ZEER UITZONDERLIJKE
SCHAAKPARTIJEN
O.DUITSLAND: NATUUR
EN BEURS OP ZEGELS
Amsterdamse koplopers
in onderling gevecht
Hersen-breker
Kom er ACHT-er
m :j
Kruiswoordraadsel
ITERDAG 31 MAART 1973
Buiten de gewone combinatierijke en diepzinnige, posi
tionele partijen, is er nog een categorie, namelijk de "uitzon-
Ier lij ke groep". Hierin bevinden zich de schoonheidsprijzen en
I extra prijzen die na afloop van een toernooi worden uitge
mikt en dus niet van te voren waren ingecalculeerd.
De oud-wereldkampioen Michail
il, die de laatste tijd weer sterk
aandacht trekt door zijn scherpe
combinatierijke ideeën, waarmee
I een goede 15 jaar geleden ieder-
a verbaasde, behaalde weer eens
'n speciale pry's in het toernooi
Soechoemi '72.
Tevens werd vermeid, dat het de
este partij van heb gehele toernooi
deelnemers) was. Een dergelijke
i nderscheiding komt sporadisch
Hier volgt de bewuste partij.
Wit: Honfi
Zwart: Tal
Siciliaans
e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 Pb8-c6 3.
!-d4 c5xd4 4. Pf3xd4 e7-e6 5. Pbl-c3
i-a6 6. Lfl-e2 Dd8-c7 7. f2-f4 d7-d6
Lcl-e3 Lf8-e7 9. Ddl-d2 Pg8-f6 10.
1-0 Pc6xd4.
Nog steeds de beste methode, om
it wit na een eventueed Pf3 gereed
voor een aanval op de Ko-
ngs-vleugel (h3 en g4).
Le3xd4 e6-e5 12. Ld4-e3 b7-b5
f4xe5 d6xe5 14. Pc3-d5!
De beste voortzetting.
Pf6xd5 15. e4xd5 Le7-d6 16.
!-g4 Lc8-b7 17. Kcl-bl 0-0.
Ondanks het ontbreken van een
aard op f6 of g6 past Tal hier de
korte rokade toe. Menigeen zou deze
zet niet durven toepassen
18. Le2-f3 a6-a5 19. Ld3-e4 b5-b4
20. Dd2-g2
(zie diagram)
Tal
Honfi
Veel beter lijkt 20. Dd3 waarop
20. La6? niet gjoed is wegens
21. Lh7:t Kh8 22. De4 g6 23. h4!
aldus Tal.
20a5-a4 21. Dg2-h3 g7-g6 22.
Le3-cl Lb7-a6 23. Thl-el La6 c4!
Met de dreiging de raadsheer op
a2 te offeren. De laatste witte zet
ten zyn wel erg passief geweest!
24. Tel-e3 Tf8-c8 25. Dh3-g2
Hier was stellig 25. b3 noodzakelijk.
Nu neemt Tal het heft in handen.
25b4-b326. c2xb3 a4xb3 27.
a2xb3
Op 27. a3 volgt 27Ld5:ü 28.
Ld6:? Dcl:f gevolgd door mat.
27Lc4-e2!
Een echte Tal-wending! Wy geven
u niet alle varianten; de lezer moet
ook zelf iets te knobbelen hebben,
nietwaar? Eén opmerkelijke variant
gééft de Deutsch Schach-zeitung, nl.
28. Tc3 Ldl;enz.
28. Dg2xe2 Dc7-a5 29. Te3-c3 Da5-
a2t! 30. Kbl-c2 Tc8xc3t 31. Kc2xc3
Ld6-b4t
Deze fraaie zet vormt de pointe
van Tal's combinatie.
32. Kc3xb4 Da2-aöt 33 Kb4-c4 Da5-
a6r.
Wit geeft het op.
Wit: UImann
Zwart: Kortschnoj
1. c4 c5 2. Pf3 Pf6 3. Pc3 d5 4. cxd5
Pxd5 5. Da4t
Deze zet is niet aan te bevelen.
5Pc6 6. Peö Dc7! 7. Pxd5?....
