"BRANDWEER"MILJOENEN
w
"Wat is waar?"
geen vraag meer
Leidse commandant Broeshart pleit voor nieuwe kazerne
Kredieten voor drie
zuiveringsinstallaties
Hof stra: inflatietempo doodgriezelig
RALLY
Scheepje zonk naar
derde plaats in L.B.B.
Universitair nieuws
RDAG 25 JANUARI 1973
Door
Hans Melkert
lEN De brandweer gaat Leiden in de komende jaren
enen kosten. "Brandweer" in de betekenis van "brandbevei-
r". Er liggen momenteel twee projecten op tafel voor een
u e brandveiligheid. Dat is in de eerste plaats het plan voor
)iani iuw van een nieuwe brandweerkazerne. Het voorstel om
oor rondom tien miljoen uit te trekkken ligt in het poli-
vem portaal en zal over één of twee maanden in de raad ko-
De zaak ligt moeilijk, omdat over de urgentie van dit
geen overeenstemming bestaat. Brandweercommandant
straBroeshart gaat niet in op de politieke perikelen, maar
'Ju! lesgevraagd graag een pleidooi houden voor de bouw van
ure' nieuwe kazerne, die voor hem duidelijk de hoogste urgen-
ki eeft. En hij kan het zijn bezoeker aantonen ook. Het twee-
roject betreft de brandveiligheid van scholen en ook dat
n miljoenenzaak en dus voor een stad-in-financiële-nood
a «den een brandend probleem.
.brandweerkazerne. Die staat legering betekent voor 20 brand-
'laa Langebrug in het hartje van weerlieden in de kazerne wonen en
i Daar heeft commandant slapen. Dat wonen gebeurt in een vrij
kleine kantine met keukentje. De
twee slaapzalen vertonen het meest
overeenkomst met de zo vaak en
terecht bekritiseerde pensions voor
buitenlandse arbeiders. De bedden
en kasten staan dicht op elkaar,
plek buiten het "centrum, van licht en lucht moeten komen via een
it die binnenstad en ook de raam in het dak. De muren hebben
wyken natuurlijk goed te geen ramen en kunnen die ook niet
i is. Zo'n plaats is het indus- krijgen, omdat de slaapzalen hele
maal zijn ingebouwd. Voor 20 mensen
zijn er zegge en schrijve twee wc's,
één urinoir en één douchecel.
De werkomstandigheden zijn wei
nig beter in te kleine werkplaatsen,
waar kunstlicht doorlopend het
schaarse daglicht moet aanvullen.
De kleedruimte is meteen portaal en
dan nog een kleine ook.
Al die dingen bij elkaar brachten
Broeshart er in 1969, een jaar na zijn
art meteen één van de rede-
de hand om te pleiten voor
1 J| èuwe kazerne: het verkeers-
nai in de nauwe binnenstad is ge-
ongeschikt om uit te rukken.
,de» andweer moet gevestigd zijn
;eln
L
'oofrein De Waard,
n achter de Zijlsingel,
estiglng in het hart van de
er ook ooi-zaak van, dat de
reerkazeme niet kan worden
reid. Aan alle kanten zit de
ie ingebouwd en de „bui-en"
it van plan hun bezit af te
Dat betekent ruimtenood,
tl is het aantal wagens sinds de
komst to Leiden, toe te vragen om
Biet uitgebreid het was nieuwe kazerne. Het Jaar daarop
Het toeval, dat het hoofd van een Leidse school zich zorgen
maakte over de brandveiligheid in zijn school en dat er in de
onderzoekperiode een overigens onbetekenend brandje nitbrak, is
er de oorzaak van, dat de brandweer een immens karwei heeft
verricht: onderzoek van bijna honderd Leidse scholen Een raads
lid drong hierop aan en commandant Broeshart heeft met het
meeste begrip aan die aandrang gevolg gegeven. Graag zelfs, want
brandpreventie staat hoog bij hem genoteerd. Het ontbreekt even
wel aan voldoende mankracht om te doen wat nodig zou zijn.
De scholen zijn op drie punten bekeken: vluchtwegen, plafonds
(wat de doorslag betreft) en verwarming. Opvallend is, dat Leiden
een hele serie scholen heeft, die boven een galerij hebben en hier
vandaan geen tweede vluchtweg naast de gewone trap. Het open
gedeelte middenin is niet dicht te maken. Enige oplossing: een
rookmelder en bellen en de kinderen bij elk alarm zo snel moge
lijk de trap af. Dat moet gedisciplineerd gaan en dus geoefend
worden. Stokpaardje van de commandant: evacuatie-oefenirtger
op alle scholen. Niet te berijden wegens gebrek aan mankracht.
