«AAR
leeft kreet 'Mijd de vakantiepiek' geholpen?
pa Piet Vos is niet
gen de vooruitgang
n naaktloper heeft
;en portemonnee op
|k, dus wat heb
aan die lui...
erdag
16 JUNI 1973
EXTRA
LLANTSOOG Opa Vos was er al toen de zee het Noord
kustdorp Callantsoog nog niet meer dan een paar
;es toestond. Piet Vos is er nu, bijna vijfentachtig jaar la-
Geen wonder dat hij in al die jaren erg veel van Cal-
»og is gaan houden. Zo veel zelfs, dat hij speciaal op zijn
«rteplaats een lied heeft laten schrijven. Hij zong het met
al even krasse vrouwtje, met wie hij al 62 jaar over de
izee tuurt, tot voor kort maar al te graag. Als ze samen
1 het strand liepen of op het uitstapje met andere bejaar-
"Er ligt als een parel in 't Westfriese land", klonk het dan,
'sje door schoonheid omgeven. Het ligt aan de zee
z'n goudgele strand, 't is prettig daar te leven. En als je
naai naar toe bent gegaan, dan wil je er nooit meer van-
Refrein: "Callantsoog, je mag het heus wel weten, Cal-
og, ik zal je nooit vergeten, Callantsoog, ik draag je in
iart steeds mee, Callantsoog, ons dorpje aan de zee".
Het lied vertelt over de geschiedenis
van Callantsoog, precies zoals opa
Vos haar heeft meegemaakt. Neem
het vierde couplet: „Nu komen de
mensen van heinde en ver en zelfs
wel uit heel vreemde landen, om
hier heerlijk lui aan het strand bij
de zee zich bruin te laten branden.
En is zo'n vakantie te gauw weer
voorbij, dan zingen ze vrolijk en
blij: refrein".
Opa Vos kan de ode aan zijn Cal
lantsoog echter nauwelijks meer
over de lippen krijgen. Wat ze nou
met zijn lievelingsoord hebben ge
daan! Staat me daar de gemeente
raad zomaar een naaktstrand toe.
„Op de zuid" weliswaar, bij paal 16
om precies te zijn. Drie kilometer
van Callantsoog, dichter eigenlijk
nog bij St. Maartenszee, maar het
is en blijft het strand van Callants
oog.
Niksie
En je weet precies hoe het met die
viezerikken gaat, die staren zich
nergens aan .Ze kleden zich voor de
deur al uit en dan lopen ze op hun
dooie akkertje naar hun strand. Zo
maar, waar fatsoenlijke mensen bij
staan, helemaal in hun niksie.
Door
Daan O verhof f
Zeg maar dag met je handje tegen
Callantsoog, daar gaat je lust en je
leven. Nette mensen pikken zoiets
niet. „Naakt is vies en daarmee
basta", bromt opa Vos, „neem nou
die mensen uit de oerwouden, die je
wel eens op de televisie ziet. Die
zijn altijd nog zo fatsoenlijk dat ze
wel een broekje, een lapje of zoiets
aan hebben. En dan zullen ze uitge
rekend in Europa, in Nederland,
hier in Callantsoog wel naakt mo
gen lopen. Het is een schande".
En dan nog eens wat. Callantsoog
is aan zijn strand groot geworden.
Kijk maar eens naar al die zomer
huisjes, al diie strandtenten. Dat is
een mooie handel, maar die kan Je
nu wel vergeten. „Wat heb Je nou
aan die naaktlopers", vraagt opa
Vos zich af, „die hebben ook geen
portemonnee in hun zak. Daar valt
niks aan te verdienen".
Callantsoog zal, als opa Vos en zijn
medestrijders er niet snel nog een
broekje voor kunnen steken, de
naaktlopers niet overleven en daar
is hij erg verdrietig om. Heeft hij
daarvoor in 1913 zijn dorp tot bad
plaats verheven door er het eerste
hotel en later het eerste pension op
poten te zetten?
