't Knarreservaat kost geld
maar het is sensationeel
luzzel voor
e natuur:
n miljoen
alden aan
Rijzen!
Dick Holthaus krijgt van
lange rokken geen genoeg
Prof. ir. H.J. van Duin (Wageningen):
rdag, 8 september, start in
rant en een aantail an-
Eigbladen een 26 weken
e Nationale Puzzelaktie,
11 de opbrengst ten goede
nen aan de Stichting Na
houd en Natuurbescher-
ducatie.
eze puzzelaktie zijn ruim
iljoen grilden aan prijzen
ïen, in hoofdzaak beschik-
esteld door het bedrijfsle-
loemen er slechts enkele:
•e week een Peugeot 104
larde van f 8595, iedere
sen Philips kleurentelevisie
larde van f 2600, iedere
er waarde van f 850 Bau-
apparaten (wasmachines,
iten, diepvrieskisten enz.,
ankboekjes met een -nleg
00, en 25 met een inleg van
ran de ABN. Amsterdam
(bonnen van V. en D.. ho-
ners. Oosthoek-encyclo-
1, versterkers van Pioneer,
ip artikelen, vakantierei-
ar Ceylon, Engeland, Joe-
i, Bulgarije, Ruva slaap-
en keukens, een DAP 66
een half Jaar Skoll bier,
'eans, Continentalbanden
den boeken, horloges. Iri-
lonsdekens, AaBe produk-
elektronisch poppen, le-
ddelenpakketten. een Jol,
Jkpannen, grammofoon-
zeilboot, radio's, Nu-
serviezen. foto- en filmap-
ur van Ilford en Kodak
ïz.
ian de hoofdprijzen en de
hoofdprijzen: zoals een
ran f50.000 bestaande uit:
ito, een autoradio, een Jaar
autoverzekering, een Jaar
belasting, een Jaar lid-
chap ANWB wegenwacht,
liter super benzine, een
ntelevisie. een afwasmachi-
■000 gulden aan meubelen
en stoffering, een vakantiereis
naar keuze voor f 4000, een por
table radio, een wasautomaat, 'n
steffeo-versterker, 500 grammo
foonplaten en f 500 boeken naar
keuze, een elektrische naaima
chine, f3000 kleding, een pannen-
set, een 48-delig servies, twee
fietsen, 52 weken lang voor f150
levensmiddelen, f 1000 huishou
delijke apparaten (mixers, stof
zuigers, enz.) f 2000 sieraden,
horloges enz.
Eenzelfde soort prijs ter waar
de van f 30.000 en twee van f 20.000
een stacaravan van Diok Wiss ink
ter waarde van f 10.000, een com
plete aanbouwkeuken van Bau-
knecht ter waarde van f5000, 'n
Peugeot 104 plus een caravan van
Dick Wissink, een volledig ver
zorgde reis van twee weken naar
Kenia/Tamzanaa voor twee per
sonen (plus f999 zakgeld) van de
Belgische Luchtvaartmij. "Sa
bena"; een Jaar lang Cosmonda
(Knorr) produkten enz. enz.
WAT MOET U DOEN?
U dient slechts de puzzel, die
zaterdag a.s. in deze krant ver
schijnt, op te lossen en de daar
in verborgen slagzin op een
briefkaart in te zenden met een
(voor de Stichting Natuurbe
houd en Natuurbeschermings
educatie) extra postzegels van
ten minste fl om een kans te
maken op de vele, vele prijzen die
iedere week beschikbaar zijn.
Daarnaast telt u iedere weex
alle letters N die in de opgelos
te puzzel voorkomen, bewaart de
ze en zendt het totale aantal aan
het einde van de puzzelcompe:l-
tie in en u dingt mee naar de
fantastische hoofd- en extra
hoofdprijzen.
Haal daarom reeds nu brief
kaarten en postzegels in huis, zo
dat U onmiddellijk kimt mee
doen, wanneer as. zaterdag de
puzzelpagina in deze krant ver
schijnt.
