ARP, CHU en KVP: stap
dichter naar elkaar toe
Australië: Franse
kernproef begint
nog dit weekeinde
Tweedoden en
gewonde bij
liefdestwist
Sadat en Gadaffi
bespreken Unie
EN PIET
KREEG
Z'N ZIN
Pwtestbijeenkomst op Tahiti
Skylab-astwnauten
weer volkomen fit
Duikers redden
twee kinderen
Nederlands Libië en Egypte
gezin komt
om in Lille
Oostduitser
vlucht in
zweefvliegtuig
„VEILIGHEIDS
CONFERENTIE
KAN AMALRIK
HELPEN"
Aardbevii
in Japan
PAGINA 4
BINNENLAND
MAANDAG 25 JUNI 197
Door
Peter Riemersma
De briljante mooi-prater prof.
dr. Piet Steenkamp heeft toch
zijn zin gekregen: ARP en CHU
hebben aarzelend besloten nu
voorgoed met zijn KVP in zee
te gaan. Om de drie-eenheid al
enigszins gestalte te geven
werd een christen-democratisch
appèl opgericht. Op de televisie
begeleidde Steenkamp deze
unieke gebeurtenis van zaterdag"
met een reeks zo op het gehoor
nogal inhoudsloze volzinnen in
het genre: "Op weg naar een
verantwoordelijke maatschap
pij". De welbespraakte profes
sor kon zijn optimisme onder
tussen wel ophangen aan deze,
onuitgesproken, gedachte: ARP
en CHU zitten nu in de zak, zij
kunnen spartelen wat ze willen,
ze komen er niet meer uit.
De vraag is nu of deze situatie
alsnog in de komende maanden
tot een crisis in de protestantse
partijen zal leiden. Aanzetten
daartoe waren te beluisteren in
Apeldoorn bij de CHU en in U-
trecht bij de ARP.
Bij de CHU zocht de onvrede
zich een weg in een brok irrita
tie over de slechte leiding van
voorzitter baron Van Verschuer.
Sprekers die zich niet aan de
drie-minuten spreektijd hielden
en die Van Verschuer niet het
zwijgen oplegde, werden dooi
de zaal weggeklapt...
Ook zat men bij de CHU
vreemd aan te kijken tegen e-
nerzijds de overtuiging van de
meerderheid, dat er een fusie
met ARP en KVP moet komen
en anderzijds de zelfgenoeg
zaamheid over de rol van de
CHU bij de kabinetsformatie
toen KVP en ARP in de steek
zijn gelaten.
Daar komt bij dat men van de
nieuwe politieke leider van de
CJnie, dr. R. H. J. Kruisinga, nau
welijks kan verwachten, dat hij
zich als „derde man" aansluit
bij Aantjes (ARP) en Andries-
sen (KVP). Iri elk geval heeft
niet Kruisinga gereageerd op
een oproep in de samenwerkings
resolutie aan de fracties in
Eerste en Tweede Kamer "de
eensgezindheid van de drie par
tijen te laten weerspiegelen in
het beleid".
De kiem van verzet die tot een
afsplitsing kan leiden kreeg bij
de ARP gestalte In de persoon
van prof. dr. A. C. Droogendijk.
Hij meende, dat hier op handen
is een fusie van een volbloed re
geringspartij (KVP), een half
bloed regeringspartij (ARP) en
een oppositiepartij (CHU).
Oud-minister Roolvink ont
popte zich als bekwaam mani
pulator. Door zijn ingrijpen
kwam de samenwerkingsresolu-
tie niet ongeschonden door de
partijraad, maar werd zij aan
gevuld met de uitdrukkelijke
vaststelling, dat het Evangelie
echt het enige uitgangspunt zal
zijn.
Bij de KVP heeft de partijlei',
ding zich op dit punt al bij voor
baat gewonnen gegeven. Men
moet wel concluderen, dat de
KVP zich in wezen bereid ver
klaard heeft op te gaan in een
Evangelische Volkspartij.