Zeer riskant. Na de ruil op c6
staan de partijen gelijk.
7Dxe5 8. Pb6 Tb8 9. Pxc8
Txc8 10. e3 Dd5 11. Dg4 e6 12. b3?
Uhlmann is in deze partij niet te
herkennen.
12Ii5 13. Dh3? Td6 14. Lc4 De5
15. Tbl De4 16. Tb2 Le7 17. d3 Dg6
18. Lb5 0-0 19. Lxc6 Dxd3! 20. Td2
Dc3 21. Ke2
Na 21. 0-0 Txd2 22. Lxd2 Dxd2 23.
Lxb7 g6 gaan de witte pionnen op
de damevleuge! verloren.
Overigens is dit de meest vreemd
soortige partij die wy gezien heb
ben. Vandaar uitzonderlijk
21bxc6 22. Thdl Txd2t 23.
Lxd2 Dc2 24. Dxh5 Td8 25. Dg4 Dxa2
26. Da4
De dame is terug in het spel, maar
de witspeler gaat ten gronde aan
de fatale druk langs de d-lyn.
2 6Dc2 27. Dxa7
Dameruil door Dc4 komt ook niet
in aanmerking, omdat daarna de
daarna ontstane vrije a-pion wint.
2 7Lf6 28. Da5 Td5!
Met de dodelijke dreiging c5-c4.
Het spel is uit.
29. Tel Dd3t 30. Kei c4 31. Db4 c5!
Wit gaf het op. Op 32. Da5 volgt
eenvoudig 32cxb3 enz.
Tenslotte nog een "uitzonderlijk"
geval. Tijdens de Olympiade in Skop
je waren er 200 journalisten aanwe
zig, waaronder een groot aantal ijve
rige schaakspelers. Tegen hat einde
van het evenement werd een blits-
toernooi onder hen georganiseerd.
Het uitzonderlijke was de hoofdprijs:
deze wasde winnaar kreeg een
aantal flessen wijn naar zijn ge
wicht! Winnaar werd een klein
schraal mannetje van ongeveer zes
tig kilo....
De zwaargewichten stonden met
enige jalouzie bij de prijsuitreiking
toe te kijken.
BISHOP
DE LEIPZIGER VOORJAARS- van 10 pfennig met landbouw weik-
EURS is ook dit jaar weer aanlei- tuigen erop en één. van 25 pfennig,
ing geweest voor de posterijen van waarop een verpakkingsmachine staat
ost-Duitsland om twee postzegels afgebeeld. Oost-DuitSland wijst al
te geven. Er kwam er één uit aandacht aan de beurs in. Leipzig
in de bloemenveiling van Aalsmeer is verleden week. de nieuwe
bloemenzegelserie ten doop gehouden. Eén blok zegels werd
geveild en voor niet minder dan drieduizend gulden gekocht
door S. Zurel uit Aalsmeer.
sinds men zelfstandig postzegels uit
geeft. De eerste zegels van de DDR
(uit 1950) waren zelfs Messe-zegels.
In het kader van de natuurbe-
schermingsweek bracht Oost- Duits
land een achttal zegels in roulatie
waarop vogels zijn afgebeeld. Waar
den, 'afbeeldingen en oplagen: 5 pf,
goudhaantje, 10 miljoen; 10 pf. kruis
bek, 15 miljoen; 15 pf. zijdeataaxtje,
5 miljoen; 20 pf, witte en rode stern,
12 miljoen; 25 pf. putter, 6 miljoen;
35 pf. wielewaal, 6 miljoen; 40 pf.
kwikstaartje, 4 miljoen en 50 pf.
loopvogel, 2 miljoen.
De posterijen van de DDR zijn.
nog steeds niet van de gewoonte af
gestapt om uit elke serie een bepaal
de zegel te kiezen en daarvan de op
lage in verhouding erg beperkt te
houden. In deze vogel-serie is het
exemplaar van 15 pfenning daarvoor
„uitverkoren". Verzamelaars van
Oost-Duitsland ondervinden vrij
vaak moeilijkheden door deze handel
wijze, als ze hun series willen comple
teren. In de rondzendboekjes van de
verenigingen zie je in veel gevallen
hele series van Oost-Duitsland
maar die moeilijke waarde ontbreekt
dan net.