De komst van de bstide Flevopolders heeft Nederland een
nieuw natuurreservaat opgeleverd van Europees formaat. On
gewild, ongedacht, maar plotseling lag het er: een gebied van
plassen, moerassen, wilgenbosjes, broeklanden, slenken en kre
ken waar geweldige aantallen vogels neerstrijken om er voed
sel te zoeken of er zijn gekomen om te broeden. Het gebied,
begrensd door de Oostvaardersdiepdijk en de Knardijk zal be
houden blijven. Het zal als een gloednieuw reservaat worden
opgenomen in de unieke reeks, die Nederland telt. Reservaten,
die ook in de Oostelijke Flevopolder tot stand zijn gebracht.
Het bijzondere van dit terrein is
echter, dat het er blijft liggen zoals
het er ligtGeen cultuurtechni
sche dienst zal het mogen betreden.
De natuur heeft het op de mens
veroverd en de natuur zal zelf het
aanzien van dit zeldzame oord, waar
natuurvorsers uit geheel Europa
reeds hun ogen op richten, mogen
De natuur in vooral Zuidelijk-
Flevoland heeft op een gunstig mo
ment haar koppie opgestoken. De
onverzadigbare landveroveringsnei-
gingen zijn we een beetje kwijt ge
raakt. De feiten liggen anders dan
profeten hebben voorspeld: Neder
land zal minder inwoners tellen en
dus minder grond nodig hebben voor
woningbouw en industrie. Want tus
sen het gemaal De Blocq van
Kuffeler en Lelystad-haven was
vooral grond gereserveerd voor
machtige industrieën waarvoor in
de randstad geen ruimte meer zou
zijn. En de industrie, die zich wil
uitbreiden, zoekt voorlopig toch haar
heil in de naaste omgeving van het
bedrijf
Voorheen maakte de Rijksdienst
voor de IJsselmeerpolders kunstma
tig de natuurterreinen. Gewonnen
grond werd ontdaan van zijn na
tuurlijke rijkdom aan plant en dier,
geploegd en gekeerd, voorzien van
tochten en keurig in kaveltjes ver
deeld. Daarna mocht dezelfde natuur,
die eerder was verdreven er weer te
rug komen
Zo richtte de Rijksdienst natuur
terreinen in in Oostelij k-Flevoland:
de Kamperhoek met moeras en
plas, het weidevogelreservaat voor
de kieviten, grutto's en tureluurs,
maar ook voor de ganzen in de win
ter, het moerasgebied Harderhaven
en een wilgenreservaat. Voor de Zui
delijke IJsselmeerpolders zijn er gro
te plannen: een rietreservaat, een
grootschalig ganzenreservaat en een
aangrenzend groot boscomplex, be
doeld als stiltegebied, uitsluitend te
bewonen door het dier.
Daarnaast wordt overwogen in de
ze zelfde hoek aan de overzijde
van het oude land tussen Nij kerk
en Harderwijk nog een „Slim-
bridge" te creëren naar model van
het beroemde park van de Engelse
bioloog Peter Scott, die er expe
rimenteerde met het terugwinnen
van bijna uitgestorven vogelsoorten
en belangrijke succesjes boekte.
Stempel
De man, die een belangrijke stem
pel drukte op al de recreatieve
voorzieningen in de Flevopolders
denk aan de grote aantallen vis-
plaatsen, campings, natuurpaden,
tot barbecuesets toe prof. ir. H.
J. van Duin, plaatsvervangend di
recteur van de Rijksdienst voor
de IJsselmeerpolder, buitengewoon
hoogleraar in de cultuurtechniek en
landschapsinrichting aan de Land
bouwhogeschool te Wageningen.
Prof. van Duin (47 Jaar) vorm
de de landbouwkundige afdeling
van de Rijksdienst, om tot een af
deling cultuur, techniek en recreatie.
