terken op
uropees
liveau in
gesprek
TIVOLI
UW DAGBLAD
Geestelijke verzorger: vertrouwensman
bij uitstek voor luchtmachtmilitairen
"Priesters maken hier
en daar periode door
van desoriëntatie'
GARAGE POOT
Rumoerig
kabinet
MEE OP VAKANTIE
flïSDAG 26 JUNI 1973
tijjmjiiiamijj'n
EFFEMBER IN AMSTERDAM
ïieuwe gebouw van de Vrije
lersiteit te Amsterdam zal van 6
11 september een regionale con-
Dt atie voor Europa van de Wereld-
Hervormde/Gereformeerde
jen (Ware) worden gehouden.
Europese Ware-conferentie,
Ie ien afgevaardigden van 35 lid-
vi ?n uit 24 landen verwacht. Zij
met elkaar beraadslagen rond
:hema "Wie zegt gij dat Ik ben",
vraag die Jezus zijn discipelen
conferentiethema zal
de
pet. katholieken
erkt" geregeld
HAAG (ANP) De laat-
jaren zijn er in de rooms-katho-
gewoonten inzake de kerk-
1 aanzienlijke veranderingen op-
Éden. Ging tien jaar geleden
tweederde der katholieken vrij-
ledere zondag naar de kerk, op
ogenblik wordt het aantal ge-
Ede kerkgangers geschat op
Rijfde der katholieken, een da-
plusminus 65 procent naar
40 procent.
katholiek sociaal kerkelijk in-
(Kaski) in Den Haag heeft
de bisschoppen opdracht ge-
a een onderzoek in te stel
de redenen, die de rooms-
olieken bewegen om in 't week-
laar de kerk te gaan of om
gaan. Het Kaski heeft daar-
twee series vragenlijsten ont
ken, een voor mensen, die min-
een maal per maand naar de
gaan en die tot de geregelde
;ang$rs gerekend worden en
roor mensen, die dat niet meer
g maar zelden doen.
afgevaardigden naar deze Europese
regionale raad van de Ware worden
ingeleid door de Leidse hervormde
theoloog prof. dr. H. Berkhof en door
rabbijn dr. J. Soetendorp te Amster
dam. In het programma is met na
druk veel plaats ingeruimd voor bij
belstudie, die dagelijks zal plaatsvin
den onder leiding van dr. Hans-Rüdi
Weber te Genève, verbonden aan de
seotie voor bijbelse studie van de We
reldraad van Kerken.
In het programma zijn verder opge
nomen een discussie van een panel
over het thema en een vertoning van
le televisiefilm vain Dennis Porter:
"Zoon des mensen". Gastheren van
de conferentie zijn de drie Nederland
se ledlen van de Ware: de Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Kerken en
de Remonstrantse
TORGAU In dit monumentale gebouw, het slot Hartenfels in Torgau, heeft Martin Lu
ther indertijd zijn werk verricht. Het plaatsje Torgau viert dit jaar zijn duizendjarig bestaan.
In 1945 ontmoetten daar de Amerikaanse en Russische troepen elkaar tijdens de bezetting
van Duitsland.
Eerste
De komende conferentie voor de
Europese leden is de eerate sinds de
vroegere Hervormde wereldbond en de
Internationale congregationalistische
raad in 1970 op de wereldconferentie
in Nairobi officieel samengingen in
de Ware. In Amsterdam zullen aan
vullende afspraken over het functio
neren van de Europese regionale raad
van de Wereldbond aan de orde
worden gesteld.
Van de 35 lid-kerken behoorden er
6 vroeger tot de congregationalisti
sche raad. De meest recente, met suc
ces bekroonde bemoeienis met het
sbreven naar kerkhereniging boekte
de Ware vorig jaar in Enigeland, toen
daar op 5 oktober 1972 de Presbyteria
nen en de Congregationlisten zich
aaneensloten tot de Verenigde Her
vormde Kerk in Engeland en Wales.
De Hervormde Wereldbond werd in
1875 opgericht en is daarmee één van
de oudste wereldwijde kerken-organi-
saties, of beter nog: een confessionele
"familie". Die laatste aandui
ding wordt bij voorkeur gebruikt om
dat de bond* het lidmaatschap niet
verengd heeft door het opnemen van
deb epaling dat een nauwbegrends en
exclusieve definitie van geloof en
kerkorde moet worden ondertekend.
