de 150 stem
men voor het kabinet. Naar verwach
ting kan minister Lubbers van econo
mische zaken nog vijf KVP-ers en
partijgenoten over de streep trek
ken.
De grote meerderheid van de KVP-
fractie, de twee andere christen-de
mocratische fracties (ARP en CHU)
en de kleinere fracties ter rechter
zijde willen de overheid alleen in
„noodgevallen"., (zoals b.v. in de over-
Twee uitspraken van monseigneur weken, door hem mijter en
Johannes Gijsen, de spraakmakende Roermond aan te bieden.
bisschop van Roermond.
Over zijn zwijgen tijdens het Lan
delijk Pastoraat Beraad in Noordwij-
kerhout, terwijl hij en zijn onafschei-
Het boek is niet zo zeer een kro
niek van 4e reactie van ..Confron
tatie". pater Kotte. Maria-le^1o"->"J-s
op de ontwikkelingen naar een o^en
delijke pijp vrijwel bedolven leken te kerk met mondiee leken. Het i
worden onder een lawine van kritiek:
„Je kunt opstaan en gaan proteste
ren. Maar dan vind ik dat je te
veel voor martelaar gaat spelen. Dan
word je uitgefloten. En dat komt dan
natuurlijk met grote koppen in de
krant. Maar ik geloof dat Je dat
nooit mag zoeken. Gedachtig wat in
de Schrift staat: ze namen stenen en
wilden Hem stenigen, maar Hij trok
zich terug. En dan ga ik maar weer
naar het „donkere' zuiden". Gijsen
als de navolger van Christus, de Tho
mas A K em pas van het rusthuis voor
oudere zusters in Nunheim.
Tweede uitspraak van Gijsen, op
de vraag wat er te doen staat als
een vijftienjarige meisje verkracht
wordt door 'n psychopaat en zwanger
raakt: „dan zeg ik nog: geen abor
tus. We zullen het meisje en haar
kind moeten opvangen, zoals we ge-
wens wel een beetje jammer dat Au-
werda over activiteiten en evene
menten van deze groep zeer behou
dende katholieken (met belanq^-MVp
beschermers!) in zijn boek niet zo
veel vertelt.
Voor een betrekkelijke buiten
stander blijft de vraag onopgelost
dat kardinaal Alfrink er zijn mede-
b.Vchoppen van Npderland de
echtstreekse beledigingen vanuit 1e
loezem van de curie maar steels
weer over zich heen hebben laten
gsan Auwerda doet er verslag van.
Het kan niet louter de Vaticaanse
variant zijn geweest van "right or
tcng, my country", het deel uitha
ken van toch die ene grote moeder
bol k. dat het episcopaat deed zwij
gen Auwerda veronderstelt dat ook
ee n groeiende moedeloosheid ver
lammend op de Nederlandse bis-
stoorden en gekwetsten opvangen. Als schoppen heeft gewerkt. Wie de berg
De ministers Gruyters en Lubbers achter de re-geringstafel 1
lectieve investeringsregeling.
het Kamer-debat over de se-
MAASTRICHT Bij de toekom- ting gevonden in Hoensbroek. Wat spreiding van diensten be-
stige spreiding van rijksinstellingen De extra kosten die aan het over- treft slaat Landbouw beslist geen
zal het kostenaspect heel goed in het plaatsen van beide diensten verbon- slecht figuur, aldus minister Brou-
oog moeten worden gehouden. Dit den zijn moeten volgens minister wer. Van de totale personeelsbezet-
zei gisteren minister Brouwer van Brouwer worden geraamd op f 8 mil- ting bij het ministerie, inclusief het
Landbouw en Visserij bij de officiële joen, of wel f 80.000,- per „zittende" landbouwonderwijs, is nog maar tien
opening van het hoofdkantoor van functionaris. Vooral de wachtgelduit- procent werkzaam in de agglomeratie
inspectie dienst van het keringen en de extra communica- Den Haag, terwijl dit voor de totale
het zo'n meisje buiten haar schuld
overkomt, dan zou ze moeten zeggen:
dit is een kruis van Onze Lieve Heer.
Daar is geloof voor nodig, ik weet
het". Gijsens bijdrage tot de so
ciale psychologie in de Jaren zeven
tig.
