fpen school in
soncept gereed
Rijkspostspaarbank
„Open University": nog geen derde kans
HYACINTETELERS
GEDUPEERD DOOR
'GEELZIEK'
Overneming Van Tnyn
aan zijden draad
Op zoek naar hPge rente voor uw spaargeld?
Maar moet dat geld toch direkt beschikbaar zijn? /lëSsSsr
En dat alles bij een uniek-korte opzegtermijn?
11
Vakcentrales willen
geen tweede kern
centrale in Borsele
attijdsafp
JU: DERDAG 5 JULI 1973
BINNENLAND
PAGINA 11
:rk
De Engelse Open Universiteit i
als het ware verwekt door de
Labourparty, maar gebakerd dóór
de Conservatieven, die intussen de
macht hadden overgenomen.
De gedachte die aan de Open
Universiteit ten grondslag lag was
die van de „tweede kans". Het
recht dat elke staatsburger moet
hebben op onderwijs, ook op hoger
onderwijs, past duidelijk in de
conceptie die de Britse socialisten
van de welzijnsstaat hebben. Dat
ook hier tussen droom en werke
lijkheid praktische bezwaren in de
weg stonden en vooral ook con
venties, maakt de Open University
als initiatief niet minder lof-
Oorspronkelijk was de werktitel
„Universiteit van de ether". Tele,
visie zou centraal staan bij dit
massale onderwijs. Dit accent is
vyi verlegd naar schriftelijk onderwijs,
'V maa.T waarbij de regionale studie
centra en de geregeld terugkeren
de werkweken met responsie
colleges toch ook een belangrijke
plaats innemen.
Hoofdkwartier blijft een vroeg
19de eeuws landhuis in de Mid
lands en enkele bijgebouwen
rondom kortgeschoren grasvelden.
Een bezoek aan het centrum heeft
iets spookachtigs, Docenten lopen
er rond, er staan hallen vol com
puters en adresseermachines, aan
de wanden hangen veelkleurige
lesroosters. De enigen die nadruk
kelijk ontbreken zijn de studenten.
Harold Wilson lanceerde in 1963,
toen hij nog oppositieleider was,
het idee van de open universiteit,
ouverture tot de nimmer uit
gebroken white-hot technolo
gical revolution", bedoeld om alle
onontgonen Britse intellect te mo
biliseren voor een stralende toe
komst van het eilandenrijk. Het
waren de allerlaatste dagen voor.
dat „groei" een belast woord werd.
Toen Labour in 1964 aan het be
wind kwam werd de minister van
Cultuur, Jeny Lee, weduwe van de
legendarische Aneurin Bevan, de
stuwende kracht die het kostbare
orojeot dioor alle financieel-econo-
mische rampspoed van de midden-
zestiger Jaren loodste. Maar als
een vrouwelijke Mozes mocht Jen
ny Lee het beloofde land niet bin
nengaan. In 1971 begon de Open
University, maar Juist ontkomen
aan de dreigende stopzetting van
het projekt onder de Conservatie
ve minister Margaret Thatcher.
De Tories zijn pragmatici en ze
zagen heel goed in dat zo'n massa-
universiteit in elk geval een stuk
goedkoper was dan de gewone uni
versiteiten, zelfs een groot aantal
gesjeesden in aanmerking geno
men. Op die manier worden vijf
entwintigduizend studenten onder
wezen tegen de prijs van 40 mil
joen gulden per jaar en dat is
een koopje.
De rector-magnificus Walter
Perry, een stugge farmacoloog uit
Schotland, benadrukt dat de we
tenschappelijke staf naar dezelfde
strenge maatstaven is aangetrok
ken als bij elke andere universi
teit en dat de exameneisen nave
nant zijn. Toen men in 1971 begon
was het aantal studenten meteen
al meer dan Oxford en Cambridge
tezamen en intussen nadert het
aantal de vijftigduizend.
Natuurlijk valt een relatief hoog
percentage snel af: in de eerste
vijf maanden alleen al 21 procent.
Er is een heel sterke motivatie no
dig om als eenling het gevecht
met de stof en het hoge tempo vol
te houden. Dan is een kwart aan
afvallers niet hoog.
