OVERWINNINGEN VAN PETROSJAN
EN DONNER IN IBM-TOERNOOI
UITGIFTEPROGRAMMA 1974 VOOR
DE NEDERLANDSE ANTILLEN
JUWEEL UIT HET KSH-TOERNOOI
H. WIERSMA TEGEN A. KUYKEN
NAPELSE BANKIER FORQUET IS
ONBETWIST DE STERKSTE SPELER
Kom er ACHT-er
IDAG 25 AUGUSTUS 1973
prognose dat het IBM-toernooi betere en instructievere
ijen zou opleveren dan het AVRO-toernooi is tenvolle
2 tkomen, zoals onderstaande partijen ons tonen.
mise-speler, d.w.z. dat hij remise kan
maken wanneer hij wil!) boekte hij
een paar nuttige zeges en zorgde in
de elfde ronde voor een surprise door
koploper Planinc gedecideerd te klop
pen. Al een half uur voor het begin
van deze partij liep hy onophoudelijk
door de speelzaal. Toen het sein voor
het begin werd gegeven, ging hy
haastig, glimlachend zitten.
Dergelijke „handelingen" dienen
uitsluitend om de tegenstander te
imponeren of hem uit zijn concen-
T. Petrosjan
i andere voorspelling schreef ik
i rubriek over de Joegoslaaf A.
ie. Ik voorspelde hem een gro-
:oekomst dan zijn landgenoten
erovic en Ljubojevic. Het zo-
beëindigde IBM-evenement
dan ook steeds Planinc als kop-
gekend. Door een kleine terug-
i der laatste ronden ont-
aem de eerste prijs in zijn ge-
wsjan heeft een uitstekende
tie geleverd. Na een wat aarze-
oi tiegin (de Rus is een sterke re-
tratie te halen, zoals schakers in 't
algemeen zeggen.!
Jan Timman heeft weer aardige
vorderingen gemaakt, maar de groot
meestertitel is hem nog niet in de
schoot geworpen. Hij was dicht bij
de begeerde titel, maar een minder
goede eindsprint werd zijn tegenslag.
Zo sloeg hij o.a. een remiseaanbod
van Szabo af! De schaakjournalist
Barry Withuis gaf Timman de vol
gende, wat breedsprakerige betitelin
gen: internationaal schaakmeester,
zigeuner, student, gewetensvol
schaakschrijver, bohémien, scepticus
door gevoeligheid, kameraad, een
zaam jongeling, vriend van velen
Thans de partyen. In een ander
artikel eens meer over het IBM-toer
nooi.
Wit: T. Petros jan
Zwart: A. Planinc
ENGELS
1. c2-c4 Pg8-f6
Als zwartspeler heeft men de keuze
uit vier goede voortzettingen op de
eerste zet, namelijk 1Pf6, 1.
-e6, 1d6, 1c5. In de
meeste gevallen gaat het Engels over
in een bekende andere opening, bijv.
1Pf6 2. d4 e5 (Budapestergam-
biet) of 1e6 2. d4 f5 Hollands).
De tekstzet wordt het meest ge
speeld.
2. Pbl-c3 g7-g6
De meeste Russische grootmeesters
geven de voorkeur aan 2d5 3.
cxd5 Pxd5 4. g3 g6 enz. Ook een
kwestie van smaak
3. Pgl-f3 Lf8-g7 4. gZ-gZ 0-0
5. Lfl-g2 d7-d6.
In d'sze zeer belangrijke partij voor
beide opponenten kiest de Joego
slaaf een rustige opbouw. Een remise
tegen Petrosjan is altyd nog beter
dan een nederlaag! Maar deze
schroomvallige opinie blijkt in het
schaakspel immer funest te zijn
6. 0-0 el-eb 7. d2-d3 Tf8-e8 8. Lcl-
d2 c7-c6 9. Tal-cl a7-a5. Met de be
doeling later een paard op c5 te nes
telen, zonder gestoord te worden
door b2-b4. Te riskant is 9e4!?
