Dwangbevel aan Nixon tot
overleggen geluidsbanden
WIE MOET MET WIE PRATEN!
Ziekenhuizen
werden bewust
gebombardeerd
Climax in Watergate-confrontatie
W
Wieheeft
ergelijk?
Sommige mensen hebben
dit beeld van de politie:
Anderen
weer dit:
Kolonel Gadafi blijft
aan de macht in Libië
DINSDAG 24 JULI 1973
Inbreken mag niet.Vrouwen aanranden
en doorrijden na een aanrijding evenmin.
Geen zinnig mens die bezwaar maakt als
de politie daartegen optreedt.
'n Universiteit bezetten, parkeren op de
stoep en vissen zonder acte, mag ook niet.
Als de politie daar iets tegen doet, klinken
er nogal eens protesten.
Misschien wel begrijpelijk. Maar het
is onredelijk als de politieman mikpunt van
die protesten wordt. Hij heeft de wetten
niet bedacht. Hij moet er wèl voor zorgen
dat ze worden nageleefd. Dat is een deel
van z'n taak.
Soms leidt die taak tot een nogal
hardhandige arrestatie. Soms tot het wegwijs
maken van een toerist. t
Daarom zal de een de politieman -
zien als een boeman. En de ander
als een soort weldoener.
Ze hebben allebei ongelijk.
DNN
k nee
aren
:n ge
berge
rt en
000 i
lid vi
t tege
ies v;
It..
Jker o
ziet
gages
at per
betaalt
rschijn
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Watergate-commissie van de Ameri
kaanse Senaat heeft een juridische bevel uitgevaardigd, gericht
aan president Nixon, ter opvordering van de geluidsbanden en
documenten in het Witte Huis, die betrekking hebben op het
schandaal. De unanieme commissie-beslissing werd genomen,
onmiddellijk na ontvangst van een brief van de president,
waarin hij meedeelt de banden en documenten niet ter beschik
king van de commissie te zullen stellen, omdat hij ze onder zijn
persoonlijk beheer wil houden.
De speciale aanMager, Archibald al of niet terecht, kan beroepen op
Cox, die een soortgelijke weigering zijn plicht om ervoor te zorgen dat
van de president ontving, kondigde de uittvoerende macht (het Witte
aan de kwestie by de rechtbank aan- Huis) en de wetgevende macht (het
hangig te maken. Met edze hande- Congres) gescheiden blijven, .maar
lingen is de confrontatie tussen het dat dit uitgangspunt niet opgaat
Witte Huis enerzijds en het Congres voor het Witte Huis in een confron-
en het ministerie van Justitie andër- tatie met het ministerie van Justi-
zijds, tot de climax gebracht die
vooral de senatoren hoopten te ver
mijden.
Onder de gevolgde procedure kan Na 166 jaar
het twee tot drie maanden duren
voordat een rechtbank zich zal uit
spreken over de wettigheid van
Nixons weigering. Daarna zou de
zaak eventueel nog in beroep kun
nen gaan by het hooggerechtshof,
zodat
tie, omdat deze in de Amerikaanse
opzet tot een en dezelfde macht be
horen.
Het is voor het eerst sinds 1807 dat
een Amerikaanse president voor een
dergelijke zaak gesommeerd wordt.
166 jaar geleden werd president Tho
mas Jefferson op deze wijze ge-
me.
President Nixon liet senator Sam
Ervin, de voorzitter van de Water-
gate-commissie, verder in een aparte
verraadproces tegen zijn vice-
president Aaron Burr, het betrof
hier een strafzaak. Daarom zijn
waarnemers in Washington van me
ning dat Cox meer kans van slagen
heeft de president ertoe te dwingen
brief weten dat hij geen praktisch de geluidsbanden af te staan dan de
nut zag in het gesprek dat Ervin senaatscommissie,
met Nixon had aangevraagd en In 1953 werd president Harry Tru-
waarin de president voor zyn ziekte man onder bedreiging met straf ge
had toegestemd. Ervin zei dat hy, sommeerd voor de huiscommissie
gezien Nixons mening over het ge- voor on-Amerikaanse activiteiten te
sprek, van een ontmoeting afzag. verschynen. Hy weigerde echter te
komen en de verhoren gingen ge
woon door. Nixon, toen nog lid van
Applaus het Huis van Afgevaardigden, maak
te van deze commissie deel uit.
Voorzitter Sam Ervin van de
Watergate-commissie tekent de
dagvaarding, waarin Nixon wordt
gesommeerd de geluidsbanden
van zijn gesprekken in het Witte
Huis over te leggen. Links het
democratische commissielid Rufus
Edminton.
