NKV wil
cao niet
tekenen
,Een echte burgervader kan ik nog niet zijn"
Teen rem op werken voor
ifsluiting Oosterschelde
UW DAGBLAD
2
Jan-Kees Wiebenga (26\ Nederlands jongste burgemeester:
GROOT-METAAL
Gezondheidszorg moet
minder geld krijgen
De 24 miljoen die
CRM zal ontberen
MEE OP VAKANTIE
rERDAG 30 JUNI 1973
BINNENLAND
PAGINA
IDEN "Ik ben nu 26. Eigen
had ik op mijn dertigste wil-
proberen burgemeester te
den. Dertig is normaal. Maar
zeker moment ben ik toch
n solliciteren. Want ik dacht:
ik op mijn dertigste kan, dat
ik nu ook."
Jan-Kees Wiebenga zegt dat
md voor het raam van zijn
ling in het Jean-Pesijnhof,
huisje dat de adjectieven liet
knus verdient. Gisteren kwam
i benoeming (per 1 augustus)
lot burgemeester van Eelde, 'n
ntse gemeente van 9600 inwo-
Met zijn 26 jaar is Wieben-
jongste burgemeester van
Ierland.
ud Paauw
et gesprek met de jongste bur-
mder van deze natie verloopt
ivanfceiyk nogal moeizaam, daar
foongerimkel om de halve minuut
betoog ruïneert. Felicitaties en
eens felicitaties. Hij staat ieder-
hartelijk en geduldig te woord
een taalgebruik waarin nog een
e "Leids Studenten Corps"
rklinkt. Na het zoveelste belletje
hij: „Eerst kwam de Commissa-
van de Koningin met de benoe-
ig, toen belde de pers en daarna
de familie los. We zijn nu be-
met de categorie grootmoeders".
Is de telefoon eindelijk zwijgt,
it Wiebenga plaats op een bank
welgeteld veertien kussens van
uiteenlopende grootte. Hij staat her
haaldelijk op en kijkt dan uit het
raam. Op de vraag of hij wellicht
enigszins opgewonden is door de be
noeming, antwoordde hij"Niet opgeV
wonden, wel erg blij. De meeste op
winding en spanning zat in de solli
citatie. Ik heb toen, na een oproep,
een uur met de Commissaris van de
Koningin in Drente gesproken. Na
verloop van tijd kreeg ik van het mi
nisterie te horen dat ik bij de laatste
drie overgebleven kandidaten zat.
Een week geleden moest ik me me
disch laten kernen. Als je zo ver
bent dan mag je aannemen dat het
goed zit, hoewel je er rekening mee
moet houden dat er nog iets tussen
kan komen".
Wiebenga, nu nog voorzitter van
de WD-fraotte in de Leidse raad,
geeft te kennen wel enigszins door
tegenstrijdige gevoelens te worden
bestormd: „Dat burgemeesterschap
is een grote uitdaging voor my. Ik
vind het venrukkeiyk naar Drenbe
te gaan het is een schitterende pro
vincie. Aan de andere kant ben ik
erg verknocht aan Leiden. Ik heb er
gestudeerd, het raadswerk gedaan.
Ik heb het altijd erg naar mün zin
gehad in Leiden"
Van jongsaf
Wiebenga: „Op de middelbare
school ga je serieus denken wat je
wilt gaan worden. Toen heb ik ge
dacht: ik wil het bestuur in. Naar
aanleiding daarvan ben ik rechten
gaan studeren, staats- en admini
stratief recht, dus bewust die rich
ting waar ik voor dat besturen het
meest aan zou hebben. Ik ben daar-
ra wetenschappelijk medewerker by
de universiteit geworden, heb me
verdiept in het gemeente-reahit, ben
als een keuze die ik als staatsburger
heb gedaan. Naar mijn mening zou
iedere volwassen Nederlander zich
behoren aan te sluiten by de party
die hem het meeste aanstaat. Maar
in het dagelijks werk als burgemees
ter moet niet merkbaar zyn dat je
van een bepaalde partij bent. Waar
mee ik nu ook weer niet wil zeggen
dat je het moet verzwügen".
Maar denkt zo'n WD dan niet:
nu is hü burgemeester en nu gaat
hy zich ineens gereserveerd opstel
len?
Wiebenga: „Nee. dat zal de WD
niet denken. Alle WD-burgemees
ters hebben de filosofie waarvan ik
daarnet sprak. Ook burgemeester
Vis. En als de WD het wel zou den
ken. dan is dat jammer, maar dan
kan ik daar verder ook niets aan
doen". Voegt er aan toe zich „meer
liberaal dan WD-er" te voelen.