10. dxe4 Pxe4 11. Pxe4 Txe4 12. Lf4!
10. a2-a3 Pb8-a6 11. Ld2-e3 Ta8-b8
12. Ddl-b3 Pf6-d7 13. Db3-c2 Pd7-c5
14. Tfl-dl Lc8-f5 15. Tcl-bl Pc5-e6
16. b2-b4 Pe6-d4 17. Dc2-a2 a5xb4
18. a3xb4 Tb8-a8 19. Da2-d2 Pa6-c7
20. Le3-h6 Pd4xf34- 21. Lg2xf3 Lg7-
h8 22. b4-b5! Dd8-d7 23. Tdl-cl Lf5-
e6 24. Dd2-e3 Ta8-a3 25. Lf3-g2 Te8-
c8 26. b5xc6 b7xc6 27. Tbl-b7 Lh8-g7.
Wat moet zwart nog anders spelen?
28. Lh6xg7 Kg8xg7 29. c4-c5; Ta3-a5
30. c5xd6 Dd7xd6 31. Pc3-e4 Dd6-d4
32. De3xd4 e5xd4 33. Pe4-d6!
De beslissing!
33Tc8-d8 34. Pd6xf7 Le6xf7 35.
Tb7xc7 Ta5-e5 36. Lg2-e4 Td8-e8 37.
Tclxc6 Kg7-g8 38. Tc6-d6 Lf7-e6 39.
Td6xd4. Zwart gaf het cp.
Men krygt onwillekeurig de indruk,
dat Petrosjan „geruisloze" overwin
ningen behaalt!
En zo won Donner van Spassky!
Wit: B. Spassky
Zwart: Jan Hein Donner
1 e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4
Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 «Het
beste, omdat Lc4 geen toekomst meer
heeft na e6i 7Pbd7 8. Df3 Dc7
9. 0-0-0 b5 10. Ld3 Lb7 11. Thel h6
12. Dh3 (Dit was te verwachten!
Donner had deze zet aangegeven tij
dens een analyse met Jan Timman.
Toch is de zet niet van Donner
zelf, al suggereren velen van wel! De
„uitvinder" is Planiinc in zijn party
met Najdorf, Hoogoventoernooi 1973»
120-0-0 13. f5 e5 14. Pe6!? hxg5
15. Dxh8 fxe6 16. fxe6 Pc5 17. Dh3 g4
18. Dg3 De7! (Nu staat zwart veel
beten 19. b4 Pxd3- 20. Dxd3 Dxe6
21. a4 bxa4 22. Pd5 Kb8 23. Kb2
Fxd5 24. exd5 Dd7 (neg steeds staat
Donner gurostjg). 25. c4Le7 2S.Ka3
Tf8 27. Tfl Txfl 28. Txfl Lf6 29. Tbl
Lc8 30. b5(De enige kans30.
.axb5 31. Txb5-r Kc7 32. Dd2 Kd8
33. Tb6 Dc7 34. Tc6 Db8 35. Da5
Ke7 en wit gaf het op.
Ik heb de indruk dat Spassky de
vele mogelijkheden van Dh3 niet vol
doende heeft onderzocht. Wannneer
men twee lichte figuren moet geven
voor een kasteel, dan moet mi. de
gehele variant op de helling of
moet er een versterking worden ge
vonden. Ik kom op deze belangwek
kende variant nog terug.