Kerken behoren met elkaar tot de
bond, omdat zij die zien als een nut
tig instrument voor gezamenlijk ge
tuigenis en dienstbetoon.
De lid-kerken lopen onderling uit
een wat betreft o.a. oorsprong, tra
ditie, omvang en kenmerken als het al
of verregaande zelfstandigheid; Warc-
nauwe banden met het landsbestuur
o fverregaande zelfstandigheid. Warc-
kerken met meer dan een miljoen le
den zijn behalve in ons land te vinden
in Duitsland, Hongarije, Schotland,
en Zwitserland; lid-kerken met min
der dan 5.000 lidmaten zijn er in Bel
gië, Denemarken, Ierland, Grieken
land, Polen, Portugal en Rusland
(Libhauen)
De Europese regionale raad van de
Ware wordt voorgezeten door ds. N.
Giampiccoli van de Italiaanse Wal
denzen Kerk, sinds kort verbonden
aan de Waldenzen Gemeente in Ge
nève. Secretaris-generaal ds. Edmond
Perret te Genève is tevens de secre
taris van de regionale raad.
VATIKAANSTAD Ter gelegen
heid van het feit dat hij tien jaar
geleden tot paus werd gekozen heeft
Paus Paulus in een toespraak van
4000 woorden de hoofdlijnen aange
geven van zijn optreden als de leider
van de Rooms Katholieke Kerk sinds
21 juni 1963.
Hij sprak tot een audiëntie van
kardinalen van het Vatikaan die
hem geluk kwamen wensen op
de feestdag van Sint Johannes de
Doper. De oorspronkelijke naam van
de paus was Giovanni Battista Mon-
tini.
Beroepingswerk
Ned- Herv. Kerk
Beroepen te Vlaardingen 'wijk
Holy-Noord, toezegging) H. Jonger-
den te Veenendaal, te GeldropTi-
voli (toezegging- W. Roggeveen, stu
dentenpredikant te Eindhoven, te
HellevoetsluisOostvoorne R. Boo
gaard te Leiden.
Aangenomen naar Middelharnis,
buitengewone wijkgemeente in wor
ding: R. E. R. van Buiren, eervol ont
heven predikant met bevoegdheid van
emeritus (leraar godsdienst) te
Deurne.
Bedankt voor Vlagtwedde: C. S.
Verweert te Menaldum. Voor Katwijk
aan den Rijn: G. J. van de Bogerd te
Ridderkerk. Voor Leiden: A. P. Nauta
te Vlaardingen.
Geref. Kerken
Beroepen te Dokkum J. W. Ge-
nuit te Vlissingen, te Nes-Wierum
J. Dijk, kandidaat te Nes die dit be
roep aannam, te Moordrecht A.
C. Moerman, kandidaat aldaar die
dit beroep heeft aangenomen.
Benoemd tot pastoraal medewer-
"Wij hebben ons getrouw gehouden
aan het tweede Vatikaanse concilie"
zo zei de paus, "bij alles wat wij ge
daan hebben. De volkomen aan
vaarding van de besluiten van het
concilie is nog steeds de grondslag
van het programma dat wij wensen
te volgen".
De paus noemde het pausschap 'n
"bovenmenselijke taak". De paus
zei verder dat de Heilige Stoel zal deel
nemen aan de Europese veiligheids
conferentie in Helsinki in juli.
Hij zei dat veel werd verwacht van
de eerlijke en positieve samenwerking
van de hedendaagse theologen.
De paus merkte op dat priesters 'n
periode van ongerustheid en des
oriëntatie hadden doorgemaakt, en
hier en daar nog doormaakten. Wij
moeten een nieuwe poging onderne
men om hen te helpen deze periode
door te komen, zo zei hij.
De paus zei tenslotte vertrouwen te
hebben in de Jeugd, ondanks bepaal
de opstandige denkbeelden.
ker te Boven-Hardinxveld D. J. de
Lange te Kolhorn.
Aangenomen naar Rijsoord C. G.
