Toepolew stort neer op dorp
John Dean beschuldigt Nixon
Weinreb was
gevaarlijke
bedrieger
en fantast99
„Papadopoelos onderdrukt
de Griekse democratie"
Veertien doden, dertig gewonden bij luchtvaartshow
Engels blad maakte
foto,s van Lambton
MAANDAG 4 JUNI 1973
PARIJS Dood en verderf zijn zondag vanuit de lucht ge
zaaid in Goussainville, een stadje van 13.000 inwoners in de
buurt van de luchthaven van Parijs, Le Bourget, waarop de
brandende wrakstukken van het Russische supersonische vlieg
tuig Toepolew-144 neerkwamen. Van tenminste tien woningen
werden de daken afgerukt en licht- en telefoonmasten knapten
af. Tegen het vallen van de avond waren minstens negen doden
geborgen en waren vijftien a twintig mensen in ziekenhuizen
opgenomen. Nog eens zes mensen werden elders, ten noorden
van Parijs gedood. Esn jongen die voor zijn ouderlijke woning
aan het spelen was, werd door een rondvliegend brokstuk ont
hoofd. Anderen kwamen om onder het vallend puin van hun
huis.
Het voorstuk van de Toepolew viel
op een blok huizen en het achter
stuk op 'n terrein buiten Goussaint-
ville. Een stuk vleugel kwam terecht
op het stadhuisplein. Oliesporen
trokken door de straten van het
stadje.
De brandende wrakstukken staken
een aantal huizen aan, maar de
brandweer bluste het vuur. Een van
de reusachtige motoren van de Toe
polew vernielde de bewaarschool van
Goussaintville leeg vanwege de
zondag als een luciferdoosje. Tus
sen het puin lagen meubelstukken,
matrassen, kinderschortjes. Een bos
tulpen was op de motor terechtge
komen.
De politie en het gemeentebestuur
hebben een middelbare school tot
reddingscentrum ingericht. In het
perceel hadden discussies met vier
grimmig kijkende Russische functio
narissen plaats. De niet-gewonde
dorpelingen van Goussaintville hiel
pen de politie bij het ruimen van
het puin. Een luidsprekerwagen van
de politie reed door de straten en
vroeg om bloeddonors.
In Moskou is het verlies van de
Toepolew 144 gezien als
slag
het technisch vernuft
Toepolew 144,
Russisch
paradepaardje
MOSKOU De Toepolew—144 die
gisteren tijdens de luchtvaarttentoon
stelling in Parijs is neergestort, is
het paradepaardje van de Sow-
jet-Unie in de internationale wed
loop op het gebied van de superso
nische luchtvaart.
De Toe-144 is al Jaren de trots van
de Russische luchtvaart geweest en
is ontworpen door de bekende Vlieg
tuigbouwer Andrei Toepolow die in
december van het afgelopen Jaar
overleed.
Het bouwteam van de Toepolew,
staat nu onder leiding van zijn zoon
Alexel.
Het supersonische vliegtuig maakte
in december 1968 zijn eerste proef
vlucht. Pas in 1974 zal het voor het
nationale luchtverkeer in gebruik
hebben
wodrdvoerders meegedeeld, 't Vlieg
tuig kan 140 passagiers vervoeren en
snelheden tot 2500 kilometer per uur
Moskou bereiken. Verder kan het 6500 kilo
meter vliegen zonder tussenlandin
gen te maken.
Het vliegtuig dat naar de luchtvaart-
de Sowjet-Unie. dat in het recente w<>rden genomen
verleden al een flinke deuk door eet 1
reeks ruimtetegenslagen had gekre
gen.
Luchtvaartdeskundagen
achtten het bijna zeker dat het veel
vuldig veranderde supersonische
passagiersvliegtuig niet op het
tijdstip eind 1974 of begin ten-toonstelling in Parijs is gebracht
t eerde-
Acht doden bij
aanvaring in
haven New York
NEW YORK Een Amerikaans
1975 in dienst genomen kan wor- is i
den.
In Londen verklaarde minister van
Luchtvaart Heseltkie dat hij .ge
schokt en van afschuw vervuld" was.
