„Verkoop van vliegtuigen
is beslist geen vetpot"
f44.
„Onnodige infecties kosten
per jaar 85 miljoen gulden"
Directeur Hellinga van Schreiner en Co:
Wat kost vliegen?
8 Dagen
kriskras door
Nederland
Nieuw beroep in ziekenhuis: hygieniste
'Live it up'
Grappig jazz-ballet
van Marjolein Brier
ZATERDAG 24 MAART
Op de Nederlandse markt
voor kleine privé- en zakenvlsegitui-
gen opereren een stuk of vier be
drijven. Het grootste daarvan is
Scbreiner en Co. in Soheveniirigen.
De overige zijin èènnuans-zaken, die
even-als Schreiner vertegenwoordiger
zijn voor meestal Amerikaanse
vl"> 7 tuigfabrieken. Zit er in ons
land een dik belegde boterham in
htf verkopen van vliegtuigen?
„Alleen maar vliegtuigen Is
geen lonende business," zegt de heer
Hellinga, directeur van de Scheve-
ningse handelmaatschappij Schrei
ner en Co. „Wij verkopen vliegtui
gen. omdat op die manier interes
sante contacten worden gelegd voor
het leveren van andere artikelen.
Dat is voornamelijk communicatie
apparatuur voor vliegmachines."
Vliegtuigen passen gewoon in het
totale pakket, dat Schreiner levert".
Door
Jan Kees Kokke
Dat zegt de heer Hellinga met na
druk. als we met hem praten in het
onopvallende kantoorpand van
6chreiner aan de Schevemngse bou
levard.
„Op de verkoop van een vliegtuig
maken we gemiddeld een brutowinst
van acht procent. Daar gaan na
tuurlijk verschillende kosten af. En
bovendien moet Je over een appa
raat beschikken om na de verkoop
nog service te kunnen verlenen".
De heer Hellinga verkoopt per Jaar
zo'n twaalf toestelletjes. Dat wil
zeggen nieuwe vliegtuigen, want de
tweedehands markt is aanzienlijk
groter.
Wie kan zich in ons land nu per
mitteren om een vliegtuig te kopen?
Helling, „Iemand, die bdj ons serieus
over het kopen van een vliegtuig
komt praten, is meestal een zaken
man, die aardigheid heeft in het
zelf besturen van een vliegtuig. Als
hij zijn liefhebberij kan combineren
met zijn zaken, dan ziet zo iemand
vaak wel wat in de aanschaf van
een eigen vliegtuig".
„Het zijn over het algemeen tech
nisch zeer goed onderlegde perso
nen, die duidelijk weten, waarover
zij praten. Heel anders dan bijvoor
beeld de koper van een auito".
Hellinga: „Het aantal potentiële
klanten is echter veel groter. Vaak
blijkt echter de hebzucht of de
zucht naar prestige veel groter dan
de financiële draagkracht. Het komt
vrij vaak voor dat de
woon niet overzien,
ginnen. Als ze dan met handgeld
over de brug moeten komen, dan
blijken ze vaak opeens niet meer
thuis te geven".
In Nederland zijn ongeveer drie
honderd bezitters van een privé- of
zakenvliegüuigje. Een stuk of dertig
bedrijven in ons land beschikken
over een vliegtuig, dat voornameflijk
zakelijk wordt gebruikt, die over
een vliegbrevet beschikt.
Het enige Nederlandse bedrijf, dat
een eigen luchtvaartmaatschappij
heeft, is Philips in Eindhoven met
een stuk of zes vliegtuigen, die via
een eigen reisbureau worden geëx
ploiteerd. Unilever maakt meestal
De kosten van het vliegen zijn afhankelijk van het aantal
uren, dat men per jaar vliegt. Als voorbeeld nemen we een
Piper Cherokee 140, een éénmotorig vliegtuigje, met ruimt*
voor maximaal 4 personen. De aanschafkosten van dit toe-
stel bedragen 50.000 gulden.
Vaste kosten per jaar:
Variabele kosten per
Afschrijving
Verzekering
Stalling
Renteverlies
Benzine
Olie
Onderhoud
Onderdelen
Bij het volgende aantal vlieguren
per
jaar zijn
per vlieguur dus als volgt:
Aantal vlieguren per jaar:
201)
300
Vaste kosten:
53
32
Variabele kosten:
43
43
Kosrten per uur:
96
75
ƒ18
1
20
3
600 uui
16 gH
43
59 git
De heer Hellinga, direc
teur van Schreiner en Co.
in Scheveningen verkoopt
per jaar zo'n twaalf vlieg
tuigen.
gebruik van cha/it ervfhegtuigen
Shell heeft in London drie straal
vliegtuigen staan voor hot vervoer
van topfunctionarissen. verder
maakt ook Shell veel gebruikt van
charters.
