„Het was alsof ik droomde"
Weinig donors anti-stof
-- Surf
PALET
)ring Promotion
Ruth Dayan wil zich losmaken van het verleden
ROUW
TEL AVIV Je kan van een man scheiden, maar niet van
een legende. Daarom is het Ruth Dayan een jaar na haar
echtscheiding nog steeds niet gelukt los te komen van haar
verleden.
Er gaat geen week voorbij zonder dat haar foto's verschij
nen in Israëlische kranten. De vroegere vrouw van de ge
vierde generaal Dayan is voor de Israëliërs een soort natio
naal bezit gebleven.
rion zei eens: „Ik bewonder deze
vrouw omdat zij zoveel had kunnen
zeggen, maar het nooit heeft ge
daan". Maar nu heeft Ruth Dayan
dan toch haar stilzwijgen doorbro
ken. In Jeruzalem verschenen haar
memoires onder de titel „Hét was
alsof ik droomde".
Israel heeft opgewonden kennis ge
nomen van haar ontboezemingen.
Meer dan een bittere aanklacht te
gen haar ex-man is het boek een
epos geworden over een druk leven,
waarin zij maar weinig persoonlijk
geluk heeft gekend. Toen wij elkaar
spraken, zei ze alles op pa
pier te hebben gezet om afstand
te nemen van de dingen die ze
achter zich heeft, ze wil eindelijk
eens een eigen leven gaan leiden.
Kamer 424 van het torenhoge Hil
ton Hotel van Tel Aviv was ter ge
legenheid van de Israëlische mode-
week omgetoverd tot een showroom
van het kunstnijverheidsconcern
Maskit. waarvan Ruth Dayan al ja
renlang directrice is.
Toen ik binnenkwam liet ze me als
een trotse moeder het pronkstuk
van haar collectie zien, een door
Arabische meisjes geborduurde Be-
doeïnen-jurk. De ex-vrouw van Is
raels minister van defensie heeft
altijd meer geloofd in vriendschap
met de Arabieren, dan in kogels.
Israëlische soldaten durven de Pa
lestijnse vluchtelingenkampen alleen
maar met stenguns te betreden,
Dayan neemt alleen
Rijdende
kapsalon
GRONINGEN De sanering
in het kappersbedrijf duurt
ook in de provincie Gronin
gen voort. Tal van dorpen
hebben al jaren geen eigen
kapper meer en ieder jaar
neemt het aantal verder af.
Kapper Veninga uit Garmer-
wolde ging daadwerkelijk wat
aan dit probleem van haar-
en huidverzorging voor de
man op het platteland doen.
Nu ongeveer twee jaar gele
den schafte hij zich een rui
me caravan aan, richtte deze
in als kapsalon en trok met
deze voor Nederland unieke
caravanbestemming door een
aantal dorpen van het Gro
ninger land. Zijn salon is in
middels een vertrouwd en ge
waardeerd beeld geworden in
diverse dorpen.
DAMESMODE
in exclusief jonge slijL
BREESTRAATI08Q-II2 LEIDEN
wat zelfgebakken koekjes mee, als
ze er naar binnen gaat om bor
duurwerk af te halen.
Fascinerend
Ruth Dayan, een fascinerende
vrouw met goudbruine ogen en op
gestoken grijzend blond haar, is
met haar 55 jaar nog steeds een
opmerkelijk jeugdige verschijning.
Maar als je met haar over haar
verleden praat, dan merk Je dat
verdriet haar gezicht tekent.
Geen wonder, want terwijl zij het
was die Moshe Dayan Engels leerde,
waardoor hij in 1937 een baan bij
de Britse politiemacht in Palestina
kon krijgen - het begin van zijn
spectaculaire carrière - heeft zij ei
genlijk nooit in zijn roem gedeeld.
Het bracht haar alleen maar veel
pijn; Moshe zou er in de loop der
tijden zoveel vriendinnetjes op na
hebben gehouden, dat hij geen tijd
meer had om zich met zijn gezin te
bemoeien.
Bewonderaarster
Door zijn succesvolle strijd tegen de
Arabieren had hij veel bewonde
raarsters. Ruth vond dat vanzelf
sprekend, zag het als een onvermij
delijke consequentie van zijn popu
lariteit. Ze maakte zich er weinig
zorgen over. Totdat een Italiaanse
journalist haar op de avond na de
Sinaï-compagne van 1956 in het
Dan-hotel van Tel Aviv aansprak
en vroeg „De journalisten die hier
in de lobby zitten willen graag we
ten wanneer u van uw man gaat
scheiden".