Met gevoel voor recreatie, dagtoe-
risme en stiltegebieden werkte hij
met de biologen en de landschaps-
en recreatiemensen samen om te ko
men tot een nieuw stuk Nederland,
waarin niet alleen plaats zou zijn voor
landbouw en industrie.
Buffer
Dit team was bereid tot bijstu
ren in de planning als de natuur in
het natuurlijke ontwikkelingsproces
bij de droogmaking, zich zo spontaan
en zo spectaculair had opgedrongen,
dat men hiervoor de ogen niet kon
sluiten. Terwijl er verder werd ge
arbeid aan de realisering van het
project de Hollandse Hout, een bos
complex van duizend ha ten zuiden
van Lelystad en grenzend aan de
Knardijk, ontstond aan de overkant
van deze poldergrens het impo
sante natuurgebied. Behoud van dit
terrein zou betekenen, dat de Hol
landse Hout een natuurlijke buffer
zou gaan vormen tussen het waar^
devolle reservaat en het industrie-
en woongebied van Lelystad. In het
stofferingspakket voor dit gebied
werd vervolgens een grote plas opge
nomen vrijwel liggend onder Lely
stad-haven en bedoeld voor de kleine
watersport. Deze plas komt dus op de
kop van het boscomplex te liggen.
De Knardijk gaat dus de v grens
vormen tussen een in recreatief op-
zich actief en passief stuk natuur
Enerzijds het bos- en waterland
schap en anderziijds een brok „puur-
door gelukkig niet in lijntjes en re-
kenlineaaltjes verstarde landschap
inrichters.
Iets ten zuiden van dit gebied,
dat in schoonheid en rijkdom de
Waddenzee naar de kroon gaat ste
ken en ons land iets terug kan ge
ven wat wij haar hebben ontnomen
of waarvan wij haar nog zullen be
roven, denk aan de Biesbosch, komt
nog een reservaatje, waar de natuur
zich zodanig heeft opgedrongen, dat
de landinrichters ook dit wel moes
ten inpassen in hun stofferingssche
ma: het kiekendievenreservaat. De
nieuwe polders hebben op vogel-
gebied enige pure sensaties geboden
zoals de explosies in aantallen van
de baardmezen, de vestiging van zeld
zame broedvogels, grauwe ganzen en
lepelaars, en ook de opleving van
een bijna uitgestorven broedvogel, de
bruine kiekendief. De kiekendief ves
tigde zich in grote aantallen in
de polder en vertoonde een sterke
voorkeur voor de omgeving van een
zuigerpias niet ver van de nieuwe
Knarsluis.
De kiekendief mag zijn territorium
behouden» Maar dat betekent wel
AMSTERDAM De Amsterdamse
mode-ontwerper Dick Holthaus kan
maar niet genoeg van de lange rok
ken krijgen. Twee jaar geleden bleef
hij tot het laatst toe midi's maken.
En voor de komende winter zijn de
rokken by Holthaus opnieuw langer
dan in Parijs.
Door
Jos Hagers
De kuitlange rokken, die in Parys
by Dior, Cardin en Givenchy tot de
uitzonderingen behoorden, vormden
de basis van de nieuwe Holthaus-
collectie. zyn nieuwe midi's, geïnspi
reerd op enkele modellen van Yves
Saint Laurent, hadden overigens
niets met de zwierige lange zomer
rokken te maken, die dit seizoen
vooral by de tieners een groot suc
ces bleken te zyn. Maar ook al wa
ren zyn winterjurken van beige,
bruine en rookgrijze wollen crêpe, die
hy gisteren in zyn boetiek in de Am
sterdamse Van Baerlestraat liet
showen, wat lyzig, Dick Holthaus
heeft er genoeg klanten voor.