Maar desgevraagd verklaarde hij
niet te verwachten dat het Concor-
de-programma beïnvloed zou wor
den. Een zegsman van de Britse
bouwers van de Concorde, Bac, zei
dat. eerste prioriteit moest worden
gegeven aan de oorzaak van het
verongelukken van de Toepolew. Hij
gelooft niet dat het vertrouwen in
supersonisch vliegen is geschokt.
Van Sowjetzijde in Parijs is meege
deeld dat pas na de enquête ee
ficieel Russisch communiqué
wacht mag worden.
Ondanks het ongeluk werd 't pro
gramma op de luohtvaartshow nor
maal afgewerkt. Het desbetreffende
communique
luidde: "De Toepolev-144 is buiten
de luchthaven Le Bourget aan het
slot van z'n demonstratievlucht neer
gestort. De heer André Turcat (chef-
invlieger van de Engels-Franse Con
corde) heeft zich tot het publiek ge
wond met het uitspreken van 't me
deleven van allen met het verlies dat
onze Sowjetvrlenden geleden heb
ben". Moord in Belfast Twee gemas
kerde mannen zijn in de nacht van
zaterdag op zondag een huis in Bel
de directeur van het testprogram- fast binnengevallen en hebben daar
Politie, brandweer en helpers in de Parijse voorstad Goussainville tussen de wrakstukken van
de neergestorte Toepolew 144.
Ex-koning Konstantijn op persconferentie:
ROME Konstantijn van Grie
kenland, de afgezette koning der Hel
lenen, heeft zaterdag gezworen te
zullen strijden met al de kracht van
een soldaat "indien" de Griekse re
gering de natie niet zelf haar rege
ringsvorm laat kiezen.
In een verklaring die hij aflegde
voor de pers in zijn villa in Rome zei
de 33-Jarige ex-koning dat hij in het
nf- VTT" geheel geen bemoeienis heeft gehad
of; container vaartuig en een Belgische met Vslulcte staatsgreep die
"er- tanker zijn zaterdag bij de Verraza-
no brug in de haven van New York
op elkaar gevaren. Na de aanvaring
brak een felle brand uit, die pas te
gen het einde van de morgen kon
de organisatoren, worden geblust.
Acht opvarenden zijn om het leven
gekomen, onder wie de kapitein van
het Amerikaanse schip. Vier beman
ningsleden van de beide schepen
worden vermist. Meer dan 20 van de
68 overlevenden zijn gewond.
zichzelf al6 de enige wettelijke
machthebber te beschouwen.
De verklaring
Griekse volk. Zijn vrouw, Anne-
Marie van Denemarken, stond naast
Konstantijn toen deze de verklaring
rine-officieren tegen het régime van
Griekenlamds sterke man George
Papadopoelos hebben beraamd.
Konstdjntijn verklaarde dat de de
mocratie in Griekenland op kwaad
aardige wijze door de regering Pa
padopoelos wordt onderdrukt. Hij
deed een beroep op de autoriteiten
in Athene de Grieken zelf te laten
beslissen ever het lot van de monar
chie.
Volgens vrienden:
„Bobby Fischer
wil niet
meer schaken"
Konstantijn zei "in de zes Jaar dat
Uk buiten mijn land ben geweest heb
in Konstantijn had ik mij zelf een volstrekt stilzwijgen
boodsohap aan het opgelegd. Ik heb aanvallen, beledi
gingen en provocaties genegeerd. Al
les wat mü te doen was overgeble
ven was de handhaving van het ge
zag van de kroon als nationaal sym
bool.
"Een welbewuste campagne is mo
menteel in Griekenland gaande met
het doel het te doen voorkomen als
of het grote probleem waar Grieken
land mee wordt geconfronteerd de
regeringsvorm is".
AMSTERDAM Het vernieti
gende oordeel over de handelingen
van drs. Friedrich Weinreb in de
bezettingsjaren wordt geveld in
een begeleidende beschouwing,
van 58 pagina's. Over drs. Wein
reb, in 1911 in de Poolse stad
Lemberg geboren en later, met
zijn ouders, naar Nederland ge-
emigreerd, wordt in de by het in
terimrapport gevoegde beschou
wing gezegd: 'Ons onderzoek heeft
aangetoond, dat Weinreb een ui
terst gevaarlijke bedrieger, en
fantast is &n dat zijn optreden tij
dens de bezetting van den beginne
af een bedrieglijk karakter had".