Verkiezing
in de raad gekomen. Het is bepaald
niet zo dat ik burgemeester wilde
worden, met uitsluiting van aJl het
andere. Op bestuursgebied zyn er
talryke functies en het burgemees
terschap is er één van. Ik vind bur
gemeester wel een fyn beroep in de
bestuurskolom, zo tussen de partyen
en tussen de bevolking en de hogere
overheid in".
Wiebenga: „Nee. En het zou ook
geen bezwaar mogen zyn. Je moet
niet kyken naar iemands leeftyd.
maar naar wat hy kan. Gelukkig
gaat men daar in deze tijd al steeds
meer naar te wenk. Op mijn leeftyd
burgemeester zyn is overigens niet
zo uniek. In Drente is nog iemand
van in de twintig burgemeester.
Voorschoten heeft in de vorige eeuw
e.en burgemeester gehad van 23 jaar,
dat was de vader van Treub. Er ls
een kamerlid van 25, een lid van
Gedeputeerde Staten van 28.
Als ik zou merken dat er weer
standen zouden zy n tegen my op
grond van de leeftyd dan zou ik de
discussie daarover zelf openen en
met argumenten pogen de zaak te
minimaliseren".
„Aan het burgemeesterschap zitten
enkele zeer voorname aspecten. Al
lereerst het manageraspeot, dat my
niet zo leeftyd gebonden lykt. En dan
het „burgervaderaspect". Dat vind ik
ook uiterst belangryk. Maar het is
natuurlyk moeilyk my nu als zoda
nig te zien. Daarvoor ontbreken my
de grijze haren. Wat ik wel kan pro
beren is een goede relatie met de be
volking te kweken, contact met de
deur te hebben".
Is er in Eelde een profiel va
nieuwe burgemeester gemaakt
voldoet u daaraan?
„Er is wel een profiel
gemaakt, maar wat dat allemaal In
hield. is my niet bekend. Ik neem
wel aan dat ik aan een aantal dingen
voldoe. Maar beslist niet aan alles.
Eeld'e zal byvoorbeeld zeker niet heb
ben gevraagd om een burgemeester
van 26". (Lacht hierna luid).
Beschouwt u zich als burgemeester
nog wel degelijk WD-er?
Wiebenga: ..Ik zal my als burge
meester volstrekt boven de partyen
opstellen. Dat acht ik myn plicht. Ik
zie myn lidmaatschap van de WD
De laatste jaren is er enige dis
cussie op gang gekomen of een door
gemeenteraad of bevolking gekozen
burgemeester de voorkeur verdient
boven een door de Kroon benoemde
burgemeester, zoals wy die nu ken-
Wiebenga: .Aan het benoemen van
een burgemeester zitten voor- en na
delen. aan het verkiezen al evenzeer.
Ons huidige systeem werkt niet zo
slecht dat ik zeg: laten we maar op
verkiezing overgaan. Het is heel goed
verdedigbaar. Trouwens, in sommige
landen, waar men me t'n gekozen bur
gemeester werkt, gaan stemmen op
om hem in de toekomst weer te be
noemen. Het is dus verre van een
voudig.
In de werkwyze die wy kennen,
heeft de burgemeester grote bevoegd
heden op het gebied van de openbare
orde en veiligheid. Dat zou bij de ge
kozen burgemeester ongetwijfeld
moeten veranderen. In ben bang dat
zyn taak voornamelyk representatief
zou worden, linten doorknippen en
zo. In kleine plaatsen zou het zwaar
tepunt van het werk zich verleggen
naar de gemeente-secretaris, want
daar heb Je dan natuurlyk naast
geen full-time wethouders ook geen
full-time burgemeester meer".
De burgemeester behoeft in de hui
dige wetgeving voor het politiebeleid
geen verantwoording af te leggen
aan de gemeenteraad. Wat gaat u
doen?
Wiebenga: „Ik zal dat wel doen, ik
heb er geen enkel bezwaar tegèn om
die zaken met de raad te bespreken.
Ik zal open staan voor advies en sug
gesties. Ik zal. ais burgemeester, wel
de beslissingen moeten nemen, de
wettelyke bevoegdheden dus uitvoe
ren. Je biyft tenslotte als burge
meester veranüwoordeiyk".
Er is de laatste jaren in tal van
plaatsen het een en ander te doen
geweest over de ambtswoning van de
burgemeester, de hoge kosten daar
van enz. Hoe staat u daar tegenover?
