iza" laat kijker
otieven zoeken
oorstelling met alle nadelen van alternatieve cinema
Cobra: gruwel
ehendige kwajongensgrap van Ferreri
tout va bien'
„Big boss" niet zo
heel erg bloederig
balanceerbeurt
doorons,...en
ineen andere auto.
VERVELENDE BEDGODINNEN
a grande bouffe"
DRIE WEKEN
BERGMAN IN
CAMERA
LEIDSE SPAARBANK
«tige kijk op alles wat ver
gat in ons westers wereld-
tbbeu afgeschud voor een
uitschieter?
„Tout va bien" roept
Godard in zijn meest re-
a. Zou hij dan toch zijn
luivenkamp
Geloof het maat niet!
Zijn laatste grote film betrof een
ondergangsfilosofie, samengesteld 'n
een weekend, daarna is het snel
bergafwaarts gegaan met deze
Franse Zwitser, die een nieuwe
richting in d ecinema wees. „Tout
va bien" leek met hulp van zijn in
middels geadopteerde huisfilosoof
Jean-Pierre Gorin in een andere
richting te wijzen, want het zou
een commerciële film worden, met
sterren als Jane Fonda en Yves
Montand, die wel eens even voor de
tegenhanger van „Love Story" zou
den gaan zorgdragen.
Nu, hun filmhuwelijk beleeft aan
een sociaal conflict dan ook een
verkwikkend bad. Budget voor
„Tout va bien": drie miljoen Franse
francs en nog wat. En dat is niet
niks, want aan nog geen Nederlandse
film is ooit zoveel gespandeerd.
Het resultaat van „Tout va bien"
kwam neer op volstrekte verveling
by de slogans en referaten, die
Godard zeer eigenzinnig de be-
drijfsbezetters, vakbondsvertegen
woordigers en de directeur van de
vieesfabriek Salumi in de mond
legt. Misschien dat hij wel bezig is
geweest zeer integer de problemen
van het bezit en beheer van de
produktiemiddelen uit te leggen,
maar film is en blijft nu eenmaal
iets anders dan een fanatieke lezing
«net felgekleurde achtergronden.
Gordard springt op de bres voor de
arbeiders, die zijn film waarschijn-
«,Jk het eerst de rug zouden toe-
Jiaaien. Op de vlucht naar de spel
letjesdoos thuis, die toelaat dat die
bij „wie van de drie" of „alle zeven
by elkaar" onderuit kan zakken
Ja armee is zijn film in feite al
veroordeeld.
Gndard gaat met zijn steriele intel
lectuele vlijt de direct betrokkenen
voorbij. Maar de maker van „La
Chinoise" loopt graag met zijn
hoofd in de wolken. Godard lijdt
waarschynlyk aan een pathetische
lumvernieuwingsdrift, die hem Jaagt
naar een onderzoek tot de kern.
Maar in het afkappen van dramati
serende filmmogelijkheden volgt hij
een onmogelijke weg. Zijn stilgeleg
de fabriek suggereert pittige salami,
maar de smaak van „Tout va bien
is die van flauwe boterhammeworst,
Fugitive Cinema verzorgt er in
Arnhem in zijn tegenfestival er zijn
topper mee. De eerste vertoning
Lracht alle makkes mee, die de al-
■eroatieve cinema aankleven: een
piojectie zonder kader, een in feite
ingeschikte zaal, achterwege geble
ven ondertitels, een geluidsrepro-
duktie waaruit maar af en toe
hoorbaar Frans kwam bovendrijven.
öi oef makende verwijzingen naar
een twijfelachtige toekomst van de
cinema, die naast de commerciële
bioscoop een belangrijke taak op
z'cb heeft te nemen.