Het grote probleem was en is
het werkelijk bewerkstelligen van
„de tweede kans". Het overgrote
deel van de Inschrijvers op de
Open University had inderdaad
een eerste kans en die benut. Een
3de deel van die inschrijvers wa
ren gegradueerde leraren, 10%
kwam uit vrije beroepen, 9% wa
ren gekwalificeerde wetenschaps
mensen of ingenieurs, 13% waren
managers of hoger kantoorperso
neel, 9% huisvrouwen uit de mid
denklasse (sommigen al eerder ge.
gradueerd) deed mee. Voor de vier
studierichtingen wiskunde, na
tuurwetenschappen, kunsten en
sociologie (later kwam daar pe
dagogie bij) was meer vraag dan
aanbod. Alleen de grote groep ar
beiders liet het afweten. De drem
pelvrees was met de introductie
van hogere vorming via de beeld
buis niet verdwenen. De burgerij
pakte de tweede kans: de vierde
stand wacht zo valt te vrezen
op een derde.
HAN MULDER
idikd
iten JL VS
eggiiEN Dezer dagen heeft de Landelijke Werkgroep Open School/Open Universi-
kantPn brief 8estuurcl aan de ministers van Onderwijs en Wetenschappen en CRM,
dikaj'B wordt bepleit op zo kort mogelijke termijn een zg. open school iin het leven te
rnheta Volgens de brief moet deze open school educatieve faciliteiten gaan bieden via
rdinj televisie, schriftelijk onderwijs, geluidsbanden, vidiotapes en verder via regionale
l: v®, een mediatheek en een zomerschool.
erghpcificeerd komt het taken-
ldemvan de open school neer op:
Kraft bieden van faciliteiten aan
mogelijk volwassenen die hun
elieb|of universiteit al achter de
ïsterjtoen en naast een volledige of
e oplijke dagtaak kennis willen
j. gren, zichzelf willen ontplooi-
oord fónn sociale vaardigheden wil-
een derde en vierde net moeten ko
men, waarbij regionale en lokale
uitzendingen mogelijk worden ge
maakt.
Volgens de werkgroep zullen de
faciliteiten van de open school voor
het grootste deel moeten bestaan uit
schriftelijk onderwijs en video, al
wordt erkend dat radio en televisie
in de school een nuttige functie kun
nen vervullen. Gedurende de vakan
ties zou gebruik kunnen worden
gemaakt van het instituut zomer
school,^een centraal geregelde orga
nisatie die ondersteunende cursus
sen zou moeten opzetten en regelen.
De werkgroep beseft dat een open
school niet gemakkelijk is te verwe
zenlijken. Zij verwacht dat belan
gengroepen voor het eigen belang en
bestaan zullen opkomen en dat om
de lijst van prioriteiten zal worden
L gevochten. Daarom stelt zij voor de
r,!™ f belangengroepen wel bij de plannen
„v,« i'an voor een 0pen school te betrekken
(door ze zitting te laten nemen in
een begeleidingscommissie)maar
ze niet te laten vertegenwoordigen in
een staatscommissie die de plannen
moet voorbereiden en uitwerken.
In haar motivering zegt de werk
groep dat in deze tijd steeds meer
tweede kans willen grij-
dieèt bieden van faciliteiten aan
vi>len, universiteiten en centra
00k tirmingswerk door middel van
a Kd^theek de leermiddelen kun-
prden. betrokken, waarbij de
ïde school radio en- televisie
f j iakeld kunnen worden:
lelsoortig experimenteren met
j. jfl kinderen en Jongeren uit
gestelde milieu's extra aan-
buije geven.
erste fase zou de open school
j. b beginnen met algemeen vor-
onderwijsprogramma'j
j. ilijk functioneren
|i gezin, beroep en maatschap-
pderwijsprogramma's voor na
prtgezet onderwijs (dus aca-
of hoger beroepsonder
onderwijsprogramma's voor
j al onderwijs hebben genoten
n universiteit of hogeschool,
slotte de experimenten voor
in en Jongeren uit achterge-
hileu's.
degenen die van de open
(gebruik willen maken worden
(egel geen'formele eisen ge-
oor wat betreft voor kennis en
de toenmalige minister v. Veen zijn
voorontwerp van wet „Ontwikkeling
hoger onderwijs" waarbij hij ervoor
pleitte op korte termijn met een o-
pen universiteit te beginnen. Uit
zijn toelichting op het voorontwerp
bleek dat hem een open universiteit
voor ogen stond naar het Engelse
voorbeeld van de „open university",
die in 1971 met 24.000 studenten van
start ging.
