Wie alleen voor het sfeertje
komt mag van mij wegblijven
lachines isoleren de
.rouw in kraamkliniek
if
A
T.
RDAG 25 AUGUSTUS 1973
Begeleidster van het damesvoetbal-elftal Oegstgeest Conny Lubach
OEGSTGEEST Aan voetbal
len zit heel wat meer vast dan
niet z'n tweeëntwintigen tegen een
bal schoppen. Achter die wekelijk
se voetbalwedstrijd staat een hele
organisatie van vrijwilligers, die
zelf niet meer actief in het veld,
bergen werk voor de verenigingen
verzetten. Veel vrouwen die zich
dol enthousiast in de voetbalsport
hebben gestart, zullen dit nauwe
lijks hebben gerealiseerd. Dat
merk je heel duidelijk als je een
hoorzitting van de Leidse afdeling
voor het damesvoetbal bijwoont.
Hoeveel van die vrouwen, die tcoh
tot de actiefste van de damesaf-
deldng behoren, hebben zich ver
diept in de grote organisatorische
vraagstukken. Maar bitter weinig.
Met heel veel moeite kan dames
afdeling voorzitter Ad Dusée een
dames-vacature in het bestuur op
vullen. Toch zullen de vrouwen als
ze willen blijven voetballen, ook
deze tijdrovende en minder pret
tige kanten voor hun rekening
moeten nemen. Je kunt van de
gelijkheid nu eenmaal niet alleen
de prettige kanten nemen en de
rest door de mannen laten op
knappen natuurlyk gaat dat niet
allemaal ineens. De opbouw zal
vanuit de verenigingen moeten
komen. De helpende hand van de
man met zijn langdurige ervaring
op voetbalgebied is daarbij onont
beerlijk.
Toch zijn er taken waarbij de
niet-spelende vrouw onmiddellijk
kan worden ingeschakeld. Neem
bijvoorbeeld de elftalbegeleiding.
In het reglement staat dat ieder
dames-elftal een vrouwelijke be
geleider moet hebben. Daarmee is
een eerste aanzet gégeven om de
vrouw die niet (meer) actief voet
balt een stukje verantwoordelijk-
beid te geven. Wat gebeurt er ech
ter? Het hebben van een vrouwe
lijke begeleider wordt door veel
speelsters afgedaan met,,,flauwe
kul, helemaal niet nodig". Maar
als Je wat verder kijkt, blijkt er
binnen de vereniging voor een
dergelijke taak helemaal geen
animo te bestaan.
„Het is ook niet gemakkelijk
hooi-," zegt Conny Lubach (30)
de blonde begeleidster van de
Oegstgeester dames. „Je moet al
les maar op Je eigen houtje uit
zoeken. Er zouden eigenlijk cur
sussen voor begeleidsters moeten
komen zoals die er bijvoorbeeld
ook zijn voor Jeugdleiders. Je
maakt nu dikwijls mee dat de
„verzorgsters" niet eens een wa
terzak bij zich hebben, dat ze niet
weten wat ze moeten doen als er
iemand is geblesseerd. Eigenlijk
kun je ze dat niet kwalijk nemen.
De een heeft nu eenmaal twintig
Jaar op die voetbalvelden rondge
zworven en voor de ander is het
nog helemaal nieuw".
Conny Lubach behoort duide
lijk tot de eerste categorie. Sinds
haar kleutertijd as zij 's zondags
op het Lugdunumveld te vinden.
Hoe is ze dan als begeleidster
bij Oegstgeest terecht geko
men?
"Nou, Bob Zoet v^^|
wist dat ik gek was van voetbal
len en heeft me dat gevraagd. Ik
heb toen meteen ja gezegd. Ik
vind dat vrouwen de kans moeten
hebben om te voetballen. Een
stukje emancipatie hè. In de maat
schappij zien we ook steeds meer
vrouwen in functies die vroeger al
leen voor mannen waren bestemd.
Waarom dan in de sport niet?"
Een Russische onderzoek
heeft uitgewezen dat voetbal
voor vrouwen helemaal niet
aan te bevelen is. Een vrouw
blijkt veel sneller geblesseerd
te raken dan eên manis dat
geen reden om bij het propa
geren van damesvoetbal wat
voorzichtig te zijn?
"Ach uit eigen ervaring kan ik al
leen maar zeggen dat wij dit sei
zoen maar weinig last hebben ge
had van blessures. Bij iedere
sport kun je trouwens blauwe
plekken oplopen. Bovendien vind
ik dat een beslissing die iedereen
voor zichzelf moet nemen".
Vind je dat de regels voor
damesvoetbal zouden moeten
worden aangepast?