Om de partij politieke vooruit
gang in de christelijke hoek te
kunnen meten is het aardig de
resolutie na te lezen van de
Rooms-katholieke Staatspartij,
op basi swaarvan in 1946 de KVP
werd gevormd. In de resolutie
werd uitdrukkelijk gezegd, dat
ook niet-katholieken konden toe
treden, als zij het programma
onderschreven. "Christelijke
Volkspartij" zou een passende
benaming zijn, overweegt de re
solutie, maar "vooralsnog ver-
dienst dit op praktische gronden
ter vermijden van verwarring
geen aanbeveling".
UTRECHT/APELDOORN Een volgende stap op weg
naair meer eenheid hebben de drie christen-democratische
partijen zaterdag gezet op initiatief van de KVP. De partij
raden van ARP, CHU en KVP besloten tot de oprichting
over te gaan van het christen-democratisch appèl (CDA).
Het CDA is vooralsnog niet meer dan een samenwerkings
verband zonder bevoegdheden. Het is de bedoeling, dat
vanuit hét CDA voor 1 oktober van dit jaar voorstellen
worden gedaan voor het geleidelijk in elkaar schuiven van
de drie partijen.
Tot het CDA kunnen ook mensen toetreden die geen lid
zijn van KVP, ARP of CHU.
Over l^et karakter van de uitein
delijk te vormen nieuwe party be
stond ernstig meningsverschil in de
partijparlementen van ARP en CHU.
Bij de ARP ging de discussie in het
bijzonder over het uitgangspunt. In
meerderheid sprak de partijraad van
de ARP tot tweemaal toe uit, dat het
Evangelie van Jezus Christus het
enige richtsnoer moet zijn. De ge
meenschappelijke resolutie werd op dit
punt door de ARP aangescherpt. De
zin „een partij, die bij voortduring
op de uitdaging van het Evangelie
wil antwoorden" werd aangevuld met
„en die zich daartoe laat gezeggen
door de verplichtende norm van het
Evangelie, zodat er geen sprake kan
zijn van gelijkwaardigheid van andere
inspiratiebronnen".
KVP-voorzitter De Zeeuw noemde
deze toevoeging in een eerste reactie
„niet van fundamentele aard".
In zijn toespraak tot de partijraad
van de KVP had De Zeeuw al be
kend, dat hij „een stap terug" had
gedaan in het vooroverleg. Hy had
geaccepteerd, dat „voor de nieuwe
politieke organisatie geen neven
schikking geldt van andere uitgangs
punten naast het Evangelie".
Een verwijzing op de AR-partij-
raad naar deze uitspraak van De
Zeeuw nam het wantrouwen niet
weg. Uitdrukkelijk wilde de ARP in
de resolutie vastgelegd zien, dat het
Evangelie de enige inspiratiebron
zal zijn.
De bezwaren in CHU-kringen wa
ren behklve van ideologische ook van
politieke aard. Oud-minister Beer-
nink, tevens erevoorzitter van de
Unie, formuleerde de bezwaren: „In
het uitgangspunt van de nieuwe
christen-democratische partij wordt
ons beginsel onvoldoende teruggevon
den. Daarnaast zal de politieke on
duidelijkheid toenemen als een op-
SYDNEY Australische regeringfunktionarissen menen dat Franrijk wellicht de eerste
kernbom van zijn nieuwe reeks proeven het komend weekeinde in het zuidelijk deel van de
Stille Oceaan tot ontploffing zal brengen, zo is gisteren van regeringszijde in Sydney meege
deeld. Het Nieuwzeelandse marinefregat Otago en een bevoorradingsschip van de Australische
marine worden niet voor 8 juli bij het proefgebied, het Atol Moeroeroa, verwacht.
De schepen hebben opdracht ge
kregen naar dat gebied te varen uit
protest tegen de door Frankrijk voor
gestelde kernproeven in de atmos
feer en tegen het feit dat de Franse
regering zich niets aantrekt van het
feit dat het Internationale Hof van
Justitie in Den Haag Frankrijk heeft
opgeroepen de proeven op te schor
ten, hangende een definitieve be
slissing over de kwestie die door Au
stralië en Nieuw-Zeleand is aange
spannen.
