Actie sluimert
onder personeel
van Hollandia
'Dit hadden we nooit verwacht''
Chirurg9 H. Copijn opereert linden in Noordwijl
EISENPAKKET PANKLAAR
Commissaris der
Koningin in
Sassenheim
Opdracht vooi
"De Dageraad
Burgerlijke stand
WOENSDAG 7 FEBRUARI g
ALPHEN AAN DEN RIJN Met gebogen hoofd verlieten ze gebouw Nabij. Niet alle
maal want er waren optimisten, die weer een vleugje hoop koesterden na de uitspraken
van de vakbondsbestuurders. Maar allemaal voelden ze toch overduidelijk dat ze door hun
directie met een kluitje in het riet waren gestuurd. Ook zij die maandag nog in dienst
waren getreden, hoorden met stijgende verbazing dat Hollandia op 1 mei de poorten defi
nitief sluit.
Het Alphens/Leidsch Dagblad, de krant die als eerste het be
richt over de sluiting lanceerde, ging bij de personeelsleden
van hand tot hand.
(Foto Wim Dijkman)
Maar er staan acties te wachten.
Men is beslist niet van plan met de
handen over elkaar te gaan zitten.
De eerste 'kwam eigenlijk gisteravond
al op gang. Voordat de Hollandia-
werknemers Nabij binnengingen kre
gen ze een pamfletje in de handen
gedrukt met de oproep een actiecomi
té te vormen. Hollandia mag niet
dicht en hoeft niet dicht, stond er
met vetgedrukte letters op te lezen.
De vakbonden hebben voorlopig de
touwtjes stevig in handen genomen
en doen alles om de sluiting onge
daan te maken.
Aan drie punten zal de directie
moeten voldoen:
overwegen de eventuele sluiting
uit te stellen;
een waardevol advies vragen aan
de ondernemingsraad en hem niet
voor een voldongen feit stellen, zoals
nu wel is gebeurd;
de directie moet zelf met een goe
de afvloeiingsregeling komen.
EISEN
En als eisen werden er aan toege
voegd:
verstrekken van nadere gedetail
leerde cijfers en gegevens omtrent
de positie tot de andere ateliers in
het concern;
wachten met sluiten tot nood
zaak is aan te tonen;
alle maatregelen, die vooruitlopen
op de sluiting, opschorten tot een de
finitieve beslissing is gevallen (na ge
sprek ondernemingsraad, directie en
bonden)
Muisstil was het in de grote zaal
ALPHEN AAN DEN RLJN
„Dit hadden we nooit verwacht.
We wisten wel dat er moeilijk
heden waren, maar dat het op
een sluiting zou uitdraaien is
bij iedereen als een slag bij hel
dere hemel aangekomen".
„Ik werk al elf jaar bij dit be
drijf en de sfeer is er altijd bij
zonder prettig geweest. Maar nu
is het voorbij al hoop ik dat er
nog een wonder gebeurt. Je kunt
merken dat er bij de directie een
twijfel is ontstaan. Het is een
strohalm die ik grijp, dat weet
ik maar je moet niet opgeven
tot de strijd is gestreden".
Sterk geëmotioneerd komen de
woorden uit de mond van voor
zitter Van Capel van de onder
nemingsraad van Hollandia Tri-
cotagefabriek, het bedrijf dat in
mei zijn deuren voor goed zal
sluiten. „Waarom moet- juist
het Alphense atelier elders wor
den ondergebracht? Er is geen
enkel argument over naar voren
gebracht. Alles wat we kregen te
horen werd zo uit de mouw ge
schud. We hebben niet eens in
zage in de papieren gekregen".
„Een wassen neus" noemt Van
Capel de ondernemingsraad bij
Hollandia. „We hebben totaal
geen inspraak gehad in de hele
procedure. Vorige week vrijdag
Van Capel: hoop op een
wonder.
(Foto Wim Dijkman)
kregen we te horen, dat het ate
lier zou worden gesloten. En
's maandags moesten we een ad
vies uitbrengen. Amper een paar
uur hebben we ons over de hele
situatie kunnen beraden. Dat
kun je toch geen inspraak noe
men?"
Van Capel is van mening dat de
sluiting van het bedrijf niet vvn
de laatste maanden is. „Waar
om heeft men ons niet direct
ingeschakeld toen dit ging spe
len? Zoiets zie je toch minstens
een jaar van tevoren aanko
men?"
Veel werknemers lopen volgens
de voorzitter van de onderne
mingsraad met het idee rond,
dat er niet alles aan gedaan is
om het atelier te behouden. „En
dat willen wen u wel eens haar
fijn uitgezocht zien. Er zullen
feiten op tafel moeten komen.