"Slechts door voor hem onvoor
ziene omstandigheden heeft zijn
eerste "Weinreb-lijst" tussen ok
tober 1942 en januari 1943 in het
kamp Westerbork enkele hon
derden Joden voor deportatie kun
nen bewaren. Dit onvoorziene suc
ces vormde en vormt de basis,
voor de legendevorming die Wein
reb met zoveel succes rond zijn
optreden heeft bedreven".
De beide samenstellers van het
rapport schrijven verder in hun
beschouwing: "Ons onderzoek,
heeft duidelijk aangetoond, dat
Weinreb sinds zijn eerste arres
tatie door de Duitsers in septem
ber 1942 hij zat toen drie da
gen gevangen is opgetreden als
Vertrauensmann (V-mann) van
het Judenreferat van de Sicher-
heits Polizei.
Tientallen Nederlanders Joden
en niet-Joden zijn van zyn ver
raad het slachtoffer gewor
den. Om nog niet geheel duidelij
ke redenen is Weinreb in januari
1943 in Scheveningen en Wester
bork in gevangenschap gebleven.
In deze periode heeft hij van eind
Juni tot begin september als cel
spion gewerkt.
Van de 53 afzonderlijke gevallen
van verraad en celspionage, die
ons voor het overgrote deel uit
het strafdossier ter kennis zijn ge
komen, zijn er meer dan 30, waar
in Weinrebs schuld naar onze
mening duidelijk is aange
toond".
Verband
In de beschouwing wordt verder
gesteld "dat er een duidelijk ver
band bestaat tussen Weinrebs
activiteiten tijdens de bezetting,
en zijn optreden als "vrouwen
arts", dat in 1957 en 1968 tot twee
veroordelingen door de gewone
rechter leidde.
Reeds in 1942 heeft Weinreb.
zich beroepend op een voorgewen
de medische bevoegdheid, deelne
mers aan zijn lijst speciaai
vrouwen en meisjes "gekeurd".
Gestoord
"Kennelijk", concluderen de
jamenstellers, "heeft Weinreb 'n
gestoorde persoonlijkheidsstruc
tuur zoals de psychiater, die hem
In 1966 onderzocht, getuigde".
Trilogie
Ook met Weinrebs boek "Colla
boratie en Verzet" drie dikke
delen rekenen de onderzoekers
van Oorlogsdocumentatie on
barmhartig af.
"Het boek is", schrijven zij,
"een aaneenschakeling van leu
gens en fantastische verhalen,
waarin hij de in 1945 begonnen le
gendevorming rond zijn optreden
tijdens de bezetting voortzet. Bo
vendien heeft hij in dit boek een
groot aantal Nederlanders ernstig
belasterd. Van een aantal van
deze beschuldigingen hebben wij
de onjuistheid kunnen aantonen.
Weinreb heeft zijn fantasieën,
echter met groot talent weten te
plaatsen tegen een achtergrond,
die een voor velen herkenbare c.q.
aanvoelbare bezettingssituatie
oproept. Dit leidde er toe, dat het
gehele boek door velen als een
waarheidsgetrouw tijdsbeeld werd
geaccepteerd", aldus de beschou
wing.
De samenvatting besluit: "Na
het voorgaande is wel duidelijk
dat, naar onze mening, Weinreb in
1947-'48 terecht werd veroor
deeld. Ware de zaak toen volledig
opgehelderd, dan zou vermoede
lijk een veel zwaardere veroor
deling gevolgd zyn".
'Voor de staatsveiligheid"
hebben
Konstamtyn voegde hieraan toe ken Bobby Fischer vragen zich af of recht heeft meester
dat indien de regering Papadopoelos
het Griekse volk een vrije keuze wei
gert, hem niets anders overblijft dan
hij nog ooit zal spelen, schrijft de zdn en ^n vrijheden te genieten'
Wladimir Benderow. Hij
gezagvoerder van De Toepolew had
den de vlucht van de Concorde mee
mogen maken, maar Turcats
de demonstratie van de Toepo- komen
lew mee te mogen maken, was af
gewezen.