Nixon weigering om de geluidsban
den over te leggen werd tegen het
middaguur door de commissie ont
vangen, die daarop onmiddellijk een
spoedzitting belegde. Toen. senator
Ervin daarna de zaal betrad waar
de getuigen worden gehoord, brak
een spontaan applaus los onder het
publiek, dat al gehoord had dat de
commissie de banden en documenten
van fcet Witte Huis zou vorderen.
Depresident stelde in zyn brief
onder meer dat hy een aantal van
de geluidsbanden had afgeluisterd,
nog voordat zyn voormalige mede
werker Alexander Butterfield vorige
week openbaar maakte dat alle per-
soonlyke en telefoongesprekken in
Nixons kantoren werden opgenomen.
De president schreef dat hy tot de
conclusie was gekomen dat de ban
den in grote lynen bevestigden wat
hy altyd al had gezegd, namely k dat
hy niets van het Watergate-schan-
daal of van de doofpot-campagne
had afgeweten. Het vry geven van
deze banden, schreef Nixon, zou het
centrale vraagstuk van Watergate
niet kunnen oplossen.
Tweeërlei uitleg
„Zoals met alle opgenomen infor
mele gesprekken", schreef de presi
dent, „bevatten deze commentaar
dat door personen met verschillend
perspectief en motivering onvermy-
deiyk op andere manieren kan wor
den uitgelegd".
Senator Eervin citeerde deze laat
ste passage en zei: „Het is een op-
merkeiyke brief, want blykbaar zijn
er twee verschillende interpretaties
van de banden mogelyk. Een, die
gunstig is voor president Nixon, en
een die dat niet is". Ervin verwees
toen naar een bepaling die voor
schrijft dat de president de plicht
heeft documenten over te leggen
waimeer daarmee vermeende onwet
tige handelingen bewezen of van de
hand gewezen kunnen worden, en
dat de president zich in zulke geval
len niet kan beroepen op bet prin
cipe van „executive privilege" waar
Nixon zich steeds op beroepen heeft.
Het Juridische bevel tot vordering
van de banden werd door een koerier
van de senaatscommissie gistermid
dag aan het Witte Huis overhandigd.
In dat bevel werd een uiterste da
tum vermeld voor de overlegging van
de banden en documenten. Wanneer
deze dan niet ter beschiking zyn ge
steld, kan een proces voor de recht
bank volgen waarby de rechten in
de eerste plaats de weigering kan
veroordelen als een handeling die
„beledigend is voor de rechtbank"
(en daarop in Amerika vastgestelde
straffen staan). Verder kan de rech
ter zich inlaten met de wettigheid
van het principe van „executieve pri
vilege" waarop het Witte Huis zich
beroept.
Jurisprudentie
Dit principe is in de Amerikaanse
Jurisprudentie nooit volledige geïnte-
preteerd en het is in de loop der
Jaren een omstreden kwestie geble
ven. President Truman weigerde, na
dat hy al was afgetreden, om per-
sooniyk voor een senaatscommissie
te verschynen. President Nixon heeft
zich op dat voorbeeld beroepen, maar
Juristen zeggen dat de huidige kwes
tie van het ter beschikking stellen
van presidentele papieren daar niet
onder kan vallen.
De aanklager, Archibald Cox, zal
zich in zyn proces om de banden los
te krijgen vermoedelyk baseren op
het feit dat de president zich dan,
„Culturele revolutie moet doorgaan"
BENGHAZI De Libische kolo
nel Gadafi heeft gisteren zyn ont
slag als voorzitter van de revolutio
naire raad ingetrokken. Hij kondigde
aan dat hij aan de macht blijft tot
dat de unie met Egypte is verwezen
lijkt.
Tevoren had Gadafi in een rede in
Benghazi scherpe kritiek geuit op
Egypte, de partner voor de unie. De
„volksrevolutie" is de enige oplossing
voor Egypte, zo meende hij. „Hoe
wilt u dat Egypte, waar corruptie,
vriendjespolitiek, censuur en bureau
cratie heersen, een beslissende strijd
tegen de vijand kan voeren? Wij me
nen dat Egypte moet veranderen, af
stand moet doen van deze mentali
teit, en het enige middel daartoe is
de volksrevolutie. Alleen daardoor kan
de wil van het volk tot uiting komen".
De rede van Gadafi werd recht
streeks uitgezonden door radio-Caïro.
Hij zei voorts dat zijn standpunt in
zake de stryd met Israël „totaal ver
schilt" van het Egyptische.
Gadafi deed de mededeling van zijn
aanblijven in een rede van meer dan
drie uur tot een immense menigte
hi Benghazi.
„Ik ben niet mijn eigendom en zal
bij u blijven," zo verklaarde hij te
midden van luid applaus en toejui-
AUCKLAND By het veronge
lukken van het Amerikaanse vlieg
tuig by Tahiti zyn volgens berichten
uit Auckland (Nieuw Zeeland) ook
vier Nederlanders om het leven ge
komen. Van de 79 inzittenden over
leefde slechts een Canadees de ramp.