Voor de moeilijkheden waarom
het bedrijf nu wordt gesloten
hoeft het niet. Alle personeels
leden die hier werken, zijn meer
dan een jaar in dienst. Dus het
grote verloop valt echt wel mee".
Worden er nog acties gehouden?
„Nee", zegt Van Capel resoluut,
„we hóuden het rustig. Aan een
bezetting als destijds bij Enka
Breda denken we beslist niet.
We hebben niets tegen de di
rectie. De ondernemingsraad
staat open voor overleg en-even
tuele afvloeiingsregelingen. Dat
een deel van de werknemers mee
kan zie ik niet zo zitten. Theo
retisch gesproken is dat alle
maal erg mooi. Maar wat zal er
in de praktijlk van terechtko
men? Veenendaal ligt hier zeker
Kan de klok nog worden terug
gedraaid?
„Ik geloof dat die mogelijkheid
aanwezig is. Het zou niet de
eerste keer zijn als een directie
op zijn beslissing terugkomt. Een
mooi voorbeeld is Enka. Dit be
drijf draait thans nog met winst
ook. Eerlijk gezegd verwacht ik
wel iets van de vakbonden. Het
is natuurlijk een vage hoop die
ik koester, maar je kunt nooit
weten. Als we alles op z'n beloop
laten had Hollandia zonder
meer verdwenen".
Vreem noemt Van Capel het dat
het besluit van de directie al
vaststond toen zij en de onder
nemingsraad vergaderden. „Het
advies van de ondernemingsraad
heeft men gewoon naast zich
neergelegd. Ik vraag me af
waarom er dan nog om een ad
vies is gevraagd". 'De andere
drie raden hebben geen advies
gegeven).
Tenslotte vertelt Van Capel, dat
een Zwitsers bedrijf Hollandia
heeft doorgelicht. ,De 'uitkomst'
zou eind deze maand bekend
worden gemaakt. Dit onderzoek
zou echter niets met de sluiting
te maken hebben
van Nabij toen deze conclusie aan het
grotendeels vrouwelijke personeel
werd voorgelegd. Unaniem stond men
hier achter. Dit werd nog eens met
een klaterend applaus onderstreept,
waarna men zich in groepjes, al pra
tend over de precaire situatie, naar
de uitgang begaf.
De bonden stelden zich gisteravond
krachtig op achter de argumenten
zoals die door de ondernemingsraad
bij de directie van Hollandia waren
aangekaart. Bovendien hebben zij de
directeur van het Gewestelijk Ar
beidsbureau verzocht geen enkele
ontslagaanvraag in behandeling te
nemen, voordat de hele zaak in kan
nen en kruiken is. Tevens heeft men
een klacht gedeponeerd bij de Be-
drijfscommissie van de SER, dat de
directie van Hollandia niet aan haar
wettelijke plicht heeft voldaan om
de ondernemingsraad advies te laten
uitbrengen. Zij had een beslissing ge
nomen, die van tevoren vaststond.
PAT-STELLING
Daarom stelde vakbondsman Van
der Windt: „Er is op dit moment, om
het maar eens in een schaakterm
uit te drukken, een zogenaamde pat
stelling bereikt. Niemand kan wat
doen. We zullen moeten wachten tot
de Bedrijfscommissie een uitspraak
heeft gedaan".
De bonden, die samenwerken in
de Industriebond, zullen geen mid
del onbeproefd laten om de sluiting
van het bedrijf aan de Van Foreest-
laan te voorkomen. Zij willen klaar
heid over waarom Hechtel (Bel
gië) boven Alphen wordt verkozen.
De directie heeft verzwegen, dat er
in Alphen thans een onhoudbare si
tuatie zou zijn. Er zou in het atelier,
dat negentig procent van de totaal-
produktie levert, het afgelopen jaar
zelfs een kleine winst gemaakt.
„De Hollandia-directie heeft zich
tot vrijdagmiddag correct gedragen.
Men hield zich aan de regels maar
toen gesteld werd, dat er bij de on
dernemingsraad om advies moest
worden gevraagd ging het mis. Daar
wilde de directie niet aan", vertelde
Van der Windt. „Ze heeft ook gepro
beerd de bonden in te
RAMPSTAD
Zelfs de werkgelegenheid is ter
sprake gebracht toen men met de di
rectie om de tafel zat. Er werd ge
steld: „Leiden is een rampstad in de
Randstad. De Sleutelstad is blij, dat
Alphen er met zijn industrie is. Als
deze zaak wordt gesloten betekent het
dat er nog meer mensen zonder werk
komen, die niet zo gauw aan de slag
zullen komen".