Wiebenga: „Ik vind het te waar
deren als de gemeente de burgemees
ter een ambtswoning geeft. Het is
wel eens als on-democratisch uitge
legd als er geen ambtswoning is, om
dat dan het burgemeesterschap kos
ten met zich mee zou brengen, die
voor de meer welgesteld en niet, maar
voor andere wél bezwaart Uk kunnen
zyn. Ik weet niet of Eelde een ambts
woning heeft. Maar of die er nu wel
of niet is, ik zal er geen moeihjkhe-
djen over maken".
UTRECHT De Centrale Raad van de Industriebond
NKV heeft gisteren unaniem besloten de cao-groot-metaal
niet te ondertekenen. Dilt heeft na afloop van de besloten
vergadering van deze raad in Utrecht bondsvoorzitter Brus
sel meegedeeld.
k Dolle Mina's, "Rooie Vrouwen" en leden van "Man-Vrouw-Maatschappij" hebben gisteren en
vandaag gedemonstreerd voor het ministerie van Sociale Zaken in Den Haag. De vrouwen wil
len gelijke beloning voor gelijke arbeid. De demonstratie duurde 24 uur.
)EN HAAG De afsluifcingswer-
de Oosterschelde mogen In
pachting van het advies van de
minister over alle
in het
ling zijnde veiligheids- en mdlieu-
lectan zal rapporteren, niet worden
emporiseerd of stopgezet.
Udus de nota Oosterschede van de
uister van Verkeer en Waterstaat,
gisteren irn de ministerraad is be
nken en aan de Tweede Kamer is
ogeboden.
)e in de nota aangekondigde en
in te stellen commissie zal de
staande mogelijkheden moeten he
lderen en hieruit die oplossing
eten kiezen, die veiligheid en mi-
het beste dimt.
De nu verschenen nota werd reeds
de regeringsverklaring aangekon-
i en tevens werd de instelling van
commissie aangekondigd die de
gelijkheden zou moeten onderzoe-
Q om de noodzakelijke bescher-
ag tegen stormvloedrampen in
areenstemming te brengen met
behoud van het milieu,
e commissie zal volgens de nota
eerlijk, zes maanden na haar ins tal-
de minister rapport moeten
brengen. De commissie zal beperkt
q omvang zyn, maar zal moeten
uit wetenschapsmensen van
verschillende betrokken disciplines,
niet nauw betrokken mogen zyn
de instanties waar het beleid
rdt gevormd.
De nota geeft in het kort de voor-
schiedends weer van de omstandig-
den die tot de uitvoering van de
rttawerken hebben geleid. Voorts
»den de argumenten van voor- en
Senstanders van afsluiting opge-
mid. zoals the tot nu toe bekend
In geworden. Vrij uitvoerig wordt
gegaan op de verschillende aspecten
veiligheid, waarbij die van afslut-
g worden vergeleken met die van
rhoging van de bestaande dyken,
een gezameniyke lengte van 245
hebben.
Gesteld wordt dat door de trechter-
van de Oosterschelde grote ge
tij verschillen voorkomen. Mede door
de slechte ondergrond zyn de oude
dyken slecht gefundeerd en is de
kustiyn sterk gehavend door oever-
vallen. Na afsluiting van het Volke
rak zyn de stroamsnelheden sterk
toegenomen en stijgen de waterstan
den by stormvloeden enkele decime
ters hoger dan voorheen. Daar komt
by dat achter de dyken langs de
Oosterschelde geen tweede keringen
liggen, dit in tegenstelling tot de
len bezwijken. Van oude dyken
kunnen in veel gevallen door verho
ging ten gevolge van de plaatseiyke
omstandigheden moeilijk technisch
optimale waterkeringen worden ge
maakt.
Als kritiek van tegenstanders wordt
genoemd:
afsluiting betekent vernietiging
van het biologisch ryke ecosysteem;
afsluiting veroorzaakt het vernie
tigen van één der laatste grote na-
Bij het opsommen van de criteria
waaraan de mate van beveiliging
werd getoetst, zegt de nota onder
meer dat het niet waarsohyniyk is
dat de moderne Deltaidammen by de
maatgevende stormvloedstanden zul-
door afsluiting wordt het zuide
lijk opgroeigebied van garnalen en vis
(kinderkamer) vernietigd;
vernietiging van bloeiende mos
sel- en oesterbedrijven;
verschraling van mogelijkheden
voor sportvisserU en watersport.
UTRECHT Artsen en gezond
heidszorgsystemen moeten minder
middelen toegewezen krygen dan ze
denken nodig te hebben. Men zou
zelfs het huidige quotum (ruim tien
miljard gulden per Jaar oftewel ze
ven procent van het bruto nationaal
produkt) geleidelijk moeten vermin
deren.
