GELUIDLOOS SPEELGOED
sALET PALET
dÖift
WORTELTJES
KUNNEN
SCHADELIJK
ZIJN
Abortuskliniek
gastvrij voor
buitenlanders
[ATERDAG 21 JULI
inciai
Mary Quant's mode-atelier
street wijst de forse in
gestoken receptioniste naar
paar rieten stoelen. Mary
iaat, sinds tien Jaar Engelands
el[ st lady van de Jonge mode, heeft
weten dat ze pas over 20 mi-
iten kan ontvangen. Exact twintig
nuten later sta ik in haar werk
dier die een rommelige indruk
akt. Het vertrek telt een groot
atal spiegels, die schots en scheef
Vei en de muur staan. Even later
frêle gestalte in beeld. Zo
ig een onopvallen typetje
de kolos Londen.
wat slordig in een vormlo-
stJ pantalon, spreekt zacht, maar
indsnel, buigt zich terwijl ze
haar gesprekspartner.
Met^enlijk stralen alleen de levendige
ogen iets uit van de felle
Jiamiek die haar levensloop ken-
■kt. Een levensloop die gestalte
eg in het imperium Quant, dat
te d rondvest was op de sophisticated
;-mu iden Look, maar zich later ook
w irekte tot Mary Quant's schoe-
i, laarzen, hoeden, veters, onder-
p d en cosmetica.
je nii 's
,rgroDry Quant onderscheidde zich de
slopen jaren door frisse ideeën
de meest uiteenlopende mode-
de nen. Reden om Mary een paar
Ijen te stellen over het fenomeen
s-tijds kleding,
het begin waren er „jeans",
ankelijk was de afzet beperkt
de zogenaamde alternatieve mi-
De laatste jaren raken ook
logere sociale milieu's in de ban
de Jeans.
y Quant: Nou, jeans, dat zijn de
e tijd. Het is een on-
nijdelijk kledingstuk van de
generatie. Het heeft iets
sieks maar het heeft ook alle
het hedendaagse en
toekomstige. We leven in een
de kleding niet meer te
van eieren valt met een maatschap-
k ke status, een bankrekening. Je
niet meer aan iemands pak
(reel geld hij verdient.",
■rnaast zie Je dat kleding niet
wordt gekocht door degene die
ge" Jag heeft bij het ophouden van
status. De ouders kopen niet
et th# de kleding van hun kinderen,
chtgenoot heeft geen beslissen
de stem hl de kleding van zijn
vrouw, waardoor de vrouw niet lan
ger de statuspartner van haar man
is, maar een volstrekt onafhankelijk
individu.'
Op het terrein van de mode ten-
minst. Een vrouw waardeert een
man niet alleen naar zijn baan, po
sitie, aanzien of rijkdom, waardoor
al die statuszoekers een aantal
symbooltjes en de vaste koers zijn
kwijtgeraakt". We leven in een tijd
waarin het individu volkomen vrij
wil zijn en alle ketenen die hem in
zijn bewegingsvrijheid beperken van
zich afschudt. En juist in deze tijd
doet de vrije-tijdskleding opgang.
Vroeger was die term belachelijk
omdat er gewoon geen vrije tijd
was. De sociale revolutie heeft die
realiteit gecreeërd en de nieuwe
uniformen daarvoor. Dat zijn d e
Jeans.
De stof geworden drie-eenheid van
de Franse revolutie. In Jeans vind
ik die vrijheid, gelijkheid en broe
derschap terug."
„Door de jeansrevolutie kon Je niet
meer zeggen: dat is de dochter van
een miljonair of dat is een hard
werkende secretaresse of dat is een
keukenhulp of wie dan ook.
Door de jeans werden de grenzen
van de klassemaatschappij uit
gewist. En terwijl de kleding voor
die tijd de uiterlijke tekenen waren
van aanzien en macht werd de kle
ding toen het symbool van de ge
lijkheid.. Je hoefde niet langer de
indruk te wekken een carrièreslaaf,
een pyramide-bestormer te zijn."
Camouflage
„Toen dat eerst stadium voorbij
was werd de jeans het kledingstuk
van de camouflage. Omdat je er
weinig voor voelde voortdurend
verklaringen af te leggen over Je
gemoed trok je jeans aan. Hoewel
we constant heen en weer worden
geschud door de wervelingen van
ons gemoed vielen we er niets voor
daarover iets mee te delen door
onze kleding. Je voelt er weinig
voor om te laten merken dat je wel
eens versierd wilt worden, in de
trant van: luister, ik voel me van
avond geweldig sexy, dus trek ik
iets bloots aan. Boys here I come.