Over de scholen wordt advies uitgebracht aan gemeentebestuur
en schoolbesturen. Over enkele niet, omdat hieraan voorzieningen
zouden moeten worden getroffen, die te veel in de papieren lopen.
Oude gebouwen zijn dat niet meer waard. Het advies is daarom:
sluiten. Broeshart heeft een uitstekende oplossing: zet op open
terreinen noodlokalen, alleen begane grond en zonder belendingen,
zoals het Bonoventura nu op het Schuttersveld heeft. Bij brand
kan er niets gebeuren: elk raam is een vluchtweg.
En wat de rest betreft adviseert de brandweer de brandveilig
heid meteen aan te pakken als er toch moet worden verbouwd. Het
veranderen van een deur vindt de commandant al een kapstok om
de brandveiligheid van de hele school op te hangen. Op die ma
nier gaat het geleidelijk en zo is het geld misschien op te brengen.
"serveerd. Inmiddels had de comman
dant, die in zijn Haarlemse tijd als
ondercommandant wat hij zelf noemt
„bouwpastoor" was geweest van de
nieuwe kazerne, een plan klaar.
Eenvoudig
Dat omvatte een eenvoudig gebouw
van betonblokken en eternitplaten
in het groen gestoken heel aaiwaard-
keurlge facade voor baar met garages „kont aan kont
materiaal. Gevolg: de wagens
achter elkaar in de garage aan
fbc anenplein en moeten één voor
ken a,
de poort uitrijden. En na-
?n 1 pc staat de in te zetten wagen
fcteraan
kazerne aan de Langebrug ziet
urig uit met de rode deuren,
ia de verf, planten op de poort,
schijn bedriegt. De buitenkant
Weliswaar geen
Hinder nette binnenkant de
ie wordt bijgehouden en door-
verbouwd door de brandweer-
i-vaklieden zelf maar aan de
en werkomgeving is gewoon
te doen.
wonen de commandant zegt
en alle wagens dus klaar voor de
start. Aan de ene kant het hoofdge
bouw, aan de andere kant slaapza
len e.d. Erbij twee dienstwoningen,
een zwembadje, een turnzaal en
e entrapveld. Turnzaal en trapveld
zouden vóór en na het ene ,.brand-
Een maquette van de nieuwe
venbouw van eternit-platen.
weeruur" per dag te gebruiken zijn
voor de wy'k, waar geen gymlokaal is.
Zouden, want het plan werd te
duur. Turnzaal, trapveld, dienstwo
ningen en als eerste het zwembadje
werden geschrapt. Voor gymlokaal
en trapveld is wel de ruimte gereser
veerd. De overgebleven kazerne blijft
duur: bijna tien miljoen. Een tweede
plan door een ander bouwbureau
werd gemaakt en het was niet
goedkoper. Het had wel nadelen, o.a.
kolommen in de garages. Dus wei d
gekozen voor het eerste. Dat li£t nu
bij B. en W. op tafel en komt bin
nenkort in de raad.
Commandant Broeshart wil graag
gauw bouwen. Na ruim een jaar is
zjjn dienst dan „uit de brand". Hij
waarschuwt voor uitstel: we hebben
precies uitgerekend wat elke maand
wachten kost. Dat is niet gering en
Leidens financiële positie is toch in
de geest van Cornelis Vreeswij k's
„Misschien wordt 't morgen beter,
maar 't wordt toch nooit goed".
Het is te hopen, dat deze brand
weervoorziening gewoon kan worden
gebouwd. In het verleden zijn er twee
belangrijke dingen voor de Leidse
brandweer gebeurd, die geboren wa
ren uit noodsituaties.
De vrijwillige brandweer met spui
ten in alle stadsdelen werd na de
brandweerkazerne in de Waard: onderbouw van betonblokken, bo-
(Foto Jan Holvast)
stadshuisbrand in 1929 omgezet in
een beroepsploeg van de politie. Bij
die grote brand was gebleken hij
staat ln de rapporten dat het
stadhuis wel beschadigd, maar niet
verwoest zou zijn als Leiden had be
schikt over een beroepsbrandweer
als Amsterdam en Groningen in die
Jaren al hadden.
