in Caresse Crosby, de
"vrouw die de bh
en Hemingway
ontdekte had een
veelbewogen leven
x
Kansel nu bar
PALET
f\
Gelukkig
huwelijk
pAG 16 JULI 1973
EXTRA
PAGINA 7
n p.
eens op door een onheilspellend geluid van doorbuigend
ijzer. Ze bleef verlamd van schrik staan en toen zij zich
eindelijk om draaide was Harry er niet meer. De ramen
stonden wagenwijd open en in de vensterbank lag alleen
zijn linkerschoen.
oom en tante, die er voor zorgden
dat zij als debutante op een tuin
feest van koning George V mocht
komen.
Het werd een opmerkelijke ontmoe
ting met de Britse vorst, want Juist
toen de hofmaarschalk, haar aan de
koning voorstelde, waaide haar
fraaie bloemenhoed af. En tot ont
steltenis van de overige gasten hol
de de koning toen over het grasveld
achter haar kleurige hoofddeksel
aan, en hij slaagde er in om haar
de bloemenhoed terug te bezorgen.
Caresse Crosby ontmoette haar ver
dere leven nog vele staatshoofden
De meesten probeerde zij voor een
kunstproject te interesseren, maar
soms was zo'n ontmoeting ook puur
toevallig, zoals in 1935, toen zij in
Zwitserland vrienden opzocht en
met hen naar München wilde rij
den.
Gast van Hitler
Adolf Hitler
Ze reden in twee auto's, maar de
limousine van Caresse raakte in de
mistige bergen, bij Berechtsgaden,
de wagen van haar vrienden kwijt.
Het was al laat toen zij langs de
weg ineens een luxueus hotel ont
dekte, waarvoor een hele reeks
zwarte glimmende Mercedessen ge
parkeerd stonden. Zij liet haar
chauffeur ogenblikkelijk stoppen.
Maar nog voordat zij de kans
kreeg, om uit te stappen, kwam er
een nors kijkende portier op haar
af. Caresse draaide het portier
raampje open en vroeg: „Is dit een
hotel mijnheer?"
„Jawel mevrouw" antwoordde hij
„maar u kunt hier niet blijven lo
geren en u mag hier ook niet blij
ven staan"
Caresse werd kwaad. Ze kwam uit
de auto en zei „Als het hotel vol is,
kan ik hier op zijn minst wel blij
ven eten"
De portier probeerde haar nog te
gen te houden, maar Caresse liep
het hotel al binnen en begon op
hoge toon, de angstig toegesnelde
hoteldirecteur uit te schelden. „Wat
is dit voor een waanzin mijnheer"
riep zij uit „een hotel is er om gas
ten te ontvangen, en u zorgt er
maar voor dat ik wat te eten krijg"
De hoteldirecteur probeerde haar
tot bedaren te brengen en op het
zelfde moment ontdekte zij dat er
in de eetzaal aan een lange tafel
zo'n twintig hoge Duitse officieren
zaten te dineren. De militairen ke
ken haar verstoord aan. En plotse
ling wenkte een kleine donkere man
aan het hoofd van de tafel een van
de obers en zei: „Die mevrouw kan
wel een hapje met ons mee eten,
zet u er maar een bordje bij"
Caresse voelde zich niet erg op
haar gemak toen zij de eetzaal bin
nenkwam. De officieren namen
haar. vanachter hun monocles,
hooghartig op. Ze kreeg een plaats-
Je aan het eind van de tafel. En
toen vroeg de donkere man met
snor, in wie zij ineens Hitier her
kende; „Waar komt u vandaan me
vrouw?" „Ik ben Amerikaanse" ant
woordde zij. Er viel een pijnlijke
stilte
Een knappe Pruisische kolonel,
naast wie zij zat, vertelde dat zij
was terechtgekomen op een diner
van de Duitse generale staf. Caresse
putte zich uit in verontschuldigin
gen, dat zij zo maar bij hen was
komen binnenvallen. Maar de offi
cieren wuifden haar excuses weg.
