5EN R.A.I. VOL TWEEWIELERS
lektrische brommer nog niet operationeel
MOTORFIETS IS
WEER HELEMAAL TERUG
kg 23 FEBRUARI 1973
EXTRA
PAGINA 15
\e fietsauto "Gitane Rosali",
raktisch vervoermiddel. Maar
ïteit.
meer een curiositeit dan een
voor de RAI een grap<pige no-
De Peugeot 103 met variomaat: fellere trekkracht, waardoor
hellingen, zwaardere bepakking en met twee personen rijden
geen problemen meer geven.
Alles, wat op twee wielen aan
het verkeer deelneemt, is van
morgenochtend 10 uur tot zon
dagmiddag 4 maart te zien in drie
hallen van 't Amsterdamse RAI-
gébouw, te weten de Zuidhal,
de Europahal en een deel van de
Westhal. Totaal een oppervlakte
van 18.000 vierkante meter. Dat
is aanzienlijk meer dan in 1970,
toen voor de laatste maal een
tweewieler show door de RAI werd
georganiseerd.
Sindsdien zijn wél aparte mo-
ti rweekeinden op touw gezet. Die
trokken zo'n overweldigende be
langstelling het was er drie da
gen achtereen stampvol dat
men ook nu verwacht de ruimte
dik nodig te hébben. De evene
menten van die motor weekenden
(sleutelwedstrijden en de verkie-
z ng van Miss Motor) zijn ook dit
jaar in het programma opgeno
men, dat verder nog een fiets-
modeshow vermeldt. Daaraan
wordt behalve door enkele ex
posanten ook meegewerkt door
Levi Strauss Nederland. Uit zo'n
combinatie kan alleen maar een
mengsel van fietsen en vrijetijds-
kleding tevoorschijn komen.
Belangstellenden voor de ver
kiezing van Miss Motor 1973 (op
dinsdagavond 27 februari) kun
nen zich schriftelijk of telefo
nisch opgeven bij RAI-Gebouw
Europaplein.
Een opvallend nieuwtje tijdens
deze tweewieler RAI is een z.g.
„fietscrèche"Deze wordt inge
licht voor ouders, die met jonge
kinderen naar de tentoonstelling
komen en hun kinderen liever
veilig en plezierig onderdak bren
gen dan mee te slepen door de
deukte. De kinderen kunnen in de
Westhal onder deskundige leiding
giatis met kinderfietsjes e.d. spe-
len.
In totaal hebben 128 exposan
ten uit zeventien landen voor de
ze tentoonstelling ingeschreven.
Er zullen worden getoond: mo
torfietsen, scooters, zijspanwa-
gens, drie- of vierwielige gemoto
riseerde voertuigen voor het be
sturen waarvan met een rijbewijs
A kan worden volstaan, brom
fietsen (voorzover goedgekeurd)
fietsen, transport- driewielers,
fietsen voor gehandicapten, in-
validenwagens, onderdelen, toebe
horen en handgereedschappen.
De tentoonstelling is zoals ge
zegd van zaterdag 24 februari tot
en met zondag 4 maart open, op
zaterdag en zondag van tien tot
vijf uur, de overige, dagen van
tien tot vijf en van zeven tot tien
vur 's avonds. De entreeprijs be
draagt vier gulden per persoon.
Fietsen is gezond. Vele artsen hebben deze slogan van de "Stich
ting Fiets" met graagte gebruikt om patiënten weer op het rijwiel
te zetten. Een goedkoop en doeltreffend middel om in conditie te
blijven. Maar dan moet men wel stevig doorfietsen. En geregeld.
Af en toe op z'n gemak eens een fietstochtje maken helpt geen
zier. Als het kan elke dag, maar tenminste drie keer per week.
Niet meteen lange afstanden, maar langzaam opvoeren. Steeds in
een gelijkmatig tempo rijden. Flink doortrappen met een zo regel
matig mogelijke beweging. Niet laten afschrikken door minder
goed weer. Ook in de kou is het goed en gezond fietsen. Men kan
er zich op kleden. Maar zorg er wel voor, dat u een goede en pas
sende fiets hebt.
veranderingen tegenkomt. Meer uiter
lijkheden. De vouwfiets heeft nooit
de populariteit gehaald, dat er aan
vankelijk van werd verwacht. De ma
terialen werden lichter, waardoor de
fiets vaak wendbaarder werd. De
kleuren zijn talrijker gewotrdep, de
variatie groter. De tijd van louter en
alleen zwarte fietsen ligt nog niet zo
verschrikkelijk lang achter ons. Van
daag de dag is niet eens de helft meer
zwart.