Mak te Middelstum. Naar Dordrecht
A. v. Zuylen te Bennebroek. Naar
DrachtstercompagnieJ. Ritsema,
kandidaat te Kampen.
Geref. Kerken vrijgemaakt
Beroepen te Beverwijk J. J. Bur
ger, kandidaat te Delft.
Chr. Geref. Kerken
Door het curatorium van de Theo
logische Hogeschool te Apeldoorn zijn
beroepbaar gesteld J. A. Compagner
te Apeldoorn en T. Peppink.
Geref. Gemeenten
Beroepten te Slikkerveer F. Ha-
rinch te Den Haag-zuid.
ADVERTENTIE
AUSTIN
VALKENBURG Z.H. - LEIDEN
op Riethoven. (j]iej cle mission Zweden verslaat
irstens rijdt
«et in de Tour
1 IDEN Volgens Joop Riet-
111 a, voorzitter van Swift, van
vereniging Joop Zoetemelk
irben Karstens lid zijn, zal
genoemde niet deelnemen
'e Toer de France. Gerben
zich zondagavond na de
om het wegkampioenschap
iet Cauberg-parcours al min
eer in die richting uitgelaten,
■5r, aldus Riethoven, hij heeft
jf definitief de knoop doorge-
ag,
DEN HAAG Als militairen van
de Nederlandse Luchtmacht ver
trouwelijke problemen willen be
spreken, stappen zij daarvoor
meestal naar de geestelijke ver
zorgers. Zij maken deze stap ge
makkelijk als hun de keus wordt
voorgelegd, dan spreken zij over
hun problemen liever met aal
moezenier of dmoinee dan met
iemand van de sociale dienst of
een personeelsfunctionaris. Van
weinig invloed is, of zij lid zijn
van een kerk of niet, evenmin of
zij dienstplichtige of vrijwilliger
zijn.
Dit is één van de conclusies van
een wetenschappelijk onderzoek
onder militairen en geestelijke
verzorgers van de Koninklijke
Luchtmacht. Het onderzoek
strekte zich over enkele Jaren uit
en het rapport van drs. P. A. Fa-
ber, medewerker van de afdeling
bedrijfspsychologie en - sociolo
gie van de dienst Opperofficier
Personeel Koninklijke Lucht
macht. De supervisie hadden
prof. dr. C. Boekestijn en drs. A.
P. Visser, bei'den verbanden
aan het laboratorium van socia
le psychologie van de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam.
De enquete is gehouden onder
alle protestantse en rooms-katho-
lieke geestelijke verzorgers van
de luchtmacht. Steekproeven wer
den gehouden onder 200 dienst
plichtigen en 300 vrijwillig die
nende luchtmacht-militairen.
In de conclusie van het rapport
wordt het opvallend genoemd,
dat de uren geestelijke verzor
ging door sommigen bij opleidings
eenheden als 'gedwongen' worden
ervaren. Deze pressie blijkt bo"-
vendien niet uit te gaan van de
geestelijke verzorgers. Onjuist
blijkt de veronderstelling, dat de
militairen ln de gesprekken iets
wordt opgedrongen. Vrijwel altijd
bepalen de militairen zelf de ge
spreksonderwerpen.
Onverwacht hoog is de belang
stelling voor gespreksonderwer
pen rond kerk en geloof. Van de
dienstplichtigen wil ongeveer een
derde daarover spreken, bij de
"beroeps" ligt dit aantal nog ho
ger. Driekwart van de bezoekers
heeft waardering voor deze ge
sprekken.
Ook niet-kerkelijken worden -
zo concludeert het rapport - gere
geld bereikt door de confessionele
geestelijke verzorgers. Zij gaan
vaker naar de aalmoezenier of do
minee dan naar de humanistische
raadsman.
De onderwerpen van de gesprek
ken variëren sterk: naast kerk,
geloof en ethische vraagstukken
komen aan de orde: politiek,
maatschappelijk leven, drugs, se-
xualiteit en gezinsleven.
Dienstplichtigen bezoeken zulke
gesprekken gemiddeld eens per
maand. Het rapport ziet voor de
toekomst mogelijkheden voor
meer gesprekken op de werkaf-
deling.