Ruth Dayan, zeventien Jaar later:
ik was absoluut sprakeloos en zei
dat hij mij waarschijnlijk met ie
mand verwarde, maar hij hield aan
en onthulde allerlei details over
mijn rivale. Ik maak me ei- van
af door hem naar mijn man te ver
wijzen. Bij een oude vriend infor
meerde ik toen voorzichtig of hij
soms iets van Moshes romances af
wist. Hij vond het verschrikkelijk
Door
Jos Hagers
naïef van me dat ik er nog niet
achter was: het was al geruime tijd
een publiek geheim dat Moshe een
vriendin had".
„Toen ik Moshe de vraag van de
journalist voorlegde deed hij net
alsof er niets aan de hand was.
Maar we spraken dagenlang niet
tegen elkaar. De situatie is toen
steeds verslechterd. Een poging om
onze geestelijke bagage kwijt te ra
ken tijdens iets wat een soort twee
de huwelijksreis had moeten worden
mislukte.
De kinderen
„Toch duurde het nog vijftien jaar
eer ik de knoop doorhakte en defi
nitief besloot te scheiden. Het zijn
verschrikkelijke jaren geweest,
Ruth Dayan, weinig persoonlijk geluk
waarin ik gewoon de telefoonge
sprekken met zijn vriendinnen
moest aanhoren. Eén keer ben ik
door een hysterisch meisje opgebeld,
dat door hem in de steek was gela
ten. Ze riep: uw man bedreigt ook
mij met een ander".
Ruth Dayans motief om te wachten
betrof de kinderen: ze wilde wach
ten tot ze volwassen waren.
Ze zegt: „Moshe en ik leerden el
kaar bijna veertig jaar geleden in
de kibboets Nahalal kennen. Hij
was een nog jonge boer net als zijn
vader, maar voelde er weinig voor
zijn leven op het land te slijten.
Hij verklaarde mij voor gek dat ik
als advocaatsdochter juist bezeten
was van het idee ook kibboetslid te
worden.
Er groeide een zekere vriendschap,
wat mij er toe bracht aan hem te
vragen mee te werken aan een
schijnhuwelijk met een Duits vrien
dinnetje van me. Haar verblijfsver
gunning was verlopen. Maar door
dat Moshe met haar „trouwde"
hoefde ze toch niet terug naar
Duitsland. Toen de plechtigheid
achter de rug was stapte de bruid
weer in de bus en Moshe ging
koeien melken.
Ze zagen elkaar nooit weer en ie
dereen was het huwelijk eigenlijk al
vergeten toen Moshe en ik onze ei
gen trouwerij een Jaar later gingen
voorbereiden. Toen de invitaties
voor de bruiloft al de deur uitwaren
herinnerden we ons tot onze schrik
dat hij nog niet was gescheiden
van de eerste mevrouw Dayan. Dat
moest toen eerst nog gebeuren".
„Wij gingen op huwelijksreis naar
Londen, maar bleven er zeer kort
omdat hij lid was geworden van de
Joodse verdedigingsorganisatie Ha-
ganah en vond dat hij niet in Is
raël kon worden gemist. In 1939
werd hij echter door de Britse be
windhebbers gearresteerd wegens il
legaal wapenbezit. Hij werd met
vijf kameraden opgesloten in het
Turkse fort van Acre. Een tandart
sassistente smokkelde regelmatig
brieven naar hem toe in haar bh,
zodat hij in ieder geval wist hoe
het was met ons pas geboren doch
tertje Yael.
Na twee jaar werd zijn straf hem
kwijtgescholden en nam hij ter
stond deel aan een actie tegen Sy
rië. Het kostte hem zijn linkeroog:
het werd door een kogel totaal ver
brijzeld. Er was niets meer aan te
doen. Moshe raakte er zo door ge
deprimeerd, dat hij niet meer aan
de toekomst wilde denken. Ik was
pas in verwachting, maar hij wilde
er een einde aan laten maken om
dat hij toch geen groot gezin kon
onderhouden. Maar ik was al te
ver, zodat onze oudste zoon üdi
werd geboren. Hij is één van de
boeren in de landbouwcoöperatie
Nahlal, waar ik Moshe leerde ken
nen. Udi houdt er demonstratief
een hele Arabische kennissenkring
op na".
