i^ie zijn die 400.000 mensen
lie nn een cursus volgen?
jabrador-retriever is slim en leergierig
J Evenementenkalender
Honden bedden
+S alles
ra
Vlieland
ERDAG 25 JANUARI 1973
EXTRA
PAGINA 15
AMSTERDAM
Concertgebouw: 26 Jan. 20.15 uur Concert van Ten Years After:
27 Jan. 15 uur Radio Philharmonisch Orkest oJ.v. David Athertou
mjn.v. Arto Noras, violoncel, 27 Jan. 20.15 uur Amsterdams Philhar
monisch Orkest, 28 jan. 14.15 uur Concertgebouworkest oLv. Carlo
Maria Giulini, 29 Jan. 20.15 uur Concertgebouw orkest oJ.v. Carlo
Maria Giulini, 30 Jan. 20.15 uur Amsterdams Philharmonisch Or
kest, 31 jan. 1 feb. 20.15 uur Concertgebouworkest oJ.v. Carlo Maria
Giulini mjn.v. Stefania Woytowicz, sopraan, Rafaele Arié, bas.
27 Jan. 20.15 uur Belgisch Klarinetten Kwartet, 30 Jan. 20.15 urn-
Jonge Concertgebouworkestleden stellen zich voor.
Kleine Bellevue: t.em. 28 Jan. 20.30 uur Kabaret Glimlach mm.v
Gerard Elschot, Louis Engels en Kees Haagen; 30 Jan. t.em. 4 feb.
20.30 uur Kabaret Herman Berkien mm.v. Herman Berkien, Yvonne
Groeneveld, John de Groot en Ferry Kneefel.
Stadsschouwburg: 25 t.e.m. 27 Jan. 20.15 uur Amsterdams Toneel
met „Schuld en boete", 28 Jan. 13.30 uur Nationale Ballet met
„De schone slaapster", 28, 31 Jan. 20.15 uur „De Meid".
Nieuwe de la Mar-theater": t.em. 22 feb. di., wo., do. 20.15 uur
Fons Jansen met zijn cabaretprogramma „Kwartetten"; t.e.m. 24
feb. vr., za. 20.15 uur Wim Kan met Corry en zijn nieuwe cabaret
programma. Aan de vleugelRu van Veen.
Theater Tingel Tangel: t.em. 31 Jan. beh. ma. 20.30 uur Cabaret:
„Hoera we leven nog" met Sieto en Marijke Hoving.
De Koopermolen: dag. beh. ma. en di. Henk Elsink.
Rijksmuseum: t.em. 11 feb. „Vermeers brief hersteld".
DEN HAAG
Congresgebouw: 26 jan. 20.30 uur Concertgebouworkest oJ.v. Carlo
Maria Giulini; 27 jan. 20.30 uur Residentieorkest o.l.v. Willem van
Otterloo m.m.v. Jet Röling, piano en het Nederlands Danstheater.
HOT-theater: 27 jan. 20.30 uur Haagse Comedie met „Wachten
op Godot", 27 Jan. 23.30 uur Mobiel Ensemble, 28 Jan. 20.30 uur
Haagse Comedie met "Eindspel" 30, 31 jan. 20.30 uur Groep "De
Appel" met „God op aarde".
Circustheater: 29 t.em. 31 Jan. 20 uur Optreden van Toon Her
mans met zijn nieuwe show.
Theater Pepijn: 26, 27 Jan. 20.30 uur Cabaret in den Twijfelaar
„In voorarrest" mm.v. Louis Kookelmann, Loes Vos en Bert Nico-
dem.
Kon. Schouwburg; 26 Jan. 20.15 uur De drie zusters, 27 Jan. 20.15
uur De Misantroop, 28 jan. 14 uur Polonaise, 28 Jan. 20.15 uur
Knecht van twee meesters,, 29 Jan. 20.15 uur De Hofstad operette,
30 Jan. 20.15 uur Soldaat Tanaka, 31 Jan. 20.15 uur Liebelei.
Diligentia: 26 Jan. 20.15 uur Union Internationale des amis du bel
canto, Helen Watts, John Streets, 27 Jan. 20.15 uur Manhattan Trio,
28 Jan. 11 uur Thea Ekkervxi. Pas, zang, Ruud v. d. Meer, bas,
Rudolf Jansen, piano en strijkkwartet, 28 Jan. 14.30 uur Hiroko
Nahamura, piano, prijswinnares van het Chopin-concours in War
schau.