Of: vanavond voel ik me minder
spectaculair of nostalgisch of wat
dan ook. We hadden er genoeg van
ui:
dat anderen uit de manier, waarop
we ons kleedden, bepaalde conlusies
gingen trekken. En daarom hulden
we ons in jeans. Als in een comou-
flage-net waarin we ons veilig voel
den."
„Dat tweede stadium hebben we ge
had. In het derde stadium is de
vrije-tijds-kleding weer een expres
siemogelijkheid van het individu
geworden. Het is zeker dat het
menselijk lichaam nooit volmaakter
is geweest dan vandaag - wij zijn
„the shape". We willen het zijn, we
kunnen dit narcisme ook niemand
anders in de schoenen schuiven. Die
narcisme heeft weet geleid tot het
opbloeien van het individualisme."
„Resumerend kun je dus zeggen aat
de jeans 1. de barrières van macht,
aanzien, geld en status hebben ge
slecht. 2. camouflagemiddelen zijn
geweest om onzelf te verlossen van
hinderlijke verklaringen over jezelf
en 3. nieuwe mogelijkheden tot ex
pressie zijn geworden. In de zin
van: zelfs in jeans ben ik mooier
dan iemand anders, zie ik er beter
uit dan zie ook. Als je mensen die
in Jeans gekleed gaan, gaat verge
lijken kun je niet meer terugvallen
op argumenten als: ja maar hij of
zij heeft er meer moeite voor ge-
dan, heeft duurdere kleren van een
betere kwaliteit gekocht, draagt
Haute Couture en ik maar gewoon
jeans."
Mooier
„In jeans wordt iedereen onder de
zelfde noemer geplaatst en terugge
bracht naar een werkelijkheid die
niet te verbergen is. In die werke
lijkheid breekt dat individualisme
door: ook in jeans ben ik mooier
dan alle ander meisjes."
„Het heeft aan de ene kant iets met
understatement te maken, met ar
geloosheid en onverschilligheid, aan
de andere kant is het ook een blijk
van de uiterste arrogantie: jeans of
niet, ik ben mooi."
Heeft de nieuwe mode-trend man
en vrouw in gelijke mate bevrijdt?
Mary Quant: „Jeans zijn voor
vrouwen een bevrijding. Voor man
nen ook. De mannen zijn aps echt
vrij geworden toen de emancipatie
van de vrouw een feit was. Toen de
vrouw haar interesse voor carrière
jagers en status-zoekers begon te
verliezen realiseerden de mannen
zich dat ze niet langer in strakke
pakken gekneld hoefden te zitten,
pakken waarin him bankrekening
stond gegrifd. Toen ze zich dat „be
wust werden, trokken ze het
dwangbuis van het sociaal aanzien
uit en voelden zich vrijer dan ooit."
Geld
En de Haute Couture verdwijnt?
Mary Quant: „Langzaam maar ze
ker. Haute Couture, dat is meergeld
dan kunst. Het publiek neemt dat
niet meer. Het afbraakproces
komt op gang. De Haute Couture
dateert uit de tijd dat alles in deze
wereld met de hand werd gemaakt,
auto's en vliegtuigen en wat dan
ook, toen bleef men in de mode
met de hand doorknoeien. Omgeven
met een waas van artisticiteit, indi
vidualisme, genialiteit en vooral
snobisme.
Een sfeer waarvan de techniek zich
allang gedistantieerd had."
„Via semi-machinale produktietech
nieken zijn we in de mode langza
merhand terecht gekomen bij de
volledig machinale produktie, de ba
sis voor de massaproduktie. We le
ven in het tijdperk van de massa
produktie en dan moet je gebruik
maken van de mogelijkheden die
daardoor geschapen worden. Nu be
gint men dat in te zien en de grote
achterstand langzaam in te lopen."
„Toen ik in de mode begon, al weer
vijftien jaar geleden, was mijn uit
gangspunt kleren voor de massapro
duktie te ontwerpen, eenvoudig en
direct. Je moet de kansen die de
tijd Je geeft uitbuiten. En dat had
„Waarom is de bioscoop meer in
trek dan het theater? Omdat de
bioscoop veel opwinderder is, een
medium van deze tijd. Het theater
is een oud en ziek restant van een
ver, verrot verleden.