Livingstone en Stanley, twee be
roemde mannen die in Afrika dn de
vorige eeuw spectaculaire ontdekkin
gen hebben gedaan, zullen elkaar 9
april weer ontmoeten: op twee zegels
die worden uitgegeven door de Brit
se posterijen.
De twee zegels beide met een
waarde van 3 p zullen samen in
een velletje zitten en deel uitmaken
van de tweede serie waarop Britse on
derzoekers worden geëerd. De eerste
serie verscheen vorig Jaar dn fe-
In het kampioenschap van Am-
iterdam wordt de strijd tot nu toe
«heerst door twee in de Nederlandse
amwereld vrij onbekende spelers.
Ih. Werner en P. W. Kliphuis laten
veld van gerenommeerde spelers
ichter de middenmoot aanlbengelen
lioenschap onderling te zullen be
visten. Opmerkelijk is dat spelers
ls Den Doop en Van Heerde zelfs
chter de middenmoot aanbengelen
n dat nationaal jeugdkampioen
nne Goeree ook hier weer niet uit
verf komt.
Een spannend duel was natuurlijk
- iat tussen beide koplopers.
Th. Werner (wit) P. W. Kliphuis
zwart):
32—28, 16—21. 2. 31—26, 11—16.
37_32, 18—23. De aanvankelijke
gedachte een Roozenburg-opzet
zwart, wordt met deze klassieke
foorzetting onzenuwd.
34—29, 23x34. 5. 40x29, 12—18. 6.
59—34, 17—22. 7. 26x17, 22x11. 8. 41—
17, 19—23. 9. 28x19, 14x23. 10. 46—41,
10—14. 11. 35—30, 14—19, 12. 30—25,
712. 13. 25x14, 19x10. Al dit geruil
fppeelt de witspeler, die twee punten
'oorstaat op z'n rivaal, in de kaart.
14. 45-40, 10—14. 15. 43-39. 1—7.
16. 4843, wit is na de ruilen enigs
in de aanval doch hoeft nu weer
tiet direkt dergelijke concessies te
doen. 15. 44—39 of 32-28 lijkt me
voordeliger. 1611—17. 17.
40—35, 7—11. 18. 35—30, 13—19. 19.
44-40, 17—22, 20. 40—35, 11—17. 21.
m 9
-
«r m
I O (-> Dj
'■■MMS Él S
w 0 m m m
In de diagramstand dreigt wit met
een damzet welke zwart niet kan pa
reren. Gelukkig voor de zwartspeler
is de combinatie niet winnend, doch
de grote afwikkeling die hieruit
voortvloeit brengt slechts Warner
dichter bij het kampioenschap.
238—13. 24.31—27, 22x31.
25. 28—23, 19x28. 26. 33x2, 31—37.
27. 2x10, 37x48. 28. 29—23, 18x40. 29.
35x44, 5x14. 30. 39—34, 48x39. 31.
44x33, de afwikkeling heeft wit een
licht voordeel gegeven913.
32. 41—37, 1621. 33. 38-32, 6—11.
34. 37—31, 14—19. 35. 30—25, 4—9.
36. 33—28, 12—17. 37. 50—44, 3—8. 38.
44—39, 8—12. 39. 39—33, 12—18. 40.
3430, 21—26. 41. 31—27, 11—16. 42.
4944, 18—22. 43. 27x18, 13x22. 44.
4440, 9—13. 45. 40—35, 16—21. 46.
30—24, 19x30. 47. 35x24, 22—27. 48.
2419? een onbegrijpelijke blunder
van de witspeler die ongetwijfeld in
gedachte reeds 42—38 had gespeeld.
De partij werd na deze zet opgege-
Vervolgens nog een partij uit het
kampioenschap van Zwitserland met
enkele anmonaties van de witspeler.
J. Cazemier (wit) J. Tschudin
(zwart)
1. 35—30, 20-25. 2. 33—29, 15—20. 3.