Schreiner zelf exploiteerde tot voor
enige Jaren geleden ook zelf een
luchtvaartmaatschappij, Schreiner
Airways. Phs. van Ommeren iln
Rotterdam nam het maatschappijtje
over en liquideerde het kort daarna.
Schreiner bestaat nu in feite uit
twee zustermaatschappijen; de han
delmaatschappij Schreiner en Co.
en Schreiner Air Transport. Dit
laatste bedrijf heeft afdelingen in
Perzië, Indonesië en Nigerië, waar
helicopters contractwerk verrichten.
Bovendien exploiteert Schreiner Air
Transport de Nationele Luchtvaart
School op het vliegveld Zestienho-
De belangstelling voor het halen
van een vliegbrevet neemt flink toe.
Hellinga: „Het zelf besturen van
een vliegtuig is voor de gewone
man een stuk aantrekkelijker ge
worden. De prijs van het zelf-vlie-
gen is namelijk sinds de oorlog be- per geworden, omdat de welstand
trekkelijk stabiel gebleven. Zelf- steeg".
vliegen is eigenlijk relatief goedko- In 1955 waren er nog slechts 450
privé -vliegtuigen in ons land. Tien
jaar later waren helt er plotseling
520. En nu zijn er al 1600 bezitters
van 'n vliegbrevet. Dat is dus bij
na één vlieger op de 8000 inwoners,
zo rekent de heer Hellinga ons
„Er zijn voldoende redenen om aan
te nemen dat het er spoedig nog
veel meer zullen zijn. In Amerika is
al èèn vlieger per 900 inwoners. Ook
in Frankrijk, waar de vliegclubs
voor veertig procent door de staat
worden gesubsidieerd, zijn veel meer
privé-piloten dan in ons land".
De heer Hellinga ziet echter een
dergelijke diohtheid van vliegers en
privèvli eg-tuigen ais elders, voor ons
land niet weggelegd. "Het slechte
weer in Nederland speelt daarin een
belangrijke rol. Bovendien zijn de
afstanden in Nederland niet zo
groot en is ons land erg dichtbe
volkt".
De kosten van het vliegen met een
eigen toestel hangen sterk af van
het aantal uren dat per jaar met
de machine wordt gevlogen. Hoe meer
uren het toestel in de lucht is, des
te goedkoper is het vliegen, zoals
bijgaande tabel Iaat zien.
Het huren van een vliegtuig kan fia
bepaalde gevallen goedkoper zijn
dan het gebruik maken van de lijn
diensten, vooral als men met meer
dere personen vliegt. De huur per
vlieguur varieert van 70 tot 125 gul
den. Privé- en zakenvfllegers kunnen
in Nederland gebruik maken van
zo'n t
Wie 8 dagen lang veel in
ons land wil reizen, is het
voordeligst uit met een
8-daags kriskras-abonne
ment.
Kinderen A
4 t/m 9jj V
half gelip
En als extra plussen:
recht op 't kopen van
voordelige koppeling
kaartjes voor bijna alle >P°*
NS-vakantiedagtochtèa
voordelig uitmet NS
ier
Helaas zie bacteriën niet wandelen. Anders zou je ze kunnen
aanwijzen. Wat zuster Van Velzen in het Haagse Westeinde
ziekenhuis doet, is dan ook zuiver speurwerk. Als hygieniste
of misschien moet je haar infectiezuster noemen, is het haar
taak infectiebronnen op te sporen en te onderzoeken. Boeiend,
maar ook lange-tenen werk. Want wie laat zichzelf of z'n werk
graag inspecteren op hygiëne? En als blijkt dat er bijvoorbeeld
te weinig toiletten zijn of douches. Welke maatregelen krui
nen er dan genomen worden? Het gaat immers om de hygiëne.
En die begint volgens de zestigjarige ex-verpleegster Van
Velzen "al bij de buitendeur door een goede stofwering".
