houdt
er zo'n
gevoel van
machte
loosheid
van over
...en gisteren
)9
AVRO -tv-quiz voor
voetbal-internationals
tj^j^[KQgmrrïïna\
DUITSE TV
JATERDAG 22 SEPTEMBER 1973
Netty Roseefeld werkte
niet de werkende jeugd
Netty Roseiifeld: Nu samen met Johan van der Keuken een film maken over werkende jongeren
,Ik heb er een ontzettend machteloos gevoel aan overgehouden Radio- en tv-journa-
liste Netty Rosenfeld (50), heeft haar van CRM gekregen studie-opdracht wat zijn
]e levens- en werkomstandigheden van werkende jongeren?erop zitten.
,Ze bestaan echt een 65 pagina s tellend boekje met als ondertitel Handleiding voor
televisiemakers om de weg te leren vinden in het werkende jongeren labyrint is er
liet resultaat van.
a&n de weet te komen wat ze
n wilde, is ze onder mer aan
dropinpakmachine bij Venco
jaan staan. Tien dagen pakte
toekjes
Kobo.
ONDERDRUKKING
Twee in haar boekje neergelegde
werkervaringen:
,,De eerste dag wist ik niet hoe snel
ik weg moest komen, maar ik kwam
de lopende band bij bedrogen uit. Al heb je om half
vijf je jas aan, je moet wachten tot
Voetbalsterren van toen en nu,
illen elkaar gaan bestrijden in:
AV.R.O.'s Sportquiz" waarvan de
trste aflevering maandagavond via
êderland I (20.20 uur) op de tele-
komt. Het gaat in deze quiz om
inke prijzen, maar niet de voet-
illers zullen ze meenemen, maar
deelnemers die de uitzending in
zaal bijwonen. De deelnemers,
orden dan weer geselecteerd uit de
naar wordt gehoopt zeer grote
roep sportminnenden, die aan de-
quiz wil meedoen. Iedereen wordt
unelijk uitgenodigd, een briefkaart
im en adres aan de KNVB
Den Haag te zenden. Naast de
ibruikelijke porto van dertig cent,
één gulden worden bij ge
likt. De totale opbrengst komt ten
aan de verbreiding van het
lalspel in het algemeen, aan 't
lugdplan Nederland" van de
VB in het bijzonder en aan het
ïidingswerk van de KNVB.
Uit de binnengekomen kaarten,
in 250 exemplaren getrokken en
senders hiervan worden uitgeno-
bij de opnamen in de Singer
irtzaal te Laren aanwezig te
Uit die 250 mensen worden dan
tweeëntwintig extra gelukkigen
die als secondanten aan de
I-internationals zullen worden
De voetballers spelen
dan de quiz, maar de prijzen die
ze hiermee winnen, vallen toe aan
hun koppelgenoten. Ook voor dege
nen, die niet zo gelukkig zijn als
hulpje van de quiz-spelers te mogen
fungeren, zullen prijzen beschikbaar
zijn. De voetballers, die aan de quiz
zullen meedoen zijn: Eddie Pieters
Graafland, Henk Schij venaar, Hans
Tetzner, Joop Stoffelen, Cor van der
Hart, Rinus Schaap, Sjaak Swart,
Kick Smit, Beb Bakhuys, Abe Len
stra en Coen Moulijn voor de oud-in-
ternatiönals. Voor het Nederlands
elftal van nu verschijnt het comple
te team, zoals dat tegen Noorwegen
speelde: Jan van Beveren, Barry
Hulshoff, Ruud Krol, Dick Schneider
Wim Jansen, Willem van Hanegem.
Epi Drost, Gerrie Mühren, René van
de Kerkhoff, Willy Brokamp en Jo
han Cruyff.
De presentatie is in handen van
Ruud ter Weyden. Het programma
werd samengesteld door Wim Jesse,
Ruud ter Weijden en Bob Bremer,
van wie laatstgenoemde ook de regie
voert.
De tweede ronde van deze quiz zal
worden uitgezonden op 29 oktober.
Briefkaarten van aspirant-deel
nemers moeten voor 20 oktober
de KNVB in Den Haag worden
gestuurd.
de toeter gaat. Iedereen dromt sa
men bij de uitgang en prepies
kwart voor vijf mag je weg, geen
seconde eerder".
