Zwartmakers" in Rome schaden het gezag van de bisschoppen
Jrugfunctie in
onferentie van
[erken in 1974
10^3
Protest hervormden
tegen behandeling
politieke gevangenen
olutie
beeld
Paul Steenbergen doet Voetbalportret
het iets kalmer aan
magneet re,™
een miljoen gulden aan prijzen
een miljoen gulden aan prijzen
^2° van de Nederlandse r.k.
(oppen heeft veel geleden
m bepaalde extreme groepen
a ben om rechtstreeks commu-
Iji3nalen naar Rome hebben
(drn. Daarbij is hun informatie
of slechts ten dele juist tot
jjpge instanties doorgedrongen
Erdoor is het beleid van de
joppen niet in een juist dag
geld.
ajjuiJiiiiiKUj»
Deze klacht is te vinden in het
slotwoord van de bisschoppen in het
boek „Vijf Jaar kerkontwifckeling in
Nederland, 1967-1971". Het boek is
deze week verschenen en bevat een
door het Katholiek Sociaal-Kerke
lijk Instituut Kaski samengestelde
„situatieschets van de kerkontwik-
keling".
Op die schets volgt een deel dat
aangeeft, hoe de bisschoppen op die
zich ontwikkelende situatie hebben
gereageerd („Haar hebben begeleid",
heet het). Dat overzicht is een door
De Horstink in Amersfoort samen
gestelde documentaire.
In een woord vooraf schrijft kardi
naal Alfrink namens de bisschop
pen: „Wij betreuren het zeer, dat
wij er. ondanks onze pogingen, in
deze periode niet in zijn geslaagd
een polarisatie in de Nederlandse
geloofsgemeenschap te voorkomen
of ten minste tot staan te brengen".
Van die polarisatie geeft het hele
boet getuigenis. Zij keert dan ook
in het slotwoord terug. De bis
schoppen wijten haar deels aan de
algemene Nederlandse aanleg tot
groepsvorming. De bisschoppen zou
den aan die polariatie nog meer dan
voorheen hun aan dacht willen wij
den en naar nieuwe wegen willen
zoeken. „Daarbij stuiten wij echter
vaak op onbuigzaamheid van ex
treme groepringen, die hun mede
werking aan de dialoog onthouden".
En danvolgt de klacht waarmee dit
stuk begon.
Ruim 39 procent van de Nederlan
ders blijft zich rooms-katholiek
noemen: een percentage dat in de
voorafgaande tien jaar ongeveer ge
lijk was. Betrekkelijk weingen heb
ben de kerk de rug toegekeerd.
Maar de vulling van het „erbij wil
len horen' is wel veranderd. Uiter
lijke kenmerken van kerkelijker
Sinds 1964 is het aantal gedoopte
kinderen met 2000 per jaar gedaald.
Daar zit regeling van het kindertal
achter, maar ook het feit dat in
toenemende mate r.k. ouders hun
kind niet laten dopen, waarbij bij
sommigen het motief meespeelt, dat
zij dit willen overlaten aan het
kind zelf. als het groot is. Het aan
oecumenische impasse in Nederland vindt voor een belangrijk deel haar achtergrond in
npasse binnen de kerken zelf. Want binnen die kerken stuit men in het zoeken naar
dijnen voor een eigentijds kerk-zijn vrijwel overal op verschijnselen van polarisatie,
verharding van standpunten, die een grote dreiging van steriliteit betekent. Dat zei
week dr. A. Kruyswijk, voorzitter van de Raad van Kerken in Nederland, bij de pre-
itie van het Programma dat moet leiden tot de Nederlandse kerkenprovincie in no-
;H ber 1974.