In het ziekenhuis van Sluiskil pro
beert men het aantal postoperatieve
wondinfectaies (wonden die na ope
raties geïnfecteerd zijn) terug te
brengen door een betere hygiëne op
de operatietafel. Het gaat om het
gebruik van geplastificeerde lakens,
waarmee operataepatiënten worden
afgedekt. Wegwerplakens, waarmee
mein de patiënt zo kan afdekken,
dat bloed en vocht niet tot hem
kunnen doordringen. Daardoor ver
mindert de kans op infecties, zegt
Door
Madeleine Roumen
die commissies in het verleden vol
doende mogelijkheden hadden ge
had om goed te functioneren. De
infectiezuster is er niet alleen om
achter de bacteriën aan te hollen.
Zij moet ook adviezen géven en de
naleving van de voorschriften in
het ziekenhuis controleren. Zij kan
opdrachten krijgen van de infectie-
de medische afdeling van Mölnlyoke commissie.
LEIDEN Aan choreografieën die
In 'n kastje blijven liggen heb je niet
veel ze moeten worden gedanst.
Maar of Je er veel aan hebt als ze
gedanst worden is weer wat anders,
en het is een dilemma dat onoplos
baar schijnt. De choreografieën die
CRM opdraagt te maken worden
jaarlijks in een officiële voorstelling
gepresenteerd, en dat zijn nooit in
drukwekkende dansmanifestatles.
Misschien is de oplossing, die de
Rotterdamse Kunststichting biedt in
De Lantaren wel de meest aantrek
kelijke het is natuurlijk wei een
openbare voorstelling, maar de sfeer
is intiem, er kan eens iets misgaan,
en als er iets misgaat is het geen
doodwond. En als er iets goeds te
zien is, is er genoeg „publiciteit"
aanwezig om dat de menigte kon
te doen.
Dat goede was donderdagavond op de
tweede choreografieavond, te zien
bij de Jonge danseres Odile van
Kossem, die opmerkelijk goed en
aantrekkelijk een even goede en
aantrekkelijke choreografie danste
van Helene Themans: „Miniatuur"
op muziek van Anton von Webertn.
Een stuk voor viool en piano van
de verbrokkelde Webern-struktuur,
die Helene Themans met veel ge
voel voor de muzikale lijnen in be
weging had overgezet: opgelost in
kileine, verbrokkelde onderdelen
.maar waarin toch die struktuur te
rug was te vinden. En heel beheerst
gedans, koel, beheerst en met veel
humor: een danserresje met toe
komst, en een intelligente choreo
grafe.
Aardig ook een JazzballetJe van de
dansgroep van Marjolein Brier
„Live it up", een choreografie van
Marjolein Brier zelf. Heel levendig,
het woord zegt het al, met een leu
ke aankleding, grappige bewegingen
en ensembles, en met geen andere
pretentie dan de vlotte beweging.
Dat soort dingen doet Marjolein
Brier goed; als ze op de diepzinnige
toer gaat wordt het een vaak sier
lijke, maar geheel vrijblijvende
aangelegenheid, zoals nu „Valerie"
op muziek van Elton John, een ro
mantische pas de deux. Echte span
ning ontbreekt, en Pieteraella
Spruytenburg en Albert van Nier op
deden hun best, maar konden de
zaak technisch niet aantrekkelijker
maken.
Dan de Noord Nederlandse Dans
groep: „Poem for Movement" van
Paul Versteeg is te waarderen, „Va
riaties" van Wand-a Grendel, een
CRM-opdracbt, is een stuntelige
choreografie. Tenslotte danste „Fred
Benjamin Dance Incorporated,, wat
showballetjes.
Jaap Joppe
(Nederland) in Amstelveen.
Volgens het rapport van de Ge
zondheidsraad .Richtlijnen ter pre
ventie en bestrijding van ziekenhuis
infecties" kosten dergelijke onnodi- eigenlijk met
ge infecties per Jaar 85 miljoen gul- contact op met TNO
den, omdat de patiënten langer in
het ziekenhuis moeten blijven. Dit
bedrag zou aanzienlijk kunnen
Zuster Van Velzen: „Als ik door
het ziekenhuis loop denk ik bijvoor
beeld: langs welke weg in het huis
gaat het afval. Of: wat gebeurt er
Ik neem
daar ma
ken ze dan een rapportje van wat
ze in de wasserij met die was doen.
Ik ga na wat er met de eetwagen-
den teruggebracht door de hygiëni- tjes gebeurt en of ze wel regelmatig
sche omstandigheden in de Neder
landse ziekenhuizen optimaal te
verbeteren.