De Nederlanders vormden het gezin
Priemus, bestaande uit de 52-Jarige
Gerard en zyn 47-Jarige vrouw Cor
nelia, en voorts hun dochtertjes
Joke (14) en Margaret (7). Het gezin
was zes maanden geleden geëmi
greerd naar Nieuw Zeeland en had
zich gevestigd in Mosgield. Daar het
werk en het levien in Nieuw Zeeland
hem niet bevielen, besloot de vader
met zyn gezin naar Nederland terug
te keren
chingen. Hij behoudt zich het recht
voor zijn positie opnieuw te bekijken
als de eenwording met Egypte een
feit is.
Wel stelde de Libische leider een
aantal voorwaarden voor zijn aanblij
ven. Zonder een culturele revolutie
en een wetgeving die geheel in over
eenstemming is met de leer van de
Islam in de nieuw te vormen staat
kon hij geen verantwoordelijkheid
dragen voor de leiding. Daartoe is ook
een culturele revolutie en toepassing
van de Islamitische wetten in Egypte
nodig, aldus Gadafi.
Het Libische voorbeeld moet inspire
ren tot een geestelijke en morele re
naissance in Egypte, die ondanks da
zuiveringen onder leiding van presi
dent Sadat nog niet tot stand is ge
komen.
Onontbeerlijk
Eerder al had president Sadat
van Egypte verklaard dat de voor
zitter van de revolutionaire raad in
Libië, kolonel Gadafi, op zijn post
moet blijven omdat hij eeti onont
beerlijke leider is. Hij zei dit in een
toespraak tot het parlement en leden
van de Arabische Socialistische Unie.
Sadat laakte Libië wegens de re
cente verschillen van opvatting met
Egypte over het samengaan van
beide landen en verklaarde dat het
minste dat de Arabische landen
zouden kunnen doen, is op goede voet
met elkaar te leven.
Sadat zei dat Gadafi zich zelf tij
dens de 17 dagen onderhandelin
gen ervan had kunnen overtuigen
dat het de Egyptenaren ernst is met
de fusie met Libië.
Men mag de dingen echter
niet overhaasten want er is nog een
hele reeks kwesties op te lossen. Li
bië ds een onontbeerlijke partner van
Egypte en een schild in de rug van
hèt Egyptische volk. De mars (van
10.000-den Libiëers om aan te dringen
op een spoedig samengaan van bei
de landen) naar Egypte was onder
de gegeven omstandigheden niet de
Juiste weg.
Een woordvoerder van het
Pentagon, luitenant-generaal
Daniel James, maakte gisteren
bekend dat de resultaten van het
onderzoek voorgelegd zullen wor
den aan de minister van defen
sie James Schlesinger.
Greven schreef in zijn brief
dat bij de opgave van aanvals
doelen nooit "ziekenhuizen" ver
meld stonden, maar dat deze wel
onder andere naam als doelwit
werden aangewezen. Hij was zelf
eens berispt omdat hij in zijn
rapport het woord "ziekenhuis"
had gebruikt.
PNOM PENH President Nixon
mag dan nog proberen uitstel te
krijgen voor de datum van 15 au
gustus, waarna h\j volgens het
Congres geen geld meer mag uit
geven voor bombardementen op
Cambodja, m Pnom Penh is het
gevoel ontstaan dat een ultima
tum is gesteld voor het bereiken
van een regeling voor Cambodja
het enige land in de door oor
logen geteisterde Indo Chinese
drie-eenheid waarvoor zélfs op
papier nog geen vredesverdrag tot
stand is gekomen.
Er zou een coalitieregering (zoiets
als in Laos) in elkaar gedraaid
kunnen worden. De redenen waar
om er nog geen coalitie tot stand is
gekomen tussen de regering Lon
Nol èn communisten èn volgelingen
van de verbannen prins Norodom
Sihanoek zijn veelvuldig en verwar
rend.
De regering-Lon Nol kampt met in
terne moeilijkheden en heeft nooit
duidelijk gemaakt waar men heen
wil. Lon Nol, die in 1970 kans zag
Sihanoek weg te sturen, heeft alle
politieke goodwill, die hij verwierf
door het verjagen van de despoti
sche prins, verknoeid door zelf nog
despotischer te worden.
Onder zijn nu driejarig bewind
heeft hij geen kans gezien de com
munistische rebellen tot stilstand te
brengen; de corruptie binnen zijn
eigen bureaucratie viert welig en de
economie is op een haar na in el
kaar gestort.
Hij vormde een politieke raad en
gaf de top een gevoel van eenheid.