En zeiden hoffelijk dat zij haar
charmante gezelschap Juist erg op
prijs stelden. Ze lieten een nieuwe
fles schnaps aanrukken. En toen zij
beleefdheidshalve, bij de toast, de
hoop uitsprak, dat haar gastheren
nog eens de gelegenheid zouden
hebben, om naar Amerika te ko
men, zei Hitier „Oh, Ja hoor wij
komen allemaal. „Allemaal?" vroeg
zij verbaasd „Ja allemaal" zeiden
de officieren bijna dreigend.
Ze vond het daarop de hoogste tijd
om weg te gaan. Gelukkig lukte
dat, toen ze zei, dat zij nog een ho
tel moest zoeken. Caresse kon zich
later niet meer herinneren, of
Himmler of Goering haar in haar
Jas had geholpen. Maar wat haar
wel goed was bijgebleven was dat
men van de Nazi's weinig goeds kon
verwachten.
En toen de Duitsers op 10 mei 1940
Nederland binnenvielen, koos zij het
zekere voor het onzekere en vertrok
onmiddelijk naar Amerika.
V redescentrum
Ze gaf de leiding van de „Black
Sun Press" in handen van een paar
vrienden. En daarmee kwam er een
eind aan de literaire loopbaan ran
de vrouiw die schrijvers als He
mingway, Scott Fitzgerald en Elilot
had ontdekt. Na de oorlog keerde
Caresse niet meer terug naar Pa
rijs. Geschokt door de afschuwelijke
gebeurtenissen, die zich tijdens de
Duitse bezetting in Europa hadden
afgespeeld, wilde zij een wereldvre-
decentrum oprichten. Ze slaagde er
in om even buiten Rome, het eeuw
enoude kasteel Rocca de Sinibalda
te kopen. Het was een vervallen
lusthof met 365 kamers. Er viel niet
veel mee te beginnen, maar Caresse
wilde het landgoed persé hebben,
omdat zij zich, als eigenaresse,
prinses Rocca de Sinibalda mocht
noemen.
Omdat zij nog geen concreet plan
had gemaakt, bleef zij het grootste
deel van het jaar, in Amerika wo
nen. En gedurende haar afwezig
heid stelde zij het kasteel ter be
schikking van kunstenaars. Het was
er echter zo koud dat de „Living
Theatre groep van New York, die
er een winter doorbracht het meu
bilair van tien kamers opstookten
in de open haarden omdat men het
er niet warm kon krijgen. Daarmee
was wel voldoende bewezen dat het
droomkasteel als wereldvredescen-
trum onbruikbaar was.
Hulp van Makarios
Caresse zocht naar andere moge
lijkheden. En kwam toen op het
idee om een geheel nieuw wereld-
vredescentrum in het Griekse Del
phi te laten bouwen. De plaats
waar de beroemde waarzegsters bij
na 3000 Jaar geelden hun voorspel
lingen deden. Maar koningin Frede-
rika, die zij om medewerking voor
haar plan had gevraagd, voelde er
niet veel voor. Ze was bang dat
communistische kunstenaars het in
het centrum voor het zeggen zou
den krijgen. En de toenmalige
Griekse premier Karamanlis liet
haar toen zonder veel omhaal het
land uitzetten.
De inmiddels al 75 Jaar oude Cares
se, liet zich echter niet uit het veld
slaan. Ze zocht contact met aarts
bisschop Makarios van Cyprus, die
haar vriendelijk ontving, en zelfs
een stuk grond voor de bouw van
het vredescentrum ter beschikking
stelde. Het plan ging echter niet
door, want op 77-jarige leeftijd
overleed Caresse in Rome. Ze had
net een bezoek aan een mode-ont
werper gebracht, om er een paar
Jurken te bestellen, die zij bij de
volgende ontmoetingen met aarts
bisschop Makarios wilde dragen.