Het Nieuwzeelandse fregat is spe
ciaal uitgerust ter bescherming van
de 242 opvarende tegen radioactieve
fallout. Onder de opvarenden zal ook
de Nieuwzeelandse minister van Im-
blijven. Het schip moet de Otago be
voorraden en bedienen De Otago zal
gaan varen vlak buiten de 12-mijls
territoriale watergrens van Moeroe-
een straal van 120 mijl om het atol
tot gevarenzone zullen verklaren. Het
is niet bekend hoeveel proeven
Frankrijk van plan is te gaan ne-
Protest
1 verscheidene dui
zenden Tahitianen hebben zaterdag kantoor van het Franse bestuur.
HOUSTON De Skylab-astronau-
ten Conrad, Kerwin en Weltz hebben
veel minder problemen gehad met
hun aanpassing aan de aardse om
standigheden na een gewichtloosheid
van vier weken, dan voorgaande
Amerikaanse of Russische ruimte
vaarders na 'n langdurige vlucht. De
arts Kerwin vertoonde nog de mees
te symptomen van aanpassingsmoei
lijkheden, zoals duizeligheid, snelle
vermoeidheid, door lichaamsoefenin
gen en misselijkheid, terwijl Conrad
met nu vier vluchten achter de rug,
zich het beste aanpaste. Alle drie
waren zij evenwel zo snel vrijwel ge
heel hersteld, dat zy gisteren een be
zoek konden brengen aan Nixon en
Brezjnew in San Clemente in Cali-
fornie.
Dit bezoek moet voor de Russische
partijleider wat pijnlijk zijn geweest,
aangezien de Russische kosmonauten
na een langdurige vlucht zonder uit
zondering vele dagen nodig hadden
aleer zij moeiteloos konden rond
wandelen.
Conrad had 2 uur nodig om weer
helemaal fit te zijn, Weitz acht uur
en Erwin iets meer dan een etmaal.
positieparty (CHU) samen gaat wer
ken met twee regeringspartijen (KVP
en ARP)".
De bezwaren van Beernlnk vonden
weinig weerklank. De resolutie werd
ongewijzigd aanvaard, nadat een
voorstel van de opponerende oud
minister om de beslissing uit te stel
len was verworpen met 435 tegen 176
stemmen.
De ARP-partyraad nam de door
haar op het Evangelie toegespitste
resolutie aan met 170 stemmen voor
en 38 tegen.
Bij de KVP-partijraad liet zich één
tegenstander registreren. Voorzitter
Boersma van de KVP-kring Den
Haag onthield zich van stemming.
Hy vond de resolutie te weinig con
creet en voorspelde voor 1 oktober
een grote spraakverwarring over de
vraag of de toevoeging van de ARP
aan de resolutie nu wel of niet „fun
damenteel" is.
ZIERIKZEE Leden van de Ne
derlandse Onderwatersportbond,
hebben gistermiddag twee kinderen
van de verdrinkingsdood gered.
Langs de Zuidbout, een levensge
vaarlijke strekdam bij Zierikzee,
haalden zij een twaalfjarig meisje
en haar vriendje uit het water. Het
tweetal was toen al bewusteloos. Met
behulp van een zuurstofkoffer za
gen de leden van een Haagse en
Rotterdamse duikvereniging kans de
levensgeesten weer op te wekken.
De reddingsoperatie was in de ster
ke getij stroming niet zonder gevaar.
Tilburg (ANP) Een driehoeksver
houding ligt vermoedelijk ten grond
slag aan een drama dat dit weekein
de in Tilburg twee doden en een
zwaar gewonde heeft opgeleverd.
In de oude Kerkstraat in Tilburg,
een nauw straatje in het centrum,
werd zaterdagochtend in een auto
het lijk gevonden van de 21-Jarige
ongehuwde Tilburger J. V., die, zo
bleek later bij de sectie, in het hare
en in de nek door kogels was getrof
fen. Naast hem zat levensgevaarlijk
gewond, de 26-jarige gehuwde vrouw
C. C. - O. uit Tilburg, door kogels in
het hoofd getroffen. In een zieken
huis werd operatief ingegrepen. Het
levensgevaar was zaterdagavond
voor haar geweken.