De ondervraagde militairen za
gen de moreelszorg niet als het
doel van de geestelijk verzorging.
Wel vonden zij dat deze invloed
kan hebben op het moreel. De
meeste gesetelijke verzorgers
zijn van mening, dat de christen
militair zich in een ethisch de-
lemma bevindt. Als een militair
met een geestelijke verzorger
praat over niet door de wet er
kende gewetensbezwaren, dan is
de geestelijke verzorger geneigd
de man daarin te steunen.
De adviesraden van de protes
tantse en de rooms-katholieke
geestelijke verzorging gaan de
komende zes maanden het rap
port 'operationeel" maken.
DEN HAAG Bram Leeuwenhoek,
docent aan de Haagse akademie voor
lichamelijke opvoeding en oud-trai-
ningscoördinator van de K.N.A.U., is
door het bestuur van het Nederlands
Olympisch Comité (N.O.C.) uitgeno
digd om in 1976, evenals in 1972 in
München, op te treden als Chef de
Mission van de Nederlandse Olympi
sche ploeg. Leeuwenhoek heeft de
uitnodiging inmiddels aanvaard.
Motorsport Gerrit Wolsink is
gisteren in Carlsbad als vierde ge
ëindigd in de grote prijs van Ameri
ka motorcross 500 cc. De overwin
ning was voor de Westduitser Willi
Bauer.
ADVERTENTIE
Brazilië met 1-0
STOCKHOLM Het Zweedse
voetbalelftal heeft gisteren voor 45.000
toeschouwers in het Raasundasta-
dion te Stockholm een vriendschap
pelijke wedstrijd tegen wereldkam
pioen Brazilië met 10 gewonnen.
Roland Sandberg scoorde in de 79ste
minuut. Bij Zweden speelden Kind-
vall (ex-Feyenoord), Nordqvist en
Edström (beiden PSV) mee.
Ljubojevic
loopt in
HILVERSUM in de elfde ronde
van het AVRO-toernooi is er geen
verandering gekomen in de positie
van de koplopers. Ivkow—Geiler en
TimmanSzabo liepen op punten
verdeling uit. Geiler en Szabo leiden
nu beiden met 8 uit 11.
Achtervolger Ljubojevic verkleinde
de overigens vrij grote afstand iet
wat. Hij won een door Sax zwak ge
speelde partij en is nu tot 6% pant
geklommen.
Uitslagen 11e ronde:
Andersson Poloegajewski 3,414
Ivkow Geiler 14Ljubojevic
Sax 10; Timman Szabo 14
Stand
1/2 Geiler en Szabo 8; 3. Ljubojevic
614; 4. Andiersson 5; 5/6/67 Sax, Po
loegajewski Ivkow 4148. Timman 3.
G STA AD Het Nederlands
schaakteam heeft gisteren in de der
de ronde van het Clare Benedict-
toernooi in de Zwitserse plaats
Gstaad gelijkgespeeld tegen Spanje:
22. Kick Langeweg verloor van Ar-
turo Pomar en Hans Bouwmeester
won van Fernando Visier. Bert
Enklaar en Hartoch speelden remise.
Uitslagen
West-Duitsland Oostenrijk 3—1;
Denemarken Zwitserland 3,50.5;
Italië Engeland 1.5—1.5 (voorlo
pig).
Na drie ronden is de stand:
1. Denemarken 9 punten; 2. Neder
land 7; 3. Engeland 6.5 (-f- 1 af-
gebr.)4. Spanje 6.5; 5. West-Duits
land 6; 6. Oostenrijk en Zwitserland
4.5; 8. Italië 3 1).
Europees record
van Calligaris
SANTA CLARA Novella Calli
garis heeft tijdens de internationale
zwemwedstrijden van Santa Clara
CVS) haar eigen Europese record op
de 1500 meter verbeterd.
De Italiaanse zwemster maakte een
tijd van 17 minuten en 18 43 secon
den en bleef daarmee bijna elf se
conden onder haar oude record
(17.29.3), dat zij op 6 Juli 1972 ves
tigde in Syracuse. Novella Calliga-
res eindigde overigens op de twee
de plaats op dit nummer achter de
Amerikaanse Jo Harshbarger, die
met 17.15.67 een nieuw record voor
de Verenigde Staten vestigde.
