onfessionelen willen geen
riks minderheidskabinet
"Luchtpiraten zeer zwaar straffen
„Districtenstelsel betekent
diefstal van kamerzetels
Kerstmis 1972
V ietnam-debat"
in Tweede Kamer
KVP, ARP, CHU, WD en SGP:
ie uur durend gesprek Andriessen-Den Uyl
■RC biedt Pachman
rontschuldiging
n voor artikel
keurt een
van OMO-
chese goed
ÏEMSUCCES
Centrale
financiering
is onmisbaar
IAG 20 DECEMBER 1972
BINNENLAND
ADVERTENTIE
^AG Na een drie uur durend gesprek tussen Andries-
fp) en Den Uyl (PvdA) onder leiding van kabinetsin-
it Ruppert is duidelijk dat:
,mm rie confessionele fracties KVP, ARP en CHU eensge-
zijn in hun afwijzing van een links minderheidskabinet
PvdA, D'66 en PPR;
ïogelijkheid van een regeringssamenwerking tussen de
essionele drie en de progressieve drie verder weg is dan
[formateur in zijn tweede gespreksronde met de fractie-
zitters de reconstructie van het vijfpartijen-kabinet, dat
zomer door het vertrek van de DS'70 bewindslieden uit
jr viel, aan de orde zal stellen.
sen zei na afloop van het
ader meer, dat hij zelf re-
DUdfc met de mogelijkheid
extra-parlementair kabinet
odingen met de fracties.
zag zelf nog een kansje
alsnog werkelijkheid wor-
minderheidskabinet. Hij
at Andri essen welis-
gezegd de totstandko-
'n kabinet te willen ver-
maar dat hij niet hoe dan
ïabinet-Den Uyl naar huis
:Q.
heeft verklaard, dat hij
;t-Den Uyl zakelijk wil be-
aan de hand van het pro-
de personen die het be
de vraag of een progres-
lerheidskabinet "in de ge
geven omstandigheden de meest ade
quate oplossing vormt voor de kabi
netscrisis."
Tijdens het gesprek heeft Andries-
sen geweigerd met Den Uyl te pra
ten over een programma voor een
links minderheidskabinet of over
de personele bezetting. "Wij wensen
geen politieke verantwoordelijkheid
te dragen voor zo'n kabinet," zei hij.
Andriessen betreurde het, maar aan
vaardde het als een feit, dat er
geen meerderheidskabinet is te vor
men van de progressieven en de
confessionelen.
De KVP-fractieleider weigerde
aan te geven welke mogelijkheden
voor kabinetsvorming hij thans ach
tereenvolgens aanwezig acht.
:ht.
Kabinetsinformateur Ruppert (mididen) bijeen met
de KVP en Den Uyl (rechts) van de PvdA.
fractievoorzitters Andriessen (links) van
ÏRDAM (ANP) Het kort
it voor vandaag was vast
ossen de Tsjechische scha
lk Pachman enerzijds en de
Orbaan en het NRC Han-
anderzijds gaat niet door. De
?HOL (ANP) Het Vati-
#fl. geen bezwaren tegen de
ig van de delen I en II van
leden OMO-catechese cur-
bisschop Bluyssen van Den
jlit heeft mgr Bluyssen op
i meegedeeld na zijn aan-
it Rome.
nu de schrijvers van de
n IV de garantie geven dat
ining van deze delen normaal
l kan vinnen. Dit stuit niet
bezwaren in Rome, aldus
jssen, die dit onderwerp „ei-
het meest interessant vond",
hop noemde zijn contact in
leel plezierig". Er is over di-
terwerpen zoals over de prie-
van gedachten gewis-
earis-generaal dr J. A. A.
irhoven, die de bisschop op
vergezelde vulde aan: „Het
stelt een uitwisseling van
>n in een vroegtijdig stadium
peer zeer op prijs".
IWALDOW Enith Brigitha
Scboutsen hebben zich
lelden tijdens internationa
lrijden in het 25 meterbad
Tsjechische plaats Gottwal-
ith Brigitha won de 100 me-
in 1.00.1 en de 100
,-„0 in 1.07.5. Bob Schout-
Vierde op de 100 en 200 me-
slag in resp. 59,7 en 2.12.5.
