RIJKSUITGAVEN BOVEN
DE VIJFTIG MILJARD
CULTUUR EN KUNST
KRIJGEN MEER GELD mrdgas
Inkomens boven 25.000 gulden zullen
komend jaar zwaarder belast worden
prrink: grote
hoonmaak tot
ierpunt in ^80
leele verbetering
pet. bij matiging
an
loon
en prijzen
ri
to
Tekort van anderhalf miljard in 74
Bouw 135.
tot 140.000
woningen
Duurder
,AG 18 SEPTEMBER 1973
BINNENLAND
HAAG Beperk de loons-
rboging bij de vernieuwing van
c,a.o.'s voor 1974 tot tien pro-
en de prijsstijging via een
gespitst prijsbeleid tot ruim
procent. Wanneer een derge-
akkoord tot beteugeling van
inflatie kan worden be-
fdoor het kabinet, de werkge-
en de vakbeweging ontstaat
betrekkelijk gunstig econo-
sch beeld voor het komend
Htblijkt uit het tegelijk met de
Joenennota verschenen rap-
van het Centraal Planbureau
in de laatste economische
1 gnoses voor 1974 zijn opgeno-
a
Ie regering denkt aan aanzien -
terugdringing van de inflatie
t als uitgangspunt dat de be
king zowel in de lonen als in
prijzen wordt gezocht He ver
kering van de uitsluitend no-
lale ontwikkeling betekent dat
reele positieverbetering voor de
kenden niet wordt aangetast,
al wordt de ruimte daarvoor
r de voorgenomen verzwarin-
i van de premie- en belasting-
k beperkt tot 1,5 tot twee pro-
it Planbureau gaat uit van de
nderstelling dat de begin-loon
Ing wordt beperkt tot twee
at (dit Jaar volgens het cen-
akkoord 3,5 procent, maar
is de laatste gegevens uitge-
tot 4 procent)Daarnaast is
1 procent voor "incidentele"
verbeteringen (extraatjes),
in met de verzwaring van de
e lasten van de werkgevers
procent) en compensaties,
de prijsstijgingen zou dan de
ng van de loonsom per werk-
kunnen worden beperkt tot
ocent (dit Jaar rond 14 pro-
lor de prijzen zou er moeten
worden uitgegaan dat het aandeel
van de lonen in het nationale inko
men constant blijft. Daarvoor is
een toespitsing van het prijsbeleid
nodig. De prijsstijging zou dan in
1974 op 6,2 procent uitkomen.
Zo'n anti-inflatiebeleid zou leiden
tot een betrekkelijk gunstig econo
misch beeld voor 1974. De produk-
tie stijgt bij deze veronderstellin
gen met bijna 5 procent en de
werkloosheid loopt terug tot ge
middeld iets boven de 100.000. De
bedrijfsinvesteringen blijven zich
dan in opgaande lijn bewegen hoe
wel de invoering van de selectieve
investeringsheffing een afrem
ming veroorzaakt. Ook de exter
ne positie blijft gunstig.
Wanner er géén anti-inflatie-
akkoord komt is de economische
ontwikkeling veel ongunstiger. De
loonsom per werknemer stijgt
dan met 13 procent, de prijzen met
meer dan acht procent. De pro-
duktiegroei van bedrijven is dan
beperkter, waardoor de perspec
tieven voor de werkgelegenheid
worden aangetast. Op iets lange
re termijn zou de werkloosheid
zeer krachtig toenemen.
Opmerkelijk is vooral dat de reë
le positieverbetering voor de ge-
groter wordt bij 'n hoger inflatie-
middelde werknemer nauwelijks
tempo (bü matiging twee procent,
bij een ongeremde ontwikkeling,
twee tot 2,5 procen).