Wereldreeordhoudster is sinds
11 december Shane Gould (Aus) met
17.00.6.
Vollebregts in
Kieler Woche
stapje terug
KIEL De gebroeders Vollebregt,
die tijdens het weekeinde in de Kie
ler Woche verrasten met uitsteken
de resultaten in de Flying Dutch-
manklasse, hebben gisteren een stap
je terug moeten doen. Zij finishten
in de derde race als tiende, een klas
sering, die overigens nog wel voldoen
de was om de tweede positie in het
klassement vast te houden. Lange
tijd lagen de broers op de 23ste plaats
maar zij slaagden er later in zich
wat op te werken. De Westduitser
Uli Libor was met zijn bemannings
lid Peter Naumann weer ongenaak
baar. Hij ging als enige tijdig over
stag en finishte als eerste met een
voorsprong van ongeveer zeven mi
nuten.
Ook gisteren werd Kiel een lang
durige affaire met zwakke winden
en soms windstilte. Enkele klassen
waren zelfs tien uur onderweg. Het
was een typisch "Olympisch weertje".
Een Nederlands succesje behaalde
stuurman Molenaar met Van Oeve-
ren in de 470 klasse, tot voor kort het
domein van de tweeling Vollebregt.
Vonhoff (VVD):
EDE "Het kabinet-Den Uyl ver
wart rumoer met regeerkracht. An
ders kan ik niet verklaren waarom
tal van ministers en staatssecreta
rissen de publiciteit halen met hal
ve gedachten en onrijpe voorstellen.
De discussie over de kwestie van de
collegegelden is er een kenmerkend
voorbeeld van". Dit zei het VVD-
tweede kamerlid H. Vonhoff gisteren
op een bijeenkomst te Ede.
Staatssecretaris Klein van onder
wijs bakt het bij de collegegeldkwes
tie wel bruin, aldus de heer Von
hoff". Hij komt degenen die de dui
zend gulden niet betaald hebben wel
tegemoet, maar zij die de duizend
gulden wël betaald hebben en afstu
deren in deze periode, krijgen niets
terug".
Hij vroeg zich af waar we heen
gaan als de regering de wet niet
handhaaft en toegeeft aan hen die
niets voor een wet voelen. "Dat is het
pad van de Jungle en daar geldt wel
de wet van de sterkste, maar niet die
van verdraagzaamheid en de bescha
ving van allen".
Voetbal Verscheidene spelers
van Sohalke '04 hebben hun straffen,
opgelegd vanwege het Bundesliga-
schandaal, aanzienlijk ingekort ge
zien door een rechtbank in Hamburg.
Zo mag Jürgen Sobieray al op 1 au
gustus a.s. weer spelen (schorsing was
twee jaar) en Klaas Fischer, die drie
jaar was geschorst, op 1 oktober.
Het duo Molenaar—Van Oeveren ze
gevierde in de race van de eerste
groep nadat bij de tweede keerboei
de gebroeders Van Werkhoven nog
aan kop IHgen. Zij zakten echter
evenals Van Pagee met mejuffrouw
Dekker ver terug.
Uw dagblad wil gaarne mee met vakantie als U wilt helpen, door
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantieformulier
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons ln te zenden.
Als brief verzenden frankeren met 35 ct.
Ons HUISADRES ls:
Naam:
Straat:
Woonplaats:
Kwartaal
Wij hebben een Maand
Postabonnement
Ons VAKANTIEADRES ls: van
doorhalen wat niet van toepassing is.
tot
straat no
plaatsnaam.-.
S.v.p. In bloklettera
KOSTEN VAN OPZENDING
Voor Nederland. Belglö en Luxemburg gratis.
De overige Europese landen uitsluitend per luchtpost. Kosten f I.— per dag
De praktijk heeft ons geleerd, dat de bezorging van kranten ln de Zuid-
Europese en Noord-Afrikaanse landen nog al eens te wensen overlaat.
Wij kunnen daarom geen verantwoording nemen voor kranten, welke niet
tijdig op het vakantieadres worden ontvangen.
