VP-TOP LAAT
ROGRESSIEVE
lRIE VALLEN
Winning gas
op Ameland
is niet
verantwoord
vijf mogelijkheden van Ruppert
CPN NIET IN KAMERPRESIDIUM
Als het
ten regent,
lijnt binnen
chdezon.
Inde
igautomaat
inErres!
Blijetijds
Gereedschap
Bezetters
TH Delft:
ons rest
niets
anders
Voorstel tot uitbreiding verworpen
pAG 13 DECEMBER 1972
BINNENLAND
PAGINA 7
BE
dagen zijn verstreken sinds
Hl miljoen kiezer hun stem
uitgebracht bü de verkie-
150 leden van de Twee-
1.V
3SEI
ri,kl liemersma
be
Maar nog altijd zijn we
dan dat één van die
Ruppert (61, ex-
Christelijk Nationaal
ld, lid van de Raad van
uit te zoeken welke kabi-
verzekerd weet van een
i samenwerking met die
fweede Kamer, dan wel
toet mag vertrouwen in
Het ten tonele verschijnen van de
„wijze man" Ruppert met als taak
de hier geschetse puzzel op te los
sen, is een gebeurtenis die nog on
vermijdelijk is in onze snipperde-
mocratie. Wij kiezen wel leden van
de Tweede Kamer (volksvertegen
woordigers; controleurs van de
macht), maar wij kiezen geen rege
ring. Wij bepalen wel hoe groot de
stukjes van de politieke legpuzzel
zijn, maar een ander moet ze voor
ons in elkaar passen.
Staatshoofd
Wie de puzzelaar zal zijn bepaalt Hü gaat daarbij gemakshalve
de kiezer evenmin. Dat doet het voorbij aan de aanleiding tot
staatshoofd, gehoord de adviezen
van de groepen gelijkgezinden in de
volksvertegenwoordiging. Nu deze
adviezen openbaar zijn gemaakt,
kunnen de kiezers controleren wat
de volksvertegenwoordigrs eigenlijk
met hun stem aan het doen zijn.
Wiegel van de VVD heeft voor de
verkiezingen gezegd: er moet weer
een kabinet van „de vijf" komen;
dus een kabinet dat steunt op de
drie samenwerkende christen-demo
cratische fracties in de Tweede Ka
mer (ARP, CHU en KVP), de
\'VD-fractie en de fractie van
DS'70. In zijn advies staat dat dat
de verkiezingen. Deze aanleiding
was immers Juist het opzeggen van
steun aan een kabinet van „de vijf"
door DS'70. En onderhandelaar Ber
ger van DS'70 houdt slim het kruit
droog: „DS'70 staat niet te dringen
om aan een kabinet mee te doen".
Anders
Maar Ruppert ziet nog vier andere
mogelijkheden. Het boeiende, maar
tegelijkertijd ondoorgrondelijke van
zijn werkwijze is, dat hij de vijf
mogelijke oplossingen van de puzzel
niet stuk voor stuk, maar allemaal
tegelijkertijd probeert.
De vier andere oplossingen zijn in
Rupperts ogen:
een kabinet dat steunt op KVP,'
ARP. CHU, en VVD (de huidige
coalitie)
een kabinet van PvdA, D'66 en
PPR, dat niet nominaal maar wel
programmatisch steunt op een
meerderheid in de Tweede Kamer;.
een kabinet van KVP, ARP en
CHU (het spiegelbeeld van het vo
rige)
een kabinet zonder rechtstreekse
bindingen met fracties in de Twee
de Kamer.
Ruppert heeft maandag de indruk
gemaakt ernstig te willen onderzoe
ken of een minderheidskabinet van
PvdA, D'66 en PPR (56 van de 150
zetels) levensvatbaarheid heeft. (Hij
gaat voorbij aan de mogelijkheid
met PvdA c.s. een meerderheidska
binet te vormen. De mededeling van
PvdA fractieleider Den Uyl, dat
„een meerderheidskabinet van con
fessionele en progressieve partijen is
uitgesloten als gevolg van het niet
tot stand komen van enige binden
de afspraak daarover vóór de ver
kiezingen" aanvaardt hij als een
vast gegeven).
