IERV. WILLEN
5AMEN BOUWEN
UW DAGBLAD
Raad v. Kerken: geen beginselverklaring
j2lïi den Berg verovert
(eer Leidse schaaktitel
Niet te laat kiezen
voor priesterschap
van gehuwde mannen
MEE OP VAKANTIE
ÏSDAG 5 JUNI 1973
«jjnuiiimuj»
De Raad van Kerken heeft ach
teraf toch geen behoefte aan een
beginselverklaring. Spoedig na
het ontstaan van de raad kreeg
de secretaris, dr. H. A. M. Fiolet,
opdracht zo'n basis te ontwer
pen. Dat ontwerp kwam onder
krachtig vuur uit de deelnemen
de kerken te liggen. Een com
missie moest een tweede proeve
maken. In zijn laatste vergade
ring heeft de Raad "geconsta
teerd dat hij voorlopig geen be
hoefte heeft aan een beginselver
klaring". Wel zal aan die tweede-
proeve-commissie worden ge
vraagd, of zij voor de dag kan ko
men met een "rekenschapsbe-
richt" over wat de kerken bij hun
werk in de raad wezenlijk drijft.
Dr. A. Kruyswijk, voorzitter
van de raad en van de gerefor
meerde synode, en ds. J. C. H
Jörg, zijn hervormde collega,
hebben geprobeerd het "rechts
omkeert" van de meerderheid
de raad te stuiten. Zij
den versluiering van de situatie.
De Raad wil blijkbaar terug naai
de begintoestand, toen er alleen
jen werkprogramma was.
"Pedagogisch fnuikend" noem
den zij het, als na de eerste proe
ve. die sterk polariserend heeft
gewerkt (zeiden zij), niets anders
dan een werkprogramma komt.
Maar anderen zoals de gerefor
meerde ds. R. J. van der Veen
(zendingsgedelegeerde) vroegen
?ich af. wat voorzin een begin
selverklaring heeft. Hij voorzag
moeizaam amenderen en fixeren
van een document. "Je kunst te
genwoordig niet meer een stuk
voor Urk opstellen, dat ook op
dezelfde manier door de Vrije U-
niversiteit wordt begrepen, zei
hij.
Hij verwees trouwens naar
brieven van Paulus die aan de
christen in Colossee zó heel an
ders schreef dan aan die in Salo-
niki, dat het nauwelijks dezelfde
apostel lijkt.
Op voorstel van ds. Van der
Veen werd ook besloten de com
missie. die het "rekenschapsbe-
richt" moet samenstellen, te vra
gen een "rekenschapsproces" op
gang te brengen. 'Xaten wij, zo
stelde hij voor. een of twee jaar
twee kapitale bijbelgedeelten cen
traal stellen binnen de Raad
van Kerken, op vergadering of
om de andere vergadering".
e voorkomende gevallen,
r nieuwbouwplannen ter tafel ge-
iht worden, wordt door onze com-
iie met grote nadruk de aan-
it gevestigd op het onderzoeken
de mogelijkheden met andere
tschappen tot gemeen
telijke bouw te komen. Een
ng die in nieuw te vormen ge-
aten of stadswijken eerder tot
ltaat leidt dan in reeds histo-
gevestigde gemeenten. Inza-
estauraties wordt door onze com-
»e niet alleen op de mogelijk-
tot samenwerking met andere
genootschappen gewezen maar
ns geadviseerd om de burgerlij-
irerheid in te schakelen. In een
il geval heeft onze commissie 'n
iept-contract opgesteld voor
dracht van een monumentaal
gebouw aan het gemeentebe-
onder behoud van het recht tot
uik door de hervormde gemeen-
dus de hervormde bouw- en res-
atie-commissie in haar Jaarver-
over 1972, waarin in het bijzon-
wordt gewezen op de precaire fi-
ïiële situatie inzake
org.
fers
irig Jaar kwamen, voor
landelijke commissie bekend, in
al 13 (in 1971: 16) nieuwe kerken
or gebruik door de her-
ïde gemeente ter plaatse al of
in samenwerking met andere
genootschappen. Van deze 13
t en kerkelijke centra zijn er
fl: 11) "volledig hervormd":
werden gebouwd en bestemd,
gemeenschappelijk hervormd en
formeerd gebruik; en 3 (1) kwa
de grond als hervormd en
r.k.-combinatie (in 1971
tsnog 1 r.k. en herv. kerk).