BISHOP
dtvan i
ZONTAAL
T in staat de rol van de
te kijken? 8. tegen die
maken we een beweging 9.
obeert het zuiver en houdt van
eten 11. O, uw ingenieur is
Indonesië vertrokken 12. de
i dier is zo mooi als de
tuin 16. Tinus, Gonda,
Eva gingen zich op gezette
ontspannen 17. laag hangen-
listof met weinig voedingswaar
lik er eens aan een kleintje
op een keer de familie D hier
s er nooit ruzie 22. loop, anders
inziens dit geen opgeld 23. we
er de N.S. mee in het hele
KAAL
kleine ventje kan er door 2.
ir wat opgebouwd van man-
een troep 4. of To ooit fruit
ten is de vraag 5. er wordt
nullen en er wordt gevraagd eens te
komen kijken 6. hij leidt u in uw
bergruimte 7. stevig en heilig van de
luchtmacht in Engeland 10. een
eind weg is mijn vrouw met haar sie
raden, daar moeten we avonden over
praten 13. de vogels laten lopen 14.
brem om het midden van de vis win
den 15. zo te horen is het lichaams
deel niet goed in een bepaalde vorm
geschreven 17. Och, neer warmte, S
18. wat een file, erg. en die draad
doortrekken, 't is precies een vogel
20. schrijf eens een goed plan op.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur ln het
bezit te zijn van de redactie van
het Leidsch Dagblad Witte Singel l,
Leiden. Wij stellen vier pry zen be
schikbaar: één van f10, één van
f 7,50 en twee van elk f 5. Alleen
huisje en twee abonnees kunnen meedingen.
DE POSTADMINISTRATIE VAN
DE Nederlandse Antillen heeft het
voorlopige postzegeluitgifteprogram-
ma voor 1974 als volgt samenge
steld:
28 januari, een bijzondere post
zegel van dertig cent ter herdenking
van de in 1966 overleden Antilliaanse
staatsman en politicus Lionel Ber
nard Scott, prys in Nederlandse
munt f 0,54;
18 februari, drie bijzondere post
zegels onder het thema „Famia pla-
nea" (verantwoord ouderschap),
waarden zes, twaalf en vijftien ceih
prijs per serie in Nederlandse munt
f 0,60;
april, drie bijzondere postzegels
met toeslag ten bate van instellin
gen werkzaam op liet gebied van de
sociale en culturele zorg, waarden
twaalf plus zes, vijftien plus zeven
en veertig plus twintig cent, prijs per
serie in Nederlandse munt f 1,80;
9 14 augustus, drie bijzondere
postzegels ter gelegenheid van vijf
tig jaar olie-industrie op Aruba,
waarden vijftien, dertig en vijfen
veertig cent, prijs per serie in Ne
derlandse munt f 1.62;
9 oktober, twee bijzondere postze
gels ter gelegenheid van het eeuw
feest van de Wereldpostvereniging,
waarden vijftien pn dertig cent, prijs
per serie in Nederlandse munt f 0,81.
25 november, drie bijzondere post
zegels met toeslag ten bate van in
stellingen werkzaam op het terrein
van de zorg voor het kind, waarden
vijftien plus vijf, twintig plus tien
en dertig plus vijftien cent, prijs per
serie in Nederlandse munt f 1,71.
Nadere gegevens zijn nog niet be
kend. Het is mogelijk dat dit pro
gramma nog met uitgiften word',
uitgebreid en dat wijzigingen in de
data van uitgifte enz. nog zullen
plaatsvinden.
Met voorstellingen van in Bulga
rije voorkomende wilde dieren ver
scheen in dit land een serie van zes
zegels. De ontwerpers ervan zijn Mil-
ka Peïkova en Georgi Kovatsjev.
Waarden en afbeeldingen van de ze
gels: 1 1. muskusrat, 2 1. wasbeer
hond, 3 1. Moeflon, 12 1. damhert.
18 1. wisent en 40 1. eland. Ont
werper/ graveur Jean Pheulpin ver
vaard gie in de toeristische serie van
Frankrijk een zegel van 0.90 fr..
als onderwerp koes hy het kasteel
van Guin.
Griekenland houdt niet alleen een
referendum, er komen ook postzegels
uit. Ditmaal een tweede serie met
voorstellingen uit de Griekse mytho
logie. De serie omvat de volgende
zegels: 1 dr. de Olympus, de woon
plaats van de goden; 2 dr. de strijd
tussen Zeus en Typhoeus; 2,50 dr
Zeus in strijd met de giganten en
tenslotte staat op een zegel van 4.50
dr. de bestraffing van Atlas en Pro
metheus afgebeeld. Vierhonderd jaar
geleden werd de Engelse bouwmees
ter en toneelontwerper Inigo Jones
(1573-1652) in Engeland geboren.