Er zijn plannen om met de
gemeente Alphen te gaan praten of
zij stappen kan ondernemen om deze
werkgelegenheid te handhaven. Daar
naast is er vrijdagmorgen negen uur
in Veenendaal een gesprek met de
directie van Hollandia. Hierna komt
men opnieuw in Alphen bijeen om
zich te beraden wat er moet gebeu
ren.
Het eerste gesprek met de bonden
vond plaats op 17 januari, nadat men
aanvankelijk had geprobeerd deze he
le zaak via Veenendaal te regelend)
Nadat er een topfunctionaris was
overleden is men gewoon doorgesuk
keld tot de „moeilijke financiële si
tuatie" om de hoek kwam kijken .Na
een onderzoek bleek dat men in een
te ruime jas liep waar de rafels bij
hingen. Toen kwam het hoge woord
„sluiting" er uit.
SASSENHEIM Mr. Maarten
Vrolijk, de commissaris van.de ko
ningin in Zuid-Holland, zal maandag
12 februari een werkbezoek aan
Sassenheim brengen. Mr. Vrolijk,
die dit bezoek aflegt in het kader
van zijn officiële rondreis langs de
Zuidhollandse gemeenten, zal de
middag in Sassenheim doorbren
gen. Over het programma wordt nog
overleg gepleegd.
WOUBRUGGE Op de scl
werf De Dageraad heeft mei,
order geplaatst voo-r de bouw va
kotter voor rekening van de Ri
C. Varkevisser te Katwijk. Het
tuig zal worden uitgerust me,
1200 pk Deutz-motor en de 1(
afmetingen bedragen 34 x 8 x 4
Met hoopt het schip nog dit Js
oktober af te leveren.
Kerkeveiling
in Sassenheir
SASSENHEIM De herv<
gemeente in Sassenheim houd
dit jaar weer een kerkevi
waarvan de opbrengst tem
komt van het restauratiefond:
veiling, die de afgelopen Jaren
f23.000 f28.000 en f32.000 opb
zal vrijdag 6 april in gebouw
moeting worden gehouden. He
bouw van de hervormde gem
dat al méér dan een Jaar doo
bereik is, zal binnenkort weer
de diensten beschikbaar zijn.
r>Dn\Y/l W nk;rKerk was men gisteren met een de slechtste, na een uitgebreide en
NOORDWIJK Boomchirurg Herman Copijn uit Groe-
nekan is bezig met een gigantische operatie. Zes van de
voor de dorpskern van Noordwijk-Binnen zo karakteris
tieke lindebomen komen één voor één op Copijns 'snijtafel'.
Ze staan in de Voorstraat. Twee hebben de operatie al ach
ter de rug en andere vier komen de komende dagen aan de
beurt. Het zijn zeer oude bomen. Ze stonden er al, toen de
nu tot de oudste generatie van ,,Binners" gerekende inwo
ners nog kinderen waren. Die zes zijn in ernstige mate aan
getast door de tand des tijds en hebben in het verleden
waarschijnlijk niet de behandeling gehad, die vereist was.
Copijn staat er echter borg voor, dat die zes linden na de
forse ingreep nog tientallen jaren meekunnen. Tenmin
ste als er zich geen complicaties voordoen.
Door
Cees Combee
Foto Jan Holvast
De drie broers Copijn, verenigt in
de firma Gebrs. Copijn, boomchirur
gen en tuinarchitecten in Groenekan
bij Utrecht, genieten wijd en zijd
vermaardheid door het tot nieuw le
ven roepen van ten dode opgeschre
ven staande bomen. In heel ons land
voeren ze van dergelijke operaties
uit. Het beroep, dat zij uitoefenen,
is wel eens uniek. Na veel studie en
door hun liefde voor alles wat groeit
en oloeit hebben ze het zover ge-
Leiderdorp Geboren: Maartje S.
d. v. L. A. A. Bardie en S. M. M.
Jansen. Johannes J. M., z. v. J. J. A.
de Rijck en A. D. P. M. Ansems. Ma
nie M.. d. v. J. C. Bedaux en H. J.
W. Brokmeler. Petronella E., d. v.
C. J. C. Hop en P. J. A. M. Mom
Arte C. I., z. v. R. J. Grit en J.
Steenwljk. Andor C. C., z. v. J. P. C.
Wortman en E. Schwarz, Cornelia G.
A., d. v. J. J. M. Vrolijk en C. J.
M. Paridon. IJsbrand G. J. z. v. G.
C. van der Bent en J. A. Vos. Jeroen
A. F., z. v. A. F. Bal en C. E. Ver
hoeven. Kok-Wah z. v. C.-S. LI en K.