Zindelijk
God, wat waren de mensen er in
die tijd nog gelukkig. Neem nou
zo'n professor Van Poelje uit Den
Haag, dat is toch een naam. Die
man had toch net zo goed in Sche-
veningen op het strand kunnen
gaan Üggen, maar hij kwam altijd
naar Callantsoog, want dat vond
hij het meest zindelijke strand van
Nederland. Dat zegt toch wel wat.
Dat reine strand nu besmeurd door
ordinair bloot vlees. Opa Vos maakt
er zich woest om. Heeft hij daar
voor in 1918 de VVV in Callantsoog
opgericht? Heeft hij trouwens niet
altijd geknokt voor zijn geboorte
plaats? Als gemeenteraadslid en
wethouder voor de toenmalige
SDAP voorkwam hij in 1914 toch
maar mooi, dat de burgemeester in
Alkmaar ging wonen. Als burge
meester van Callantsoog hoor Je
ook in Callantsoog te Zijn of Met
soms?
En die andere burgemeester, die
naar De Rijp werd overgeplaatst.
Callantsoog moest maar opgaan in
de gemeente De Rijp, vond die
man. Ja, dan hadden ze natuurlijk
wel bulten Piet Vos gerekend. Cal
lantsoog bleef Callantsoog en zo
hoorde het ook.
Denk niet dat opa Vos het allemaal
uit zijn duim zit te zuigen. Al heeft
hij het vijftig Jaar lang als tim
merman erg druk gehad en al staat
hij nog steeds elke dag van negen
tot vier in de houtzagerij, omdat
hij er niet bulten kan, het staat al
lemaal in de plakboeken. Kasten
vol, Callantsoog vanaf 1903.
Bovendien beschrijft opa Vos nog
eens zijn eigen leven. Met zo'n echt
kroonpennetje heeft hij nu al 209
verhalen af. Allemaal echt gebeurd
op twee na. Dat zijn dromen. Al
leen het eerste verhaal kan hij zich
niet meer herinneren, dat is te lang
geleden.
Maar die geschiedenis met dat
naaktstrand, dat weet opa Vos nog
van minuut tot minuut. Twee Jaar
geleden kwam dat schorum voor
het eerst „op de zuid". Een paar lui
lieten zich bekeuren om een proef
proces uit te lokken. In Alkmaar
werden ze elk tot 15 gulden boete
veroordeeld, maar in Amsterdam
werden ze later in hoger beroep
vrijgesproken.
Langharigen
Toen was het hek van de dam. Opa
Vos heeft ze nooit gezien, want
naar zoiets vulgairs gaat hij na
tuurlijk niet kijken, maar vorige
zomer moeten er al honderden zijn
geweest. Piemelnaakt het strand op,
want zoiets hou Je echt niet in de
hand. Of dacht Je soms dat het al
leen maar mensen van die vereni
ging, die naturisten, waren? Welnee,
al die langharigen ook en zo.
April dit jaar was er nog een hea
ring voorafgaande aan de beslissen
de gemeenteraadsvergadering over
wel of geen naaktstrand in Callant
soog. Opa Vos was zowat de enige,
die zijn mond opendeed. „Is u ge
trouwd?", had hij nog aan één van
die naaktlopers gevraagd. „Ja, dat
ben ik", had hij geantwoord. „Nou,
dan begrijp ik niet dat u nieuws
gierig bent naar het naakt van an
dere vrouwen", had opa Vos toen
geroepen. Die zat.
Anderhalve dag lang is opa Vos
toen nog met circulaires rond ge
weest. 98 procent van de Callant-
soogers stond achter hem, dat had
hij wel gemerkt. Op de avond van
de vergadering, 27 april, hebben ze
nog betoogd, maar Nederland kreeg
zijn eerste gelegaliseerde naakt
strand met vijf stemmen voor en
twee tegen.
Opa Vos heeft zijn spandoek „We
willen geen naaktlopers op de Cal-
lantsooger stranden", toen maar in
de tuin van de wethouder, die vóór
was, gepoot. Een dag later al was
het ding weg en opa Vos vraagt
zich nog altijd af of dat geen dief
stal was.