Gedeserteerd
narioschrijver, die in de loop de»
jaren veel problemen veroorzaakte:
..Hij heeft zo'n hekel aan het leger
dat hij tijdens een oefening is ge
deserteerd en daardoor in de ge
vangenis terechtkwam. Ik zocht
hem dikwijls op en ontdekte dat hij
het absoluut niet eens was met de
politiek van zijn vader. Het was
overigens niet dé eerste keer dat hij
achter de tralies belandde: op Cy
prus is hij eens opgepakt omdat hij
een antiek pistool probeerde te ver
kopen, dat hij uit de werkkamer
van zijn vader had gestolen.
Met Yael wist ik helemaal niet wat
ik met haar moest beginnen, toen
ik ontdekte dat zij als veertienjari
ge meisje een verhouding had met
een veel oudere man. Moshe was
nooit thuis, dat soort dingen moest
ik alleen opvangen. Hij had al zijn
tijd nodig voor zijn bliksemcarrière.
En de weinige vrije uren die hij
had bracht hij dan door met zijn
bewonderaarsters".
De voormalige mevrouw Dayan
zegt: „Door zijn verwonding was hij
kennelijk Juist voor veel vrouwen
aantrekkelijk geworden. Het zwarte
lapje is geen publiciteitsstunt, maar
het bezorgde hem wel een geweldige
image".
„Ondanks onze scheiding zien we
elkaar soms nog wel, meestal bij de
verjaardag van onze kinderen. En
af en toe helpt Moshe mij als ik
bepaalde faciliteiten nodig heb voor
mijn kinderen. Voor de rest zijn wij
na veertig Jaar een soort vreemden
van elkaar geworden".
Aantal rhesusbabies in 4 jaar van 1200 naar 150
kleurtjes. Een prodükt dat goed met
de mode meegaat is Rimmel, goed
koop (oogschaduw f 2,50) en zeer wei
nig geparfumeerd.
Nieuw van Hor Ayer is ook de
automatische lippenstift (f 19,50) een
kwastje met daarboven er reservoir
gevuld met lippenstift in vrij vloei
bare vorm. De automaat kan worden
nagevuld met een speciale tube
(5.95). Het is bij het opbrengen wel
even wennenAlles kan tegenwoor
dig in spuitbus ook de handcreme.
l'Orchard brengt onder de naam
spreme een hand- en bodylotion in
de handel (f 6,95). Het idee is leuk,
zeker voor een cadeautje, maar tech
nisch schijnt men er nog niet hele
maal uit te zien. Toen de bus voor
ongeveer de helft leeg was stond er
zo weinig druk op de bus dat het
maar moeilijk was de bus leeg te ma
ken.
UTRECHT Het aantal „rhesus
babies" is de afgelopen jaren op
zienbarend kleiner geworden: van
twaalfhonderd in 1969 tot vijf
honderd in 1972. Dat resultaat is
verkregen door de moeders in te
spuiten met anti-rhesusstof. In
Nederland worden jaarlijks op
kosten van het rijk 22.000 doses
antistoffen toegediend aan zwan
gere vrouwen, die een rhesusbaby
zouden kunnen krijgen. Die anti
stof wordt gemaakt uit bloed van
vrouwen die zelf rhesuskinderen
hebben gehad. Maar omdat steeds
minder vrouwen rhesusbabies krij
gen, is er een tijdelijk tekort aan
donors ontstaan. Het is ook moge
lijk om mannenbloed te gebrui
ken. Daarom probeert men nu
mannelijke bloeddonors te werven.
De zaak lijkt ingewikkeld. Ieder
mens heeft een bloedgroep en een
rhesusfactor: 85 procent van de
mensen is rhesus-positief en vijftien
procent is rhesus-negatief
Rhesus-negatieve mensen hebben
een bijzondere bloeds&m ens telling.
Zij missen dat eiwit in hun bloed,
dat de rhesus-positieve mensen wel
hebben. Pas als zij kinderen krijgen
van iemand met "normaal" bloed,
wordt het oppassen.
Niet eens bij het eerste kind, maar
wel bij de volgende. Want dat wordt
een rhesusbaby.