40—35, 19—24. 4. 30x19, 13x33. 5. 39x28,
9—13. 6. 38—33, 13—19. 7. 42—38,
8—13. 8. 44—39, 2—8. 9. 47-42, 18—
23. 10. 50—44, 10—15. 11. 44—40, 4—9.
12. 31—27, 12—18. 13 37—31, 17—22.
14. 28x17, 11x22. 15. 41—37, 7—12. 16.
31—26, 22x31. 17. 36x27, 23—29. 18.
34x23, 18x29. 19. 33x24, 20x29. 20.
46—41. 5—10. 21. 39—34; op 32—28
niet 16—21; 27x16, 6—11; 16x18, 13x
44; wegens 40—34! 29x40; 45x34 en
zwart mag niet 4450 wegens 4944,
50x30, 35x4. Door 3933 vooraf te
laten gaan aan deze combinatie wint
zwart echter wel. 21 19—23.
22. 27—22, 12—17. 23. 22x11, 16x7. 24.
32—27, 8—12. 25. 41—36, 6—11. 26.
27—31, 11—17. 27. 42—37, 13—18. 28.
37—32, zie diagram n
Als zwart nu zou vervolgen met
28 15—20? dan laat wit als
volgt een zevenklapper uit de stand
rollen: 29. 38—33, 29x38. 30. 49—44,
38x49. 31. 27—21, 49x16. 32. 31—27,
bruari. Op de andere waarden van
de dit keer vijf zegels stellende se
rie zijn afgebeeld; sir Francis Drake
(5 p), sir Walter Raleigh (7 1/4 p)
en Charles Sturt (9 p)
Muziek krijgt steeds meer aan
dacht op postzegels. In de Verenig
de Staten van Amerika verscheen 'ai
zegel ter herinnering aan George
Gershwin. De vroeg gestorven com
ponist hij overleed in 1937 en was
toen 28 Jaar oud schreef muziek
voor meer dan 400 songs en stukken.
Enkele van de meest bekende: Rhap
sody dn Blue, An American in Pa
ris, Porgy and Bess, I Got Rhytm,
Cuban-Ouverture, en Concert in F.
Op de zegel zien we het portret van
Gershwin samen met enkele tafere
len uit Porgy and Bess. Het formaat
is groot, in Amerika noemt men dat
een jumbo-zegel, de waarde acht (dol
lar-) cent terwijl er veel kleuren zijn
gebruikt.
Men zit trouwens toch niet stil in
de Verenigde Staten. In de afgelopen
weken werden de „Love-zegel" (offi
cieel genaamd de bijzondere zegel
voor 'n speciaal demand uitgegeven,
'n zegel ter heninneirng aan de oaiaf-
hankehjkheidsstrijd dn de -achitteinde
eeuw en één ter waarde van een
dollar, waarop de toneelschrijver Eu
gene O'Neill staat afgebeeld. Ver
der versoheen er ook nog een nieuw
luchtpostvelletjes ter ere van de kam.
pioenschappen ballonvaren in Albu
querque, New Mexico.
Op stapel staan uitgaven ter ere
van de pas overfeden oud-presiden
ten Truman en Johnson en een post
zegel ter herinnering aan de 500 jaar
geleden geboren astronoom Coperni
cus. PIETER TAFFIJN.
In bijgaande dubbele optelling stellen verschillende
letters 'verschillende cijfers voor en gelijke letters gelijke
cijfers. Zoals u ziet gaat het om negen verschillende
cijfers. Eén cijfer komt derhalve niet voor.
ABC
ABC
G H K
Er zijn vyf verschillende oplossingen mogelijk. In
vier daarvan komt het cijfer 0 niet voor, in slechts
één blijft het cijfer 9 ongebruikt. Hoe luidt die laatste
oplossing?
Van deze puzzel geen oplossingen inzenden, want wy
kennen hiervoor geen prijzen toe.