In het maandblad "Student" van
mei/juni wordt de open universiteit
zoals die volgens de ministeriële
denkbeelden ontwikkeld zou moeten
worden, in een kritisch daglicht ge
plaatst. De veelzeggende kop "De o-
pen universiteit als alibi voor een
falend beleid" dekt een artikel waar
in wordt aangegeven dat er fikse te
genstellingen schuilen in de open u-
mversiteiits-conceptde van het depar-
tement.In hun conclusie spreken de
redacteuren van een "onderwijssu-
permarkt met weinig onderwijskun
dige principes".
Drs. Cees Faber, socioloog op de
afdeling onderwijsresearch van de
Vrije Universiteit en secretaris van
de landelijke wergroep Open School/
Open Universiteit toont zich in het
zelfde blad echter uiterst optimis-
DEN HAAG (ANP) Zonder dat
vaststaat hoe groot de schade pre
cies is, kan worden gesteld, dat de
meerderheid van de hyacintetelers
in ons land schade heeft onder
vonden door aantasting van hyacin-
tebollen door zgn. geelziekbacterien
Minister Brouwer van Landbouw
heeft dit gisteren laten weten in
zijn antwoord op de schriftelijke
vragen van de kamerleden De Boer
(ARP) en De Bekker (KVP).
Van bedrijf tot bedrijf loopt de
schade uiteen, maar wel zeker is dat
een aantal telers ernstig is getroffen.
Het epidemisch optreden van deze
ziekte is o.m. toe te schrijven aan be
paalde weersomstandigheden. Door
het koude voorjaar in 1972 is de
ziekte vorig jaar zeer laat opgetre
den waardoor waarschijnlijk de ge
zondheidsselectie in het gewas in
in 1972 op bepaalde be
drijven niet efficiënt meer kon wor
den uitgevoerd. Ten gevolge van de
hoge temperatuur in maart 1973 kon
de baoterieziekte zich dit Jaar al
vroeg ontwikkelen. De storm in april
heeft hierna, volgens minister Brou
wer, een sterke verspreiding van de
bacteriën in de hand gewerkt, ter
wijl bovendien het blad van de hya
cinten door deze storm werd bescha
digd, waardoor het gewas extra ge
voelig werd voor infecties.
Directe bestrijding van de ziekte
te velde is nog niet mogelijk. De be
strijding geschiedt d.m.v. gezond
heidsselectie. dus door een zorgvul
dige vernietiging van zieke ol«nten
in een zo vroeg mogelijk stadium. In
de tweede plaats door een warmte
behandeling van de bollen enige tijd
voor het planten.
Door het Laboratorium voor
Bloembollenonderzoek in Lisse is al
in de Jaren twintig veel onderzoek
betreffende deze ziekte verricht en
het onderzoek is in de Jaren zestig
weer ter hand genomen. Uit dit on
derzoek is een verbeterde warmtebe
handeling naar voren gekomen, die
steeds meer toepassing vindt Het
onderzoek is mede gericht op het
vinden van middelen voor een direc
te bestrijding van de ziekte te velde,
om verspreiding te voorkomen en
zieke planten, inclusief de parasiet
op een efficiënte wijze te kunnen
vernietigen.
Aan het onderzoek in Lisse wordt,
in overleg met het ministerie van
Landbouw, hoge prioriteit toege
kend. Sedert enige Jaren besteedt
een werkgroep, waarin vertegen
woordigd genoemd laboratorium, de
bloembollenkeuringsdienst en de
voorlichtingsdienst, speciale aan
dacht aan deze ziekte.
