Kerken: impasse
rond Molukkers
doorbreken
Met honderd gulden en wat meer aandacht
geeft u hem de kans om middelbaar technicus
tewordenj-1^1 in plaats van los werkman.
Voorstellen uitgewerkt
Laatste editie van
Hervormd Nederlanj
zet de persen stil
Delegaties van de Raad van Kerken
in Nederland en van de Raad van
Kerken en het rooms-katholieke
episcopaat in Indonesië hebben
voorstellen uitgewerkt voor doorbre
king van de impasse rondom de
Molukkers in Nederland. De voor
stellen behelzen:
1. vergaande financiële overheids
steun vanuit Nederland aan Molu-
■kers die willen terugkeren en aan
een ontwikelingsplan voor de In
donesische provincie Maluku;
2. voor de Ambonezen die in Neder
land willen blijven een regeling met
de Nederlandse kerken, kerkelijke
steun bij de predikantsopleiding,
hulp bij het opzetten van verant
woord vormingswerk, verruiming
van de onderwijsfaciliteiten voor
Jonge Zuidmolukkers.
Men kwam ook tot uitspraken over
de politieke gevangenen in Indone
sië en over de ontwikkelingshulp
die naar het schijnt meer commer
ciële oogmerken dient dan de
beoogde ontwikeling.
Het beraad is ontstaan op initiatief
van één der voorzitters van de In
donesische Raad, dr. T. B .Simatu-
pang, die Europa bezocht tijdens de
woelige dagen voor het bezoek van
president Suharto. Om de gedach
ten te bepalen: de bezetting van de
ambassadeurswoning in Wassenaar
en andere blijken van „oud zeer"
bij Ambotiese ex-KNILmilitairen
en hun kinderen, en „nieuw zeer"
over de economische hulpverlennig
aan een regering die zoveel politie
ke gevangenen houdt, of over ont-
wikkelingsulp in het algemeen.
Consultatie
Een eerste bespreking van dr. Si-
matupang met dr. H. A. M. Fiolet
van de Raad van Kerken en dr. R.
J. van der Vsgn en prof. dr. J. Ver-
kuyl van de lending, leidde tot een
consultatie in Driebergen, twee Jaar
geleden, tussen vertegenwoordigers
uit beide landen.
De conclusies werden uitgewerkt
door twee werkgroepen, in elk van
beide landen één. Voorzitter van de
Indonesische werkgroep was prof.
dr. P. D. Latuihamallo, de Neder
landse groep werd geleid door prof.
dr. J. Verkuyl met als vice-voorzit-
ter mgr .dr. R. J. Staverman o.f.m.,
oud-bisschop van Sukarnapura,
zoals het vroegere Hollandia een
tijd geheten heeft. Verder zaten er
van allerlei kerken en kerkelijke in
stanties mensen in, zelfs parle
mentsleden van KVP en PvdA,
maar niemand uit de kring van de
Zuidmolukkers in Nederland zelf. Er
blijken wel voor het vaststellen van
de definitieve voorstellen „instan
ties' geraadpleegd te zijn.
Er zijn vele fouten gemaakt en er
ligt veel collectieve schuld opge
hoopt, aldus enkele inleidende over
wegingen, en dat heeft geleid tot
isolement, ernstige vervreemding en
zelfs tot daden van wanhoop. „Ver
zoening houdt ook in het geloof in
de vergeving der zonden en het
zoeken van vele oplossingen voor de
conflictsituaties en het banen van
wegen tot opheffing van de gevol
gen van gemaakte fouten".
Vanuit dit uitgangspunt worden
voorstellen gedaan aan de betrok
ken instanties.
Terugkeer naar de Molukken. Er
moeten dan perspectieven zijn. Een
interdisciplinaire onderzoekgroep
van Indonesische deskundigen (on
der wie Molukkers) met enkele buit-
tenlanders moet de doeleinden voor
een regionaal ontwikkelingsplan
voor de provincie Maluku formule
ren. Dit zal moeten geschieden in
overleg met de betrokken gemeen
schappen, met de plaatselijke en
regionale autoriteiten en met de
centrale overheid in Djakarta, ge-
ruggesteund door de ontwikkelings
fondsen van de Nederlandse rege
ring.