Geen verantwoording
Het zal geen verwondering wekken,
dat de adviezen van PvdA, D'66 en
PPR alle drie in de richting van
een progressief minderheidskabinet
wijzen. Bas de Gaay Fortman van
de PPR is in zijn gesprek met
Ruppert al wat verder gegaan. Hij
heeft voorgesteld een gesprek tussen
Den Uyl en Andrlessen van de KVP
te arrangeren.
De KVP-er heeft voor zo'n gesprek
de handen vrij. Hy en zijn fractie
adviseerden immers alle mogelijkhe
den te onderzoeken.
Maar hoe vrij is Den Uyl? Zijn
manoevreerruimte is uiterst smal.
Hij zit vast aan D'66 en PPR als
regeringspartners en aan een regeer-
afspraak. Hy zou over de volgorde
van uitvoering van het all:: I
kunnen spreken met Anriessen en
over kandidaat-ministers uit
KVP-hoek, maar dat mogen dan
niet uitgesproken KVP-bonz?n z :i
en zeker geen ministers uit het
tende kabinet.
Andriessen op zyn beurt moet reke
ning houden met de chrlsten-dem j-
cratische partners, ARP en CHU.
Deze hebben zich in feite vastgelegd
in hun advies op de constructie dat
alleen met PvdA c.s. geregeerd
wordt als het kabinet kan steunen
op een meerderheid in de Tweede
Kamer. ARP-fractieleider (en mi
nister-president) Biesheuvel he?ft
deze week herhaald, dat hij een
minderheidskabinet-Den Uyl niet
ziet zitten.
Over veertien dagen is Ruppert
misschien ook zover.
kAG De KVP-fraotie
ede Kamer die bij de ka-
sleutelpositie in-
eft gisteren unaniem be-
minderheidskabinet van
66 en PPR niet te
fractievoorzitter Andriessen
wel bereid te 2ijn tot een
KVP, ARP en CHU met
drie", maar D'66-fractie-
van Mierlo liet onmiddel-
„Er is met ons niet te
de verkiezingen",
wilde in dit stadium niet
regeringscombinatie
ÏVD of met de WD en
fractie is niet afkerig
itra-parlementair kabinet",
ito kabinet zou moeten wor-
met ministers die geen
ten partijpolitieke figuren
van de huidige mi-
gen wat hem betreft over-
•fractievoorzitter wees
bij „links" niet eenstem-
een extra-parlementair
erdt gedacht. PvdA en D'66
af, maar PPR-fractie-
e Gaay Portman zou er
en en CHU-fractievoorzit-
ts somden gisteren drie
uit het programma van
PvdA, D'66 en PPR waar zij onover
komelijke bezwaren tegen hebben:
de invoering van een alge
hele prijsstop;
de vermindering van de defen
sie-uitgaven met driehonderdmil
joen;
het intrekken van de 1000-gulden
collegegeld;
Voorts hadden zij grote moeite
met het NAVO-beleid zoals dat
in kringen van PvdA en PPR leeft.
Vandaag heeft informateur Rup
pert wederom gesprekken gevoerd
met Andriessen en Den Uyl. Hij
zou nader bekijken of hij na de ge-
sprekkenreeks met de voorzit
ters van de acht grootste fracties ook
zou spreken met leiders van klei
nere fracties.
ADVERTENTIE
Rapport Vereniging Waddenzee
droger blaast uw wasgoed
Ktierwarme bries in record-
U hoeft het niet meer te
igen aan de waslijn*
tan zó in de kast of ge-
rden. Er zijn 2 Erres
voor2Vikg en I voor 4 kg
teen wasgoed. Meer weten?
jaartje naar: Erres
B.V. Postbus 1481, afd.O,
LEEUWARDEN (ANP) De Lan-
deiyke Vereniging tot Behoud van
de Waddenzee vindt dat er een on
verantwoorde wissel op de toekomst
wordt getrokken wanneer de gaswin
ningsplannen van de Nederlandse
Aardoliemaatschappy (NAM) op en
rondom Ameland worden uitgevoerd.
Het zou zeer kortzichtig zyn wan
neer een belangryk natuurgebied ais
de Waddenzee vernietigd zou worden
om slechts kortstondig te kunnen
voldoen aan de vraag naar energie,
aldus de Vereniging in een rapport
over „aardgaswinning op Ameland",
dat gisteren openbaar gemaakt is.
Doorgaan van de gaswinningsplan
nen van de NAM betekent dat het
schaarse goed natuur wordt opgeof
ferd aan het (schaarse?) goed ener
gie, dat een veel lagere plaats op de
behoef tenschaal van de mens in
neemt, schrijft voorzitter drs. H. J.
