SURINAMERS BLIJVEN KOMEN
Groene muur
kan nieuwe
droogte in
West-Afrika
voorkomen
S. Braam
hekelt
in boek
opvang
van
rijks
genoten
Miljoenenproject
goedkoper dan
regelmatige hulp
DAG 30 JUNI 1973
"Eerlijke voorlichting aan Surina-
mers over de situatie in Nederland
van de rijkste landen ter we-
zal een ware leegloop van Surl-
tot gevolg hebben."
die mededeling zal menige be-
van ons helemaal niet zo ra-
-vrije Nederland, op-
"nog meer Surinamers
hier zoals men dat zegt
boel onveilig komen maken' end
"van ons moeizaam verworven
systeem komen profiteren?"
dat terwijl zelfs de altijd zo
•.ichtige minister Van Agt enke-
tijd geleden al zei 'dat de tole-
ntiegrens van de Nederlandse be-
iO| king bereikt was....?"
Braam, 32-jarige Rotterdam
onderwijzer, is er van overtuigd,
t wil zeggen: overtuigd van het
fc dat de Surinaamse trek naar
iderland nog zal toenemen; van
toevoegingen als 'onveilig maken'
'profiteren' wil hij niets weten,
n Braam verschijnt binnenkort
de uitgeverij Krusman in Den
lag een boek, dat de titel heeft
n weten ze tenminste waarom....'
dat boek geeft hij zijn visie op
30 u t 'vraagstuk' van de Surinamers
Nederland. Die visie is, zoals hij
gt, tevens "een persoonlijke getui-
rnis van de nood van de Surina-
veroordeelt in zijn boek de op-
ig, hulp en begeleiding van de
iirinamer, die naar Nederiand ge
en is en geeft een blauwdruk
hoe het wel zou moeten. Braam
erkte anderhalf Jaar aan zijn boek.
ik.
ij kwam in 1963 uit Paramaribo
iar Nederland. Als kind van een
urinaams middenstandsgezin had
Vr^ij, net als zijn vier broers die ook
Nederland zijn, gelegenheid ge-
i om te studeren en vond daar-
mor in Nederland direct een be-
mm ékking als onderwijzer. Vanuit die
laatsohappelijke "gevestigdheid" was
confrontatie met de nood van de
ïgeschoolde Surinamer, die de reis
aar Nederland had gemaakt, des te
roter.
[et bracht hem er toe om in 1965
iet enkele anderen de Stichting
u
Sociale Belangen Surinamers in het
leven te roepen. De stichting richtte
een bureau in, waar Surinamers be
geleiding kregen op him weg in het
doolhof van het "beloofde land."
In Amsterdam en Den Haag volgde
men al snel het Rotterdamse voor
beeld en kwamen soortgelijke bu
reaus.
In 1970 verliet Braam het Rotter
damse stichtingsbestuur, teleurge
steld: "We waren met de begeleiding
van de Surinamers niks opgescho
ten. In het begin hadden we goed
werk kunnen doen.'Maar het bu
reau verambtelijkte en toen waren
we weer even ver als waar we be
gonnen'. Braam besloot toen zijn
boek 'Dan weten ze tenminste
te gaan schrijven.
Er zijn thans 60.000 Surinamers in
Nederland de bevolking van het
moederland is 400.000. Ook aan hun,
vindt Braam, biedt Nederland een
betere toekomst. En als Juiste voor
lichting wordt gegeven, zullen nog
velen komen. Braam heeft het zelfs
over 'een ware uitloop'.
"De Surina-mer heeft het recht om
naar Nederland te gaan', zegt hij,
,dat recht moet het uitgangspunt
zij,n als je voorlichting gaat geven.
Men heeft in Suriname na heel veel
vergaderingen van commissies en
ten koste van enkele miljoenen uit
eindelijk een vouwblad gemaakt, dat
men de Surinamers geeft die te
kennen geven dat ze naar Neder-
latnd willen. "Als je dit leest, kan
'n hoop ellende vermeden worden", is
daarbij het gezegde. In de folder
wordt gewaarschuwd voor de wo
ningnood in Nederland, de werkgele
genheid en zo. Men schrikt de
mensen af. En dat is fout.
Want de Surinamer, die naar Ne
derland wil, gaat toch. Hij moet
wel, want zijn bestaan in het "poli
tiek verloederde" moeder is
mensonwaardig, zoals Braam stelt.
