Abortus
'Bang9
teistert
Hoogmade
Rijnsburg
wil gaan
bouwen
de Kampiiuizerpolder
in
Werkgroep heeft het struktuurplan rond (1)
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1973
Haasnoot met
postkoets in
Ti-ta-to venaar
HOOGMADE Onder de veehouders in Hoogmade en omgeving heerst duidelijk pa
niek. Wat is namelijk het geval? Op drie boerderijen werd in de afgelopen dagen een
geval van abortus Bang ontdekt. Abortus Bang is een geval van miskraam, die kan
voorkomen bij koeien en is genoemd naar de Deense dierenarts Bernhard Bang 1848-
1932) ontdekker van de later naar de Engelse arts Bruce genoemde bacil brucella abor-
tus.
De koe is voor deze bacil een gewillig slachtoffer, maar ook de mens kan gevaar lopen.
Abortus Bang op een boerderij be
tekent, dat de complete rund)vee
stapel van het betreffende bedrijf
moet worden afgemaakt, omdat niet
alleen de koelen, maar ook de pin
ken en het jongvee dan zijn besmet.
Door
Jan van der Nat
Foto's
Wim Dijkman
Het is dan ook volkomen begrijpe
lijk dat veehouder Jac. van der
Geest geweldig schrok, toen één dag
nadat van een koe, die hij pas had
gekocht, een bloedmonster was af
genomen, drie mannen van de Ge
zondheidsdienst uiit Gouda op zijn
etoe.D stonden.
Dat was in september van het vo
rig Jaar. Jac. van der Geest: 'Ik
voelde direct dat er iets mis was,
want anders staan ze nooit al de vol
gende dag voor de deur. Nou, het
bleek dat tussen mijn vee (inclusief
het Jongvee 45 dieren) een geval
van abortus Bang zat. Later bleek
dat het afkomstig was van de koe
die ik het laatst had gekocht. Dat
dier kwam uit het rayon van Voor-
schoten/Leidschendam, maar de
oorsprong lag in Groningen.
Op 2 oktober werden mijn dieren
afgemaakt, maar de volgende dag
had ik alweer elf nieuwe. Normaal
kan dat niet, want op een bedrijf
waar abortus Bang is geweest mo
gen veertien dagen geen nieuwe koei
en komen. Echter, omdat mijn die
ren nog in de wei stonden, kon ik
dus wel binnen aan een nieuwe sta
pel gaan bouwen. Achteraf is het al
lemaal nog meegevallen. Ik ben
van zwarte-blaarkop overgegaan op
roodbont en daarover ben ik best te
vreden."
Maar met het vervangen van zijn
vee is de betrokken veehouder er
nog niet. Er zit namelijk ook nog
een vervelende financiële kant aan
de zaak: de dieren die moeten wor
den afgemaakt leveren bij verkoop
aan het abatoir minder geld op.
Van der Geest: "Het verschil is
ongeveer tweehonderd gulden per
koe, maar daarbij komt. dat Je geen
kalveren meer hebt. zodat het ver
schil rustig op vijfhonderd gesteld
kan worden. Als je even snel rekent
betekent dat voor mij een verlies
van meer dan twintigduizend gul
den.
De prijs wordt bepaald door taxa
teur van de Gezondheidsdienst,
maar in mijn geval kwamen er drie
lui, die in de zwart-BONTE sector
werkzaam zijn en ik had zwart-
BLAAR. Nu kan ik u verzekeren dat
daar een enorm verschil tussen zit.
Ik had natuurlijk een her-taxatie
kunnen aanvragen en ik heb achter
af ook wel spüt dat ik het niet heb
gedaan, want je bent bij die
als aan de honden overgeleverd".
Het geval Van der Geest, dat zich
dus in september- oktober vorig jaar
afspeelde is verleden tijd, maar
onlangs dook de abortus Bang weer
in Hoogmade op. Drie veehouders
(Hogeveen en van der Kroft aan
het Noordeinde en Kees Winter)
troffen gevallen aan van deze ge
vreesde ziekte. Gevolg: maandag gaan
ruim tweehonderd dieren, waarvan
honderd van Hogeveen, naar het
slachthuis in Bodegraven. De grote
vraag is of het bij deze drie zal blij
ven. De veehouders en de Gezond
heidsdienst nemen het zekere voor
het onzekere en daarom worden alle
bedrijven in Hoogmade (in totaal een
stuk of tien) intensief gecontroleerd.