Haagse
bioscopen
In de reeks bloederige spektakels
van Chinese makeiy, die ik de laat
ste tijd in Leiden heb gezien, is
„The big boss" een vrij gunstige uit
schieter. Niet all'eem vanuit technisch
oogpunt bezien de regie doet aan
merkelijk minder amateuristisch aan
dan bij veel andere werkstukken uit
het Chinese vechtgenre maar ook
qua „beschaafd"-heid. Akkoord, er
vloeit nog wel de nodige rode verf
voordat de held zich heeft gewroken
op de rijke schurk die al zijn vrien
den om het leven heeft laten bren
gen, dat schijnt onvermijdelijk te
zijn. In „The big boss" is het echter
in elk geval niet zo, dat Je om de
drie minuten mensen aan messteken
ziet sterven, of handen ziet afhak
ken, ogen uitrukken en wat dies meer
zijn. Bovendien stoelt deze film op
een verhaal dat de beugel met be
trekkelijk groot gemak passeert.
Dit alles neemt niet weg, dat ik
met dit soort films altijd grote moei
te heb. Wanneer ik er beroepshalve
naar zit te kijken voel ik me altijd
als die enge dag, dat ik twee keer
naar de boks- en worsteltent op de
kermis ging, en ik twee keer precies
hetzelfde programma kreeg voorge
schoteld. Geweldige acrobatiek, en
„klappen" van het soort waarvan ik
er nog geen twee zou doorstaan wor
den moeiteloos genomen respectieve
lijk opgevangen, al met al uiterst on
geloofwaardig. Wel spannend echter,
eti dat vergoedt voor velen blijkbaar
veel.
BERT VAN DOMMELEN
"Liza" Regie: Marco
Voornaamste rollen: Ca-
Deneuve, Marcello Mas-
- Theater: Studio,
heb ik een film gezien die
aagtekens opriep als Mar
l's "Liza". Na het zien van
rent is slechts één ding
lijk: Ferreri heeft beslist
-en-klaar, lichit verteerbaar
willen maken. Het is de be
at de kijker zich gaat afvra-
nou precies wil zeggen
eschiedenis van een Jonge
slavin wordt van een
is bepaald niet scheutig met
over haar beweegredenen
trekken bij de man en zich
aan hem te onderwerpen,
den duur zelfs zijn hand
n hond, terwijl om haar
ialsband van de overleden
de kunstenaar hangt. Het
liedt nauwelijks houvast, de
figuren spe^n stommetje als hun
gevraagd wordt waarom ze doen wat
ze doen. De meeste inlichtingen over
Liza's motieven moet de kijker put
ten uit de symboliek, waarvan de
film bol staat. Dat betekent wel dat
"Liza" geen film is die Je na an
derhalf uur "gehad hebt".
Ferreri's film is daarom knap, om
dat je niet na even piekeren zegt:
"laat maar zitten, allemaal flauwe
kul". "Liza" blijft intrigeren, laat Je
niet los. Voor een deel komt dat,
doordat Ferreri erin geslaagd is een
sfeer in de film te leggen waar Je na
anderhalf uur niet zomaar "uit
stapt". (Daarbij is hij overigens wel
terzijde gestaan door een Catherine
Deneuve (foto) die niet alleen een
steeds rijpere, maar ook een steeds
mooiere actrice lijkt te worden, in
de titelrol, en een af en toe boven
zichzelf uitstijgende Mastroianni als
haar tegenspeler). Voor een groot
deel is het beklemmende van "Li
za" echter ook te danken aan de in
dringende manier, waarop Ferreri
zijn verhaal overbrengt: een reeks
scènes die op het eerste gezicht wat
hakketakkerlg opeen lijken te vol
gen, maar die elk zo geladen, en zo
vol symboliek zijn dat Je geen ogen
blik je aandacht laat verslappen.
De sleutelscènes uit deze reeks,
zijn voor mij die, waarin Liza de
halsband van de hond omdoet, en de
laatste, waarin zij en de kunstenaar
wegvliegen van het eenzame eiland,
waar ze tot dan toe geleefd hebben.
De slavin volgt haar meester naar
waar hij ook heengaat, en is daarmee
duidelijk gelukkig. Een grootse lief
de, waarbij het eigen ik volledig
wordt weggecijferd. Of een dergelijke
opoffering van de eigen identiteit nu
zo Juist is, is weer één van die pun
ten waarover Ferreri de kijker zelf
wil laten denken.