Beide fragmenten stammen uit 'n
vandaag verschenen boek van Ri
chard Auwerda (redacteur kerkont-
wikkeling van De Volkskrant) met als
titel „Johannes Gijsen, omstreden
bisschop". Het is een meeslepend re
laas, een verhaal dat op de dag van
heden nog lang niet voltooid is.
Auwerda schetst in helder Neder
lands de hele geschiedenis vol in
trigues, leugens, hypocrisie, die tot de
benoeming van Gijsen in Roermond
geleid heeft. Met stijgende verbijs
tering wordt men gewaar hoe de le
den van het Nederlands episcopaat
door Rome als kleine Jongens in de
hoek zijn gezet, zonder dat op hun
adviezen acht werd geslagen, laat
Kuiperijen in de nog geen tweehon
derd bladzijden van het boek op
zich laat inwerken, staat daar niet
vei baasd over.
Gijsen mist elementair gevoel
voor communicatie. Als hij ln een
ondergeschikte baan, als chef van n
tekenkamer of iets dergelijks, in de
ze tijd had moeten leiding geven,
was hij waarschijnlijk zeer snel door
ue mand gevallen. Maar de mania-
lale kanten aan zijn persoonlijk
heid zullen hem op een belangrijke
post als de zijne waarschijnlijk nog
leng op de been houden Hij bouwt
geen bruggen (de oer-betekenis van
het woord "bisschop"), maar han
teert de schop voor een langdurige
l oopgravenoor log
Natuurlijk laat Auwerda er geen
misverstand over bestaan dat hij
s.aat aan de progressieve kant. die
vfji de open kerk. Het belet hem
overigens niet om met zorgvuldig
heid een stuk hedendaagse kerkge
schiedenis te schrijven. In zijn con-
landbouwdienst, het zijn op dit moment 56 mensen werk
zaam, waarvan 21 uit Zuid-Limburg
ligt. Volgens minister Brouwer kan
er meer worden gedaan om de ar
beidssituatie in Zuid-Limburg te ver
beteren.
tAuio» vuuuiiuiuv.» ixaag, ici wijl Uil> vwi Uc lUI/dlC --i
volle Rijnmond het instrument van T^ITvan V^e nLuJ in^en
tie die een ruimer vergunnmgenstel- voedsellmp0Tt buIeau heeft
sel verdedigbaar vinden, deed
AAG Op de Nederland-
ade in Santiago te Chili
ads maandag acht Chile-
wie de schoonzoon van de
ident Salvador Allende hun
gezocht. Minister Van der
dit gistermiddag na afloop
lijk overleg op het Minis-
iuitenlandse Zaken waarbij
indse ambassadeur in Chi-
KVP-er Peijnenburg de suggestie bij
de beslissing over een vergunning
het bedrijfsleven in te schakelen. Hij
opperde de mogelijkheid een nieuw
orgaan op te richten, waarin over
heidswerkgevers en werknemers even
sterk zijn vertegenwoordigd.
Peijnenburg hield zijn partijgenoot
Lubbers voor, dat hij niet mistroostig
hoeft te zijn als de Kamer hem „be-
Goedhart aanwezig was. hoedt voor een teveel",
issadeur heeft nu nieuwe, AR-Kamerlid Schouten had be-
ijker instructies gekregen, zwaren tegen een volledig vergunnin-
de ambassade open staat, genstelsel, omdat de overheid geen
personen omtrent wie een harde criteria bij de hand heeft en
nate van zekerheid bestaat dus onvermijdelijk willekeurig zou
hun politieke instelling of handelen. Hij zei, dat de verant-
heden tijdens het vorig be- woordelijkheid van de bedrijven en
to vervolgd of dat zij ern- instellingen zou worden utgehold als
JUJkheden te duchten heb- de overheid zou bepalen of er wel of
niet geïnvesteerd mocht worden. „In
de christelijke visie op de samenle
ving gaat het Juist om de bevorde
ring van het dragen van die verant
woordelijkheid," aldus Schouten.