Minister Lubbers (Economische
Zaken) wijst hierop met nadruk
in zijn inleidend woord tot het
rapport van het Planbureau. "Dat
van de gemiddelde werknemer,
niet sterk zal kunnen groeien,
houdt verband met de relatieve
stijging van de uitgaven van de
overheid en van de sociale verze
keringen. Daarbij gaat het voor
een niet onbelangrijk deel om ver
betering van de kwaliteit van het
bestaan van de bevolking".
r KAAG Voor minister Vor-
iefs ^euhygiëne gelden de ko-
Jwen, tot omstreeks 1980, als
schoonmaak. De huidige
zullen dan opgeheven
bovendien zal er dan ten
van 1970 sprake zijn van *n
Ite verbetering. De socia-
minister presenteert dat mo-
itelfii keerPUïlt-
Ratting zullen de milieukos-
het eind van die sanering,
to 1980 dus, opgelopen zijn
miljard gulden per Jaar, of-
3% van het nationale inko-
iets minder dan 1% nu.
af aan zal er jaarlijks, zo
de minister, 0,3 tot 0,4%
1 het bruto nationaal pro-
moeten worden
milieu.
l"$den van die knelpunten zijn
Hij schat dat voor de komende 10
Jaar, tot en met 1983 dus, aan inves-
len een bedrag van 20,5 miljard gul
den en aan exploitatiekosten 7 mil
jard zal moeten worden uitgegeven,
op basis van het huidige prijspeil. Ge
middeld is dat per Jaar 1,3% van het
bruto nationaal produkt.
DEN HAAG Volgend jaar zullen de rijksuitgaven de
vijftig miljardgrens passeren. Dit blijkt uit de miljoenen
nota van minister Duisenberg van Financiën. Het is ruim
zeven miljard meer dan voor dit jaair was begroot. De ont
vangsten gullen met bijna negen miljard stijgen ten opzich
te van dit jaar.
Er resteert voor 1974 een begrotingstekort van ongeveer 1,5 miljard
guldenDat zal geheel worden gefinancierd uit de voorinschrijf-
rekening bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Een beroep
op de open kapitaalmarkt is minister Duisenberg niet van plan te
doen.
Een bedrag van 550 miljoen gulden
wil het kabinet volgend Jaar uitgeven
ter bestrijding van de werkloosheid.
Dit bedrag komt niet ten laste van
de begroting.
Volgens minister Duisenberg is het
«.recht, dat het accent op de collec
tieve sector versterkt is. Naar zijn
•nening is er sprake van onderbeste
ding in de nationale economie. Het
kabinet heeft gekozen voor in 't bij
zonder hogere uitgaven in de secto
ren cultuur, recreatie, maatschappe
lijk werk, ontwikkelingssamenwer
king en onderwijs.
De uitgavenstijging wordt voor 375
miljoen veroorzaakt door tegenval
lers bij de Europese Gemeenschap-
Den waar Nederland aan moet mee-
hetalen.
Belastingdruk
De belastingdruk zal volgend Jaar
stijgen met ruim één miljard gul
den: uitgedrukt in 'n percentage van
net nationaal inkomen betekent dit
«.er. stijging met 0,6%. Het eigenlijke
dekkingsplan beslaat een bedrag van
830 miljoen gulden. Het bedrag van
ruim 1 miljard aan meer-inkomsten
wordt bereikt door enerzijds de wer
king van de reële progressie bij de
loon- en inkomstenbelasting (plus
305 miljoen gulden) en anderzijds 't
vervallen van de tijdelijke investe
ringsheffing (min 100 miljoen gulden
in totaal bereikt de belastingdruk
volgend Jaar het percentage 30,2. De
ai uk van sociale premies zal toene
men tot 18,9% van het nationaal in
komen een stijging met 0,6 pro
cent ten opzichte van dit Jaar.
De niet-belastingsontvangsten zullen
In 1974 stijgen met ruim één miljard
gulden tot 6,4 miljard gulden. Een
belangrijke bijdrage tot de groei le
veren twee maatregelen: de in
voering van een waarborgsom voor
auto's (.statiegeld" te betalen bij
ontvangst van het kentekenbewijs)
waarvan de Jaaropbrengst wordt ge-
ïaamd op 100 miljoen gulden;
prijsverhoging van het aardgas,
voor kleinverbruikers, waarvan de
meeropbrengst op "210 miljoen gul
den word geschat.
Duisenberg:
Miljoenennota
zonder franje
DEN HAAG Minister dr.
W. F. Duisenberg van Finan
ciën heeft vijftig bladzijden
minder papier nodig gehad
om zijn eerste miljoenennota
te schrijven dan zijn voor
ganger mr. R. J. Nelissen
voor diens laatste.