Het onderzoek bracht de politie in
de woning van de echtgenoot van de
gewonde vrouw. De man lag dood in
huis. Hij bleek door verstikking om
het leven gekomen te zijn. Er had
zich een gasexplosie voorgedaan en
in de woning was een begin van
brand geweest. In de woning vond de
politie een pistool waaruit de voor de
21-jarige Tilburger fatale schoten ge
lost moeten zijn via het geopende
protierraampje van de auto.
Verwacht wordt^dat de Fransen spandoeken waarop de proeven wer-
den veroordeeld. De bijeenkomst was
belegd door de Franse radicaal Jean-
Jacques Servan-Schreiber, vier an
dere Franse parlementsleden en twee
vooraanstaande geestelijken. Later
maakte de menigte een mars door de
straten van Papeete naar het oor
logsgedenkteken vlak bij het hoofd-
Leden van de Franse op
positie zijn op Tahiti aange
komen om er te protesteren
tegen de voorgenomen Franse
kernproeven in het zuiden
van de Stille Oceaan. Zij wer
den met de traditionele bloe
menslingers verwelkomd. In
het midden de Franse politi
cus Jean Jacques Servan
Schreiber..
Krankzinnig
Servan-Schreiber verklaarde te
genover de naar schatting vijfdui
zend betogers:
"Wij zijn hier allen in Papeete bij
een om op alle Fransen die met ons
bezorgd zijn om de toekomst van
Frankrijk, zich bij ons aan te slui
ten en alles te doen wat zij kunnen
om een einde te maken aan deze
krankzinnige kernproeven".
Het Franse dagblad Le Figaro heeft
er zaterdag op aangedrongen dat de
Franse regering bijzonderheden be
kend maakt over de komende reeks
omstreden kernproeven in de Stille
Oceaan. "De internationale tegen
kanting is zo sterk, dat stilzwijgen
niet langer past", aldus Le Figaro.
"Wat doet de regering nu zij met
een dergelijke golf van protesten
wordt geconfronteerd?" vroeg het
blad zich af. "Over welke proeven
heeft u het? vroegen ze (de Franse
leiders) na de explosies van vorig
jaar. Deze houding is in 1973 niet
meer denkbaar", meende het blad.
PARIJS De Nederlandse arts
W. WiJtink is zaterdag met zyn
vrouw en drie van de vier kinderen
om het leven gekomen bij een auto
ongeluk op de snelweg tussen Parijs
en Lille. Het vierde kind ligt zwaar
gewond in een Frans ziekenhuis.
Het ongeluk gebeurde toen een
auto, die uit de andere richting
kwam, by een inhaalmanoeuvre de
vangrail raakte, er overheen schoot
en op de auto van de familie Wiltink
dook. De chauffeur van deze wagen
bleef ongedeerd. De auto die werd in
gehaald werd bestuurd door een
Spanjaard, die eveneens om het leven
kwam.
CAIRO (AP) Een Juichende me
nigte heeft gisteren de Libische lei
der Moammer Gadaffi verwelkomd
toen hy in gezelschap van de Egyp
tische president Anwar Sadat per
trein in Alexandrië arriveerde.
In alle belangrijke steden in de
Nyldelta, waar de trein stopte, wer
den die bedde staatshoofden toege
juicht door enthousiaste mensen
menigten die aandrongen op een sa
mengaan van beide landen, zo be
richtte het Egyptische persbureau
voor het Midden Oosten (Mena).
Ook in Alexandrië riepen de men
sen leuzen waarin werd aangedrongen
op de unie tussen Libië en Egypte
toen de beide leiders per auto van
het station naar het paleis reden,
waar Gadaffi voor de duur van zijn
bezoek zal verblijven, aldus Mena.
De besprekingen tussen Gadaffi en
Sadat over de voorgestelde Unie tus
sen hun beide landen en de proble
men die daarmee verband houden,
zijn vandaag in Alexandrië hervat.
De verschillen tussen beide landen
zouden onder meer betrekking heb
ben op de positie tegenover Israël
(Gadaffi is voor militaire acties. Sa
dat zou meer voor een vreedzame
regeling zyn), de verschillen in waar
de tussen de Libische dinar en het
Egyptische pond en de door Gadaffi
uitgeroepen culturele revolutie, die
grote macht heeft gegeven aan
„volkscomité's".