VLISSINGEN (ANP) Het over
legorgaan van de drie vakcentrales
in de provincie Zeeland vind, dat of
bij Borsele voorlopig geen tweede
kerncentrale of een ander met ra
dio-actieve stoffen werkend bedrijf
zich mag vestigen. Eerst wanneer ge
durende een lange periode is geble
ken, dat de bestaande kerncentrale
de veiligheid niet in gevaar brengt,
zou een dergelijke vestiging kunnen
worden overwogen, waarbij dan uiter
aard ook het nationale energiebeleid
in de beschouwingen moet worden
betrokken.
De kernenergiecentrale in Borsele
is gistermiddag gesynchroniseerd. Dit
houdt in, dat de generator van de
centrale gekoppeld is aan het lan
delijk elektriciteitsnet, zodat met de
stroomlevering kan worden begonnen.
Voorlopig zal dit maar vijf tot tien
megawatt zijn, omdat enkele uren
later weer moet worden afgekoppeld.
Deze eerste stroomimpuls, wordt ge
bruikt om het veiligheidssysteem te
testen. Dan kunnen ook de fouten
in het elktriciteitsnet worden opge-
Aanstaande zondag
wordt de capaciteit opgevoerd tot 25
a 30 megawatt. Het opstarten van de
kerncentrale bevindt zich momen
teel in de tweede fase. Zoals bekend
heeft de Provinciale Zeeuwse Ener
giemaatschappij (PZEM) in Borsele
twee weken geleden vergunning ge
kregen om de centrale op te starten
met de bepaling dat dit in vier fasen
zou gebeuren.
pen op het onderwijs dat zij vroeger tisch. Hij beschouwt de open i
buti'e
Werkgroep stelt zich
pkgroep stelt zich vc
|e videobanden, geluidsbanden
t d'ies meer zei worden ge
leerd. Over het gehele land
regionale en lokale centra
verrijzen waar al dan niet
)epsverband ondersteunende
Iten worden geboden. De leer-
fen worden zoveel mogelijk in
intra verkrijgbaar gesteld,
fle lokale en regionale centra
Ibruik kunnen worden ge-
van bestaande school- en
volksuniversi-
a.ndere vormingscentra,
uden de bestaande bibliothe-
iinnen worden ingeschakeld,
adio en televisie zouden er
verschillende redenen niet heb
ben kunnen of willen volgen. De bij uitstek
open school zou daartoe 'n uitkomst onderwijs
zijn. Een ander belangrijk motief is
dat kinderen en Jongeren uit ach
tergestelde milieu's door middel van
de open school geholpen kunnen
worden om een betere plaats in on
ze samenleving te verwerven,
or dat Niet onbelangrijk is ook dat scho-
dat.de len, universiteiten en centra voor
vormingswerk zouden kunnen pro
fiteren van een centralisatie en co
ördinatie van audiovisuele facilitei-
siteit of open school als een instituut
veranderingen in het
de maatschappij op
gang te brengen.
Margaret Thatcher, de Engelse minister van Onderwijs
en Wetenschap-pen onder wier bewind de "Open University"
in 1971 van start ging.
ten.
Kritiek
De gedachte van een open school
of open universiteit is niet nieuw.
Zo'n twee jaar geleden kwam zij al
min of meer aan de oppervlakte toen
van ministeriële zijde een „Nota over
de instructieve omroep werd uitge
bracht, waarbij werd benadrukt dat
de instructieve omroep bij de wet
moest worden geregeld.
Ongeveer een jaar later openbaarde
Weliswaar laat hij zich kritisch uit
over de "open university" in Enge
land ("een universiteit van de mid
denklasse"), maar die kritiek beperkt
zich slechts tot de aanpak. In het ar
tikel zegt Faber: "Een open univer
siteit is een extroverte universiteit,
ze timmeren aan de weg, dus moet
het gewoon beter zijn".
"Ik geloof dat een open universi
teit veel meer kan doen aan motiva
tie, veranderen van het beeld van de
lerende mens. We hebben wel de ho
mo sapiens, de homo ludens en ik
zelf: de homo faber, maar we verge
ten steeds de homo studiosis, de le
rende mens. De mens die bezig is
zich dingen eigen te maken en die
daar plezier i!n heeft".