Bij de presentatie van "de
nota over de toestand van 's
rijksfinanciën" haalde minis
ter Duisenberg een uitspraak
van zichzelf aan uit 1971. "De
miljoenennota moet korter
en duidelijker. De franje met
verhuizen naar bijlagen of de
prullemand", had hij toen ge
schreven in Elseviers Maga
zine.
"Ik ben er niet helemaal in
geslaagd mijn eigen woorden
waar te maken", vond Dui
senberg. Niettemin beslaat
de miljoenennota plus bijla
gen thans vijftig bladzijden
tekst minder dan die van vo
rig jaar. De eigenlijke nota
telt nu zestig bladzijden. Ne
lissen had vorig jaar hon
derdennegen bladzijden no
dig om te vertellen hoe 's
rijks huishouding ervoor
stond.
Minister Duisenberg van Financiën
Discussie over beleid in toekomst
DEN HAAG
135 tot 140.000 woningen zullen er
in 1974 in aanbouw komen.
De regering zal financiële midde
len ter becshikking stellen voor in
grijpende verbetering van 27.000 wo
ningen.
Dit zittingsjaar zullen bij de Twee
de Kamer voorstellen voor het na 1974
te voeren huur- en subsidiebeleid
worden ingediend.
Dit zijn enkele punten uit de Me
morie van toelichting bij de begro
ting voor 1974 van het ministerie van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Or
dening.
In het aantal nieuw te bouwen wo
ningen zijn begrepen de uit 't Fonds
voorheffing pensioen verzekering ge
financierde door het rijk gesubsi
dieerde woningen, ongeveer 4000 in
1974. In de begroting 1974 zijn ver
der de financiële mogelijkheden aan
wezig voor maximaal 50.325 woning
wetwoningen, waarvan 9000 kleine
woningen en 60.925 premiewoningen,
waarvan 12.000 kleine woningen. De
regering gaat uit van 30.490 huurwo
ningen en 30.435 eigen woningen.
Verondersteld is dat er ln 1974 ten
minste 27.500 woningen zonder rijks-
steun in aanbouw zullen worden ge
nomen.
De regering streeft naar de bouw
van woningen met relatief lage stich-
tingskosten.
Voor het verstrekken van rijkslenin
gen voor de bouw van woningwetwo
ningen kan in 1974 tot f3.319 mil
joen aan verplichtingen worden aan
gegaan f 195 miljoen meer dan in
1973) .De geraamde uitgaven, voor
de jaarlijkse bijdragen voor woning
wetwoningen zijn gestegen tot f526.4
miljoen.
De bewindslieden kondigen een her
ziening van het huur- en subsidiebe
leid aan. Er zal meer geld beschik
baar komen voor een aanvullende
huursubsidie: f99,8 miljoen (f35.3
miljoen meer dan in 1973).
De bouw van kléine woningen zal
worden aangemoedigd.
Vijf procent
Minister Duisenberg is bij de opstel
ling van vijf procent begroting uitge
gaan van een trendmatige reële groei
van de belastingontvangsten van 5%.
Dit percentage houdt hij ook aan bij
de eerste aanzet voor meerjarenaf
spraken. Later dit Jaar zullen zulke
afspraken zoveel mogelijk "hard"
worden gemaakt.
Ook heeft Duisenberg gebruik ge
maakt van het resultaat van een stu
diegroep, die heeft becijferd dat het
structurele begrotingstekort met 525
miljoen zou mogen stijgen. Om aan
de voorziohtige kant te blijven heeft
hij gerekend met een toelaatba
re toeneming van het tekort met 400
miijoen gulden.
In een slotbeschouwing komt de
minister van Financiën tot de uit
spraak, dat er in Nederlands reeds té
lang té grote werkloosheid eerst,
terwijl er tegelijkertijd reeds té lang
een te sterke inflatie woekert. Het
beleid is gericht op het terugdringen
van deze kwalen.