Theater In de Steeg: 26, 27 Jan. 21 uur Cabaret Salvo „Cartoon".
28 Jan. 20.30 uur Blues in de steeg.
Haags Gemeentemuseum: t.em. 4 feb. Overzichtstentoonstelling
van Carel Visser omvattende 70 beelden en 100 tekeningen en pren
ten.
ROTTERDAM
De Doelen: 27 Jan. 14 en 16 uur Dansdemonstratie door het Rot
terdams Danscentrum oi.v. Ineke Sluiter, 27 Jan. 15 uur Orgel
concert Arie Keyzer, 27 Jan. 20.15 uur Ten Years After; 29 Jan.
20.15 uur Kon. Orkest Ver. Symphonia oi.v. Henk Briër mm.v.
Lenie StevensRidderhof en Willem Hilkema; 28 Jan. 20.15 uur
Vocalistenserie: Helen Watts en John Streets, 31 Jan. 20.15 uur
Weense sonatenavond met Piet Veens tra, piano, 1 feb. 20.15 uur
Rotterdams Philharmonisch Orkest oi.v. Ferdinand Leitner, solist:
Nikita Magaloff, 2 feb. 20.15 uur Philharmonisch Orkest van Lenin
grad oi.v. Joeri Temirkanow, solist: Michail Waiman, 3 feb. 20.15
uur Promenadeconcert door Rotterdams Philharmonisch Orkest
oi.v. Ferdinand Leitner.
Rotterdamse Schouwburg: 26, 27 Jan. 20.15 uur Rotterdams To
neel met Liebelei, 28 Jan. 20.15 uur Zuidelijk Toneel Globe met
„Sint Juttemisbal", 30 Jan. 20.15 uur Nederlands Danstheater met
Essay in Silence, Sunday papers, Opus Lemaitre, Mythical Hunters,
31 Jan. 20.15 uur Hoofdstad operette met „lm weissen Rössl".
Piccolo-theater: 27 Jan. 20.15 uur Nieuwe Komedie met „Hutspot"
28, 31 Jan. 20.15 uur Nieuwe Komedie met „Hutspot".
Sportpaleis Ahoy: t.em. 31 Jan. 20 uur Russisch staatscircus.
Theater In den Twyfelaar: 27 Jan. 20.15 uur Cabaret Szmulewicz.
Rivièrahal: t.e.m. 29 Jan. Schelpententoonstelling.
Dioramagebouw: t.em. 4 feb. Internationale vogeltentoonstelling.
van de artikelen waar het
st constant reclame voor
it gemaakt, zijn schriftelijke
sussen. Er zijn circa 150 in
jagen voor schriftelijk onder
in ons land. Vele ervan zijn
ars concurrenten. Ze hebben
Ier dezelfde reclame-aanpak:
-aan er van uit dat je een ge-
Uge drup moet laten vallen
een steen uit te hollen.
slagzinnen dikken niet nu eens
nschap zus, en dan weer hoeda-
ieid zó van hun produkt aan,
i vrijwel ieder ander doet, die
te verkopen heeft. Nee, ze ha-
a allemaal op het argument
de degelijkheid: kennis verwer-
je positie in de maatschappij
jteren, studeren voor Je toe-
st, aanzien verwerven, bijblijven
vak.
andere woorden: een schrifte
cursus is een hoogst serieuze
elegenheid, waarvan zelden of
wordt verwacht dat Je Je er
de aardigheid mee bezig zult
len.
s bij cursussen tekenen of ver-
a schrijven wordt in de reclame
wel gesuggereerd dat Je er na-
and als tekenaar of schrijver
&r
Bakker
geven van wat er om gaat in het
schriftelijk onderwijs.
Dit, bijvoorbeeld, is de belangstel
ling die blijkt uit recente aanvragen
om inlichtingen over cursussen bij
de L.O.I (in volgorde; de eerste drie
krijgen alleen al driekwart van de
totale aanvragen)
1. economische-administratieve op
leidingen, middenstandsopl.
2. talencursussen e.d.
3. staatsexamens HVO, MAVO, al
gemene ontwikkeling, enz.
4. techniek.
Klanten-rubriek
5. verzorgende beroepen en interes
severbreding zoals psychologie,
aardrijkskunde, geschiedenis, kle
ding maken, enz.