Decadent
Onnatuurlijk en decadent, een
trieste blik naar voegere tijden."
Decadentie is een voedingsbodem
waarop de Haute Couture uitste
kend gedijt.
„Ja, maar die decadentie betekent
wèl een duurdere methode van wer
ken, het gebruik van duurdere ma
terialen. Dat is niet vol te houden.
De Haute Couture staat aan het
graf."
Dan zal de hele wereld in jeans ge
kleed gaan.
Mary Quant: „Nou dat zal ook
nooit gebeuren. Ik kan me voorstel
len dat de hele wereld een paar
jeans in huis heeft. Maar niet ie
dereen zal de hele dag door die
jeans dragen. Want dan zou men
zich snel gaan vervelen.
„Een paar specialisten zullen er al
tijd blijven. Voor mensen die nog
niet volmaakt gevormd zijn, lelijke,
vette, misvormde mensen. De Haute
Couturiers van de toekomst zullen
dat leed blijven bedekken. En er
zullen ook nog wel talenten op het
toneel verschijnen die de wereld nog
iets nieuws te bieden hebben. Maar
niet iedereen zal hun produkten ko
pen.
Het publiek zal wèl altijd Jeans
blijven kopen. Iedereen zal een paar
jeans in zijn kast hebben en één of
twee individuele stukken. Dat is het
toekomstbeeld."
Ontwerpen is vooruitzien?
Mary Quant: „Iedere ontwerper
gaat zo hard als hij kan. Maar hij
wordt vaak geremd door de stand
van de techniek. Bijvoorbeeld door
de technisch gebrekkige naaimachi
nes waarmee we moeten werken.
Wij zijn rond geschapen, maar kle
ren worden ontworpen en gemaakt
in een plat vlak. Ik heb dat altijd
zeer vreemd gevonden. Dat is maar
één puntje. Als we dergelijke tech
nische belemmeringen overwonnen
hebben staan er legio mogelijkhe
den voor ons open."
Mary Quant heeft vier Jaar geleden
voorspeld dat de mensheid in 1980
niet meer in kleren maar in lagen
verf gehuld zal zijn.
Mary: „Er is een geleidelijke trend
in die richting.
Dat gaat niet ineens. Je ziet nu al
dat de stoffen verfijnder worden, de
belangstelling voor transparante
weefsels neemt toe. Mode is reflec
tie op gebeurtenissen in de samen
leving, een reflectie op het leven;
soms is de mode de samenleving
een paar stappen vooruit en heeft
zij zelfs iets van een linkse metali-
teit modat zij naar verandering
streeft. De mode is een spel, maar
een serieus 6pel, het leert Je wat
over de tijd waarin we leven."
Mary Quant had succes wat haar in
de loop van de Jaren naar het esta
blishment voerde.
Mary Quant: „Dat is het lot van
iedereen die succes heeft. Maar
moet Je om dat te vermijden maar
steeds gaan denken: als ik maar
geen succes heb? Levi's behoort ook
tot het establishment. Ik heb altijd
gehoopt in mijn leven ooit nog eens
iets te ontwerpen als een paar
Jeans.
.De Jeans kwamen, als het logisch
voortbrengsel van de massaproduk
tie. Maar ze verborgen de identiteit
niet van de mensen die ze droegen.
Ze domineerden niet. Met Levi's ïs
het nooit zo geweest dat de persoon
vervaagde en de kleren alleen over
bleven. Als Je iemand in Jeans ziet
zeg Je nooit: hé daar loopt Iemand
die draagt zus of zo, nee als Je ie
mand in Jeans ziet zeg Je: hé daar
is Suzy, wat ziet ze er fantastisch
uit,
„Ik hield niet van de moed toen ik
een Jaar of twintig was, ik haatte
de kleren die de meisjes toen droe
gen, daarom begon ik
ontwerpen. Vanuit
standpunt, niet om
Look" te creeëren,
van de mensheid
Nee. het ergerde me
als een duivelin aa
gaan."
subjectief
een „Londen
om het lot
e verzachten,
n toen ben ik
de slag ge-
1
Jeans mogen dan volgens
Mary Quant tot de bevrijding
van de vrouw hebben geleid
hoera voor de jeans! maar
de populariteit van dit kleding
stuk heeft toch wel andere,
minder aardige gevolgen. Cas
van Es, eigenaar van boetiek
Vionnet kan daarover meepra
ten. "Het is heel moeilijk de
jonge meisjes van nu een jurk
je te verkopen. Iedereen op
school draagt een broek, dus wil
len ze geen buitenbeentje zijn.