,Hoe rot hij het hier in Nederland
ook zal krijgen, hij heeft het altijd
beter dan in Suriname. En vanuit
die wetenschap, dat de migratie
niet te remmen is, moet je de voor-1
lichting positief stellen. Hij moet een
Door
Aad Wagenaar
humanitaire geest hebben".
Goede voorlichting zou een 'uitloop'
van Suriname tot gevolg hebben. Is
dat wel zo wenselijk, ook voor Ne
derland?
Braam zegt dat hij daar eigenlijk 1977 als streefjaar
geen boodschap aan heeft. Want, onafhankelijkheid. ,Als
nogmaals: .Wenselijk of niet, de
Surinamers komen. En ze zullen
ook blijven komen als de grenzen
dicht zijn',
Koninkrijkscommissie noemt
Suriname's
men dan a
vat zou kunnen krijgen op het Ne
derlanderschap van de Surinamer,
dat hem zijn migratie
derland toestaat,
tierecht ontneemt, krijg Je
le trek
Chinezen het doen'
Iedereen in Suriname heeft nu een
Df meer familieleden in Nederland,
hem dit migra- Zou Je de grenzen sluiten, dan krijg
i^ega" je net zo'n situatie als met de "Ber-
Nederland. Net als de lijnse muur", zegt Siwert Braam.
,De uitgebuiten, de ontevredenen en
diegenen, die zich niet langer kun
nen corrumperen met het Suri
naamse politieke systeem, gaan
naar Nederland. Af en toe roept het
moederland moord en brand daarover
ze moeten terugkomen, ze hebben
een 'morele schuld" aan het moeder
land. Maar vaak", zegt Braam, "is
dat uitermate hypocriet".
Hij geeft daar in zijn boek een
voorbeeld van. Enkele Jaren geleden
sprak de Surinaamse minister Vooi-
see er schande van dat er in Ne
derland meer Surinaamse huisart
sen zijn dan in het moederland.
'Maar vonsee is daarna politiek ge
vallen, zes maanden na zijn verkla
ring, kwam hij naar Nederland. Hij
is nu kinderarts in Limburg
Eenmaal in Nederland, zo stelt
Braam in zijn boek, krijgt de Suri
namer te maken met racisme. Hij
geeft een voorbeeld van een 'neger-
grap':
Een neger loopt met een pinguin
over het Bijlmerplein. Vraagt een
voorbij gangster: ,Wat heeft u daar
voor 'n aap?" Zegt de neger: "Het is
geen aap. maar een pinguin". De
vrouw: "Ik had het niet tegen Jou
B'-aam geeft vele voorbeelden van
discriminatie op laag en hoog ni
veau. En hij voegt er aan toe: .Het
kleurvooroordeel heeft zich in Ne
derland ontwikkeld als deel van het
maatschappelijk erfdeel. Immers, de
betrekkingen tussen de volkeren
wordt mede bepaald door de con
tacten die de beide volkeren in het
verleden hebben onderhouden. Wel
nu, de verhouding tussen Surinamers
en Nederlanders is tot voor enkele
Jaren terug, geweest als die van het
onmondige kind tot de alwetende
vader. Daarbij komt dat iedere ge
beurtenis in de Surinaamse ge
meenschap de speciale aandacht
van de pers krijgt, waarbij het
commentaar vaak zodanig is, dat de
handeling van het individu toepas
baar geacht kan worden op de hele
groep.'
Gaat Siwert Braam daar onder ge
bukt? Heeft hij, zelf Surinamer, de
pest in of voelt hü medelijden, als
hij in de krant leest van een ge-
welddelict, dat door een Surinamer
begaan wordt?
"Ik heb er eigenlijk voornamelijk be
grip voor", antwoordt hij, "de man
heeft z'n delict niet gepleegd als Su
rinamer, maar als iemand die be
klemd zit in zijn problematiek".
Braam, die niet de illusie heeft,
dat JDan weten ze tenminste waar
om....' het 'Eureka' biedt voor de
opvang van de Surinamers, vindt
wel dat er op korte termijn een ra
dicale wijziging van het beleid moet
komen. Want de trek gaat maar door.
door.