Dierenarts O. Kroll uit Hazerswoude
nam gisteren op een aantal van deze
bedrijven bloedproeven. Uiteraard
werd Van der Geest niet overgesla
gen. Zegt de veehouder: „Als er weer
een geval bij mij zou voorkomen,
sohei ik er voorlopig uit met koeien".
Bij de Gezondheidsdienst is men
van mening, dat de abortus Bang wel
besmettelijk is binnen een bedrijfs-
bestand, maar niet voor andere be
drijven. Nu er echter op een vrij
klein grondgebied als dat van Hoog
made drie bedrijven ziln getrof
fen, zou meny toch gaan twijfelen aan
deze uitspraak. Van der Geest: „Kijk
als je er direkt bij bent, kun je be
smetting naar buiten misschien wel
voorkomen, maar als het in de wei
gebeurt, dan zie je het pas 's mor
gens en in de tijd die verstreek tus
sen de miskraam zelf en de ont
dekking, heeft misschien een spreeuw
aan het te vroeg geboren kalf zitten
pikken en kan het zo overbrengen
naar andere veestapels".
De zaak in Hoogmade is nog in
Foto boven: Veearts Kroll
neemt bloedproeven bij de
koeien van Jac. van der
Geest, de veehouder die het
eerst werd getroffen door
abotus Bang.
volle gang en de kans, dat nog meei
bedrijven besmet zijn is niet gering
Februari, de kortste maand,
voor velen 't langste durend.
Zie oudjes voor de ramen staand,
door de ruiten turend.
In gedachten gaan zij terug
naar hun jonge jaren.
Zij waren toen ook rap en vlug,
nu oud en stram, vol grijze haren.
Zij weten hoe de jaren gingen.
't Was heus niet alles zonneschijn.
Nu denkend alleen aan prettige dingen.
En aan hun kind'ren groot en klein.
Zo kijkend naar de kale bomen,
die voor in hun tuintje staan.
Hopend, dat er weer blaadjes komen
en de winter zal vergaan.
Hoor, hun hart gaat sneller tikken
bij de gedachte aan bloeiend goed.
Zie ze met hun hoofden knikken!
Ta, dat geeft ze weer goede moed.
Mevr. K. Marijt-Plug
Noordwijker ha
niets gemerkt
van aanrijding
DEN HAAG Het zou volgens
46-jarige verzekeringsinspecteur
Noordwijk gevaarlijker zijn
rechtuit een in de Schiestraat
gen uitrit van een benzinestation
te rijden, dan -zoals hij had geda11
dat achteruit te doen.
Nu ging de zaak die hem
de Haagse politierechter bracht i
over dit mogelijk geschilpunt, m a
wel dat verdachte daarbij in bota
was gekomen met een andere i
En hij zou niet hebben gestopt
het gebeurde.
Wat dit laatste betreft betoogde i
dachte niets van de aanrijding,
heel licht was. te hebben bemi u
Bovendien vond hij het nog de vi fo
of niet de ander tegen zijn auto
gebotst.
De officier vond het opzettelijk
rijden niet bewezen en vorderde i
wege de aanrijding 80 bol
waarna de politierechter tot
boete veroordeelde.
KATWIJK Herman Haasnoot
de Katwijkse paardensportenthou
siast, was gisteravond met zijn be
faamde postkoets te zien in "Ti-u
tovenaar", het t.v.-programma dj
door zeer veel jongeren en oudere
wordt bekeken. De postkoets wei
getrokken door zes zwarte paarde
en was bemand met carnavalsvier
ders en -viersters.
Die postkoets is voor de Katwi;
kers geen onbekende. Haasnoot vei
scheen er mee in optochten e
maakte er plezierritten mee. Voo
de televisieopnamen vormden hoj
flats in een nieuwe stadswijk de et
tourage voor dit vervoermiddel u
al weer lang vervlogen dagen. Haa;
noot is terecht trots op deze pos
koets. Hij koestert plannen om i|
deze zomer mee naar de Engel i
horse-show te gaan.
De Katwijker leidt thans aan i
Noordwijkenveg in Rijnsburg, ni1
ver van het kruispunt met provincii
le weg 1 van Katwijk naar Noon
wijk, een paardensportcentrum. Tu I
sen de kassencomplexen staat ei
grote met een hekwerk omgev i
buitenmanege. Deze heeft Haasno i
gehuurd van een Rijnsburger.
Met acht paarden geeft hij da
les aan beginnelingen en gevordi
den. Ook in het hindernisspringen
dressuurrijden. Voorts maakt i
strand- en duinritten. Haast*
hoopt in de toekomst nog eens
manege te kunnen beginnen in i
geboorteplaats vlak bü het strand
RIJNSBURG De „Werkgroep Struktuurstudie Rijns
burg" heeft onder voorzitterschap van burgemeester B. H.