Het publiek .toont ook meer en meer
voorkeur voor de lichte en soms su
per lichte sportfietsjes. De ontwikke
lingen in het buitenland doen ver
wachten, dat ook in ons land de
ze voorkeur steeds groter zal worden.
Uit de vouwfiets heeft de gezins-
fiets zich ontwikkeld, waarop de hele
familie terecht kan door de moge
lijkheid zadel en stuur naar believen
te verhogen of verlagen. Tandems
komt men ook weer meer tegen. Al
leen niet meer de zware kasten van
weleer, maar veel sportiever en aan
zienlijk lichter. Vaak gebruikt voor
het meenemen van blinden of licha
melijk licht gehandicapten. Versnel
lingen worden talrijker, maar
niet zo sterk als in Amerika waar
fietsen met tien versnellingen een
„heilig moeten" zijn. Overigens geeft
Amerika wel de fiets mode aan.
Maar daar komt toch niet het mar
kante nieuwtje vandaan, dat op de
RAI te zien is: de Hot Poppy f iets-
radio. Die is uit de Duitse Bondsre
publiek komen overwaaien. Hij wordt
met een draagslee op het rijwiel ge
monteerd, maar er is heel simpel
weer af te halen.
De grote belangstelling, die Neder
land de laatste jaren weer voor de
fiets aan de dag legt, is volgens de
organisatoren van de RAI niet ge
honoreerd door de overheid. Er zijn
nog steeds te weinig fietspaden. Zij
stellen Amerika als voorbeeld. Daar
wordt de ene „bikeway" na de andere
aangelegd. In Nederland gebeurt er
wel iets, maar te weinig, vinden zij.
Vooral in de steden. Speciale fiets
stroken, speciale fietsroutes, het zijn
volgens hen dingen, die vrijwel geen
geld behoeven te kosten, maar toch
schijnen heel wat stedelijke overhe
den er maar niet toe te kunnen komen.
Gazelle komt voor het eerst
met oen f iets-hoogtemeter.
De juiste framehoogte kan
in een wip worden vastge
steld. Eén druk op de knop
en zadel en stuur gaan ho
ger of lager. Voor de fiets-
op-maat.
De motorfiets is terug. Helemaal
terug. Op de persconferentie, die eind
1970 werd gehouden ter gelegenheid
van de toen te houden tweewieler
RAI stond de motor nog duidelijk in
het verdomboekje. Als een stiefkind.
Sindsdien is er veel veranderd. Er
werd toen wel heel vriendelijk van een
kleine opleving gesproken, maar nie
mand had kunnen voorzien, dat de
verkopen daarna zo'n grote vlucht
zouden nemen. In twee Jaar tijds
meer dan verdubbeld!
De sfeer, die bij de motorfiets
hoort, verschilt radicaal van die van
vroeger. Het is de sfeer van de hob
by. Van de recreatie. De kleine groep
getrouwen is aan het groeien tot een
leger van enthousiasten. Dat bewij
zen de cijfers. In 1970 nog maar 3800
motoren verkocht, in 1971 al 5100,
vorig Jaar bijna 7900. En echt niet in
de lichte klasse. Integendeel. Vorig
Jaar bijna de helft in de klasse met
een cilinderinhoud van meer dan 500
cc.
Volgens de RAI is het niet de drang
naar snelheid, die motorrijders naar
Dit indrukwekkende stuk
mechaniek is de zescilinder 750
cc Benelli. Prijs nog onbekend.
zware machines doet overstapper}. De
zeer hoge snelheden, die tech
nisch mogelijk zijn, worden in de
praktijk zelden gereden. Trouwens,
ook met lichtere motoren kunnen be
trekkelijk hoge snelheden worden be
reikt. Acceleratie, waarin de motor
fiets altijd de meerdere is van de
auto, is belangrijk. En de imposante
techniek. De liefhebbers kunnen er
uren over bomen. Motorrijden is
ook geen bezigheid voor de eenling,
bij uitstek een clubspart. Er zijn in
ons land zo'n 300 motorclubs. Zeer
verschillend van aard. Sommige met
louter rijders, andere houden zich be
zig met het organiseren van motor-
evenementen, waarbij rally's van
een duizend kilometer geen uitzon
dering zijn.
Tegenover de vaak gehoorde op
merking, dat motorrijden gevaarlijk
is stelt de RAI, dat de motorrijder
over het algemeen een goed wegge
bruiker is, die zijn machine kent,
weet wat hij ermee kan doen en geen
risico's neemt. „Wij zouden heel ge
lukkig zijn als alle bromfietsen net
zulke verkeersdeelnemers zouden zijn
als motorrijders".