,Een paar maal per dag, net als je
vermoeid begint te raken, gaat de
band sneller lopen. Het aanpassen
aan een hoger tempo brengt een
piek van onrust en onlust met zich,
maar zo'n band is niet tegen te
houden en de hogere snélheid wordt
snel geaccepteerd. Ikzelf had altijd
de neiging om in een lichte woede
te ontsteken, een volstrekt irratio
nele woede. Ik werd namelijk
kwaad op de band, de band was de
grote boosdoener, die jaagde ons op,
die stelde zonder pardon nog hogere
eisen. Er bestaat geen mogelijkheid
je woede te vermenselijken want Je
weet niet WIE dat tempo opvoert".
KATER
Ze heeft er een kater aan overge
houden. Maar het is de moeite
waaird geweest: „Het werken in die
bedrijven is erg belangrijk geweest.
Ik heb zelf ervaren wat 't is om als
ongeschoolde kracht in een produk-
Door
Kees Haak
tie-proces te funktioneren, ik heb
aan den lijve ondervonden hoe je
wordt uitgebuit, hoeveel er van je
krachten wordt gevergd".
Netty Rosenfeld houdt niet zo erg
van het woord „uitgebuit". Het
wordt zo vaak misbruikt, maar het
drukt hier precies uit wat ik be
doel".
En: „Ik begrijp nu waarover 't gaat
als werkende jongeren hun arbeids
situatie proberen duidelijk te ma
ken. Ik ken de keiharde structuur
i bedrijf, ik weet hoe hard
Thuis in Kortenhoef blijkt duidelijk
dat ze de koek- en dropkater nog
niet kwijt is. „Ik heb er een ontzet
tend machteloos gevoel aan overge
houden. Een machteloosheid om er
iets aan te doen, aan die uitzichtlo
ze positie van de werkende jonge-
Ze weet nu hoe groot de „onder
drukking" is van die 300.000 jongens
en meisjes van 15 tot 18 jaar die
niet meer naar school gaan, maar
werken. Onze allerjongste arbeiders.
„En met onderdrukking bedoel ik
geen nijptang geen tik met een ha
mer,' nee eigenlijk is het veel erger.
Het is het niet hebben van de moe
lij khedén om er aan te ontsnappen.
De meisjes denken aan trouwen.
Want dan is het „over". Maar ook
het huwelijk brengt geen wezenlijke
verandering in hun situatie
BRIEVEN
Onthullend is ook het hoofdstuk
met brieven van werkende jongeren
die Netty Rosenfeld kreeg na een
daartoe in sommige tijdschriften
geplaatste oproep. Een greep:
„Ik baal hier. Ik zit voortdurend uit
het raam te kijken en kan wel hui
len als ik denk aan de duizenden
dingen die ik liever zou doen op dit
moment".
eigenlijk kinderverzorgster
worden, maar dat mocht ik niet
van mijn ouders, ze vonden dat er
geen toekomt in zat".
„Ik zou eerst graag naar de mavo
gaan, maar ik mocht niet. Ik moest
maar naar de huishoudschool
gaan".
„Ik sta de hele dag op dezelfde
plaats en als ik 's avonds thuis
kom ben ik doodmoe. Ik verdien
maar 65,- En dan hebben we
maar een half uur pauze, dat is
veel te kort. Het is vlug eten en
een sigaret roken en weer aan het
werk".
„Ik schrijf niet. Reden gaat je geen
reet aan".
FILM
Bij haar collega-televisiemakers
dringt Netty Rosenfeld er in haar
boekje op aan „geen enkel middel
dat ertoe zou kunnen leiden binnen
de poorten van bedrijven te komen,
onbeproefd te laten. Ik kan me
zelfs voorstellen ihoe huiverig ik
daar persoonlijk ook tegenover sta)
dat het nodig zal zijn de hulp In te
roepen van de overheid".
Met Johan van der Keuken gaat ze
binnenkort een film maken over
werkende jongeren. Bij de VPRO
werkt ze mee aan een serie over-
hetzelfde onderwerp. Ook de Neder
landse onderwijs Televisie (NOT)
en opdrachtgever CRM hebben ge
vraagd of ze eens komt praten.
ZATERDAG 22 SEPTEMBER
HILVERSUM I
VARA: 18.00 Nws. 18.11 Dingen v.i
dag. 18.20 (S) Varie-bls: muz. hoog
tepunten uit Varie. 18.55 Met
HILVERSUM II
KRO: 8.00 Nws. 8.10 Overweging. 8.15
(S) Badinerie: klass. muz. 9.00 Nws
dans de wereld rond: volksmuz. 11.02 (S) internationaal Vocalisten-
.45 Kruispunt Special. 11.00 Nws.