Egypte heeft inmiddels contact op
genomen met de vijf grote mogend
heden over de vooruitzichten bij de
komende debatten over het Midden-
Oosten in de Verenigde Naties, zó is
gisteren gemeld. Minister van Bui
tenlandse Zaken, Mohammed Hassan
el Zayyat, heeft zaterdag gesproken
met de ambassadeurs van Engeland.
Frankrijk en de Sowjet-Unie, terwijl
zijn plaatsvervanger contact heeft
heeft gehad met Marshal Wiley, die
de Amerikaanse belangen in Egypte
vertegenwoordigt, en met de Chinese
Koningin Juliana was zaterdag
de eerste die zich op de gazons
van Soestdijk vleide. Zij ivas gast-
vrouw voor een groepje van lip
jongens en meisjesdie icerdetói
ontvangen om met de vorstin djp
problemen van de hedendaags
maatschappij te bespreken. "W« n
vonden haar unaniem een geweU 1
dig aardige vrouw", zeiden de jon-Jn
gelui na afloop.
DUSSELDORP De 32-jarigtU
Oostdultse ingenieur Udo Elke is met n'
een eenpersoons zweefvliegtuig naaf1
West-Duitsland -gevlucht. Elke
meervoudig meester in de standaard!
klasse zweefvliegen. Na 'n vlucht vet/;'
bijna drie uur over een afstand van,
450 km landde hij op eein akker lijf
Ruploh in Noordrijn-Westfalen.
Elke nam al enkele dagen deel aaflL
Oostduitse wedstrijden. Hij maatój^
een driehoeksvlucht om naar
ten te komen. Op een hoogte
tot 1.300 meter stuurde hij zijn vlieg
tuigje over de grens. Hij heeft c
wens te kennen gegeven in de Bondi
republiek te blijven.
MOSKOU De vrouw van Andi g
Amalrik, de Russische schrijver/hl 4
toricus diie op het ogenblik gevange 'n
zit en een tweede proces wegens hl
'belasten' van de Sowjet-Unie te wacl
ten staat, heeft er zondag op aangi1
drongen de zaak Amalrik ter discus! nr
te stellen op de Europese veilig
heidsconferentie volgende maand.
De 30-jarige Gyuzel Amalrik zei 4^
een open brief dat de zaak 1
man een "directe verwantschap" hajT
met een agendapunt op de conferei
tie, namelijk "de vrijheid van het ufif
wisselen van mensen en ideeën".
"Als de conferentie in de discuijva;
sies geen concrete gevallen behaj
delt, zoals de zaak van mijn mal
dan wordt het een opeenstapelini j
van abstracte verklaringen waarva
we er al zoveel hebben gehad" schrei
Mevrouw Amalrik heeft haar bril
voornamelijk gericht aan dr. Richa
Pipes, directeur van het Rusaifld
Research Centrum van de Harvai
Universiteit. Pipes had Amalrik
der uitgenodigd twee lezingen op
Harvard Universiteit te komen
over de vroeg-Russische geschil
Amalrik's stokpaardje.
In het westen is Amalrik
vooral bekend geworden door
boek "haalt de Sovjet-Unie 11
waarin hij een oorlog met Chi
de ineenstorting van de Russische
gemonie in Oost-Europa
Ook het boek "niet
naar Siberië" maakte veel opgang,
Voor hetgeen hij in deze twee
ken schreef stond hij in 1970
Swerdlowsk terecht en werd tot
jaar werkkamp veroordeeld,
voordat hij moest worden
ten, 21 mei, kreeg hij echter te
dat hij opnieuw terecht zou
staan. Volgens mevrouw Amali
dit in Juli gebeuren.
De besprekingen hadden vooral be
trekking op de recente ontwikkelin
gen in de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naities en op de voorberei
dingen voor het komende debat dat
op 15 Juli zal beginnen.
TOKIO Een krachtige a
ving heeft gisterochtend het Jaj
eiland Hokkaide getroffen. Hok
is het meest noordelijke eiland
Japan. De schok, die op Hok
scheuren in muren veroorzaakte ij,
ook in noordelijk Japan en in Tok >t
gevoeld. Er zijn geen berichten
schade of slachtoffers.
Bi c