DEN HAAG De discussienota, ren, die naar minister van Doorn
kunstbeleid van het ministerie van hoopt zal worden afgerond met een
CRM, die vorig Jaar is verschenen, parlementair debat. Bepaalde onder-
wordt de basis voor een discussie, delen van het beleid zullen bij de
over kunstbeleid in de komende Ja- voorbereiding veel tijd vragen, zoals
een meerjarenplanning voor de kun
stensector, een meer bevredigende
regeling van de orkestsubsidies, een
cultuurpolitiek alternatief voor de
Beeldende Kunstenaars Regeling, 'n
wettelijke regeling voor het subsidie
beleid (waardoor meer rechtszeker
heid voor de betrokkenen ontstaat)
Inmiddels moet het beleid op korte
termijn verder worden ontwikkeld:
in het komende begrotingsjaar,
wordt een nieuwe wet op de Raad
voor de Kunst ingediend;
de werkzaamheden van de schep
pende kunstenaar binnen de "kunst
bedrijven" zullen worden vernieuwd
en uitgebreid;
het subsidientenoverleg heeft een
discussiestuk over het orkestenbestel
opgesteld, dat zal worden aangevuld
met nadere gegevens;
inmiddels zal de steun voor ka-
mermuziekensembles niet onaanzien
lijk worden verhoogd;
voor het aantrekken van nieuwe
publieken in de muzieksector wordt
aanzienlijk meer geld uitgetrokken;
het Internationaal Folkloristisch
Danstheater krijgt meer geld;
er komt een nieuw plan voor de to
neelsubsidiëring; nieuw Nederlands
talig toneel wordt ook financieel ver
der gestimuleerd;
de mime krijgt meer geld;
het Fonds voor de Letteren krijgt
meer geld;
er moeten meer kunstenaars in
projectteams worden opgenomen;
vrij aanzienlijk meer geld om de
continuïteit in de filmsector te waar
borgen;
er komen museumconsulenten,
museumvakspecialisten)
het muziekschoolonderwijs krijgt
anderhalf miljoen meer;
het Rijksbureau voor Kunsthisto
rische Documentatie krijgt nieuwe
huisvesting in combinatie met de
Kon. Bibliotheek;
het VOC-schip "Amsterdam" zal
worden geborgen om in 1975 naar de
hoofdstad te worden terrugge-
bracht.
De prijzen van aardgas voor 't klein
verbruik zullen met 1,5 cent per ku
bieke meter worden verhoogd. Wan
neer dat gebeurt is nog niet bekend.
Minister Duisenberg (Financiën),
heeft dat verklaard.
In de toelichting op de begroting
van economische zaken zegt minister
Lubbers dat de verhoging beperkt
moet blijven in het kader van het
anti-inflatiebeleid van de regering.
De huidige aardgasprijzen voor
kleinverbruikers zijn in de afgelopen
tien Jaar praktisch stabiel gebleven.
Ze liggen nu dan ook belangrijk la
ger dan de prijzen voor huisbrand
olie. De intrekking van de vrijstel
ling van accijns op huisbrandolie zal
het verschil nog groter maen.
De aardgasvondsten in het aan ons
land toegewezen deel van de Noord
zee zijn tot nu toe zeéfr beperkt van
omvang. Omdat deze gasvoorraden
dicht bij elkaar liggen heeft de mi
nister de hoop dat toch tot winning
zal worden overgegaan. Dat kan be
langrijk zijn voor het binnenlands
verbruik. De landboringen hebben
geen vondsten opgeleverd.
gP 'Verontreiniging in de Rijn-
°pen riolen fungerende wa
tóen vlak bij woonwijken,
efcs 1980 moet
«Ie uitworp aan vuile lucht
onder het 1970-niveau ge-
ai
Ba: Wing van water door diver-
vref^toigingen tot 10 25% van
'toveav teruggebracht zijn
^intr van water door di-
tntreinigingen tot 10 25%,
1970-niveau teruggebracht
iaaDi Val op een verantwoorde
Burgen verwijderd;
geluidshinder van lucht- en
5r aanmerkelijk verminderd
vaS toister Lubbers (Economisch
aan het rekenen geslagen.
DEN HAAG De belastingope
ratie die het kabinet-Den Uyl heeft
voorgesteld betekent een lastenver
zwaring voor mensen met een belast
baar inkomen boven 25.000 gulden.
Mensen met 'n inkomen beneden de
ze grens zullen volgend jaar iets min
der loon- en inkomstenbelasting be
hoeven te betalen.
De operatie kent twee hoofdelemen
ten:
de automatische inflatiecorrectie
wordt buiten werking gesteld, wat be
tekent dat ook loon- en inkomsten
belasting betaald moet worden over
meerinkomen, dat wegvloeit als ge
volg van de prijsstijgingen;
verhoging van de verschillende
belastingvrije sommen met vijf pro
cent.