BERT VAN DOMMELEN
Titel: Terg de cobra niet, voor
naamste rollen: Jean Yanne, Senta
Berger, Sterling Hayde, regie: Yves
Roisset. Theater: Lido. (18 jaar).
Hoeveel mensen er precies xijn
vermoord, gisteren in de Luxor-bios-
coop weet ik niet meer. Maar het wa
ren er wel erg veel. In een gruwelijk
spannende misdaadfilm van uitste
kende Franse makelij.
Marseille staat aan de vooravond
van verkiezingen. Er zijn enkele kan-
ADVERTENTEE
Nooit geweten
dat-ie zó lekker
reed. En dat treite
rige trillinkje... glad
verdwenen!
I Tja, zo gaat dat als wij de on-balans
]|Hf- uit uw wielen halen. Dat doen we met
balanceer-
lood, waar
voor we
per wiel het gewicht en de plaats haarfijn elektronisch
uitmeten. Kosten f 30,16 incl. schriftelijke garantie.
En nu het mooiste: 't kost u geen cent als u van te
voren bij benadering voorspelt hoeveel gram lood er
op üw 4 wielen moet T/m 13 oktober a.s.
de kans om
óns mooi het loodje
STERRAND^f ,c laten lessen!
ENSERVICE
1 Rijn Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Bergen op Zoom Drachten Ede
aschedc Gorinchem 's Gravenhago Groningen Helmond Kampen Leiden Meppel
8 Naarden Nijmegen Roosendaal Stadskanaal Terneuzen Tilburg Vlaardingen
i»Zoeterwoudseweg 7, bij Herenstraat/5-mei-Laan,,teL 01710 - 43590.
a/d Rijn, Prinses Margrietlaan 12, nabij Avifauna, teL Ó1720 - 92844.
Titel: Bed godinnen (Die dressier-
te Frau) Hoofdrollen: Astrid
Frank, Esther Konrad en Hansi
Linder Regie: Ernst Hofbauer
Theater: Rex.
Ergens in de bijbel staat, dat de
vrouw onderdanig moet zijn aan de
man en een groot filosoof heeft eens
gezegd, dat er desnoods maar de
zweep over moet. Deze gegevens wa
ren de basis voor een boek, dait ln
Duitsland verscheen onder de titel:
"Die dressierte Frau". Dat boek
vormde weer de ondergrond voor
een nieuw produkt van de Duitse sex-
filmers. Degenen die dachten, dat de
ze mensen nu zo langzamerhand wel
uitgekeken waren op de "rapport
formule" met de overbekende straat
interviewtjes, moet ik teleurstellen,
want "Bedgodinnen" is weer van
hetzelfde laken en pak, als de schier
eindeloze serie, die begon met Schul-
madchenrapport. Stomvervelend dus
en men moet over een IJzersterke
wil beschikken om de volle ander
half uur uit te zitten. De film is ook
ditmaal weer opgebouwd uit een aan
tal losse flarden, die niets met el
kaar te maleen hebben .maar waar
van er ditmaal zowaar één te prui
men is (hulde). Dat is de scène, die
volgt op een echtelijke ruzie en
waarin de man des huizes de hele
boel plotseling alleen moet opknap
pen. Volgens "Die dressierte Frau"
kan het hele huishouden in twee uur
gedaan worden. Wel, nadat z'n vrouw
een weekje is weggeweest, zal deze
brave echtgenoot de laatste zijn om
deze stelling te bevestigen. Eigenlijk
zou deze scène meer passen in een
moderne slapstick, want alles uit de
tijd van de grote komieken komt te
rug: zachte zeep, kapotte borden en
eieren. Voor mij kan echter één zo'n
scène een film niet goed praten, en
vandaar dat ik dat dan ook maar niet
doe.