Ijst van de in het verslagjaar ge-
gekomen restauraties omvat 43
bij
(in 1971: 52) plaatsen. Het gaat
hierbij om 27 (35) kerken, 14 (9)
kerktorens en 1 (2) kerk met toren.
Eén kerk werd verbouwd tot modern
wijkcentrum (diversen gereedgeko
men in 1971: 2 kerkinterieurs, 1
kerkdak, 1 kerkhofmuur, 1 consisto
rie en 1 hekwerk bij een hervormde
kerk).
De commissie bericht voorts over 't
afstoten van 4 (een jaar eerder: 6)
kerken in 1972, n.l. de kerkruimte in
het buurtschap Etersheim (N.-Holl.)
overgedaan aan een zangeres/pae-
dagoge, maar die nog wel mag wor
den gebruikt voor de kerkdienst en de
zondagschool; de Nieuwe Kerk in
Helder verkocht aan een volle evan
geliegemeente; de Pieterskerk in Lei
den (buiten gebruik gesteld; er
wordt met 't rijk onderhandeld over
evt. overname) en de Wilhelminakerk
in Rotterdam-Z., verkocht aan de
burgelijke gemeente.
Verder werden 3 kerken (1971: 1
kerk plus toren) overgedragen aan
de stichting Aide Fryske Tsjerken.
Eerder gingen reeds 6 kerken plus
toren en 2 torens in eigendom over
aan de stichting Oude Groninger
Kerken.
Deze stichtingen die in hun pro
vincie kerken wegens hun schoon
heid en historische waarde willen
behouden, streven naar zo veel mo
gelijk handhaven van de vroegere
bestemming. Vaak wordt het gebouw
voor gebruik op zondag verhuurd
aan de hervormde kerkvoogdij.
Voorts signaleerde de commissie
een verdere teruggang in het aantal
plannen, dat zij ter advisering kreeg
voorgelegd. Niet alleen was het aan
tal nieuwbouwplannen uiterst be
perkt, maar het volledig stopzetten
van enige toezegging van subsidies
voor restauraties maakte dat het to
taal aantal projecten zich tot 34 be
perkte.
Bij het vooratgezette veelvuldig
contact met de rijksdienst voor de
monumentenzorg werd het hoofdac
cent van de uitvoering van de res
tauraties in 1972 verlegd naar de
steeds precairder wordende financië
le situatie, behalve ten gevolge van
de subsidiestop voor toekomstige res
tauraties, n.l. ook door het niet op
trekken van reeds in vroegere Jaren
toegezegde subsidiebedragen naar het
prijspeil van 1972.
Verschuivingen
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Rünsburg en Katwijk
aan de Rijn: G. J. van de Bogerd
te Ridderkerk (toezegging): beroe
pen te Baarn: H. Smit te Gouderak:
Beroepen te Zalk en Veecaten: Th.
van de Heyden, kandidaat te Rot
terdam: beroepen te Vlagtwedde: C.
S. Verwoert te Menaldum: Beroepen
te Vlaardingen: I. J. Walpot te Al
phen aan de Rijn (Rijnstroom):
Benoemd als part-time predikant
te Hansweert: J. R. Kok, kandidaat
te Leiden:
Bedankt voor LunterenKSchip -
per te Dordrecht; Bedankt voor Wijk
bij Heusden: J. C. Schuurman te Put
ten:
Aangenomen naar Oostburg: G. J.