Het is dan ook niet verwonder
lijk, dat de liefhebbers van deze
„sport" vele noviteiten op de RAI
zullen vinden. Veel meer dan bij de
andere tweewlelers. Vooral de vraag
naar meer vermogen en een felle ac
celeratie is door de fabrieken beant
woord met de introductie van talrijke
nieuwe modellen met meer dan 650
cc cilinderinhoud. Op de RAI komt
ook de Mlinch met een 1200 cc motor
en een wereldprimeur van Benelh
met zes cilinders 750 cc. Maar niet
alleen in de zware klasse zijn er di
verse nieuwelingen. Variaties van 1500
tot 20.000 gulden. Eén fabriek (Ztin-
dapp) brengt als nieuwtje een model
met waterkoeling, in dit geval niet
uit noodzaak om warmte af te voe
ren, maar met het doel de motor
stiller te maken. Een ludiek model is
de Fantic Chopper, de enige „gechop-
te" serie-motorfiets.
TIJDSCHRIFT
De toenemende belangstelling voor
de motorfiets is de laatste tijd ook
gebleken uit enkele publicaties. Zo Is
begin van dit Jaar onder de naam
„Moto '73" een nieuw tijdschrift voor
de motor- en motorsportliefhebbers
gelanceerd. Een veertiendaags maga
zine dat alle aspecten van de motor
en motorsport wil gaan belichten. 'T
wordt verspreid in Nederland en Bel
gië en is van start gegaan met een
oplage van 23.5000 exemplaren. Ve
le bekende figuren uit de motorwe
reld helpen hoofdredacteur Coen Ver
burg bij het samenstellen van z.jn
kleurrijke blad. (Versdhenen bij Leo
Produkties in Amstelveen)
BOEKJE
In dit kader past ook het boekje
van Bart Heldt „De geschiedenis van
de motorfiets", dat wordt uitgegeven
door de Stichting VAM in Voorscho
ten (f. 3,90). H°t soepel geschreven
v o haal, geïllustreerd met talrijke
tekeningen en foto's, laat reeds in da
eerste zin zijn relatie met de weder
opstanding van de motorfiets zien:
„De door deskundigen reeds geruime
tijd geleden voorspelde comeback van
de motorfiets begint zich de laat
ste tijd steeds duidelijker af te teke
nen. Niet alleen in ons land maar
ook daarbuiten „Bart Held* ver
zamelt in zijn werkje zovele bijzon
derheden uit de geschiedend de
motorfiets, dat het bij het snel groei
ende aantal liefhebbers zeker „retig
aftrek zal vinden.
is ook deze Raleigh-Chopper Sprint, een typische mode-
voor de jeugd, waarmee plezier aan prestaties kan wor-
verbonden.
Een groot deel van de RAI staat
stampvol met tweewielers. Vooral
fietsen, brommers en motoren. Het zal
niemand verbazen, dat de fiets in dit
geheel een belangrijke plaats heeft
toegemeten gekregen. Ondanks alle
massamotorisering blijven we een
volk van fietsers. Nederland wordt
in het buitenland als hèt klassieke
fietsland beschouwd en het feit. dat
er vorig jaar in ons land meer dan
een miljoen fietsen werden verkocht,
wijst er wel op, dat we niet van zins
zijn daar verandering dn te brengen.
Uit recente onderzoekingen blijkt, dat
elk Nederlands gezin over gemiddeld
tenminste twee fietsen beschikt. Dat
is meer dan waar ook ter wereld.
Wel is het gebruik van de fiets wat
veranderd. De fiets heeft een duide
lijker plaats gekregen bij de recreatie.
Het fietstoerisme is sterk toegeno
men. In vakanties, maar ook op vrije
dagen of in de weekeinden. Volgens
de producenten heeft de fiets zich in
de loop van meer dan een eeuw ont
wikkeld zonder wetenschappelijk
basis, maar volledig in de praktijk
tot een technisch vrijwel volmaakt
produkt. Wellicht komt het daar
door, dat men in de wereld van de
fiets zelden spectaculaire technische
spoedig op te reageren. Enerzijds
om aan gefundeerde kritiek tegemoet
te komen, maar anderzijds ook om
onjuiste vooroordelen te weerleggen.
De technische verbetering bij de
brommers zijn op deze RAI-tentoon
stelling niet overweldigend. Natuur
lijk zijn er weer wat nieuwe model
len, maar spectaculaire nieuwtjes
komt men nauwelijks tegen. Het gaat
vooral om verdergaande verbeterin
gen op het gebied van gebruikscom-
fort, vering, verlichting en onderhoud.