Koomans een belangrijke en langdurige studie afgerond.
Er is een voorlopig struktuurplan voor het gehele grondge
bied van deze agrarische gemeente gemaakt. Het is een lij
vig boekwerk van 1 10 pagina s geworden met veel kaarten
en bijlagen. Een belangrijk instrument bij de ruimtelijke be
geleiding van de maatschappelijke ontwikkelingen in de
komende jaren. De samenstellers zijn er van uit gegaan,
dat de huidige zienswijze over een struktuurplan meer gaat
in de richting van een „procesplanning Vroeger werd het
gezien als een eindplan, dat weliswaar in fasen uitgevoerd,
een zo duidelijk mogelijk beeld moest oproepen van de
eindsituatie.
De werkgroep bestond naast bur
gemeester Koomans uit A. G. Geel
hoed, gemeentesecretaris, J. Tram-
per, directeur gemeentewerken, M.
Vink, adjunct-directeur gemeente
werken, ir. F. W. de Jong. stedebouw-
kundige van het Bureau Kuipers
Compagnons B. V. t*> Rotterdam, ir.
Th. J. H. Schoemaker, verkeersdes-
kundige van het ingenieursburo Ver-
keersadviseurs van Dijk te Den Haag,
drs. L. Smitshoek. van het. Econo
misch Technologisch Instituut voor
Zuid-Holland, ir. W. G. de Haan van
het Landbouw Economisch Instituut,
en W. van Dongen, chef algemene
zaken en tevens notulist, die sinds
i november 1970 werd opgevolgd door
L. Joffers, chef algemene zaken. Een
groot deel van de vergaderingen werd
tevens bijgewoond door H. W. Her-
wig en drs. P A. Vreeling van de
Provinciale Planologische Dienst.
Hoorzittingen
B. en W. van Rijnsburg hebben
dit struktuurplan voor de fcervisie-
legging en het de gemeenteraad ter
vaststelling aanbieden van het de
finitieve ontwerp toegezonden aan
de raadsleden en aan hen. die nauw
betrokken zijn bij het plan. Zij wil
len graag het standpunt vernemen
over de inhoud. Er zullen te zijner
tijd één of meer hoorzittingen wor
den belegd met de direct betrokke
nen. Een afzonderlijke zitting zal
worden georganiseerd voor andere
belangstellenden, waarbij met name
wordt gedacht aan de inwoners van
Rijnsburg. Bij de samenstelling
van het plan is men er vanuit ge
gaan. dat het moet gelden voor de
komende twintig jaar. Dus tot om
streeks 1992. Dan zal Rijnsburg rond
de 13.000 inwoners tellen.
De werkgroep is van mening, dat
de agrarische functie van Rijnsburg
zoveel mogelijk moet worden uitge
bouwd. In het ontwikkelingsalterna
tief, dat tot de huidige modelkeuze
heeft geleid, is behoefte aan bouw
terrein voor ongeveer 800 woningen.
Verder werd de wenselijkheid on
derstreept de functie van het cen
trum zoveel mogelijk te bevorderen,
terwijl tenslotte de verbetering van
de kwaliteit van het woonmilieu, met
name in de oude gedeelten van de
kern, zal moeten worden aangevat,
teletype 6
Het situeren van nieuwe woonge
bieden ten noorden van het Oegst-
geester Kanaal - dus in de richting
Noordwijk en Voorhout - wordt door
de werkgroep als onaantrekkelijk be
schouwd. De relatie tussen een der
gelijk nieuw woongebied met de
voorzieningen in de kern zou bij de
huidige oeververbindingen ernstig
worden bemoeilijkt. Een nieuwe oe
ververbinding zou theoretisch in het
verlengde van de Langevaart-Kanaal-
straat kunnen worden aangebracht.
Afgezien van de hoge kosten zou een
bebouwing ten noorden van het ka
naal een te grote schade aan het
kassengebied veroorzaken.
Kamphuizerpolder
Financiële consequenties en de
gelijk te bevorderen hebben geleid
tot het besluit geen nieuwe woonbe
bouwing tussen de Oude Rijn (Zui
delijk van de Sandtlaan) en Frede-
riksoord te realiseren.
Voor de bouw van 800 woningen,
die in de prognose worden voorspeld,
is gekozen voor de Kamphuizerpol
der, ten oosten van de bestaande
kern van de bebouwing. Daarmee
zou een continuering kunnen ont
staan ten aanzien van de recente
ontwikkeling van Frederiksoord,
die eveneens als een schil rond het
oorspronkelijke dorp is opgezet.
