Betere relatie
S-Rusland
gelijl
u mo
KOELHUIS,
BOTER#'
Ihina heeft
oor Afrika
grote aandacht
en Zuid- Amerika
Zware straffen
voor Spaanse
arbeiders
Turkse militaire leiders
stellen opnieuw eisen
zjnew in brief aan Nixon
11
bouw
ereld-
van
id
rken
Erasmusprijs '73 voor
Claude Levi-Strauss
tDAG 22 FEBRUARI 1973
BUITENLAND
WASHINGTON (UPI, DPA) De wapenstilstand in
Vietnam opent nieuwe mogelijkheden voor de versterking
van de Sowjetrussisch-Amerikaanse betrekkingen en ver
betering in het algemeen van de toestand in de wereld, al
dus de leider van de Russische communistische partij
Brezjnew, in een brief aan president Nixon volgens Witte-
Huiskringen in Washington.
In zijn brief heeft Brezjnew zijn beurtenissen ook een positieve uit-
„grote tevredenheid" over de tot- werking hebben op de betrekkingen
si.endkoming van het bestand in tussen onze twee landen en de mo
gelijkheid scheppen voor verdere
ontwikkeling en verdieping. Wij zijn
voor zulk een koers geporteerd".
Vietnam uitgedrukt.
Hoewel Brezjnew in zijn brief niet
specifiek is, staan hem waarschijn
lijk de Russisch-Amerikaanse SALT-
besprekingen over de beperking van Bemoedigend
de strategische bewapening, ver-
ig gioting van de wederzijdse handel, Pf Amerikaanse minister
ilTf^T uitgebreider uitwisselingen en sa- Buitenlandse Zaken, Rogers,
'£J\S menwerking op medisch en ander klaarde ten overstaan van de com-
YORK (AFP) Ongeveer terrein en misschien een nieuw ini- ™iS?e V0?r Buitenlandse Zaken van
leden van de Joodse Defen- t atief voor vrede
ogen.
het Midden-Oos- Senaat» dat de Verenigde Staten
bemoedigd zijn door een recente
uitlating van Brezjnew. dat een ge-
Vr»>d#xsakli-rirvrd lcidelijke vermindering van strate-
v reaesaKKOora g^che wapens, het gevolg zou kun-
De opmerkingen van de Russische nen z^n van ^et Amerikaanse-Rus-
psrtijleider waren vervat in de brief s^he SALT-overleg.
die hij aan Nixon schreef naar
t'atief
houden sedert
:oren van de Wereldraad van
in New York bezet. Zij el-
Ier andere een sohenlking van
dollar aan een aantal Jood-
rijdingsgroeperingen".
S ™n TeUVdërteientag
het vredesakkoord over Vietnam op
27 januari in Parijs. „Wij zijn ervan
overtuigd dat de beëindiging van
het bleodivergieten in Vietnam van
enorme betekenis is en ten zeerste
worden verwelkomd niet alleen
In het zuiden van Californië heeft zich gisteren een vrij krach
tige aardbeving voorgedaan. Uit de kustplaats Oxnard, niet
ver van Los Angeles, werd flinke schade gemeld, maar voor
het overige bracht de aardbeving slechts "ongemak". Zoals
aan deze eigenaar van een supermarkt bij wie de blikjes bij
honderden uit de rekken kwamen.
ZWANGER
MATROOSJE
PHILADELPHIA (AP) De
kapitein van het eerste Ameri
kaanse marineschip met vrou
welijke matrozen aan boord is
van mening, dat teveel ophef is
gemaakt van de zwangerschap
van één van de meisjes. „Wan
neer je 60 jonge gezonde vrou
wen aan boord hebt zal dat zo
nu en dan gebeuren", zei de 42-
jarige Thomas Rodgers, kapi
tein van het hospitaalschip
„Sanctuary". Een vrouwelijke
opvarende moest het schip ver
laten omdat zij zwanger was ge
worden
„Ik begrijp niet waarom Ieder
een zroh zo opwindt", zei Rod
gers, .mensen zijn mensenen
dit werk verschilt niet van een
kantoorbaan".
De vrouw werd zwanger voor
dat zij aan boord van het schip
kwam. Rodgers zei: „Ik ben er
heilig van overtuigd, dat dit
meer zal gebeuren".
Rodgers verklaarde verder, dat
de vrouwelijke bemanningsleden
beter werkten dan hij had ver
wacht. „En er wordt niet meer
aan een stuk door gevloekt", zei
hij.