Het is ook door de grote popu
lariteit van de Jeans dat de
confectionairs eigenlijk niet goed
weten wat ze nu eigenlijk voor
deze winter in vooral de jeugdi
ge sector op de markt moeten
brengen. Ze zijn daarom erg
voorzichtig. Misschien wensen ze
op dit moment wel allemaal
fabrikant van een of ander ge
wild jeans-pak te zijn.
e groe ït
tfatuui jo
k hou
Drdeel
fclmurid is een nieuw middel
een droge huid. Het is een
s produkt dat wordt vervaar-
op basis van ureum. Het is een
reukloze lang houdbare ci'eme,
'ordt verkocht in tubes van 50
gram. Een tube van 50 gram
f 7.50. Het produkt is zonder
srsrecept bij de apotheker ver
baar.
Wat
R
ii McC
>rd fal
od
Scb ag(
mode
jt
siekwaji,
lechts
r bijvo
lenadj
mantel is wat donkerder en op de
lippen geeft de stick een zachtglan-
zende effect.
Enk a Glanzstoff heeft deken-
overtrekken gemaakt met folkloris
tische motieven uit Peru, Turkije
de serie Les intemporelles i
eme uitgebracht voor een ge
of droge huid. Het produkt i
ivig aan de prijs f 24.
lary Quant heeft een serie
lipsticks uitgebracht (f7.95)
kleuren, vlammend oranje,
paars-rood en donkerrood,
rellak (f5.75) is in deze klas-
kleuren precies aangepast,
gekke, hippe nagels brengt de
mode-ontwerpers vier geheel
lende kleuren: saffierblauw,
Tgeel, groen en blauw-groen.
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
BREESTRAATI08O II2 LEIDEN
Speelgoed is zo oud als het kind
zelf. Het maakt de technische ont
wikkeling door, maar vaak ook blijft
het net zo primitief als in de oertijd.
De afgerukte boomtak behoort nog
even goed tot het speelgoed-arsenaal
van het kind, als het zeer ingewikkel
de speelgoed-autootje dat op batte
rijen loopt en op afstand bestuur
baar is.
Logisch is, dat speelgoed niet
alleen maar primitief of technisch is,
maar dat in de huidige tijd ook de
waarde ervan wordt onderkent.
Speelgoed kan een kind bezig hou
den, het vermaken, het nabootsen
betekenen van situaties waarin vol
wassenen verkeren en van de voor
werpen die deze gebruiken. Het
speelgoed kan echter ook gebruikt
worden om het kind mogelijk te
maken zijn fantasie uit te leven en
om op te voeden. In de meer ont
wikkelde landen wordt dat door de
industrie en door beroepsopvoeders
beseft. Niet alleen de klassieke speel
goed-industrie, maar ook andere fa
brieken zijn tot de conclusie geko
men, dat nieuwe wegen op het ter
rein van het kindervermaak kunnen
worden ingeslagen. Een voorbeeld
daarvan is de golfkarton-industrie,
die nu het materiaal levert voor een
kubus-vormig huisje.
Aanvankelijk was deze kubus een
ontwerp voor gehandicapten. Al
spoedig bleek echter dat kinde
ren in het algemeen zich ook
met graagte van deze vorm van
speelgoed meester maken, want Je
kunt er veel mee doen. Beschilderen
of het van binnen inrichten. Door z'n-
„geruisloosheid", is het ideaal als
speelgoed in flats.
Er zijn echter ook opvoedkundige
kanten aan dit speelgoed. Tijdens het
spel, als de kubussen buiten ge
plaatst zijn, kunnen kinderen zich
erin terugtrekken. Belangrijker is
nog dat het kind tijdens het spel met
de kubus leert wat bijv. ruimte is
wat afstand is, wat hoogte, gewicht
en diepte zijn. En wat voor de ouders
of de beheerders van kindertehuizen
van gewicht is: als de Maduro Mini-
houses niet gebruikt worden, kun
nen ze op eenvoudige wijze gedemon
teerd en opgeborgen worden zonder
veel plaatsruimte in te nemen.