Vormt Frederiksoord dus een schil
aan de zuidzijde, een bebouwing in
de Kamphuizerpolder (omsloten door
rijksweg 44, Rljnsburgerweg en
Oegstgeesterweg) kan leiden tot af
ronding van de bebouwing aan de
oostzijde.
Vooral in de oudere gedeelten van
de bestaande dorpskern zal het wo
nen zoveel mogelijk moeten worden
bevorderd. Sanering, reconstructie
en rehabilitatie zal daarbij op een
aantal plaatsen noodzakelijk zijn.
Dit geldt vooral voor het gebied, dat
wordt begrensd door Langevaart,
Kanaalstraat, Petronellea van Sa
xenstraat, Noordwijkerweg, Oegst
geesterweg en Sandtlaan. Op een
aantal punten, zoals bijvoorbeeld
Anemonenstraat, Irissenstraat en
Narcissenstraat, kan de verbetering
zuidzijde van de Dubbele Buurt.
Door bundeling van deze nieuw te
bouwen winkels nabij de Anjelieren
straat en de Vliet, voor zover deze
gelegen is tussen de Koestraat
c-n de Freesiastraat, kan een struc-
tuurbepalend, krachtig centrum
ontstaan, dat voor de winkeliers een
zc gunstig mogelijke exploitatie kan
opleveren en voor de Rijnsburgers
een zo groot mogelijke keuzevrijheid
van de aan te kopen goederen kan
betekenen.
van het woonmilieu beperkt blijven
tot het herprofileren van straten en
het inrichten van bescheiden speel-
gelegenheden. Een ingrijpender sa
nering zal op andere punten in het
dorp nodig zijn.
Groene zone
Tussen het toekomstige woonge
bied in de Kamphuizerpolder en de
bebouwing in Oegstgeest (Indische
Buurt) kan een royale groenzóne
vrijblijven, waardoor het aaneen
groeien van Rijnsburg met Oegst
geest kan worden voorkomen. De
omvang van dit gebied is zodanig
dat, uitgaande van een bebouwing
van honderd procent eengezinshui
zen, voldoende ruimte kan worden
gevonden voor de bouw van de ge
plande 800 nieuw te bouwen wonin
gen.
De positie van de kern van Rijns
burg wil de werkgroep verstevigen.
Daarbij wordt gedacht aan een
winkelconcentratie in de omgeving
van de Anjelierenstraat, waar
reeds een eerste aanzet voor een der
gelijke concentratie is gemaakt. Aan
de ene kant zal voor de bewoners
van Frederiksoord en straks voor die
van de Kamphuizerpolder een aan
tal nieuwe winkels moeten ontstaan
en anderzijds zal op korte termijn
voor enige bestaande winkels, die
in kwalitatief slechte panden zijn
ondergebracht, een alternatief moe
ten worden gevonden. Dit geldt bij
voorbeeld voor de winkels langs de
Gecombineerd met de bestaande
voorzieningen langs de Kerkstraat
(raadhuis, kerk, school) kan een
noordzuidlopende voorzieningenzone
ODtstaan, die als het hart van
Rijnsburg kan worden beschouwd.
Het ls duidelijk, dat hierbij het
karakter van de Vliet een belang
rijke rol speelt. Een zoveel mogelijk
bewaren en. waar het reeds ver
stoord is. herstellen van dit kenmer
kende stedebouwkundige element in
de kern van Rijnsburg aan de ver
hoging van de herkenbaarheid en
onderlijning van het eigene van do
gemeente.
In de nieuwe woonbuurten zul
len slechts bescheiden winkel voor
zieningen kunnen worden opgeno
men om zo min mogelijk concur
rentie aan dit te stimuleren kern
gebied te veroorzaken. Toch zal. zo
stelt de werkgroep met de meeste
nadruk, de mogelijkheid om zowel
in Frederiksoord als in de Kamp
huizerpolder een bescheiden winkel-
Burgemeester Koomans van Rijnsburg.
voorziening op te nemen, open moe
ten worden gehouden.
In Frederiksoord is daartoe volop
gelegenheid nabij het kruispunt van
de Koningin Julianalaan en de Flo
ralaan en in de Kamphuizerpolder
zal centraal in het woongebied een
zelfde zone moeten worden
houden. Ook voor de
van scholen en
in de sociaal-culturele
len in het hart van de
woongebieden ruimten
den gereserveerd.