Internationaal Vocalisten-
Hertogenbosch 1973: Het
22.40 (S) Hoe later op de avond:
blik. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
PP: 18.19 Uitz. v.h. G.P.V. TROS:
18.30 Nws. 18.41 Bekendmaking prijs
winnaars uit het progr. WV 1845
(S) Terug van weggeweest 19..00 (S)
Cone a la Carte kla:ss. v.er-
zoekplp.rogr. 20.00 Nws. 2005 (.S)
Pianisten van thans en toen. 20.30
(S) Goed bekeken. 20.55 (S) Zater-
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.00 Nws. 18.02 Joost mag niet
eten. NCRV: Nws. 19.02 (S) Elpee
Pop. 20.00 Nws. 20.02 After eight:
leving. 12.30 Nws. 12.40 Echo. 12.50
Buitenl. comm. NOS: 13.00 (S) Zon-
popul. klass.
Het N 'riSêê"
Ork.; Noordholl.
14.15 (S) Het Noordholl. Phil.
w koren-
wedstrijd.' CVK: 17.00 Samen-
komstv.h. Leger des Heils. 18.00 Af
spraak met de dood?: gesprek. IKOR:
18.30 Dietrich Bonhoeffer over Bevrij
ding, doe. 18.59 Wilde Ganzen. NOS:
19.00 Nws. 19.07 De komende week:
Let the people sing:
mod. gewijde
i: nietiwe beri.
zettingen. 21.45 Zonder geloof
niemand wel, lezing. 22.00 (S) Ken
orgelconc.: klass. muz. en improvisi
Psalmen: nieuwe berijmingen, oude
Nws) 22.00 Nws. 22.02 (S)' Happy
Sound: gospelsongs. 22.30 (S) Jaz
me. 22.55 Med. 23.00 Nws. 23.02 I
date (24.00 Nws). 0.55-1.00 Nws
ZONDAG 23 SEPT.
HILVERSUM I
VARA: 8.00 Nws. 8.10 Voor stad
Jand. 8.17 Weer of geen weer - progr
HILVERSUM III
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 Lukraak: pla-
tenprogr. (8.00 Nws) 9.00 Nws.
NEDERLAND I
16.00 Journaal (NOS)
16.02 Shok cn Sher, Russische jeugdfilm (VARA)
17.02 Kinderprogramma (VARA)
18.45 Kiri de clown (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Coronation Street (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 De brave soldaat Schwejk, tv-scrie, deel 5 (VARA)
21.20 Frans Halsema Show (VARA)
Geen nieuwe liedjes vanavond met Frans Halsema.
maar wel een vrolijke keuze uit zijn repertoire met
om. een tripje naar de Amsterdamss wallen. „Dokter
Meinsma". „Onder de wollen deken" en „Springlevend"
Verder biedt de show een tweetal quizzes waarmee nog
prijzen te winnen zijn ook
22.00 Achter het Nieuws (VARA)
22.50 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Kiri de clown (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Theelepelvrouwtje, Zweedse kinderfilm (NCRV)
19.30 NCRV-Trapcar-Trophee '73
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Sport (NCRV)
20.45 Het laatste eiland, tv-spel, deel 2 (NCRV)
22.20 Ander Nieuws (NCRV)
22.40 Journaal (NOS)
ZONDAG 23 SEPTEMBER
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering (KRO/RKK)
15.30 Journaal (NOS)
15.32 Weekjournaal (NOS)
15.52 Openbaar Kunstbezit (NOS)
15.57 Paulus de Boskabouter (NOS)
16.07 The Partridge family, jeugdserie (NOS)
16.32 De drie uur van Amsterdam, reportage van de van
middag gehouden speedbootraces op de Amstel (NOS)
16.55 Voetbaluitslagen (NOS)
17.00 Tribunaal 1982 een proces over ontwikkelingshulp.
deel 7 (IKOR)
18.20 Spaans, les C (Herh.) (TELEAC)
18.50 Voorlichtingsprogramma cursus dammen (TELEAC)
18.55 Kiri de clown (NOS)
19.00 Wat een familie, tv-serie (TROS)
19.30 Het mysterie van het dierlijk gedrag, natuurfilm
(TROS)
Een natuurfilm van de Westduitse cineast/bioloog
Heinz Sielmann over het mysterieuze gedrag van de
dieren. Met zijn camera zwierf Sielmann door Afrika.