Gramme de Vos (eveneens
J) won de 100 meter school-
18.1.
otsing met
speelgoedauto
BOSCH Een vijfjari
heeft gistellen met zijn
nieuwe speelgoedauto
hip motor een o-^nr-
auto aangereden. Hij
met zijn kostbaar auto-
iinkelprijs 1200 gulden)
ilfhonderd gulden scha
ns de politie overtrad het
5vele bepalingen: hij had
(bewijs, had geen wa-ver
reed op het voptoad,
woonbelasting betaald
Er is gpp'i pro-
ial opgemaakt. Ook
vond men hem nog te
ouders zullen de schade
krant plaatst vandaag een rectifi
catie vin het artikel van 12 december,
waarin C. Orbaan Pachman ervan be
schuldigde nazi-sympathieën te heb
ben gehad.
De advocaten van beide partijen
kwamen gisteravond na lang onder
handelen tot de volgende tekst: „Ik
(Orbaan, red. ANP) beschik niet over
publicaties van de hand van Pach
man, uit welker inhoud valt af te lei
den dat Pachman nazi-sympathieën
heeft gehad, of welker inhoud de eer
der door mij gedane uitlatingen en
wel in mijn artikel van 12 december
jl in deze krant rechtvaardigt".
De hoofdredactie van het NRC zegt
in een begeleidend commentaar dat
„de hoofdredactie na onderzoek niets
is gebleken dat van eniige door Pach
man geschreven publicaties waar
uit kan worden opgemaakt dat hij
nazi-sympathieën zou hebben ge
koesterd. Voor handhaving van de
stelling dat Pachman een inleiding
heeft geschreven bij een toernooi
boek, die sympathie voor de nazi's
verried, is derhalve onvol
doende grond". De krant betreurt 't
da,t Pachman ongerief heeft geleden
door deze bewering over zijn politie
ke verleden.
Hoofdredacteur Spoor van het
NRC zei gisteravond dat Orbaan bij
zijn bewering blijft dat hij het be
wuste boekje heeft gezien, maar dat
dat niet té verifiëren is. Orbaan zegt
dat prof. Kukulski hem in 1964 in
Krakau het boekje heeft laten zien.
Na zijn aankomst in Nederland ver
klaarde Ludek Pachman de afgelo
pen nacht, dat hij het zeer be
treurde in een onaangename strijd
te zijn gewikkeld. Met vreugde had
hij echter vernomen dat de aangele
genheid niet voor de rechter behoeft
te worden uitgevochten, maar op
vreedzame manier kon worden opge
lost. Vergissen is menselijk, aldus
Pachman, en daarom neem ik van
de verklaring en de verontschuldiging
van de heer Orbaan en van de re
dactie 'van NRC-Handelsblad met
vreugde kennis. Ik beschouw de he
le geschiedenis nu als afgedaan, al
dus Pachman.
Mej. mr. A. Kappeyne van de Coppello (VVD):
DEN HAAG „Wij zijn het eens
met Bakker van de CPN. Invoering
van een districtenstelsel zou zetel-
diefstal betekenen". WD-kamerlid
mej. mr .A. Kappeyne van de Cop
pello zegt dit ter toelichting van
enkele berekeningen die zij heeft
gemaakt.
Sinds de opkomst van D'66 die er
een programmapunt van maakte is
de gedachte aan een districtenstel
sel gaan leven in de Nederlandse
politiek. De staatscommissie Cals-
Donner heeft de regering gerappor
teerd, dat invoering van een gema
tigd districtenstelsel wenselijk zou
zijn. Met gematigd wil men zeggen:
het Engelse systeem waarin per di
strict maar één kamerlid wordt ge
kozen gaat ons te ver; wij willen
een stelsel waarbij per district meer
kamerleden gekozen kunnen wor
den en binnen zo'n district zou dan
het nu landelijk geldende stelsel
van de evenredige vertegenwoordi
ging van kracht moeten zijn.
Mej. Kappeyne van de Coppello
heeft een reeks voorlopige bereke
ningen uitgevoerd aan de hand van
het model van de staatscommissie
Cals-Donner. In dit model is het
land ingedeeld In twaalf districten.
Op basis van de bevolkingsaantallen
in 1967 is becijferd hoeveel kamer
zetels elk ditrict moet leveren. Dit
varieert van tien tot vijftien zetels.