gesprek, wisselwerking
top en grondvlak, dat zijn
kers waaraan die conferentie
opgehangen. Het plan zelf
gelanceerd vorige zomer in
t. Er werd hard voor geklapt,
waarschijnlijk weinigen stond
wat dat wel zou moeten
«send woord
van Kerken mikt niet op
len. Bescheiden als hij is -
hij al blij als de im-
irdt doorbroken door een
>rek, gericht op ontspan-
men mikt op het verlossende
niet op de vernieuwde struc-
:dkJ
doorvoeren van vernieu-
blyfct in vele kerken ern-
xpite
worden gehinderd door
Bgen tussen het beleidsniveau
grondvlak. De „top" kan al-
T. iaar echt richting geven, als
geestelijk contact met haar
gemeenschap zo sterk moge-
Uien oudt. Dat vergt een grote
itl van voorzichtigheid en zelfs
iter
In gemeenten en parochies
in elementen, die wijzen op
ogsÉeuw élan en die zich
Eooiprper en duidelijker afteke-
in het beleid van
i dagende instanties kan worden
'd (die moeten zich in
met andere elementen
'uW htlg blijven opstellen). Ge
volg: functieverlies van de „top".
De Kerkenconferentie '74 kan dus
onmogelijk alleen een topconferen
tie zijn. Zij heeft evenmin weinig
zin als toogdag van enthousiaste
oecumenisch denkende grondvlak
kers. Er moet een verbinding gelegd
worden tussen top en volk tussen
beleidsniveau en grondvlak.
Hoe gaat men dat doen? In drie
fasen (eigenlijk vier, maar die vier
de gaat pas na de conferentie in).
Fasen
FASE EEN is thans ingegaan. Het
is de fase van het plaatslijk ge
sprek. Er is een boekje uitgekomen,
„Bevrijding" heet het, aan de hand
waarvan in interkerkelijke groepen
van hooguit vijftien mensen drie
gespreksavonden worden gehouden.
Ook de kerkeraden, parochieraden
en plaatselijke raden van kerken
wordt gevraagd drie maal één uur
van hun vergadertijd aan deze ge
spreksstof te wijden.
Bij deze gesurekken moeten beslist
ook betrokken worden christenen
uit jeugd- en actiegroepen die zich
bepaald niet met de gewone plaat
selijke kerk willen vereenzelvigen.
Deze fase duurt tot kerst.
FASE TWEE duurt van februari tot
en met mei 1974. Daarin worden
per plaats de resultaten van de ge
spreksgroepen bijeengebracht, wor
den die verslagen samengevat in
conclusies en stelt men een plaatse
lijke delegatie samen voor de bij
eenkomst van de volgende fase.
FASE DRIE valt in het najaar van
1974. Er zijn twee soorten ontmoe
tingen. De christenen uit het plaat
selijke vlak, die delegaties van fase
twee, komen bijeen. Als het er veel
zijn kan dat niet ineens gebeuren.
Vermoedelijk zullen er dus enkele
bijeenkomsten komen, die een dag
duren. Het zullen toch landelijke
bijeenkomsten worden op een cen
traal punt, das niet eens een ty
pisch zuidelijke en vervolgens een
typisch westelijke: de bijeenkomsten
moeten een dwarsdoorsnee door ge
heel Nederland, voorzover het mee
doet, vertonen.
Het hoofdaccent in deze bijeenkom
sten zal de discussie in kleinere
groepen krijgen. En men gaat er
ook vanuit dat ook mensen die ver
antwoordelijkheid dragen in hun ei
gen kerk meedoen.
Naast die bij eenkomst (en) vanuit
het grondvlak belegt de Raad van
Kerken' in november een tweedaagse
conferentie van vertegenwoordigers
van de hoogste beleidsorganen van
de Nederlandse kerken. Elk mag
hooguit twintig mensen sturen en
die moeten zo uitgezocht zijn dat
ook de top-delegaties representatief
zijn. Deze laatste ontmoeting heet
dan officieel de kerkenconferentie
1974. Daar zal men nadenken over
het toekomstig beleid, gebaseerd op
wat er allemaal in de vorige fasen
vanuit het plaatselijk gesprek is op
gekomen.