Turcat zei dat de supersone vluch
ten moeten doorgaan ondanks 't on
geluk. Hij zei te geloven dat het on
geluk is te wijten aan verlies van de
macht over het toestel door de pi
loot.
protestants echtpaar doogescho-
ten. Een vrouw die ook in huis was
liep kogelwonden op in armen en be-
Juist thuisge-
avondje uit.
Uitwisseling In het Midden-Oos
ten zijn zondag drie Israëlische pilo
ten uitgewisseld tegen 57 Libanese en
Syrische gevangenen. Op grond van
een akkoord dat door bemiddeling
van het Internationale Rode Kruis
gesloten liet Syrië drie Israë
Geen eenheid Noord-Jem en ziet
„wegens onoverbrugbare politieke te
genstellingen," af van een politieke
unie met Zuid-Jemen, zo is zondag
uit de hoofdstad Sanaa vernomen.
De Noordjemenitische regering zal
zich terugtrekken uit de gemeen
schappelijke commissies, die de poli
tieke, economische, militaire en
grondwettelijke eenwording moesten kosten
voorbereiden.
Kolonel vermoord Luitenant-ko-
De ontwerper van het toestel, Alexei gevangen zaten. Ze waren neerge-
Toepolew, begaf zich na het ongeluk schoten bij luchtaanvallen op Sy-
meteen ter plaatse en bleef er drie rische stellingen,
uur. Hij weigerde bij zijn terugkeer
op Le Bourget iets te zeggen.
De Russische viceminister van Ver
keer. Pjotr Dementiev, die de plaats
van het ongeluk ook bezocht, zei dat
hij geen verklaring voor het onge
luk had. Het toestel was technisch
volmaakt en de bemanning van drie
plus drie ingenieurs volledig be-
New York Times vandaag.
Deze vrienden verwonderen zich
over een leven van godsdienstig klui
zenaarschap van Fischer in een flat
te Pasadena (Californië), waar de
hoofdzetel van de Church of God is
gevestigd. Hij ziet nog maar heel
weinig vrienden en weigert inter
views. En van zijn beloften om zijn
kampioenschap vroegtijdig en her
haaldelijk te verdedigen, is niets
overgebleven.
Hij heeft een aanbod van 1 miljoen
dollar plus 400.000 dollar alsmede on-
zijn tegenstander voor
wedstrijd in Las Vegas afgewe-
of althans niet aanvaard. Fi
scher heeft geweigerd te reageren op
dit aanbod van de Hilton-organisatie,
'ITc geloof dat dat een verdraaiing
van de waarheid is. Het werkelijke
vraagstuk bestaat niet uit het feit of
Griekenland een democratie met of
zonder koning moet hebben, maar of LONDEN Het veel gelezen Brit- Het blad zegt graag alle hulp te wi n
Ja- ^,an """S zondagsblad "News of the World" len geven aan de commissie naar
w het Griekse volk het heeft erkend dat een van zijn foto- gevolgen van het schandaal waart?
eigen lot te graven, verborgen in een kast in behalve lord Lambton ook lord Je g
het appartement van de prostituee licoe betrokken is, voor de staatsve e
heeft genomen ligheid.
lord Lambton in compromitte- Zaterdagmiddag bracht lor1
rende situaties". Het blad noemt Lambton, die inmiddels niet allee11
echter de beschuldiging van het als staatssecretaris maar ook
concurrerende blad "Daily Express" lagerhuislid is afgetreden, hulde aa
dat de 'News of the World' de staats- de hoffelijkheid van de Britse Jou
secretaris van Defensie in een val nalisten. Hij zei geen enkele klac!
/er hen te hebben.