,Of Nederland 't wil of niet, de Su
rinamers blijven komen, op weg
naar de betere toekomst'.
door David Martin
DAKAR Ettelijke jaren droogte
hebben de Sahelische zone ten zui
den van de Sahara tot een groot
ondergestoven gebied gemaakt. Over
al liggen er karkassen van omge
komen vee. Rivieren zijn stroompjes
geworden en het Tsjaadmeer is
twintig kilometer kleiner.
Mensen die hulp verlenen spreken
van een voortsluipende ramp, een
fatale kanker van het milieu, die in
de komende maanden meer dan
twee miljoen Afrikanen zou kunnen
doden in Mauretandë, Senegal, Mali
Oppervolta, Tsjaad en Niger.
Deze zes landen zijn tot rampgebied
verklaard, maar veel andere landen
op het Afrikaanse continent lijden
van de indirecte gevolgen van de
droogte, waaronder Dahomey, Togo,
noordelijke delen van Nigerië, Soe
dan en Ethiopië.
Duizenden tonnen aan hulpgoederen
stromen de havens aan de westkust
binnen, maar het grootste gevaar is,
dat als het nu eindelijk weer gaat
regenen de stoffige wegen zullen
veranderen in modderpoelen, waar
door de distributie van hulpgoede
ren onmogelijk zou worden.
Hoeveel mensen en vee al zijn om
gekomen is onbekend. Statistische
gegevens van de FAO, de Voedsel
en Landbouworganisatie van de
Verenigde Naties, spreken over eni
ge miljoenen doden, runderen, scha
pen en feiten.
Het is echter duidelijk dat deze cij
fers overdreven zijn. Zo zegt de
FAO, dat 80 procent van de
1.200.000 stuks rundvee van Maure-
tanië dood is, maar Carth Ap Rees.
de vertegenwoordiger van het ont
wikkelingsprogramma van de Ver
enigde Naties zegt, dat dit cijfer
onjuist is.
Hij gelooft dat er nog 450.00 run
deren in het land zijn en dat er
bovendien nog 500.000 in'Senegal en
Mali zijn, waar ze naar toe zijn ge
dreven op zoek naar weidegebieden
en water.
Periodiek
Omdat droogteperioden er periodiek
optreden, is de ernst van de situatie
in Maureitanië te laat tot de bui
tenwereld doorgedrongen. Men heeft
te laat gereageerd, aldus een rap
port van het Wereldvoedselpro
gramma. Als het een aardbeving,
een vulkanische uitbarsting, een re
volutie of een burgeroorlog zou zijn
geweest, dan zouden er grote kop
pen in de kranten hebben gestaan
en zou men gealarmeerd zijn ge
raakt. Een oproep van Mauretaniè
voor 10.000 ton voedsel om 100.000
stuks vee in het zuiden te redden
leverde slechts 500 ton op. Zo wan
hopig is het zoeken naar water, dat
kamelen die tot 800 gulden waard
zijn, door hun eigenaars zijn ge
dood, waarna men dan een gat in
hun bulten maakte om zo aan wa
ter te komen.
In Opper-Volta zuigen herders de
drek van hun vermagerde dieren
om water te krijgen. De mensen die
het zwaarst door de crisis zijn ge
troffen zijn de grotendeels nomadi
sche woestijnherders. Hun veebezit
is alles wat zij hebben en voor ve
len behoort de nomadische leefwijze
thans tot het verleden.
Rijk
Enkele maanden geleden was Ba
Ahmadou nog een betrekkelijk rijk
man. Hij bezt 200 stuks rundvee die
ruim twintig mille waard waren. Nu
liggen hun karkassen in de woes
tijn.
Amu Gueye verloor zijn hele kudde
van zestig kamelen. Hij en tweedui
zend andere mensen zijn thans bij-
eengestouwd in een nieuw dorp te
Mederdra in de woestijn in het
noordwesten van Mauretanië.
Nouakchott, dat een bevolking had
van slechts 40.000, is nu gegroeid tot
150.000. Tot zeven kilometer buiten
de hoofdstad is een kamp van tenten
en hutten ontstaan. Ehel Idi en zijn
gezin van 33 personen wonen daar.
Begin dit Jaar bezat hij nog 300 run
deren, 50 schapen en 60 geiten. Tien
schapen en één geit zijn er nog over.
De stad ligt aan de Macadamweg
uit Senegal, zodat er zelfs tijdens re
gen voedsel kan worden aangevoerd.