JAN VAN DER NAT
didaten, maar de een is nog corrup
ter dan de andere. Plotseling wordt
de stad opgeschrikt wanneer één van
de heren in een "licht huis", dat in
een obscuur steegje staat, wordt
neergeschoten Wie zou dat hebben
gedaan? Al spoedig blijkt het de in
vloedrijkste kandidaat te zijn, een
boef, die kennelijk zijn weerga niet
kent en die niet wil hebben dat wie
dan ook hem zou kunnen overtroe
ven. Meteen erop besluit hij dan
maar de rest van de familie, incluis
een broer van het slachtoffer, in
Bangkok nota bene, uit de weg te
ruimen. Hij huurt een ontstellend
vies en voor mannetje, dat echter
faalt. Midden in de rimboe wordt de
ze schutter echter gegrepen en op
meer dan afschuwelijke wijze aan
zUn eind geholpen. Een cobra is daar
bij zeer gedienstig. "Cobra" heeft
trouwens ook nog andere betekenis
sen, en de titel van de film is (einde
lijk) gerechtvaardigd!!! Hoera.
Goed, de niet vermoorde reist on-
middellyk af naar Frankryk en
merkt dat ook zijn dochtertje is
gedood. Hij besluit, met de hulp van
twee oosterskoelbloedige kereltjes,
zich zeer fors te wreken. Hoe dat al
lemaal in zyn werk gaat is soms af
schuwelijk, vaak oergeestig.
Twee ogenschijnlijk niet te rijmen
zaken, maar het is toch maar zo.
Daarom is dit een film die de hele
tijd blijft boeien. Wie bloederig ge
weld niet schuwt, heeft een goede
avond. En wie gauw de ogen toeknijpt
als het "eng" wordt, moet na de
(overigens uitstekende) voorfilm het
pand meteen verlaten.
PAUL WOLFSWINKEL.
biografie van de Italiaanse
Marco Ferreri komt een veel-
detail voor. De nu 45-jarige
°r was eens bezig met een
voor veearts. Nu wil ik niets
van dit beroep zeggen, maar
fflkt er wel bij aan paarden-
D en een forse aanpak van
kluiten gewassen fauna. Ik
me dat er nog wel iets van
rste drang is terug te inden
fcri's films.
erste werken als "Het wa-
"Ave regina" en "De vrouw
baard" getuigden al van een
[6 zwarte humor, die zich
k anders liet plaatsen dan
1 van een meesmuilende gri-
*ar het publiek. Wat later
i] met "Dilllnger is dood" en
&aad van de mens", zij het
vreemde bijtonen, de we-
serieuzer engagement te
zyn ingeslagen. Een merkwaardige ei
genzinnige persoonlijkheid is Ferreri
stellig, maar toch altyd ook weer
met een soort verknipheid, die de
kritische toeschouwer aan het twij
felen brengt. Goed, er is een mooi
alibi in het engagement te vinden
voor "La grande bouffe" („De grote
zwelging"), die als zijn Jongste
prestatie zijn grootste commerciële
succes belooft te zullen worden.
Vier mannen hebben als vrienden
elkaar beloofd samen te komen in
een door de tijd vergeten huis, dat
aan één van hen, een rechter (Phi
lippe Noiret), toebehoort. Het huis
heeft als byzonder trekje dat er een
boom in de tuin staat, waar Boileau
nog een sonder heeft vertoefd. Een
onderwyzeres en haar klasje vragen
er op een gegeven moment dan ook
belet.
De overige heren zijn een piloot
(Marcello Mastroianni), een radio
regisseur (Michel Piccoli) en een
restaurateur (Ugo Tognazzi). Wat
er precies tussen de vier is afge
sproken blijft wat in het duister. Er
wordt in elk geval veel drank en
voedsel naar binnen gebracht en de
heren gaan me overgave aan het
kokkerdien.
Niet voor een hapje bij de borrel,
maar voor een ongehoorde zwelg
partij, die over dagen heen een
vraatzucht toont, waar zelfs Romei
nen (gewapend met hun pauweve
ren) of Bourgondiërs de mond van
open zou vallen.