Het sensatieblad "Sunday peopl
geen cent voor de foto's heeft betaald onthulde gisteren dat het van
aan Colin Levy, de man van Norma, lin Levy foto's en geluidsbanden
of een van diens vrienden, en dat het treffende Lambton heeft gekocl
niet de bedoeling was de foto's te ver- Zonder betaling zou verificatie va"
kopen. Het doel van de foto's was be- mededelingen in een zaak van urge
wijzen in handen te krijgen voor de algemeen belang onmogelijk zijn
Juistheid van berichten die het blad weest", zo meende het blad. Sun<
al eerder had gekregen over de losse People" ontkende echter de hotel)
Konstantijn heeft niets gezegd over Norma Levy'„1°^
zijn plannen, niets over een eventue
le samenwerking met de rond 3000
anti-Junta Grieken die in het bui
tenland zijn.
Zeseneenhalf Jaar, aldus Konstan-
ttjn. heb ik gezwegen, "met het doel heêfttoten lopelTvolkomen'absOTd'
Het zondagsblad schrijft dat het
de deur naar de terugkeer
wettig bewind open te houden". Hij
noemde het huidige bewind "dicta
tuur".
Konstantijn, die zijn verklaring
voorlas in het Engels, leek kalm en
onbewogen.
Hij prees de actie van de marine
tegen de regering als een poging "de
die voorstelde dat zijn tegenstander niet in
de Rus Boris Spassky zou kunnen
tirannie te verdrijven"
heeft levenswandel van lord Lambton. Vol- keningen
Norma Levy, ha
veel woorden het gens de "News of the World" was het man en hun vriend Goodsell tijde
resultaat van het onderzoek direct hun verblijf in Marokko te hebl
ter kennis van de politie gebracht, betaald. De mensen van Scotlai
Yard wisten waar zij zaten,
WATERGATE-SCHANDAAL MOEST IN DE DOOFPOT'
kwa
i hij.
Franse luchtvaartdeskundigen spe
culeerden dat de piloot geprobeerd
kan hebben snelheid te krijgen om
uit een haperende positie te ko
men. Dit zou te grote druk op vleu
gels en romp tot gevolg gehad kun
nen hebben waardoor het toestel
desintegreerde.
Premier Messmer van Frankrijk,
sprak volgens de Franse radio en tv
van een internationale ramp.
(van onze correspondent)
WASHINGTON Aanwijzingen dat
president Nixon inderdaad betrokken
was bij de pogingen om het Water-
gate-schandaal in de doofpot te stop
pen, hebben zich dit weekeinde op-
stapeld.
Ze zijn voor Paul McCloskey, het
lid van het Huis van Afgevaardigden
dat zich tegen Nixon kandidaat stel
de in de presidentsverkiezingen,
aanleiding om aanstaande woensdag
in het huis een motie in te dienen
waarin voor het eerst officieel wordt
voorgesteld een onderzoek in te stel
len naar de rol die de president in
het schandaal heeft gespeeld. Een
dergelijk onderzoek kan de eerste
stap zijn tot het afzetten van de pre-
conferenties, aldus Dean, had de
grapje had gemaakt, toen hij
president gevraagd hoeveel geld er vroeg hoeveel het zou gaan kosten
nodig was om te garanderen dat de
gearresteerde inbrekers zouden blij
ven zwijgen. Dean zei dat
de inbrekers het zwijgen op te
leggen.
Juristen van het ministerie van
drag
een miljoen dollar (bijna Justitie zien in dit telefoongesprek
drie miljoen gulden) mee gemoeid
zou zijn. President Nixon zou, aldus
Dean, daarop gezegd hebben dat het
geen probleem was dat bedrag bij
een te brengen.
Merkwaardig
Records in de ruimte De com
mandant van het Amerikaanse ruim
testation Skylab-1, Charles Conrad,
heeft zon/dag 't wereldrecord vlieg
uren geborken. om zeventien minu
ten over zes midden-Europese tijd
verbeterde hij het record van astro
naut James Lovell uit 1970 van 715 sident.
uur en vijf minuten in de ruimte. De voormalige witte huis-advocaat geen medewerking
Op 26 maart voerde president Nix
on vanuit zijn villa in Florida een
merkwaardig telefoongesprek met
Dean, die toen op het punt stond in termorgen dat memoranda van de
diskrediet te raken bij de staf van
het witte huis omdat hij blijkbaar
Conrad
zijn
medeastronauten John Dean heeft verder in gesprek- lenen aan het complot
i op genoemd ken met de advocaten van het
Kei-win en Weitz 1
tijdstip al 208 uur en 17 minuten in nisterie van Justitie,
Skylab in de ruimte. Conrad had al Watergate-commissie
eerder 262 uur en 13 minuten aan
boord van een Gemini en 244 uur
en 36 minuten aan boord van Apollo-
12 op zijn naam geschreven.