PvdA-woordvoerder De Ruiter
noemde het een karikatuur als men
beweert, dat met het vergunningen
stelsel het socialistisch beginsel van
nationalisatie en centralisatie wordt
binnengehaald. Volgens De Ruiter
zijn de plannen van het kabinet „niet
van de pauselijke nuntius in Den
Haag, mgr. Felici, die op een bij
kans onbetamelijke wijze trachtte
één van de oude vicarissen van het
bisdom van zijn kapittelheren los te
ADVERTENTIE
invia/73
vakbeurs voor het
interne goederentransport,
opslag en distributie.
Nog5
beuredagen
Gijsen toch nog zijn schreden
wenden en dat stoelt dan voorname
lijk op de terugtrekkende beweging
die de bisschop in augustus gemaakt
heeft, nadat hij eerst zljr dekens
met het dreigement van een schis-
rra tevergeefs voor het blok had
geiet.
Ik deel dit vleugje optimisme van
Auwerda niet, zijn eigen boek is
daar mede schuld aan. In één woord
di oefheid, Roomse droefheid, niet
meer weg te spoelen met een keertje
Cf naval op z'n tijd.
HAN MULDER.
Richard Auwerda: "Johannes Gij
sen, omstreden bisschop", uitgave H.
J. W. Becht, Amsterdam. Prijs f 12.90
rnrrentie
Rijen Huub Kin en zijn broer
Bernard, rechtschapen firmanten
van het installatiebedrijf GEKA in
iAG Het Gereformeerd
:rbond krijgt concurrentie
trijd om de gunst van de j
it Nationaal Evangelisch minder, maar ook niet meer dan een het Brabantse Rijen, zijn ten einde
lat tot nu toe de GPV-kan- aanzet tot beheersing van de parti- raad. In de winkel voor de werk-
vertegenwoordigende or- culiere investeringen",
linde, heeft zich als de 39- De PSP heeft overwegend bezwa-
Je groepering laten regi- ren tegen de heffingen, maar is wel
de Kiesraad. voor het vergunningenstelsel.
plaats, waar zij alle elektrische ap
paraten van krultangen tot kleuren
televisies verkopen, werd in minder
dan drie jaar negen keer ingebro
ken. Eén keer maar moesten de ro
vers voortijdig de benen nemen.
ADVERTENTIE
enma verzekeringen
Door
Daan Overhoff
Diefstal en schade liepen in die
korte tijd op tot een dikke vijftig
duizend gulden. Juni dit Jaar was
de maat voor een Rotterdamse ver
zekeringsmaatschappij vol. GEKA
gulden, juli '71 - 17.000 gulden, sep
tember '72 - 13.000 gulden, Juli '73 -
dieven vluchten voor alarminstalla
tie, september '73 - 3000 gulden en
dit weekeinde 7000 gulden.
De gebroeders Kin hebben er alles
aan gedaan om het geboefte te we
ren. Eerst werden tralies voor een
arntal ramen geplaatst. Twee huis
jes werden gesloopt om een beter
overzicht over winkel, kantoorruim
te en werkplaats te krijgen. Zowel
in de winkel, met extra nachtslot,
als op het terrein, omgeven door
een twee meter hoog hek, brandt
's nachts altijd licht. Een alarmin
stallatie completeert sinds kort de
„bewapening".
De verzekeringsmaatschappij geloof
de Juni dit Jaar echter niet langer
in de „vesting". „De verzekering
werd nog voor drie maanden met
was te duur en werd afgestoten. De vfIhoogde premie verlengd", weet
Nederlanders die Wetboek van Strafrecht nog steeds
w in het Israëlische le- van kracht is en dat er geen machti-
meevechten of die aan ging wordt gegeven om aan de strijd
raat in krijgsdienst zou- in het Midden-Oosten deel te nemen,
J1 hijgen daarvoor van de aan welke zijde ook.
regering geen toestem- Ook mensen die een registratiebu-
het toch doen zij zij reau hebben opgericht voor recrute-
handse nationaliteit kwijt. ring van vrijwilligers zijn volgens de
Van der Stoel van Bui- minister strafbaar. Of zij vervolgd
^en heeft dit meege- worden kon hij niet zeggen. "Dat
wees er nadrukkelijk op, hangt af van de officier van justi-
«reffende artikel in het tie".
gebroeders Kin schoten er tot nog
toe tienduizend gulden bij in, omdat
daarna prompt nog twee keer met
succes werd toegeslagen. Acht mille
aan beveiligingsmaatregelen lijkt
niet te helpen. Huub en Bernard
denken er hard over de winkel
maar te sluiten. „Domweg toegeven
aan terreur, is dat niet verschrikke
lijk?", vragen zij zich verbijsterd af.