Omdat de menselyke geneugten
met eten en drinken niet ophouden
worden er drie kittige poesjes ont
boden, de onderwijzeres Andrea
Ferreol, een gezette verschijning, is
dan al zonder de kinders terugge
keerd en kan met vaart uit haar
preutse schilletje worden gepeld.
Met het moedercomplex van de
rechter weet ze bijvoorbeeld voort
varend raad.
Decadentie ten top in een boze far
ce. De fatale gevolgen blijven niet
uit, want nog eens proeven van dit,
peuzelen aan dat voert eerst tot een
reeks oprispingen en winden, waarby
vergeleken Pasolini in zyn middel
eeuwse fresco's kleine Jongenswerk
heeft verricht, daarna geven de
wakkere vrienden dichtge vreten en
vol gezopen de geest. De onderwijze
res overleeft de schrans orgie nog
maar net, de huilende honden bul
ten zyn de sinistere getuigen.
Ferreri vertelt met een knappe
apelregie en staalharde humor zyn
verhaal. Men kan er soms uitbundig
plezier bij hebben. Maar is het de
bedoeling dat het lachen ons bur
gers beschaamd vergaat? Ferreri is
er als meestal net te dubbelhartig
voor om helemaal te geloven in een
Nachtfilms
Apollo: „Frank en Eva", 18 Jr. dag
12.15, 2.30, 7.00, 9.15 uur; zat. en zo
ook 4.45 uur.
Asta: ..What?" 18 Jr. dag. 2.30. 7.00.
9.30 uur; zo. 1.30, 4.00. 7.00, 9.30 uur
Bijou: „Une belle fille comme mol," 14
dag. 2.00. 7.30, 9.30 uur; zo. ook
4.15
Ce.mera
14 Jr -
4.30 uur.
Cineac: „Heksen en bezemstelen, a.l.
dag. 9.15, 11.15, 1.30. 3.45 uur; zo.
vanaf 11.15 uur. Elke avond 7.30.
9.30 uur: „De vreemdeling zonder
naam," 18 Jr.
Corso: „Chen slaat erop los." 18 Jr.
dag. 2.00. 8.15 uur. zat. 2.00. 7.00.
9.15 uur: zo. 2.00. 4.15. 7.00. 9.15 uur
Du Midi: „Cab?.ret," 18 Jr. dag. 8.15 u
zat. en zo. 7.00. 9.30 uur.
Euro-Cinema: ..Die knotsg3kke kerels
ln hun vliegende kratten." a.l. dag
2.00. 8.00 uur; zat. zo. en woe. 4.00.
8.00 uur.
Flora: „Meisjes die goed nl vorm zijn."
18 Jr. dag. 2.00, 7.00, 9.15 uur: zo.
ook 4.30 uur.
Kriterion: „Antonlo das mortes," 18 Jr.
dag. 3.00, 7.00. 9.30 uur.
Metropole-Tuschlnskl: „Lady sings the
blues." 14 Jr. dag. 2.00. 8.00 uur; zo.
ook 5.00 uur.
Odeon: ..Kung Fu de IJzeren man." 18
Jr.. df-z 2.00. 6.45. 9.15 uur; zo. 1.45.
4.15, 6.45. 9.15 uur.
Olympia: ..Bullitt." 18Jr. dag. 2.00. 8.00
Passage: ..Angela," 18 Jr. dag. 2.30, 7.00,
9.30 uur; zat. en zo. 1.30, 4.0Ó. 7.00.
9.30 uur.
Rex: .La grande bouffe." 18 Jr. dag.
10.30. 1.30. 4.00. 7.00, 9.30 uur; zo.
vanaf 1.30 uur.
Studio de luxe: ..De dood sluipt op ho
ge hakken." 18 Jr. dag. 2.15, 7.00, 9.30
uur; zo. 1.30, 4.00, 7.00, 9.30 uur.
Stud)io2000: „Jloii Hendrlx," 14 Jr. dag
7.30, 9.45 uur.
De Uitkijk: „Les Zozos," 14 Jr. dag.
2.30, 7.15, 9.30 uur zo. 1.45, 4.00, 7.15,
9.30 uur.