6. landbouw, reclame, enzovoort.
Wat de aparte vakken betreft,
noemt men bij de L.O.I. blindelings
praktijkdiploma boekhouden, Engels
en Nederlands als de meest ge
vraagde en als minst gevraagde cur
sus die voor „konijnen sport- en
nutfokker".
Zeer stabiel
Het cursussenpakket is zeer stabiel.
Er is door de uitgever in geïnves
teerd, en anderzijds moet er ook
door het publiek op gerekend kun
nen worden.
Toch is er ook vernieuwing en
uitbreiding gaande. Zo kwamen er
in de laatste jaren nieuwe dingen
als marketing en pneumatiek bij,
en verdwenen verschillende land
en tuinbouwcursussen.
Volgens gegevens van enige jaren
geleden had men bij het L.O.I.
driekwart mannen en een kwart
vrouwen onder zijn cursisten. Men
denkt dat er nu wat meer vrouwen
zullen zijn. Opvallend is dat vrou
wen vooral talencursussen volgen.
Bij de destijdse telling waren dat
er wel bijna evenveel als mannen.
De leeftijdsinstelling van schriftelijk
studerenden heeft ook een duidelij
ke opbouw:
20 procent is tot 20 jaar;
35 procent is tussen 20 en 24 jaar;
16 procent is tussen 25 en 29 jaar;
28 procent is 29 Jaar en ouder
(meest tot 35 jaar)
Grote steden
Van de cursisten woont, aldus nog
altijd de L.O.I-tellingen, 23 procent
in de drie grote steden, 33 procent
in de rest van de Randstad, 10 pro
cent in het noorden, 16 procent in
het oosten, en 18 procent in het
zuiden van het land. Men is trots
op die hoge score in het westen
voor het schriftelijk onderwijs.
Want, zegt men, dit is ondanks de
vele mogelijkheden voor mondelinge
les, die men daar heeft.
Ook alweer van enige Jaren geleden,
dateren deze gegevens:
25 procent van de cursisten is hand
arbeider;
50 procent werkt op een kantoor;
22 procent heeft leidinggevend
werk;
2 procent is zelfstandige.
Dit is dus het publiek dat veelal
maandelijks al gauw zo'n 25 gulden
cursusgeld betaalt en vele avonden
over zijn cursustaken zit gebogen
(Soms neemt men minder van die
taken dan het gemiddelde. Dat heet
dan „aanpassing aan het eigen stu
dietempo". De indruk bestaat dat
de eigenlijke reden daarvan ook wel
eens is, dat men liever wat minder
per maand betaalt en daarom maar
wat langer over de studie doet).
Dat is het (incomplete) beeld van
de 400.000 mensen die thuis een
cursus volgen. Enerzijds zijn de cur
sisten weifelmoedig: tussen 20 en 40
procent zegt binnen de vijf maan
den zijn cursus weer op.
Soms tonen ze Juist een groot door
zettingsvermogen: de laatste moge
lijkheid om via een staatsexamen
bijvoorbeeld de onvoltooide HBS
nog af te maken, leidde tot een
golf cursisten.
En vaak, heel vaak zijn ze onbere
kenbaar: terwijl op de dagscholen
het Frans uit de leerpakketten ver
dwijnt door gebrek aan belangstel
ling, neemt de vraag ernaar in de
HAVO/MAVO-pakketten van het
schriftelijk onderwijs Juist toe....
door zou kunnen verdienen,
its zeer zelden wordt toegege-
dat het alleen maar om een
ige vrijtijdsbesteding of een in-
severbreding gaat.
jelijk
iftelijke cursussen volgen is iets
rwets degelijks. Hoe groot is
degelijke publiek dat er op in-
!t, en wie zijn die mensen? Ik
daar dezer dagen na de na-
sdrukte van de traditionale top
ie inschrijvingen mijn licht
op bij een groot onderwijsin-
ut (De Leidse Onderwijsinstel-
m, met 420 cursussen en 70.000
sten).
moet ik meteen zeggen dat men
daar lang niet op al mijn vra-
een antwoord kon verschaffen,
is het antwoord dat ik bij her-
ij kreeg: „Wij weten eigenlijk
te weinig over de mensen die
as land schriftelijk studeren",
voor resultaten hebben de cur-
>n voor degenen die ze volgen?
op heeft het ministerie van on-
ijs al eens geprobeerd een ant-
■d te geven. Het deed dat in een
Jaar geleden verschenen bro-
e over het schriftelijk onder
in Nederland: „Het is niet
oudig, daarop antwoord te ge-
Bij de SPD-examens was dat 54-69
procent. Hierbij wordt opgemerkt
dat deze cijfers weinig zeggen over
het rendement van het schriftelijk
onderwijs. Daarvoor zijn meer,
maar niet beschikbare, gegevens
noodzakelijk".