In 1933 een tweede noodsituatie:
de Petruskerk aan de Langebrug ging
in vlammen op. De resten werden
aan de brandweer toegewezen en op
de puinhopen verrees voor f 86.000 de
huidige kazerne, gebouwd volgens
het model, dat de Duitsers eind vo
rige eeuw toepasten: geheel volgens
de militaire regels. In 1942 kwam de
brandweer los van de politie. Nu wil
de brandweer los van de binnenstad.
Burgemeester
reikte prijzen
van museum-
puzzel uit
LEIDEN Burgemeester Vis
heeft gistermiddag in het rijks
museum van oudheden de prij
zen uitgereikt van de kerst
puzzel „Wat is waar", die de
Leidse musea in samenwerking
met het bedrijfsleven hebben
gehouden, daartoe in de gele
genheid gesteld door exclusieve
publicatie van de opgave (een
pagina foto's) in Leidsch Dag
blad/Alphens Dagblad.
De burgemeester sprak zijn
vreugde uit over initiatieven als
deze, die hem ook als histo
ricus erg aanspreken. HU
wekte de jeugd op musea te
blijven bezoeken.
Anke Schueler (15) uit Oegst-
geest kan dat op de fiets doen.
Zij won de eerste prijs, een
vouwfiets van V&D. De tweede
prijs, een waardebon van f100
van P&C, ging naar Wim Stik-
kelorum uit Leiden, 3. Frans
Penning uit Voorschoten, die
een transistor portable radio
van V&D won, 4. Heieen Jonk
uit Voorschoten, die van de
Leidse musea f75 in contanten
kreeg 5. Caroline Houmiet uit
Leiderdorp en 6. Jos den Hol
lander uit Oegstgeest, die kun
nen fotograferen met een door
de Leidato aangeboden camera,
en 7. Leo Eradus uit Leiden, die
voor f25 kan besteden bij pla-
tenhandel Nic. de Tombe.
Op de foto (Jan Holvast)
Anke, de burgemeester en de
fiets.
LEIDEN Prof. dr. P. Th. Ooster-
hoff, vice-voorzitter van bestuur van
de Leidse universiteit, heeft met in
gang van 1 december 1972 ontslag ge
vraagd als hoogleraar in de sterren
kunde. Prof. Oosterhoff werd in 1945
benoemd tot lector en in 1948 tot
buitengewoon hoogleraar in de ster
renkunde. In 1961 volgde zyn benoe
ming tot hoogleraar.
Aan prof. ir. C. A. Muller, hoog
leraar in de techniek der microgol
ven en hun toepassing in de ster
renkunde, de natuurkunde en de
scheikunde, is eervol ontslag ver
leend per 1 februari 1973. Hij is
gewoon hoogleraar aan de TH ran
Twente geworden.
Dr. G. ram Dyk, die als weten
schappelijk hoofdmedewerker verban
den was aan het Mathematisch in
stituut van de Utrechtse universiteit,
is benoemd tot gewoon lector in de
wiskunde aan de Leidse universiteit.
Dr. C. A. J. ran Ouwerkerk is be
noemd tot gewoon lector in de pas
torale psychologie te Leiden. Van
Ouwerkerk was sinds 1968 als hoog
leraar in de theologie verbonden aan
het Williams College te Williams-
town in Massachusetts.
De volgende mensen zullen de ko
mende weken promoveren: A. M.
Deciders, wetenschappelijk medewer
ker aan het laboratorium voor para
sitologie; B. Liming uit Oss en P. M.
van der Plas uit Katwijk tot doctor
in de geneeskunde; K. Schrijver te
Montreal en J. J. M. W. Hubregtse in
Leiderdorp tot doctor in de wiskunde
en natuurwetenschappen en H. V.
Brom in Leiden, die voor dezelfde
titel zijn proefschrift zal verdedigen;
H. F. L. de Liagre Böhl uit Amster
dam zal tot doctor in de letteren
promoveren; tot doctor in de sociale
wetenschappen zullen C. A. J. Vlek,
Leiderdorp, J, de Leeuw, Katwijk,
W. F. L. Buschkens, Wassenaar en
A. F. Marks promoveren; R. A. J. van
Dijk uiit Den Haag hoopt tot doctor
in de wijsbegeerte te promoveren.
CASSETTES
Grote keuze verzilverde
geschenkartikelen.
De ruimste keuze ln Pleet,
Bdelstaal en Vlekvrij.