Ze stierf eenzaam in het huis van
een Romeins modefotograaf, met
wie zij al Jarenlang bevriend was.
Haar enige zoon had zij al vele Ja
ren geleden verloren. Hij werd om
een nooit opgehelderde reden in
zijn eigen badkuip vermoord.
Heel wat bekende kunstenaars, die
hun sukses aan Caresse Crosby
hadden te danken, lieten bij haar
begrafenis verstek gaan. Maar „Jet
Setters" herinneren Caresse Crosby
nog als de opmerkelijke vrouw die
de bh en Hemmlngway ontdekte.
JOS HAGERS
Eerste bh
Caresse Crosby was altijd al een
ondernemende vrouw geweest. Mis
schien kwam dat doordat zij recht
streeks van één van de opvarenden
van de beroemde „Mayflower" af
stamde. Toen zij 21 Jaar oud was,
en nog gewoon Mary Jacob heette,
had zij al een patent op haar naam
staan.
Mary, die later van haar echtgenoot
Harry Crosby de troetelnaam Ca
resse kreeg, vond het als Jong meis
je verschrikkelijk om een omvang
rijk corset te dragen, zoals toen
voor vrouwen gebruikelijk was. Ze
probeerde een oplossing te vinden
en maakte toen, met behulp van
twee zakdoeken en wat zijden
bandjes, 's werelds eerste bh.
Caresse had door haar uitvinding
wereldberoemd kunnen worden,
maar zij werd het niet, want nog
hetzelfde Jaar verkocht zij haar pa
tent, voor ongeveer drieduizend gul
den, aan het Amerikaanse lingerie
concern Warner. Ze was toen blij
met het geld omdat zij er een
schilderij van kon kopen, dat zij
graag wilde hebben. Maar later
kreeg zij er spijt van dat zij zich
voor een dergelijk bedrag zo'n
meesterlijke uitvinding had laten
ontfutselen.
Bij de koning
Ze kon zichzelf echter niet veel
verwijten want 1914 was een turbu
lent jaar voor haar geweest. Zij
maakte haar eerste reis naar Euro
pa en logeerde in Londen bij een
2707 van het luxueuze Savoy Hotel in New York
Caresse Crosby bedachtzaam de grijsgelakte garde
open. „Wat vindt je Harry", vroeg zij, „zal ik die
gebloemde jurk aandoen of denk je dat die gele mij
staat". Ze kreeg geen antwoord. En terwijl zij de
nog weifelend heen en weer schoof, schrok zij in
36-Jarige Caresse Crosby keerde, di
rect na de crematie van haar man,
naar Parijs terug om zijn uitgeverij
„The Black Sun Press" alleen voort
te zetten. Ze werd in de Jaren der
tig één van de leidende figuren van
de Parijse kunstwereld. Niet alleen
.jomdat zij boeken van, toen nog on
bekende, schrijvers uitgaf maar ook
omdat zij alle mogelijke andere kun
stenaars aan werk hielp.
Haar landhuis, even buiten Parijs
stond open voor iedereen. Wie er
een middagje op bezoek ging kon in
de bibliotheek Hemingway achter
de schrijftafel vinden terwijl Sal
vador Dali in het atelier er naast
zat te schilderen. In de salon im
proviseerde Douglas Fairbanks nieu
we liedjes op de piano en in de
tuin lag mode-ontwerpster Else
Schiaparelli te zonnen.
Hemingway
I2(at kemiissen van het uitge-
Crosby hadden in de
Jaren al zelfmoord ge-
dat Harry, zoon van
Amerikaanse ban-
tot die wanhoopdaad
gaan was onbegrijpelijk.