Met nadruk wordt gewezen op de
beloftebreuk door Nederland Jegens
de Ambonese KNIL-militairen. Ge
dane zaken nemen wel geen keer,
maar door extra-ontwikkelingsgel
den kan men meewerken aan het
openen van perspectieven voor te
rugkerende Molukkers. (De werk
groepen gaan er wel van uit dat
verstedelijkte Molukkers elders in
Indonesië misschien een betere aan
sluiting vinden voor hun scholing
en ervaring).
Er wordt ook gepleit voor AOW en
AWW-uitkeringen aan bejaarden,
ook als ze naar de Molukken repa
triëren. Maar ter voorkoming van al
te grote ongelijkheid met de bewo
ners die er gebleven zijn en mini
male inkomsten hebben zou het
(voorzover het al niet op traditio
nele gronden zal gebeuren) mogelijk
moeten zijn in overleg en met im-
stemming van de betrokkenen een
deel van die uitkeringen te bestem
men voor collectieve behoeften van
deze samenlevingen.
Mede-financiering
In het kader van het medefinancie
ringsprogramma van Den Haag
zouden kerkelijke instanties in het
regionale ontwikkelingsplan kunnen
meespelen. De Moslimse gemeen
schap in de Molukken behoort ge
stimuleerd te worden via de NOVIB.
Bijlven in Nederland. Voor de Mo
lukkers die in Nederland willen
blijven (velen, misschien wel de
meerderheid, aldus de werkgroepen)
is het meer dan tijd dat er in over
leg met hen voorstellen worden ge
daan en maatregelen worden aanbe
volen die bevorderlijk zijn voor een
meer harmonieuze en evenwichtige
ontwikkeling van de Molukse ge
meenschap binnen het geheel van de
Nederlandse samenleving.
Wat de Molukse kerken in Neder
land betreft (de heersende ver
deeldheid wordt ten diepste voor
een groot deel in verband gezien
met de vastgelopen situatie van de
groep als geheel) wordt concreet
aanbevolen:
Overleg tussen beide Raden van
Kerken en de Molukse kerkelijke
gemeenschappen in Nederland.
Geopperd wordt, van de Molukse
protestantse gemeenten een eigen
classis binnen de Hervormde Kerk
te maken, zoals dat al sinds Jaar en
Dit gebouw staat in het Israëlische Haifa. Het is het
wereldcentrum van Baha'i, een nog jonge religie die ervan
uitgaat dat alle grote wereldgodsdiensten gelijk en waar zijn.
Het Baha'i geloof is gesticht door Baha'u'llah, die de leer van
de grote, oude profeten bij deze tijd en de ontwikkeling van
de mens aanpakte. Hij creëerde het allesovevkoepelende
grondbeginsel voor het Baha'i geloof: "Gij zijt allen de
vruchten van één boom en de bladeren van één tak".
Vandaag is het laatste nummer
verschenen van Groot Amsterdam,
wekelijkse berichten van de her
vormde gemeenten van Amster
dam-Centrum, -West, -Sloten en -
Watergraafsmeer, Amstelveen en
Ouderkerk aan den Amstel. Het was
een bijvoegsel van Hervormd Neder
land, dat drie jaar geleden al zijn
edities hardhandig ophief.
Sinds 1951 kende dit weekblad een
veelheid van regionale en plaatselij
ke edities, sommige met rustieke
namen als Kerklok van West-Bra
bant, andere met nuchterder namen
als Hervormd Den Haag al heeft
misschien een enkele idealist ge
dacht bij de omschakeling van de
's-Gravenhaagsche Kerkbode naar
deze naam, dat het nog zou lukken
de hele residentie te hervormen.