Voorts wil het kabinet de eerste
schijventarief met 322 gulden inkor
ten en de daarop volgende schijven
aan deze inkorting aanpassen. Alleen
staanden met kinderen krijgen een
extraatje en de fiscale positie van de
vrouw die meewerkt in de onderne
ming van haar man wordt verbe
terd.
Verder wordt de autokostenlUctie
verhoogd van 15 tot 20 procent van
de catalogusprijs door mensen die
privé gebruik makeny van een auto
van de baas. De huurwaarde van de
eigen woning (op te tellen bij het in
komen) wordt verdubbeld voor hui
zen die in bewoonde staat niet meer
waard zijn dan 180.000 gulden. Daar
boven wordt de huurwaarde in som
mige gevallen verdrievoudigd.
Kleine zelfstandigen worden fiscaal
tegemoet gekomen door invoering,
van de tweede fase van de onder het
vorige kabinet mogelijk gemaakte
fiscale oudedagsreserve. Het reser-
veringsperoentage wordt verhoogd,
van 5 tot 7,5 procent en de voor dit
jaar geldende vaste bedragen wor
den in 1974 verhoogd met vijf pro
cent.
Het niet doorgaan van de inflatiecor
rectie op de loon- en inkomstenbelas
ting geeft het kabinet volgend Jaar
ruim zeshonderd miljoen gulden meer
financiële armslag. De tegemoetko
mingen voor de onvolledige gezinnen
de in het bedrijf meewerkende ge
huwde vrouw en de kleine zelfstan
digen kost de schatkist 125 miljoen
gulden. De verhoging van de autokos
tenfictie levert daarentegen 100 mil
joen extra op. De verdubbeling van
de huurwaarde voor eigen-woning-be
zitters brengt 110 miljoen op.
De verdubbeling en in sommge ge
vallen verdrievoudiging van de huur
waarde verdedigen minister Duisen
berg en staatssecretaris Van der
Stee door de positie van de eigenaar -
zelfbewoner te vergelijken met de be
woner van een huurwoning. Zij me
nen dat de vaste huurwaardebedra
gen erg laag zijn. Zij vermelden niet,
dat deze bedragen onder de vorige
regering met opzet zijn verlaagd ter
compensatie van het ongedaan maken
van de aftrekregeling voor onder
houdskosten.
Uit sociale overwegingen laten de
bewindslieden de huurwaarde van
goedkope woningen (waarde in be
woonde staat beneden 30.000 gulden)
ongemoeid. Het staatje met een ver
gelijking tussen de huidige huur
waarde-regeling en de thans voorge
stelde ziet er zo uit:
waarde in bewoonde staat
van de eigen woning
meer dan:
f 15.000,
f 30.000,—
f 60.000,—
f 120.000,—
f 180.000,—
f 240.000,—
f 300.000,—
f 360.000,—
niet meer dan:
f 15.000,—
f 30.000.—
f 60.000
f 120.000,—
f 180.000,—
f 240.000
f 300.000,—
f 360.000,—
netto huurwaarde
nihil onveranderd
f 150,— «onveranderd)
f 600,— «thans: f 300,—)
f1200,— «thans: f 600,—)
f2400,— (thans: f1200,—)
f3600,— (thans: f1200,—)
f4800,— «thans: f2400,—)
f6000,— «thans: f2400,—)
f7200,— (thans: f2400,—)
De netto huurwaarde van eigen wo
ningen wordt door de fiscus gezien
als een inkomensbestanddeel. Hij
moet bij het belastbaar inkomen,
worden opgeteld. Deze vaste opslag,
bedraagt 1 A 2 procent van de waar
de van de woning. "Dit is stellig niet
hoog", menen Duisenberg en Van
der Stee. "Zeker niet indien in aan
merking wordt genomen, dat wordt
uitgegaan van de waarde in be
woonde staat, die aanzienlijk lager
pleegt te zijn dan de waarde vrij
van huur". De bewindsheden delen
voorts mee: "Het kabinet is daarom
van oordeel dat deze verhoging de be
vordering van het elgen-woningbezit
niet in de weg zal staan".
