hervatten
ombardementen
f Laos
Geheime doeleinden achter
het
overleg troepenvermindering
Egypte vraagt
VN-boycot
van Israël
Turks proces tegen
256 extremisten
eer kritiek op Nixon
15
Chileense oppositie
wil regering-Allende
ten val brengen
Russen niet zo gebaat bij vertrek Amerikanen....
avallen werden o.m. onder-
jp de plaats Thaivieng, die
(oramunisten is ingenomen,
de zijde van het Ameri-
sinisterie van Defensie ver-
srikaanse luchtaanvallen op
■3 de eerste sinds 23 fe-
aldus een Amerikaanse
ïder.
aerikaanse opperbevel in 't
a de Stille Oceaan, dat de
inse militaire operaties in
-Azië leidt na het vertrek
laerikanen uit Zuid-Vietnam
meegedeeld, dat Ame-
vllegtuigen ook bombarde-
op Cambodja hebben uitge-
verzoek van de Cambod-
igering.
„j lUiging
wblikeinse senator Hatfield,
ijn heeft president Nixon er-
ouldigd met de hernieuwde
ïenten op Laos de grond-
voor het opnieuw bom-
Noord-Vietnam.
ïval van senator Hatfield,
steund door senator Pastore
ie Island, een Democraat die
jINGTON (Reuter) Amerikaanse vliegtuigen hebben gisteren de bombarde-
op Laos hervat, zo heeft het Amerikaanse opperbevel in het gebied van de Stille
in Honoloeloe bekend gemaakt.
bardementen en aanvallen van jachtbommenwerpers en achtmotorige straalbom-
pers zijn uitgevoerd op verzoek van de Laotiaanse regering.
in Laos en Cambodja,
met een onderzoek dat
Kennedy instelt naar de ge-
bodja betrokken te raken. Mansfield
is van mening dat de afgezette, en
in Peking in ballingschap verblijven
de Cambodjaanse leider prins Siha
nouk betrokken moet worden in de
onderhandelingen om een wapen
stilstand in Cambodja te bewerkstel
ligen. Ook de voorzitter van de se
naatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen, Fulbright, heeft ge
zegd dat de regering zich van dubieu
ze Juridische argumenten bedient om
de bombardementen in Cambodja
voort te zetten.
Tegenover de meningen van Mans-
field en Fulbright staat die van Bro-
wer, Juridisch adviseur van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken die
heeft gezegd dat president Nixon de
grondwettelijke bevoegdheid heeft,
om de oorlog in Indo-China tot een
einde te brengen. Ook de minister
van Defensie, Richardson, zei dat de
president gerechtigd was de bom
bardementen te gelasten.
Volgens schattingen zijn op Cam
bodja sinds 1 maart 8.000 bombar-
dementsvluchten uitgevoerd (waar
van 1.900 door de b52 superbom
menwerpers die hun bommen in "ta
pijten" neerleggen). In Washington
is het al geen geheim meer dat de
Amerikaanse regering hoopt te be
reiken dat het regime van generaal
"Lon Nol in Phnom Phen (die daar
met Amerikaanse hulp werd geïn
stalleerd toen prins Sihanoek ten val
werd gebracht), zijn basis zou
de wettelijke bevoegdheden heeft om uitbreiden. Dat is, in feite, diploma-
NEW YORK Egypte heeft gis- nieuw. Het is een bekend feit dat
teren in de Veiligheidsraad van de Egypte het eens is met de campagne
Verenigde Naties gevraagd om een
economische en militaire boycot van
Israël door alle staten. Het gaf ver
der te verstaan dat het een uitge
breid debat wil over de impasse in
het Midden-Oosten.
Nadat de zitting van de raad op
de derde dag van zijn debat naar
aanleiding van de Israëlische actie
in Libanon vorige week. was hervat,
verklaarde de Egyptische minister
van Buitenlandse ZaJken El-Zayyat.
dat een verbod op militaire en finan
ciële hulp aan Israël, „van essen
tieel belang voor het bereiken van
vrede in het Midden-Oosten is".
De minister noemde het „ongeloof
lijk" dat Israël steeds toenemende
massale militaire en economische
hulp van Amerika krijgt. Hij her
innerde er de raad aan dat hij
krachtens het charter gemachtigd is
wreedheden die Arabische ter
reurorganisaties tegen onschuldige
burgers bedrijven".