9 december 1929, een koude
drong de kamer bin-
inge^r Caresse durfde het raam
te doen. Ze holde de
en nam de lift naar bene-
B*|ar in de hal werd zij tegen-
door een vriend die haar
ïrstifcrmoeuens bevestigde,
eest tie-agent, die voor het hotel
(ad Harry door middel van
tefeuille kunnen identifice-
vond daarin ook een brief -
laatste wens om gecre-
worden en zijn as, vanuit
over New York te
Het moest een zwart
Ijn
este schrijver van grie-
had niet zoiets maca-
bedenken.
Caresse genoeg geld na
een onbezorgd leven te
len. Het zou trouwens
genoeg voor haar zijn
in New York een nieu-
te vinden.Maar de
De vakantieganger die dit sei
zoen Valkenburg bezoekt moet
niet vreemd opkijken als hij
een licht beneveld persoon de
kerkdeur uit ziet stappen. In
tegendeel, hij doet er goed aan
eens een kijkje te gaan nemen
.achter de schermen'. Als hij de
aangegeven richting volgt zal
hij op de eerste verdieping tot
zijn grote verrassing geen do
minee vinden die de gelovigen
vanaf de kansel toespreekt,
maar twee schone dames die
achter de tot bar omgebouwde
kansel hun gasten bedienen
met de versnaperingen van het
huis.
.Another mother for peace" is de
naam van een Amerikaanse vrou
wenorganisatie die (aldus McCall's)
anderhalf Jaar geleden in Beverly
Hills werd opgericht, met vijftien le
den startte en er nu meer dan hon
derdduizend heeft. Per week komen
er ongeveer vijfduizend leden bij,
Jong en oud, rijk en arm, van alle
geloofsovertuigingen, rassen en poli
tiek en partijen. Er zyn beroemde
en onbekende vrouwen bij, moeders,
grootmoeders en overgrootmoeders.
Ze voeren een vreedzame strijd voor
de vrede en doen dit onder meer
door het zenden van bloemenkaar-
ten aan hooggeplaatste politici in
Amerika.
Op de kaarten staat de slogan
„oorlog is niet gezond voor kinderen
en andere levende wezens".
Paardestaart
Wie een fraai paardestaart Je heeft
kan dat deze winter op vele manie
ren versieren. Zelfs met zo'n mat
glanzend, veelvuldig gestrikt zijden
lint dat men wel op dure bonbon
dozen aantreft. Met tien handige
vingers en wat geduld kan men zo'n
rozet zelf knopen. Het uiteinde van
de paardestaart wordt, met behulp
van een grove roller in veel haarlak,
in een naar buiten omkrullend
„kommamodel" gebracht.
Ring
Heeft uw man een hekel aan het
dragen van een trouwring? Dan is
er nog geen reden tot bezorgdheid
over de bestendigheid van zijn ge
voelens, Volgens een Amerikaanse
psychiater zien sommige mannen die
ring al een symbool van te conven
tioneel gedrag, of zelfs als iets dat
het aan de naderende ouderdom
herinnert. Anderen vinden dat de
trouwring door zyn uniform karak
ter inbreuk op hun individualiteit
maakt. Weer anderen houden welis
waar veel van vrouw en kinderen,
maar willen niet door het dragen
van een ring voortdurend herinnerd
worden aan de zorgen en verant-
woordeijkheden voor het gezin. Mis
schien ook willen sommige mannen
geen trouwring dragen omdat ze
(onbewust) de geliefde niet met dit
„kleinburgerlijk" symbool willen as
sociëren. Conclusie: al heeft een man
een hekel aan zijn trouwring, daar
om hoeft hij nog geen hekel aan zyn
vrouw te hebben.
Man
„Zoudt u een man willen zyn?"
Deze vraag hebben een Amerikaans
en een Westduits tijdschrift onlangs
aan hun lezeressen voorgelegd. Van
de vrouwelijke lezers van van het
Amerikaanse blad verklaarde ruim
dertig procent dat ze in een „tweede
leven" graag als man geboren zou
den worden. Bijna alle lezeressen
van het Duitse blad daarentegen
antwoordden eensgezind met nee.