CAMERA Het theater aan de Ho-
gewoerd draait deze weeek weer een
film van klasse in de nachtvoorstel
lingen. die tegenwoordig ook op
donderdag-avond plaatsvinden ..The
Elia Kazan werd gemaakt naar
arrangement" is een film die door
zijn eigen boek.
Kirk Douglas, Faye Dunaway en
Deborh Kerr staan borg voor goede
vertolkingen van de belangrijkste
rollen.
REX In de Haarlemmerstraat
worden de nachtvoorstellingen de
ze week gevuld met een werkje, dat
weliswaar over sex gaat, maar dat
toch duidelijk uitsteekt boven het
normale niveau van de pretentieloze
sexfilm. ..Slaapkamer mazurka" ls
een werkje, dat behalve op veel bloot
ook steunt op een forse dosis humor.
Goede films in
andere steden
„Mash" (Altman) Hallen. Jan
v. Galenstraat A'dam;
„II conformista" (Bertolucci)
Studio K, Roetersstraat A'dam.
„A clockwork orange" (Kubrick)
Victoria, Sloterkade A'dam.
Blijver
TRIANON Pim de la Parra's be
paald knappe film: „Frank en Eva"
blijft nog een week in Trianon. Een
boeiend verhaal over een huwelijk
dat met name door de voortdurende
sexuele zijsprongen van meneer de
echtgenoot verzandt. Heel goede rol
van Willeke van Ammelrooy als de
echtgenote, terwijl ook de „bijfigu
ren" vaak zeer goed gekozen blijken.
Met name Lex Goudsmit als de
kroegbaas en toeverlaat van Frank
(Hugo Metsers) doet zeer goed werk.
Kindermatinee
REX Pippi Langkous is niet uit
Leiden en uit Taka-Tukaland weg te
slaan. Al wekenlang beleeft zij voor
de Leidse jeugd allerlei spannende
avonturen. Deze week in de Rex, op
woensdagmiddag.
CAMERA De musketiers van Du
mas kent iedereen natuurlijk. Wat
niet iedereen zal weten, is dat de
ze heren ook zonen hadden, die hun
mannetje stonden. Hoe goed, dat is
lingen, die tegenwoordig ook op
mera.
Het Camera-theater heeft het
voor Leiden vrij unieke initiatief
genomen om een zg. retrospectief
ie houden. Drie weken lang kan
men er allerlei films zien van één
man, in dit geval de Skandina-
vlsche meester Ingmar Bergman.
In de eerste week komen vooral
de oudere Bergman-films aan
bod. Films die zeer velen inmid
dels al gezien zullen hebben, zodat
het nauwelijks zinvol is om van
elke film de korte inhoud te ge
ven. Daarom alleen nog even het
programma.
Vanavond en morgenavond
draait met „Het zevende zegel".
Zondag wordt „Glimlach van een
zomernacht" vertoond. De maan
dag en dinsdagavond zijn gereser
veerd voor één van Bergmans
meest bekende en geliefdste wer
ken: „Wilde aardbeien". Woensdag
tenslotte draait Camera „Het ge
zicht".
ADVERTENTIE
oprechte, meedogenloze aanval op
de westerse consumptiemaatschap
pij. Daarvoor speelt hij net te
zwaar op de smeuiige effecten en
draaft hij over de twee uur heen
net een halfuurtje te lang door.
Ferreri's werkelijke intenties liggen
waarschynlyk minder diep, namelyk
bij het zonder meer willen schokken
van de voldane burgery. Nu dat zal
wel lukken met "La grande bouffe".
Maar dat sommige Franse critici
deze behendige kwajongensgrap
zwaar hebben opgenomen, met wat
niet anders dan een hypocriet ge
zicht geweest kan zijn, komt mij
erg paternalistisch voor. Zeker is
dat Bunuel dit thema in "Le char
me discret de la bourgeoisie" dieper
en fijnzinniger heeft aangepakt.
PIET RUIVENKAMP
„La grande bouffe".