de
binnen- en buitenlandse inlichtingen
diensten (FBI
al onmiddellijk na de inbraak, geen
van deze diensten van mening was
gate-schandaal onder het tapijt te dat de affeire iets te maken had met
vegen. Ogenschijnlijk belde president de „nationale veiligheid". President
de senaat Nixon Dean toen op om hetn gerust Nixon voerde in zijn laatste verkla-
te stellen en te zeggen dat hij nog ring van 30 april
Witte Huis-advocaat was, zorgdheid i
gronden van de inbraak af te rem
men.
Inmiddels is ook bekend geworden
dat de inbreker-spion James McCord
bij de rechter in het Watergate-pro-
ces een nieuw proces zal aanvragen.
McCord zei gisteren op de televisie
bij een nationaal programma dat hij
er persoonlijk van overtuigd was dat
president Nixon niet alleen opdracht
had gegeven tot de inbraak in het
hoofdkantoor van de democraten,
maar van af dat ogenblik betrokken
was bij het complot om de gearres
teerde inbrekers om te kopen. Mc
Cord zei dat hij daarvoor geen con
crete bewijzen kon aanvoeren, maar
dat dit een logische conclusie was,
gebaseerd onder andere op het grote
CIA) aantoneiTdat aantal Witte Huis-medewerkers die
betrokken waren bij het doofpot
complot.
Het belang van deze langzame op
eenstapeling van details (en er zul
len er steeds meer komen naarmate
dat zijn be- het senaatsonderzoek voortschreidt),
de „nationale veilig- is dat het congres, of dat nu de moed
poging van Nixon om achteraf
een uitspraak in te trekken, die uit-
terst belastend zou kunnen zijn.
Dean heeft ook onthuld dat de presi
dent hem vaak direct opbelde om
bepaalde aspecten van de doofpot
actie te bespreken, maar details
daarover zijn nog niet bekend.
Veiligheid
De New York Times berichtte gis-
onthuld dat hij sinds het begin
dit Jaar ruim dertig gesprekken heeft steeds
gevoerd met de president over de Wa- maar
tergate-affaire. Bij een van deze xon (aldus Dean) dat hij uiteraard zoek door de FBI naar de achter- gen kan worden zich van zijn plicht
in dat zelfde gesprek zei Ni- heid" hem noodzaakte om het onder- daartoe heeft of niet, ertoe gedwon-
te kwijten om een onderzoek in te
stellen naar de rol die Nixon in de
ze affaire heeft gespeeld, en het ziet
er naar uit dat het congres zich daar
steeds minder aan kan onttrekken.
hadden het hun meegedeeld,
weten dankzij onze verslaggevers c
waar ze zich momenteel ophoud
Volgens de "Sunday Telegraph" 1
vinden Norma en Colin Levy zich
Zuid-Amerika.
Handboek voor
vliegtuigkapers
LONDEN De Vereniging van Bi
se Verkeersvliegers wil een
verbod op luchthavens van het fcx
"Mijn Volk zal Leven", van d
lestijnse vliegtuigkaapster
Khaled. De vereniging noemt
boek "een handboek voor vliegti
kapers". In het boek, dat vandaag
Londen verschijnt, beschrijft
Khaled hoe zij in 1969 een Boeing
boven de Middellandse Zee kaa
door de bemanning met een nis
en een handgranaat te be
De eis tot verbod is ingediendt
de Nationale Commissie voor
heid in de Luchtvaart.
Een woordvoerder van de
ging zei: "Vliegtuigkaping is 'n g
probleem. In dit boek wordt de
zaak geromantiseerd". Comment^"
van de uitgever: "Iemand die de'
doeling heeft een vliegtuig te kat
heeft aan dit boek absoluut niks. 1
beste bewijs leverde Leila Khal
Zij faalde zelf.