De verkiezingsuitslagen van april
1971 en van november 1972 heeft
mej. Kappeyne „vertaald" in uitsla
gen van verkiezingen die volgens
het districtenstelsel Cals-Donner ge
houden zouden zijn. Enkele algeme
ne conclusies:
geen enkele nu bestaande combi
natie van partijen zou een meerder
heid halen;
er zouden niet veertien, maar
negen fracties in de Tweede Kamer
zijn gekomen;
als grote partijen zouden PvdA,
KVP en de WD profiteren doordat
zij extra zetels toegewezen zouden
krijgen;
de ARP zou in zeteltal ongeveer
gelijk blijven;
kleinere partijen zouden hun ze
teltal ongeveer gehalveerd zien;
de allerkleinste partijen zouden
niet aan bod komen;
het instituut van de restzetel zou
een grote rol spelen; 65 van de 150
zetels zouden als restzetel toegewe
zen moeten worden.
Mej. Kappeyene over dit laatste
punt: „Door de grote hoeveelheid
restzetels treedt een vervalsing op
van het beeld. Er worden zetels
toegekend aan partijen die daarvoor
in feite niet de stemmen hebben
gekregen. Daar zijn we in principe
tegen. Ook al zouden wij er zelf als
partij op vooruit gaan".
Waarom zit een lid van een partij
die geen districtenstelsel wil zo
druk te cijferen voor het geval dat?
Mej. Kappeyne wijst erop, dat de
VVD thans samenwerkt met de
confessionele partijen KVP, ARP en
CHU en dat wellicht in het nieuwe
kabinet ook zal doen, terwijl deze
partijen in hun urgentieprogramma
de invoering van een gematigd di
strictenstelsel hebben staan.
Zij herinnert eraan, dat vorig jaar
in het regeerakkoord waarmee KVP,
ARP, CHU en DS'70 van start gin
gen het districtenstelsel werd afge
wezen. „Met mijn berekeningen wil
De feestelijke dagen rond Kerstmis hebben zich aangediend
en wij staan op het punt afscheid te nemen van 1972.
Zouden wij alle goede relaties van „LUCAS VAN LEYDEN"
mogen uitnodigen om met ons dit naderend afscheid te
vieren
Met een goed glas in een feestelijke expositie van antieke
sieraden, zilverwerk, kunst uit Nepal, Thailand en India,
ikonen.
Op 20, 21 en 22 december a.s. zijn wij 's avonds van 79
uur daartoe geopend.
Wij zouden het erg prettig vinden ook u dan te mogen
ontvangen.
Met vriendelijke groeten
LUCAS VAN LEYDEN B.V.
J. H. J. MENTINK
NIEUWE RIJN 4 - LEIOEN
DEN HAAG Het opnieuw hes-
vatten van de Amerikaanse bombar
dementen in Noord-Vietnam is van
daag in de Tweede Kamer behan
deld. Vanmiddag is minister Schmel-
zer van Buitenlandse Zaken hierover
geïnterpelleerd door de comiriunist
Bakker.
Tegelijk kon de bewindsman ook
ingaan op de reeds eerder gestelde
schriftelijke vragen van de tweede
kamerleden Van der Spek (PSP)
en Van der Stoel (PvdA).
In deze vragen verzoeken zij de rege
ring haar afkeuring over dit nieuwe
oorlogsgeweld uit te spreken en er
met de meeste klem op aan te dringen
deze zo snel mogelijk weer te stop
pen. Ook vragen zij of er zo spoe
dig mogelijk hulp kan worden ver
leend aan de burgerbevolking die in
de eerste plaats het slachtoffer is
van deze nieuwe aanvallen.
Staatssecretaris:
DEN HAAG
Van der Stee van financiën is van
mening dat het afschaffen van de
centrale financiering van gemeenten
op dit moment de kapitaalvoorzie-
ning^ van de overheid in gevaar zal
hrp-ncrpn
De bewindsman antwoordde dit op
mondelinge vragen van het Tweede
Kamerlid Schakel (ARP) die wil
de weten waarom ook voor het ko
mende Jaar deze regeling voor een
trale financiering weer is voorge
steld, terwijl de wet zegt dat dit al
leen moet gebeuren wanneer er
krapte op de kapitaalsmarkt 'aan
wezig is.
De staatssecretaris meende dat
handhaving van het systeem ook
nu nog noodzakelijk is. Hij kon
niet zeggen hoe lang dit mede
gelet op de huidige politieke situa
tie nog zal duren. Wel verklaar
de hij dat er met de colleges van
gedeputeerde staten is afgesproken
dat de zaak in april van het vol
gend jaar weer zal worden bespro
ken.
Gisteren is in Gouda de traditionele kerstavondgehouden
rond de vele meters hoge en prachtige verlichte kerstboom.
DEN HAAG De regeringspartij
en (KVP, ARP, CHU en VVD) wil
len evenals de SGP voor luchtpirate-
rij de zwaarst mogelijke straffen.