Bij GEKA is men de wanhoop na
bij. In de nacht van zaterdag op
zondag nog roofden dieven voor
4000 gulden, terwijl voor 3000 gul-
Ruub, „in die tijd moesten wij dan
oen alarminstallatie van 15.000 gul
den aanbrengen en dan nog werd
geo.n garantie gegeven voor uitbeta
ling bij een nieuwe inbraak. Op een
zo eenzijdig contract konden wij
niet ingaan. Wij hebben toen maar
het risico genomen en een eigen
alarminstallatie geplaatst."
Het systeem functioneerde welgeteld
een keer. Sindsdien slaan de inbre
kers ook onder het grootste lawaai
snel him slag. „Niemand, die ze te-
ten durft te houden", treurt Huub,
der- werd vernield. En dat terwijl jPn komen steeds weer terug. Ik
de alarminstallatie perfect werkte
Een grote winkelruit sneuvelde nog
niet of sirene plus zwaailicht deden
hun werk.
„De buren belden de politie", herin
nert Huub zich, „maar zelf ingrijpen
durfden zij niet. Het politiebureau
hier is 's nachts niet altijd bezet.
maak me sterk dat ze tipgevers
ever onze beveiliging hebben. In het
verleden zijn die knapen twee keer
gepakt, maar na hun gevangen
schap staan ze waarschijnlijk weer
vooi Je deur."
Huub kan het maar moeilijk ver-
ar« ppen. „Je staat gewoon machte-
omdat men soms op patrouille is. pj0S. Een verdachte krijgt een gratis
Iedereen kwam te laat. Wel werd
htt nummer van de auto, waarmee
de heren vluchtten, genoteerd. De
wagen bleek in Goirle te zijn gesto
len. Geen spoor van die Jongens."
Len nieuwe verliespost voor de fir
ma GEKA. De zwarte lijst aan buit
plus schade doet bijna ongeloof
raadsman, die mede door de bena
der Ide wordt betaald. In de gevan
genis leeft zo'n man mede op kos
ten van de benadeelde. En wat
oa privésfeer zelf, via een zoon en
via een stiefdochter ook al met be
roving geconfronteerd nu een
brief klaar liggen voor minister Van
Agt van Justitie. „Ik ga hem vragen
krijg ik? Niets, geen cent. Ik kan of ik een hek achter de winkelruit
me verzekeren en als dat ook niet mag plaatsen. Zodra het glas breekt
lunger gaat, moet ik er op toeleg- komt er op elke tralie 380 volt
De kwade mens wordt ge- si'oom te staan. Zoiets is onmense-
v.aardig aan: december '70 - 7750 stcund, de goede mens betaalt. Dat U1k en gevaarlijk, dus dat zal wel
gulden, april '71 - 385 gulden, mei
".1 i- 2424 gulden, Juni '71 - 1200
is onrechtvaardig." niet mogen. Ik wil ook helemaal
Uit pure wanhoop heeft Huub ln niemand doden, maar als Je rade
loos bent, ga Je aan dit soort din
gen denken. Wat moet ik dan
doen?"
De winkel sluiten, overpeinst Huub.
..Misschien wel. De zaak draait toch
al niet lekker en met dat jatten er-
oi.: leggen we erop toe. De vier
man. die er werken, kan ik wel el-
c:ers in het bedrijf onderbrengen.
Maar het blijft toegeven aan de
misdaad en dat doe Je niet graag."
Huub Kin naast zijn ge
sneuvelde winkelruit als
je wanhopig bent ga je van
alles denken
ivLsschien hoeft dat met want er
beeft zich al een nieuwe verzeke
ringsmaatschappij gemeld. „Maar ik
heb meteen gezegd, dat ze dan wel
fn'liefc gaan", schampert Huub. De
iKgeleidende lach doet heel triest
aan.