Geurtsen, vroeger predikant bij de
First Presbyterian Church te New
York.
Geref. Kerken vrijgem.
Beroepen te Bergentheim: D. Noort
te Buitenpost
Christ. Gereform. Kerken
Beroepen te Pitt Meadows (B. C.)
bij de Free Christian Reformed
Churches: P. den Butter te Bun
schoten: Beroepen te Rijnsburg: H.
de Graaf te Maarsen.
Gereform. Gemeenten
Bedankt voor Ridderkerk: C. van
de Poel te Yerseke: Bedankt voor
Borssele en Zwijndrecht: J. Karens
te Opheusden.
De commissie wist in enkele geval
len te bereiken dat toestemming werd
gegeven tot een zeer beperkte conso
liderende restauratie, waarvan de te
maken kosten t.z.t. bij de subsidia
bele lasten van een totale restaura
tie gevoegd mogen worden. In enkele
andere gevallen, waarin verder uit
stellen van de restauratie van een
monumentaal gebouw (ook) niet ver
antwoord was, werd een toezegging
van subsidie verkregen onder gelijk
tijdige intrekking van reeds eerder
gedane toezeggingen voor minder ur
gente en nog niet begonnen restau
raties. Als enige lichtpuntje in deze
sombere toestand, aldus het Jaarver
slag, kan worden vermeld dat in het
kader van de werkverruiming in het
noorden van het land weer een en
ander ter hand kon worden geno-
Illustratief voor dit alles is de ver
melding in het Jaarverslag over de
wapenschildjes, behorende bij de kro
nen van de hervormde kerk te Oolt-
gensplaat. Deze kaarsenkronen staan
op de lijst van Monumentenzorg, dat
echter geen middelen ter beschik
king kon stellen voor de kostbare
restauratie van de bij schilderswerk
zaamheden gedemonteerde schildjes.
Daarop heeft de commissie, schrijft
zij, „zich tot het Anjerfonds gewend
met het resultaat dat dit fonds de
voor de restauratie benodigde gel
den in uitzicht stelde".
PARIJS Mgr. Jac. Delarue
hoopt dat de kerk in bepaalde geval
len toestaat dat gehuwde mannen
priester worden gewijd en dat deze
beslissing "niet te laat komt". Mgr.
Delarue, bisschop van Nanterre,
schrijft dit in een brief aan zijn
priesters. Als voormalig hoofd van
het seminarie voor "late roepingen"
nabij Parijs, geldt hij binnen het
Franse episcopaat als bijzonder des
kundig op het gebied van het pries
terambt.
Sinds de laatste bisschoppensyno
de in Rome hebben verschillende
bisschoppen zich voor de gehuwde
priester uitgesproken. De meerder
heid is echter voorstander van een
langzame ontwikkeling. Mgr. Dela
rue staat niet bekend als bijzonder
vooruitstrevend.
In zijn brief aan de priesters her
innert Mgr. Delarue aan zijn 20-Ja-
rige ervaring in de leiding van semi
naries. Hij constateert dat bij veel
seminaristen hun geschiktheid 'voor
het celibaat beslissend was voor hun
keuze voor het priesterschap. De
bisschop van Nanterre hoopt dat een
aantal van degenen die uiteindelijk
kozen voor het huwelijk, terwijl ze
beschikken over vele menselijke, gees
telijke en en apostolische gaven, tot
priester gewijd kunnen worden.
Hij onderstreept dat dit geen er
gernis hoeft te geven, wijzend op het
gebruik in de oosterse kerken en het
feit dat Paus Pius XII verschillen
de keren het wijden van een gehuw
de man in de Latijnse kerk heeft
toegestaan.
Dergelijke wijdingen moeten vol
gens Mgr. Delarue geen sensationele
gebeurtenissen zijn en evenmin be
schouwd worden als een ramp of een
noodoplossing in een snel verslechte
rende crisissitautie, maar een posi
tief antwoord op wat wij ontdet
hebben als de bedoeling van God met
de kerk in onze tijd.