Tekoah zei tegen de raad dat ie
dereen weet" dat de Arabische ter
reur geen kans zou hebben gehad als
Egypte en andere Arabische landen
geen hand- en spandiensten hadden
verleend. Hij zei dat Beiroet in de
laatste Jaren het operationele hoofd
kwartier van het Arabische interna
tionale terrorisme was geworden, ter
wijl Cairo zijn politieke hoofdstad
De Chinese vertegenwoordiger,
Hoeang Hooa, sprak na Zayyat en
veroordeelde in krachtige bewoordin
gen het Israëlische optreden in Liba-
bon.
Hij zei dat door de „medeplichtig-
hedd" der twee supermogendheden
(Amerika en Rusland) een staat van
„oorlog noch vrede" in het Midd.a-
geheel of gedeeltelijke onderbreking Oosten kon bestaan en Israël derge-
van economische betrekkingen
communicatie en opschorting van de
diplomatieke betrekking te gelasten.
Geen vrede
Israëls ambassadeur, Yosef Tekoah,
antwoordde dat het duidelijk was dat
Zayyat niet naar New York was ge
komen met een boodschap van vre
de.
„Er schemerde in zijn woorden van
Senator Mansfield
Langzaam rolt hier de torenhoge Satuimusraket, met bovenop
het "Skylab" ruimtelaboratorium op zijn brede rupsbanden
naar de plaats van de lancering. Als alles naar wens gaat zal
het laboratorium binnen een maand in zijn baan rond de aarde
draaien. De bemanning zal een dag later volgen.
lijke „wreedheden" kon begaan.
Hoea zei dat hij elke resolutie zou
steunen die Israëls ..agressie" zou ver
oordelen en middelen aan de hand
zou doen om er een einde aan te
maken.
Tekoah verklaarde dat als de vei
ligheidsraad al iets veroordelen wil
de. het de Arabische terreuraanis' ^in
zouden moeten zijn. „Sinds wanneer
heeft de raad het recht een lang te
WÊmmÊÊÊÊmmm zijn
vandaag geen sprankeitje van hoop diging?" vroeg hij.
op vrede door", zei hij. „Hij reisde De zegsman van het Amerikaanse
over de oceaan om de wereld mee ministerie van Buitenlandse Zaken,
te de afschuwelijke misdaden van se klacht evenwichtig zou beoordelen
Arabische moordbenden steunt. Ont- Israël zou veroordelen zond-er aan-
telingen gecreëerd ongeveer de
helft van de Cambodjaanse bevol
king. (De Amerikaanse regering,
noemde de inval in Cambodja in
luchtaanVallén""tragisclï" de termen van ket Pentagon in 1970
De kritiek op president Ni- een 'beperkte binnendringing").
Mansfield
In het Amerikaanse Congres is in
jd de Amerikaanse bombar- (je afgelopen weken strijd ontstaan,
in Cambodja. Kennedy, over vraag 0f president Nixon
ner 7
de bombardementen op Laos en Cam-
(aaljrerpers maar diplomaten b0Cjja voort te zetten. De leider van
id te sturen om een wa- <je Democraten, senator Mansfield,
te bereiken. heeft gesteld dat er geen enkele
schattingen van Kennedy's grondwettelijke reden is om in Cam-
onderzoek naar de pro
lan vluchtelingen in Indo-
Ebben de Amerikaanse bom-
iten op Cambodja sinds de
sident Nixon gelaste inva-
Amerikaanse troepen in de
in 1970, drie miljoen vluch-
tieke taal voor het aftreden van Lon
Nol ten behoeve van generaal Sri
Matak, van wie verwacht wordt dat
hij de oppositie in Cambodja zou
kunnen passificeren.
Vier aanklagers, 121 advocaten
Bray leek erop te zinspelen au
Amerika een resolutie die zich te een
zijdig -begem Israël zou opstellen, door
een veto zou torpederen.
..Sex in
biechtstoel
uit de handel
SANTIAGO (ANP) De opposi- vooral tegen een decreet van de mi
sse ambassadeur Albert tie van christen-democraten en con- nlsterraad dat de regering machtigt
töende Amerikaanse mede- servatieven in Chili is van plan een 40 particuliere ondernemingen over
fid en beloofde het protest constitutionele procedure aan te te brengen naar de "sociale sector"
raan zijn regering. -151 3-
ISTANBOEL (RTR) In Is- staande orde tot moord, roof met
tanboel is gisteren een massaproces geweldpleging en poging tot vesti-
tegen 256 linkse extremisten begon- ging van een eenpartijendictatuur.