De moeilijkheid is namelijk, dat de
cursusinstituten voor zowel officiële
en algemene examens, als voor ei
gen diploma's van het instituut zelf
opleiden. En over dat alles zijn
geen gegevens bekend.
Toch is schriftelijk studeren niet
zo'n ongewisse zaak als je nu mis
schien geneigd zou zijn te gaan
denken. Heel veel mensen hebben
er wat aan. Naar schatting zijn er
op dit moment zo'n 400.000 mensen
mee bezig.
In het parlement is zojuist (intus
sen ook in de Eerste Kamer) de
wet op het schriftelijk onderwijs
aangenomen. Met daarin verwerkt
een officiële erkenning voor institu
ten die aan gestelde voorwaarden
voldoen, plus o.m. een verbod op
huisbezoek om op die manier cur
sussen te verkopen.
ficatie
toch enige indicatie te geven:
ie gegevens van één der erken-
opleidimgsinsbituten over de Ja-
1962-1967 bleek, dat bij de
l-opleidingen in de moderne ta-
gemiddeld 40-55 procent van
oen die examen aflegden,
!de.
Toenemend
Het volgen van schriftelijke cursus
sen neemt toe, zij het wat minder
dan voorheen. Tussen 1960 en 1967
was de groei 54 procent. Tussen
1967 en 1970 steeg het totale aantal
cursisten nog met 5 procent.
Er zijn dan wel geen volledige ge
gevens, maar er zijn er gelukkig
wel een paar die een aanduiding
geveer honderd jaar geleden arriveerde in Engeland een
emdeling die spoedig een van de meest geliefde honden
dit hondenminnend eiland zou worden: de Labrador
Iriever.
Labradors die gekruist zijn met
„sheepdogs" zijn voortreffelijke blin-
degeleidehonden gebleken!
Hasjiesj
naam verraadt zijn afkomst
hij stamt inderdaad uit het
jzaamste gedeelte van
Noordamerikaanse kust uit
rador. Zijn vaderland schijnt
fendeels uit naaldbossen te
'Mn, met een rotsachtige kust
'top al heel wat schepen zijn
Mn.
ïl Marijnis
Aad Hakkert
«vallig trok de eerste Labrador
Engeland aankwam de aan-
bt van Lord Tweedmouth, een
'hondenliefhebber. Hij heeft als
e Labradors gefokt en hij was
enthousiast over hun grote in
tentie!
lichting
de Jaren dertig vroeg de Engel-
nlitie zich af welke honden het al
ste geschikt waren om af te
len als politiehond. Het ligt na-
lijk voor de hand om de Duitse
Ier te noemen. Maar dan moet U
^denken dat in die tijd de Duit-
x'erder door onverantwoordelij-
1 inhalige broodfokkers vaak hy-
fcveus en onbetrouwbaar was.
>e moest ^en er nu achter ko-
welk ras ook op de lange duur
beste zou voldoen aan de zeer
eisen die aan een volledig afge
richte politiehond gesteld worden?
Men besloot een deskundige in de
arm te nemen. En gelukkig
trof men een der beste hondenaf
richters ter wereld, de heer H. S.
Lloyd bereid om de zaak te onder
zoeken.
Lloyd was beroemd om twee rede
nen. In de eerste plaats had hij een
fabelachtig talent voor het africhten
van honden voor de Jacht. En in de
tweede plaats was hij de eigenaar
van een kennel van Cocker Spaniels
waar de beste Cocker ter wereld wer
den gefokt, de kennel „Of Whare".
Kortom, Lloyd was iemand die z'n
sporen op kynologisch gebied be
paald wel verdiend had. Hij nam z'n
taak dan ook met groot enthousias
me op zich. Hij testte bijna alle
rassen die voor politiewerk in aan
merking kwamen. Duitse Herders,
bouviers, schnauzers, maar ook enke
le Jachthonden zoals de Duitse
Staander.
