hifi-stereo
Evenementen op de Hifi-RAI 1973
In 600.000
huiskamers
hifi-stereo
VELE NIEUWTJES IN RAI
fAN EISEN
Wat is nu
eigenlijk
ii Berge Henegouwen
IGTVOET
PLEIN 16
b.v.
HIFI?
■ERDAG 25 AUGUSTUS 1973
ALLERAARDIGSTE MODELLEN
HOOGST GEKLASSEERDE MERKEN
GEN LAAGST BEKENDE PRI1ZEN
DEN: 5 Meiplein 1—16—64, Telefoon 01710—2510043631.
SSENHEIM: Teylingerlaan 9, Telefoon 0252210398
873 verkochten wij uitsluitend
MASTERS VOICE".
IOO jaar later bieden wij U in
speciale „HIFI"-showroom
enorme collectie samen-
eld uit de beste merken ter
lid.
Kom geheel vrijblijvend eens luisteren
[aiaBfigHBEWEilB
VAN 170 3
SSFI APPARATUUR
loln alle bekende merken
Natuurlijk bij:
heen VELO
ESTRAAT 143 LEIDEN TELEFOON 25873
nieuwste modellen kunt U
ntreffen op onze Ie etage
Harman, Kardon, A.R.,
Zoals Tandberg, Braun, B en O, Shu
Acoustical, etc., etc.
SPECIAALZAAK voor het betere genre HIFI
Pieterskerkchoorsteeg 11
Leiden, Telefoon 22184
ALLERNIEUWSTE
HIFI RAI SNUFJES
in beeld en geluid natuurlijk bij:
istbetoon en vakmanschap
ERMARKT 25 LEIDEN, TELEFOON 22669
Grammofoonplaten
>AM van WEESEL en Zoon
HOGEWOERD 112 LEIDEN
VACHT MET KOPEN VAN HiFi
Overgaauw brengt U de laatste
noviteiten van de HiFi RAI op
de Leidato Stands 148-149-150
VERGAAUW Radio-T.V. Breestraat148
S U GEEN TIJD HEEFT
om naar de HiFi RAI te gaan, ja DAN NAAR van BERGE
HENEGOUWEN voor voorlichting, sortering en s
Al ruim 50 jaar.
GEHELE PHILIPS HIFI SERIE IN VOORRAAD.
AARKT 12-15-16
LEIDEN
SETJE 12 LEIDEN
Ter gelegenheid van de Hifi-
RAI zal er voor de bezoekers een
aantal extra attracties zijn. Zo
komen twee beroemde orkesten
de tentoonstelling extra luister
bijzetten. Het zijn de orkesten
van Stan Kenton en Syd Law
rence. 'Swinging Syd' en z'n man
nen treden driemaal op, namelijk
woensdag, donderdag en vrijdag
avond. De concerten die steeds 1
uur duren beginnen om half tien.
Het optreden van Stan Kenton op
zaterdagavond betekent tevens de
start van een Europese tournee die
Stan Kenton in de maand sep
tember maakt. Willem Duys zal de
leden van de band 's avonds om
kwart over acht introduceren.
Van het orkest van Syd Law
rence wordt bovendien tijdens de
Hifi-RAI een speciale plaat uitge
bracht die voor de gereduceerde
prijs van zes gulden te koop zal
zijn. Voor de liefhebbers van klas
sieke muziek is er voor dezelfde
prijs een elpee van het Neder
lands Blazersensemble met mu
ziek van Mozart en Dvorak. In
samenwerking met Inelco Neder
land wordt er op de Hifi-RAI
ook nog een speciaal hifi-test-
album uitgebracht.
Het album bestaat uit twee pla
ten met behulp waarvan hifi-
stereo-platenspelersversterkers
en luidsprekerboxen kuninen wor
den getest en 'n informatief boekje
over hifi-stereo-terminologie. Bo
vendien bevatten de bedde platen,
die op de tentoonstelling vijftien
gulden per stel kosten, klassieke
muziekfragmenten
De testplaten verdienen overi
gens wel enige toelichting. Ze zijn
zo op de toekomst afgesteld dat
er proeven zijn, die ook de duur
ste en meest perfecte apparatuur
niet kan uitvoeren.
De Stichting Nederland- Mu
ziek organiseert tijdens de ten
toonstelling in de Glazen Zaal
tweemaal per dag plaatconcer
ten die gepresenteerd worden door
bekende Nederlanders zoals violist
Theo Olof, dirigent Anton Kers
jes, tv. presentator Kick Stokhuy-
zen en disc-jockey Joost den
Draayer.