Wij zyn u nog de oplossing schuldig van het kruistal-
raadsel met machten priemgetallen van enige weken
geleden. Deze luidde als volgt:
Horizontaal: Verticaal:
I. 14641 l. 13456
5. 32768 2. 69696
9. 947 3. 441
10. 144 4. 1764
II. 41616 5. 3119
13. 11025 6. 241
15. 529 7. 74088
16. 419 8. 83521
18. 882 12. 125
19. 6561 14. 289
21. 7891 17. 10201
22 30203 20. 131
23. 5521 21. 733
26. 3853 23. 54872
30. 468 24. 563
31. 311 25. 28561
33. 514 27. 85184
34. 83521 28. 512
36. 91125 29. 34596
38. 659 31. 3194
39. 748 32. 1973
40. 20164 35. 256
41. 38416 37. 148
Van een fervent wedstrijdspeler
uit Noord-Nederland ontving ik een
brief, waarin een kwestie van
„ethiek" aan de orde werd gesteld.
Ontdaan van franje, kwam het hier
op neer:
2
N
C A86 W 0^10 5 4
Zuid was na één of ander won
derbaarlijk biedverloop en na een
één klaver-opening van hemzelf,
tenslotte in drie SA terecht geko
men, waarbij zuid de hartenkleur
nooit had genoemd. Uiteraard had
de tegenpartij naar de betekenis van
de mysteries kunnen informeren,
maar deed dat niet. West besloot met
harten zes en zuid hartenboer. In
slag 2 speelde zuid harten drie na,
west nam met hartenaas. In slag 3
speelde west kleine schoppen oost
won met «ohoppenheer. Nu speelde
oost harten vijf na en zuid had
dus nog harten H97. die van top af
hoog waren.
Op dit moment dacht zuid even na,
nam met hartenheer en speelde (zelf
aan slag blijvende) vervolgens har
ten negen en toen harten zeven. Door
nog een niet ter zake doende
fout van OW maakte zuid nu drie
SA plus één.
Oost echter, voelde zich „misleid"
omdat zuid ha nagedacht of hij met
hartenheer of harten negen in slag
4) zou nemen. Hij vond dit „on
ethisch" en dit nu, is volmaakte on
zin. Want oost had die harten vijf
al gespeeld vóórdat zuid had nege-
dacht en later speelde zuid alle
hartens af en oost kon zelf nim
mer harten naspelen.
Inderdaad mag men een speler
niet „verbieden" even na te denken
als hem een nieuw gegeven bereikt:
in dit geval, dat. west vermoedelijk
van een drdekaart was uitgekomen.
Vaak worden zulke ondoordachtige
opmerkingen over vermeende over
tredingen tegen de welvoegelijkheid
(de ethiek) meer ingegeven door het
behaalde, slechte resultaat, dan door
werkelijkheidszin, waarvan dit ge
val een levensgroot voorbeeld is.
Natuurlijk kunnen er dingen aan
de bridgetafel gebeuren die „niet net
jes" zijn er waartegen in een
wedstrijd de arbiter behoort op te
treden.
Een schitterend geval deed zich
eens in Amerika voor, ad was dat dan
gewoon in een clubpartijtje om een
geldelijke inzet. Een meneer A had de
gewoonte om héél zachtjes te double
ren als zijn doublet van magere
kwaliteit was, maar luid„double" te
zeggen wanneer hij een vette buit in
het verschiet zag.
Dit verdroot mevrouw Sims, de part
ner van de reeds lang overleden
Amerikaanse bridge-ster P. Hal Sims
Toen meneer A op een zeker moment
een volgbod deed dat nergens naar
leek en mevrouw Sims (tegenspeel
ster) zag dat het bod veel down moest
gaan, haalde zij een mooie stunt uit.
Zij stond op, ging boven op haar
stoel staan en riep luid: „ik doubléér
hoogst persóóniijk!".
Dit was natuurlijk helemaal niet
netjes, maar het was wel een zeer
goede les voor meneer A!