Alaska, Australië, op de Galapagos-eilanden en in de
bossen van Beieren, waarbij de kijker onder meer ken
nis maakt met het Max-Planck Instituut voor gedrags
psychologie in Beieren
22.20 Journaal (NOS)
20.25 Een bruid voor de pelsjager, tv-film (NOS)
22.05 Op uw gezondheid, informatie over aktuele medische
problemen (NOS)
22.30 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.55 Kiri de clown (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Thierry la Fronde, jeugdserie (NOS)
19.30 Studio Sport I (NOS)
20.20 Aeneis, filmserie, deel VII (NOS)
21.10 Studio Sport II (NOS)
21.35 Markant: gesprek met Mr. Joseph Luns (NOS)
Portret van Joseph Luns, wiens politieke belangstel
ling zegt hij ontwaakte toen hy tien jaar oud was
en die liever marine-officier was geworden dan mi
nister van Buitenlandse Zaken
22.25 Twillight Pas-de-deux (NOS)
22.40 Journaal (NOS)
Een nieuw programma volgens
een oude formule. Zo ongeveer
kondigde Alice Oppenheim het
programma dat gisteravond
met de meest belangstelling
tegemoet werd gezien. Om di
verse redenen. Vroeger, bij de
VARA, heeft „Dit is uw leven"
zoveel emoties opgroepen, dat
men een beetje uit sensatie
zucht de heropvoering wilde
zien. Hoe interessanter de man
in de stoel, des te interessanter
het programma.
Kommer Klein was gisteren
ongetwijfeld zo'n interessante
man, maar of daarmee het
programma op zich de reprise
waard was van „Dit is uw le
ven", betwijfel ik. Het is na
tuurlijk voor de betrokkene erg»
aardig om onverwacht met
oude bekende gezichten ge
confronteerd te worden, maar
de kijker is al snel uitge-
oooh'd en uitge-aaah'd. Er zit
weinig spanning in. Zelfs of
men er wel of niet in zal sla
gen een sleutelfiguur uit
'smans leven op te sporen, le
veren geen spanning op. De
wijze waarop dat gebeurt, ont
gaat de kijker. Juist door die
zoekpartij op de een of andere
manier in te lassen, kan het
spanningselement worden inge
voerd.
Son ja Barend wil er best wel
alles aan doen om het pro
gramma inderdaad spannend
te houden. Ze deed in ieder
geval haar uiterste best de
functie die zij vervulde waar te
maken. Want in wezen mag je
als presentatrice van een der
gelijk programma niet meer
doen dan de klant in de stoel
iedere keer maar weer verrukt
maken met een cadeautje dat
anderen voor je uitzoeken en
aandragen. Sonja Barend, die
veel meer kan, neemt die rol
en is er kennelijk tevreden
mee. Iets dat Je van een der
gelijk ambitieuze vrouw moei
lijk kunt voorstellen.
Het programma zelf kent wei
nig andere verrassingselemen
ten. dan de uit Brazilië en an
dere windstreken opgescharrel
de verwanten. Maar dat is in
wezen ook geen wonder der
techniek meer en bovendien
zijn dat voorspelbare verrassin
gen. Het blijft allemaal best
een aardig kijkprogramma voor
hen die op dat niveau nog ver
rast willen worden. Het lijkt
me eigenlijk alleen maar leuk
als slachtoffer, maar dan zon
der tv-camera's.
Een ander nieuw programma
volgens een oude formule was
het optreden van drs. Den Uyl
in de wekelijks terugkerende
programma's „praten met de
premier". Jaap van Meekren
mocht beginnen, nadat eerder
deze week Koos Postema .hem
eigenlijk al alle wind uit de
zeilen had genomen. Het lijkt
alsof Den Uyl zijn stoomcursus
„hoe kom ik goed over op tv"
met goed gevolg heeft afgelegd.
In dat opzicht heeft hij nu al
meer geleerd dan zijn voorgan
ger Biesheuvel in de hele pe
riode. Het was ook of Jaap van
Meekren voelde dat er nu wat
moest veranderen aan de ge
sprekken. Met een ongewone
felheid attackeerde hij de op
merkingen van de premier.
INVALLER
Mikadoo-op-toerneekindermagazine.
17.55 Med.
HILVERSUM II
7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
Juist op zondag. 10.00 Nws. 10.02 7.08 (S) Preludium: klass.
(S) Muz. Mozaiek. VARA: 11.00 Nws.
vroege zondagmorgen. (9.00
ned.J 9.45 Human. Verb. IKOR-
.00 Onderweg: v.d. hak op de tak
10'30 Herv- Kerkdst.
ii.25 Wilde Ganzen. 11.30 De Open
Deur. 11.30 Herv. Kerkdst. 11.25 Wil-
Ganzen. 11.30 De Open Deur.