Uw Juwelier en Gero-dealer
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181, Leiden
LEIDEN Tegen het precisiewerk,
dat De Carambole I in de eerste
klasse van de Leidse Biljart Bond op
het groene laken demonstreerde,
bleek het eerste viertal van 'tScheep-
je geen verweer te hebben. Het zonk
van de eerste naar een derde plaats.
De Carambole veroverde de leiding
met een voorsprong van drie punten
op 't Scheepje. Landzicht I kwam bij
TOG I niet verder dan een magere
remise, zodat Landzicht zijn voor
sprong op De Carambole I in een
achterstand van twee punten zag
veranderen. De Oude Herberg I wist
met 62 de opmars van UVS I te
stuiten en zodoenide de zware 80
nederlaag uit de vorige ronde goed
te maken. Hekkeslulter Zijlpoort I
won weliswaar met 26 van De
Vriendschap I, maar behield de rode
lantaarn. De Groene Valck I distan-
ciëerde zich via een 26 winst op
't Zuid I wat van de laatste plaatsen.
De Spijkerbak I schoot in de
tweede klasse danig uit zyn slof. 't
Zuid II werd met 80 het slachtof
fer.
Cleyn Duin II was in deze achtste
ronde het kwartet van de grote da
den. Het tot nog toe alles winnende
't Wachtje n werd een 44 gelijk
spel afgedwongen.
De competitie-uitslagen in de LBB
zyn:
Negende ronde: Eerste klasse: t
Scheepje I De Carambole I 08.
De Vriendschaup IZylpoort I 26,
't Zuid IDe Groene Valck I 26,
De Oude Herberg IUVS I 62,
Landzicht I—TOG I 4—4, 't Spoortje
I was deze ronde vrij.
Tweede klasse: 't Wachtje IDVH
I 2—6, TOP I—Landzicht II 8—0, De
Spijkerbak I—'t Zuid II 8—0, De
Heul I—Rijnegom I 2—6, DVS I—
Cleyn Duin I 4—1, De Waag I—De
Morschpoort I 62.
Achtste ronde: Derde klasse: UVS
II—TOP II5—3, Zylpuoort II—Land
zicht III 44, 't Vierkantje I't
Scheepje n 6—2, VOP I—TOG II
80, KI. Minerva IDe Waag II
0—8.
Vierde klasse: Cleyn Duin II't
Wachtje n 44, De Carambole II
Zylpoort III 4-4, DVH II—'t Spoor
tje II 62, De Vriendschap n
DOS I 4—1, De Heul II—De Oude
Herberg n 08.
Vijfde klasse: De Witte Hen I
DVS II 2—6, De Waag III—Land
zicht IV 62, Rijnegom IIDe
Mosohpoort II 62, 't Scheepje III
De Carambole III 35, t Zuid III
Cleijn Duin III 80.
Zesde klasse: KI. Minerva IIDe
Groene Valck II 26, De Carambole
IV—DVH m 4—4, DOS II—Cleyn
Duin IV 4—4, TOP III—'s Vier
kantje II 26.
Zevende ronde; zevende klasse:
DVS HI—VOP II 0—8, DOS ni—De
Oude Herberg III 6—2, De Heul m
De Vriendschap Hl 44, De Witte
Hen II—De Waag IV 2—6. Zijlpoort
IVDe Morschpoort IH 8—0.
Achtste klasse: 't Spoortje ni
Rijnegom IH 2—6, Landzicht V—De
Waag V 2—6, DVH IV—De Caram
bole V 44, 't Zuid IV—'t Vierkantje
III 6—2, UVS IV—TOG IV 2—6.
ADVERTENTIE
schoenen
een
lust
om op
te lopen
Rijnland stelt 22,2 miljoen beschikbaar
Van Dalen
Donkersteeg 8L Leiden
LEIDEN Voor de bouw van
rioolwaterzuiveringsinstallaties in Bo
degraven, Hazerswoude-Dorp en in
Nieuwveen stelt het Hoogheemraad
schap van Rijnland kredieten ter
hoogte van resp. 10 miljoen, 3,3 mil
joen en 8,5 miljoen gulden beschik
baar. Voor Hazerswoude-Dorp komt
daarbij nog een krediet van f400.000
als bijdrage ln de stichtingskosten,
van een persgemaal in Hazerswoude-
zuld en de aanlegkosten van een
transportleiding van dat gemaal naar
Hazerswoude-Oost. Dat heeft de
verenigde vergadering van 't Hoog
heemraadschap onder leiding van
waarnemend dijkgraaf Meskers
dijkgraaf Schokking is uit het zie
kenhuis en zal maandag zijn werk
zaamheden hervatten besloten.