Hoewel de meeste rhesuskinderen
direct na de geboorte met een
bloed-wisseltransfusie gered wor
den, stierven in 1970 nog 59 van die
babies vóór of na de geboorte.
De rhesusbaby lijdt voor de ge
boorte al aan bloedarmoede. Hij kan
geboren worden met een bloedziek
te of ernstige hersenbeschadiging.
De moeder kan ook een miskraam
krijgen of het kind kan te vroeg
worden geboren.
Krijgt de rhesus-negatieve moeder
een kind van een rhesus-positieve
man, dan zal de rhesus-positieve ba
by die dan wordt geboren, de moe
der besmetten.
Die baby geeft namelijk zoals ove
rigens alle andere babies tijdens de
geboorte een heel kleine bloedtrans
fusie (slechts een milliliter) aan de
moeder. Daardoor krijgt zij bij vol
gende zwangerschappen rhesuskin
deren: de moeder breekt dan tijdens
de zwangerschap het bloed van haar
kind af.
In 1964 ontdekte men dat Je bij de
eerste bevalling een stof bij de moe
der kunt inspu'ten, waardoor de be
smetting wordt opgeheven.
De moeder trekt zich dan als het
ware niets aan van de kleine bloed
transfusie, die het kind haar heeft
gegeven. De tweede baby wordt dan
ook geen rhesuskind.
Het (heeft indertijd moeite gekost
de overheid zover te krijgen dat zij
de antisof gratis beschikbaar stelde.
Dat gebeurde pas in 1969.
Het moeilijke punt destijds was
om de overheid ervan te overtuigen
dat het inspuiten van de stof bij de
bevalling van het eerste kind als
preventie is bedoeld voor iemand
die nog niet eens is geboren: voor
de tweede baby.
Want wil men geen rhesusbabies
krijgen, dan moet de moeder bij el
ke bevalling worden ingespoten om
te voorkomen dat het eventuele vol
gende kind ziek is.
Hoe kunnen nu mannen als bloed
donors worden gebruikt?
Mevrouw dr. E. Borst-Eilers, lid
van de antistof werkgroep, hoofd
van het bloedtransfusielaboratorium
in het academisch ziekenhuis
Utrecht: "Enkele Jaren geleden zijn
we vrouwen gaan opzoeken uit de
ziektegeschiedenissen van de vrou
wenklinieken. Vrouwen die zelf rhe
susbabies hadden gehad."
„Bij die vrouwen werd één keer
per maand een liter bloed afgeno
men. De bloedlichaampjes hebben
we niet nodig. Die gaan terug naar
de donor. Om de antistof te maken
Door
Madeleine Roumen
hebben we wel het water en eiwit uit
het bloed nodig en daarvan kun je
makkelijk een keer per maand een
liter missen".
„Omdat het Inspuiten met die an
tistof succes heeft, daalt het aantal
vrouwen met rhesuskinderen. Maar
ze zijn er nog wel. En om die vrou
wen te helpen, moeten we ergens an
ders bloed vandaan zien te halen".
.Daarom proberen we rhesus-ne
gatieve mannen te vinden, die dono*
willen zijn. Zo'n man krijgt eerst
rhesus-positief bloed ingespoten. Als
hij de vereiste immuniteit heeft op
gebouwd, kan hij plasma afstaan.
Het is moeilijker dan het lijkt, om
dat het niet altijd lukt".
Tweehonderd mannelijke donors
zijn voldoende om alle vrouwen, die
een rhesusbaby kunnen krijgen, te
helpen.
De bloedtransfusiediensten van
Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven,
Utrecht, Leiden en het centraal la
boratorium van de bloedtransfusie
dienst in Amsterdam schrijven alle
rhesus-negatieve mannelijke donors
Volgens dr. Borst kan men met de
antistof bereiken, dat op den duur
helemaal geen rhesusbabies meer
worden geboren.
De rhesusbaby, die genoemd is
naar het rhesus-aapje. Dat aapje is
het enige dier dat die rhesusfactor
gemeen heeft met mensen.
Dr. Borst: "Vroeger, toen rhesus
babies nog niet allemaal direct een
bloed-wisseltransfusie kregen, wer
den het vaak heel ongelukkige kin
deren. Doordat dit nu wel gebeurt
en de prenatale zorg veel beter ls
geworden, hoeft een rhesus-negatie
ve moeder niet meer in paniek te ra
ken".