irzy colours zijn de nieuwe
haduw kleuren die Max Factor
f2.95 op de markt brengt. De
en zijn geel perzik, abrikoos,
i lila en grijs. Ook is er een
ce lipstick. Twee kleuren in een.
ra is van een lichte kleur en de
BRUSSEL De Belgische Ver
bruikersunie heeft gewaarschuwd te
gen overmatig gebruik van worteltjes
door kinderen. In een nummer van
het'blad "Testkoop" zegt de Unie dat
zich in de darmen omzetten in nitrie-
hoeveelheden nitraten ophopen die
zich in de darmen omzetten in nitrei-
ten en daar schade aan de darmflora
kunnen veroorzaken. Er zijn geval
len bekend, volgens de Verbruikers-
unie van kinderen die overleden zijn
als gevolg van het eten van te veel
peentjes.
De Verbruikersunie heeft ingeblik
te worteltjes onderzocht en is tot de
conclusie gekomen dat het nitraat
gehalte er in relatief hoog was. De
consumentenunie concludeert dan ook
dat het onjuist is het tot een gewoon
te te maken kleine kinderen in grote
hoeveelheden worteltjes te eten te
geven. De hoeveelheden nitraten die
zijn gevonden zijn echter niet alar
merend. Het nitraatgehalte van de
worteltjes hangt sterk af van de
plaats van herkomst, van de peen
tjes. Van tijd tot tijd en van streek
tot streek varieert het nitraatgehal
te aanzienlijk.
Het omzetten in de darm van nitraten
in nitrieten is een proces dat aldus
de Verbruikersunie vrijwel alleen
schade kan opleveren voor kleine
kinderen.
Een authentiek Coca-Cola dien
blad uit de romantische jaren
van het begin van deze eeuw
met de afbeelding van "Betty",
een lieftallig meisje, is gekopi
eerd en opnieuw uitgebracht.
Het is een getrouwe reproduk-
tie van het uit 1914 daterende
dienblad en het is gemaakt van
degelijk metaal. Ook de prijs is
bijna vooroorlogs gebleven,
(f 5,85).
De dienbladen met vrouwenpor
tretten van rond de eeuwwisse
ling zijn zeldzame curiosa ge-
woorden. In 1896 werden de eer
ste uitgebracht. Tot 1926 gaven
de dienbladen steeds romanti
sche afbeeldingen van mooie
jonge vrouwen te zien. In latere
Jaren worden er ook mannen op
afgebeeld.
ROTTERDAM Het gemeente
bestuur van Rotterdam heeft er
niets meer op tegen dat in de abor
tuskliniek van de stichting Stimezo
aan de Evenhaezerstraat in Rotter
dam ook buitenlandse vrouwen wor-
den behandeld. B. en W. van Rot-
terdam vinden het toelaatbaar dat
veertig procent van het aantal pa
tiënten van buiten Nederland komt.
Het college schrijft dit in een voor
stel aan de raad om een verande
ring aan te brengen in de voorwaar
den waaronder de gemeente Rotter
dam zich destijds garant stelde voor
rente en aflossing van een lening van
vier ton ten behoeve van de op
richting van de dr. W. F. Storm-kli-
niek aan de Evenhaezerstraat.
Handhaving van de destijds ook
door de raad nodig geachte voor
waarde dat in de kliniek geen bui
tenlandse vrouwen mogen worden
behandeld is volgens B. en W. van
Rotterdam niet nodig. Gebleken is
dat het behandelen van buitenland
se vrouwen niet tot de zeer ongewen
ste toestanden heeft geleid, zoals des
tijds werd verwacht, aldus B. en W.
van Rotterdam. Het gemeentebe
stuur vindt wel dat ook bij hante
ring van de pet. norm dit niet mag
leiden tot beperking van behandeling
van Nederlandse patiënten. Bij een
eventueel optredend tekort aan be-
handelcapaciteit in de kliniek moet
onder alle omstandigheden aan de
behandeling van in ons land wonen
de patiënten voorrang worden gege
ven. Het niet mogen behandelen van
buitenlandse vrouwen vormt volgens
de stichting een belemmering om tot
een overkoepelende samenwerking te
komen. De samenwerking heeft tot
doel de medische, organisatorische en
statistische werkwijzen te perfectio
neren. De Stimezo acht deze samen
werking dringend noodzakelijk maar
de Rotterdamse garantievoorwaar-
den beletten Stimezo als gelijkwaar
dige partner aan de samenwerking
deel te