H. Lui. Miranda P., d. v. A. Zweerls
en T. K. van der Snoek. Llnda d. v.
M. A. Diehl en J. de Wolf. Michel z.
v. J. Verdoes en A. C. E. Beer. An-
dré z. v. A. J. Guljt en M. E. J.
Bouwman. Jacqueline d. v. A. Barn-
hoom en M. L. van der Heden. Joost
A., z, v. J. P. van der Berg en A.
M. Mols. Erwln J. P., z. v. F. J. W.
Roelofs en E. S. M. Cornellssen.
Overleden: G. van Dllk 81 Jr. echtg
v. J. Noordermeer. C. J. M. Bunnik
65 Jr., echtg. v. P. C. F. de Jong. E.
van Eeden 74 Jr. echtg. v. G. Bogerd.
H. Groen 86 Ir. echtg. v. A. M. Brug
man. J. C. Boer 76 Jr. J. Warmer
dam 63 Jr., W. J. Hoogervor6t 79 jr.
geh. gew. m. J. van der Post. A. J.
Dekker 84 Jr. echtg. v. H. G. v. Oos
ten. A. J. R. Lampo 51 Jr. echtg. v.
C M. C. Kok.
OndertrouwdD. van der Kwaak
en J. van Iterson.
bracht, dat bomen, die rotte plek
ken - vaak veroorzaakt door schim
mel en zwamvorming - vertonen
niet meer behoeven te worden om
gehakt om als brandhout te dienen.
De Copijns zijn, na een grondig on
derzoek, dat resulteerde in een uit
voerig advies, graag ingegaan op
het verzoek van het Noordwijkse ge
meentebestuur om die zes Voor
straat-linden chirurgisch te behan
delen. Daarmee is een bedrag van
rond 24.000,- gemoeid, waaronder
5000,- aan kosten voor hulp van
gemeentewerken voor bemesting, etc.
Bijzonder cachet
Burgemeester J. M. Bonnike heeft
het voorstel tot het beschikbaar stel
len van een krediet van 24.000,-
met hand en tand in de Noordwijkse
raad verdedigd. Immers, die linden
geven een apart cachet aan het cen
trum van het binnendorp. Ze staan
niet alleen in de Voorstraat, maar
ook in de Douzastraat, de Van Lim
burg Stirumstraat en het Linden-
plein. Noordwijks eerste burger is
begrijpelijk blij, dat de boomchirur
gen Copijn thans de operatie aan de
zes uitvoeren. Lukt het, dan is het
niet uitgesloten dat meerdere linden
in de toekomst een chirurgische in
greep zullen ondergaan. Er gaat
geen dag voorbij of burgemeester
Bonnike, die altijd gestreden heeft
voor het behoud van de bomen en
duinen, gaat even een kijkje nemen
bij de werkzaamheden. Trouwens,
dat doen de wethouders Van Duijn,
Jansen en Van Leeuwen ook. Ze zijn
al even enthousiast.
Uit de aangetaste linden worden
alle rotte plekken met grote en klei
ne bijtels en andere instrumenten
verwijderd. Een heel precies werk
je, dat grote vakkennis vereist. Niets
laat> men zitten, want dan zou er
weer een rottingsproces kunnen op
treden. Ter hoogte van de Grote
Kerk was men gisteren met een
linde bezig, waarvan de stam tot
een centimeter of zeventig, tachtig
van het wegdek was aangetast. Door
het wegsteken van de zieke stukken
in het inwendige van de boom was
er een gleuf ontstaan van enige
tientallen centimeters tot aan de
kruin.
De chirurgen brachten na de in
greep een stalendraadhechting aan,
op verschillende punten in de stam
om de twee wijkende delen bij el
kaar te houden, zodat ze niet afbre-
ekn als het biJvoorbeeK stormt. Op
de kale binnenzijden van de stam,
waaruit het zieke hout was verwij
derd, werd een wéersbestendig con
serveringsmiddel aangebracht. Door
de hechtingen komt de ringspan-
ning van de stam terug en wordt
afbreken tegengegaan.
Hechtingen
Op onze vraag of de stammen ge
spleten blijven of dat zij worden op
gevuld antwoordde Copijn: 'Die
stammen blijven open. Wanneer er
gevaar bestaat, c'-1- kinderen er tus
sendoor kruipen zetten we er wel
eens een plombe (opvulling) in. Dat
doen we echter zeer zelden. Alleen
wanneer vernieling tot de reële mo
gelijkheden behoort. Vroeger werden
de stammen wel eens opgevuld met
een soort cement. De bast van beide
delen groeit na verloop van tijd weer
om de wonde heen en ook komen
de stamdelen wel weer naar el
kaar. Wanneer er echter veel is
'geamputeerd" natuurlijk niet he
lemaal. Die staaldraad hechtingen
houden de zaak bij elkaar en de be
handelde bomen gaan weer gewoon
bloeien. De voedingssappen kunnen
door beide stamdelen tot de kruin
komen, zodat zich daar nieuwe uit
groeisels gaan vormen met blad.