Dit betoogde prof. dr. J. B. Stolte,
hoogleraar In de ziekenhuisweten
schappen in Tilburg en Nijmegen,
in Utrecht waar gisteren het Wit-
Gele Kruis zijn vijftigjarig bestaan
herdacht. De voorzitter van het Wit-
Gele Kruis, prof. dr. A. Mertens bood
tijdens de herdenkingsbijeenkomst
staatssecretaris J. Hendriks van
Volksgezondheid en Milieuhygiëne
het eerste exemplaar aan van het
gedenkboek dat prof. dr. A. Querido
onder de titel "De Wit-Gele Vlam"
over ontstaan en ontwikkeling van
het Wit-Gele Kruis heeft geschre-
Een probleem bij het inventarise
ren van de behoeften van de ge
zondheidszorg acht prof. Stolte het
feit dat die behoeftebepaling vaak
aan deskundigen, incasu de artsen,
wordt overgelaten. "Die deskundigen
zijn echter niet onbevoordeeld. Ver
anderingen die hun positie zouden
kunnen bedriegen, zullen ze node ln
beweging nemen", zei hij.
"Bovendien zijn ze wellicht teveel
begoocheld door de technische voor
uitgang, waar het professionele pres
tige in de laatste decennia wel heel
erg mee samenhangt. Met name de
geneesmiddelenlndustire en die van
medische apparatuur bespelen deze
zwakke kant van de professie op vir
tuoze wijze". Vandaar dat naar zijn
mening een kritische toetsing nodig
is van de behoeftenbeoordeling van
de arts.
De Industriebond NKV wil de cao
niet ondertekenen omdat men er
niet volledig zeker van is dat de
studie over de werking van het me
chanisme van de prijscompensatie
vóór het einde van 1973 zal zyn vol
tooid. Als die studie klaar is, is er
niets aan de hand, maar als dat niet
het geval is, dan ontstaat, volgens
Brussel, na 1 Januari 1974 de situ
atie dat de hoogste inkomens weer
een volledige prijscompensatie in
procenten zullen ontvangen plus
een ongedaan maken van de mati
ging van 1973.
Die matiging bedraagt volgens de
basis-afspraak van 11 mei jl. tus
sen de industriële werkgevers en de
drie industriebonden volledige prijs
compensatie voor inkomens tot
f28.000 per Jaar, een half procent
aan compensatie per procent prijs
stijging voor inkomens tussen
f 28.000 en f 34.000 en een kwart pro
cent per procent prijsstijging voor
inkomens daarboven.
Volgens Brussel is de interpretatie
van de werkgevers van dit akkoord
onjuist en voor de Industriebond
NKV niet te aanvaarden. Als men
met dit akkoord en de interpretatie
die de werkgevers er aan geven zou
instemmen, dan wordt men als be
stuur van de bond ongeloofwaardig
voor de leden, zo zei hij.
Het besluit van de centrale raad
van de industriebond NKV betekent
dat er nu in de metaalindustrie de
cao en de cao kunnen worden afge
sloten waarbij de Industriebond
NKV geen partij is. "Wij moeten ons
nog beraden op gevolgen van de nu
ontstane situatie", aldus Brussel.
Desgevraagd heeft men ons van
werkgeverskant meegedeeld dat men
zich nader over de nu ontstane si
tuatie zal beraden. Er is ons nog-
Marine zocht
naar drenkeling
DEN HAAG Een Neptune van
de Marine is gistermorgen opgeste
gen van de basis Valkenburg om te
gaan zoeken naar een zeeman van
het motorschip Asdastor, die rond
middernacht overboord moet zijn
gevallen. Het schip, varend onder de
vlag van Singapore, is onderweg van
de Thames-monding naar Hoek van
Holland. De temperatuur van het
water was 16 graden celcius.
Even na twee uur heeft de mari
ne de zoekactie naar de overboord
geslagen zeeman gestaakt. De actie
is zonder resultaat gebleven.
maals bevestigd dat de werkgevers
organisaties de drie cao's voor deze
bedrijfstak hebben getekend.
Van de kant van de Industriebond
NW heeft men opgemerkt dat het
besluit van de Industriebond NKV
niet anders kan betekenen dan dat
zij alle collectieve arbeidsovereen
komsten in de industrie, die geba
seerd zij op de basis-afspraak van 11
mei tussen de dagelijkse besturen
van de drie industriebonden en de
industriële werkgevers, nu ook niet
kan tekenen: op basis-afspraak heeft
immers betrekking op de gehele in
dustrie en niet alleen op de metaal
industrie.