Uitgezonderd een paar werkende
vrouwen van wie er eentje opmerkte
dat alles „gemakkelijker" zou zyn
wanneer ze een man was. Een in
Berlijn wonende moeder van zeven
kinderen (zonder beroep), die ver
klaarde dat ze een tweede keer niet
als vrouw op de wereld zou willen
komen. „Alle zorgen zijn atijd voor
mij. De mannen vluchten in hun be
roep, maar wy zijn aan huis ge
kluisterd. „Een heel ander geluid
kwam van Gretchen Duschke vrouw
van „rode Rudi") die verklaarde dat
een antwoord op deze vraag haar
volmaakt onbelangrijk leek.
Kruidenrekje
Een kruidenrekje, maar dan vol
heerlijk geurende parfums vindt u
binnenkort by veel parfumerie-zaken
op de toonbank. In kleine oud-aan
doende flesjes met rode lak verzegeld
brengt Max Factor 6 nieuwe reukjes
op de markt, onder de meest bizarre
namen zoals Passion Fruit, Ylang
Ylang enz. De prijs van deze par
fums komt op f 7,95 per stuk.
Eyemaker
In de Californieserfe is nu ook de
eyemaker verschenen. Een combina
tie van twee kleuren oogschaduw in
een grappig doosje met uitschuifbaar
penseel (f 5,95). We hebben blauw
geprobeerd maar het resultaat was
niet zo gunstig. De donkere kleur
blauw was niet zo gemakkelijk over
te brengen.
ADVERTENTLB
DAMESMODE
in exclusief jange stijl...
fi ns©(^5«/i
BREESTR A AT K38aII2 LEIDEN
Eind 1970 kocht de heer Snij
ders de kerk van de Nederlans
hervormde gemeente. „Het was
mijn bedoeling om beneden een
theatertje in te richten dat te
vens als expositieruimte dienst
kon doen. en boven het woon
gedeelte in te richten. We kre
gen hiervoor geen goedkeuring
daar het daglicht in het woon
gedeelte onvoldoende zou zijn.
We hebben de boel toen omge
draaid en zijn beneden gaan
wonen. De ruimte boven lag
ons niets in de weg, hier zou
den we wel iets op verzinnen",
aldus de heer Snijders. ..Enke
le maanden geleden kwam de
zus van mijn vrouw op het idee
om er een taveerne in te ves
tigen waar de klanten die de
jeugdcafé's en bars ontgroeid
zijn een gezellige avond kun
nen doorbrengen. Mijn vrouw
was direkt voor het idee te vin
den.
Sinds de opening enkele weken
geleden ontvangen de gezus
ters Nel en Mieke Verkuyl vele
enthousiaste bezoekers op de
eerste verdieping van de voor
malige Nederlands Hervormde
Kerk. Het geheel ziet er dan
ook smaakvol uit. Het spreekge_
stoelte is omgebouwd tot bar.
Hierboven hangt de kollekte-
buidel in de orgelkleppen. De
klanten die van de telefoon ge
bruik willen maken kunnen
plaatsnemen in de omgebouwde
biechtstoel.
„Het was niet onze bedoeling
er een echt café of bar van te
maken. Een klein beetje res-
pekt voor de vorige eigenaar
vinden wij wel op z'n plaats.
Vandaar de naam „Taveerne",
merkt de heer Snijders op.
DE BILT Een kwart van
de vrouwen, die zich in het af
gelopen jaar lieten inschrijven
bij het Landelijk Centrum
voor Huwelijkscontacten in De
Bilt, slaagde er in om een ge
schikte huwelijkspartner te
vinden.
De mannen hadden meer
succes. Ruim veertig procent
van de alleenstaande heren,
die zich in 1972 als lid bij het
Centrum opgaven, lukte het
om doormiddel van correspon
dentie de vrouw van hun dro
men te vinden.
Door de bU het Centrum in
geschreven partners werden
67.000 brieven met elkaar ge
wisseld.