Ter herinnering hieraan verschenen
in Groot-Brittannië vier zegels naai
ontwerpen van Rosalind Dease
Waarden en afbeeldingen: 3 p. kos
tuums voor Oberon en Titania, die
wei-den gebruikt in het maskerspel
„Oberon and the Faery Prince", 3 p
portiek van de St. Paul's kerk in het
Londense Covent Garden. 5 p. Prin
ce's Lodging op Newmarket in Lon
den en nog een zegel van 5 p.
met het decor van het Oberonmas-
kerspel.
De Leipziger herfstbeurs, die van
2 tot en met 9 september zal wor
den gehouden, staat voor een groot
deel Ln het taken van de Expovita-
tentoonstelling voor vrijetijdsbeste
ding. Dat is ook duidelijk te zien aan
de twee zegels die Oost-Duitslan.i
voxgende week uitgeeft. Op een zege!
van 10 pfennig wordt sport, recrea
tie en spel afgebeeld (kegelen, kam
peren en tennis), op een zegel van 25
pfennig wordt zeilen, muziek en een
boor te gebruiken bij het knutse
len thuis afgebeeld.
Het tienjarig bestaan van het elek-
triciteitskoppelnet tussen de DDR
Polen, Tsjechoslowakije. Hongarije,
Bulgarije, Roemenië en Rusland
werd in Oost-Duitsland herdacht met
een zegel van 35 pfennig. Op de ze
gel is het koppelnet te zien met op d«-
voorgrond een hoogspanningsnet
PIE TER TAFFIJN
2
3
V
5
T
V
V
9
fO
V\
V
V
tl
'3
V
'C
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
/S
V
V
V
V
V
w
V
V
V
V
t6
19
V
V
20
V
V
22
V
V
V
V
Het zal u wellicht niet zijn ont
gaan dat het KSH-damtoernooi 1973
met grote overmacht is gewonnen
door de Rus Andris Andreiko. Nog
meer dan deze glorieuze overwin
ning spreekt waarschijnlijk voor de
meesten de ruime marge die onze
tweede man. Harm Wiersma, hem
moest laten. Mocht Harm in het
laatste wereldkampioenschap nog
fier naast de oud-wereldkampioen op
de tweede plaats staan, nu kon hy
ternauwernood met drie punten ach
terstand de overige deelnemers van
zich houden.
Iemand die bij de internationale
toernooien altijd bovenin wordt aan
getroffen is de Zwitser Andrews
Kuyken. Voor degene die nog niet
is ingelicht vermeld ik even, dat ook
deze topspeler het komend seizoen
voor het Residentie Damgenoot-
schap zal uitkomen. Deze bundeling
van krachten lijkt de komende strijd
om de landstitel eens eentonig ka
rakter te gaan geven. Het spelpeil
daarentegen komt het zeker ten
Een verklaring hiervoor vindt men
al in het feit, dat by diverse clubs
wekelijks extra trainingen zijn inge
last. Hieronder een fraaie party uit
het KSH-toernooi.
Wit: H. Wiersma Zwart: A.
Kuyken. 1. 33—29, 19—23, 2. 35—30,
14—19. Deze weigering om de Roo-
zenburgspeelwijze tegen te spelen
leidt niettemin tot interessant spel.
3. 40—35, 17—22, 4 45—40, 11—17.
5. 30—25. 6—11, 6. 25x14, 9x20, 7. 38—
33, 10—14. 8. 32—28, 23x32, 9. 37x28,
5—10, 10. 41—37, 19—23, 11. 28x19,
14x23. 12. 35—30, 10—14, 13. 46—41,
4—914. 42—38, 16—21. 15. 31—26, 14—
19! zie diagram.