De Nationale Vergadering hief zich
zelf op. Op zes juli kondigde Lon
Nol op aandringen van de Ameri
kanen een verklaring van zes
punten over de positie vande rege
ring aan. Voor het eerst werd ver
klaard dat een staakt-het-vuren
zonder voorwaarden geaccepteerd
zou worden (wat betekent dat tnen
niet zou staan op het terugtrekken
van de 40.000 Noordvietnamese mili
tairen) en ook werd de bereidheid
geuit om een gesprek te openen
met „de Khmers van de andere
kant". Khmer is de etnische bena
ming voor Cambodjaan.
Maar het grote Cambodjaanse pro
bleem is altijd geweest wie „de
Khmers van de andere kant" eigen
lijk zijn. Prins Norodom Sihanoek,
die in Peking een Cambodjaanse
regering in ballingschap leidt, zegt
te kunnen spreken voor alle groe
pen die tegen Lon Nol vechten. Dat
is slechts gedeeltelijk waar. Een van
de belangrijkste bestrijders van de
regering in Pnom Penh is de groep
van de oude Rode Kkmer-commu-
nisten. Maar ze vochten al tegen
Sihanoek voor hij werd weggejaagd.
Deze groep zorgt voor enige andere
bekende oppositieleiders in de vorm
van het zogenaamde „spokentrio".
Het trio bestaat uit Keu Samphan,
Hoe Yoen en Noe Nim, alle drie
linkse leden van de Nationale Ver
gadering van de gurrillero's tegen
Sihanoek werden aan 't einde van
de jaren zestig. Sihanoek gaf op
dracht ze te vermoorden en ver
klaarde zelfs eens dat ze gedood wa
ren. Nu zegt de prins dat ze verte
genwoordigers van hem in Cambod
ja zijn en alle drie bekleden ze ho
noraire posten in zijn ballingenre
gering. Er is echter geen bewijs dat
ze nog in leven zijn.
Een andere oppositiegroep is de
Khmer Rum Doh, geleid door gene
raals die Sihanoek trouw zyn ge
bleven en de Khmer Vietminh, een
leger van misschien vierduizend
Cambodjaanse Jongeren die na 1954
voor training naar Hanoi zijn ge
gaan.
En tenslotte zijn er natuurlijk de
Noordvietnamezen zelf. De meeste
van de 40.000 Noordvietnamezen in
Cambodja behoren tot logistieke
eenheden ter ondersteuning van
operaties in Zuid-Vietnam. Het
aantal Noordvietnamezen, aan
Cambodjaanse eenheden toegevoegd
als adviseurs of commandanten,
wordt geschat op twee tot vyfdui-
zend.
Er kan weinig twijfel bestaan
de militaire kracht van d<
delingen.
De Amerikaanse
tweehonderd tactische
en veertig aanvallen met
dag heeft de vorming
sale legers stilgelegd en
offensief dat vorige maand
wat afgezwakt. Maar de
menten hebben de rebellen
van kunnen weerhouden de
rykste
Penh af te snijden,
genoeg overwinningen om
regime te tonen dat het
man sterke regeringsleger in
ge moeilijkheden kan komen
Amerikanen niet meer
De hoofdstad zit propvol met
derdduizenden vluchtelingen.
(Copyright LD/AD/Obi
in ook
larstig
md. O
Doet d(
elstaten
ian e€
hun
slepen
satanisi
Hess, i
lundfui
Ifs wet
t de
stduitse
DM uit
ld tek<
reserve:
hebben
dingen
i, dat
t omhoi
zal a
I miljoe
i. Het
irdt ver!
ARD n<
Se beze
i zendi
tdecentr
rken dj
iviteiten
eerd. E
behalvi
aantal
ie prog
niet hi
„Third
WASHINGTON De Ameri
kaanse luchtmacht stelt een on
derzoek in naar de beschuldiging
dat vóór het bestand ziekenhui
zen in Vietnam werden aangewe
zen als aanvalsdoelen voor de
Amerikaanse luchtmacht. In de
rapporten van de luchtacties
werden de ziekenhuizen dan be
schreven als bunker-complexen
of opslagplaatsen. De beschuldi
ging is geuit door een voormalig
verkeersleider van de Amerikaan
se luchtmacht, Gerald Greven, in
een brief aan de democratische
senator Harold Hughes.
Een brief van een andere ex-
militair aan senator Hughes
dwong eerder deze maand het
Pentagon de bekentenis af dat in
1969 en 1970 in het geheim 3.630
bombardementsvluchten waren
gemaakt boven Cambodja, die of
ficieel werden opgegeven als ac
ties boven Vietnam. De senaats
commissie voor de strijdkrachten
gaat nu een diepgaand onderzoek
instellen naar de bombardements-
Senator Harold Hughes
vluchten boven Cambodja in die
periode, toen de Verenigde Staten
officieel de neutraliteit van dat
land nog erkenden. Dit is giste
ren meegedeeld door de voorzitter
van die commissie, senator Stuart
Symington.