Een van de meest rechtstreekse
gevolgen van het bestand in Viet
nam zal het bezoek zijn dat Brezj
new later in 't jaar aan de Verenig
de Staten zal brengen. Nixon nodig
de hem daartoe uit toen hij in mei
<an Ihet vorig jaar Moskou bezocht.
Toen Amerika kort voor de totstand-
koming van het bestand de bombar-
met Moskou zal oniderhou- kaanseTolk "maar door alle" mensen cementen op Noord-Vietnam hervat-
it alle Joden vrijelijk de Sow-y, van goede trtl", aldus Brezjnew in te Het Brezjnjew doorschemeren
m zfln brief aan Nixon. dat
„Het lijdt geen twijfel dat conse- 20u
quente toepassing van het akkoord
vreedzame regeling van het
jrk van de in Zwitserland ze-
Wereldraad, verklaarde dat
tfcers, voor liet merendeel Jon-
i, voorts de eis hebben ge-
at de Wereldraad alle banden
Irak en die Sowjet-Umde
Nixon geen <*oor het Vietnamese en het Ameri-
e.hebben mogen verlaten",
elaten Gisteren
de di-
i fabriek uv(_ 4
«-alcoholische dranken, die tletnamwaagstukróp vele""mante- Krumey: Levenslang Het West-
[ebruarl ontvoerd is, vrtjgela- re0 de verbetering van de toestand duitse opperste gerechtshof in Karls-
s de 53-Jarige Norman Lee, ta de wereld in de hand zal werken. Tahe heeft gisteren het vonnis van
gentijn van Engelse afkomst. Daarnaast is een van de gevaarlijk- levenslange gevangenisstraf dat was
tvoering was het werk van 6ie broeinesten van internationale opgelegd aan de 67-Jarige ex-SS'er
ikse organisatie, die zich "het spanning uitgeschakeld", aldus de Herman Krumey wegens massa-
Bevrijdingsleger" Russische partijleider. moord, bevestigd. Het hof verwierp
M een communique, dat Hij vervolgde zijn schrijven: „Wij het beroep dat Krumey tegen het
Saatselijk© bamten is verstrekt, geloven niet dat het noodzakelijk is hem op 29 augustus 1969 4n Frank-
et, dat een hoge lossom is be- uitvoerig te wijzen op het feit dat fort opgelegde vonnis had aangete-
dergelijke ontwikkelingen van ge- kend
„Eerlijke algemene verkiezingen"
ANKARA (Reuter) Turkije's militaire leiders hebben zich Door ziln "merkwaardige houding"
opnieuw gemengd in het politieke leven van Turkije en nieuwe ^foVverklaf.ing'*Jad pemirel
r i vorige week een uitnodiging niet
wetten geeist, die eerhjke algemene verkiezmgen moeten waar- vaard tot hefc VQeren ^nsbeSDr
borgen.
In een verklaring van de raad van
het opperbevel, waarin alle top-offi-
cieren zitting hebben, wordt kritiek
geoefend op het gedrag van sommi
ge politici, die geen verantwoordelijk
heidsgevoel zouden hebben. Met
name genoemd wordt oud-premier
Demirel.
tot het voeren van besprekin
gen met militaire leiders over de hui
dige situatie.
MADRID- BILBAO (AFm De
openbare aanklager bij hei tribunal]
voor de openbare orde in Madrid
heeft zware gevangenisstraffen ge<M~t
tegen tien personen, die leidende ".po
sities zouden hebben bekleed In 'e
verboden 'arbeidersvakbond'. Te en
een bankbediende en een drukker
werd voor elk 13 Jaar gevangen i -
straf geëist Een van de verdacof^n
zei dat de socialistisch-georiënteet e
'arbeidersvakbond' slechts het recht
op vrije vakverenigingen en het sta-
kingrecht nastreefde.
In Bilbao zijn woensdag zo'n 3 (riO
arbeiders op een scheepsverf voor
twee maanden geschorst nadat ze bet
werk hadden neergelegd om uogei
loon te eisen.
Ze waren Juist voor d- ^ste T
aan het werk na een eerdere ■eb'' -
sing. Na de stakingen eerde- ie
maand in Bilbao nog z^
andere arbeiders tijdelijk zonder we
als gevolg van sohorsingsmaatre e-
len.