Er is een boeiende stelling ontstaan
waarin zwart simpel dreigt met 20
24, doch bovendien een schijf dreigt
9 9 9
9
M
9 ifi
èi; Si
i© Vo éi
D
12 tot 26 september zullen
Zeeuwse bridgers bevoorrecht
n opzichte van de bridgespe-
de rest van het land. Zij hoe-
imelijk maar even de grens
wippen naar Ostende waar
dagen lang de Europese
oenschappen worden gehou-
o'n tochtje zal zeker de moeite
zijn want in het casino zul-
"erelds beste bridgers aan de
erschijnen.
de vraag wie nu eigenlijk de
bridgespeler ter wereld is, be-
1 geruime tijd eenstemmigheid,
•titel moet zonder twijfel wor-
fegekend aan Pietro Forquet,
te Napels, steunpilaar van
Italiaanse sucsessen. For-
Qiet alleen technisch een su-
er, er is niets dan hem aan
Setafel uit zijn evenwicht kan
Q. Toch hebben verschillende
partners dat wel eens geprobeerd. In
de belangrijke wedstrijd Italië—
Frankrijk in 1957 had Forquet 7
schoppen geboden, een contract dat
zonder moeite gemaakt zou zijn. Zijn
partner, ook geen kleine jongen,
maakte er echter 7 sans atout van,
dat werd gedubbeld en de tegenpar
tij begon met zes hartenslagen te
incasseren. Forquet vertrok geen
spier, speelde rustig verder en Italië
kon ondanks zo'n catastrofe toch nog
de zege behalen.
Hoe verschrikkelijk goed Forquet
afspeelt bewijst het volgende spel.
Tegen het door Noord-Zuid gebo
den 4 schoppencontract kwam west
met ruiten twee uit, in Noord de zes
en Oost's tien won de slag. Oost leg
de nu harten aas op tafel en voor
Zuid (Forquet) is het belangrijke
moment al aangeboken. Oost heeft
zeker een doubleton harten en is uit
NOORD
10 9 7 5
C? V 9 7 4
O H 8 7 6
2
WEST OOST
H 4 2 *6
9 B 8 6 5 9 A2
O V 9 3 2 O A B 10 4
*B8 V 7 6 5 4
ZUID
A V B 8
9 H 10 3
O 5
Jf» A H 10 9 3
op een introever in die kleur. Snij
den op schoppenheer wordt dus al een
uiterst riskante affaire. Bovendien
heeft Oost op de opening gepast, in
de rode kleuren heeft hij al negen
punten en de aanwezigheid van
schoppenheer in zijn spel is dus niet
waarschijnlijk. Maar als Zuid schop
pen aas en schoppen naspeelt kan
West zijn derde troef naspelen en
waar dan nog tien slagen vandaan
kunnen komen mag de hemel weten.
Forquet wist het echter wel en speel
de meteen in de tweede slag de har
ten tien onder het aas. Oost vervolg
de met harten die Zuid met de heer
nam. Schoppen aas werd gespeeld
en schoppen na en wat Forquet
vreesde, gebeurde ook want West
speelde troef na. De situatie was nu
aldus:
De nagespeelde troef was in de
hand genomen. Harten drie werd ge
speeld, in Noord de negen en Oost
kon nog een ruitentje kwijt. Hierna
volgde echter harten vrouw en Oost
moet het hoofd in de schoot leggen.
Gooit hij ruiten boer af dan wordt
ruiten heer de tiende slag en gooit
hij een klavertje af dan troeft Zuid
zijn klaverenkleur vrij. In de prak
te veroveren door 22—28! 33x22, 17x
28. 26x6, 19—24. 30x19. 13x31, 36x27.