Naast de voorlichting over hifl-
stereo die op de tentoonstelling
wordt gegeven komen cr ter gele
genheid van de expositie ook twee
speciale tijdschriften uit die ge
heel gewijd zijn aan stereo. Het
maandblad Disk komt met een
extra -dikke Hifi-wijzer waarin
onder meer uitgebreide overzich
ten staan van alle apparatuur die
er in ons land te koop is.
Het maandblad Luister heeft het
augustus-nummer speciaal gewijd
aan de Hifi-RAI. Tenslotte is in
een van de stands een studio van
Radio Noordzee ingericht. Hier
zullen programma's worden opge
nomen die de volgende dag al via
de piratenzender op de Noordzee
de lucht ingaan.
j2sepfember
De belangstelling voor hifi-apparatuur is in ons land de
laatste jaren met sprongen vooruit gegaan. Vorig jaar werd
bijvoorbeeld in Nederland voor een bedrag van 270 miljoen
gulden uitgegeven aan hifi-grammofoons en spoelen- en cas
sette recorders. In de Nederlandse huiskamers stonden het vo
rig jaar reeds zo'n 600.000 hifi-stereo-combinaties. Volgens de
prognoses zal het aantal rond 1975 zijn opgelopen tot anderhalf
miljoen.
Voor die belangrijke
tengroep wordt van 28 augustus tot en
met 2 september in de Europahal
van het RAI-gebouw in Amsterdam
de Hifi-RAI gehouden. Zesenzestig
importeurs en fabrikanten uit veer
tien landen zullen hun nieuwste ap
paratuur tentoonstellen en desge
vraagd toelichting en voorlichting ge
ven. Het is de eerste maal in Euro
pa dat er een tentoonstelling wordt
gehouden die geheel aan de hifi-ste-
leo is gewijd.
Om te voorkomen dat er op de Hifi-
RAI apparaten komen te staan die
het. predikaat hifi niet verdienen is
er een speciale toelatingscommissie
samengesteld die de te exposeren ar
tikelen heeft „gescreend". Elk appa
raat moest tenminste voldoen aan de
DIN-norm 45.500 (waarover elders
op deze pagina meer) en waar het
ging om combinaties moesten deze
tenminste voorzien zijn van twee
losse luidspreker.
De exposanten .hebben er alles aan
gelegen laten liggen om de be
zoeker zo goed mogelijk te kunnen
laten horen wat hifi-stereo eigenlijk
Door
Bram van Leeuwen
is. Daarom zijn er in de hal diver
se vrijwel geluiddichte boxen en
ruimten neergezet waar iedereen in
alle stilte kan luisteren en verge
lijken. Er is zelfs een importeur bij
die om een huiskamer na te boot
sen een complete bungalow heeft
laten neerzetten.
Behalve de importeurs en fabri
kanten zijn er ook nog inzendingen
die raakvlakken hebben met de hifi-
stereo. Bijvoorbeeld de NOS, die ver
tegenwoordigd is met een stand van
500 vierkante meter. In de stand een
mini-theater, twee demonstratie-
studioruimten en enkele informa
tiebureaus.
In het mini theater, die 125 men
sen tegelijk bevatten kan wordt aan
getoond hoe 't radiogeluid in de loop
der jaren is verbeterd. Uitzendingen
uit 1930, 1950 en 1973 maken dat
duidelijk. Er worden onder meer op
namen ten gehore gebracht The
Ramblers, de hoorspelserie „Ome
Keessie" en een voetbalreportage van
Han Hollander. In het theater is
apparatuur aanwezig dat in die ja
ren bij de omroep werd gebruikt.
Verder is er een afdeüng „Stereo
studio" waar technici uiteenzetten
hoe de programma's gemaakt wor
den, terwijl in de afdeüng „Ste
reo thuis" adviezen worden gege
ven voor een betere radio-ontvangst.
Zo weten maar weinig mensen dat
stereo-ontvangst vaak alleen mo
gelijk is met een speciale FM-anten-
ne, voorzien van drie tot zeven ele
menten.
positie over de geschiedenis van de
geluidsregistratie onder de titel „Van
Edisonrol tot stereoweergave", een
oorlichtingsstand van de Nederland
se Vereniging voor Geluids- en
Beeldregistratie en onder het motto
„Kom praten over platen", een bij
drage van de Stichting Collectieve
Grammofoonplaten Campagne (CC-
GC).
Hifi-RAI 1973 is geopend van 10
tot 17 uur en van 19 tot 22 uur, en
op zondag alleen van 10 tot 17 uur.