De bisschop van Bilbao, mgr a no
veros, heelt er in een boodschap op
aangedrongen dat de arbeiders in het
overleg met de bedrijfsleiding door
werkelijk representatieve mensen ver
tegenwoordigd worden. Ook zegt hij
dat men de meerderheid van de ar
beiders in een bedrijf niet het loon
mag weigeren dat zij nodig hebben
voor een waardig bestaan, terwijl
technici en hoger personeel hun toci»
al hogere salarissen wel zien stil een
Het college van bestuur van de
universiteit van Barcelona is af 2 e-
treden uit protest tegen het opschor
ten van de autonomie van de uni
versiteit door de regering. Aan deze
universiteit zijn de laatste tijd sta
kingen en demonstraties geweeri
Kennedy gaf
IRA steun
LONDEN (UPI) Senator Edward
Kennedy heeft leden van het Ierse
Republikeinse Leger geholpen de VS
binnen te komen om fondsen te ver
krijgen voor de strijd in Noord-
Ierland. Dit heeft het vrouwelijke
ex-lid van het IRA Maria McGuire,
in Londen gezegd. Zodra leden van
de voorlopige vleugel van het IRA
moeilijkheden ondervonden by het
verkrijgen van een visum „was een
telefoontje van het bureau van Ken-
i richt zijn aandacht sterk op
op Latijns-Amerika. Het
natieke offensief - in Afrika,-
a 1969 werd geopend, heeft tot
iaat gehad, d'at de regering in
ig nu een belangrijke politieke
conomische bondgenoot is van
leeste zwarte Afrikaanse staten.
Jhinezen richten hun aandacht
slechts op socialistische rege-
lyright
'AD/Observer
maar ook op conservatieve
op landen als Zaire (vroe-
Kongo-Kinsjasa)Niger, Rwan-
Ethiopië en Tsjaad, die vroeger
Ijden hadden van Pekings meer
ilutionair gerichte activiteiten,
ele Jaren geleden nog steunden
Chinezen rebellen in het oosten
Zaire, en de afscheidingsbewe-
in Ethiopiës noordelijke pro-
ies Erytrea. Verder gaven zij
i aan dissidenten in Rwanda en
de verboden Sawaba-oppositie
handel en de bouw van de spoorweg
naar Zambia is vergezeld gegaan
van een uitgebreid economisch ak
koord.
Andere methode
Sommige commentatoren menen,
dat Ohlma zyn revolutionaire doel
einden niet heeft gewijzigd en al
leen maar andere methoden toepast.
Peking heeft een overheersende in
vloed gekregen in de bevrijdingsbe
wegingen in zuidelijk Afrika en is
de voornaamste leverancier van wa
pens en uitrusting geworden. De
Zuidafrikanen zien in de Chinese
penetraite een ernstige bedreiging.
ren ten bate van exportmogelijkhe
den voor de industrie.
China van zijn kant heeft zich spe
ciaal gericht op de landen aan d<
Stille Oceaan: Chili, Peru en Mexi-
Sowjet-Unie een combinatie had
aangeboden van normale leningen
en hulp.
Op achtergrond
Politiek houden de Chinezen zich
co. Hierdoor
mogelijkheden zag
al concurrentie welbewust op de achtergrond in
him overleg met de gevoelige La
tijns-Amerikaanse landen, Ex-
i ham- treem-links herinnert zioh met borgd.
heeft in het parlement, moest In
maart 1971 als premier aftreden toen
de generaals dreigden de macht ir
handen te nemen tenzij een rege
ring zou worden gevormd die "boven
de partijen" stond en harde maate-
regelen werden genomen tegen de
"linkse terreur". Sindsdien zijn in
Turkije een reeks wankelijke coali
tieregeringen aan het bewind ge
weest.
In de gisteren uitgegeven ver
klaring van de raad van het Turkse
opperbevel, die door de Turkse ra
dio is uitgezonden, heet het verder,
dat de militaire leiders vorige week
een aantal keren hebben vergaderd
met leiders van politieke partijen
met het doel, een uitweg te zoeken
uit de huidige crisissituatie.