7—11! 6x17, 12x32! In de partij
speelde wit 16. 30—25, 19—24! 17. 25x
14, 9x20, 18. 38—32! waarna 24—30,
34x14, 23x45 met de bedoeling latei-
schijf 14 te winnen, alleen maar
gunstig is voor wit na 33—29. Partij -
vervolg: 1813—19, 19. 40—35,
8—13, 20. 32—28, 23x32, 21. 37x28. 3—
9, 22. 3430! De strijd wordt op het
scherpst van de snede gestreden.
Zwart dreigde met 28, 2127 ge
volgd door 1823 groot voordeel te
behalen waartegen 22. 4137 weinig
afdoende is vanwege 1116. Na de
tekstzet schept wit zich betere kan
sen en zwart moet zelfs verhinderen,
dat de partij op slag beslist wordt
door bv. 28, 3035! 914 en zwart
staat reddeloos!
Partij vervolg: 222025. 23.
29x20. 25x14. 24. 48—42, 2—8, 25. 44—
40. 21—27, 26. 40—34. 18—23. 27. 42—
37, 23x32. 28. 37x28, 14—20. 29. 30—25
9—14, 30. 34—30, 13—18. 31. 43—38,
20—24. 32. 39—34 (zie diagram).
Wat zullen de toeschouwers van
deze stelling hebben genoten! Wit
dreigt 34-29! 15-20 of?) 28-23! enz.
met winst. Hiertegen lijkt 18-23 ver
hinderd vanwege de plakker 34-29!
23x43; 29x9, waarna zwart niet kan
damhalen. Om in de diagramstand
met 15-20 te vervolgen lijkt ook niet
bepaald aanlokkelijk. Kuyken had
het echter goed aan zien komen en
speelde 32 18-23! 33. 34-29 23x43
9
s
9 9
9
9 9
a
9
is»
e
O
34. 29x9 met nu de combinatie
11-16 35. 49x38 17-21! 36. 26x28 8-13
37. 9x18 12x43. Na 38. 50-44! leek de
Fries alsnog te gaan winnen, doch
het offer 3819-24 39. 30x19 43-48
gaf snel remise. De laatste zetten wa
ren nog 40. 19-14 48-26 41. 33-29 (op
14-9 volgt 26-3!) 26-21 42. 41-37 15-20!
43. 14-9 27-32!! 44. 25x14 (37x28 is
remise door 21-49!) 32x41 45. 36-31,
het slotgedeelte is ontzettend boei
end. doch nu is het op slag remise.
Kansen voor wit geeft nog 14-10!
Hierna is b.v. 41-46 9-3! gewonnen
evenals 21-32 47-42! Op 21-26 volgt
ook 47-42, terwijl 21-3 9-4 41-46 10-5
ook alle kansen aan wit laat. Na de
tekstzet werd het remise door 45
21-49 46. 47x36 49x10 en de punten
werden gedeeld.
C. VARKEVISSER
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
B 8
V 9 3
A B8
-
A B 4
V765
A A H 10 9 3
tijk verwijderde Oost ruiten maar
Zuid maakte geen fout.
Wie deze spelontwikkeling al in de
tweede slag ziet, is echt een groot
speler. Het is zeker dat Forquet zijn
titel met ere draagt
A. BOEKHORS1.
De eerste prys van f 10 werd toe
gekend aan de heer C. Oudshoorn,
Vinkeweg 25 te Katwyk a.d. Rijn, de
tweede prijs van f 7.50 aan mevr. W.
M. H. Teljeur-Esser, Burggravenlaan
96 te Leiden. De twee prijzen van f 5
gaan naar de heer J. J. van Vliet.
Eikenlaan 15 te Leiderdorp en naar
de heer W. Schuitemaker, Koningin-
nelaan 11 te Oegstgeest.
Kom er a' hter
UBtu jbbij '8 aapuaiB^ uba Sa.tt oi
L fuopuqos isfTi 9 anojA jbbii q
3JUBq PUBJ f> Id^SOOi A'7 jopuo
afSBBja g ^anxa^ooq ^UBid ajsuaAoq
Z puBJ o^jbaz la^saoi a 7 do 4od 1