Kardinaal Alfrink: niet in
geslaagd polarisatie te voorkomen
of ten minste tot staan te bren
gen.
e DEN HAAG De Unie van
Baptisten gemeenten in Nederland
zal van 24 tot en met 26 oktober aan
staande zijn 93ste algemene verga
dering te Emmen houden. Verleden
jaar werd deze algemene vergade
ring, die gevormd wordt door afge
vaardigden van de bij de unie aan
gesloten gemeenten, te Sneek gehou
den.
De bijeenkomst zal door ds. W.
Veenstra te Wormer worden ge
leid. In 1960 werd deze vergadering
ook reeds in Emmen gehouden.
Bij de Unie van Baptistengemeen
ten zijn omstreeks 70 Baptistenge
meenten aangesloten, met in totaal
bijna 10.000 belijdende leden. Het bu
reau van de unie Is gevestigd op de
Vinkenhof te Bosch en Duin in Bilt-
hoven.
DEN HAAG Het Breed Modera-
men van de Hervormde Synode heeft
in een brief aan de Zuidvietnamese
ambassadeur in Londen zijn diepe
bezorgdheid uitgesproken over de
aanballen en de "voortdurende slech
te behandeling" van de politieke ge
vangenen in Zuid-Vietnam. Tegelij
kertijd zond het Breed Moderamen
ten brief aan de Amerikaanse am
bassadeur in Den Haag, waarin ge
steld wordt dat ook geprotesteerd
enent te worden "tegen de voortge
zette politiek der Verenigde Staten,
die in Zuid-Vietnam toelaat, zo niet
'••evordert, een programma van inti
midatie dat geen onzer zou willen
buclaten ln het eigen land".
Tal van vooraanstaande Ameri
kaanse persoonlijkheden hebben vol
gens de synode bevestigd dat het hui
dige regiem in Saigon alleen kan be
staan dankzij de hulp die uit de Ver
enigde Staten wordt aangeboden.
"Wij verheffen onze stem niet om
Uiige politieke partij op dit moment
te ondersteunen", aldus besluit de
brief", maar wij brengen de regering
van de Verenigde Staten in herinne
ring, dat de stem van onschuldig
Oioed niet onopgemerkt blijft in de
hemel. Wij pleiten derhalve bij u
persoonlijk ervoor, dat u uw stem
voegt bij die van de vele christenen
in uw eigen land. die de stem van
nun geweten hebben laten spreken".
tal van deze ouders groeit gestadig
van 2,3 procent in 1964 tot 6,5 pro
cent in 1969.
Een ander kenmerk van „kerksheid"
is de kerkgang. Daarin valt overal
een daling waar te nemen Aangeno
men moet worden dat circa 2.5 mil
joen gelovigen niet naar de kerk
gaan. (Dan blijven er blijkens an
dere gegevens nog 2.8 miljoen kerk
gangers o verb
Meer voorrang
vrijz. herv. aan
iverk geloof en
samenleving
DEVENTER De in Deventer ge
houden algemene vergadering van
de Vereniging van Vrijzinnige Her
vormden in Nederland heeft de
hoofdbestuursversie van haar "uit
gangspunten en doelstellingen" aan
vaard.
Op allerlei niveau's hebben de
vrijzinnige hervormden al een Jaar
of drie aan de nieuwe uitgangspun
ten en doelstellingen gedokterd. Ze
Komen in de plaats van de beginsel
verklaring uit het jaar 1937. De for
mele afwerking werd vorig Jaar nood
gf dwongen verplaatst naar de Jaar-
veigadering 1973.
Ook nu waren er amendementen
v»n het provinciaal verenigingsbe
stuur van Zuid-Holland (opgesteld
en krachtig bevorderd door prof. dr.
P. Smits) en een alternatieve versie
van de afdeling Gorinchem.