LODI (UPI) Op last van de of
ficier van Justitie bil het parket in
Lodi in noord-Italië, Novello, moe
ten alle exemplaren die in Italië in
Istanboel acht mensen van hun bed omloop zijn van het omstreden boek
bezetting Een twintigtal
studenten heeft gisteren
drie uur de Amerikaanse
ia Praag „bezet" gehou-
4 overhandiging van een pro-
d vermeende Amerikaanse
btigheid aan de Israëlische
0 s Beiroet vorige week. De
nen van wie er tien de doodstraf
zouden kunnen krijgen. Het proces
is het omvangrijkste sinds het Turk
se leger 's lands politici twee Jaar
geleden opdroeg spijkers met koppen
te slaan.
Acteur Guney is in Turkije een
idool van het witte doek. Zijn bij
naam is „lelijke koning", vanwege
de zware-Jongensrollen die hij door
gaans speelt. Hem wordt ten laste
gelegd dat hij gezochte terroristen
die bij linkse agitatie betrokken zou
den zijn geweest.
De 256 verdachten worden verdedigd
door 121 advocaten. Vier militaire
aanklagers lazen de aanklacht van
559 pagina's om beurten voor.
Onder de beklaagden is de filmre- onder wie Mahir Cayan heeft ge-
gisseur en acteur Guney (36). Hij en holpen en onderdak geboden. Hier-
de anderen zijn volgens de aanklacht voor kan hij vijftien jaar gevange- Krokodillen bedreigd Het hoofd
leden of sympathisanten van het nisstraf krijgen.Cayan was het ook kwartier vam het World Wildlife
die de moord op de Israëlische con
sul-generaal in Istanboel, Elrom be
raamde.
spannen om de regering van presi- van de economie.
- eportage
itvervuiling'
lorzaakte
i, e paniek
'ANP) Een zeer realisti-
filmreportage over
ivuiling heeft zondag
uitzending over het
eerste net een begin
alek veroorzaakt bij veel
itsers.
de titel "smog" toon-
"reportage" van Wolf-
fenges wat er zou kun-
ibeuren wanneer Dort-
verzadigd zou worden
«Izuurgas. Op het scherm
wo ia kinderen stikken, voor-
Uü ziek worden en alle
!en tot stilstand komen,
öa dp uitzending stond
foonlijn met de studio
fcö overstelpend aantal
KJes bijna constant ge-
d. Er werd gevraagd
«maskers te koop wa-
fcmen zijn kinderen van
;-on redden enz.
ïea takers vonden de uitzen-
iloofwaardig omdat het
Ned onlangs al zulk soort
heeft meegemaakt. In
md moest enkele weken
de grootste hoogoven
toropa worden gesloten
!r gevaar voor de om-
tou ontstaan wanneer
toaal in vol bedrijf zou
«elopen Jaren zijn waar
in tegen luchtvervul
aldelijk in de doofpot
Verscheidene grote
®dngen hadden voor de
Iteending al hun ver
een dergelijke "repor-
had zijn film ver-
t*. met medewerking van
van Noordrijnland-
de uitspraak van de senaat, die de
beslissing ongedaan kan maken
kan bekrachtigen.
"anti-democratische ontwikkeling in nisters geschorst in afwachting van
de hand werkt".
Het Chileense parlement kan
een minister afzetten als de meer
derheid van de afgevaardigden hem
schuldig bevindt aan schending van
de grondwet. Sinds 1970 zijn op die
manier drie ministers afgezet. Maar
de oppositie had tot dusver nog nooit
een constitutionele aanklacht inge
diend tegen de regering als geheel.
Volgens de oppositie dragen alle
leden van de huidige regering ver
antwoordelijkheid voor "de meest
totalitaire ontwikkeling die Chili
ooit heeft meegemaakt". De bezwa
ren van de oppositie richten zich
Fund in Morges (Zwitserland) heeft
een campagne aangekondigd ten ein
de het snel afnemend aantal kroko-
Men verwacht dat het proces ver- dillen in de wereld te beschermen te-
scl.oidene maanden zal duren. Het gen de ongebreidelde Jacht op deze
vindt plaats in een filmzaal in de door de leerverwerkende industrie zo-
kazerne van Selimiye, waar Floren- zeer gezochte diersoort. Verslagen van
ce Nightingale het eerste militaire deskundigen tonen aan, dat ongeveer
hospitaal in de Krimoorlog inrichtte. 15 van de 21 bestaande krokodil-
Een paar uur voor de aanvang soorten reeds als ernstig bedreigd
ondergrondse Turkse volksbevrij
dingsleger.