"Oh, nee daar ben ik beslist geen
voorstandster van," Lupita - zo
als ze door haar speelsters wordt
genoemd, zegt dit heel gedeci
deerd. "Kijk de meisjes kiezen
voor de voetbalsport. De sport zo
als die door de mannen wordt ge
speeld. Als je nu weer regels gaat
aanpassen kun je het geen voet
ballen meer noemen".
"Ja ik geloof van wel. Er zijn er
natuurlijk die voor de entourage
komen, maar dat zie Je meteen.
Dat zullen nooit echte voetbalsters
worden. Wie komt voor het sfeer
tje mag van mij wegblijven".
Wat is nu precies je taak?
"Ik stel het elftal samen meestal
alleen maar ook weieens in over
leg met de trainer. De samenwer
king met de trainer loopt eigenlijk
niet zo als ik wil daar kun je wei
nig aan doen want gëld voor een
betaalde trainer is er niet en Je
bent afhankelijk van een vrijwil
liger uit de vereniging. Het gaat
allemaal erg gezellig natuurlijk
maar ze mogen ook weieens hard
worden aangepakt. Kijk, een trai
ner van buitenaf doet dat gemak
kelijker dan iemand die als het
ware met de speelsters is opge
groeid.
Verder ben ik natuurlijk een
beetje "praatpaal". Je moet niet
vergeten dat de leeftijd in ons elf
tal varieert van vijftien tot twee
endertig. Dat geeft wei
eens moeilijkheden. Je ziet met
een als ze iets hebben. Ze spelen
slechter. Maar praten helpt lang
niet altijd hoor, er zijn mensen,
die gewoon alles zelf willen uit
vechten''.
„Ik wil, daar kom ik rond voor
uit", zegt Conny, met mijn elftal
boven aan de ranglijst eindigen.
Het is voor mij geen ezeliig-
heidsclub. Ik ga er vanuit dat Je
speelt om te winnen. Dat houdt
natuurlijk niet in dat dit ten kos
te van de sportiviteit moet gaan.
Gemene trukjes en streken zoals
je op de tv wel ziet, gaan er bij
mij niet in. Je krijgt zo ontzet
tend gauw een slechte naam en
dat wil ik voorkomen".
Zou je buiten de vereniging
actief willen zijn voor het da
mesvoetbal?
"Tja, dat is een beetje moei
lijk. Ik heb natuurlijk ook nog 'n
man en twee dochters die me
weieens willen zien. Eigenlijk heb
ik genoeg aan "Oegstgeest". Na
tuurlijk vind ik dat vrouen ook
organisatorisch hun aandeel moe
ten leveren. Je moet wel beden
ken dat we nog niet zo vreselijk
lang bezig zijn, ik geloof dat als
we wat beter ingespeeld raken die
organisatorische zaken ook wel
komen".
HENRIETTE VAN DER HOEVEN
Verreweg de meeste Nederlandse vrouwen gaven er een
ar jaar geleden nog de voorkeur aan om hun baby thuis
krijgen, Maar verleden jaar kwamen al meer dan de helft
n 214.000 babies, die in ons land werden geboren, in zie-
nhuizen en kraamklinieken ter wereld.
Onze driekamerflatjes lenen zich niet meer voor een be
lling thuis. En bovendien is een kraamverpleegster, die
jenwoordig f 125,- per dag kost en die men ongeveer tien
gen nodig heeft, voor veel mensen onbetaalbaar gewor-
omdat de meeste verzekeringsmaatschappijen geen
rgoeding geven voor een bevalling die niet in een zieken-
is of kraamkliniek heeft plaatsgevonden.
daar dat de toch al overbelaste bevallingen te verwerken krijgen. In
ihuizen in de komende jaren Engeland en Amerika, waar vrijwel
rijfeld een nog groter aantal alle babies al jarenlang in kraamkli-
In 1966 en 1967 kwamen in ons land 67 vrouwen tijdens, vlak voor
vlak na hun bevalling om het leven door fouten die te voorkomen
aren geweest.
De Amsterdamse vrouwenarts dr. J. Bout, die een onderzoek naar
doodsoorzaak van de a.s. moeders instelde kwam tot de con-
lusie dat het overlijden aan de volgende fouten te wijten was ge-
eest.
buten met medicijnen -14
of onvoldoende penetrale zorg 15
ieen controle op dieet3
iet tijdig genoeg bedrust voorgeschreven 4
'iet laten opnemen 4
lechte observatie van de patiënt2
iQvoldoende aandacht voor bedreigde omstandigheden 5
lechte bewaking van patiënten 5
laat ingrijpen 28
[uisarts te laat gewaarschuwd 2
laat toedienen van bloedtransfusie 8
chterwege laten van behandeling 32
iet reageren op belangrijke laboratoriumgegevens 2
let benutten van alle diagnostische mogelijkheden1
Jnjuist of onzorgvuldig handelen bij bevalling 11
*en goede leiding bij de bevalling 4
tige onjuiste handelingen 27
weinig of geen bloedtransfusie 4
berbodige handelingen 3
^bekendheid en onjuiste diagnose 24
^toelaatbaar overtreden van de bevoegdheden 1
bjuist handelen bij de operatie2
kchte organisatie in het ziekenhuis M 1
tchnisch falen i
narcotiseur beschikbaar 1
tfcose door narcosezuster i.p.v. door narcotiseur 1
hjuiste
nieken geboren worden, riepen de
medici ten einde raad de elektroni
sche industrie te hulp.