Maximaal twaalf Jaar voor Iemand
die de veiligheid van een vliegtuig in
gevaar brengt, vijftien Jaar maxi
maal als het luchtvaartuig als ge
volg van de kaping neerstort en le
venslang (of in ieder geval ma
ximaal twintig jaar) als er bij een
dergelijke actie doden vallen.
Minister Van Agt (KVP) heeft
echter gisteren tijdens de behande
ling van de ratificatie van de Ver
dragen van Den Haag en Montreal
waarin luchtkapingen strafbaar wor
den gesteld, gezegd deze straffen,
hoger dan in het eigenlijke wetsvoor
stel, onaanvaardbaar te vinden.
Mocht de Kamer vandaag toch de
twee amendementen-Berkhouwer
(VVD) waarin deze hoge straffen
worden voorgesteld aanvaarden, dan
zal hij daar „persoonlijk de zwaar
ste consequentie uittrekken".
Zijn dreigement om het gehele
voorstel maar in te trekken zwakte
bij echter af door te verklaren eerst
overleg met enkele van zijn minis
ter-collega's te zullen plegen.
Unaniem veroordeelde gisteren de
Tweede Kamer op scherpe wijze el
ke vorm van luchtkaperij. De grote
geschilpunten ontstonden echter bij
het bepalen van de strafmaxima.
De liberaal Berkhouwer kwam met
twee amendementen waarin hij
voorstelde de maximumstraffen voor
agressie in vliegtuigen voor het ma
ken van .bomalarm" te verhogen.
Zijn voorstellen gingen de SGP-
fractie nog niet ver genoeg. SGP-
woordvoerder ir. Van Rossum ver
klaarde zelfs niet terug te deinzen
voor de doodstraf als een luchtka-
ping mensenlevens kost.
Geheel tegenover dit standpunt
stond de oppositie die bij monde van
dr. Roethof (PvdA) liet weten niets
voor beide amendementen te voelen.
Zelfs voor de verhogingen van de
strafmaat zoals deze in het rege
ringsvoorstel staat, voelde hij niets.
Hij zag als oplossing van het pro
bleem een betere en scherpere con
trole op luchthavens.
Ook mr. Jurgens (PPR) was tegen
de verhoogde straffen. Hij verweet
Berkhouwer en de KVP'er Van Zeil
dat zij constant spraken over „pu
re criminele feiten". Hij was van
mening dat ook de oorzaak van de
kapingen bekeken moest worden.
In zijn antwoord zei minister Van
Agt dat de bestrijding van de lucht
kaperij in ieder geval moet geschie
den met de middelen die de toets
van een rechtstaat kunnen door
staan.
Absolute veiligheidsmaatregelen
zijn volgens hem niet te nemen om
dat dergelijke maatregelen econo
misch desastreus zouden zijn.
"Geen enkel vluchtschema zou kun
nen worden gehandhaafd en de
gang van zaken zou hopeloos in de
war lopen".
Tegen de invoering van de zwaar
ste straffen had hij echter ernstige
bezwaren. "Ik kan niet geloven dat
iemand zich van zijn daad zal la
ten weerhouden als hij weet dat hij
niet negen ,maar twaalf Jaar ge
vangenisstraf kan oplopen", aldus de
bewindsman.
Volstrekt afwijzend stond minister
Van Agt tegen het verbinden van
de maximale straf van levenslang aan
nieuwe delicten. Hij noemde dat fun
damenteel in strijd met een goed
strafrecht.
Minister Van Agt vindt het niet
nodig dat aan boord van alle Ne
derlandse vliegtuigen veiligheids
agenten meereizen. Voor°l h'1 Inch-
ten zonder tussenlanding zoals bij
voorbeeld Amsterdam-New York
kan volgens hem met effectieve
controle vooraf worden volstaan.
Hij zei wel dat er op dit mo
ment op sommige vluchten veilig
heidspersoneel meevliegt. In dit ge
val gaat het om bedreigde vluchten
teneinde toezicht te houden op het
in- en uitstappen van passagiers op
weinig of niet bewaakte vliegvelden.
Belangrijk noemde minister Van
Agt het Amerikaans-Canadees Ini
tiatief, dat hij ook zal steunen, tot
het toepassen van sancties tegen
landen die deze verdragen niet on
dertekenen of niet naleven. Gedacht
wordt aan een boycot van deze lan
den op het lijnverkeer. Dit sanctie
middel zal eind Januari in Mon
treal worden besproken.