Onderwerpen die besproken wer
den waren o.m. invoering van her
vormingen, die door de militairen in
maart 1971 werden geelst: het sta
ken van rechtstreekse en zijdeling
se aaiwnllen op do strijdkrachten,
wijzigingen im de kieswet, zodat de
nationale wil tot uiting komt en
eerlijke verkiezingen warden gewaar -
Stille heimwee de felle betogen van des- Volgens de militaire verklaring
Oceaan-landen. tijds uit Peking en is zeer teleurge- zijn de besprekingen gevoerd in een
Tegen eind 1972 bood China Peru steld over gebrek aan Chinese steun vriendschappelijke sfeer. Alle politie- gisteren verzameld
financiële en technische hulp J
bij de bouw van staal- en petroche
mische fabrieken, de aanleg van
stuwdammen voor elektriciteitsop
wekking en een groot irrigatiesche-
hebben, steunen de aanspraken van
alle Latijns-Amerikaanse landen op
territoriale wateren ter breedte van
Deze' aanbiedingen, die volgden 200 waar Amerika als
De meeste Afrikaanse regeringen op oen rondreis door China van de Rusland tegen gekant zijn, speciaal
zijn echter tot dusver zeer wel in vrouw van Peru's president Velasco in verband met hun visserijbelan-
staat geweest buitenlandse inmenging Alvarado, ziet men als van groot
te weerstaan en de Chinezen zullen belang voor de regerende Junba
ondermijnende activiteiten. De ke leiders hadden serieus aan de be-
Chinezen, die niets te verliezen sprekingen deelgenomen, "uitgezon
derd de voorzitter van de rechtvaar
digheidspartij".
Dit is de derde keer, dat de raad
van het Turkse opperbevel een der
gelijke verklaring heeft uitgegeven.
Enkele Latijns-Amerikaanse landen,
vermoedelijk niet hun huidige sue- Peru, die het arme land poogt be vooral Colombia en Venezuela bie-
i verknoeien door
den weerstand aan het pro-Chinese
echter heeft China het roer
legooid. Onlangs werd het diplo-
tiek erkend door Zaire's presi-
Moboetoe, die lange tijd door
o-Peking was afgeschilderd
'i lakei van de Amerikanen"
him toe- industrialiseren.
vlucht te nemen tot hun vroegere In Januari 1973 ondertekende de getij. Venezuela is bang
methoden. Chinese ambassadeur in Chili enige mogeUJkheid van Chinese hrmügra-
In Latijns-Amerika leidt de handel
President Banda
fel anti-communistisch diende figuren worden aangetrokken '^1^7x41°'vaaTinte- Se geruchten, dat Chinese koloaiis-
r» Ho rhiirLoco res£ Dit aanbod kwam Juist op een eer^ groot deel
moment dat- Chili's economie er 'l
zeer slecht aan toe was. De krediet-
De eerste maal gebeurde dat in
maart 1971, de tweede maal in de
cember vorig Jaar, toen de militair^
zich krachtig kantten tegen een poli
tieke amnestie voor leden van de ver
boden democratische partij.
lijkheden by toverslag te doen ver
dwijnen".
In haar boek „To take arms dat
deze week in Londen is gepubliceerd
schrijft ze dat Kennedy met zijn
steun aan het IRA uit was op poli
tiek gewin.
Maria McGuire kwam in 1971 in
ternationaal in het nieuws toen zy
betrokken was by een grote versche
ping van wapens naar Ierland i'e
op Schiphol werden onderschept 7e
is uit het leger gestapt omdat ze
„zijn methoden niet langer gerecht
vaardigd vond".
Aanvallen in Ulster Zowel pro-
testainose als rk. guerrn nadirïjucrs
hebben gisteren in afaonueriij&e
aanvallen toegeslagen waarbij een
Britse militair werd gedood en een
café door een bom werd verwoest.
De soldaat was de derde Britse mi
litair die in minder dan 24 uur in
Noord-Ierland om het leven kwam
in militaire kringen vreest men dat
het Ierse Reublikeimse leger iIRA)
een nieuw offensief tegen de Britse
troepen is begonnen.
Onrustige studenten Bijna
vierduizend studenten hebban zien
de univer
siteit van Athene om te proteste
ren tegen cbe tegen nen genomen
maatregelen en in net Dijaonuer te
gen het onlangs uitgevaardigde de
creet op grond waarvan de opscnor-
cing van de militaire dtenstp.. A
voor meer dan k) studenittn
geheven. Tweeduizend stu i
nebben bovendien lokalen oez. j
de rechtskundige faculteit.
zlaren ueze a^e. j er aar te u
overeenkomsten met de marxistische °P grote schaal naar het aan
grenzende Guyana. Langer dan een
Jaar zijn er namelijk al hardnekki-
door mogelijkheden op de Chinese
Ivoorkust en president Banda van markt en veel van hen zijn bereid
Malawi blijven fél anti-communis- daarvoor politieke concessies te
tisch en sceptisch gestemd omtrent doen Latijns-Amerika wil zijn af-
China's bedoelingen, maar zij vor- hankelijkheid van de Verenigde
men een minderheid. Vroeger waren staten en Europa verminderen en
China's wettige activiteiten speciaal china wil een grotere rol in de we-
In gericht op Tanzania en Kongo- reldhandél spelen, zonder daarvoor
waardigheid van Chili was sterk ge
daald na de nationalisatie van de
Amerikaanse kopermaatschappijen.