„Het is ook heel belangrijk dat
vrouwen, die zich laten aborteren,
aan een eventuele volgende zwan
gerschap denken als ze rhesus-nega
tief zijn."
„Zij moeten ook een spuitje met
antistof halen om te voorkomen dat
ze bij een tweede zwangerschap een
rhesusbaby krijgen. Alleen: bil abor
tus is het spuitje nog niet gratis".
1 MAART 1973
mg.
Ilend
lllend vind Daan, die ook tv-
Hans van den Willigen-
ls klant heeft, dat het voor-
ludere heren zijn die iets aan
psel laten bijwerken, al zijn
jes en spoelingen geen dage-
trk.
ilboetiek
orschoten
RSCHOTEN De bril moet
t hoekje van „noodzakelijk
het moet meer een mode-
worden". Dat zegt de Voor-
se opticiën Turenhout. Van-
hij zijn zaak kortgeleden
toe tot een boetiek. Geen
ik meer en zakelijk wit of
tonica maar gezellige linnen
es met ronde tafels en
Ie lampen. Met het nieuwe
van de zaak ia ook de col-
brillen veranderd. Natuurlijk
bril die (wat het montuur be-
tientje kost is ook te koop
daarnaast een serie zeer mo-
monturen uif- de collecties van
hy, Mary Quant en Fu-
blonturen die Turenhout zelf
gaan inkopen. Deze stuk-
Ddwerk zijn natuurlijk wel
dan de doorsnee „fabrieks-
het begrip video ls als
'ddel bij het passen van een
bril ingeschakeld. Op een tv-
dat in een van de wanden ls
kan de klant vanuit alle
bekijken het nieuwe mon-
K
Spring Promotion
De vraag iniaar panties is plot
seling weer zo steilk toegenomen dat
de directie van Danlon-Hin aan ieder
personeelslid dat een nieuwe collega
aanbrpngit een premie van f 50,- be
taalt. Hierdoor hebben zich al der
tig nieuwe; arbeidskrachten gemeld.
Rood is altijd de traditionele
mak-up voor nagels en lippen ge
weest en waarom eigenlijkRood
voor de nagels is even „onnatuurlijk
als blauw groen of geel als het daar
nu om gaat.. Vandaar dat deze zomer
naast de rode en roze tinten dn ne-
gellak o.a. geel, blauw en groen het
assortiment zullen completeren.
Invite zorgde deze winter al voor
deze kleurtjes (f 3,50), maar nu bren
gen ook Hor Ayer, en Juvena de
nieuwe kleurtjes. Juvena gaat echter
nog een stapje verder. BIJ de gele
nagellak (f 7,10) en de zelfde kleur
lipstick (die goud wordt genoemd)
(7.50). Ook de oogschaduw boven het
ooglid is geel. Dure zowel als voor
delige merken leverden hierin fraaie
iTGEEST Spring promo-
lemde Daan Sloos, kapper in
nsalon van Van Bellen zijn
coupe voor de man van de
er. Een kapsel dat volgens
[eschikt is voor ieder type
len wat bijgewerkt) haar.
promotion valt net iets over
ig maar is beslist nergens
lan 3 tot 6 centimeter,
vat bijgewerkt haar bedoelt
loos dan een coupe verste
ef een permanent (min-va-
e mini-vague is bij onze
vrij aardig ingeburgerd,
zo een man nu niet mogen
dat het met een goed gekapt
ondloopt en een vrouw wel
lan. "Er bestaat natuurlijk
schil in de behandeling. Kijk,
n ga Je niet met watergolf
in onder de droogkap zetten,
helemaal niet nodig. Het
in een man die van nature
ar heeft hoeft niet te krul-
eel slagen te zitten, als je met
ine werkt kun je er gewoon
ed model in laten vallen
lis het jammer dat er in Ne-
I toch nog wel kappers zijn
man precies hetzelfde behan-
>ls de vrouw. Dat is beslist
Surf, dat is het kapsel waarmee
het Syndicat de la haute Coiffure
het hoofd van de vrouw wil sieren.
'Het accent valt duidelijk op de
omlijsting van het gezicht, door
soepel golvend haar. De lengte in de
hals varieert en is sterk afhanke
lijk van het type gezicht. Het gol
vend relief kan een accent krijgen
door b.v. een coupe soleil.
she Dayan, veel bewonder aar ster s
jongen
sebied
s van
vensd.
eid is