"Daarom zou ik graag willen dat
deze beslissing niet te laat komt".
Een dergelijke ontwikkeling leidt niet
tot een ontwaarding van het celibaat,
aldus Mgr. Delarue. "Juist wanneer
men in alle vrijheid kan kiezen voor
het celibaat, zal het een nieuwe
waardering krijgen".
Inmiddels heeft bisschop John
LRodgers van Rarotonga op de Cook
Eilanden er eveneens op aangedron
gen dat de kerk ertoe overgaat ge
huwde mannen tot priester te wij
den. Gehuwde priesters zijn het best
geschikt om te werken op de eenza
me Pacific eilanden en andere gei-
soleerde gebieden, zo zei hjj tijdens
een vergadering van priesters in Ra
rotonga.
VAT1KAANSTAD Ter gelegenheid van de tiende sterfdag
van paus Johannes XXIII heeft paus Paulus opgeroepen tot
een "authentiek en onvervalste gedachtejiis" van zijn voor
ganger Paus Paulus, die sprak tijdens een plechtige hoogmis
in de Sint Pieter (zie foto), waarschuwde tegen "onvoor
zichtige of eenzijdige interpretaties" van de persoon en het
pontificaat van paus Johannes.
Hij was niet aldus de paus de patroon van degenen
die contesteren, de paus van de bevrijding van de ketenen
van de traditie, de initatiefnemer van een willekeurig "ag-
giornamento" zonder duidelijke grenzen. In dit verband stelde
de paus dat men in naam van zijn voorganger zelfs elk gezag
aanvalt, ivaaruit de kerk haar eenheid en katholiciteit afleidt.
Het pontificaat van paus Johannes 20 vervolgde de paus
is niet inconsequent t.a.v. de oorspronkelijke leer van de kerk
van Petrus. Johannes XXIII is veeleer een krachtig en over
tuigd verdediger van de traditie geweest. Vanuit deze nauwe
verbinding met de katholieke traditie kon hij de bronnen
van de verlossende ivaarheid in stromen veranderen, de kerk
door de levendmakende geest van het evangelie verjongen, de
hand uitstrekken naar de gescheiden christenbroeders over
een kloof en een rivaliteit van eeuwen en een vertrouwvol
gesprek beginnen met de geseculariseerde wereld".
Onder de 20.000 gelovigen die de pausmis bijwoonden, was
ook Guiseppe Roncalli, de broer van de gestorven paus.
eslissing valt in laatste roncle
ÏIDEN Pas in de zevende en
3 ronde waarin spanning en
ie hoogtij vierden slaagde Phi-
topspeler Ad van den Berg erin
ltel van Leids schaakkampioen
irolongeren. Hij maakte in zijn
5te partij tegen Erik Bongers
zeer benauwde momenten mee,
hij kon toch een toreneindspel
iken, dat hem goede winstkansen
ofde. Daar De Graaff, die tot en
de zesde ronde samen met Ad
de leiding ging, een theoretisch
offer in het tweepaardenspel te-
runner-up Joop Piket met een
'rlaag zag beloond, had Ad aan
'se voldoende om voor de tweede
in successie de Leidse titel te
'eren. Inderdaad eindigde zijn
tij tegen Erik in tweede zitting na
tiental zetten in remise. Welis-
moest hij Joop Piket naast zich
de eerste plaats dulden, maar het
4 il weerstandspunten was duide-
in het voordel van Ad van den
Volgens Joop Piket was het
van een beslissingsmatch een
e oplossing geweest dan het be-
'u op weerstandspunten. Dit
te noemde hij in combinatie met
Zwitsérse systeem een loterij,
der vond hij, dat de wedstrijd
er in gebreke was gebleven, want
had tegen Ad van den Berg moe-
spelen en De Graaff tegen Van
an Reek, die in de laatste ronde
talentvolle Jeugdschaker Joan
(15 jaar) versloeg, en Huizer,
fnet Pols afrekende, belandden in
eindstand naast De Graaff op de
ede plaats. Joan Baart was met
gedeelde negende plaats de beste
Idspeler.