De toegangsprijs bedraagt vier gul
den per persoon. Bezoekers die per
trein naar Amsterdam komen moe
ten vanaf het Centraal Station tram
lijn 4 nemen die zijn eindpunt heeft
op het Europa-plein tegenover het
RAI-gebouw.
Een volledig overzicht van wat er
allemaal op de Hifi-RAI te zien is zou
een zeer omvangrijk boekwerk ver
gen. Vandaar dat we er een aantal
opvallende apparaten hebben uitge
licht. Niet omdat ze beter zouden
zijn dan andere, ook niet om de prijs.
De keuze was volstrekt willekeurig.
Een van de meest interessante be
zienswaardigheden op de Hifi-RAI
zal ongetwijfeld in diverse stands de
apparatuur voor quadrafo-nie zijm.
Quadrafonie, ook wel te<trafonie ge
noemd geeft nog een extra dimensie
aan de stereofonische weergave,
doordat er nu van vier kanalen ge
bruik wordt gemaakt.
Uitgangspunt is dat ook in de con
certzaal veel geluid ons niet recht
streeks bereikt, maar via een omweg
door reflectie. De suggestie wordt ook
gewekt wamieer naast de normale
luidsprekers nog twee extra-luidspre
kers worden geplaatst achter de luis
teraar. Omdat de hele quadrafonie
nog in de kinderschoenen staat wor
den er door de fabrikanten heel
verschillende systemen ontwikkeld
en sterk uiteenlopende apparatuur
op de markt gebracht.
Philips brengt o.m. de nieuwe hi-
fi-stereo-platenspeler 22 GA 407 uit
gerust met een direct afleesbare
naalddrukmeter, een automatisch te
rugkerende arm en een stofkap die
in elke stand blijft staan. Verder
een Motional Feed Back luidspreker
box, die ongewenste trillingen nog
verder tegengaat.
Armstrong komt o.m. met een se
rie nieuwe versterkers en tuners in
de 600-serie. Opvallend is de moderne
vormgeving, terwijl de apparaten te-
TOET, GANGETJE, heeft de NIEUWSTE
SPEAKERS Toshiba „SONOPLAN"
360° weergave, die U ook op de HIFI RAI kunt zien NU AL
IN HUIS.
Kom ze eens beluisteren.
TEL. 01710—40941
ITT-Schaub Lor enz Hifi-stereo recorder.
vens beschikken over een zes-voudi-
ge voorkeursafstemming.
Goldring presenteert een serie
nieuwe stereo-weergave- elementen
en Hirsch exposeert een nieuw op
bergsysteem voor de bandjes van uw
cassette - recorder.
Blaupunkt staat op de Hifi-RAI
met een geheel nieuwe Delta 6000-
serie, waarvan onder meer een hifi-
quadrafonie-versterker met een ver
mogen van 4 x 20 watt deeluitmaakt.
Elac heeft in de stand onder meer
twee cassette-decks die aan de hifi-
norm voldoen, terwijl Uher q. m. een
timer-versterker gecombineerd met 'n
8-track-cartridge-recorder brengt.
Ook het Japanse merk Aiwa komt
met een hifi-stereo cassette deck.
Deense apparatuur van B en O
omvat onder meer de platenspeler
Beogram 4000 met een tangentiale
arm, zonder fouthoek. Het systeem
is volgens de importeur vrij van me
chanische slijtage omdat de bedie
ning gebeurt met een lichtsignaal.
Dual brengt in de stand onder
meer een nieuwe automatische hifi-
platenspeler, waarvan de plateau-as
tegelijkertijd de motoras is. De spe
ler is uitgerust met een collectorloze
geli j kstroommotor
Grundig komt met quadrafonische
compact- installaties en quadrafoni
sche tuner-versterkers.
ITT Schaub Lorenz laat onder
meer zien hoe gemakkelijk je zelf
van een bouwpakket een luidspreker
box kimt maken en een tuner met
mengpaneel, waarmee vijf geluids
bronnen in- en uitgeregeld resp. ge
mengd kunnen worden.
Voor het eerst dit jaar brengt AKAI
tuners uit op de Nederlandse markt,
onder meer een model waarin alle
bestaande 2- of 4-kanaalsystemen
zijn gecombineerd.
WEGA heeft in de stand onder
meer een hifi-stereo-apparaat dat
behalve een tuner-versterker ook een
Dual-platenwisselaar bevat.
Kenwood met de tuner-versterker
KR 5200 die onlangs bij een test van
het maandblad Disk uitstekend uit
de bus kwam.