Den Uyl: geen
herhaling van
houding KYP
DEN HAAG Premier Den Uyl
verwacht niet dat hij in het najaar
opnieuw op een soortgelijke tegen
stand van de KVP zal stuiten als bij
de verwerping van het voorstel de
benzineacoijns te verhogen. Op een
persconferentie over het kabinetsbe
raad zei de minister-president dat
"de KVP geen woord heeft gebro
ken". Er zijn geen afspraken tussen
KVP en kabinet. Binnen de KVP
bestaan sterke weerstanden tegen
het kabinet. "Die zullen zich van
tijd tot tijd uiten", aldus premier
Den Uyl.
De minister-president ziet, nu de
verhoging van de benzineaccijns is
verworpen, geen andere mogelijkhe
den meer om dekkingsmiddelen aan
te boren. Daarom noemde hij de
verwerping "geweldig Jammer, ge
woon een strop".
Dat het kabinet nu niet over de
f75 miljoen, die de verhoging van
de benzineaccijns had moeten ople
veren, kan beschikken, betekent niet
dat alle maatregelen die eruit gefi
nancierd moesten worden definitief
van de baan zijn. De f10 miljoen
die nodig is om de leegstand van
woningen tegen te gaan, moet vol
gens premier Den Uyl ergens van
daan kunnen komen. Hij verwacht
ook dat er voor de f 13 miljoen die
voor de begroting van Ontwikke
lingshulp waren bedoeld, een oplos
sing gevonden zal worden. In het al
gemeen laten de financiën echter
nauweUjks ruimte om dit jaar nog
een ander beleid te gaan voeren, al
dus Den Uyl.
DEN HAAG Het ministerie
/an CRM heeft de lijst van knel
punten bekendgemaakt die zou
den worden opgeheven als de ver
hoging van de benzine-accijns
door de tweede kamer zou zijn
aanvaard. Uit die verhoging was
E 24 miljoen gereserveerd voor
knelpunten op het gebied van
culturele zaken, volksontwikke
ling en recreatie en maatschap
pelijke ontwikkeling.
De 24 min. hadden betrekking
op verruiming van de volgende
activiteiten:
gezinsverzorging en gezins
hulp: f 5,5 miljoen,
bureau's voor levens- en ge
zinsvragen: f 1,6 min.,
maatschappelijk werk ten
behoeve van gehandicapten:
f 1,45 min.,
muziekbeoefening door ama
teurs: f 1 min.,
instellingen en manifestaties,
op het gebied van de muziek:
f 1,5 min.,
toneelkunst: f 600.000,-,
het fonds voor de letteren:
f 100.000,-
beeldende kunsten: f550.000.
kunstzinnig en culturele film:
f 400.000,-
het produktiefonds voor Ne
derlandse films: f 600.000,-
algemene instellingen en an
dere uitgaven op het gebied van
de kunst f 675.000,-
monumentenzorg over 1973 en
vorige Jaren f 1 min.,
experimenten permanente
educatie: f 100.000,-
het Jeugd- en Jongerenwerk:
f 1,82 min.,
organisaties en instellingen
voor bibliotheekwerk: fl,5 min.,
volks ontwikkelingswerk:
f 1.025.000.-
organisaties ep het gebied,
van de lichamelijke vorming en
sport: f700.000,-.
recreatieve sport: f 100.000,-.
investeringskosten sportac
commodatie: f 1,2 min.,
aankoop natuurreservaten f 1
min.,
samenlevingsopbouw: f900.000
het opbouwwerk in bijzonde
re situaties: f500.000,-
het algemeen maatschappe
lijk werk en de organen van sa
menwerking: f 150.000.
Uw dagblad wil gaarne mee met vakantie als U wilt helpen, door
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantleformuller
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons ln te zenden.
Als brief verzenden frankeren met 35 ct.
Ons HUISADRES 1
Naam:
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal
wy hebben een Maand
Poetabonnement
Ons VAKANTTF.ADR.RR lfi; van
doorhalen wat niet van toepassing ia.
tot
P-a
straat no.
plaatsnaam:
S.v.p. in blokletter»
KOSTEN VAN OPZENDING
Voor Nederland. Beigiö en Luxemburg gratia
De ovenge Europese landen uitsluitend per luentpust Kosten t L— pei dag
De praktyn heeft ons geleera dat de bezorging van cranteD tn de óuid-
Europese en Noord-Afrikaanse landen nog al eens te wensen overlaat,
wy Kunnen daarom geen verantwoording aemen voor kranten, welke niet
tijdig op het vakantieadres worden ontvangen.