Muntingh in het rapport. Volgens
hem is de betrekkeiyk geringe hoe
veelheid aardgas in de bodem van
Ameland nauweiyks voldoende om
gedurendeeen jaar de Nederlandse
energiebehoefte te bevredigen.
De winning is niet In het belang
van Friesland, schrijft drs. Muntingh,
omdat deze provincie en met name
Ameland het steeds meer moeten
hebben van het toerisme. De gaswin
ning met alle bykomende voorzie-
Haarlem gaat
afvalglas
verzamelen
HAARLEM (ANP) Haarlem
gaat massaal afvalglas inzamelen.
Een actie hiervoor start vrydag as.
De gemeente wil met dit projèkt by-
dragen aan een onderzoek naar de
mogelijkheden om gebruikt glas, zo
als flessen, opnieuw te gebruiken.
Ook wil de gemeente ervaring op
doen met het inzamelen van afval
stoffen, die meerdere malen gebruikt
kunnen worden.
Met medewerking van een groot
aantal winkelbedrijven organiseert en
bekostigt de gemeente deze actie. Of
zy slaagt zal echter in de eerste
plaats afhangen van de burgers, die
hun afvalglas niet onmiddeliyk moe
ten weggooien, maar naar centrale
plaatsen moeten brengen.
ningen zal het toerisme zeker niet
bevorderen, meent hy.
De heer Muntingh haalt verschei
dene regeriugsbrochures aan waarin
by herhaling wordt gezegd dat in
dustrievestiging op Ameland niet kan
worden toegestaan. „Maftr wat is
winning van aardgas anders dan in
dustriële activiteit? vraagt hy zich
af. Hy wijst tenslotte op het gevaar
van bodemdaling en de gevolgen van
een calamiteit voor de bevolking van
het eiland Ameland.
Het rapport bevat voorts by dragen
van de geoloog dr. P. Eisma, die tot
de conclusie komt dat er voor de
winning op Ameland geen enkele
noodzaak is, van de bioloog drs. S.
M. ten Houte en van de chemisch
technicus en amateur-ornitholoog M.
H. B. van der Beek.
ADVERTENTIE
Studenten overhandigen rector Van Nauta Lemke een lijst met eisen.
Vraag de DHZ-brochure aan bij
Nooitgedagt, Postbus 1, Mist.
vastberaden. Verbeten zijn ze gis
termiddag om twee uur begonnen
aan een bezetting van de bestuurs-
vleugel van de Technische Hoge
school.
Een bezetting, die moet voortduren
tot het bestuur zwicht. Men is er
op voorbereid dat daar lang op ge
wacht moet worden. Strijdliederen,
minutenlange joelconcerten en
breedvoerige discussies laten nog
geen ruimte voor verveling.
Door
Hans de Jong
De bezetting van de bestuursvleugel
door naar schatting vijfhonderd
studenten is in wezen een eerste
harde confrontatie tussen de vier
duizend Delftse boycotters van de
duizend gulden en het college van
bestuur van de hogeschoolraad, dat
hardnekkig weigert kinderbijslagver
klaringen uit te geven die niet ge
koppeld zijn aan betaling van het
collegegeld.
Voldaan
De studenten zijn van plan de be
zetting net zo lang vol te houden
totdat aan de eisen is voldaan.
„Te lang al hebben we langs legale
en formele wegen geprobeerd onze
doelstelling te bereiken. Steeds zon
der sukses. We zullen ons daarom
nu op de krachtigste wijze tegen
het college van bestuur teweer stel
len om die verklaringen te eisen.
De enige mogelijkheid die ons rest
is bezetting van de bestuursruimten
in het hoofdgebouw", aldus de ak-
tieleiders.
De studenten zijn dèarom zo op het
college van bestuur gebeten, omdat
het weigert uitvoering te geven aan
een besluit van
het gewenste model kinderbijslag -
verklaring uit te geven. Het college
heeft laten weten dat het dit be
sluit van de raad als niet genomen
beschouwt.
Snel
De bezetting van de bestuursvleugel
van de hogeschool verliep uiterst
snel. Binnen enkele minuten had
den de studenten rector magnificus
prof. Van Nauta Lemke, leden van
het college van bestuur en enkele
tientallen ambtelijke medewerkers,
het gebouw uitgewerkt.