Maar mensen in plaatsen als Me
derdra zijn te zwak om verder te
trekken. In sommige van deze ge
meenschappen zijn slechts bejaarden,
vrouwen en kinderen. De krachtige
mannen zijn al maanden geleden
naar het zuiden getrokken, met wat
er over is van hun kudden. Het eerste
rapport over verhongering kwam uit
het aangrenzende Mali waar mensen
zouden zijn gestorven tussen Tim-
boektoe en Gao aan de Niger. Drie
Amerikaanse C-130 transportvlieg
tuigen hebben hulpgoederen gebracht
naar distributiecentra in het noor
den, maar er is onvoldoende trans
port om het verder te brengen naar
de ongeveer 700.000 mensen in het
dorre woestijngebied ten noorden van
Timboektoe.
Problemen
Mali geeft nog grotere problemen
voor de hulpverleners. Net als Op-
perVolta, Niger en Tsjaad is het
van de zee afgesloten, waardoor de
moeilijkheden om er voedsel heen
te brengen des te groter zijn. Onge
veer 40.0 ton hulpgoederen voor
Mali liggen opgestapeld in de ha-
van Dakar en de archaïsche spoor
weg naar Bamako kan hoogstens
1500 ton per week vervoeren.
Andere voorraden worden aange-
Deze vrouwen wachten uren lang in de hoop dat zij een paar kilo gierst krijgen, waarmee zij hun
gezinnen weer een paar dagen kannen voeden. V\)f jaar lang is de regenval in noordwest Afrika
beneden normaal gebleven.
voerd via Abidjan, de hoofdstad
van Ivoorkust, maar de opkomende
regens maken het reeds nu moeilijk
voor grote vrachtwagens om op de
weg uit deze plaats te rijden. De
kans dat er inderdaad in de ko
mende weken twee miljoen mensen
zullen sterven van honger is gering.
Maar zeker hebben meer dan twee
miljoen mensen in het noorden vac
deze landen, hoewel gewend aan
hun ongelijke strijd met de elemen
ten, te weinig voedsel en zijn ze
verzwakt. Hierdoor zyn zy zeer vat
baar voor ziekten. Het regent de
laatste tijd een beetje in een strook
ten zuiden van Kano in Nigerië
naar Zuid-Senegal. Maar het is zeer
misleidend te denken, dat de komst
van de regens ook het eind van de
crisis zal betekenen. Het is best
mogelijk, dat de regen meer mensen
zal doden dac de droogte.
De droogte heeft de mensen slap
gemaakt. De regen zou net te veel
kunnen zijn voor hun zwakke ge
zondheid, wanneer de wegen door
deze regens onbegaanbaar worden.
Ideaal zou zijn een flinke, gestage
regenval, die mogelijk zou maken
dat er weer ingezaaid wordt en dat
de distributie voortgang kan vinden.
Maar in deze streken is er niet veel
ideaal. Op korte termijn is de enige
uitweg, dat de rijke landen hulp
verlenen. Via een luchtbrug zouden
enorme hoeveelheden voedsel naar
distributiecentra in de van zee af
gesloten landen kunnen worden
vervoerd. Als de wegen onbegaan
baar worden zou men met parachu
tes voorraden kunnen droppen voor
mensen die geen voedsel meer heb
ben.
Een regionaal programma tot her
bebossing is noodzakelijk om een
groene muur aan te leggen tegen
het opdringen van de Sahara. Dit
zou ongetwijfeld miljoenen kosten,
maar het feit blijft, dat dit op de
lange duur goedkoper zou zijn dan
het verschaffen van noodvoorraden,
Ten noorden van de woestijn gaat
Algerije in d* herfst een groene
muur bouwen van miljoenen pijn
bomen, eucalyptussen en andere bo
men. Deze muur zal ongeveer 20 ki
lometer dik zfjn en een gebied om
vatten over ongeveer 1500 vierkante
kilometer, van de grens met Marok
ko naar die met Tunesië.
Het grootste gevaar voor de Saheli
sche zone is, dat zodra de huidige
crisis afneemt, de goede gevers naar
huis zullen gaan en de zaak zullen
vergeten tot de volgende oproep om
hulp. Herbebossing en eoc zone
zonder vee zullen noodzakelijk zijn
om de opmars van de woestijn te
stuiten. Als de donors werkelijk
deze miljoenen lijdende mensen wil
len helpen, zullen zij de aanleg
daarvan mogelijk moe tec maken.