In de hoofdstad had de naam Her
vormd Amsterdam nog de naklank
van een vooroorlogs oppositieblad
dat de verstarde hervormde ge
meentelijke organisatie wilde beke
ren tot herstel van echt christenge
meente-zijn.
Niet elke editie werd mild gezegd
even verstandig financiëel ge
rund. Het hoofdblad en daarmee de
kerkelijke uitgeverij Boekencentrum
geraakte half over de rand van de
afgrond. Drastisch maar uiterst
onelegant werden alle kopbladen
opgeheven. Alleen Amsterdam wist
de band met het grote weekblad
vast te houden door het nieuwe ei
gen blad Groot Amsterdam er als
bijvoegsel aan toe te voegen.
Dat kostte veel geld, en na drie
Jaar heeft men deze strijd opgege
ven. In diezelfde periode werd het
vuur onder plannen voor vergaande
samenwerking tussen de Amster
damse hervormde gemeenten op
„zacht" gedraaid.
Dat is waarschijnlijk ook een reden
waarom men publicitair uiteengaat.
Centrum en Amtelveen blijven over
om samen een nieuw blad uit te
geven, dat "Present" zal heten en
naar alle betalende leden van beide
dag met de Waalse gemeenten het
geval is.
Beurzen voor Molukse weten-
echappelijktheologische studenten;
de huidige noodopleiding van voor
gangers wordt een noodoplossing
genoemd.
Verantwoord christelijk vor
mingswerk voor de Molukse ge
meenschappen. Er is een staf nodig
van mensen die zowel de Molukse
tradities en levenspatronen heel
goed kennen als de eisen en uitda
gingen van de moderne westerse sa
menleving. Het stafpersoneel zal
I Uni'
die
gemeenten gaat. West gaat rech
wijkblaadjes doen, Watergraj hebl
en Ouderkerk proberen het ond<
gen gemeentebladen. j con<
Met Hervormd Nederland gj van
ondertussen goed. Bevrijd ook
kopbladen-ballast maakt het w1"
blijkens mededelingen in ij
vormde synode, weer winst. iv^n
de geldt voor Boekencentrun) a~a
voor het als 'n trein lopen4
boek ruime perspectieven bief -Ji'
daarom moeten bestaan uit enkele
Molukkers en Nederlander. Aan de
Federatie van Vormingscentra moet
worden gevraagd om hand- en span
diensten te verrichten by de opzet.
De aanbevelingen wijden veel aan
dacht aan het opvallende feit dat
in Indonesië nu (en vroeger ook)
veel meer Molukkers via middelbaar
en hoger onderwijs kaderfuncties
hebben dan in Nederland. In ons
land is dit kader onder de Jongere
Molukkers sterk ondervertegenwoor
digd. Gepleit wordt voor extra-faci
liteiten voor begaafde Jongeren zo
dat die niet te snel behoeven te
gaan verdienen.
Pastorale actie
op campings
ARNHEM Op enkele campings op
de Veluwe zal gedurende één maand
in het hoogseizoen een geestelijke
gaan wonen om te zien of er pasto
rale contacten met de kampeerders
mogelijk zijn, buiten de -wehaast o-
bligate-kerkdiensten op zondag.
Een interkerkelijke werkgroep, re
creatiepastoraat, heeft het besluit tot
dit experiment genomen.