Reclame
Maar Ja, voorlopig zit Callantsoog
maar met die viezerikken. „Duizen
den worden het er deze zomer",
treurt opa Vos. „ze zitten overal. In
de Duitse kranten is ook al reclame
voor dit naaktstrand gemaakt. Het
blijft hier niet bij. Ik vind het geen
manier. Dat zulke lui de zaak hier
naar de verdommenis mogen hel
pen, daar heb ik de dood in".
Opa Vos geeft de strijd echter nog
niet op. Tot zijn laatste snik zal hij
knokken. Als hij het van burge
meesters heeft gewonnen, dan moet
hij het toch zeker van een stelletje
naaktlopers kunnen winnen. Trou
wens, Gedeputeerde Staten moeten
het naaktstrand altijd nog goedkeu
ren en Rijkswaterstaat is ook nog
altijd tegen.
Als niets meer helpt zal opa Vos
hoogst persoonlijk een burgerwacht
in het leven roepen. Die zal dat
zooitje dan eens fotograferen en de
plaaatjes opsturen naar de officier
van Justitie, want door hem is alle
ellende eigenlijk gekomen.
„Of we gaan er met de verfspuit op
af", roept opa Vos strijdlustig,
„zwarte verf, die Je er nooit meer
afkrijgt. Dan spuiten we ze alle
maal een broekje aan, dat ze nooit
meer uit kunnen trekken. Dan kun
nen ze elk weekend terugkomen".
Meer wil opa Vos niet kwijt over
zijn strijd tegen het bloot. De te
genpartij zou zich ertegen kunnen
wapenen. Maar de naaktlopers zijn
met opa Vos nog niet klaar ,dat is
zeker. Want al is hij niet tegen de
vooruitgang, bloot is vies en daar
mee basta.
„Of niet soms?", vraagt opa Vos
agressief. „Nou, een mooi lichaam",
mompelen wij verontschuldigend.
„Ik wou je wijzer hebben", bast opa
Vos. Het spijt ons.
ïd de vakantiepiek! De Stichting Recreatie had het ons nog
°ed gezegd, zelfs via dure TV-spotjes: ga niet in juli met
want dan gaat iedereen. Help mee aan de vakantie-
u"ïg en trek er in vóór- of naseizoen op uit. Heeft het
n? Directeur J. Swart (53) van de Stichting Recreatie:
wn natuurlijk moeilijk beoordelen of een slagzin helpt of
We ijveren nu al jaren voor vakantiespreiding en verge-
bij zo'n vijf of zes jaar geleden is er echt wel een hoop
Sunste veranderd. Maar we zijn er nog lang niet".
11 er nog lang niet: omstreeks
30 Juni, wanneer de va-
ïa& de lagere scholen en de
f* bedrijfsvakanties begin-
Va° vakantiegangers.
creatie is de eerste om toe te geven
dat de vakantiepiek voor heel veel
mensen „onvermijdelijk" is, omdat
^e,"- ze nu eenmaal niet vrij zijn in het
«keft Nederland weer z'n zelf kiezen van hun vakantletijd.
If® exodus: een grootscheepse „Maar", voegt hij daar direct aan
toe, „het was ook een beetje de be
doeling om de mensen aan het den
ken te zetten in de hoop dat velen
tot de conclusie komen dat het ei
genlijk te gek is dat ze gedwongen
worden om in een bepaalde tijd va-
"We hebben wel reacties ge- kantde te nemen. In een tijd waarin
,Van mensen die zeiden: de mensen met spandoeken de
Jongens zijn Jullie met Je straat op gaan om allerlei vrijheden
vakantiepiek: Wat willen te eisen, zie ik het als a-sooiaal dat
t.,u' we moeten toch wel in vrije mensen hun vrije tijd niet
1 vakantie omdat we nu naar eigen keuze kunnen opnemen".
Betonden zijn aan de col- Het voortdurend „erin heien" van
j^rijfavakanties of aan de het motto „Mijd de vakantiepiek",
potles of aan allebei. Jul- was dus min of meer een pressie-
makkelijk praten.middel om de werkgevers, met
tcteur van de Stichting Re- name de werkgevers in de bouw- en
nog plaats. De VW's en ook de
ANWB geven u daarover gaarne
alle gewenste inlichtingen".