Een tweede beklaagde is de 25-ja
rige student Kurkcu, de enige over
levende van de Mahir-Cayan-cel die
in april van het vorig Jaar drie ra
dardeskundigen uit het westen ont
voerde en vermoordde.
De aanklachten tegen de 256 be
klaagden variëren van samenzwe
ring ter omverwerping van de be- van het proces lichtte de politie in worden beschouwd.
"Sex in de biechtstoel", uit de han
del worden genomen.
Novello heeft vastgesteld dat het
boek "onder het voorwendsel een Ho-
schent en beledigend ls voor de
cumentaire te zijn, de goede zeden
(rooms-katholieke) godsdienst (de
staatsgodsdienst in Italië)".
De samenstellers van het boek,
Norberto Valentini en Clara dl
Meglio. werden intussen al door de
Rooms-katholieke Kerk in de ban
geslagen. Ze hebben gezegd er niet
door getroffen te zijn omdat ze
"toch al onkerkelijk" waren.
De zaak komt nu automatisch
voor het hof van appel in Venetië.
Valentini en Di Meglio zijn voor
hun boek in heel Italië "te biechten
geweest", om de reactie te verne
men van biechtvaders op zaken als
sexuele omgang voor het huwelijk,
overspel, geboortebeperking en onge
wone sexuele praktijken.
Gaddafi gaat
boeken
verbranden
CAIRO (Reuter) President
Gaddafi van Libië heeft zijn volk
opgeroepen een "culturele revolutie"
te ontketenen en in het kader daar
van boeken te verbranden "die ge
ïmporteerde ideologieën uit het wes
ten of oosten verkondigen".
Gaddafi sprak in Tripolis een me
nigte toe die hem hulde bracht
voor het onthullen op zondag van
een vijfpuntsplan ter "vernieuwing"
van de samenleving. Gaddafi hekel
de daarbij Egypte en Syrië omdat
ze niets ondernemen tegen Israël.
Onder de "geïmporteerde ideolo
gieën" zei de president "kapitalisti
sche, reactionaire en Joodse" te re
kenen.
De enige ideologie die in Libië ge
doogd zal worden, zei hij, "is die
welke gepredikt wordt in het boek
van God (de Koran)".
Gaddafi pleitte ook voor de vor
ming van "Volkscomité's" in elke
stad, dorp, school en kantoor voor
het in praktijk brengen van zijn
vijfpuntsplan. Dit voorziet in op
schorting van de bestaande wetge
ving en invoering van een nieuwe,
toepassing van de Islam, distribue
ring van wapens, zuivering van Li
bië van "politieke kwalen" en ver
zet tegen sleur.
De verkennende besrpekingen over
de wederzijdse en evenwichtige troe-
peruvermindering in Europa (MBFR)
tussen de Noordatlantische Verdrags
organisatie (NAVO) en de landen
van het Pact van Warschau zijn al
sinds januari aan de gang.
Met wederzijdse instemming is de
bereikte vooruitgang miniem. Aange-
Copyright
LD/AD/Observer
zien het hier besprekingen-over-be-
sprekingen betreft lijkt het uiteinde
lijke doel de vermindering van
spanning in Europa door de omvang
van de militaire macht in de tegen
over elkaar staande blokken in te
krimpen, zonder dat het machtseven
wicht verbroken wordt nauwelijks
in het verschiet te liggen. De reden
hiervoor moet, althans ten dele, ge
zocht worden in de welbewust gedul
dige houding van de Russen.
Herhaaldelijk hebben de Russen
terloops, maar toch. met opzet en vol
berekening te kennen gegeven dat zij
het zich kunnen veroorloven te
wachten. En met vaste tussenpozen
hebben hun bondgenoten in het
Warschaupact zich bij deze houding
aangesloten. Janos Kadar, de leider
van de Hongaarse communistische
partij bijvoorbeeld zei onlangs in een
rede, dat de Russen beslist geen
haast hebben.
Terugtrekking
Volgens sommige Westelijke opvat
tingen nemen de leiders van de Sow-
jet-Unie deze houding aan, omdat zij
geloven dat de Verenigde Staten
vroeg of laat hun troepen uit Euro
pa zullen terugtrekken. Door te
wachten zouden de Russen krijgen
wat zij willen met minimale conces
sies van hun kant.
Volgens deze analyse rekent de
Sowjet-Unie erop dat de confronta
tie tussen het Amerikaanse Congres
en president Nixon ten gunste van
haai* zal werken. Het Congres, waar
thans een geest van isolatie en be
zuiniging de boventoon voert, zal, al
dus deze gedachtengang, de president
ertoe dwingen de Amerikaanse troe
pen uit Europa terug te trekken.