In zijn jaarrede benadrukte voor
zitter prof. dr. W. Zwanenburg de
noodzaak na te gaan wat functioneel
is en wat een slechts in deze tijd niet
meer verantwoord ornament. De ver
eniging. op het snijpunt van de Her
vormde Kerk en van de Nederlandse
■Vrijzinnigheid in haar geheel. s
maar klein fca."25.000 leden) en ver
grijsd. De beschikbare energie, tijd
en geld zouden efficient moeten wor
den besteed. Als de Ingestelde specia
le commissie voor Geloof en Samen
leving samen met de leden aan het
werk gaan, dan zullen zaken als de
uitgangspunten....", de theologische
bezinning en de liturgische vormge
ving ook wel weer. en meer verant
woord. aan de orde komen, aldus de
voorzitter.
Prof. dr. Kr. Strijd uit Amsterdam
sloot zich hierbij aan. Hij bepleitte
■oskomen van het verbalisme, van
het voortdurend gebruiken van woor
den, veel en grote woorden.
Samen zou een stuk verantwoor
delijkheid moeten worden opgeno
men. Bijvoorbeeld door aandacht
voor de machten achter de staats-
gieep in Chili, zorg voor Suriname,
steun aan Amnesty International en
wat zich maar aandient aan echte
noden van deze tijd. zonder evenwel
hel bestaande werk in eigen gemeen
te, het huisbezoeken, de ziekenzorg
enz. te veronachtzamen.
tESUM De KRO en BRT
olgende week een ruim twee
ijjjJirend programiha uitzenden
devolutie van het leven, over
Ier waarop het leven funk-
en over de toekomst ervan.
0 doet dat via een avondvul-
ogramma op 24 september. De
BRT heeft er de voorkeur aan gege
ven de lange documentaire in twee
delen uit te zenden op 25 en 26 sep
tember. Het zal worden uitgezonden
onder de titel „Een spel van leven en
dood".
Het programma werd gemaakt
door Michael Calder ln opdracht van
de BBC en gerealiseerd in samen
werking met de KRO, BRT. Studio
Hamburg, de Zweedse televisie en te
levisiestations in Australië, Canada
en de V.S.
Het programma bestaat uit vele
verschillende elementen: research tot
aan de uiterste grenzen van de mo
leculaire biologie en spel om inge
wikkelde moleculaire structuren en
bewegingen middels door een kleine
honderd Zweedse schoolkinderen uit
gevoerde dansen, zichtbaar en be
grijpelijker te maken.
Het materiaal voor deze film over
de evolutie-theorie hebben de ma
kers ln alle delen van de wereld ge
zocht. Niet alleen in universiteiten,
laboratoria en instituten ln Enge
land, Amerika, Duitsland, Hawaii en
Japan, maar ook in dierentuinen, bij
opgravingen in Europa, by wilde
honden in Afrika en vogelkolonies
in Wales.
In het eerste deel van de film
staat de evolutie in de dierenwereld
centraal. In het tweede deel treedt
de mens in het perspectief van
Charles Darwin's evolutieleer meer
op de voorgrond.
ADVERTENTIE
EXTRA PRIJZEN
VOOR TROUWE
PUZZELAARS
De puzzelaars(sters) die aan alle 26 puzzels meedoen, die deze krant - in samenwerking met een
aantal andere dagbladen - organiseert t.b.v. de Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingsedu
catie, maken kans op een bijzondere hoofdprijs.
Notaris J. H. Birkhoff heeft n.l. één van de 26 weken aangewezen, waarin hij zes (goede) inzendingen
trekt die, aan het eind van de aktie, beloond worden met bijzondere hoofdprijzen:
De eerste is een geheel verzorgde wereldvliegreis
naar Ceylon voor 2 personen,
ter waarde van 3.600,-.
Deze fantastische prijs Is een geschenk
van HOTELPLAN,
internationale reisorganisatie B.V., Den Haag.