Het Chinese krediet kwam nadat de
Guyana
Venezuela aanspraak op
maakt, gaan exploiteren. Dit gebied,
dat grote bodem rijkdommen bergt,
is dun bevolkt met Indianen en nog
zeer achtergebleven.
Observer-Dienst
DEN HAAG (ANP) De stichting hy is ook een schrijver van bekend
Praemium Erasmianum heeft de heid. Het verhaal
heeft president Doiro Hama- Brazzaville, maar nu is de regering nauwe banden te moeten aangaan
die destijds bitter klaagde over Behing erin geslaagd in meer ge- met mogelijke vijanden als Japan
jese financiële steun aan de vallen de. andere srote mogendhe- m verenigde Staten.
TeWbtaeB™ntaS va^'pSdng Verschillende factoren hebben Mer- Tot 1971 was Cuba het enige La-
Hcepteerd. In Ethiopië, lange tijd meegewerkt. Voor de Chinese tijM-Amerttaanse lamd dat dlplo-
chonwd au pen van Amerika''? hulp wordt veelal weinig of geen matietoe betrekkingen met Peking
«t betrouwbare bondgenoten in rente gevraagd en de periode van «iderhteld Sindsdien hebben CMil,
ilka hppfi Wp-ivpr Hailp Selassie terugbetaling van het geleende geld Peru, Mexico en Argentinië gebro-
relaties met atïï- -er ruim gesteld. Als de Chine- ken met Taiwan en rood-China er-
Hij heeft vorig jaar de praktische hulp aan bepaalde
Inese hoofdstad bezocht. projecten verlenen nemen zij genoe-
gen met eenvoudige behuizing zon-
ruim een dozijn andere Afri- der air-conditioning, ijskasten en
mse landen heeft de nieuwe dergelijke. China wordt ook erg be
nding van China veel diplomatie- wonderd, omdat het In eigen be-
activitelt teweeg gebracht en ge- hoeften voorziet, wat de meeste industrie van Argentinië op volle
1 tot aanzienlijke economische en Afrikaanse staten ook eens hopen capaciteit zou kunnen doen werken,
litaire hulp van Peking. Leiders te doen. Verder heeft China zich Eind 1971 bezocht een Braziliaanse
sommige Afrikaanse landen als nauw verbonden met de aspiraties handelsmissie Peking. De rechtse
jBiderut Houphouet-Bodgniy van van de Derde Wereld, dictatuur van Brazilië, dia binnen-
Erasmusprys 1973 toegekend aan
Claude Levi-Strauss, hoogleraar In
de sociale anthropologic aan het Col-
Brazilië „Trieste tropen" (1955) heeft
internationaal suoecs geboekt. In „La
Pensee Sauvage" (1962) wyst Levi-
ADVERTENTTE
lege de France. De Erasmusprijs, die Strauss op bepaalde universele eigen-
kend. Midden Januari, toen Argenti
nië's ambassadeur in China zich in
Peking vestigde, publiceerde de Ar
gentijnse kranten artikelen over de
mogelijkheden op de Chinese markt,
die, althans in theorie, de groeiende
100.000 gulden bedraagt, is een dei
belangrijkste op cultureel gebied. De
laureaat zal een deel van de prys be
steden vooi een nog nader te bepalen
cultureel project van Europese bete
kenis. De prijs zal hem in de tweede
helft van rned worden uitgereikt door
prins Bernhard .regent van de stich
ting.
Claude Levi-Strauss, in 1908 ln
Brussel geboren, heeft niet slechts
een sterke invloed gehad op de cul
turele anthropologic (leer van de
mens als natuurhistorisch wezen),
maai* ook op de filosofie van de taal.
de studie der godsdiensten, de kennis
van de mythen.
De bekroonde is niet alleen geleerde,
schappen van de menselijke geest
In de vier delen van het werk Vïy-
thologlques' (1964-1971) geeft hy,
aan de hand van de mythen ie
overeenkomsten aam ln de fundamen
tele structuren van het denken van
de mens.
Vorige winnaars van de Erasmus
prijs zyn: Robert Schumann, Karl
Jaspers, Marc Chagall, Oskar Ko-
koschka, Romano Guard ini, Martin
Ruber, Charles Chaplin, Ingmar
Bergman, Rene Huyghe, Herbert
Read, Gabriel Marcel, Carl Friedrlcb
van Wlezsaecker, Henry Moore, Hans
Scharoun, Olivier Messiaen en Jean
Piaget.