Het leek de artsen, gezien het
enorme verpleegsterstekort de enige
mogelijkheid om door het inschake
len van machines de na-oorlogse ge
boortegolven de baas te blijven.
Geen contact
En zo veranderen de verloskamers
in de moderne ziekenhuizen in effi
ciënte koele computerruimtes waar
vrijwel geen plaats voor persoonlijk
contact meer is.
Een vrouw die tegenwoordig, in
een verloskamer van een modern zie
kenhuis, haar baby ter wereld moet
brengen wordt vaak voor meer dan
een miljoen gulden aan apparatuur
omringd, maar een dokter of een er
varen kraamverpleegster die haar
een paar bemoedigende woorden toe
spreekt is lang niet altijd meer aan
wezig. Het is wel een voordeel dat de
meeste ziekenhuizen het mannen te
genwoordig toestaan om de beval
ling van him echtgenote bij te wonen
Maar het ontbreken van voldoende
deskundige hulp bij een bevalling
wordt in de moderne kraamklinieken
een steeds groter probleem.
Geen steun
De grote ziekenhuizen beschikken
over vier en soms wel vijf verschil
lende verloskamers. En de dienst
doende vrouwenarts loopt dan tussen
de vertrekken heen en weer om al
leen de hoogst noodzakelijke sa-
sistentie te verlenen. En wikkelt tus
sen de bedrijven door ook nog zijn
gewone spreekuur af. Met als gevolg
dat a.s. moeders lange tijd aan jeug
dige verpleegsters worden overgela
ten, die er vaak meer op getraind
zijn om bepaalde apparaten te be
dienen, dan om de vrouw moreel
tot steun te zijn.
En dat terwijl vrouwen die hun
kind ter wereld brengen, volgens een
Engelse psycholoog, meer behoefte
aan hulp dan vroeger hebben, omdat
pijn in onze tijd van vlot verkrijgba
re tranquilizers, een ongewone erva
ring geworden is.
Bovendien wordt bij sommige cur
sussen voor zwangerschapsgymnas -
tiek ten onrechte de indruk gewekt
dat een bevalling eigenlijk niets om
het 'lijf heeft. En de daardoor te opti
mistisch gestemde vrouwen raken
dan in paniek als ze bemerken dat de
weeën hen toch nogal wat pijn bezor
gen. En als ze dan ook nog in een
verloskamer terecht komen waar ze
omringd worden door allerlei hen
onbekende apparaten worden zij
bang, waardoor de bevalling moei
lijker verloopt dan nodig was ge
weest.
Moderne klinieken beschikken in
hun verloskamers nu al over:
een inductie-machine om de
weeën op gang te brengen en verder
volledig te regelen.
een geluidsgolf-machine om op
een video-recorder een duidelijk
beeld van de ligging van de baby te
krijgen.
een liiartitoan-machine die het
verloop van de bevalling nauwkeurig
op computerpapier uittikt
een hartmassage-machine
een apparaat voor het toedienen
van extra zuurstof
en een installatie voor bloed
transfusie.
Artsen vinden dat bevallingen dank
zij de hulp van allerlei nieuwe ma
chines aanzienlijk veiliger zijn ge
worden. Dat voordeel wordt echter
grotendeels te niet gedaan door fou
ten, die er, dn de verloskamers, door
gebrek aan personeel of ondeskundi
ge behandeling worden gemaakt.
Fatale fouten
In opdracht van de onlangs wegens
geldgebrek opgeheven Nederlandse
Bond voo r Moederschapszorg ai
Kinderhygiëne stelde de Amstelveen-
se vrouwenarts dr. J. Bout in een
onderzoek vast dat in 1966 en 1967 in
Nederland 67 vrouwen tijdens hun
bevalling overleden door fouten die
te voorkomen waren geweest.
Bij een vrijwel volledig door
machines geregelde bevalling in
de verloskamers van moderne
ziekenhuizen hebben verpleeg
sters bijna geen tijd meer om een
vrouw nog wat bemoedigende
ivoorden toe te spreken omdat zij
voortdurend allerlei apparaten in
de gaten moeten houden.
FOTO: TONY EVANS - NOVA
ADVERTENTIE
DAMESMODE
io exclusief jonge stijl..
nnwfem
HH811
BREESTRAATI08Q-H2 LEIDEN