Bijvoorbeeld; het gebruik van kunst
stoffen neemt hand over hand tóe.
Nieuws is er wel op het gebied van
de overbrenging. De variateur (ook
variomat of variomatic genoemd)die
vooral bekendheid heeft gekregen
door de toepassing in de DAF-per-
sonenauto's wordt nu ook in brom
fietsen gemonteerd (o.a. bij Kapitein
Mobylette, Peugeot en Motor Morl-
ni).
Bijzonder in de belangstelling
staan natuurlijk de elektro-fietsen.
Zo worden ze in de persdooumenta-
tie van de RAI genoemd, omdat ze in
de zin der wet namelijk nog geen
bromfietsen zijn.
Hart Nibbrig en Greeve in Sas-
senheim, die enkele maanden geleden
al aankondigde de in Duitsland goed
gekeurde elektrische Solo-brommer
naar Nederland te kunnen brengen,
zit nog steeds op goedkeuring uit Den
Haag te wachten. Nog altijd zijn
de wielen te klein. Niet in overeen
stemming met de Nederlandse wet
geving. Dus mag dat „schone" appa
raat niet op de Nederlandse wegen
verschijnen.
Overigens is die Solo niet de enige
elektrische brommer, die op deze
RAI te zien zal zijn. Puch komt er
ook met één. Er kan een maximum
snelheid van 37 kilometer mee wor
den gehaald. De batterijen zorgen er
voor. dat men er vijftig kilometer
mee uit de voeten zou kunnen. Dan
moet er weer worden bijgeladen.
Maar vraag niet aan importeur R. S.
Stokvis en Zonen wat dat ding moet
kosten. Het wordt gewoon niet ge
ïmporteerd, omdat het nog in het
experimentele stadium verkeert.
Peugeot brengt geen elektrische
brommer naar Amsterdam, hoewel de
fabriek er al Jarenlang op studeert.
Samen met een aantal andere onder
nemingen werd een speciale studie
groep opgericht. Maar volgens deze
deskundigen ds deze brommer op dit
moment niet operationeel:
te weinig actieradius (hooguit 30
kilometer)
extreem zwaar in gewicht
veel te duur.
Bovendien is de gepropageerde be
strijding van de luchtverontreiniging
maar ten dele waar, zegt Peugeot.
De opwekking van de benodigde elek
triciteit werkt minstens zo luchtver-
vuilend aJls het gebruik van de con
ventionele motor voor dezelfde hoe
veelheid energie. Men kan dus hooguit
spreken van verplaatsing van de
luchtvervuiling. En dan soms naar
plaatsen, waar men er minder last
van heeft.
De elektrische brommer van Puch: niet operationeel.
De bromfietsmankt verkeert in ons
land in een periode van stabilisering.
Er is een zekere verzadiging te con
stateren. Het gebruik is verschoven
naar de jeugd en naar de (jonge)
getrouwde vrouwen. De opkomst van
de auto is daar natuurlijk mede
schuldig aan. Toch blijft de brom
mer 'n onmisbaar vervoermiddel van
velen. En in talrijke gevallen ook het
meest praktische vervoermiddel. Al
leen is 't karakter van de brommer
de laatste jaren veranderd. Het is
geen statusartikel meer, maar 'n ge
bruiksartikel, in 'n gezin wordt de
brommer vaak door meer dan één
persoon gebruikt. De RAI verwacht,
dat door toenemende verkeersconges-
ties en het ontoereikende openbaar
vervoer het aantal brommers in de
toekomst zal groeien.
De maatschappij is de laatste Ja
ren kritischer geworden. Niet alleen
ten opzichte van b.v. overheid en on
derwijs ,maar ook tegenover de auto
en de brommers. De Nederlandse le
veranciers- van brommers trekken
zich dat aan en zijn van plan daar
d maxium snelheid gebonden.
fabrikanten bouwen deze li-
iet in. Dat sommige brommers
sondanks hogere snelheden be
iken komt doordat het niet zo
oeilijk is de motor op te voe-
n. „Maar wie met een snel-
id van 50 of 60 km per uur
jit in situaties, waarin 30 km
rantwoord is en op een voer-
ig, dat voor 40 km per uur is
doeld, brengt zichzelf en ande-
Q in gevaar", zegt de RAI. „Het
een betrekkelijk kleine groep,
e dit doet, maar bijvoorbeeld
if procent van twee miljoen is
altijd honderdduizend. Het
de taak van de overheid om
sr tegen op te treden, maar
t gebeurt veel te weinig". Op-
«rsets verbieden schijnt ju-
flsch erg moeilijk te liggen,
ok de geluidsoverlast valt niet
verwaarlozen.