H. W. FILARSKI
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
P
M U
1
Z
E
N
1
s
S
E N
A*
WT
0
N
*0
J U
R
K
W
L
L
E
R
H
A
N
t> E
0*
T
H
0
A
A
^5
RU
1
N
EP*
H
E
1
R
M
A
C
H T
E*
E
■WH
R
E
V
H
T*
K
E
K
t>
T
*15
T E
l
E
G
A
A
F
t>
R
A
b
E N
E V
A
■WN
M
E
1
0
M
■W 1
E
N
V
E
L E
P
E
LA
A
R
5
B
0
N
U 5
E
V
T
y
5
K 1
N
t>
E
T
J
E
s
E
T
N A
E*
S
V*
E
-v-
j
-7-
*1
E
V-A
NA
C
H
T
M
1
5
E
N
Ni
telii
HORIZONTAAL
1. glijdend onderstel 6. bedehuisje 9.
insekt 10. zijrivier van de Donau 11.
droesem 13. absintpiant 15. telwoord
16. zoogdier 17. bedorven 18. alleen
20. ten gebruike geven 22. slempen
24. lijnvormig 26. scherpzinnigheid
30. tentakel 33. zendbrief 36. zeil- en
roeiwedstrijd 30. toon 41. plomp 42.
nageslacht in de rechte lijn 43. kluit
44. wijze 45. Latijns persoonlijk voor
naamwoord 46. bijbelse figuur 47.
wanstaltig 48. graveur.
VERTIKAAL
1. rivier in Zuid-Holland 2. vlak 3.
juist als 4. vrachtrijder 5. klankbek
ken .6. knerpen 7. kneedbaar mengsel
8. hafachtige riviermonding 12. muts
14. de fortuin 19. alvorens 21. stre
ling 23. plaats in Noord- Brabant
25. zeer 27. boom 28. kroonlijst 29.
ontelbaar 30. uitdruipvat 31. ven-
terswaar 32. zoogdier 33. gewricht 34.
afgodsbeeld 35. vreemde munt 37.
houding 38. torenomgang 39. bloem.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur In het
bezit te zijn van de redachtie van
het Leidsch Dagblad, Witte Singel 1,
Leiden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10, één van
f 7.50 en twee van elk f 5. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
De eerste prijs van f. 10.- werd toe
gekend aan mevrouw A. Bouma-v. d.
Berg, Zuid weg 11 te Roelofarends-
veen, de tweede prijs van f7.50 aan
de heer F. v. d. Linde, Oastelilumweg
2, Leiden. De twee prijzen van f 5,-
gaan haar de heer K. Horsman, Zijl
singel 51a te Leiden en naar de heer
A. J. van Dissel, De Sitterlaan 66 te
Leaden.
De prijzen worden de winnaars toe
gezonden
Kom er aehler
UBA 9ÏH03J isodjnop 8 2ftaqS piPBq
-im L O^nu uiaaiquia 9 sjqoaj laojs q
ilTeus Mnoxu -f oqirwj dou^jnap g anaj
-jnaqo ^ad z O »»»iidJauiumu 1
16x30. 33. 35x2! Partij vervolg: 28.
9—13. 29. 27—21, 13—19. 30. 31—27,
17—22. 31. 3631, 3—8. 32. 43—39,
13. 33. 4943, 15—20. Op 1—6?
21—17! 22x11, 32—28 enz. 34. 21—16,
20—24. 35. 27—21? 10—15? Winst
kansen voor zwart geeft 24—30; 35x
33, 25-30; 34x25, 22—28; 33x22,
18x36; party vervolg 36. 31—27, 22x31.
37. 26x37, 18—22. 38. 34—30; Op
37—31 (24—30) (2228) en 23—29
met sohijfwinst voor zwart. 38
25x34. 39. 39x30, 15—20. 40. 30—25,
22—27. 41. 43—39, 13—18. £2. 39—33,
18—22. 43. 48—43, 1—6. 44. 43—39.
6—11. 45. 21—17. 12x21. 46. 35-30,
24x44. 47. 33x13, 44x31. 48. 13—8,
27x38. 49. 18x29, 38—42. 50. 0-3, 14—
19. 51. 25x23, 31—37. 52. 3—25, 37—41.
53 25—48, 41—47. 54. 48—39, remise.
C. VARKEVISSER