De tweede t/m zesde prijs bestaan uit:
een weekendreis naar Londen voor 2 personen per
KLM (halfpension),
aangeboden door reisbureau DE MAGNEET BV,
Alkmaar.
vlieg-touringcar-trein-privé
„Ik ben nu zesenzestig: ik wil in de
komende jaren nog erg veel plezier
beleven, ik heb een heerlijk huis in
Frankrijk en daar wil ik meer pro
fijt van trekken. Ik ga voortaan
langere vakanties nemen en ook
daardoor zal mijn werk met de
Haagse Comedie in het sezoen na
dit wat minder worden", zegt Paul
Steenbergen als reactie op geruch
ten dat hij met zijn vrouw Myra
Ward plannen heeft de Haagse Co
medie te verlaten.
De status van 65-plusser heeft voor
Paul Steenbergen in het huidige to-
tneelbestel consequenties: hij is „ge
pensioneerde" en als zodanig is vol
gens de cao-bepalingen een gebrui
kelijk driejarig contract (zoals Ko
van Dijk nu weer met de Haagse
Comedie heeft afgesloten) met het
gezelschap voor hem niet meer mo
gelijk.
„Maar dat betekent niet dat ik het
gezelschap ga verlaten. Het hangt
natuurlijk allemaal af van de plan
nen van de direktie van de Haagse
Comedie. En het is nog wat vroeg
om daar nu al definitief over te
spreken of zelfs maar over te den
ken. Ik ga misschien gastregies
doen en gastrollen spelen by de
Haagse Comedie, en dat geldt wat
het spelen betreft ook voor mijn
vrouw.
„Die langere vakantie in Frankrijk
betekent in ieder geval uiteraard
dat ik niet in het stuk, waarmee
het seizoen wordt
HILVERSUM De NCRV-tele-
visie zendt vanavond een kort por
tret uit van de Bredase eredivisieclub
NAC die morgenavond in de eerste
wedstrijd voor de Europacup 2 voor
bekerwinnaars in het Feyenoord-
stadion te Rotterdam speelt tegen de
Oostduitse club Maagdenburg.
De reportage wordt uitgezonden
van tien voor half acht tot half acht
op Nederland 1. De aangekondigde
voetballessen van George Best wor
den in verband met deze extra uit
zending tien minuten ingekort.
staan. Dt« repetities daarvoor begin
nen al ln de loop van augustus
Maar voor het overige liggen alle
mogelijkheden voor het .seizoen
1947-'75 nog open. Zo lang vooruit
kijken kun Je in dit vak nou een
maal niet. Maar we blijven actief,
reken daar maar op".
DEN HAAG (ANP) De acteur
Guus Verstraete Sr. van de Haagse
Comedie wordt directeur van de
Koninklijke Schouwburg in Den
Haag. De Haagse gemeenteraad koos
de heer Verstraete door 27 stemmen
op hem uit te brengen en 14 op Wim
Bary, die nu directeur is van de
Stichting Cultureel Centrum m
Maastricht. De heer Bary was door
B. en W. samen met Guus Verstrae
te voor de benoeming voorgedragen.
Eerder deze zomer had de heer R.
Bleijleve, zakelijk leider van de
stichting Amsterdams toneel sa
men Wim Bary op de voordracht ge
staan, maar hij had zich terugge
trokken, toen de gemeenteraad op
grond van die voordracht geen be
slissing wilde nemen. Guus Ver
straete zal als directeur van de
Haagse Schouwburg de heer G. J. v.
Leersum opvolgen, die in oktober
met pensioen gaat.
ADVERTENTIE
PEUGEOT
Deze PEUGEOT 104 waarde 8.595 met zuinige, krachtige 50 pk motor, 135 km/u; voorwielaandnj-
ving; versnellingspookje: draaistraal slechts 492 cm; schijfremmen voor, trommelremmen achter
vier portieren: rondom veiligheidssloten; automatische remkrachtverdeler en rembijsteiling is
iedere weak één van de weekhoofdprijzen, die u kunt winnen wanneer u voor 1 deelneemt aan
de Nationale Puzzelactie (t.b.v. de Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie) in deze
krant.