Beroepingsw*
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wieringermeer
d. Vlist te Zevenhuizen
Te Rotterdam-zuid J. C. Scft
te Putten: te Eindhoven to(
I. J. Walpot te Alphen aan d
die bedankte voor Vlaardiq
Hendrik-Iido-Ambacht t<
D. Driebergen te Sellingen: I
schoten. H. Vrielink, predikaj
tengewone werkzaamheden j
predikant) te Dwingelo: te
dam-Zuid C. Vroegindewei tej
lum: te Groningen Jeugdp)
toezegging H. J. Groenew»
Schiedam:
Aangenomen naar Houten
gewone wijkgemeente in
partime-predikant toezegginLlN
Heijbroek, kandidaat te Cul^n
naar Leiden jeugdpredikant;
ging R. Steenstra predikafn
buitengewone werkzaamheid
(vlootpredikant) te Leiden:
Bedankt voor Boven-Hardim te
Jongerden te Veenendaai: via,
wijk J. Vroegindeweij te Emc
voor Putten C. van de Berghecifi
wijk aan Zee: voor 01dem|van
Paaslo toezegging J. C. Kraft b:
te Vorden: P10^
Toegelaten tot de evangelieblof
J. H. Diepersloot te AmsterPben
Polhuis,Zunderdorp (die cPbjk
roepbaar is gesteld)H. J. £?en»
dijk, b.v. Amsterdam-Noord [bUïl
1 november 1973 beroepbaalwi^
A. Wiersma, Middenmeer dieft b
roepbaar is gesteld: J. H. v#^en
nik, Veenendaal (die ook »rmi
baar is gesteld): R. van K<ftatl'
Delft. Drde
Geref. Kerk vrijgemaakt: lde
Beroepen te Dokkum J. J.iake
kandidaat te Delft. fe^so
Bedankt voor IJmuiden J. lp k
Zwijndrecht. Ses
Geref. kerk vrijgemaakt bui!e B'€
band |ers'
Beroepen te Leerdam J. B bei
kind te Krommenie. on
Chr. Geref. kerk ,ene
Beroepen te Den Bosch J. Jbjk
Zwaag-Westeinde. 1 Se
ndei
or tg
Als u nou eens even wachtte met.de
aankopen voor uzelf, die eigenlijk niet
meteen nodigzijn Als u nou eens wat
leesboeken voor hem kocht (goeie
boekhandels weten wat goeie
kleuterboekjes zijn) en er samen met
hem in zou lezen.
Als u dan eens een paar leuke
spelletjes voor hem kocht, wat puzzles
en een bouwdoos misschien en u zou
eens samen met hem gaan spelen.
Als u nou eens wat kleurpotloden
en een balpen, wat tekenpotloden en
papier voor hem had en hem fijn
tiet knoeien.
Als u dat zou doen, dan maakte u
al een flink stuk van zijn loopbaan.
Élk jaar gaan er duizenden
kindertjes in Nederland naar school,
die zich in hun eerste levensjaren
onvoldoende konden ontwikkelen en
daarom slechte leerlingen worden,
die snel de pest aan school krijgen.
Die kindertjes beginnen namelijk met
een grote achterstand. Ze kennen
minder woorden dan andere kinderen,
ze zijn minder knap op school. Alleen
omdat ze in hun kleuterjaren nooit iets
met woorden te maken hadden, nooit
met begrippen leerden spelen, nooit
leerden zich goed uit te drukkea
En als die kinderen veertien, vijftien
jaar zijn, dan willen ze zo snel mogelijk
van school af verdienen. En hun
ouders, u misschien, vinden dat best
zo. Daarom komen één van de tien
studenten uit de gezinnen met de
lagere inkomens en twee op de tien
middelbare scholieren daar vandaan.
Het is niet alleen onnodig, het is
rampzalig. In de nabije toekomst, nog
in deze eeuw, zullen de meeste
eenvoudige werkzaamheden door
machines worden verricht Machines
zijn daarvoor beter en goedkoper dan
mensen. In diezelfde toekomst hebben
we veel meer ontwikkelde mensen
nodig dan nu.
Mensen, die hun tijd en omgeving
begrijpen.
Mensen, die hebben geleerd te
denken en hun werk te organiseren.
Daarom moet ons onderwijs worden
vernieuwd, daarom moet er ook goed
en voor iedereen toegankelijk kleuter
onderwijs komen.
Daarom moeten ouders hun kinderen
laten doorleren.
Morgen moetenwe wijzer zijn.
Publikatie aangeboden dooidit blad, in sameawMkipflmetdeStichtingldcCleReElame. SIKH
-