Actrices als Liesbeth List, Jasperi-
na de Jong en Conny Stuart voelen
n.L wel iets voor klassieke kleren met
een vleugje nostalgie. Maar buiten
het warme licht van de schynwerpers
en zonder de toneelmake-up zagen
zelfs de topmannequins Tanya Try-
bels, Dewi Moerman en Henriëtte
Slot er in de lange strikkraagjurkjes
en plooirokmantelpakjes wel erg saai
uit.
Dan waren de zwart fluwelen
broekpakken uit de 'Twenty Seven"
confectiecollectie van Dick Holthaus
een stuk vlotter en voordeliger want
deze avondpantalonensembles zyn by
de betere modezaken in ons land al
voor f 298,- verkrijgbaar en dat ter-
wyi een couture-avondjapon gegar
neerd met borduurwerk by hem al
gauw op zo'n zes tot tienduizend gul
den komt.
Op de foto links een wollen impri-
mé jurkje met een gebreid blauw
bouclé jasje en rechts een wollen
mousseline blouse met gewattineerd
overhemdjasje gecombineerd met een
bruine wollen crêpe rok.
Prof. ir. H. J. van Duin belangrijk stempel
een aanpassing van de randgebie
den, zelfs van de soort gewassen, die
an deze omgeving tot rijpen zullen
worden gebracht.
Fase
Het spontane natuurgebeuren is
dus voor deze Rijksdienst met open
oor en oog van plant en dier toch
ook nog een bron van zorg. Prof. van
Duin ziet het als een nieuwe fase
in de natuurbouw. „Het gaat om de
conservering van de „toevallige" ont
wikkeling, en het in de hand houden
van de biotoop". Men kan alleen
maar hopen dat iets van het gevoel
voor deze vorm van natuurbehoud
zal overslaan op de figuren uit
kringen van bijvoorbeeld „domei
nen" en het parlement, waar men
niet alleen zal vragen hoe zoiets te
exploiteren zal zijn of waar men con
stateert dat zoiets het rijk alleen
maar geld kost. Mogelijk zou er door
middel van1 observatieposten en par-
keerstroken in dit weidse land toch
nog iets kunnen terugvloeien in de
zelfde kas waaruit een Rijksdienst
voor de IJsselmeerpolders moet put
ten om zijn plannen te realiseren.
Want zelfs de spontane ontwikke
ling in dit Knarreservaat kan geld
kosten. Er komt een verlandings-
proces op gang en de waterstand
zal misschien in de hand moeten
worden gehouden.
Dat betekent mogelijk toch een
waterstandsregulering en het beschik
baar stellen van arbeidskrachten en
materieel om het unieke nieuwe Eu
ropese reservaat te behouden voor
plant, dier en de verstrooiing zoe
kende mens. Wat nu nog resteert is
de vaststelling van de omvang van
het Knarreservaat. Prof. Van Duin
durft geen oppervlakte te noemen.
Maar het is wel zo, dat er nu nog
een sensationeel gebied ligt ter leng
te van een 15 km en de breedte van
een drie tot vier km, waar de pol-
derbodem-omkeerders op het punt
staan binnen te treden of aan de
rand al stevig met aantasting zijn
begonnen .Aan een Knarreservaat
van formaat is echter grote behoef
te. Wie weet volgt tegelijk met de
uitspraak over de Markerwaard een
aanwijzing over de omvang van dit
paradijs in Nederland* hart, een
geschenk van Moeder Natuur zelf.
en miljoen gulden aan prijzen
Dick Wissink 808 HOLLIDAY-sta-caravan is één van de hoofd-
in de Nationale Puzzelactie voor de Stichting Natuurbehoud
Natuurbeschermingseducatie, in deze krant. De caravan is
naar de meest moderne recreatie-eisen. De wanden,
het dak en zelfs de vloer zijn geïsoleerd. Wanden en
in teakkleur uitgevoerd. Waarde ƒ10.000. Het is een
van Dick Wissink te Oud-Loosdrecht, waar u de caravan
kunt zien, evenals bij een van de dealers,
kunt 'm winnen wanneer u voor 1 meedoet aan de puzzelactie.