'de tweede groep vochten Lom-
te en Van Ingen Schenau een
■Jfln-nek-race uit. Beide titel-
didaten kwamen in hun onder-
Party remise overeen. In de
ste ronde versloeg Lommerse zijn
®tent Th. van den Berg. Van In-
Schenau had het tegen de ge-
riijke Vrieze heel wat moeilijker,
verloor zelfs een stuk en kwam
tegenslag niet meer te boven.
flalve gingen de titel en de beker
Lommerse, die als enige in deze
1 ongeslagen bleef. Behalve Van De Wit om de nieuwe kampioen tot Hoewel het niveau van de deel-
1 Schenau gelukte het ook aan een puntendeling te dwingen. nemers vrij hoog lag, was het aantal
Weer geen
titel voor
Betty Stöve
PARIJS Betty Stöve heeft ook
haar tweede kans op een titel tijdens
de internationale tenniskampioen
schappen van Frankrijk in Parijs
niet kunnen gebruiken.
Met haar Franse partner Patrice
Dominguez verloor zij in de finale
van het gemengd dubbelspel van de
geheel Franse combinatie Francoise
Durr/Jean Claude Barclay met 1—
6, 4—6.
In het heren enkelspel hebben de
verrassingen zich voortgezet op de
voorlaatste dag. Niki Pilic, ruim 33
Jaar, nog nooit eerder finalist in een
werkelijk belangrijk toernooi, niet ge
plaatst voor Parijs, schoof Adria no
Panatta gemakkelijk ter zijde, 6—4.
6—3, 6—2.
In de eindstrijd ontmoet de Zuid-
slaviër Ilie Nastase, die Tom Gorman
zo mogelijk nog minder illusies liet:
6—3, 6-4, 6—1.
Motorsport Tony Rutter, een 31-
Jarige Engelse gereedsohapsmaker,
heeft gisteren op het bergcircuit van
het eiland Man de 350 cc-klasse van
de Engelse TT-motorraces gewonnen.
Hij legde met zijn Yamaha de vijf
ronden (303.6 km.) af in 1 uur 50
min. 58.8 sec. (gemiddelde 164.13 km.
per uur)
van 50 schakers, van wie 26 de eerste
groep bezetten, bepaald aan de lage
kant. Daaraan waren de slechte keuze
van de speeldata en de van tevoren
bekendgemaakte indeling in drie
groepen debet. De speeldata zullen in
de toekomst gunstiger uitvallen, daar
de wedstrijdleider besloten heeft het
toernooi voortaan in januari in
plaats van maart te starten.
De eindstanden van dit toernooi
zijn:
Groep één: 1 en Leids kampioen
A. M. J. v. d. Berg met 5% punten uit
7 partijen: 2. J. J. Piket 5%: 3/5 R.
A. G. de Graaff, A. W. Huizer en J.
v. Reek, ieder 5; 6/» Th. Piket. E.
Bongers en R. M. Mieremet, allen 4%
9/11 A. Passchier, J. Baart en L. A.
Pols, elk 4.
Groep twee: 1 en kampioen A.
Lommerse met 6 punten uit 7 duels:
2 M. Vrieze 5%; 3/4 J. de Wit en A.
D. van Ingen Schenau, beiden 5: 5/6
J. Postma en P. Zwetsloot, ieder 4Ui;
7/10 A. Geyer, C. J. Freekc, Th. P. v.
d. Berg en E. B. E. v. Dijk, allen 4.