Het is analoog met de politieke
strategie die Hanoi toepaste bij de
onderhandelingen over het bestand
in Vietnam.
Er zijn evenwel anderen die deze
beoordeling van de doeleinden van de
Sowjet-Unie twijfelachtig vinden.
Volgens hun opvattingen hebben de
MBFR-besprekingen nog niets opge
leverd, niet omdat het Kremlin zou
wensen dat de Amerikaanse troepen
Europa verlaten, maar omdat het lie
ver zou willen dat ze blijven.
De redenering is als volgt. Onder
géén omstandigheden wil de Sowjet-
Unie, die zich in het nauw gebracht
voelt door een werkelijke of denk
beeldige Chinese dreiging, enige ver
storing van het machtsevenwicht in
het Westen. En wat dat betreft zou
er potentieel gevaar voor de Russi
sche belangen liggen in een militaire
herleving van West-Europa Als de
Verenigde Staten Europa verlieten,
zouden de negen landen van de
Europese Gemeenschap ertoe ge
bracht kunnen worden hun econo
mische vitaliteit ook naar de mili
taire sfeer over te brengen, om de
verdwijning van de beschermende
Amerikaanse paraplu te compense
ren. En dat zou volgens het gezichts
punt van de Sowjet-Unie, bijzonder
onwenselijk zijn.
Wanneer daarentegen de Amerika
nen ertoe overgehaald konden wor
den te blijven zou dat West-Europa
in staat stellen zich op boter te con-
treren en de kanonnen te laten voor
wat ze zijn. Volgens deze opvatting
staan de Russen voor het probleem
hoe de Amerikanen over te halen in
Europa te blijven.
Congn
es
sche leiders die zoals bekend er een
zeer goede ambassade in Washington
op na houden, zijn zich goed bewust
van de druk van het Congres op de
president. Zij beseffen dat Nixon wel
de besprekingen moest laten houden
om het Congres te sussen, zodat hij
de militaire aanwezigheid van de
Verenigde Staten in Europa kan
handhaven.
Het overijlde karakter van het
Russische besluit naar Wenen te
gaan wordt als extra bewijs voor deze
opvattingen aangehaald. De oor
spronkelijke Westelijke uitnodiging
om de MBFR-besprekingen te begin
nen werd gedaan op 15 november
door Nixons speciale afgezant Henry
Kissinger toen die in Moskou was
De Sowjet-Unie antwoordde pas op
18 januari maar toen ook met een
speciale toevoeging waarin verzocht
werd nog vóór het eind van de maand
januari met de besprekingen te be
ginnen. Het was alsof de Sowjet-
Unie met verontrusting de zware
druk van het CongTes op de presi
dent bemerkte nadat die was geïnau
gureerd.
De besprekingen kan men daarom
het beste interpreteren als een soort-
van samenspel tussen de Verenigde
Staten en de Sowjet-Unie op een
terrein waar beider belangen samen
vallen.
Hieruit kan men aannemen, dat
handhaving van de stauts quo die
beide partijen wensen, betekent dat
de bewapening op hetzelfde peil blijft
De MBFR-besprekingen worden in
dit licht een soort vertoning met als
voornaamste toeschouwers de leden
van het Amerikaanse Congres
De besprekingen zouden zodoende
niet tot enigerleid resultaat leiden.
Het feit dat ze worden gehouden,
vormt op zichzelf al een voldoende
rechtvaardiging ervoor. Dit alles lijkt
deel te hebben aan een soort over
eenkomst tussen de Verenigde Sta
ten en de Sowjet-Unie Hoe het cok
zij, het is een uitermate ingewikkeld
geheel en de contouren ervan zijn
nog maar vaag te onderscheiden.
Eén aspect was misschien de Russi
sche steun tot beëindiging van de
oorlog in Vietnam. Zeker is het dat
de kreet „Yankee go home" (Amen-
kaan ga naar huis) niet meer wordt
vernomen En door ermee in te stem
men in Europa te blijven kan men
zeggen, dat de Amerikanen de Sow
jet-Unie een gunst bewijzen.
Het lijkt de omgekeerde wereld,
maar de les van de geschiedenis is,
dat de betrekkingen tussen de grote
mogendheden vaak die indruk ma
ken De moeilijkheid ligt in het trek
ken van de Juiste conclusies. Thans
lijkt het een fout aan te nemen, dat
de Sowjet-Unie werkelijk wil. dat de
Amerikanen Europa verlaten.