Hygiëniste in het ziekenhuis is een
nieuw beroep. Nederland heeft nog
maar dertig van zulke inspectie
mensen. De meeste van hen komen
uit de verpleging en werken in een
ziekenhuis. Het is overigens de be
doeling dat in de toekomst ook in
andere huizen hygiënisten gaan
schoongehouden worden. Dat zijn
dingen die ik dagelijks doe. Je moet
Je namelijk niet alleen blind staren
op de verpleegster die haar handen
niet wast."
„In elk ziekenhuis zou een hygiënis
te moeten werken. Dan kun je ook
samenwerken. Want je leert van el
kaar en Je voorkomt dan dat meer
dere mensen in verschillende zie
kenhuizen aan bijvoorbeeld een sy
steem zitten te dokteren. Toen ik
werken. Voorlopig wordt de club hier de voorraad desinfecterende
hygiënisten pas in maart offi
cieel en moet een opleiding voor
dat beroep nog helemaal van de
grond komen. Wat de infectiezuster
nu doet is haar gezond verstand ge
bruiken en de praktische ervaring
uit het ziekenhuis.
MeJ. Van Velzen, die 32 Jaar in de
verpleging heeft gewerkt, waarvan
vijftien Jaar in het Westeinde zie
kenhuis, doet niets zonder overleg
met de infectiecommissie van het
ziekenhuis. Maar het beroep hygië
niste zou noodt ontstaan zijn, als
middelen onderzocht, kwam ik tot
de ontdekking dat er een te grote
variatie was. Dat komt omdat ieder
hoofd van een afdeling weer een
andere voorkeur heeft. Kijk, in zo'n
geval kun Je kosten besparen".
Het terrein van de hygiëne is voor
haar niet nieuw. Zij is hoofd ge
weest van de centrale sterilisatie in
het ziekenhuis. Toen zij zestig Jaar
was geworden en uit de verpleging
wilde stappen, kwam de directie
met het voorstel voor de nieuwe
baan. Nu werkt mej. Van Velzen
halve dagen. „Ik wal het wel goed
op poten zetten", zegt ze. En „ik
hoop dat de andere Haagse zieken
huizen ook een hygiëniste aantrek
ken. want dat zou goed zijn voor
het onderling overleg."
Hygiëniste Van Velzen komt op
haar speurtocht door het ziekenhuis
op plekken waar niet veel mensen
komen. Ze inspecteert de nooduit
gang nauwkeurig en als daar rom
mel ligt zorgt ze ervoor dat die
wordt weggehaald. Ze kijkt er wel
voor uit dat ze niet als een soort
politieman wordt gezien. Ze voert
geen schrikbewind. Ze gaat niet zo
ver dat ze collega's met baarden op
ongedierte inspecteert. Maar zuster
Van Velzen heeft wel een neus voor
vuiltjes (gekregen). „Er wordt wel
eens gevraagd, waar bemoeit dat
mens zich mee. Maar als je de zaak
voorzichtig benadert en op een
prettige manier medewerking pro
beert te krijgen, dan kom je ook
tot resultaten. Als ik nu door het
ziekenhuis loop zijn er al mensen
die me dingen aanwijzen. Je moet
de mensen gewoon leren om met Je
mee te denken. Ik kom nog uit het
tijdperk van de strenge regels.
Maar dat valt nu wel mee. Heit is
een leuk vak eh ik heb veel vrij
heid. Het is niet zo dat mijn advies
of opmerking doorslaggevend is in
een bepaalde situatie. Als hygiënis
te mag Je geen dwingende maatre
gelen opleggen. Misschien verandert
dat nog wel in de toekomst."
De ziekenhuishygiëndste heeft zelden
Ziekenhuishygiëniste
Van Velzen je moet je
blindstaren op de verplet rsi
die haar handen niet U.i
contact met patiënten. Haar
wel om er op te leggen dat de
tiënt in een schone omgeving
Dat de reservebedden zo stó
mogelijk staan opgeslagen. D®1
serviesgoed brandschoon is
er niet met eten wordt gekofl r ei
Lukt het dat elk ziekenhuis eD
pleeghuis in de toekomst een it
tie-zusber of broeder heeft,
weet wordt er dan ook eens ged
aan een kracht die de sterU
kan doorbreken met een beet)«
zelligheid. Gezellig en tocli 1
nisch.