Algemene wil
niet dupe van
fusie worden
LEIDEN Ter gelegenheid van 't
vorige week behaalde kampioen
schap van West I B hield De Alge
mene een receptie in Zaal Petrus,
aan de Lammenschansweg. Onder de
aanwezigen, waren naast enkele ver
tegenwoordigers van zustervereni
gingen, de heren Biegstraaten (na
mens de Sportstichting) en J. van
Nierop in zijn functie als voorzitter
van Rijndelfland. Sportstichtingvoor
zitter Biegstraaten liet zijn felicita
ties vergezeld gaan van het aanbie
den van de gebruikelijke wedstrijd
bal en maakte meteen van de ge
legenheid gebruik om te reageren op
de openingswoorden van De Algeme
ne voorzitter Huub Oudshoorn. De
scheidende clubvoorzitter had daar
mee de kwestie van de terreinen
(ontstaan door de op handen zijnde
fusie tussen Vicus Oriëntis en Fluks)
aan de orde gesteld. Voorzitter
Oudshoorn: "wij voelen ons niet ge
noodzaakt de dupe te worden, van
een fusie, die andere verenigingen
als een noodzaak zagen". De heer
Biegstraaten was het standpunt van
De Algemene bekend, maar deelde
de aanwezigen mee. dat De Algeme
ne zich bij elk ander te nemen be
slissing zal moeten neerleggen. R\jn-
delflamdvoorzitter Jaap van Nierop
noemde vooral de sportieve kant
van de zaak. "Na het verlies van
Ready en Paims als overgangs
klassen. verheugt het me, dat de 2
opengevallen plaatsen. wederom
door ploegen uit onze bond zijn inge
nomen". HIJ wees De Algemene er
verder op, dat er beslist verder ge
keken moest worden, dan het eer
ste team, om de plaats in de over
gangsklasse voor de toekomst te ver
zekeren, en besloot zijn woorden met
het aanbieden van de kampioensme
daille.
Het schoolkorfbaltoernooi, dat afge
lopen zaterdag werd afgelast, is op
nieuw vastgesteld en wordt nu a.
s. zaterdag 9 Juni gehouden. Aan
vang: 8.30 uur.
Motorsport Het officiële team
van Yamaha zal in 1973 niet meer
in motorraces uitkomen. De heer Na-
gaoka van de directie van de Japan
se motorfietsenfabriek heeft dit ver
klaard. De beslissing is genomen uit
respect voor de Finse wereldkam
pioen Jarno Saarlnen. die voor de
renstal uitkwam, en tijdens de gro
te prijs van Italië bij een ernstig on
geluk om het leven kwam.
Swift-jeugd succesvol
LEIDEN De 8-Jarige Paul Al-
bers en de 10-jarige Ron Boeff zijn
Jeugdkampioen wielrennen van
Zuid-Holland geworden. De Swift-
leden wonnen de -wedstrijden op het
parcours in de Waard in Leiden. Ook
twee andere Swift-rennertjes wa
ren succesvol. Paul Bekooy en Tij-
men Koet legden beslag op tweede
plaatsen. In het clubfclassement werd
Swift tweede achter Sparta uit Den
Haag.
Uw dagblad wil gaarne mee met vakantie als U wilt helpen, door
gebruik te maken van het hieronder afgedrukte vakantieformulier
dit tenminste 8 dagen voor Uw vakantie aan ons in te zenden.
Als brief verzenden frankeren met 35 ct.
Ons HUISADRES is:
Naam:
Straat: No.
Woonplaats:
Kwartaal
Wij hebben een Maand
Postabonnement
Ons VAKANTIEADRES ls:
doorhalen wat niet van toepassing is.
7
L straat
plaatsnaam:
S.v.p. in blokletters
KOSTEN VAN OPZENDING
Voor Nederland. België en Luxemburg gratis.
De overige Europese landen uitsluitend per luchtpost. Kosten t 1<— per dag
De praktijk heeft ons geleerd, dat de bezorging van kranten in de Zuld-
Europese en Noord-Afrikaanse landen nog als eens te wensen overlaat.
WU kunnen daarom geeD verantwoording nemen voor kranten, welke niet
tijdig op het vakantieadres worden ontvangen.