En tenslotte concludeerde hij dat
de Labrador Retriever, de geschikt
ste kandidaat voor deze zware taak
was! De hond is zeer intelligent, wil
graag leren en heeft een rustige
vriendelijke aard.
Labradors zijn kortom, voor alle
mogelijke en onmogelijke opdrach
ten ingezet. Ze zijn aan parachutes
neergelaten, hebben tijdens de oor
log mijnen opgespoord, gewonden uit
gebombardeerde huizen gered, en
hebben gediend als patrouillehond
bij de Britse Commando's.
Het hoeft dan ook niemand te ver
bazen dat de Rijkspolitie enige Jaren
geleden een aantal Labradors uitkoos
voor een merkwaardig karweitje.
Sedert de Jaren vijftig is het ge
bruik van drugs enorm toegenomen.
En allerlei ondernemende lieden zien
daar een zeer goed belegde boterham
in. Smokkelen van drugs is „busi
ness" geworden.
Nu gaat het er maar om wie het
slimste is de politie of de smokke
laar. Want de smokkelaars verber
gen hun koopwaar op de waanzin
nigste plaatsen. In hun schoenzolen.
Of ergens in de carosserie van hun
auto, in de benzinetank, in de dub
bele bodems van hun koffers, noem
maar op.
Toch was de politie slimmer. Want
sedert enige tijd heeft de Rijkspolitie
een aantal Labradors in dienst die
zijn afgericht om hasjiesj op te spo
ren. Ze hebben namelijk zo'n ontzet
tend scherpe neus dat de smokkel
waar zelfs wordt ontdekt als de
smokkelaars alles met handschoenen
aan, in plastic verpakken en daarna
met scherpruikende stoffen insmeren
die de hasjiesj geur moet verbergen.
ADVERTENTIE
VOOR RASHONDEN
DOKO VOEDERS
verkrijgbaar by
ROBBERS - Haven 24 - LEIDEN
TELEFOON 25107
Menige handige jongen zit nu in de
bajes de dag te vervloeken dat de La
bradors in dienst zijn gekomen.
Denken
Wie zo'n hyperintelligente Labra
dor aan het werk ziet vraagt zich al
gauw af of honden kunnen denken.
Hij weet het eigenlijk niet.
Het is buiten kijf dat een hond
kan concluderen. Als hij een keer is
afgeranseld met een pook (om maar
eens iets buitenissigs te noemen)
begrijpt hij uitstekend wat er ge
beuren gaat als de baas wéér met de
pook in de hand op hem af komt!
Maar dat is nog geen echt denk
werk.
De Labrador is een retriever. Dat
betekent letterlijk een „terugvinder".
Want oorspronkelijk zijn deze hon
den gefokt om mee op Jacht te gaan.
En als de baas een fazant had ge
schoten werden de retrievers erop
uit gestuurd om de vogel op te zoe
ken.
Dat is, vooral in ruig terrein geen
pretje. Maar de retrievers zijn zo
slim om het terrein heel systema
tisch te doorkruisen. Het duurt
meestal niet lang of zij hebben het
wild ontdekt, en apporteren het dan
keurig netjes. Dit is bepaald een
karweitje wat om hersenwerk vraagt.
Maar Je kunt een hond veel leren
en aanwennen.
Daarom zou lk niet durven bewe
ren dat honden écht kunnen den
ken, op de manier waarop mensen
dat doen, of althans horen te doen.
Maar ik durf gerust te beweren
dat de Labrador er héél dicht bij
komt! Er zijn momenteel in Neder
land een aantal mooie Labradors.
Het zijn heel aantrekkelijke honden.
Als U hem nauwkeurig bekijkt ziet
U dat het een stevige en sportieve
hond is met een groot uithoudings
vermogen. Ze komen voor in twee
kleuren, geel en roetzwart. Opvallend
is de dikke ronde staart die door de
kenners een otterstaart genoemd
wordt. Ze hebben allemaal bruine
ogen met een zelfbewuste uitdruk
king erin.
ADVERTENTIE
warm, hygiënisch, met afneem
bare hoes van textiel, skai of
imitatiebont.
Vanaf f 12,95
Volop gezondheid bij
De gele labrador retrever van de heer Kragt, Jeugdwinner
van de Labrador vereniging
9, beste van de Clubmatch 1972
N»u*« Rijn M Tfn 20824