3.00 Nws. 13.10 De
muzikale sho
toestand ln de wereld. 13.19" Radio
journaal. 13.30 (S) Delta Zomer:
muz. en Inf. 14.10 (S) Nederl. Voca
listen: Sopraan en piano: Klass. lie
deren. NOS: 14.30 Progr. v.d. buitenl
VARA: 17.00 (S)
zoekpl. 13.00 Nws. 13.02 (S) NAR:
wlngen, afgew. cloor gramm.
(15.00, 16.00
KRO: 19.00 Nws. 19.02 (S) In
Deum Laudamus; gewijde muz. 8.24
Op de man af evang. comm. bij
de tijd. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. v.d.
huisvr. 8.45 (S) Plein Publiek
maandagmorgen met mensen en muz
(9.30 (S) Hier en NU: 10.30 Nws).
1.15 (S) V. cl. Kleutc
ZATERDAG 22 SEPT.
(Reg. prog.: NDR: 18.30 TV-film.
19.00 Act. 19.15 Amusem. progr. 19.58
Progr. overz. WDR: 820-1130 TV-cur-
14.00-1430 Weekjournaal.
18.35 TV-ct
Journaal. 18.3
naai. 19.35 Doc. T-film) 2Ö.Ö0 Jour-
14.00-14.30 Week-
19.00 Jour-
op uw schriiven. 22.00^ Nws.) kro aandacht v.h. Christel, organ!
.00 Zin en tegenzin:
een actueel onderwerp.
VPRO: 19.30 Nws. 19.35 Akt. rubr.
19.45 Omzien in verwondering,
0.55-1.00 Nws.
HILVERSUM I MAANDAG 24
SEPT.
7.11 Ochtendgymn.
A'dam. (7.25
V.d. voorpag.). VPRO: 7.54 Deze
VARA: 8.00 Nws. 8.11 Dingen v.d.
dag. 8.23 (S) Spitsuur A'dam - verv.
9.15 (S) Geef me de vijf: verzoekpl.
(9.35-9.40 Waterst.) 10.30 (S) Muz.
Dinsdagavond om vijf over zeven zendt de VARA weer een aflevering uit van de "Strwtemaker-
opzeeshcrw". Erik Engerd (Joost Prinsen, links op de foto). De Deftige Dame (Wieteke van Dort)
en De Stratemaker (Aart Staartjes) wijden zich aan een onderwerp dat voor vélen niet vreemd
aal z\jn: lachen
geschiedenis. AVRO: 20.30
i"i uvumi Willem Frisokapel en so
listen: feesrconc. 21.10 (S) In de
kaart gespeeld: verzoekpl. progr. 22.30
Nws. 22.40 Radiojournaal. 22.50 (S)
Vanavond laat sport: sport en muz.
Xm.
13.00 (S) klass.
mod.muz. 15.00
15.30 Nws. 15.33 (S) Studio 6
middagmagazine. (16.30 (S) Hier en
Nu). 16.50 Pleisterplaats toerisme
Th. Waalwijk. NCRV: 17.30 Nws.
17.32 (S) Hier en NU.
HILVERSUM III
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) KRO-op-
discjockeyshow. (8.00, 9.00, 10.00
1.00 Nws.) 12.00 Nws. 12.30 (S)
1Yis)j'ra*£s- (1L00-12.00 Nws.). Drie: discjockeyshow. (8.00. 9.00. 10.
NOS: 12.00 Den Haag deze week. -- -- -
VPRO: 12.15 VPRO-maandag
jazz en mod. muz.) AVRO: 14.45 (S)
Lichte gramm. muz. 15.10 (S) Mod.
Kamermuz. 15.35 (S) Biels en Col.,
wekelijkse strip. 16.00 Nws. 16.03 Ra
diojournaal. 16.05 Poplepel: kinderen
draaien hun eigen platen. 16.30 (S)
Tlger reltet, Engelse speelfilm
uit 1965. 23.45 Journaal.
DUITSLAND II
18.45 Hits. 19.45 Journaal, comm. en
weerber. 20.15 Der Graf von Luxem
burg. Aansl.: Kort journaal. 21.50
Sportprogr. 23.05 Journaal en weer
ber. 23.10 Vernunfteten. Afl. 3. 0.25
Kort Journaal.
DUITSLAND III WDR
18.00 Wiskundecursus. 18.30 Mens cn
Noordr.-Westfaien. 20.00 Journaal
weerber. 20.15 Inf. show. 21.00-22.25
Wahlen und Gewehre. Chileense
speelfilm uit 1970.
DUITSLAND II NDR