De onderhandelingen met Heine-
ken over vestiging van een brouwe
rij in Zoeterwoude verlopen zeer
prettig. Dat werd van diverse zij der
te kennen gegeven in de verenigde
vergadering. Men besloot zonder veel
moeite om met de Provinciaal Pla
nologische Dienst een leidingentra
cé te ontwerpen dat ruimte gaat bie
den aan twee afvalwater transport
leidingen, o.m. ten behoeve van de
brouwerij in Zoeterwoude.
Rijnland zou met de gemeente Noord-
wijkerhout een geldlening aangaan
van f 3.010.287,04. Dit bedrag zal in
dertig Jaarlijkse termijnen moeten
worden afgelost. Deze lening was no
dig geworden nadat Rijnland in 1971
besloot de taak tot zuivering van 't
afvalwater in Noordwijkerhout van
de gemeente over te nemen. Men
moest van de gemeente een rioolwa
terzuiveringsinstallatie kopen. De
zaak heeft enige vertraging gehad,
omdat Gedeputeerde Staten bezwaar
hadden tegen de wijze waarop men
de financiering zou uitvoeren. Op 27
december 1972 is echter van de minis
ter van Verkeer en Waterstaat toe
stemming gegeven om niet bij de
Waterschapsbank NV of bij de Bank
van Nederlandse Gemeenten te lenen
zoals in dit soort gevallen is voorge
schreven.
LEIDEN „Ondernemers, vak
beweging en overheid zullen de zelf
beheersing moeten opbrengen om
iets wezenlijks te doen tegen de vlie
gende inflatie van dit moment".
Aldus luidt een waarschuwing van
prof. mr. H. J. Hofstra, hoogleraar
aan de Leidse universiteit, zoals hij
die gisteren deed in een referaat
over „Inflatie en belastingheffing"
aan de lunch van het departement
Leiden van de Nederlandse Maat
schappij voor Nijverheid en Handel.
Een halt toeroepen aan de inflatie
is volgens oud-minister Hofstra
noodzakelijk. Hij weet, dat .stops"
(van lonen, prijzen, winst en divi
dend) praktisch onuitvoerbaar zijn,
maar zet zich af tegen het uitgangs
punt, dat „we moeten leren leven
met inflatie". HU vindt dat dood
griezelig.
ZA. moeten nu offers worden ge
bracht voor een oplossing op lange
termUn. Door de automatische infla
tiecorrectie op de belasting is één
middel om inflatie te lyf te gaan
verdwenen. Een ander middel, dat
voor een klein gedeelte zou helpen,
is een betere efficiency van de over
heid, die gerund zou moeten worden
als een onderneming.
Als er niets gebeurt, ziet prof. Hof
stra de belastingdruk in de komende
Jaren toenemen met 7 tot 8 pet. als
de overheid niet meer doet dan de
zaken afhandelen en geen nieuwe
dingen op touw zet.
De heffingen voor collectieve voor
zieningen (waarin ook begrepen
AOW e.d.) vindt Hofstra nu eigen-
lyk al te hoog. Ze bedragen de helft
van het nationaal inkomen. Vorige
eeuw kwam het percentage niet bo
ven de 10 uit. Nu betaalt een arbeldei
met minimumloon 40 cent van elke
gulden, die hy meer verdient. En van
elke gulden die lemend verdient bo
ven de f. 125.000, gaat liefst 71 cent
naar de schatkist.
Prof. Hofstra merkt op, dat de in
flatie na 1960 op gang ie gekomen,
steeds snelleris gegaan tot het grie
zelige tempo van nu. Als belangry le
ste oorzaak ziet hU de institutionali
sering van onze samenleving met
collectieve arbeidscontracten, prijs
afspraken e.d. Voorbeeld: natuuriyk
is er geen oliekartel, maar opvallend
is wel, dat alle benzinemaatschap-
pUen op dezelfde dag him prUs ver
hogen.
Volgende keer een heel ander on
derwerp: op 4 april luncht AJax-
voorzitter Jaap van Praag mee. De
borrel vooraf werd ditmaal voor het
eerst genoten in de nieuwe bar van
.Nieuw Minerva", een in styi ge
houden aanwinst, die er zyn mag.