Swart: „Tja, dat is ook zoiets. De
mensen zouden er eens van af moe
ten stappen dat ze zich laten advi
seren door goedwillende buren, fa
milieleden of kennissen die zeggen:
je moet daar cn daar eens naar toe
gaan, want dat zijn toch steeds
weer Zandvoort, Niuispeet en Val
kenburg om maar drie overbekende
toeristische trekpleisters met name
te noemen. Durf eens te pionieren
in minder bekende gebieden, avon
turier eens wat in Nederland, heus,
dat kan nog, zelfs in het hoogsei
zoen. Kijk, dan kom Je terug met
een nieuwe vakantie-ervaring, die Je
zelf weer aan andere kunt meede
len".
Leeft de coördinatie-commissie „va
kantiespreiding' die onder het mi
nisterie van Sociale Zaken ressor
teert nog?
Swart: „Dat wel, maar ik vind dat
die commissie niet voldoende actief
is. Er gaat te weinig van uit".
Plannen om de zaak van de vakan
tiespreiding nieuwe injecties te ge
ven?
„We gaan binnenkort eerst eens
met de nieuwe staatssecretaris van
CRM praten"
En er komt over een paar weken
een nieuw TV-sportJe.
in andere termen leren denken. We
moeten dat economisch belang niet
altijd voorop willen stellen. Oké,
broodwinning en dat soort argu
menten zijn belangrijk, maar daar
zal met wat improviseren best een
bouw aan te passen zijn en voor de
rest zie ik het zo: wat is in deze
tijd belangrijker dan een vrije
vakantie?"
De tweede „bottle-neck" die hert-
welslagen van vakantiespreiding
stagneert, is het onderwijs. Mensen
met schoolgaande kinderen zitten
nu eenmaal vast aan de schoolva
kanties.
Swart: „Zes weken schoolvakantie
is te weinig om iets aan vakantie
spreiding te kunnen doen. Zeker nu
de bedrijfsvakanties gemiddeld zo'n
drie weken duren. Wil Je enigerma
te spreiden, dan zal de schoolva
kantie naar 8 weken moeten. Na
tuurlijk, wanneer scholen in het
noorden en oosten van 1 Juni tot 1
augustus vakantie hebben en de
scholen in het zuiden en westen
van 1 Juli tot 1 september, om
maar een voorbeeld te noemen, dan
zit Je met het probleem van onder
wijs dat niet meer aansluit in geval
van ouders met kinderen die net in
de vakantie verhuizen. Maar dan
zeg ik: Zijn wij Nederlanders niet
in staat om voor dat soort proble
men oplossingen te vinden? Een
land dat IJsselmeerpolders dempt
en Delta-werken klaart, mag voor
dit soort probleempjes niet met de
handen over elkaar blijven staan".
De Stichting Recreatie wijst er ln
haar publieksinformatie overigens
op dat men behalve in tijd ook ln
ruimte kan spreiden. Zelfs wanneer
men in het hoogseizoen (Juli) met
vakantie gaat. „Ga eens niet naar
de alom bekende vakantlegebleden.
Nederland heeft ook nog streken,
die weliswaar minder bekend, maar
daarom niet minder mooi zijn. Daar
is veelal ook in de drukste weken
nevenbediïjven en de textielindu
strie, en ook de vakbonden onder
druk te zetten?
„Zo zou men het kunnen zien Ja.
En het begint langzamerhand ook
door te klinken. In de bouwvakken
wordt op het ogenblik druk gepraat
en geënqueteerd over die collectieve
vakanties. De mensen willen eraf,
ze willen met vakantie wanneer het
hun uitkomt. En gelijk hebben ze".
„De werkgevérs slaan ons natuurlijk
om de oren met Het Economisch
Belang. Dat ze de produktie niet zo
lang kunnen stilleggen etc. Dat is
misschien allemaal wel waar, maar
we moeten, vind ik, langzamerhand