De rector magnificus zei bet onbe
hoorlijk te vinden dat hij onmid
dellijk moest vertrekken, toen een
van de bezettingsleiders hem het ei
senpakket aanbood.
„U wilt mij toch eerst wel die eisen
laten lezen", veronderstelde hij,
maar dat was er niet bij.
„Ik vraag u voor de tweede keer
vriendelijk doch dringend het ge
bouw te verlaten. U kunt uw papie
ren meenemen, uw bureau en kas
ten afsluiten en vertrekken", luidde
het parool voor de hoogste hoogle
raar van de tienduizend studenten
tellende Delf tse TH.
Professor Nauta voldeed. Op zijn
bureau lag een brochure over Expe
rimenteren met geweld, liet dat de
bezettende studenten zien met het
kennelijke doel de spanning te bre
ken, maar kreeg slechts een scham
per lachje als troostprijs.
Uitnodiging
Rond het middaguur waren de stu
denten in een van de collegezalen
van het aulagebouw bijeengekomen
om de situatie op uitnodiging van
het Afdelingsacbiegroepen Bezuini
gingscomité (ABC) te bespreken.
Harde kritiek op de manier waarop
het college van bestuur zou probe
ren de hogeschoolraad tot een soort-
„kletsclub" te degraderen.
Langdurig applaus als actielelder
Blesbroek zegt dat Van Veen niet
op succes hoeft te rekenen met zijn
intlmldatiepolitrekHet college van
bestuur wordt afgeschilderd als „de
meest trouwe volgelingen van De
Brauw, die de dulzend-gulden-wet
op een schunnige manier door de
Het applaus wordt steeds indruk
wekkender en de strijdliederen
steeds feller.
Frans van Liem.pt schijnt het ver
lossende woord te 6preken: ,De
boycot verkeert op het ogenblik in
de meest kritieke situatie. We heb
ben van het college niets meer te
verwachten. Ons rest bezetting".
DEN HAAG (ANP) De omvang
van het presidium van de Tweede
Kamer blijft beperkt tot zes leden
de voorzitter en vijf ondervoorzit
ters. Een poging van de CPN-fractie
om het uit te breiden tot zeven man
heeft gistermiddag in de kamerver
gadering schipbreuk geleden. Met de
CPN waren alleen PSP, PPR en BP
voor de uitbreiding.
CPN-voorzitter Bakker hanteerde
als argument voor een groter presi
dium het feit, dat er nu een aantal
fracties ls met een even groot aantal
leden. Volgens hem is het gebruik
om de ondervoorzitters te benoemen
naar gelang van de grootte van de
fracties.
Vorige week benoemde de Kamer
reeds tot eerste en tweede ondervoor
zitter de kamerleden Weyters (KVP)
en Portiheine (WD). In de vergade
ring van dinsdag moesten de derde,
vierde en vyfde ondervoorzitter aan
gewezen worden.
Bakker ging er van uit, dat als
vierde ondervoorzitter een ARP-ka
merlid zou worden benoemd. Hy
meende, dat voor de twee overblij
vende ondervoorzittersplaatsen geen
keus gemaakt mocht worden uit de
drie even grote fracties CHU, PPR en
CPN (elk zeven leden).
.Alle fracties met zeven leden moe
ten in hét presidium vertegenwoor
digd zyn", zei hy. „Dan is het tege-
ïyk evenwichtig samengesteld".
Fractievoorzitter Aantjes ARP)
en Den Uyl (PvdA) bestreden de op
vattingen van hun collega Bakker.
,3y de samenstelling heeft niet al-
tyd het getalscriterium gegolden, wy
hebben tot lid van het presidium ook
wel eens leden van kleine fracties als
PSP en SGP gekozen", zeiden zy, en
de kamermeerderheid was het daar-
ming tot derde ondervoorzitter de
heer Rooi vink (ARP) met 88 van
de 118 uitgebrachte stemmen had
benoemd, moest over de vierde on
dervoorzitter enkele malen gestemd
worden. Tot tweemaal toe kreeg nie
mand de volstrekte meerderheid Ult-
eindeiyk diende het lot te beslissen,
omdat de heren Van der Mei (CHU>
en Jurgens (PPR) elk 59 stemmen
kregen. Het lot wees het nieuwe ka
merlid Jurgens aan.