Hapé geeft een voorlichtingscircu
laire uit onder de titel „Moet hifi-
stereo duur zijn om goed te zijn?"
AcousticalAM/IlM-ontvanger 2
x 40 watt met mengpaneel voor twee
platenspelers, bandrecorder en twee
microfoons.
TDK C-180 is de compact cassette
met een speelduur van drie uur die
AVC Nederland toont.
Bose heeft een revolutionaire
versterker uitgerust met Light Emit
ting Diodes, die het afgegeven ver
mogen direct afleesbaar maken.
Golden note showt de draagbare
discobars met twee platenspelers en
microfoon.
Yamaha presenteert de hifi-ste-
reo-klokradio, Sansui heeft onder
meer een vierkanaal opname/weer
gave tape-deck en tenslotte komt
Syma Lectronic met een tuner met
stationsselectie via een ponskaarten
systeem «ook met de hand te bedie-
Scmstendam Rai
Hifi is een afkorlmg van het
Engelse High Fidelity wat zoveel
betekent als 'zeer natuurgetrouw'
Men wil daarmee aangeven dat
muziek en gesproken woord via
radio, platenspeler of tape-recor
der zo worden weergegevendat ze
nauwelijks te onderscheiden is
van de werkelijkheid.
In het verleden heeft men ge
probeerd criteria vast te leggen
waaraan audio-apparatuur zou
moeten voldoen om de kwalifica
tie 'hi-fi' te verwerven. In Europa
kwam men tot de Deutsche In
dustrie Norm 45.500. afgekort tot
DIN 45.000. Helaas is de norm in
de loop der jaren iets verouderd
zodat we er op dit ogenblik niet
zo veel meer aan hebben.
De technische mogelijkheden
zijn de laatste jaren namelijk zo
veel verbeterd dat we DIN 45.500
langzamerhand kunnen beschou
wen als de uiterste grens. Komt
apparatuur onder deze norm dan
is het niet zo best. Omdat er ech
ter nog een nieuwe norm bestaat
wordt zij ook op dit ogenblik nog
gehanteerd.
Daarom betekent zeker op
dit ogenblik de term hifi geen
kwaliteitswaarborg meer. Er is
apparatuur te koop. die ver boven
de norm uitkomt. Het hart van
elke hifi-installatie is de verster
ker. Deze bestaat uit een eind-
versterker bij stereo natuurlijk
twee), die de energie van de luid
sprekers leveren. De eindverster-
ker wordt gestuurd door de voor
versterker. Deze voorversterker is
er voor om meestal zeer kleine
spanninkjes afkomstig van bij
voorbeeld microfoon, platenspeler,
radio of taperecorder te verster
ken en zo nodig te corrigeren.
Ook is hierin de toonregeling
opgenomen. En. niet te vergeten
de balansregeling, die het moge
lijk maakt de verhouding in ge
luidsvolume van beide luidspre
kers te wijzigen. Dikwijls wordt de
versterker gecombineerd met een
radio-ontvangsteenheid, kortweg
tuner genaamd. Voor hifi-stereo-
ontvangst op de radio is altijd
ontvanqst via de FM-band nood
zakelijk.
En dat brengt ons tegelijk op
de term stereo, of eigenlijk ste-
reofonie. Ook deze term zeat niets
over geluidskwaliteitHet bete
kent alleen dat er gebruik icordt
aemaakt van tioee gescheiden ge
luid skandl en, waardoor bijvoor
beeld de muziek van een orkest
niet. van één punt komt, maar een
heel vlak tussen tivee luidsprekers
bestrijkt.
In een normale huiskamer moet
de afstand tussen de beide luid
sprekers ongeveer drie meter zijn
en ze moeten bij voorkeur op oor
hoogte worden geplaatst. Verder
moet u bedenken dat de kwaliteit
van uw hifi-apparatuur steeds be
paald wordt door de zwakste
schakel in de keten. Zo kan bij
voorbeeld bij het afspelen van een
plaat de geluidskwaliteit nooit
beter kan zijn dan die van de
plaat zelf. Een reden temeer dus
om uw platencollectie steeds zui
nig te bewaren en ook de Jeivali-
teit van uw saffier of diamant in
de gaten te houden. Datzelfde
geldt voor de opname en weer-
gavekoppen van de taperecorder
die op gezette tijden gedemagne
tiseerd moeten toorden.
Yamaha Hifi-digitale klokradio.
Ook voor betwe
Acoustic Research phj|jpS wharfdale
Marantz Akaj Richard Allan
Pioneer Superscope Sony
Scott Lloyd's sharp
Dual Heco
Lenco Era