De boomchirurg vervolgt: "Ziek
ten in bomen zijn in het verleden
meestal ontstaan door een verkeer
de behandeling nadat er takken
door de storm waren afgewaaid of
worden afgezaagd. Het afzagen deed
men vaak vijf centimeter van de
stam. Dat was de oude snoeimetho-
de. Nu doet men het direct langs de
6tam. Daarbij kwam nog, dat de af
gezaagde delen niet afdoende werden
behandeld met wondbehandelings-
middelen. Met als gevolg, dat de
nog in de stam zittende stukken
van de tak gingen afsterven en ten
slotte een rottingsproces veroorzaak
ten, dat zich voortzette tot diep in de
stam. Uiteindelijk loopt dat na vele
Jaren uit tot een totale vernieling
van de boom".
Copijn heeft de Noordwijkse linde
bomen grondig onderzocht. Zijn
diagnose was, dat alle bomen, ook
de slechtste, na een uitgebreide en
deskundige behandeling nog jaren
meekunnen. Hij gaf de Noordwijk
se dienst gemeentewerken, waaron
der beplantingen ressorteert, ook eni
ge waardevolle adviezen: in de stra
ten waar linden staan mag niet meer
met pekel worden gestrooid, het
direct aansluitende asfalt om de bo
men rond het Lindenplein moest 1
worden verwijderd om zuurstof toetre
ding mogelijk te maken en in de
Douzastraat en eventueel ook in de
andere straten zou het wenselijk zijn
de boomspiegels te verruimen om
ingroeien tegen te gaan. Daar heeft
men zich dan ook nauwgezet aan
gehouden, want die linden betekenen
wel iets voor Noordwijk-Binnen. Ze
zijn het visitekaartje van dit dorps-
deel. Vooral binnen- en buitenlandse
bezoekers (sters) dolen zomers
graag door die met linden overkoe
pelde straten.
Wethouder Cees van Duijn nadruk
kelijk: „Met B. en W. was de raad
ervan overtuigd dat 't zeker verant
woord was dit relatief grote bedrag
rond f 25.000,- in de bomen te pom
pen. Ze zijn zeer oud en geven cachet
aan het „Binnen"-cemtrum met zijn
fraaie Grote Kerk en karakteristieke
huizen. We hadden voor dit werk
graag subsidie v. Monumentenzorg en
Staatsboschbeheer gehad, doch die
aanvraag is gestrand door het dicht
draaien v. de subsidiekraan. Wel had
men veel begrip voor ons standpunt
dat de bomen onder monumenten
zorg vallen door de omgeving waar
ze staan. We hebben de adviezen van
Copijn graag opgevolgd. Het is de
bedoeling de in het verleden ontsta
ne lege plekken door het rooien van
linden stelselmatig op te vullen met
bomen van aanzienlijke grootte en
dikte, zodat men het verschil tussen
oude en nieuwe bomen niet zo sterk
ziet. De Dienst Gemeentewerken is
met een proef bezig en wil tevens na
gaan hoe de bomen zich aanpassen
aan het klimaat van de kust".
Boomchirurg Copijn noemde te
genover ons de Voorstraat in Noord
wijk-Binnen één van de mooiste
straatjes die ons land rijk is. Hij zei;
,,'t Zou zonde zijn als die linden aan
weerszijden van de Voorstraat en
ook van de andere straten gedoemd
zijn te verdwijnem Je haalt iets spe
cifieks weg. Iets wat zo'n centrum
anders, heel anders, doet zijn dan an
dere dorpscentra. Daarom heeft de
Noordwijkse raad destijds op voor
stel van B. en W. een zeer Juiste
beslissing genomen. Die linden be
horen bij Noordwijk-Binnen. Het zou
doodzonde zijn ze ten offer te laten
vallen nu, in tegenstelling tot vroeger
de mogelijkheid bestaat de zieke linde
door een ferme ingreep te herstellen".
Eén van de assistenten van "boomchirurg" H. Copijn uit Groenekan bezig met de nabehandel\
van één van de oude linden aan de Voorstraat in Noordwijk-Binnen. Aan de gespleten stam i
men hoeveel ziek hout is verwijderd.