WIM WIRTZ
Nieuwe vogel
in Nederland
gesignaleerd
Ne-
MIDDELBURG Een
derland nieuwe vogelsoort is bezig
van het zuiden uit ons land binnen
te dringen. Het is de in Zuid-Euro
pa thuis horende cetti's zanger, die
zijn broedgebied de laatste jaren op
explosieve wijze naar het noorden
heeft uitgebreid. Dit seizoen zijn de
eerste exemplaren in het zuiden
van ons land gehoord en gezien.
Naarmate de zomer vordert komen
steeds meer meldingen binnen. Het
blijkt dat de vogel tot ongeveer de
lijn AmsterdamZwolle is opge
drongen.
De cetti's zanger is circa veertien
centimeter groot. De bovenzijde is
roodbruin, de vleugels en de opval
lend afgeronde staart zijn donker
bruin tot zwart. De onderzijde is
lichtbruin van tint. De vogel houdt
van dicht struikgewas en bosjes langs
de waterkant. De zang bestaat uit
een kort. krachtig liedje, helder van
toon, dat doet denken aan de zang
van de nachtegaal, maar dan zonder
de bekende rollers.
BREDA De eind maart door de
Verenigde Brouwerijen Breda-O-
ranjeboom nv (Allied Breweries)
aangekondigde overneming van Van
Tuyn's lomonadefabrieken en distil
leerderij nv in Dongen en van de
bottelmaatschappij Dongen nv hangt
aan een zijden draad. Een deel van
de familie Van Tuyn weigert na
melijk de afspraak na te komen om
de aandelen van de bottelmaatschap
pij over te doen aan de textielmag-
naat J. Leutscher, die als centraal
persoon optreedt tussen de familie
bedrijven en Breda-Oranjeboom.
De heer Leutscher heeft de aan
delen van de limonadef abrieken al in
handen, maar kan die alleen aan de
brouwerij kwijt, wanneer hij ook de
aandelen van de bottelmaatschappij
levert. Hij had daarop een optie,
maar enkele leden van de familie
Van Tuyn voelen er niets meer voor
die optie gestand te doen.
De heer Leutscher heeft deze week
in een door hetm aangespannen kort
geding tegen de familie Van Tuyn
bij de Bredase rechtbank niet ge
daan gekregen dat de aandelen direct
aan hem verkocht moeten worden.
Mr. W. van den Berg, vice-president
van de rechtbank, verklaarde de
vordering niet ontvankelijk. De
heer Leutscher vreest nu, dat de
werkgelegenheid van de 200 perso
neelsleden in Dongen ernstig in ge
vaar gaat komen. De onrust onder
het personeel groeit en wordt ge
deeld door de vakbonden.
De beide Dongense nv's vormen
technisch één geheel. Na de aktie
van Marcel van Dam voor de televi
sie tegen de plofflessen van Van
Tuyn heeft dit bedrijf het moeilijk
gedegen. Naar verluidt draait het nu'
met een verlies van ongeveer
f 100.000 per maand.
ADVERTENTIE
Inlichtingen?
Bel de RPS (020) 7312 71toestel 124. U kunt ook
één van de 2500 postkantoren binnenlopen voor
informatie. Of het gratis telefoonnummer 0017
draaien. Maar natuurlijk kunt u ook meteen even
deze bon invullen.
Bij de Rijkspostspaarbank zit elke spaarder beleggingsrekeningen waarop hij hoge rente Die hoge rente is 7%!
altijd safe. Daar vindt hij de aantrekkelijke VjJ kan maken tegen gunstige voorwaarden.
Dat js zo'n aantrekkelijke voorwaarde van Uw geld blijft dus direkt beschikbaar, maar Bovendienkuntumóeiteloosviapost-en es,raa' 27,
deze RPS beleggingsrekeningru kunt dan moeten we wel enige korting toepassen. bankgiro uw spaargeld naar ons overmaken. *nd ma
gemakkelijk tussentijds opnemen. Dat is puur gemak!
Slechts 24 maanden is de bijzonder korte
opzegtermijn voor deze hoog-rentende
beleggingsrekening van de RPS. Tel deze drie
gunstige spaar-elementen bij elkaar op: 7% bij en u weet welke uw spaarbank is.
slechts 2 jaar en toch direkt beschikbaar, Dat is de RPS!
